Rozdział 1
�� Co to jest koszt kapitału?
Jest to koncepcja, stanowiąca fundament w zarządzaniu finansami i ZWP, ponieważ służy
ocenie efektywności gospodarowania zasobami, w celu oszacowania oczekiwanej stopy
zwrotu(inwestorów) z zainwestowanych pieniędzy w aktywa danego przedsiębiorstwa. Na
koszt kapitału spółki wpływają ryzyko i rynkowe stopy zwrotu, a porównuje się je z
poziomami stóp zwrotu z alternatywnych inwestycji dostępnych na rynki finansowym.
�� Jak oszacować koszt kapitału własnego?
Kapitał własny spółki może pochodzić z wewnętrznych z
ródeł (zatrzymanie zysku netto do
dyspozycji przedsiębiorstwa, kapitał z przeszacowania wartości aktywów) jak i z
zewnętrznych (emisja akcji, dopłaty właścicieli).
Koszt kapitału własnego można oszacować za pomocą równaniem modelu równowagi
rynkowej (CAPM)  jest na tyle uniwersalny, że można ustalić stopę Kkw bez różnicowania
metod szacunku w zależności od pojedynczych składników kw(kapitału własnego)
REi = Rf + bi x (Rm  Rf)
lub:
REi = Rf + bi x MRP
REi  stopa Kkw danej spółki lub oczekiwana stopa zwrotu przez inwestorów
Rf  wolna od ryzyka stopa zwrotu (rentowność skarbowych aktywów finansowych  bonów
lub obligacji skarbowych)
bi  współczynnik ryzyka systematycznego wyznaczony dla danej spółki
Rm  stopa zwrotu z rynkowego portfela akcji
MRP  premia za ryzyko rynkowe
�� Jak oszacować koszt nowo pozyskanego kapitału własnego?
Jest to koszt pozyskania kw drogą emisji akcji lub dopłat do kapitału udziałowego.
F = Fwe + Fke x (1 - T) + Dem
gdzie:
F  emisyjna stopa dyskontowa
Fwe  stopa niekosztownych wydatków emisyjnych
Fke  stopa kosztowych wydatków emisyjnych
T- stopa podatku dochodowego
Dem  stopa dyskonta w cenie sprzedaży nowo emitowanej akcji (dyskonto cenowe)
Koszt nowo pozyskanego kapitały własnego powinien być wyższy od aktualnej stopy Kkw,
gdyż jest powiększany o emisyjną stopę dyskontową, co można w konsekwencji wyrazić
wzorem:
REem
REem- koszt nowo emitowanego kapitału własnego
RE  aktualny Kkw
F  emisyjna stopa dyskontowa
str. 1
�� Jak oszacować koszt kapitału pożyczkowego?
Najczęściej podawany jest wzór (prosty) na obliczenie kosztu długu po opodatkowaniu:
RD = iD x (1  T)
gdzie:
RD  koszt długu netto (po opodatkowaniu)
iD  efektywna stopa oprocentowania długu (efektywna stopa roczna)
T  stopa podatku dochodowego
Sposób ustalania iD oparty jest na formule:
iD
inom  stopa nominalna oprocentowania kapitału obcego
idep.zab.  procent kapitału obcego stanowiązcy tzw. depozyt zabezpieczający lub
procent długu spłacony z góry
iprowizja  stopa prowizji i innych opłat z tytułu pozyskania kapitału obcego.
�� Jak oszacować średni ważony koszt kapitału?
Po obliczeniu Kkw oraz Kpożyczkowego należy zestawić je w ostatecznym mierniku kosztu
kapitału całkowitego, którym jest średni ważony koszt kapitału WACC. Ustala się go z
następującej formuły:
WACC =  
gdzie:
RE  średni ważony koszt składowych kapitału własnego
RD  średni ważony koszt składowych kapitału pożyczkowego
D  łączna wartość składników kapitału pożyczkowego
E  łączna wartość składników kapitału własnego
T  stopa podatku dochodowego
�� Jaka powinna być docelowa struktura kapitału w przedsiębiorstwie?
Od ponad 50 lat trwają poszukiwania najbardziej doskonałej teorii docelowej struktury
kapitału. Dwa podstawowe modele optymalnej struktury kapitału spółki zostały opracowane
w 1958r. i w 1965r. przez Modiglianiego i Millera (modele struktury kapitału M-M). Te teorie
nazywane są substytucyjnymi, gdyż badają docelową strukturę kapitału spółki poprzez
zmianę udziału kapitału obcego i własnego w finansowanie przedsiębiorstwa, ale bez zmiany
łącznej ich wartości początkowej, a jedynie poprzez wzajemne zastępowanie. Przy wyborze
finansowania spółki jest wiele czynników, które wpływają na optymalną strukturę, ale nie
sposób ich dokładnie oszacować, można zrobić to jedynie intuicyjnie np. :
- długoterminowa zdolność firmy do przetrwania
- potencjał wzrostu
- zmiany w ordynacjach podatkowych.
Mimo to uważa się, że stosowanie docelowej struktury kapitału jest najważniejsze. Czynniki
bezpośrednio związane ze strukturą kapitału wpływają na przyszłą wartość firmy: poziom
zadłużenia, efekt dz
wigni finansowej. Dodatkowo uwzględnia się koszty bankructwa i koszty
agencyjne. Istotę teorii docelowej struktury kapitału z uwzględnieniem wartości osłony
podatkowej, kosztów bankructwa i agencyjnych prezentuje model równowagi struktury
kapitałowej.
str. 2
Rozdział 2
�� Jakie są ograniczenia klasycznych mierników efektywności (ROE, EPS)?
Największą wadą jest fakt oparcia obliczeń na kategorii zysku, która ma wymiar księgowy i
może podlegać manipulacjom.
�� Jakie grupy wskaz
ników stosuje się do pomiaru kreacji wartości?
Mierniki kreacji wartości:
- Rynkowe mierniki kreacji wartości (zewnętrzne)
- Wewnętrzne mierniki kreacji wartości
�� Na czym polegają zewnętrzne mierniki kreacji wartości i jakie jest ich zastosowanie?
W ich konstrukcji wykorzystuje się ceny akcji notowanych na giełdach. Wskaz
niki pokazują jak
inwestorzy oceniają atrakcyjność spółki. Te mierniki służą do oceny kreacji wartości z
perspektywy inwestorów. Ograniczeniem tych mierników, są różnice w cenach akcji
spowodowane czynnikami psychologicznymi, a nie związanym z kondycją finansową spółki.
�� Do czego służą wewnętrzne mierniki kreacji wartości dla akcjonariuszy?
Konstrukcja opiera się na odpowiednio skorygowanych danych księgowych. Są przydatne z
perspektywy zarządzających, bo pozwalają oceniać wyniki spółek w krótkim horyzoncie
czasowym (np. jednego roku). Wykorzystywane są w planowaniu strategicznym.
�� Jak oblicza się EVA i SVA?
Są to wewnętrzne mierniki kreacji wartości dla akcjonariuszy
EVA jest to różnica pomiędzy wartością zysku netto po opodatkowaniu i wartością kosztu
kapitału:
EVA = NOPAT  IC x WACC
EVA  ekonomiczna wartość dodana
NOPAT  zysk operacyjny netto po opodatkowaniu
IC  skorygowany kapitał zainwestowany
WACC  średni ważony koszt kapitału
SVA  wartość dodana dla akcjonariuszy w okresie t, w oparciu realizacji strategii x.
SV  wartość dla akcjonariuszy
SVA jest dodatnią różnicą pomiędzy SV w okresie A, a SV w okresie poprzedzającym okres A.
Jest to wskaz
nik, który jest trudny w stosowaniu w analizie krótkookresowej (np. w analizie
wyników przedsiębiorstwa).
str. 3
Rozdział 3
�� Co to są generatory wartości przedsiębiorstw?
1) Finansowe
- wzrost sprzedaży
- okres wzrostu
- marża zysku operacyjnego
2) Marketingowe
- nowe rynki
- nowe kanały dystrybucji
- relacje z klientami, ich lojalność
3) Niematerialne
- Kapitał intelektualny
- Silna marka
- Kultura organizacji
�� Jakie są przesłanki, cele i zasady wyceny przedsiębiorstw?
Przesłanki wyceny wartości przedsiębiorstwa:
- Przesłanki związane ze zmianami właścicieli (kupno-sprzedaż przedsiębiorstwa)
- Przesłanki związane z restrukturyzacją przedsiębiorstwa (fuzje)
- Przesłanki związane z koncepcją zarządzania wartością (ocena zarządu)
- Przesłanki związane z transakcjami finansowymi (zabezpieczenie zaciągniętych kredytów)
- Przesłanki związane z prawem spadkowym (ustalenie wartości darowizn)
- Przesłanki związane z wyceną dla celów podatkowych (w. dla celów podatku majątkowego)
- Przesłanki związane z wymiarem odszkodowań (wymiar odszkodowań z tytułu ubezpiecz.)
- Inne przesłanki (wykup firm konkurencyjnych w celu ich wyeliminowania)
Cele dokonywania wyceny wartości:
- przesłanki wyceny związane z transferem praw własności
- przesłanki związane ze zmianą form organizacyjno prawnych przedsiębiorstwa
- przesłanki związane z wymiarem podatków i innych opłat
- inne przesłanki
Zasady dokonywania wycen:
- Wycena przedsiębiorstwa powinna mieć określony cel
- Punktem wyjścia przeprowadzenia wyceny są dane z ewidencji księgowej danego
przedsiębiorstwa
- Przeszłe wyniki finansowe i prognozy rozwojowe firmy winny być podstawą przyszłych
prognoz
- Określając szacowane w przyszłości parametry finansowe należy uwzględnić czynnik ryzyka,
zależny od sytuacji gospodarczej i sytuacji wycenianego przedsiębiorstwa
- Wartość przedsiębiorstwa nie określa jego ceny
- Wycena nie powinna być sporządzana z wykorzystaniem tylko jednej grupy metod
- Zbędne lub niewykorzystane przedmioty majątkowe powinny zostać wyłączone z substancji
przedsiębiorstwa i ewentualnie wycenione metodą likwidacyjną
- Jako najniższą wartość przedsiębiorstwa uznaje się jego wartość likwidacyjną
str. 4
�� Jaka jest przydatność wyceny dochodowej jako podstawowej metody wyceny
przedsiębiorstwa na potrzeby zarządzania jego wartością?
Dzięki wycenie dochodowej otrzymujemy informacje o poziomie korzyści finansowych
możliwych do zrealizowania przez właściciela majątku dzięki jego eksploatacji. Jest to
niewątpliwą zaletą, gdyż potencjalnych inwestorów strategicznych interesują przyszłe zyski, a
nie bieżąca wartość majątku.
�� Pojęcie, znaczenie i sposoby ustalania wartości rezydualnej przedsiębiorstwa.
Wartość rezydualna (resztowa, końcowa)  kwota jaką będzie można uzyskać za firmę na
koniec okresu prognozy.
Stanowi odbicie faktu, że krótki okres prognozy przyjęty do celów wyceny firmy nie
wyczerpuje możliwości istnienia jej i generowania przez nią zysków w kolejnych latach.
Jej wartość zależy od przyjętej strategii działalności (po okresie prognozy).
Sposoby wyznaczania:
- metoda likwidacyjna  stosowany w przypadku założenia, iż po okresie prognozy
przedsiębiorstwo nie będzie dalej prowadzić swojej działalności, wartość rezydualna jest
wyznaczana jako wartość majątku na koniec okresu prognozy
- metoda renty wieczystej  przy założeniu, że przedsiębiorstwo będzie nadal funkcjonować.
Podstawą wyznaczania wartości jest wielkość przepływu pieniężnego z ostatniego roku
prognozy. Założeniem jest że przedsiębiorstwo (po okresie prognozy) będzie osiągało stopę
zwrotu z inwestycji równą kosztowi kapitału, co nie wpłynie na zmianę wartości
przedsiębiorstwa.
- metoda mnożnika wyceny  stosowana w przypadku dalszego funkcjonowania
przedsiębiorstwa. Wartość zostaje określona w oparciu o zysk netto z ostatniego roku
prognozy, oraz o oczekiwaną wartość wskaz
nika giełdowego P/E dla przedsiębiorstw o
podobnym profilu działalności notowanych na giełdzie.
�� Jakie są metody wyceny wartości przedsiębiorstwa w oparciu o mierniki wartości dla
akcjonariuszy?
MV  rynkowa wartość dla akcjonariuszy (w oparciu o EVA)
MVA  rynkowa wartość dodana
str. 5
Rozdział 4
�� Jakie są związki między ryzykiem, a wartością dla akcjonariuszy?
Ryzyko odgrywa istotną rolę dla wartości dla akcjonariuszy. Do ryzyka można podejść w
dwojaki sposób, wąski (ograniczanie ryzyka i zabezpieczanie się przed nim), lub podejmować
ryzyko. Ryzyko podejmuje się w tych obszarach gdzie można uzyskać przewagę
konkurencyjną. Przedsiębiorstwa kierują się awersją do ryzyka, podejmując ryzykowne
decyzje oczekują wyższej premii za ryzyko.
�� Jakie są podstawowe rodzaje ryzyka występujące w przedsiębiorstwie?
1) ryzyko działalności gospodarczej (nazywane również ryzykiem operacyjnym), które
towarzyszy prognozom przyszłych zysków z aktywów
2) ryzyko finansowe, występujące w przypadku wykorzystywania przez firmę długu
ad. 1. Na to ryzyko wpływa wiele czynników, najważniejszymi są zmienność popytu, cen
sprzedaży, cen nakładów, zakres kosztów stałych.
ad. 2. Wzrost długu powodu wzrost ryzyka finansowego, oznacza niepewność co do
przyszłego kształtowania zysku netto.
�� Jak przebiega proces zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwie?
Proces zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwie składa się z następujących etapów:
- identyfikacja rodzajów ryzyka i ocena ich istotności
- pomiar ryzyka
- sterowanie ryzykiem
- monitorowanie ryzyka
�� Jakie są główne podejścia do pomiaru ryzyka?
Główne podejścia do pomiaru ryzyka:
- Miary zmienności (wykorzystuje odchylenie standardowe)  im większa jest zmienność
stopy zwrotu, tym większe jest ryzyko, ponieważ zrealizowana stopa zwrotu może różnić się
od oczekiwanej stopy zwrotu (odchylenie standardowe stopy zwrotu).
- Miary wrażliwości  odzwierciedlają wpływ pewnych zmiennych (czynników ryzyka) na
wartość lub stopę zwrotu.
- Modele wartości zagrożonej  mierzy się z punktu widzenia potencjalne straty.
- Kategorie klas ryzyka  przypisanie poszczególnych rodzajów ryzyka do odpowiednich klas
ryzyka. W przypadku trudnomierzalnych rodzajów ryzyka
�� Co to jest zintegrowane zarządzanie ryzykiem i jak wpływa na wartość firmy dla
akcjonariuszy?
Jest to nowoczesne podejście do zarządzania ryzykiem (holistyczne). Ryzyko traktowane jest
w formie procesu i dotyczy całej organizacji. Działanie nie ma na celu minimalizacji ryzyka, ale
optymalizację ryzyka. W tym podejściu występuje odpowiedzialność wszystkich za ryzyko, a
monitorowanie i pomiar ryzyko ma charakter stały.
Zarządzanie ryzyka jest zintegrowane z ogólną strategią przedsiębiorstwa, przez co pomaga w
realizacji celów strategicznych oraz prowadzi do wzrostu wartości dla akcjonariuszy.
str. 6
�� Od czego zależy skuteczne zarządzanie ryzykiem?
Skuteczne zarządzanie ryzykiem przyczynia się do realizacji następujący celów:
- zapewnienie ram systemowych, dalsza działalność prowadzona w spójny i kontrolowany
- usprawnienie procesu podejmowania decyzji, planowania i określania priorytetów dzięki
uzyskaniu kompleksowej wiedzy na temat działalności organizacji, stopnia niepewności oraz
szans i zagrożeń
- przyczynienie się do efektywniejszego wykorzystania kapitału i zasobów, jakimi dysponuje
organizacja
- zmniejszenie niepewności w innych niż kluczowe obszarach działalności
- ochronę i budowanie majątku u wizerunku organizacji
- pomoc w rozwijaniu potencjału ludzkiego o raz bazy wiedzy organizacji
- poprawę efektywności działania.
Rozdział 5
�� Co to jest kapitał ekonomiczny i czym się różni od kapitału zainwestowanego?
Kapitał ekonomiczny to kwota, która wystarczy  z odpowiednim prawdopodobieństwem 
na pokrycie nieoczekiwanych strat w określonym horyzoncie czasowym. Kapitał
ekonomiczny jest istotny przy pomiarze ryzyka przyszłego i już podjętego, a zainwestowany
ważny jest przy pomiarze wartości dla akcjonariuszy. Optymalna alokacja kapitału
ekonomicznego wpływa na wzrost wartości z kapitału zainwestowanego.
Kapitał zainwestowany jest wielkością realną, a nie konceptualną.
Kapitał zainwestowany jest tożsamy z pojęciem kapitału własnego pierwszej kategorii,
powinien być większy od kapitału narażonego na ryzyko.
K. zainwe. potrzebny jest przy pomiarze tworzenia wartości dla akcjonariuszy,
K. ekon. potrzebny jest przy pomiarze kosztów ryzyka (podjętego i przyszłego)
�� Jak szacuje się adjustowane ryzykiem stopy zwrotu z kapitału i do czego one służą?
Pozwalają na efektywną alokacje kapitału między linie biznesowe nie tylko na podstawie
zwrotu z zainwestowanego kapitału, ale również z uwzględnieniem podejmowanego ryzyka.
Metoda bazuje na relacji dochodu do ryzyka:
Wartość dla inwestorów przypadająca na jednostkę ryzyka, problem polega na właściwym
pomiarze ryzyka i dochodu.
�� Na czym polega alokacja kapitału narażonego na ryzyko?
Alokacja kapitału narażonego na ryzyko oznacza konceptualne przypisanie poszczególnym
jednostkom biznesowym określonej części kapitału, czyli przyznaniu możliwości rozwijania
działalności obarczonej ryzykiem. W praktyce oznaczać to może zaakceptowanie,
ograniczenie lub odrzucenie planów ekspansji poszczególnych jednostek biznesowych.
�� W jaki sposób powinien być alokowany kapitał zainwestowany?
Optymalna alokacja kapitału ma miejsce wówczas gdy krańcowe stopy zwrotu są sobie
równe.
str. 7
�� Co to jest alokacyjna luka wartości?
Alokacyjna luka wartości to wielkość utraconych korzyści dla akcjonariuszy wynikająca z
różnicy między optymalną, a faktyczną strukturą zainwestowanego kapitału.
Rozdział 7
�� Co to jest kapitał obrotowy netto i jaką rolę odgrywa w zarządzaniu wartością?
Kapitał obrotowy netto  jest to część majątku obrotowego, niefinansowana zobowiązaniami
bieżącymi. Jest istotnym parametrem z punktu widzenia kreowania wartości
przedsiębiorstwa, gdyż jego zmiana oznacza wzrost lub spadek wolnych przepływów
pieniężnych.
�� Jak definiowane są główne strategie finansowania majątku obrotowego? Jakie
kryteria decydują o ich wyborze?
3 strategie dotyczące finansowania wielkości kapitału obrotowego netto:
1) Strategia konserwatywna zakładająca:
- maksymalne wykorzystanie kapitałów własnych i długoterminowych kredytów i pożyczek do
finansowania majątku obrotowego
- zachowanie wysokiej płynności finansowej, co prowadzi do obniżenia stopy zwrotu
Ta strategia daje przedsiębiorstwu poczucie stabilności płatniczej, umacnia równowagę
finansową i zmniejsza poziom ryzyka. Finansowanie dodatkowego zapotrzebowania na
kapitał obrotowy ze środków własnych bądz
długoterm. kapitałów obcych.
2) Strategia agresywna zakładająca:
- znaczna część majątku obrotowego finansowana jest z kredytów krótkoterminowych i
zobowiązań bieżących
- nieznaczna część kapitału obrotowego jest finansowana kapitałem własnym i długoterm.
kredytami i pożyczkami
Prowadzi do minimalizacji kosztów kapitału i poprawia rentowność kapitałów własnych
poprzez wykorzystanie dz
wigni finansowej. Niesie za sobą wzrost ryzyka w przedsiębiorstwie.
Wynika to z zagrożenia utraty płynności.
3) Strategia umiarkowana zakładająca:
- jest połączeniem strategii konserwatywnej i agresywnej
- stała część majątku obrotowego pokrywana jest kapitałami długoterminowymi, a bieżące
zapotrzebowanie na kapitał obrotowy pokrywane jest zobowiązaniami krótkotermin.
Jest to strategia względnie bezpieczna, jedynym niebezpieczeństwem jest zsynchronizowanie
w czasie wydatków i wpływów środków pieniężnych.
str. 8
�� Jak wyznaczyć szybkość obrotu gotówki w przedsiębiorstwie i jak wpływa ona na
wartość przedsiębiorstwa?
3 poziomy gotówki:
- optymalny poziom gotówki  wyznaczany na podstawie obserwacji kształtowania się
poziomu gotówki w przeszłości w oparciu o formułę:
"
- minimalny poziom gotówki  wyznaczany arbitralnie na podstawie obserwacji z przeszłości
dotyczącej minimalnego poziomu gotówki niezbędnego do funkcjonowania przedsiębiorstwa
- maksymalny poziom gotówki  wyznaczany w oparciu o formułę:
W momencie przekroczenia maksymalnego poziomu gotówki jest on redukowany do
poziomu optymalnego, pozyskane w ten sposób środki inwestowane są w instrumenty
finansowe zapewniające wyższą stopę zwrotu od rachunku bieżącego .
Przedsiębiorstwo, które nie prowadzi polityki optymalizacji poziomu gotówki nie osiąga
dochodów z tytułu posiadanych środków finansowych. W momencie gdy poziom gotówki
spadnie do poziomu minimalnego w celu zwiększenia następuje sprzedaż wcześniej
zakupionych instrumentów finansowych.
�� Na czym polega koncepcja zarządzania krótkoterminowymi przepływami
finansowymi w przedsiębiorstwie  Cash Management oraz jak w praktyce
wykorzystać ją do minimalizacji kosztów zachowania płynności?
Cash Management  zajmuje się najbardziej płynnymi aktywami przedsiębiorstwa: gotówką,
środkami zgromadzonymi na rachunkach bankowych oraz należnościami bieżącymi (nie
zajmuje się zagadnieniami gospodarki zapasami).
W praktyce, cele Cash Management realizowanie są poprzez: szybkie ściąganie należności,
póz
ne regulowanie zobowiązań oraz maksymalizację korzyści ze środków pieniężnych
pozostających w dyspozycji przedsiębiorstwa. W sytuacji niedoborów środków własnych,
Cash Management zapewnia płynność poprzez wykorzystanie finansowania bankowego i
pozabankowego. Najefektywniej Cash Management wykorzystują sieci handlowe, bo
sprzedają natychmiastowo tylko za gotówkę, lub za pomocą opłaty kartą, poprzez co nie
finansują swoich odbiorców, nie ponoszą kosztów i ryzyka. Sami zaś zobowiązania regulują z
dużym opóz
nieniem w stosunku do terminu dostawy, dzięki czemu dysponują znacznymi
nadwyżkami gotówki, które są lokowane i generują przychody
str. 9
Rozdział 8
�� Co to jest kapitał intelektualny przedsiębiorstwa?
Jest to kapitał niefinansowy, który odzwierciedla lukę pomiędzy wartością rynkową spółki, a
wartością księgową.
�� Jakie są składniki kapitału intelektualnego przedsiębiorstwa?
Kapitał strukturalny(systemy IT, własności intelektualne-patenty)
kapitał ludzki(wiedza i umiejętności pracowników)
kapitał relacyjny(relacje z odbiorcami i dostawcami)
�� Jak kapitał intelektualny wypełnia rolę generatora wartości przedsiębiorstwa?
Kapitał intelektualny (zasoby niematerialne przedsiębiorstwa) wpływa na proces kreacji
wartości poprzez zarządzanie operacyjne, zarządzanie relacjami z klientami, zarządzanie
produktami oraz regulacje organizacyjne co przekłada się na wzrost wartości dla klientów. W
perspektywie finansowej zawierającej długoterminowe cele przekłada się na wzrost i
produktywność na długoterminową wartość dla akcjonariuszy.
Inny model wykorzystujący KI jako generator wartości jest koncepcja VCI. W tym modelu 9
niematerialnych generatorów wartości przekłada się na wartość rynkową spółki
(innowacyjność ma największe przełożenie). Wpływ jakości zarządzania oraz relacji
pracowników na wartość rynkową firmy potwierdzają regułę, iż  ludzie są najcenniejszym
aktywem przedsiębiorstwa .
�� Jak dokonuje się pomiaru i raportowania kapitału intelektualnego przedsiębiorstwa?
Są 4 kategorie metod pomiaru KI:
1) Oparte na kapitalizacji rynkowej  można wykorzystywać do oceny KI tylko w spółkach
notowanych na rynkach kapitałowych.
2) Oparte na zwrocie na aktywach  założeniem jest możliwość wykorzystania zwrotu
aktywów niematerialnych do oceny KI przedsiębiorstwa.
3) Bezpośredniego pomiaru kapitału intelektualnego  wadą tej kategorii jest próba wyceny
zasobów niematerialnych w ujęciu bezwzględnym.
4) Kart punktowych  wykorzystywane są metody kart punktowych.
Obecnie raportowanie kapitału intelektualnego jest ignorowane, co jest dziwne gdyż stanowi
on najważniejszy rodzaj aktywów w przedsiębiorstwie, a głównymi korzyściami wynikającymi
z jego raportowania (w spółkach giełdowych) jest:
- wsparcie dla przedsiębiorstw w procesie zarządzania wartością
- wzmocnienie komunikacji z interesariuszami spółki
- wzmocnienie komunikacji z akcjonariuszami spółki w ramach relacji inwestorskich
- wzmocnienie reputacji spółki
Raportowanie przez spółki KI powinno stanowić dla inwestorów istotne z
ródło wiedzy o
kondycji i potencjale firm w przyszłości.
str. 10
�� Jak przebiega zarządzanie kapitałem intelektualnym przedsiębiorstwa?
Aby czymś zarządzać musi to być mierzalne i jasno zdefiniowane. Efektem zarządzania KI
powinien być wzrost wartości przedsiębiorstwa (pomiar i raportowanie stanowią podstawę
zarządzania kapitałem intelektualnym). Przy pomiarze KI można zastosować wskaz
niki
zawarte w sprawozdaniach finansowych lub wykorzystać szczegółowe, które oparte są na
danych nieudostępnianych w raportach spółki, do nich (nieudostępnionych) można zaliczyć:
1) Wskaz
niki dotyczące kapitału ludzkiego
- reputacja pracowników przedsiębiorstwa w firmach head-hunterskich
- liczba doświadczenia w zawodzie
- poziom satysfakcji pracowników
2) Wskaz
niki dotyczące kapitału strukturalnego
- liczba patentów
- koszt utrzymania patentów
- liczba modernizacji baz danych
3) Wskaz
niki dotyczące kapitału relacyjnego
- poziom skarg klientów
- stopień lojalności wobec marki
- poziom satysfakcji klientów
Zarządzanie KI to złożony proces, który ze względu na brak standardów pomiaru nie należy
do łatwych. Miary KI nie są na tyle doskonałe, aby można było je wykorzystać w relacjach
inwestorskich spółek giełdowych. Istnieje ryzyko wprowadzenia w błąd inwestorów, tych
aktualnych i potencjalnych. Każda próba pomiaru zasobów niematerialnych ma istotne
znaczenie dla procesu zarządzania wartością firmy, przyczyniając się do bardziej
kompleksowego ujęcia generatorów wartości przedsiębiorstwa.
str. 11
Rozdział 9
�� A
ączyć, wchłaniać czy zawierać partnerstwo? Jakie opcje strategiczne w zakresie fuzji i
przejęć należy rozważać?
Fuzja  połączenie dwóch podmiotów (z reguły porównywalnej wielkości) w taki sposób, że
powstaje jedna, nowa organizacja.
Przejęcie  jeden podmiot nabywa aktywa drugiego i absorbuje ja na potrzeby własnych
działań. Zazwyczaj dochodzi do przyjaznych przejęć, czyli za porozumieniem stron. Wrogie
przejęcie zachodzi w sytuacji, gdy przejmuje się kontrole z pominięciem organu
przejmowanego lub wbrew jego woli. Nabywca składa propozycję odkupienia pakietu
kontrolnego bezpośrednio właścicielom.
Przy fuzjach i przejęciach u podstaw ich zawierania z reguły leży jedna z pięciu przesłanek:
- firma chce rozwiązać problem nadmiernych mocy produkcyjnych, jednocześnie zwiększając
udział w rynku
- firma chce uzyskać korzyści skali i zakresu, przejmuje konkurentów w geograficznie
rozproszonych sektorach, oznacza ekspansję geograficzną przy pozostawieniu charakteru
lokalnego poszczególnych przejętych jednostek (duży bank przejmujący lokalne banki,
pozostawiający ich lokalne nazwy i lokalny charakter)
- firma chce wejść na nowe rynki i poszerzyć asortyment oferowanych produktów, może
nieść większą rozpoznawalność na arenie międzynarodowej
- firma traktuje transakcję jako substytut prac badawczo-rozwojowych, korzysta z zdolności
spółki przejmowanej, co przyspiesza proces budowania pozycji konkurencyjnej
- firma planuje konwergencję sektorów
�� Jakie są oczekiwane korzyści z rozwoju przedsiębiorstwa poprzez transakcje fuzji i
przejęć?
- zwiększenie udziału w rynku
- przejęcie znanej marki i umocnienie reputacji
- rozszerzenie zakresu usług lub portfela produktowego
- wejście na nowy rynek
- ograniczenia konkurencji
- zdobycie dostępu do innych kanałów dystrybucji
- pozyskanie cennych pracowników
- przejęcie technologii
- zdobycie umiejętności, wiedzy i innych zasobów
- lepsza obsługa klienta
- chęć pozyskania nowych klientów
- zwiększenie przychodów
- obniżenie kosztów
str. 12
�� Czy można wyróżnić konkretne etapy procedury łączenia przedsiębiorstw?
Procedury łączenia przedsiębiorstw można podzielić na 3 etapy:
- przygotowawczy
- negocjacyjny
- integracyjny
Każdy etap wymaga podjęcia decyzji w różnych obszarach (finanse, zarządzanie, marketing) i
na różnych płaszczyznach organizacyjnych (strategiczna i operacyjna), co wiąże się z
koniecznością weryfikacji założeń, przeprowadzania analiz, opracowań scenariuszy i
określania celów cząstkowych.
�� Jakich pułapek na drodze integracji przedsiębiorstw należy się wystrzegać?
Ego przywódców i ich doradców  transakcje nie powinny być realizowane w celu
zaspokojenia ego menedżerów. Trzeba opierać się na obiektywnych przesłankach i
potencjalnych wyzwaniach. Menedżerowie za bardzo wierzą we własne umiejętności, przy
różnego rodzaju doradcach zewnętrznych i wewnętrznych, którzy z myślą o korzyściach
optymistycznie zapatrują się na sukces. Jeżeli dojdzie do transakcji, to prezes staje się osobą
publiczną i spija całą śmietankę (splendor  staje się osobą publiczną), taka wizja może
uruchomić w nim chęć przypieczętowania transakcji.
Odejście cennych kadr  Niektórzy pracownicy potencjalne fuzje i przejęcia mogą
potraktować jako zagrożenie. Jedni obawiają się utraty pracy i zaburzenia dotychczasowego
porządku, a inni obawiają się strat wizerunkowych. Można temu zapobiec poprzez klarowną
komunikację zamiarów firmy, wskazanie rozwiązań, dobrym posunięciem jest życzliwość
wobec podmiotu przejmowanego.
Wycofanie się z transakcji  jest to jedna z cenniejszych umiejętności przy tego rodzaju
transakcjach. Należy w odpowiednim momencie wycofać się już po podjęci negocjacji, aby
uchronić się przed kosztownym błędem. Należy do końca zachować obiektywizm i opierać się
na rzetelnych analizach i faktach. 83% korporacji decyduje się na wycofanie przynajmniej od
czasu do czasu, a część menedżerów przyznało, że nie wycofali się z transakcji wobec, której
mieli wątpliwości.
str. 13
Rozdział 11
�� Jakie są etapy budowania strategii firmy?
- Definiowanie misji, wizji, i kluczowych wartości firmy
- Określenie celów strategicznych
- Analiza strategiczna
- Formułowanie strategii
�� Na czym polega istota koncepcji pięciu sił konkurencyjnych kształtujących strategię?
Jest to najbardziej rozpowszechnione narzędzie analizy otoczenia. Przy jej pomocy można
zrozumieć strukturę branży, poznać jej rentowność i przewidywać przyszły kształt konkurencji
(oraz zyskowności). Pięć sił to:
- groz
ba pojawienia się nowych konkurentów
- siła przetargowa dostawców
- siła przetargowa nabywców
- dostępność substytutów
- intensywność konkurencji w branży
Waga siła może być zróżnicowana, w zależności od branży.
�� Na czym polega proces wdrażania strategii w oparciu o mapy strategii i Balanced
Scorecard?
Po przedstawieniu mapy strategii (która jest wizualnym przedstawieniem zależności
przyczynowo-skutkowych leżących u podstaw strategii firmy) w formie jednostronicowej
znajdziemy na niej kilka lub kilkanaście celów, realizacją tychże celów zajmą się odpowiednie
działy/zespoły. Powstanie kilka wątków strategicznych, którymi zarządzają menedżerowie
najwyższego szczebla. Cele i inicjatywy powinny być powiązane z miernikami, pozwalającymi
na ustawianie i pomiar realizacji celów w aspekcie ilościowym (często sięga się po
strategiczną kartę wyników).
�� Na czym polega cykliczny system zarządzania wartością oparty na planowaniu
strategicznym i Balanced Scorecard?
Cykliczny system zarządzania wartością skład się z następujących elementów:
- Wypracowanie strategii
- Przełożenie strategii na język działań operacyjnych
- Opracowanie planu operacyjnego
- Realizacja procesów i inicjatyw
- Monitoring i nauka
- Testowanie i dostosowywanie strategii
Ten cykl zarządzanie jest obiegiem zamkniętym, od ostatniego punktu przechodzi się w
pierwszy, aby kontynuować zarządzanie wartością. W momencie zakończenia jednego cyklu,
rozpoczyna się następny, czyli przechodzi się do wypracowania nowej strategii.
str. 14
Rozdział 12
�� Czym jest i jakie ma funkcje polityka dywidendy?
Polityka dywidend dotyczy kwestii wypłaty zysków akcjonariuszom lub zatrzymania ich w celu
powtórnego zainwestowania w firmie. Decyzje w zakresie polityki dywidend mają albo
pozytywny, albo negatywny wpływ na ceny akcji firmy. Obejmują one dwa podstawowe
problemy: jaką część zysków powinno się wypłacać w określonym czasie oraz czy firma
powinna utrzymywać stałą, stabilną stopę wzrostu dywidend.
Funkcji polityki dywidend:
- funkcja informacyjna
- funkcja dochodowo-kosztowa
- funkcja motywacyjna
- funkcja kontrolna
�� Jaki wpływ ma polityka dywidendy na rynkową wartość przedsiębiorstw?
Zastosowanie optymalnej polityki dywidend może zwiększyć wartość przedsiębiorstwa. Jest
kilka teorii dotyczących tego aspektu. Natomiast testy empiryczne nie dostarczyły
ostatecznych wniosków, która z nich jest najskuteczniejsza. A zatem trudno jest ustalić
optymalną politykę dywidend w stosunku do jej wpływu na wartość przedsiębiorstwa.
Niska/wysoka stopa zwrotu mogą kształtować wzrost wartości przedsiębiorstwa, ale według
Modiglianiego i Millera polityka dywidend może nie mieć jakiegokolwiek wpływu na wartość
przedsiębiorstwa.
�� W jaki sposób umorzenie akcji własnych pozwala optymalizować wycenę rynkową
firmy?
Gdy spółka posiada w danym okresie nadmiar gotówki, skup akcji własnych może być
oceniany przez rynek kapitałowy pozytywnie. Poprzez zmniejszenie liczby akcji na giełdzie
wzrośnie zysk na akcję, a zatem i jej cena. Taka sytuacja może być korzystna dla
akcjonariuszy.
str. 15
�� Jakie są teorie wyjaśniające postawy przedsiębiorstw w zakresie stosowanej polityki
dywidendy?
- teoria Millera i Modiglianiego (teoria nieistotności dywidend)  mówi, że polityka
dywidend nie ma wpływu na wartość firmy, ani na jej koszt kapitału
- teoria Gordona i Lintnera (teoria wróbla w garści)  wartość będzie maksymalizowana przy
wysokiej stopie wypłaty dywidend, mniejsze ryzyko bieżących dywidend od ryzyka
potencjalnych zysków kapitałowych
- teoria Litzenberga i Ramaswamy ego (teoria preferencji podatkowych)  wartość firmy
będzie maksymalizowania przy niskiej stopie wypłat dywidend, inwestorzy zapłacą niższe
efektywne podatki od potencjalnych zysków kapitałowych niż od dywidend.
- teoria Jensena-Mecklinga (teoria agencji)  odnosi się do dużych spółek akcyjnych,
określających przedsiębiorstwo jako sieć kontraktów, zwanych związkami agencji, a
problemem jest dzielenie ryzyka. Teoria zajmuje się wyborem najefektywniejszych form
kontraktu.
- hipoteza sygnalizacji i efekt klienteli - Hipoteza zawartości informacyjnej albo
sygnalizacyjnej mówi o tym, że inwestorzy uważają zmiany dywidend za sygnalizowanie
prognoz zarządu co do przyszłych zysków. Efekt klienteli wskazuje, że firma będzie przyciągać
uwagę inwestorów, którzy zadowoleni są z polityki dywidend firmy, a więc zmiana polityki
dywidend doprowadzi do zmiany w składzie akcjonariuszy.
�� Które z czynników determinujących politykę dywidend są najistotniejsze?
- ograniczenia wypłat dywidend
- możliwości inwestycyjne
- koszt alternatywnych z
ródeł kapitału
- wpływ polityki dywidend na wymaganą stopę zwrotu
�� Jak przedsiębiorstwa i inwestorzy mogą analizować politykę dywidend?
W celu analizy polityki dywidend ,można znalez
ć metody analizy matematycznej,
statystycznej, finansowej (głównie wskaz
nikowej), a także przyczynowej, analizę wrażliwości i
wiele innych. Można spróbować stworzyć pewien model analizy polityki dywidend, który
może pomóc w podjęciu decyzji o utrzymaniu, bądz
zmianie dotychczasowej polityki
dywidend. Kroki w procesie diagnozowania polityki dywidend:
- porównanie wielkości zysku i dywidendy
- rozkład stopy dywidendy spółki w danym roku lub okresie
- rozkład stóp wypłaty dywidendy w % za dany okres
- zbadanie dla całej populacji liczby firm lub dla danej firmy za dany okres trendu kwoty
dywidendy, oraz porównanie tego trendu z innymi spółkami z branży
- ustalenie wielkości FCFF (zdolności do wypłacenia dywidendy) oraz potrzeb firmy w zakresie
finansowania
- zbadanie wpływu wybranej polityki dywidend na zmianę struktury kapitału
- analiza zmian kursu akcji po dacie ustalenia praw do dywidendy
- analiza zmiany kursu akcji po ogłoszeniu zmiany dywidendy
str. 16
Rozdział 13
�� Co oznacza offshoring w kontekście zarządzania przedsiębiorstwem?
Jest to przeniesienie wybranych procesów biznesowych przedsiębiorstwa za granicę. Dotyczy
to zarówno produkcji jak i usług.
�� Dlaczego przedsiębiorstwa decydują się na offshoring?
Koncepcja offshoringu pozwala na rejestrację operacji przedsiębiorstwa w
uprzywilejowanych jurysdykcjach podatkowych(korzystniejsze opodatkowanie i
korzystniejsze przepisy prawne). Drugi kontekst to obniżenie kosztów działalności
przedsiębiorstwa, przy zachowaniu równie wysokiej jakości. Często część procesów przenosi
się do krajów gorzej rozwiniętych, bo tam są niższe koszty pracy.
�� Jakie są perspektywy rozwoju offshoringu?
Coraz częściej z offshoringu korzysta się przy wysoce specjalistycznych usługach i działaniach
(administracja, finanse). Początkowo nie doceniono tempa w jakim offshoring urósł w siłę. Do
tej pory prym wiodły Indie, Chiny, czy też Tajlandia, ale ostatnie lata sprawiły, że Polska stała
się jednym z najchętniej wybieranych krajów, do tychże inwestycji. Według prognoz Polska
będzie utrzymywać swoje wysokie miejsca w rankingach, podczas, gdy np. Indie będą je
traciły. Jednak, ze względu na kryzys gospodarka światowa spowolniła i zwolniła również
atrakcyjność naszego regionu. Polska nadal jest w kręgu zainteresowań, ale mniejsze ośrodki,
z mniejszą ilością inwestycji przyciągają większą uwagę (Szczecin i Toruń, zyskują kosztem
Warszawy).
�� W jaki sposób offshoring może stymulować kreowanie wartości przedsiębiorstw?
Klient może być gotów zapłacić za wartość dodaną, jaką stanowią wiedza czy doświadczenie.
Firma przez zastosowanie offshoringu może wnieść taką wartość dodaną niższymi kosztami
prowadzenia działalności oraz dzięki elastyczności kosztowej. Offshoring może nieść
wymierne efekty w budowaniu wartości przedsiębiorstwa czy też wpływać na przychody
przedsiębiorstwa, ponieważ nie dość że niesie diametralne obniżenie kosztów, to dodatkowo
jest postrzegany jako innowacyjny i niesie wyższe standardy, przez co aspekty kosztowe
przechodzą często na dalszy plan.
str. 17
Rozdział 14
�� Na czym polega istota corporate governance?
Corporate governance określa sposób w jaki spółka jest zarządzana i nadzorowana(jest to
zbór norm i zasad zarządzania). Obejmuje relacje wewnętrzne(spółka-udziałowcy) i
zewnętrzne (spółka-otoczenie). Istnieje zasada, że jeżeli nie stosuje się zasad zawartych w
corporate governance, należy wytłumaczyć dlaczego się z nich nie korzysta.
�� Jaki jest związek corporate governance z wartością spółki?
Stosowanie corpotate governance ma kreować zaufanie inwestorów do spółki. Zaufanie jest
bardzo pożądane. Niestety nie można jednoznacznie stwierdzić, że wzrost zaufania ma
przełożenie na cenę akcji i udziałów w spółce. Na pewno spółce budzącej zaufanie łatwiej jest
pozyskać kapitał, jednak z bezpośrednim oddziaływaniem CG na cenę akcji należy być
ostrożnym. Corporate governance jest obecnie dobrym narzędziem budowania reputacji,
która to reputacja wpływa na wartość przedsiębiorstwa, ale nie jest mierzalna
�� Jakie są standardy corporate governance w Polsce?
Stosowanie corporate governance jest w Polsce dobrowolne, ale sprawozdanie na temat
stosowania zasad jest obligatoryjne. Tak więc jeżeli się nie stosuje przyjętych przez rynek
standardów, należy wytłumaczyć dlaczego nie są one stosowane.
str. 18
Rozdział 15
�� Co to jest kryzys finansowy przedsiębiorstwa i jaki jest mechanizm kryzysu?
Kryzys finansowy: sytuacja, w której trudności finansowe są tak znaczne, że egzystencja
przedsiębiorstwa i jego zobowiązania wobec wierzycieli są poważnie zagrożone.
Rzadko kryzys jest zaskoczeniem, na ogół można zaobserwować sygnały zwiastujące
nadejście kryzysu. Zaskoczenie jest wywołane słabością myślenia strategicznego i braku
monitorowania pozycji. Pierwszym sygnałem ostrzegawczym jest utrata przewagi
konkurencyjnej i spadek konkurencyjności Póz
niej następuje obniżenie poziomu przepływów
środków pieniężnych i gwałtowny spadek zysków. Zawsze klasycznym początkiem kryzysu
jest utrata płynności finansowej. Spadek obrotów zmniejszenie dochodów i trudności
płatnicze krótkoterminowe kredyty wzrost zadłużenia krótkookresowego większy
koszt pozyskania kredytów słabsza wypłacalność brak dywidend coraz większy koszt
pozyskania kapitału (większe ryzyko, większa dz
wignia finansowa)
�� Jakie są symptomy, a jakie mogą być przyczyny(z
ródła) kryzysu?
Wewnętrzne przyczyny kryzysu (upadłości):
- brak wizji i strategii działania
- błędy popełnione przez zarząd
- niedobór kapitału
Zewnętrzne przyczyny kryzysu:
- silna konkurencja
- bariery popytowe
- ograniczony potencjał wzrostu sektora
- wysokie obciążenia fiskalne
- zmiany przepisów prawnych
Symptomy:
- wewnętrzne i zewnętrzne
- finansowe i pozafinansowe
a) wewnętrzne  kwalifikacje kierownictwa, stan organizacji
b) zewnętrzne  pochodzą z otoczenia firmy, mogą mieć przyczynę np. w kryzysie
walutowym, czy w konflikcie militarnym. Sygnały mogą być związane ze zmianami prawnymi,
lub ze zmianami koniunktury w branży
c) Symptomy finansowe:
- spadek kwoty zysku lub powstanie straty
- spadek płynności finansowej i wypłacalności
- zwiększenie kosztów operacji finansowych, np. wzrost odsetek
d) pozafinansowe  wiążą się na ogół z utratą przewagi konkurencyjnej:
- malejący udział przed. w ogólnej sprzedaży na rynku
- częste zmiany na stanowiskach kierowniczych
- brak strategii rozwoju
str. 19
�� Na czym polega klasyczna restrukturyzacja finansowa poprzez obniżenie i
podwyższenie kapitału własnego oraz jaki jest jej sens?
Tę restrukturyzację stosuje się gdy w bilansie widoczna jest strata, ale nie przekracza ona
kapitału własnego. Zastosowanie tej restrukturyzacji ma na celu realizację 2 celów:
- wyeliminowanie straty bilansowej poprzez pokrycie jej kapitałem własnym
- odzyskanie płynności finansowej
Obydwa cele mają charakter krótkoterminowy i nie likwidują z
ródeł kryzysu. Dając czas
zarządowi, aby ten wprowadził program naprawczy w celu odbudowy wartości firmy.
�� Jak i dlaczego dzieli się przedsiębiorstwo w sytuacji kryzysowej?
Przedsiębiorstwo dzieli się na część zdrową, oraz tą generującą nadmierne koszty i straty.
Często jest to podział na spółkę produkcyjną, oraz na spółkę zarządzającą nieruchomościami.
S. produkcyjna w celu kontynuowania działalności dzierżawi (ew. leasing) od drugiej spółki
grunty, nieruchomości (po niezbyt wygórowanych cenach) niezbędne do działalności. Spółka
produkcyjna powinna być kierowana przez silnie umotywowanych menedżerów w celu jak
najlepszego rozwoju, może pojawić się inwestor, który zdecyduje się zainwestować w tę
spółkę produkcyjną, bez zainteresowania spółką zarządzającą majątkiem. Natomiast zbędne i
nadmierne aktywa można sprzedać (czasami w tym celu powołuje się spółkę, która tą
sprzedażą się zajmuje). Dodatkowo należy oszacować wartość s. produkcyjnej, aby móc
wyznaczyć cenę akcji tejże spółki.
�� Na czym polega postępowanie naprawcze w sytuacji kryzysowej?
Postępowanie naprawcze to zawarcie układu z wierzycielami. Z tej okazji korzystają
przedsiębiorcy, którzy przeczuwają, że niedługo mogą stać się niewypłacalni. Zawarcie ugody
jest bardziej korzystne od upadłości, głównie w aspektach wizerunkowych, dla wierzyciela
jest też korzystniejsze, gdyż dłużnik ma mniej korzystną sytuację. Układ gwarantuje
restrukturyzację, a ogłoszenie postępowania naprawczego zawiesza spłatę zobowiązać i
naliczania odsetek, zakazane jest również wszczynanie egzekucji, a wszczęte zostają
wstrzymane. Daje to szansę dłużnikowi na odbudowę wartości przedsiębiorstwa i odzyskanie
płynności finansowej. Układ zawarty między wierzycielami a dłużnikiem zatwierdzany jest
przez sąd.
str. 20
Rozdział 6
�� W jaki sposób poziom zadłużenia oraz jego struktura wpływają na efektywność
funkcjonowania przedsiębiorstwa?
�� Jakie korzyści, ograniczenia i ryzyka wiążąc się z poszczególnymi formami
finansowania oraz w jaki sposób wpływają na wartość przedsiębiorstwa?
�� Jak kształtować strukturę finansowania kredytem bankowym?
�� Jak pozyskiwać pieniądze z rynku kapitałowego?
�� Jak budować przewagę na rynku kapitałowym?
�� Jak wejść na giełdę?
�� Na czym polega cykl inwestycyjny funduszy Venture Capital?
Venture Capital to inwestycja w przedsiębiorstwa we wczesnym stadium ich rozwoju. Są to
inwestycje o wysokim ryzyku, przez co wysoka również jest oczekiwana stopa zwrotu.
Przedsiębiorstwa, w które inwestuje się są obciążone b. wysokim ryzykiem bankructwa.
�� Jakie są przewagi Venture Capital nad innymi formami finansowania w kontekście
budowania wartości przedsiębiorstwa?
�� W jaki sposób Venture Capital budują wartość funduszu, a w jaki spółek
portfelowych?
Rozdział 10
�� Jaki powinien być model relacji inwestorskich, aby uzyskać dobrą pozycję na rynku
pozyskiwania kapitału?
�� Na czym polega istota relacji inwestorskich?
�� Na jakie oczekiwania informacyjne społeczności inwestycyjnej musi odpowiadać
spółka?
�� Jakie są cechy efektywnych relacji inwestorskich?
�� Na czym polegają działania umożliwiające prowadzenie relacji inwestorskich?
�� Jak obecność na giełdzie wpływa na IR?
�� Na czym polega specyfika kształtowania relacji inwestorskich w sytuacjach
kryzysowych?
str. 21