Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Poznaniu
Materiał ćwiczeniowy z geografii
Poziom rozszerzony
Model odpowiedzi i schemat punktowania
Poziom rozszerzony
Nr
Przewidywana odpowiedz
Pkt Kryterium zaliczenia odpowiedzi Uwagi
zad.
1. F 0-2 Za prawidłowe oznaczenie zdań:
F trzech, czterech.& & & ..& & ....1pkt
F pięciu& & & ...............................2pkt
P
P
2. C. czynny wulkanizm 0-1 Za wybór poprawnego
wydarzenia..................................1pkt
3. Wietrzenie skał 0-1 Za podanie poprawnej nazwy
procesu geologicznego& ............1pkt
Nie uznajemy
4. Np.: 0-2 Za poprawny sposób
zapisu obliczeń
Odległość ma mapie 1,3 cm obliczenia....................................1pkt
zawierajÄ…cych
1 cm  0,6 km Za poprawny sposób obliczenia
znak  = w skali
mianowanej.
1,3 cm  x i poprawny wynik.......................2pkt
Jeśli zdający
x = 0,78 km = 780 m
zapisze znak  =
Ró\
nica wysokości:
i poprawnie
obliczy wartość
367 m n.p.m.  300 m n.p.m. =
nachylenia stoku
67 m
otrzymuje 1 pkt.
Åšrednie nachylenie stoku:
67 m
x 100% H" 8,6%
780 m
Lub
67 m
H" 85,90 H" 8,6%
0,78 km
Za sam wynik,
5. Np.: 0-1 Za prawidłowe obliczenia
bez obliczeń
Równole\
nik  51º01 N i prawidÅ‚owy wynik....................1pkt
....................0pkt
Zwrotnik Kozioro\
ca 
23º27 S
51º01 + 23º27 = 74º28
Odległość w stopniach wynosi
74º28
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Poznaniu
Materiał ćwiczeniowy z geografii
Poziom rozszerzony
Za sam wynik,
6. Np.: 0-2 Za poprawny sposób obliczenia
bez obliczeń
1 cm  0,6 km ...................................................1pkt
....................0pkt
1 cm2  0,36 km2 Za poprawny sposób obliczenia
Uznajemy ka\
de
36,58 cm2  x i poprawny wynik z mianem.....2pkt
poprawne
przybli\
enie
36,58cm2 × 0,36km2
x =
matematyczne.
1cm2
x = 13,1688 km2
1 cm  2 km
1 cm2  4 km2
x  13,1688 km2
13,1688km2 ×1cm2
x =
4km2
x = 3,2922 cm2
x H" 3,3 cm2
7. Np.: 0-2 Za sformułowanie poprawnych
- poznanie budowy celów edukacyjnych:
geologicznej, dwóch& & & & & ....................1pkt
- zapoznanie siÄ™ z gatunkami trzech& & & & & & & & & & .2pkt
roślin występujących na tym
terenie,
- poznanie zwierzÄ…t \
yjÄ…cych
w lasach Parku
Krajobrazowego Chełmy,
- zapoznanie siÄ™ z elementami
krajobrazu,
- poznanie genezy ostańców
skalnych,
- nauczenie siÄ™ zasad
zachowania na terenie parku
krajobrazowego.
Jeśli wybrano
8. Np.: 0-1 Za wybór właściwej miejscowości
miejscowość,
Nazwa miejscowości: le\
Ä…cej w Parku Krajobrazowym
w której nie ma
Pomocne Chełmy i podanie trzech obiektów
obiektów
Obiekty infrastruktury infrastruktury turystycznej........1pkt
noclegowych
turystycznej: to nie mo\
e być
ona miejscem
- gospodarstwo
noclegu na trasie
agroturystyczne,
wycieczki,
- szlak turystyczny,
przyznajemy
- trasa rowerowa.
wówczas za
zadanie ......0pkt
Nazwa miejscowości:
Muchów
Obiekty infrastruktury
turystycznej:
- noclegi,
- ście\
ka dydaktyczna,
- szlak turystyczny.
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Poznaniu
Materiał ćwiczeniowy z geografii
Poziom rozszerzony
Nazwa miejscowości:
Myślibórz
Obiekty infrastruktury
turystycznej:
- schronisko,
- camping,
- szlaki turystyczne,
- ście\
ka dydaktyczna.
Nazwa miejscowości:
Siedmica
Obiekty infrastruktury
turystycznej:
- gospodarstwo
agroturystyczne,
- szlak turystyczny,
- szlak rowerowy.
9. Np.: 0-2 Za poprawne obliczenia i poprawny
Obliczenie szerokości wynik szerokości geograficznej
geograficznej: & & & & & & & & & & & & ...1pkt
Ć = 900  h + 23027
Ć = 900  38027 + 23027
Ć = 51033 + 23027 Za poprawne obliczenia i poprawny
Ć = 750N wynik długości geograficznej
Obliczenie długości & & & & & & & & & & & & ...1pkt
geograficznej:
1h  150
4 min  10
2h 16 min  340
 = 340E
10. Np.: 0-2 Za podanie poprawnych metod:
- monitoring środowiska, dwóch..& ..................................1pkt
- kartowanie terenowe, trzech& & & & & & & & & & .2pkt
- szkic terenowy,
- obserwacje,
- pomiary,
- zbieranie próbek.
11. Skały osadowe okruchowe, np.: 0-2 Za prawidłowe przyporządkowanie
- less do poszczególnych grup skał:
- ił czterech,
- glina pięciu.........................................1pkt
Skały osadowe pochodzenia sześciu.......................................2pkt
organicznego, np.:
- węgiel brunatny
- kreda piszÄ…ca
- torf
Skały osadowe pochodzenia
chemicznego:
- gips
- siarka
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Poznaniu
Materiał ćwiczeniowy z geografii
Poziom rozszerzony
12. Formy krasowe: 0-2 Za prawidłowe rozpoznanie formy:
1. ponor jednej............................................1pkt
2. \
łobki dwóch...........................................2pkt
13. Typy 0-1 Za prawidłowe przyporządkowanie
Strefa klimatyczna
gleb
wszystkich typów gleb do stref
subpolarna C klimatycznych& & & ..& & & & 1pkt
umiarkowana B
zwrotnikowa D
równikowa A
14. Skreślone: 0-2 Za skreślenie odpowiednich
- zawietrznym sformułowań:
- ocieplanie czterech, pięciu............................1pkt
- konwekcyjny sześciu..........................................2pkt
- dowietrznym
- maleje
- 0,6ºC
15. 0-2 Za poprawne dopasowanie rzek do
A B C D
ustrojów:
dwóch, trzech...............................1pkt
5 3 4 1
czterech........................................2pkt
16. 0-2 Za przyporządkowanie prawidłowych
Proces
Forma rzez
by
form rzez
by:
geologiczny
dolina czterech, pięciu& & ......& & & ..1pkt
egzaracja
U-kształtna
sześciu& & ...& & & & & & & ...2pkt
akumulacja
wydma
eoliczna
abrazja klif
korazja grzyb skalny
erozja wsteczna
wodospad
rzeki
akumulacja
delta
rzeczna
17. 0-2 Za przyporządkowanie właściwych
A B C D
nazw do form:
2 3 1 5
dwóch, trzech& & & & & ...........1pkt
czterech& & ..& & ......................2pkt
18. Np.: 0-2 Za wymienienie poprawnych
- siła wiatru, czynników:
- częstotliwość (frekwencja) dwóch& & & ...............................1pkt
wiatru, trzech& & & & & & & & & & & 2pkt
- wielkość ziaren zwietrzeliny,
- stopień przesuszenia materiału
skalnego,
- rodzaj skał budujących
podło\
e,
- klimat (najintensywniej
w klimatach suchych, najsłabiej
w wilgotnych),
- stopień pokrycia szatą roślinną.
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Poznaniu
Materiał ćwiczeniowy z geografii
Poziom rozszerzony
19. Plutonizm 0-1 Za poprawne nazwanie
opisanego procesu& ..........1pkt
20. A. dajka 0-2 Za prawidłowe rozpoznanie
B. lakkolit i podpisanie form:
C. sill dwóch, trzech...& & & & ...1pkt
D. batolit czterech& & ..& & & ...& ..2pkt
21. Metoda kartodiagramu 0-1 Za podanie poprawnej nazwy
metody ...............................1pkt
22. Przyczyny, np.: 0-2 Za podanie poprawnych trzech
" karczowanie lasów pod rozwój przyczyn& ..& ..& & & .....1pkt
rolnictwa, Za podanie poprawnych trzech
" pozyskiwanie drewna na potrzeby skutków& & & & & & & ..1pkt
przemysłu,
" wycinanie lasów pod budowę dróg,
" zapotrzebowanie na opał.
Skutki, np.:
" zwiększona erozja gleb,
" wymieranie gatunków roślin
i zwierzÄ…t,
" zmiany klimatyczne  spadek
wilgotności,
" wzrost efektu cieplarnianego.
Cyfra
23. 0-2 Za prawidłowe podpisanie
Nazwa
na Nazwa stolicy
krajów nadbałtyckich wraz ze
państwa
mapie
stolicami:
1. Szwecja Sztokholm
siedmiu, ośmiu& ................1pkt
dziewięciu& & & & & & ...2pkt
2. Finlandia Helsinki
3. Rosja Moskwa
4. Estonia Tallin
5 A
otwa Ryga
6. Litwa Wilno
7. Polska Warszawa
8. Niemcy Berlin
9. Dania Kopenhaga
24. Np.: 0-1 Za podanie prawidłowej nazwy
- Pomerania jednego euroregionu...........1pkt
- Bałtyk
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Poznaniu
Materiał ćwiczeniowy z geografii
Poziom rozszerzony
25. Np.: 0-2 Za podanie problemów:
- zanieczyszczenie wód Bałtyku, dwóch......................................1pkt
- zagro\
enie wyginięciem populacji trzech& & & & & & & & & ...2pkt
ró\
nych gatunków ryb,
- rozwój turystyki nadbałtyckiej,
- rozwój \
eglugi promowej między
portami państw nadbałtyckich,
- du\
a ilość wraków statków na dnie
Bałtyku zagra\
ajÄ…cych katastrofÄ…
ekologicznÄ….
26. Np.: 0-2 Za wypisanie właściwych
- ropa naftowa mo\
e zablokować dostęp zagro\
eń:
światła pod wodę, co zahamuje dwóch......................................1pkt
fotosyntezÄ™, trzech& & & & & & & & & ...2pkt
- wyginą rośliny,
- ptaki chcąc się oczyścić będą tracić
osłonę tłuszczową i zamarzać,
- większe zwierzęta np. walenie wyginą
z głodu, bo w wodzie nie będzie
pokarmu,
- zwierzęta mogą gubić orientację
wskutek obecności statków.
27. Np.: 0-2 Za podanie poprawnego skutku
efektu cieplarnianego
Skutek efektu Przyczyna
i prawidłowe wyjaśnienie jego
cieplarnianego migracji
wpływu na migracje ludności:
1. Powiększanie Emigracja
jednego....................................1pkt
się obszarów z powodu braku
dwóch......................................2pkt
pustynnych. \
ywności i klęsk
głodu.
2. Podnoszenie siÄ™ Emigracja
poziomu mórz. z powodu
zatapiania osad
ludzkich.
3. Wysychanie Zasiedlanie
bagien terenów
i torfowisk. pobagiennych
ze względu
na urodzajne
gleby mo\
liwe
do uprawy.
28. Pogłowie bydła  diagram B 0-1 Za prawidłowe
Pogłowie trzody chlewnej  diagram A przyporządkowanie obu
liter..........................................1pkt
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Poznaniu
Materiał ćwiczeniowy z geografii
Poziom rozszerzony
29. Np.: 0-2 Za prawidłowe sformułowanie
Problem1.: problemu i podanie logicznej
- współczesne piractwo. propozycji jego rozwiązania:
Propozycja rozwiÄ…zania problemu 1.: jednego.............................1pkt
współpraca międzynarodowa dwóch...............................2pkt
w zakresie militarnej ochrony
statków, na szlakach \
eglugowych,
gdzie najczęściej atakują piraci np.
w pobli\
u Somalii.
Problem 2.:
- zanieczyszczenie wód przez
wycieki ze statków i awarie
tankowców.
Propozycja rozwiÄ…zania problemu 2.:
prowadzić szczegółowe kontrole
międzynarodowe i nakładać wysokie
kary za u\
ywanie niesprawnych
i nieszczelnych statków.
Problem 3.:
- zanieczyszczenie powietrza przez
spaliny ze statków, emisja
dwutlenku węgla co zwiększa efekt
cieplarniany.
Propozycja rozwiÄ…zania problemu 3.:
budować statki o napędzie
elektrycznym, wykorzystywać
energię słoneczną.
30. Przyczyny ujemnego przyrostu 0-2 Za podanie prawidłowych
naturalnego charakterystyczne dla przyczyn ujemnego przyrostu
Europy Wschodniej, np.: naturalnego:
- kryzys gospodarczy, dwóch w Europie
- bezrobocie, Wschodniej& & & & & ...1pkt
- emigracja przewa\
nie ludzi dwóch w Europie Zachodniej
młodych, & & & & & & & & & & ..1pkt
- stopa zgonów na stosunkowo LUB
wysokim poziomie. Za podanie po jednej
Europy Zachodniej, np.: przyczynie dla Europy
- kryzys rodziny, Wschodniej i Europy
- póz
ne zawieranie mał\
eństw, Zachodniej& & & & & & 1pkt
- póz
ne decydowanie siÄ™
na macierzyństwo lub ojcostwo,
- kariera zawodowa kobiet.
31. 0 2 Za prawidłowe
A Francja
przyporządkowanie państw
B Polska
do diagramów:
C Hiszpania
dwóch, trzech& & ...........1pkt
D Norwegia
czterech& & & & & & & 2pkt
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Poznaniu
Materiał ćwiczeniowy z geografii
Poziom rozszerzony
32. Argumenty popierające budowę 0-2 Za podanie dwóch
obwodnicy Augustowa, np.: poprawnych argumentów
- wzrost bezpieczeństwa popierających budowę
mieszkańców miasta, obwodnicy Augustowa& .1pkt
- zmniejszenie hałasu,
- ograniczenie spalin.
Argumenty przeciw budowie Za podanie dwóch
obwodnicy Augustowa, np.: poprawnych argumentów
- zniszczenie naturalnej przyrody, przeciw budowie obwodnicy
w tym miejsc gniazdowania ptaków Augustowa& & & & & & 1pkt
i stanowisk chronionych roślin,
- hałas płoszący zwierzynę,
- zanieczyszczenie środowiska, LUB
- naruszenie stosunków wodnych Za podanie jednego
na jednym z najcenniejszych poprawnego argumentu
obszarów torfowiskowych. popierającego budowę
obwodnicy Augustowa
i jednego poprawnego
argumentu przeciw budowie
obwodnicy Augustowa& .1pkt
33. Obliczenie przyrostu naturalnego: 0 2 Za poprawne obliczenie
38 200 000  1000 przyrostu naturalnego
x  0,2 i poprawny wynik.& & ....1pkt
38200000 × 0,2
x =
1000
x = 7640
Obliczenie przyrostu rzeczywistego:
Za poprawne obliczenie
9300  21000=  11700 (ujemne
przyrostu rzeczywistego
saldo migracji )
i poprawny wynik& & & .2pkt
 11 700 + 7640 =  4060 (ujemny
przyrost rzeczywisty)
34. Bangladesz, Burundi, Indie, Kenia, 0-1 Za wymienienie
Nigeria, Ruanda wszystkich właściwych
(sześciu) państw.& & & ...1pkt
35. Np.: 0-2 Za podanie poprawnych
- zwiększenie powierzchni gruntów propozycji:
rolnych przez nawadnianie, dwóch& & & & & & & & 1pkt
osuszanie bagien, trzech& & & & & & & & .2pkt
- zwiększenie mechanizacji rolnictwa,
- racjonalne stosowanie nawozów
sztucznych, środków ochrony roślin,
- międzynarodowa pomoc
\
ywnościowa,
- pomoc finansowa,
- edukowanie ludności w zakresie
prowadzenia gospodarki rolnej