SR-71 "Blackbird"
Historia
Koncepcja superszybkiego samolotu do prowadzenia dalekiego rozpoznania strategicznego poza
zasięgiem rakietowej obrony przeciwlotniczej powstała w 1958 r. w USAF - zarówno pułap lotu tego
samolotu, jak i jego prędkość miały umożliwić mu uniknięcie wystrzelonych do niego rakiet. Do
opracowania projektów wstępnych samolotów odpowiadających tym wymaganiom przystąpiły biura
konstrukcyjne firm Boeing, North American i Lockheed. Wybrany został projekt przedstawiony przez tę
ostatnią. Prace konstrukcyjne rozpoczęto w 1959 r. w całkowitej tajemnicy, budując na pustyni Mojave
nowe biuro konstrukcyjne i montownię prototypów. Podczas prac nad tym samolotem rozwiązywano
wiele skomplikowanych, niespotykanych wcześniej zagadnień z dziedziny aerodynamiki, zespołu
napędowego, konstrukcji (połączenia dylatacyjne zapewniające możliwość rozszerzania cieplnego
konstrukcji bez jej uszkodzenia), chłodzenie płatowca (chłodzenie powierzchni zewnętrznym paliwem) i
nowych materiałów (użycie stopów tytanu na niespotykaną wcześniej skalę). Lockheed SR-71 jest jednym
z nielicznych samolotów latających z prędkością zbliżoną do tzw. bariery cieplnej, prędkości, przy której
tarcie powietrza wywołuje silne nagrzanie lecącego ciała. O stopniu trudności zagadnień, jakie należało
rozwiązać w konstrukcji świadczyć może choćby fakt znacznego przyrostu wymiarów samolotu wskutek
rozszerzalności cieplnej; przy prędkości maksymalnej rozpiętość samolotu zwększa się aż o 0,1 m (!).
Pierwszy prototyp samolotu oblatano w styczniu 1962 r., a cały projekt częściowo ujawniono dopiero w
1964 r. jako A-11. Samolot ten jest do dziś użytkowany przez USAF i CIA. W roku 1967 na samolotach
SR-71A ustanowiono dwa rekordy: prędkości (3429.56 km/h) i wysokości lotu (25 929 m). Nie
wykorzystano przy tym pełnych możliwości samolotu. Do SR-71 należy przy tym rekord przelotu
Atlantyku, wynoszący niecałe 2 godziny (z dwukrotnym tankowaniem paliwa w locie). Innym rekordem
ustanowionym przez SR-71 jest zużycie paliwa, wynoszące 30 500 l/h. Od początku projektu samolot był
wytwarzany w następujących wersjach:
" A-12 - seria prototypowa (23 szt.);
" YF-12A - wersja myśliwska z uzbrojeniem rakietowym we wnękach w kadłubie (przebudowano
3 egz. z wersji A-12);
" YF-12C - wersja myśliwska różniąca się wyposażeniem od YF-12A (pojedyńczy egzemplarz
przebudowany z A-12);
" SR-71A - zmodernizowana wersja prototypowa A-12 ze zmienionym wyposażeniem
przeznaczonym do celów zwiadowczych (istniały 23 egz. + 1 przebudowany z YF-12C);
" SR-71B - zmodyfikowana odmiana SR-71A; zmienione częściowo wyposażenie i usytuowanie
kabin załogi (zbudowano 6 egz.);
" SR-71C - przebudowany 1 egz. SR-71A ze zmienionym wyposażeniem.
Do chwili obecnej nie wiadomo o szybszym samolocie startujÄ…cym poziomo z powierzchni ziemi.
Opis techniczny
Samolot dalekiego zwiadu strategicznego. Dwusilnikowy odrzutowy średniopłat w układzie delta
Skrzydło
Skos krawÄ™dzi natarcia 60°; konstrukcja wielodz
wigarowa półskorupowa ze stopów tytanu; połączenia
elementów zapewniające odpowiednią dylatację.
Kadłub
Konstrukcja półskorupowa o charakterystycznym soczewkowym przekroju; fotele wyrzucane.
1
Usterzenie
Wyłącznie pionowe w postaci dwóch płyt nachylonych ku sobie i umieszczonych na gondolach silników;
konstrukcja półskorupowa wielodz
wigarowa.
Podwozie
Chowane hydraulicznie; amortyzacja olejowo-powietrzna; hamulce hydrauliczne tarczowe.
Napęd
Napęd kombinowany - 2 silniki Pratt-Whitney JT11D-20B składające się z silników Pratt-Whitney J58
obudowanych rurowymi gondolami stanowiącymi komory silników strumieniowych; ciąg - 2 * 15 360
daN.
Uzbrojenie
Tylko we wczesnej wersji myśliwskiej YF-12A - 4 rakietowe pociski zdalnie sterowane; pozostałe wersje
nieuzbrojone.
Dane techniczne SR-71 Blackbird
Rozpiętość 16,94 m
Długość 32,74 m
Wysokość 5,64 m
Powierzchnia nośna 167,2 m2
Masa własna 27 200 kg
Masa startowa 77 100 kg
Masa użyteczna 49 900 kg
Prędkośc maks. ok. 4 Mach
Prędkośc min. 280 km/h
Pułap 36 500 m
Zasięg 4800 km
Maks. czas trwania lotu 1,5 h
Data ostatniej modyfikacji: 2001-01-06
2