1
Ważne nazwiska w histologii
B - C
blaszka Bowmana = blaszka graniczna przednia – część istoty właściwej rogówki, zbudowana z regularnie ułożonych włókien kolagenowych (brak kom.) blaszka Brucha = blaszka podstawna naczyniówki– oddziela naczyniówkę od nabł. barwnikowego siatkówki
blaszka Descemeta = blaszka graniczna tylna – zbudowana z kolagenu ułożonego w sześciokąty i węzły
błona Nasmytha = oszkliwie zęba – pokrywa szkliwo, po kilku latach zostaje starta
błona Reissnera = bł. przedsionkowa – bł. przewodu ślimaka, oddziela schody przedsionka i schody środkowe
ciałka (kolbki) Krausego – mechanoreceptory wrażliwe na wibracje i położenie przestrzenne sygnału (analiza przestrzenna intensywności dotyku)
ciałka (kom.) Merkla – ciałka wrażliwe na ucisk, mechanoreceptory
ciałka Hassala = ciałka grasiczne – grupy 2-kilkunastu zdegenerowanych kom. nabłonkowych rdzenia zrazików grasicy; średn. do 100um
ciałka Howella-Joll’ego – pozostałość jądra erytrocytu w postaci 1-2 ziarenek
ciałka Malpighiego = ciałko nerkowe, fragment nefronu
ciałka Meissnera – mechanoreceptory wrażliwe na wibracje małej częstotliwości (analiza
przestrzenna intensywności drgań)
C - D
ciałka Ruffiniego – mechanoreceptory wrażliwe na rozciąganie i ucisk
ciałka Vatera-Pacciniego = ciałka blaszkowate – mechanoreceptory wrażliwe na wibracje wyższych częstotliwości (analiza nacisku i wibracji)
ciałka Weibela-Palade’a – pałeczkowate twory cytoplazmy kom. śródbłonka wsierdzia i naczyń otoczone błoną; zawierają białko von Willebranda a często też mikrotubule
część Shrapnella = część wiotka błony bębenkowej
czynnik (białko) von Willebranda = czynnik VIII krzepnięcia krwi– białko wytwarzane przez kom.
śródbłonka i megakariocyty; znajduje się w ziarenkach płytek krwi; po uszkodzeniu ściany naczynia przytwierdza płytki krwi do włókien kolagenowych
2
czynnik Castle’a = czynnik wewnętrzny – glikoproteinasyntetyzowana w kom. okładzinowych grucz.
żołądkowych właściwych; wytwarza kompleks z wit. B12 (niezbędny do jej wchłonięcia w jelicie krętym)
czynnik osocza Villa – związanie go z czynnikiem tkankowym (rozpoczęcie krzepnięcia) prowadzi do syntezy VEGF i proteinaz
degeneracja Wallera = degeneracja wtórna (zstępująca) – degeneracja kikuta dalszego uszkodzonego nerwu (2 tydz. po uszkodzeniu)
F - G
fałdy Kerkringa – okrężne uwypuklenia bł. śluzowej i podśluzowej jelita cienkiego, zwiększają powierzchnię chłonną 2 razy
gruczoły Bartholina = gruczoły przedsionkowe większe – gr. cewkowo-pęcherzykowe przedsionka pochwy; odpowiednik gr. opuszkowo-cewkowych mężczyzny; wydzielają śluz zwilżający przedsionek pochwy i ułatwiający akt płciowy
gruczoły Brunnera = gruczoły dwunastnicze – cewkowe gruczoły bł. podśluzowej dwunastnicy zbudowane z kom. śluzowych i surowiczych; ich kom. enteroendokrynowe wydzielają urogastron –
hormon hamujący wytwarzanie HCl; wydzielina gr. B. utrzymuje w dwunastnicy zasadowe
środowisko
gruczoły Ebnera – gruczoły surowicze uchodzące w dnie rowków brodawek okolonych; ich wydzielina wypłukuje subst. smakowe, pozwalając na odczuwanie wielu smaków
gruczoły Lieberkühna = krypty jelitowe – cewkowe wgłobienia nabł. do blaszki właściwej bł. śluzowej, które sięgają do l. mięśniowej bł. śluzowej
gruczoły Littrego - gruczoły śluzowe, których ujścia znajdują się w części gąbczastej cewki moczowej męskiej
gruczoły Meiboma = gr. tarczkowe – gruczoły łojowe; na terczce powieki: górnej – 25, dolnej – 20
gruczoły Molla = gr. potowe powieki
G - K
gruczoły Montgomery’ego – zmodyfikowane gruczoły mlekowe o strukturze pośredniej pomiędzy gr.
mlekowymi i potowymi; ich ujścia tworzą niewielkie wyniosłości na otoczce brodawki sutkowej gruczoły Tysona – gruczoły łojowe napletka
gruczoły Zeissa = gr. łojowe powieki
kanaliki Heringa = kanaliki żółcionośne – kanaliki do których przepływa żółć z hepatocytów (hepatocyt kan. żółcionośny kan. żółcionośny Heringa kan. żółcionośny międzyzrazikowy przewód wątrobowy wspólny)
3
kanał Cloqeta = kanał ciała szklistego – biegnie przez ciało szkliste od soczewki do krążka n.
wzrokowego, wypełniony jest płynem wodnym
kanał Haversa – kanał o średn. 50um w środku osteonu, zawiera krwionośne naczynia włosowate i nerw.
kanał Schlemma = zatoka żylna rogówki – kanał naczyniowy pomiędzy bruzdami wewn. i zewn.
twardówki (wewnątrz rąbka); miejsce odprowadzania płynu komór oka do układu żylnego
kanał Volkmana – miejsce przebiegu naczyń - gg. bocznych łączących różne osteony; biegną w poprzek k. zbitej
kępki Peyera – grudki limfatyczne skupione – są grupami grudek limfatycznych bł. śluzowej i podśluzowej jelita krętego i grubego; zrąb – tk. łączna właściwa luźna, miąższ – głównie limfocyty B.
Posiadają kopułę z kom. M
Ko - K
kolumny (słupy) Bertina = kolumny (słupy) nerkowe – kora nerki pomiędzy piramidami
kom. Betza = kom. ruchowe – duże kom. piramidalne zwoju środkowego przedniego
kom. Borowicza-Kupffera – duże kom. (o licznych wypustkach) wewnątrz hepatocytów wątroby; stanowią 15-20% kom. wątroby; zapobiegają wewnątrznacz. krzepnięciu, fagocytują bakterie i kom.
nowotworowe
kom. Cajala = kom. śródmiąższowe = kom. rozrusznikowe – kom. pełniące funkcje rozruszników, które automatycznie wytwarzają impulsy (fale depolaryzacji) do skurczów mm. gładkich; owalne lub gwiaździste, występują między kom. mm. gładkich
kom. Clary = kom. oskrzelikowe – kom. występujące w nabł. oskrzelików końcowych (poza nabł.
jednowarstwowym sześciennym urzęsionym); zawierają liczne pęcherzyki wydzielnicze z
glikozaminoglikanami i białkami, dobrze rozwiniętą RER i SER.
kom. Golgiego = kom. ziarniste duże – kom. warstwy ziarnistej kory móżdżku
kom. Hansena, Klaudiusza, Bottchera – kom. podporowe, tworzą szeregi na zewnątrz od
zewnętrznego filaru (w ślimaku)
kom. Ito = kom. tłuszczowe okołozatokowe = lipocyty – rodzaj fibroblastów (po zewn. stronie ściany sinusoidów wątroby, w przestrzeni Dissego) z kroplami tłuszczu z rozpuszczoną wit. A; wydzielają erytropoetynę (poza hepatocytami i kom. podobnymi do fibroblastów nerki)
K- K
kom. Langerhansa = kom. dendrytyczne – kom. naskórka, pochodzenia szpikowego, mogą
prezentować antygeny limfocytom i wydzielać cytokiny, włączające inne kom. do odpowiedzi immunologicznej
4
kom. Leydiga = kom. śródmiąższowa jądra – uwalniają: hormony steroidowe – androgeny głównie testosteron, a także hormon peptydowy relaksynę i peptydy: TGF, MSH, endorfinę i oksytocynę.
kom. Lugaro = kom. poziome dwubiegunowe – zalicza się je do kom. Golgiego
kom. Műllera = kom. glejowe podporowe – obecne są na całej szerokości siatkówki
kom. Panetha – kom. ziarniste krypt jelita (głównie cienkiego) o kształcie piramidalnym, zasadochłonne, z rozbudowaną RER; zawierają pęcherzyki z liozymem i defensynami; maja zdolność do fagocytozy
kom. Purkinjego = kom. mięśniowe przewodzące serca – zmodyfikowane kom. mięśniowe;
przewodzą impulsy 4x szybciej niż kom. mięśniowe serca i są jedynym sposobem przewodzenia impulsów przez elementy szkieletu serca
kom. Purkinjego = kom. zwojowe – duże kom. nerwowe o średn. 70um, o kształcie gruszki (=kom.
gruszkowate); tworzą warstwę zwojową kory móżdżku
kom. Schwanna = lemocyty – kom. neurogleju obwodowego ukł. nerw. osłaniające włókna nerwowe i tworzące osłonki: mielinową i neurolemę