h i t numer u
wierzchni ziemi w miejscu natural-
Obok węgla i gazu ziemnego ropa naftowa jest podstawową
nego wypływu wykorzystywana
była do oS
wietlania, smołowania
kopaliną, z której ludzkość uzyskuje energię. Przemysłowa ro-
statków i budowy dróg. W starożyt-
la tego surowca, zwłaszcza w motoryzacji i jako z
ródła surow-
noS
ci używano jej jako maS
ci na
choroby skórne i reumatyzm. Słu-
ców dla przemysłu sprawia, że jego wydobycie, eksport i im-
żyła także do balsamowania zwłok,
port oraz ceny mają w ekonomii światowej doniosłe znacze-
a niejednokrotnie też do celów wo-
nie nie tylko gospodarcze, ale i polityczne.
Ws ł a wa K a r o l e ws k a
Ropa, ropa, ropa
zrost cen ropy naftowej po- jennych. Oblężeni wylewali
ciąga za sobą wzrost cen z murów twierdzy palącą się
Wbiletów autobusowych ropę lub smołę wprost na
i cen wszystkiego, co trzeba głowy nacierających.
wyhodować ogrzewając Na ziemiach
cieplarnie, kurniki, chle- polskich ropę, czyli
wy czy obory, dostar- olej skalny, chłopi
czyć do nich paszy, zbierali, zgęszczali
przewiex
ć trzodę do przez gotowanie
rzex
ni i gotowy pro- i używali jako
dukt dostarczyć do smaru do osi wo-
sklepów. Produkcja zów. Stosowano
wszelkiego rodzaju ją także jako le-
plastików, nawozów karstwo na czyra-
sztucznych, leków ki i odmrożenia.
oparta jest na związ- Pierwsze pisane
kach węgla i wodoru S
wiadectwo wyko-
pozyskiwanych z po- rzystania ropy spo-
chodnych ropy nafto- rządził w X w. jeden
wej. z arabskich podróżni-
Ropy używano ków. Odnotował on wy-
w gospodarstwach cieki ropy na powierzchnię
domowych od niepa- ziemi na wybrzeżu Morza
miętnych czasów. Kaspijskiego. Od XIV w. ro-
Zbierana pa zbierana w tym regionie
w płytkich zagłębie- była wywożona do innych
niach lub z po- krajów azjatyckich. W rejo-
16
1
6
y
ródło: ExxonMobil Central Europe oraz Oil and Gas Journal, 2001
TEKST ŚREDNIO TRUDNY
MA
ODY TECHNIK
10/2005
Ropa naftowa: skład
Ropa naftowa jest oleistą, brunatną lub ciemnożółtą cieczą. Odznacza się sil-
nym, specyficznym zapachem. Nie miesza się z wodą. Jest palna.
nie Peczory (Rosja) mieszkańcy Gęstość 0,73-0,99 g/cm3. Wartość opałowa 38-48 MJ/kg.
zbierali ropę z powierzchni rzeki Ropa naftowa jest w 80%-90% mieszaniną węglowodorów, w skład której głów-
Uchty i wykorzystywali do celów nie wchodzą parafiny (alkany), cykloparafiny (cykloalkany), olefiny (alkeny) i wę-
leczniczych oraz w gospodarstwie glowodory aromatyczne. Pozostałość, do około 20% stanowią związki organicz-
jako oleje i smary. Stąd też w 1597 r. ne zawierające tlen, azot lub siarkę, a także sole nieorganiczne i wodę. Ropa
dostarczono po raz pierwszy ten naftowa ma zmienny skład chemiczny, zależny od miejsca jej występowania.
surowiec na dwór carski.
nych zachodzących w głębi
Ziemi, np. wskutek działania
%
wody na węgliki metali cięż-
kich, w następstwie polimery-
zacji gazów wydzielających się
z jądra Ziemi. Teorie o nieorga-
nicznym pochodzeniu ropy naf-
towej nie znalazły wielu zwo-
lenników.
Przeważająca większoS
ć
badaczy przyjmuje teorie o jej
organicznym pochodzeniu
(stworzone m.in. przez B. Ra-
dziszewskiego 1877, K. Englera
i H. H�fera 1890, J.E. Hackfor-
da 1932, D. White a 1935), w
myS
l których ropa naftowa po-
wstaje przez przeobrażenie
szczątków roS
linnych i zwie-
rzęcych nagromadzonych wraz
W 1745 r. rozpoczęto regular- 7,0 mln ton rocznie. Wydobycie to, z drobnymi okruchami mineralnymi
ne wydobycie ropy z dna Uchty, do I wojny S
wiatowej w 1914 r. wy- w osadach morskich. Czynnikami
przeznaczając ją do przetwórstwa niosło zaledwie 54 mln ton rocznie. powodującymi przejS
cie substancji
w pierwszej rosyjskiej  rafinerii . Dopiero upowszechnienie zastoso- organicznych w bituminy (ropa naf-
Podobną  eksploatację złóż ropy wania silników spalinowych spo- towa, gaz ziemny, asfalt i ozokeryt)
wydzielającej się z prowizorycznych wodowało gwałtowny wzrost wy- są: S
rodowisko redukujące, odpo-
szybów o głębokoS
ci 1 2 m zaczęto dobycia ropy naftowej. Był to tak wiednie  temperatura i ciS
nienie,
prowadzić także w innych rejonach gwałtowny rozwój technologii opar- działalnoS
ć bakterii, oddziaływanie
Rosji, zwłaszcza na Kaukazie. tej na ropie, że tuż przed II wojną pierwiastków promieniotwórczych.
W 1846 r. uruchomiono wydobycie S
wiatową wydobycie
z pierwszego szybu w pobliżu Baku. osiągnęło 300 mln
W 1849 r. wybudowano sztolnię ton, a ropa została
wydobywczą (kopalnię) pod Kro- okrzyknięta surowcem
snem. Zrobił to młody farmaceuta strategicznym.
SPADEK
Ignacy Łukasiewicz. On też zapo- W LATACH 90.
czątkował S
wiatową karierę ropy P O C H O D Z E N I E DO OK. 10 $!
naftowej, gdy w 1852 r. poprzez de-
stylację ropy otrzymał naftę  prze- Istnieje wiele
zroczystą ciecz palącą się jasnym hipotez i teorii tłuma-
płomieniem. Skonstruowana przez czących powstawanie
Łukasiewicza lampa naftowa zapło- ropy naftowej. Dwie
nęła w oknie lwowskiej apteki w główne teorie po-
marcu 1853 roku, a cztery miesiące wstały już w XIX wie-
póx
niej użyto jej do oS
wietlenia sali ku.
operacyjnej lwowskiego szpitala. Teorie o jej nie-
Przemysłowe wydobycie ro- organicznym pocho-
py naftowej rozpoczęło się w 1859 dzeniu (których twór-
roku od wywiercenia pierwszego cami są m.in. D.I.
szybu naftowego w Pensylwanii. Mendelejew 1877,
Wkrótce podobne szyby powstały A.D. Ross 1891, H.
w Rosji (Baku), Kanadzie i Rumunii. Moissan 1896, N.A.
Pod koniec XIX wieku rozpoczęto Kudriawcew 1951, Wahania cen ropy naftowej tylko pośrednio wpływają
wydobycie ropy także w Holender- P.N. Kropotkin 1955) na ostateczne ceny paliw. O poziomie tych cen decydu-
skich Indiach Wschodnich (dzisiej- zakładają, że ropa naf- je przede wszystkim polityka podatkowa, przy czym ro-
sza Indonezja) i Iranie. W 1871 roku towa powstaje w wy- popochodne paliwa są z reguły obłożone najwyższymi
S
wiatowe wydobycie wynosiło ok. niku reakcji chemicz- podatkami funkcjonującymi w większości krajów. Roz-
17
1
7
piętości są jednak ogromne, w USA podatki stanowią
np. 25 proc. ceny benzyny, a w Europie wynoszą aż
75 proc. ceny benzyny.
Ceny w dolarach USA za baryłkę.
MA
ODY TECHNIK
10/2005
W roku 1980 wi el ki poż ar zł o ż a w Karl i ni e
h i t numer u
rozpal i ł marzeni a o pol ski m Kuwej ci e
koS
ci ok. 15 m. W miarę rozwoju
techniki drążenia i uzyskiwania ob-
fitych przypływów ropy  drążono
je w większoS
ci do ok. 60 m. Praca
przy kopaniu szybów była bardzo
niebezpieczna. Wiertacz pracujący
na spodzie studni był ciągle narażo-
ny na zasypanie, zalanie lub udu-
szenie przez pojawiające się często
niespodziewane przypływy ropy,
wody lub gazu. Notowano podczas
tych prac wiele wypadków S
mier-
telnych. Wydobycie starano się
uczynić bezpieczniejszym i szyb-
szym. Polscy inżynierowie na tym
polu mieli spore sukcesy.
Ignacy Łukasiewicz w 1862 r.
sprowadził do pierwszej polskiej ko-
palni  Bóbrka Henryka Waltera,
polskiego inżyniera, specjalistę ro-
bót górniczych i geologicznych.
Walter wdrożył technikę i urządze-
Przekrój kopanki z kołowrotem, obudowa i narzędzia górnicze nia do ręcznego wiercenia udarowe-
go. Głównym elementem tej techni-
naturalnych x
ródeł robiono wykopy, ki były nożyce Fabiana, zwane wol-
rowy, wreszcie głębiono studnie. nospadowymi. Rolę łopaty i kilofa
Studnie, zwane także szybami lub przejął S
wider-dłuto wykonany ze
kopankami, drążono początkowo stali o S
rednicy przeważnie 0,3 m,
przy użyciu narzędzi: łopat, kilofów długoS
ci ok. 1,5 m, ważący 150-200
lub żelaznych drągów. Technikę tę kg. Konstrukcja nożyc umożliwiała
doskonalono, stosując do kruszenia podniesienie S
widra wraz z żerdzia-
skały wykonywane przez miejsco- mi i obciążnikiem na wysokoS
ć
wych robotników S
widry-dłuta. Nie- 0,5 l,2 m od spodu otworu, a na-
co póx
niej stosowano w tym celu stępnie zrzucenie go. R
wider zrzu-
również materiały wybuchowe. cony z zaczepu nożyc  spadając
Przekroje studzien były kwadrato- swobodnie pod wpływem siły cięż-
we, o wymiarach 1,2 m � 1,2 m. koS
ci  uderzał o skałę, powodując
R
ciany w miarę głębienia zabezpie- jej kruszenie. Przy kolejnych opera-
czano przed osypywaniem, stosując cjach podnoszenia i zrzucania S
wi-
cembrowiny drewniane z półokrą- der obracany był o pewien kąt,
Studnia kopana z ropą  kopanka glaków lub grubych desek. Nad w związku z czym powstawał cylin-
 Franek z roku 1860 każdą studnią znajdował się koło- dryczny otwór. Otwór oczyszczano
wrót z nawiniętą liną konopną lub z urobku za pomocą łyżki-czerpaka
manilową i umocowanym do niej wykonanej z blaszanej rury długoS
ci
O D W I E R T drewnianym lub blaszanym kubłem. 4 6 m  z umieszczoną u dołu klapą
Za pomocą tych urządzeń obsługi- lub zaworem kulo-
Aby znalex
ć złoże ropy, w te- wanych przez dwóch robotników, wym. Łyżkę zapusz-
ren wyruszają geologowie, którzy wiertacz-kopacz spuszczany był czano do otworu na
na podstawie próbek skał, badań na dno studni. Wiadro-kubeł służyło linie konopnej lub
geologicznych i znajomoS
ci topo- równoczeS
nie do usuwania urobio- drucianej z ręcz-
grafii terenu wybierają miejsce do nej masy skalnej. Obok każdej stud- nie napędzane-
prowadzenia próbnego odwiertu. ni znajdowały się napędzane ręcz- go kołowrotu.
Obecnie można wstępnie okreS
lić nie młynki  wentylatory, za pomocą
umiejscowienie złoża na podstawie których systemem przewodów wy-
badań zdjęć satelitarnych. konanych z desek
Ropę z naturalnych wycie- dostarczano na
ków gromadzącą się w zagłębie- spód powietrze.
niach i płynącą cienkimi warstew- Studnie kopano po-
kami na powierzchni wód zbierano czątkowo do głębo-
początkowo ręcznie, za pomocą
wiechci z sitowia i szmat do wiader, Urządzenie
a następnie zlewano do beczek. Ro- do wiercenia
bili to łebacy. Póx
niej w okolicach linowego z ro-
18
1
8
ku 1872 napę-
dzane loko-
mobilą parową
MA
ODY TECHNIK
10/2005
Polska jako członek międzynarodowej organizacji Intero-
ceanmetal ma prawo do eksploatacji działki znajdującej
się na dnie Pacyfiku. Na głębokości ok. 4 tys. m pod po-
wierzchnią wody znajdują się konkrecje polimetaliczne,
których eksploatacja może okazać się w przyszłości opła-
calna. Wielkość działki to około 25% powierzchni naszego
kraju. Może pod tą działką będzie ropa naftowa!!!
1 barrel = 0,158987 m3
1 barrel = 158,987146 litrów
1 barrel = 42 galonów amerykań- analizie i ocenie. JeS
li wypadną po- W rejonie Gorzowa Wielko-
skich zytywnie, zapada decyzja o eksplo- polskiego w 2003 r. odkryto kilka
1 m3 = 6,28994 baryłek atacji złoża. Wierci się wtedy odpo- nowych złóż gazu ziemnego i ropy
1 m3 = 1,000 litrów wiednią liczbę otworów wiertni- naftowej. Najzasobniejsze są złoża
Baryłka (1 bbl)  powszechnie sto- czych i instaluje na nich specjali- Międzychód i Lubiatów z 4 mln ton
sowana jednostka objętości styczny sprzęt. Na skutek działania ropy naftowej. Złoża te nie podlega-
w przemyśle petrochemicznym ciS
nienia panującego w złożu ropa ją jeszcze eksploatacji. Trwają pra-
zaczyna samoistnie wypływać ku
UnowoczeS
niając technolo- górze, gdzie jest kierowana do
gię, nad szybem ustawiono drew- rurociągów. NajczęS
ciej eks-
niany trójnóg wysokoS
ci 10 12 m. ploatację złoża kończy się,
U góry trójnogu umocowany był gdy ropa przestaje wypły-
krążek żeliwny, przez który przewi- wać, jednak istnieją me-
nięta była lina wyciągowa. Obok tody  wymuszania wy-
znajdował się wyciąg wiertniczy pływu ropy, polegające
do zapuszczania i wyciągania S
wi- na kierowaniu do złoża
dra. Uruchamiany był ręcznie przez gazu lub wody w celu
czterech robotników za pomocą ko- podniesienia ciS
nienia.
ła napędowego o S
rednicy 3 5 m.
Łyżkę-czerpadło do oczyszczania W Y S T Ę P O W A N I E
otworu z okruchów skalnych za- I W Y D O B Y C I E
puszczano do otworu za pomocą R O P Y N A F T O W E J
kołowrotu. Do wykonywania ope- W P O L S C E
racji wiertniczych tj. podnoszenia
i zrzucania S
widra służyła belka Grupa Polskie Gór-
drewniana zwana wahaczem, pod- nictwo Naftowe i Gazow-
parta na drewnianej konstrukcji. nictwo jest właS
cicielem ko-
U grubszego końca belki, umiesz- palń gazu ziemnego i ropy
czonego nad miejscem wiercenia, naftowej, systemu przesyło-
umocowany był hak, na którym za- wego, magazynów podziem-
wieszony był przewód wiertniczy, nych gazu i ropy naftowej. Pol-
a więc kolejno: drewniane żerdzie, ska posiada niewielkie złoża ropy
nożyce wolnospadowe, obciążnik naftowej, głównie w okolicach Kro-
i S
wider. Na drugim końcu belki- sna Odrzańskiego, Kamienia Pomor- Występowanie ropy naftowej i gazu
wahacza umieszczone były szcze- skiego, Karlina i Sulęcina oraz w ziemnego: Instytut Geologiczny
ble, za pomocą których 4 6 robotni- pasie fliszu karpackiego (Krosno,
ków wykonywało operacje podno- Jasło, Gorlice) i zapadliska przed- ce przygotowawcze do ich zago-
szenia i zrzucania przewodu wiert- karpackiego (Kazimierza Wielka). spodarowania i budowy kopalń.
niczego. W 1872 r zastąpiono ręcz- Trwają poszukiwania nowych złóż Jedyną firmą w Polsce zaj-
ne wiercenie maszyną parową. roponoS
nych, podczas których mującą się poszukiwaniem, rozpo-
Wiercenie prowadzi się pio- PGNiG współpracuje z firmami za- znaniem i eksploatacją podmor-
nowo nad najgrubszą warstwą zło- chodnimi. skich złóż ropy naftowej i gazu
ża. Otwór próbnego odwiertu ma jest Przedsiębiorstwo Poszukiwań
niewielką S
rednicę (20 50 cm), na- i Eksploatacji Złóż Ropy i Gazu  Pe-
Nie tylko PGNiG poszu- trobaltic Sp. z o.o. w Gdańsku.
tomiast jego głębokoS
ć sięga od
2000 do 4000 metrów. Nad miej- Spółka wydobywa aktualnie ropę
kuje ropy, podobno nie-
scem wiercenia widoczny jest tzw. naftową ze złoża B3, usytuowanego
znany sprawca przez
 maszt , czyli wieża wiertnicza słu- na Morzu Bałtyckim, ok. 70 km na
żąca do pionowego prowadzenia
dłuższy czas czerpał nie- północ od Rozewia. Będąc w posia-
aparatu wiertniczego. daniu dwóch załogowych oraz jed-
legalnie ropę z wywier-
Zwykle wykonuje się kilka nej bezzałogowej platformy wydo-
conego przez siebie pi- bywczej przedsiębiorstwo pokrywa
odwiertów, tak by poznać rozmiary
i charakterystykę złoża. Pobrane obecnie około 3% zapotrzebowania
rackiego odwiertu w Nie-
dzięki wierceniu próbki poddaje się krajowego na ropę naftową. Petro-
19
1
9
poręcie koło Warszawy.
Odwiert był w rurociągu.
MA
ODY TECHNIK
10/2005
h i t numer u
baltic S.A. odkryło i udokumento- nych składników ropy. Pozwala ona
wało w 2003 roku, w polskiej częS
ci rozdzielić ropę na frakcje, czyli gru-
dna Bałtyku, nowe złoże ropy nafto- py związków organicznych mają-
wej. WielkoS
ć zasobów surowca cych zbliżone własnoS
ci.
oszacowano na 3 mln ton. Na ko- Najpierw z ropy usuwa się
niec 2004 roku polskie złoża ropy zanieczyszczenia mechaniczne, wo-
naftowej szacowano na 26,1 mln dę i rozpuszczone w niej sole, a tak-
ton (186,4 mln baryłek). Roczne za- że organiczne związki siarki, pewne
potrzebowanie Polski na ropę nafto- związki azotu i metale ciężkie. Ro-
wa szacuje się na ok. 20 mln ton. dzaj soli obecnych w ropie zależy
Wynika z tego, że całe nasze zaso- od jej pochodzenia. Są to głównie Platforma wiertnicza Britannia.
by mogą wystarczyć zaledwie na chlorek sodu NaCl i chlorek potasu Fot. Conoco
rok. KCl, a także chlorek magnezu
Frakcje :
 benzyna (ciekła frakcja wrząca
do 150�C)
 nafta (wrzenie 150-260�C)
 olej napędowy (wrzenie 260-
370�C)
 olej opałowy (wrzenie powyżej
370�C)
Oleje wrzące powyżej 370�C
okreS
lane są jako mazut. Mazut, po
ogrzaniu, wprowadza się do kolum-
ny destylacyjnej próżniowej, z któ-
rej odbiera się destylaty olejowe
i gudron.
W celu uzyskania produktów
handlowych otrzymane frakcje pod-
daje się procesom uszlachetniają-
cym, np. benzynę  odsiarczaniu,
reformingowi, frakcje olejowe  rafi-
nacji (np. odparafinowaniu, odasfal-
Rafineria Lake Charles w stanie Luizjana. Fot. Conoco towaniu). W rafineriach paliwowych
i petrochemiach niektóre frakcje
otrzymane w wyniku de-
P R Z E R Ó B K A stylacji ropy poddaje się
A
ebacy:
tzw. procesom destruk-
Surowa ropa naftowa nie ma tywnym. W rafineriach
a) poszukiwali złóż ropy
obecnie praktycznego zastosowa- paliwowych są to głów-
b) zbierali ropę ręcznie
nia. Aby otrzymać z niej wartoS
cio- nie: katalityczny kraking
c) jako wozacy wywozili ją do miasta
we produkty, które mają przemysło- destylatów próżniowych
we zastosowanie, rozdziela się ją (S
rednich i ciężkich) oraz
na poszczególne frakcje przy zasto- MgCl2. Aby przeprowadzić odsala- koksowanie mazutu. Uzyskuje się
sowaniu metod fizycznych. nie, dodaje się do ropy deemulgator w ten sposób duże iloS
ci wysokook-
Ropa naftowa może być prze- i podgrzewa wstępnie, co powodu- tanowych benzyn silnikowych i ole-
rabiana między innymi metodami je częS
ciowe rozdzielenie emulsji ju napędowego. W rafineriach na-
 destylacji frakcyjnej (destylacja), ropnej na częS
ć organiczną i roz- stawionych na uzyskiwanie surow-
 rafinacji, twór soli. Całkowite rozdzielenie ców do syntez organicznych (etenu,
 ekstrakcji selektywnymi rozpusz- obu faz na roztwór soli i odsoloną propenu, butadienu, benzenu, tolu-
czalnikami (np. glikolem dietylo- ropę następuje w elektrodehydrato- enu) podstawowym procesem de-
wym), rze pod wpływem wysokiego na- struktywnym jest piroliza lekkich
 krystalizacji. pięcia. frakcji naftowych. Prowadzi się też
Z ropy naftowej otrzymuje Następnie ropa ogrzewana kraking katalityczny cięższych frak-
się: eter naftowy, ligroinę, benzynę, jest w wymiennikach ciepła i ulega cji uzyskanych w wyniku destylacji
naftę, oleje mineralne, mazut oraz rozdziałowi na frakcje w kolumnie atmosferycznej. Niektóre produkty
surowce dla przemysłu chemiczne- destylacyjnej (wieży) pod ciS
nie- destylacji ropy naftowej poddaje się
go, np. benzen, toluen, ksyleny. niem atmosferycznym. procesom krakingu, w wyniku cze-
Najważniejszą ze stosowa- go powstają łatwo lotne ciecze i ga-
nych metod oczyszczania jest de- zy  surowce do produkcji kauczuku
Roczne zapotrzebowa-
stylacja frakcyjna (frakcjonowana), syntetycznego, leków, włókien syn-
nie Stanów Zjednoczo-
w której wykorzystuje się różnice tetycznych i wielu innych niezbęd-
temperatur wrzenia poszczegól- nych człowiekowi produktów.
nych na ropę wynosi
20
2
0
około 900 milionów ton
i rośnie.
MA
ODY TECHNIK
10/2005
MINI QUIZ MT
CZYTAM, WI
C WIEM
p o l s k i p a n t e o n
gnacy Łukasiewicz (wg metry- Na przełomie 1852/53 Łuka-
ki: Jan Boży, Józef Ignacy Łuka- siewicz i Zeh otrzymują naftę me-
Isiewicz)  urodził się 8 marca todą frakcjonowanej destylacji.
1822 w Zadusznikach. Uczył się w Łukasiewicz stara się teraz znalex
ć
6-klasowym gimnazjum w Rzeszo- dla nafty zastosowanie praktyczne.
wie. Ukończył tylko 5 klas. Jednak Stosowane do tej pory lampy oliw-
już 4 klasy pozwalały na rozpoczę- ne nie nadają się jednak do nafty
cie praktyki w zawodzie aptekarza i wymagają przekonstruowania.
w aptece Antoniego Swobody Pierwsza skonstruowana przez
w Łańcucie. Po czterech latach Łukasiewicza lampa rozS
wietla
pracy w aptece, osiemnastoletni wystawę apteki.
Łukasiewicz zdał egzamin przed 31 lipca 1853 r. to symbolicz-
Gremium Aptekarskim Obwodo- na DATA NARODZIN PRZEMYSŁU
wym w Rzeszowie i powrócił do NAFTOWEGO. Tego dnia po raz
pracy jako pomocnik aptekarski, Ignacy A
ukasiewicz pierwszy zastosowano w praktyce
nazywany często asystentem lub oS
wietlenie naftowe podczas pilnej
podaptekarzem. Przeniósł się do
Lwowa, gdzie pracował i jednocze-
S
nie działał aktywnie w narodowo-
demokratycznych stowarzysze-
Ignacy A
ukasiewicz
niach, za co został aresztowany.
Po rocznym dochodzeniu zwolniony
WK
z więzienia z braku dowodów, był W opinii karczmarza Łukasie-
pod stałą obserwacją i miał zakaz wicz był jedynym człowiekiem nocnej operacji w Szpitalu Pow-
opuszczania Lwowa. Po tych prze- w okolicy, który może mu udzielić szechnym na lwowskim Łyczako-
życiach Łukasiewicz zaprzestał odpowiedzi, czy z tego brzydko wie. Ten dzień uchodzi też za
działalnoS
ci konspiracyjnej i podjął wyglądającego płynu uda się pę- POCZĄTEK TRANSAKCJI
pracę w aptece Pod Złotą Gwiaz- dzić gorzałkę? Dałby Bóg, żeby to NAFTOWYCH NA R
WIECIE - sprze-
dą, której właS
cicielem był Piotr była gorzałka, bieda karczmarzowej dano naftę szpitalowi.
Mikolasch. Była to najlepsza apte- rodzinie w oczy by nie zajrzała, bo Na początku roku 1854 Łuka-
ka lwowska, praca w niej była dla okolica w cuchnący olej skalny bo- siewicz przenosi się do Gorlic, aby
Łukasiewicza dużym sukcesem gata. Łukasiewicz zabrał się do być bliżej terenów roponoS
nych.
osobistym i zawodowym. Dzięki pracy nad zawartoS
cią butelek, wy- Rozpoczyna pracę w miejscowej ap-
wstawiennictwu Mikolascha dostał odrębnił metodą destylacji płyn tece Jana Tomaszewicza. Jednocze-
zgodę na opuszczenie miasta i roz- i drogą pracy umysłowej starał się S
nie zaczyna z okolicznymi właS
ci-
począł studia na Uniwersytecie Ja- znalex
ć jakieS
jego zastosowanie. cielami terenów roponoS
nych zakła-
giellońskim. Jedyny niezdany egza- W niczym spirytusu nie przypomi- dać pierwsze spółki i kopalnie ropy.
min z farmakognozji uniemożliwił nał, ale wykazywał właS
ciwoS
ci Pierwsza na S
wiecie kopal-
mu otrzymanie dyplomu. Dyplom palne... , pisze w swoim artykule nia ropy naftowej powstaje w Bó-
magistra farmacji uzyskał na Uni- o Łukasiewiczu Pani Emilia Turkie- brce koło Krosna.
wersytecie Wiedeńskim 30 lipca wicz. Dokończenie na str. 23
1852 r. i wrócił do apteki Mikola-
scha. W laboratorium przy aptece,
na zlecenie Mikolascha, on oraz
drugi asystent, Jan Zeh, prowadzą
badania nad destylacją ropy naf-
towej. Z czasem Mikolasch wycofu-
je się z tych badań, nie widząc
praktycznego zastosowania no-
wych destylatów jako lekarstw.
 ...Otóż któregoS
dnia wie-
czorem do apteki, gdzie Ignacy Łu-
kasiewicz, tytułowany  panem pro-
wizorem , sporządzał pigułki, zaje-
chał karczmarz spod Borysławia,
niejaki Schreiner. Za pazuchą kapo-
ty trzymał dwie butelczyny. Łuka-
siewicz pomyS
lał przez moment, że
może to rodzaj zapłaty za przysłu-
gę, której się Schreiner spodziewa.
Jakież było jego zdziwienie, kiedy
tamten wręczył mu dwie butelki
skalnego oleju.
21
2
1
Apteka we Lwowie, w której pracował A
ukasiewicz
MA
ODY TECHNIK
10/2005