The Linux Bootdisk HOWTO The Linux Bootdisk HOWTO Autor: Tom Fawcett [e-mail] v3.4, maj 1999 Wersja polska: Adam Byrtek [e-mail] v1.2, lipiec 1999 Dokument ten opisuje, jak tworzyć swoje własne dyskietki startowe dla Linuxa. Dyskietki te mogą zostać użyte jako dyskietki ratunkowe, lub w celu przetestowania nowych składników systemu. Jeśli nie czytałeś jeszcze Linux FAQ i powiązanych dokumentów, takich jak Linux Installation HOWTO czy Linux Install Guide, to nie powinieneś tworzyć dyskietek startowych. Jeśli potrzebujesz jedynie dyskietki ratunkowej na wypadek awarii, to zajrzyj do dodatku Gotowe dyskietki. 1. Przedmowa. Uwaga: Ten dokument może być przestarzały. Jeśli upłynęło więcej niż sześć miesięcy od daty podanej na stronie tytułowej, to poszukaj nowej wersji tego dokumentu na stronie Linux Documentation Project http://metalab.unc.edu/LDP/HOWTO/Bootdisk-HOWTO.html. Dokument ten powinien być czytelny w formacie tekstowym, jednak dzięki wykorzystaniu typografii wygląda on znacznie lepiej w formacie Postscript (.ps) lub HTML. Zachęcamy do wybrania jednego z tych formatów. Wersja w formacie Info jest tak okrojona, że staje się bezużyteczna. 1.1 Uwagi na temat wersji. Graham Chapman ([e-mail]) napisał oryginalną wersję Bootdisk-HOWTO i opiekował się tym dokumentem aż do wersji 3.1. Tom Fawcett ([e-mail]) dodał sporo materiału na temat jądra 2.0 i jest on opiekunem tego dokumetu od wersji 3.2. W dokumencie pozostało sporo oryginalnego tekstu Chapmana. Dokument ten jest napisany w oparciu o jądro Linux-a w wesji 2.0 lub późniejszej. Jeśli posiadasz starsze jądro (1.2.xx lub niższe), to zajrzyj do poprzedniej wersji Bootdisk-HOWTO, którą możesz znaleźć na Stronie domowej Grahama Chapmana. Informacje zawarte w tym dokumencie dotyczą platformy Intel. Wiele z nich może być również poprawnych dla innych procesorów, ale nie mamy na ten temat żadnych danych. Prosimy o kontakt ludzi mających doświadczenia z dyskietkami startowymi na innych platformach sprzętowych. 1.2 Opinie. Czekamy na wszystkie opinie, czy to dobre, czy złe, na temat zawartości tego dokumentu. Staraliśmy się, aby informacje w nim umieszczone były jak najbardziej pewne i dokładne. Daj nam znać gdy znajdziesz jakieś błędy. Dziekujemy ludziom, którzy pomagali nam przysyłając poprawki czy sugestie. Ich wkład uczynił ten dokument o wiele lepszym, niż gdybyśmy tworzyli go sami. Wysyłaj komentarze, sugestie i poprawki na adres email autora podany powyżej. Nie mam nic przeciwko odpowiadaniu na pytania, jednak radzę najpierw przeczytać dział Rozwiązywanie problemów. 1.3 Rozpowszechnianie. Copyright © 1995,1996,1997,1998,1999 by Tom Fawcett and Graham Chapman. Ten dokument może zostać rozpowszechniany na warunkach ustalonych przez Licencję Linux Documentation Project, znajdującą się pod adresem http://metalab.unc.edu/LDP/HOWTO/Bootdisk-HOWTO.html. Skontaktuj się z autorem, jeśli nie jesteś w stanie otrzymać licencji. Ta dokumentacja jest darmowa. Jest rozpowszechniana z nadzieją, że okaże się użyteczna, jednak bez żadnej gwarancji. 2. Wprowadzenie. Dyskietki startowe są przydatne w wielu sytuacjach, takich jak: Testowanie nowego jądra. Odzyskiwanie danych po awarii dysku -- od utraconego boot sektora aż po uszkodzenie głowicy. Leczenie uszkodzonego systemu. Nawet drobne potknięcie w czasie gdy jesteś zalogowany jako root może unieruchomić cały system. Żeby go naprawić, trzeba będzie wystartować go z dyskietki startowej. Uaktualnianie plików krytycznych dla działania systemu, takich jak libc.so. Istnieje kilka sposobów otrzymywania dyskietek startowych: Użycie dyskietki z dystrybucji takiej jak Slackware. Umożliwi ci ona przynajmniej wystartowanie systemu. Użycie pakietu ratunkowego do stworzenia dyskietek ratunkowych. Nauczenie się co jest potrzebne do działania dyskietki startowej, a następnie zbudowanie jej samodzielnie. Niektórzy używają tej ostatniej metody i robią wszystko sami. Dzięki temu jeśli coś pójdzie nie tak, to wiadomo co zrobić aby to naprawić. Dodatkowo jest to bardzo dobra metoda na nauczenie się jak działa Linux. Ten dokument zakłada podstawową znajomość zasad administracji systemu Linux. Przykładowo powinieneś wiedzieć coś katalogach, systemach plików i dyskietkach. Powinieneś wiedzieć, jak używać poleceń mount i df. Powinieneś wiedzieć, do czego służą i jak wyglądają pliki /etc/passwd i fstab. Powinieneś wiedzieć, że większość poleceń w tym HOWTO powinna być wykonywana gdy jesteś zalogowany jako root. Konstruowanie swojej własnej dyskietki startowej od zera może być skomplikowane. Jeśli nie czytałeś Linux FAQ i powiązanych dokumentów, takich jak Linux Installation HOWTO i Linux Installation Guide, to nie powinieneś tworzyć dyskietek startowych. Jeśli potrzebujesz jedynie działającej dyskietki startowej na wypadek awarii, to o wiele łatwiej będzie ściągnąć gotową. Aby je znaleźć, zajrzyj do dodatku Gotowe dyskietki. 3. Dyskietki startowe i proces startu systemu. Dyskietka startowa jest po prostu miniaturowym systemem Linux na dyskietce. Musi on spełniać wiele funkcji wykonywanych przez zwykły, pełnowymiarowy system Linux. Zanim spróbujesz stworzyć własną dyskietkę, musisz zrozumieć podstawy startowania systemu Linux. Prezentujemy tutaj jedynie podstawy, które są wystarczające do zrozumienia reszty tego dokumentu. Wiele szczegółów i opcji alternatywnych zostało ominiętych. 3.1 Proces startu systemu. Wszystkie komputery PC rozpoczynają proces startu systemu przez wykonanie kodu znajdującego się w pamięci ROM (konkretnie w BIOS-ie), który ładuje jeden sektor z sektora 0, cylindra 0 napędu startowego. Napęd startowy to zazwyczaj pierwszy napęd dyskietek (oznaczony A: w DOS-ie i /dev/fd0 w Linuxie). Następnie BIOS próbuje wykonać zawartość tego sektora. Na większości dyskietek startowych sektor 0, cylinder 0 zawiera: kod programu ładującego takiego jak LILO, który, aby wystartować system, lokalizuje jądro, ładuje je i wykonuje. początek jądra systemu operacyjnego, takiego jak Linux. Jeśli jądro Linuxa zostało przekopiowane bezpośrednio na dyskietkę, to pierwszy sektor dyskietki będzie jednocześnie pierwszym sektorem jądra. Kod znajdujący się w pierwszym sektorze będzie kontynuował proces startu ładując resztę jądra z dyskietki. Gdy jądro zostanie w całości załadowane, rozpoczyna ono inicjalizację sterowników. Następnie próbuje ono załadować i zamontować główny system plików z jednego z urządzeń. Główny system plików to po prostu system montowany jako ``/''. Jądro musi wiedzieć, gdzie szukać głównego systemu plików, jeśli nie znajdzie tam obrazu który można załadować, zawiesza się. W niektórych sytuacjach -- często w czasie startowania z dyskietki -- główny system plików zostaje załadowany do ramdysku, czyli do pamięci RAM która jest traktowana przez system tak, jakby była dyskiem. Istnieją dwa powody dla których system ładuje się do ramdysku. Po pierwsze, RAM jest o wiele szybszy niż dyskietka, tak więc operacje systemowe są wykonywane szybko. Po drugie, jądro może załadować skompresowany system plików z dyskietki i rozpakować go do ramdysku, dzieki czemu na dyskietce można zmieścić o wiele więcej plików. Gdy główny system plików zostanie załadowany i zamontowany, ujrzysz taką informację: VFS: Mounted root (ext2 filesystem) readonly. Następnie system odnajduje w głównym systemie plików program init (w katalogu /bin lub /sbin) i wykonuje go. init odczytuje swój plik konfiguracyjny /etc/inittab, szuka lini oznaczonej sysinit i wykonuje podany tam skrypt. Skrypt sysinit to najczęściej plik /etc/rc, /etc/init.d/boot lub podobny. Ten skrypt to seria komend powłoki, które inicjalizują podstawowe usługi systemu, oraz wykonują czynności takie jak: Uruchamianie fsck na wszystkich dyskach, Ładowanie potrzebnych modułów jądra, Startowanie pamięci swap, Inicjalizacja sieci, Montowanie dysków wymienionych w fstab. Ten skrypt często wywołuje inne skrypty odpowiadające za inicjalizację poszczególnych modułów. Na przykład, w typowej procedurze inicjalizacyjnej systemów zgodnych z SysV, katalog /etc/rc.d/ zawiera złożoną strukturę podkatalogów, których pliki odpowiedzialne są za załączanie i wyłączanie poszczególnych usług systemu. Jednak na dyskietce startowej skrypty sysinit są na ogół bardzo proste. Gdy skrypt sysinit zakończy pracę, kontrola powraca do programu init, który następnie wchodzi na domyślny poziom pracy, podany w pliku inittab przy słowie kluczowym initdefault. Linie poziomów pracy na ogół wyszczególniają program taki jak getty, który jest odpowiedzialny za obsługę komunikacji przez konsolę i terminale. To własnie program getty wypisuje znaną wszystkim linię zachęty ``login:''. Wywołuje on następnie program login, który przeprowadza weryfikacje i ustanawia sesję użytkownika. 3.2 Typy dysków. Po zapoznaniu się z podstawami procesu startowania systemu, możemy zdefiniować różne typy dyskietek. Dzielimy je na cztery rodzaje. startowaDyskietka zawierająca jądro które może zostać uruchomione. Dyskietka może zostać użyta do wystartowania jądra, które następnie może załadować główny system plików z innego dysku. Jądro na dyskietce startowej zwykle musi wiedzieć, gdzie znaleźć swój główny system plików. Często dyskietka startowa ładuje główny system plików z innej dyskietki, ale jest także móżliwe ładowanie głównego systemu plików z twardego dysku. Najczęściej robi się to po to, aby przetestować nowe jądro (w rzeczywistości podczas kompilacji nowego jądra polecenie ``make zdisk'' utworzy taką dyskietkę startową). głównaDyskietka z systemem plików zawierającym pliki wymagane do uruchomienia systemu Linux. Taka dyskietka nie musi zawierać jądra czy programu ładującego. Gdy jądro zostało już wystartowane, główna dyskietka może zostać użyta, aby uruchomić system niezależnie od innego dysku. Zazwyczaj główna dyskietka jest automatycznie kopiowana do ramdysku. Znacznie przyspiesza to dostęp do danych, oraz zwalnia miejsce w stacji na dyskietkę narzędziową. startowa/głównaDyskietka zawierająca zarówno jądro, jak i główny system plików. Innymi słowy zawiera ona wszystko, co potrzebne do wystartowania i uruchomienia Linuxa bez twardego dysku. Zaletą takich dyskietek jest ich zwięzłość -- wszystko znajduje się na jednej dyskietce. Jednak rozmiary wszystkich elementów ciągle się powiększają, więc coraz trudniej zmieścić wszystko na jednej dyskietce, nawet przy użyciu kompresji. narzędziowaDyskietka ta zawiera system plików, ale nie jest on jednak montowany jako główny system plików. Jest to dodatkowa dyskietka z danymi. Używa się jej aby dostarczyć dodatkowe programy narzędziowe niemieszczące się na głównej dyskietce. Gdy mówimy o ``tworzeniu dyskietki startowej'', mamy na myśli tworzenie zarówno części startowej (jądra) jak i głównej (plików). Mogą one znajdować się razem lub osobno. Najbardziej elastycznym rozwiązaniem w przypadku dyskietek ratunkowych jest użycie osobnej dyskietki startowej i głównej, oraz jednej lub więcej dyskietki narzędziowej. 4. Budowanie głównego systemu plików. Tworzenie głównego systemu plików wymaga wyselekcjonowania plików niezbędnych dla działania systemu. W tym rozdziale opiszemy, jak zbudować skompresowany główny system plików. Rzadziej spotykanym rozwiązaniem jest stworzenie nieskompresowanego systemu plików na dyskietce, która będzie mogła zostać bezpośrednio zamontowana jako główna. Taka alternatywa jest opisana w rozdziale Systemy plików bez ramdysku. 4.1 Wiadomości ogólne. Główny system plików musi zawierać to wszystko, co potrzebne jest do prawidłowego działania pełnego systemu Linux. Aby tego dokonać, dyskietka musi spełniać minimalne wymagania dla systemu Linux, to znaczy musi posiadać: Podstawową strukturę systemu plików, Minimalny zestaw katalogów: /dev, /proc, /bin, /etc, /lib, /usr, /tmp, Podstawowy zestaw programów użytkowych: sh, ls, cp, mv, itd., Minimalny zestaw plików konfiguracyjnych: rc, inittab, fstab, itd., Urządzenia: /dev/hd*, /dev/tty*, /dev/fd0, etc., Biblioteki zapewnieniające podstawowych funkcji używanych przez programy użytkowe. Oczywiście system staje się użyteczny tylko wtedy, gdy można coś na nim uruchomić. Dyskietka główna w zasadzie staje się użyteczna tylko wtedy, gdy można wykonać poniższe czynności: Sprawdzić system plików na innym dysku. Na przykład aby sprawdzić główny system plików na dysku twardym musisz uruchomić system z innego dysku, takiego jak dyskietka startowa. Następnie musisz uruchomić program fsck sprawdzający dysk twardy gdy nie jest on zamontowany. Odzyskać całość lub część twardego dysku z kopii zapasowej, używając programów kompresujących i archiwizujących takich jak cpio, tar, gzip i ftape. Opiszemy jak stworzyć skompresowany system plików, nazwany tak dlatego, że jest on spakowany na dyskietce a podczas startu systemu zostaje zdekompresowany do ramdysku. W skompresowanym systemie plików można zmieścić sporo plików (około sześć megabajtów) na standardowej dyskietce 1.44MB. System plików jest większy niż dyskietka, więc nie można go tworzyć na dyskietce. Musimy stworzyć go gdzie indziej, skompresować a następnie skopiować na dyskietkę. 4.2 Tworzenie systemu plików. Aby stworzyć główny system plików potrzebne jest wolne urządzenie, na którym muszą zmieścić się pliki przed kompresją. Potrzebujesz urządzenia o rozmiarze co około czterech megabajtów. Istnieje kilka możliwości: Użyj ramdysku (URZĄDZENIE = /dev/ram0). W takiej sytuacji pamięć operacyjna jest wykorzystywana do zasymulowania dysku. Ramdysk musi być odpowiedniej wielkości, tak, aby zmieścił się na nim tworzony system plików. Jeśli korzystasz z LILO, to w pliku konfiguracyjnym (/etc/lilo.conf) powinna znajdować się linia: RAMDISK_SIZE = nnn która ustala ilość przydzielanej pamięci RAM. Wartością domyślną jest 4096K, co powinno wystarczyć do naszych celów. Prawdopodobnie nie powinieneś tworzyć takiego ramdysku na komputerze z mniej niż 8MB RAM. Upewnij się czy istnieje urządzenie /dev/ram0, /dev/ram czy /dev/ramdisk. Jeśli nie, to utwórz /dev/ram0 za pomocą polecenia mknod (liczba główna 1, poboczna 0). Dobrym rozwiązaniem jest wystarczająco duża partycja na dysku twardym. Użyj użądzenia zwrotnego, które umożliwia traktowanie pliku na dysku jako urządzenia. Korzystając z urządzenia zwrotnego możesz stworzyć na dysku twardym plik mający trzy megabajty i zbudować w nim system plików. Wpisz man losetup aby uzyskać informacje na temat korzystania z urządzeń zwrotnych. Jeśli nie posiadasz losetup, możesz go znaleźć razem z kompatybilnymi wersjami mount i umount w pakiecie util-linux pod adresem ftp://ftp.win.tue.nl/pub/linux/utils/util-linux/. Jeśli nie posiadasz urządzenia zwrotnego (/dev/loop0, /dev/loop1, itd.) w systemie, to musisz je stworzyć za pomocą polecenia ``mknod /dev/loop0 b 7 0''. Po zainstalowaniu nowych wersji mount i umount stwórz na dysku plik tymczasowy o odpowiednim rozmiarze (np. /tmp/fsfile). Możesz użyć komendy dd if=/dev/zero of=/tmp/fsfile bs=1k count=<it/nnn/ aby stworzyć plik o długości nnn bloków. W poniższych przykładach użyj nazwy pliku zamiast słowa URZĄDZENIE. Gdy montujesz taki plik, musisz dodać opcję ``-o loop'' aby poinformować system, że jest to urządzenie zwrotne. Na przykład polecenie mount -o loop -t ext2 /tmp/fsfile /mnt zamontuje plik /tmp/fsfile (poprzez urządzenie zwrotne) w katalogu /mnt. Polecenie df potwierdzi to. Gdy już wybrałeś jedną z tych możliwości, przygotuj URZĄDZENIE za pomocą polecenia: dd if=/dev/zero of=URZĄDZENIE bs=1k count=3000 Ta komenda wyzerowuje urządzenie. Ten krok jest bardzo ważny, ponieważ system plików zostanie później skompresowany, więc niewykorzystany obszar powinien zostać wypełniony zerami, aby otrzymać jak najlepszą kompresję. Następnie stwórz system plików. Jądro Linuxa rozpoznaje i kopiuje z dyskietki głównej do ramdysku dwa rodzaje systemów plików. Są to minix i ext2, jednak preferowany jest ten drugi. Jeśli zdecydujesz się na ext2, to przydatna może okazać się opcja -i, dzięki której możesz stworzyć więcej i-węzłów niż jest to przyjęte domyślnie. Zalecane jest użycie opcji -i 2000, aby nie zabrakło ci i-węzłów. Ewentualnie możesz zaoszczędzić sporo i-węzłów poprzez usunięcie wielu niepotrzebnych plików z katalogu /dev. Na dyskietce 1.44MB polecenie mke2fs domyślnie utworzy 360 i-węzłów. Na mojej dyskietce ratunkowej wystarcza w zupełności 120 i-węzłów, jednak gdy dołączysz wszystkie urządzenia z katalogu /dev z pewnością przekroczysz 360. Użycie skompresowanego systemu plików daje do dyspozycji więcej miejsca, czyli jednocześnie większą ilość domyślnych i-węzłów, ale ciągle może okazać się konieczna redukcja liczby plików czy zwiększenie liczby i-węzłów. Tak więc polecenie które użyjesz powinno wyglądać mniej więcej tak: mke2fs -m 0 -i 2000 URZĄDZENIE (Jeśli korzystasz z urządzenia zwrotnego, to w miejsce URZĄDZENIA powinieneś podać nazwę pliku. W tej sytuacji program mke2fs zapyta czy naprawdę chcesz to zrobić, odpowiedz tak). Program mke2fs automatycznie wykryje ilość wolnego miejsca i odpowiednio się skonfiguruje. Opcja -m 0 zapobiega rezerwowaniu miejsca dla użytkownika root, powiększając w ten sposób dostępny obszar na dysku. Następnie zamontuj urządzenie: mount -t ext2 URZĄDZENIE /mnt (Musisz stworzyć katalog /mnt jeśli jeszcze nie intnieje.) W pozostałych działach wszystkie nazwy katalogów będą podawane wzgędem katalogu /mnt. 4.3 Zapełnianie systemu plików. Poniżej znajduje się minimalny zestaw katalogów dla twojego głównego systemu plików: /dev -- Urządzenia, wymagane do operacji wejścia/wyjścia /proc -- Katalog wymagana przez system plików proc /etc -- Pliki konfiguracyjne systemu /sbin -- Programy krytyczne dla działania systemu /bin -- Podstawowe programy uważane za część systemu /lib -- Biblioteki dzielone /mnt -- Miejsce montowania innych systemów plików /usr -- Dodatkowe narzędzia i aplikacje (Pokazana tutaj struktura katalogów odnosi się jedynie do głównych dyskietek. Prawdziwe systemy Linux używają bardziej złożonych i rygorystycznych zasad ustalania gdzie plik powinien się znajdować, zwanych Filesystem Hierarchy Standard). Trzy katalogi w głównym systemie plików pozostaną puste, więc wystarczy je utworzyć komendą mkdir. Katalog /proc to po prostu miejsce, w którym umieszczony zostanie system plików proc. Katalogi /mnt i /usr są tylko miejscami montowania innych systemów plików gdy dyskietka startowa/główna już działa. Także te katalogi wystarczy jedynie utworzyć. Pozostałe cztery katalogi są opisane w następnych działach. /dev Katalog /dev zawiera specjalne pliki dla każdego wykorzystywanego przez system urządzenia, katalog ten jest obowiązkowy. Jest to zwykły katalog, więc może zostać stworzony poleceniem mkdir. Jednak poszczególne pliki urządzeń muszą zostać utworzone w nietypowy sposób, za pomocą komendy mknod. Istnieje jednak droga na skróty, możesz skopiować zawartość istniejącego już katalogu /dev i skasować niepotrzebne pliki. Podczas kopiowania musisz użyć opcji -R, dzięki temu nie będzie kopiowana zawartość plików. Upewnij się, że użyłeś R pisanego wielką literą. Jeśli użyjesz małej litery -r, prawdopodobnie będziesz kopiował zawartość wszystkich swoich twardych dysków, a raczej tyle, ile się z nich zmieści na dyskietce. Tak więc uważaj i użyj komedy: cp -dpR /dev /mnt przyjmując że system plików jest zamontowany w /mnt. Opcja dp spowoduje, że połączenia symboliczne zostaną skopiowane jako połączenia, a nie odpowiadające im pliki, oraz zostaną zachowane oryginalne atrybuty plików, włączając w to prawa własności. Jeśli jednak masz ochotę trochę się pomęczyć, użyj komendy ls -l aby wyświetlić główne i pomniejsze numery potrzebnych urządzeń, a następnie utwórz je w katalogu docelowym używając polecenia mknod. Gdy pliki zostaną skopiowane, warto sprawdzić czy posiadasz wszystkie potrzebne urządzenia. Na przykład ftape korzysta z napędów taśmowych, więc musisz skopiować to urządzenie jeśli chcesz mieć dostęp do napędu taśmowego z dyskietki startowej. Pamiętaj, że każdy plik urządzenia wymaga jednego i-węzła, więc i-węzły są cennym zasobem, szególnie w przypadku systemów dyskietkowych. Dobrym pomysłem jest usunięcie niepotrzebnych urządzeń z katalogu /dev dyskietki. Wiele urządzeń jest kompletnie nieprzydatnych w konkretnych systemach. Na przykład jeśli nie posiadasz żadnych dysków SCSI, możesz bez żadnych problemów usunąć wszystkie urządzenia zaczynające się na sd. Jeśli nie masz zamiaru korzystać z portu szeregowego, możesz usunąc wszystkie pliki zaczynające się od cua. Upewnij się, że posiadasz następujące urządzenia: console, kmem, mem, null, ram, tty1. /etc Ten katalog musi zawierać pliki konfiguracyjne. Zwykle pliki w tym katalogu dzielą się na trzy grupy: Zawsze wymagane przez system, np. rc, fstab, passwd. Wymagane w niektórych sytuacjach. Pozostałe śmieci. Pliki, które nie są najważniejsze, mogą zostać znalezione za pomocą komendy: ls -ltru Wyświetla ona listę plików posortowaną według daty ostatniego dostępu, więc jeśli plik nie był czytany, to znaczy że można go pominąć na głównej dyskietce. Na mojej głównej dyskietce mam około 15 plików konfiguracyjnych. Zmniejsza to ilość pracy, którą trzeba poświecić na poprawę trzch grup plików: Pliki, które należy skonfigurować: rc.d/* -- skrypty startu systemu i zmiany poziomu pracy fstab -- lista systemów plików, które należy zamontować inittab -- parametry dla programu init, uruchamianego przy starcie systemu. Pliki, które należy poprawić: passwd -- spis użytkowników, katalogów domowych itd. group -- grupy użytkowników shadow -- hasła użytkowników, możesz nie posiadać tego pliku. termcap -- the terminal capability database. Gdy liczy się bezpieczeństwo, pliki passwd i shadow powinny zostać okrojone, aby uniemożliwić kopiowanie haseł poza system. Upewnij się, że plik passwd zawiera przynajmniej użytkownika root. Jeśli chcesz umożliwić logowanie się innym użytkownikom, to upewnij się czy istnieją ich powłoki i katalogi domowe. termcap, baza danych terminali, zwykle liczy kilkaset kilobajtów. Wersja znajdująca się na dyskietce powinna być okrojona tak, aby zawierała jedynie używany terminal(e), czyli najczęściej jedynie wpis linux-console. Pozostałe pliki. Na razie działają, więc można zostawić je w spokoju. Teraz trzeba skonfigurować jedynie dwa pliki, ich zawartość jest zaskakująco mała. Plik rc powinien zawierać: #!/bin/sh /bin/mount -av /bin/hostname Kangaroo Upewnij się, że katalogi są poprawne. W zasadzie nie musisz uruchamiać hostname, jednak jest to zalecane. Plik fstab powinien zawierać conajmniej: /dev/ram0 / ext2 defaults /dev/fd0 / ext2 defaults /proc /proc proc defaults Możesz też skopiować pozycje z istniejącego pliku fstab, ale nie powinieneś automatycznie montować partycji na twardym dysku. Użyj przy nich opcji noauto. Pamiętaj, twój dysk twardy może być uszkodzony, gdy będziesz korzystał z dyskietki startowej. Plik inittab powinien być zmodyfikowany tak, aby pozycja sysinit uruchamiała rc, czy jakiś inny skrypt startowy. Dodatkowo, jeśli nie chcesz pozwolić użytkownikom logować się przez port szeregowy, dodaj znak komentarza przed każdą linią getty zawierającą na końcu urządzenie ttys lub ttyS. Pozostaw porty tty, abyś mógł się zalogować z konsoli. Minimalny plik inittab wygląda tak: id:2:initdefault: si::sysinit:/etc/rc 1:2345:respawn:/sbin/getty 9600 tty1 2:23:respawn:/sbin/getty 9600 tty2 Plik inittab określa, co system robi w niektórych sytuacjach i na poszczególnych poziomach pracy. Upewnij się, że istnieją wszystkie nazwy plików wymienione w inittab, init zawiesi się bez żadnego komunikatu o błędzie, jeśli nie znajdzie któregoś z wymienionych tam programów. Należy sprawdzić, czy komendy znajdujące się w pliku inittab odpołują się do programów, które istnieją w odpowiednim katalogu. Jeśli umieścisz programy na dyskietce korzystając ze spisu w dodatku Spis plików przykładowej dyskietki głównej i skopiujesz plik inittab z dysku bez dokonania poprawek, to prawdopodobnie ponad połowa wpisów w tym pliku będzie się odwoływała do nieistniejących programów czy nieprawidłowych katalogów. Niektóre programy nie mogą zostać przeniesione gdzie indziej, ponieważ inne programy szuają ich w ściśle określonym miejscu. Na przykład w moim systemie /etc/shutdown wymaga /etc/reboot. Jeśli przeniosę reboot do /bin/reboot i wykonam komendę shutdown, to wystąpi błąd, ponieważ nie może on znaleźć pliku reboot. Jeśli chodzi o resztę, to skopiuj pozostałe pliki tekstowe oraz potrzebne programy z katalogu /etc. Jako przykład może służyć dodatek Spis plików przykładowej dyskietki startowej. Prawdopodobnie wystarczy skopiować tylko te pliki, które tam wypisano, jednak poszczególne systemy bardzo się różnią, więc nie możesz być pewien, czy nazwy pliku na tej liście pokrywają się z nazwami w twoim systemie. Jedyną pewną metodą jest sprawdzenie w pliku inittab, które pliki są wymagane. Większość systemów posiada katalog /etc/rc.d/ zawierający skrypty dla poszczególnych poziomów pracy. Aby system działał, wymagany jest przynajmniej jeden skrypt rc, jednak prościej skopiować plik inittab i katalog /etc/rc.d z istniejącego systemu i wyciąć niepotrzebne dla systemu dyskietkowego pozycje ze skryptów w katalogu rc.d. /bin i /sbin Katalog /bin jest odpowiednim miejscem dla dodatkowych programów użytkowych wykonujących podstawowe operacje, takich jak ls, mv, cat czy dd. W dodatku Spis plików przykładowej dyskietki startowej znajdziesz przykładową listę plików katalogu /bin i /sbin. Nie zawiera ona jednak programów potrzebnych do odtwarzania plików z kopii zapasowych, takich jak cpio, tar i gzip, ponieważ, aby zaoszczędzić miejsce, umieszczam je na osobnej dyskietce narzędziowej. Gdy główna/startowa dyskietka zostaje wystartowana, zostaje ona skopiowana do ramdysku, pozostawiając miejsce w napędzie do zamontowania kolejnej dyskietki --- dyskietki narzędziowej. Zwykle montuję ją w katalogu /usr. Tworzenie dyskietki narzędziowej jest opisane dalej, w dziale Budowanie dyskietki narzędziowej. Zalecane jest skopiowanie tych samych wersji programów, co użyte do stworzenia kopii zapasowej, aby nie zdarzyło się, że nie możesz odtworzyć swojej kopii, ponieważ wersje są niekompatybilne. Upewnij się, że skopiowałeś następujące programy: init, getty lub ich odpowiedniki, login, mount, jakąś powłokę potrafiącą uruchomić skrypty rc, dowiązanie sh do powłoki. /lib W katalogu /lib umieszczasz potrzebne biblioteki dzielone oraz programy służące do ich ładowania. Jeśli wymagane biblioteki nie zostaną odnalezione w katalogu /lib, to system się nie zostanie wystartowany. Przy odrobinie szczęścia możesz ujrzeć komunikat mówiący o błędzie. Prawie każdy program wymaga co najmniej biblioteki libc, libc.so.N, gdzie N to numer wersji. Sprawdz w swoim katalogu /lib. Plik libc.so.N jest na ogół symbolicznym dowiązaniem do aktualnej wersji: % ls -l /lib/libc* -rwxr-xr-x 1 root root 4016683 Apr 16 18:48 libc-2.1.1.so* lrwxrwxrwx 1 root root 13 Apr 10 12:25 libc.so.6 -> W tym przypadku potrzebny jest plik libc-2.1.1.so. Aby dowiedzieć się, jakie jeszcze biblioteki są potrzebne, powinieneś sprawdzić wszystkie pliki wykonywalne które chcesz umieścić na dyskietce i sprawdzić ich zależności komendą ldd. Na przykład: % ldd /sbin/mke2fs libext2fs.so.2 => /lib/libext2fs.so.2 libcom_err.so.2 => /lib/libcom_err.so.2 libuuid.so.1 => /lib/libuuid.so.1 libc.so.5 => /lib/libc.so.5 Wymagany jest każdy plik po prawej stronie. Pamiętaj, że wymienione biblioteki mogą być tylko symbolicznymi dowiązaniami. Zauważ, że niektóre biblioteki są całkiem spore i mogą nie zmieścić się w głównym systemie plików. Na przykład biblioteka libc.so wspomniana wyżej liczy około 4MB. Prawdopodobnie będziesz musiał okroić biblioteki przed kopiowaniem. Zajrzyj do działu Redukowanie głównego systemu plików po więcej informacji. Dodatkowo w katalogu /lib musisz umieścić program ładujący biblioteki. Jest to plik ld.so (dla bibliotek a.out) lub ld-linux.so (dla bibliotek ELF). Jeśli nie jesteś pewien którego z nich potrzebujesz, wykonaj komendę file z nazwą biblioteki jako parametr. Na przykład: % file/lib/libc.so.4.7.2 /lib/libc.so.5.4.33 /lib/libc-2.1.1.so /lib/libc.so.4.7.2: Linux/i386 demand-paged executable (QMAGIC), stripped /lib/libc.so.5.4.33: ELF 32-bit LSB shared object, Intel 80386, version 1, stripped /lib/libc-2.1.1.so: ELF 32-bit LSB shared object, Intel 80386, version 1, not stripped QMAGIC oznacza, że wersja 4.7.2 jest biblioteką a.out, a ELF oznacza, że wersja 5.4.33 i 2.1.1 jest biblioteką ELF. Skopiuj odpowiedni program ładujący biblioteki do tworzonego głównego systemu plików. Powinieneś dokładnie sprawdzić, czy posiadasz wszystkie konieczne biblioteki i odpowiedni program ładujący. Jeśli jądro nie potrafi załadować potrzebnej biblioteki, na ogół zawiesza się bez żadnego komunikatu. 4.4 Providing for PAM and NSS. System może wymagać dynamicznie ładowanych bibliotek niewidocznych dla ldd. PAM (Pluggable Authentication Modules). Jeśli twój system korzysta z PAM (Pluggable Authentication Modules), to musisz się na to przygotować, ponieważ w przeciwnym wypadku nie będziesz mógł się zalogować. Ogólnie mówiąc PAM to skomplikowany modularny sposób uwierzytelniania użytkowników i kontroli ich dostępu do usług. Jeśli w katalogu /etc znajduje się katalog pam.conf lub pam.d, musisz dołączyć pewne minimalne wsparcie dla PAM. (Możesz także uruchomić ldd na pliku login, jeśli w wyjściu znajdzie się tekst libpam.so, potrzebujesz PAM). Na szczęście kwestie bezpieczeństwa nie są zazwyczaj istotne przy tworzeniu dyskietki startowej, jako że każdy posiadający fizyczny dostęp do komputera może z nim zrobić wszystko. Tak więc możesz po prostu wyłączyć PAM tworząc w głównym systemie plików prosty plik /etc/pam.conf, taki jak ten: OTHER auth optional /lib/security/pam_permit.so OTHER account optional /lib/security/pam_permit.so OTHER password optional /lib/security/pam_permit.so OTHER session optional /lib/security/pam_permit.so Skopiuj także plik /lib/security/pam_permit.so do głównego systemu plików. Ta biblioteka liczy jedynie 8KB. Zauważ, że taka konfiguracja daje każdemu pełny dostęp do plików i usług w systemie. Jeśli z jakiś względów bezpieczeństwo dyskietki startowej jest dla ciebie ważne, musisz skopiować niektóre lub wszystkie pliki konfiguracyjne PAM z twardego dysku. Przeczytaj uważnie dokumentację PAM i skopuj wszystkie potrzebne biblioteki z /lib/security do głównego systemu plików. Musisz także skopiować na dyskietkę plik /lib/libpam.so, ale o tym już wiesz, ponieważ uruchomiłeś ldd na /bin/login, który pokazał zależność. NSS (Name Service Switch). Jeśli korzystasz z glibc (aka libc6), będziesz musiał przygotować się na usługi nazw, w przeciwnym wypadku nie będziesz mógł się zalogować. Plik /etc/nsswitch.conf kontroluje dostęp do bazy danych dla poszczególnych usług. Jeśli nie planujesz korzystać z usług przez sieć (np. DNS i NIS), musisz przygotować jedynie prosty plik nsswitch.conf, taki jak ten: passwd: files shadow: files group: files hosts: files services: files networks: files protocols: files rpc: files ethers: files netmasks: files bootparams: files automount: files aliases: files netgroup: files publickey: files Określa to, że każda usługa będzie udostępniana jedynie poprzez lokalne pliki. Będziesz musiał także dołączyć plik /lib/libnss_files.so.1, który będzie dynamicznie ładowany aby obsłużyć żądania. Jeśli chcesz mieć dostęp do sieci z dyskietki startowej, możesz utworzyć bardziej rozbudowany plik nsswitch.conf. Aby dowiedzieć się więcej, zajrzyj na stronę man nsswitch. Pamiętaj że musisz dołączyć plik /lib/libnss_usługa.so.1 dla każdej usługi. 4.5 Moduły. Jeśli posiadasz jądro obsługujące moduły, to musisz zastanowić się, które moduły mogą być potrzebne po wystartowaniu systemu. Prawdopodobnie potrzebujesz modułów ftape i zftape jeśli posiadasz napęd taśmowy, modułów do urządzeń SCSI jeśli takie posiadasz i ewentualnie modułów do obsługi PPP i SLIP jeśli chcesz mieć dostęp do sieci. Te moduły powinny zostać umieszczone w katalogu /lib/modules. Powinieneś także dołączyć programy insmod, rmmod i lsmod. Jeśli chcesz automatycznie ładować moduły, to możesz dołączyć modprobe, depmod i swapout. Jeśli korzystasz z kerneld, to dołącz go razem z plikiem /etc/conf.modules. Jednak największą zaletą korzystania z modułów jest możliwość przeniesienia niektórych z nich na dystkietkę narzędziową, oszczędzając w ten sposób miejsce na głównej dyskietce. Gdy potrzebna jest obsługa wielu różnych urządzeń, takie podejście jest lepsze niż budowa jednego wielkiego jądra z wieloma wbudowanymi sterownikami. Pamiętaj, aby wystartować skompresowany system plików ext2, musisz posiadać wbudowaną w jądro obsługę ext2 i ramdysku. Nie mogą znajdować się one w postaci modułów. 4.6 Końcowe detale. Pewne programy systemowe, takie jak login, do poprawnego działania wymagają pliku /var/run/utmp i katalogu /var/log. Tak więc: mkdir -p /mnt/var/{log,run} touch /mnt/var/run/utmp Na koniec, gdy skopiowałeś już wszystkie wymagane biblioteki, uruchom program ldconfig aby odświeżyć plik /etc/ld.so.cache w głównym systemie plików. Plik ten informuje program ładujący gdzie znaleźć biblioteki. Aby odświeżyć ld.so.cache wykonaj następujące komendy: chdir /mnt; chroot /mnt /sbin/ldconfig Polecenie chroot jest konieczne, ponieważ ldconfig zawsze odświeża plik cache dla głównego katalogu. 4.7 Kopiowanie na dyskietkę. Gdy już skończyłeś tworzenie głównego systemu plików, odmontuj go, skopiuj do pliku i skompresuj: umount /mnt dd if=URZĄDZENIE bs=1k | gzip -v9 > rootfs.gz Zostanie utworzony plik rootfs.gz który jest skompresowanym głównym systemem plików. Powinieneś sprawdzić, czy zmieści się na dyskietce, jeśli nie, to będziesz musiał cofnąć się i usunąć jakieś pliki. Dział Redukowanie głównego systemu plików zawiera kilka porad na ten temat. 5. Wybieranie jądra. W tej chwili posiadasz skompresowany główny system plików. Następny krok to zbudowanie lub wybranie jądra. W wiekszości przypadków możliwe jest skopiowanie aktualnego jądra i wystartowanie z niego dyskietki. Jednak w niektórych przypadkach będziesz chciał stworzyć swoje własne jądro. Pierwszym powodem jest jego rozmiar. Jeśli tworzysz pojedyńczą dyskietkę startową/główna, to jądro będzie jednym z największych plików na dyskietce, więc będziesz musiał jak najbardziej zredukować jego rozmiar. Aby zmniejszyć rozmiar jądra, skompiluj je z minimalną liczbą opcji konieczną do działania systemu. Powinieneś wyłączyć wszystko, co nie jest potrzebne. Można spokojnie wyrzucić obsługę sieci, jak również obsługę wszystkich napędów i innych urządzeń których nie potrzebujesz w czasie korzystania z dyskietki. Pamiętaj, że twoje jądro musi posiadać wbudowaną obsługę ramdysku oraz systemu plików ext2. Po wybraniu minimalnej konfiguracji jądra, powinieneś zastanowić się co jeszcze może być ci potrzebne. Naczęściej korzysta się z dyskietki startowej aby sprawdzić i odzyskać uszkodzone dane w systemie plików, a do tego możesz potrzebować wbudowanej obsługi w jądrze. Na przykład jeśli swoje kopie zapasowe przechowujesz na taśmie używając Ftape, to jeśli utracisz swój system plików i napędy zawierające Ftape, nie będziesz mógł odtworzyć danych z taśm zapasowych. Będziesz musiał przeinstalować Linuxa, ściągnąć i przeinstalować ftape i dopiero wtedy odczytywać kopie zapasowe. Generalnie chodzi o to, aby instalować w jądze obsługę wszystkich potrzebnych urządzeń wejścia/wyjścia. Procedura kompilowania jądra jest opisana w dokumentacji dołączonej do jądra. Jest ona bardzo łatwa, najpierw zajrzyj do katalogu /usr/src/linux. Jeśli masz probemy ze skompilowaniem jądra, to raczej nie powinieneś brać się do tworzenia dyskietki startowej. Pamiętaj, aby skompresować jądro poleceniem ``make zImage''. 6. Składnie tego wszystkiego: tworzenie dyskietek. W tym momencie powinieneś posiadać jądro oraz skompresowany główny system plików. Jeśli tworzysz dyskietkę startową/główną, sprawdź, czy oba pliki zmieszczą się na dyskietce. Jeśli tworzysz osobno dystkietkę startową i główną, sprawdź, czy główny system plików zmieści się na jednej dyskietce. Powinieneś zdecydować, czy używać LILO do wystartowania jądra. Alternatywnym rozwiązaniem jest skopiowanie jądra bezpośrednio na dyskietkę i wystartowanie bez LILO. Zaletą korzystania z LILO jest to, że umożliwia on przekazanie pewnych parametrów do jądra które mogą być konieczne do inicjalizacji sprzętu. Sprawdź plik /etc/lilo.conf. Jeśli istnieje on i zawiera linię ``append=...'', prawdopodobnie musisz przekazać jakieś parametry. Wadą korzystania z LILO jest to, że tworzenie dyskietki jest bardziej skomplikowane, i zajmuje trochę więcej miejsca. Musisz utworzyć odrębny system plików, który nazwiemy systemem plików jądra, do którego skopiujesz jądro i kilka innych plików wymaganych przez LILO. Jeśli zamierzasz korzystać z LILO, czytaj dalej. Jeśli chcesz skopiować jądro bezpośrednio na dyskietkę, przejdź do działu Przenoszenie jądra bez LILO. 6.1 Przenoszenie jądra z LILO. Pierwszą rzeczą, która musisz zrobić, jest stworzenie małego pliku konfiguracyjnego dla LILO. Powinien on wyglądać mniej więcej tak: boot =/dev/fd0 install =/boot/boot.b map =/boot/map read-write backup =/dev/null compact image = KERNEL label = Bootdisk root =/dev/fd0 Znaczenia tych parametrów szukaj w dokumentacji LILO. Prawdopodobnie będziesz chciał również dodać do pliku linię append=... taką samą, jak w pliku /etc/lilo.conf na dysku twardym. Zapisz ten plik jako bdlilo.conf. Następnie musisz stworzyć mały system plików, który nazwiemy systemem plików jądra, aby odróżnić go od głównego systemu plików. Najpierw sprawdź, jak duży powinien być ten system plików. Weź rozmiar twojego jądra w blokach (rozmiar pokazywany przez komendę ``ls -l KERNEL'' podzielony przez 1024 i zaokrąglony w górę) i dodaj 50. Około pięćdziesiąt bloków to obszar potrzebny na i-węzły oraz pozostałe pliki. Jeśli chcesz, możesz dokładnie obliczyć ten obszar, lub po prostu użyć liczby 50. Jeśli tworzysz osobno dyskietkę startową i główną, to możesz spokojnie przeznaczyć nawet więcej miejsca, jako że pierwsza dyskietka jest w całości przeznaczona na jądro. Nazwijmy tę liczbę BLOKI_JĄDRA. Włóż dyskietkę do stacji dysków (przyjmiemy że jest nią /dev/fd0) i utwórz na niej system plików ext2: mke2fs -i 8192 -m 0 /dev/fd0 BLOKI_JĄDRA Opcja ``-i 8192'' oznacza, że chcemy jeden inode co 8192 bajty. Następnie zamontuj system plików, usuń katalog lost+found oraz utwórz katalogi dev i boot dla LILO: mount /dev/fd0 /mnt rm -rf /mnt/lost+found mkdir /mnt/{boot,dev} Następnie utwórz urządzenia /dev/null i /dev/fd0. Zamiast szukania ich numerów, możesz po prostu skopiować je z twardego dysku używając opcji -R: cp -R /dev/{null,fd0} /mnt/dev LILO wymaga kopii swojego programu startującego, boot.b, który możesz przegrać z twardego dysku. Zwykle znajduje się on w katalogu /boot: cp /boot/boot.b /mnt/boot Na koniec skopiuj plik konfiguracyjny LILO który utworzyłeś poprzednio oraz swoje jądro. Oba pliki mogą zostać umieszczone w głównym katalogu: cp bdlilo.conf KERNEL /mnt W tej chwili w systemie plików jądra znajduje się wszystko co potrzebne dla LILO, więc jesteś teraz gotowy do uruchomienia go. Opcja -r oznacza instalowanie programu startującego w katalogu innym niż główny: lilo -v -C bdlilo.conf -r /mnt LILO powinien zakończyć działanie bez żadnych błędów, następnie system plików powinien wyglądać podobnie jak poniżej: total 361 1 -rw-r--r-- 1 root root 176 Jan 10 07:22 bdlilo.conf 1 drwxr-xr-x 2 root root 1024 Jan 10 07:23 boot/ 1 drwxr-xr-x 2 root root 1024 Jan 10 07:22 dev/ 358 -rw-r--r-- 1 root root 362707 Jan 10 07:23 vmlinuz boot: total 8 4 -rw-r--r-- 1 root root 3708 Jan 10 07:22 boot.b 4 -rw------- 1 root root 3584 Jan 10 07:23 map dev: total 0 0 brw-r----- 1 root root 2, 0 Jan 10 07:22 fd0 0 crw-r--r-- 1 root root 1, 3 Jan 10 07:22 null Nie przejmuj się, jeśli rozmiary plików sę nieco inne. Następnie pozostaw dysk w napędzie i przenieś się do działu Konfiguracja słowa ramdysku. 6.2 Przenoszenie jądra bez LILO. Jeśli nie korzystasz z LILO, to skopiuj jądro na dyskietkę startową używając komendy dd: % dd if=KERNEL of=/dev/fd0 bs=1k 353+1 records in 353+1 records out W tym przykładzie dd zapisał 353 kompletne rekordy oraz 1 niekompletny, tak więc jądro zajmuje teraz pierwsze 353 bloki na dyskietce. Nazwij tę liczbę BLOKI_JĄDRA i zapamiętaj ją, ponieważ będzie ona potrzebna w następnym dziale. Na koniec ustaw dyskietkę jako główne urządzenie i skonfigguruj je tak, aby było dostępne do zapisu i odczytu: rdev /dev/fd0 /dev/fd0 rdev -R /dev/fd0 0 Pamiętaj, aby użyć opcji -R pisanej wielką literą w drugiej komendzie rdev. 6.3 Konfiguracja słowa ramdysku. Wewnątrz obrazu jądra znajduje się słowo ramdysku, które mówi, gdzie znajduje się główny system plików, oraz zawiera pewne inne opcje. Słowo to można zmieniać za pomocą polecenia rdev, a interpretowane jest w następujący sposób: bity 0-10: Przemieszczenie ramdysku, w blokach 1024-bajtowych bity 11-13: nieużywane bit 14: Flaga oznaczająca, że ramdysk na zostać załadowany bit 15: Flaga oznaczająca, aby pytać przez ładowaniem głównego systemu plików Jeśli bit 15 jest ustawiony, to podczas startu zostaniesz poproszony o włożenie do napędu nowej dyskietki. Jest to konieczne w przypadku korzystania z dwóch dyskietek. Istnieją dwa przypadki, w zależności od tego, czy budujesz pojedynczą dyskietkę startową/główną, czy dwie osobne dyskietki, startową i główną. Jeśli budujesz system na jednej dyskietce, to skompresowany główny system plików zostanie umieszczony zaraz za jądrem, więc przemieszczenie ramdysku będzie następnym wolnym blokiem za jądrem (czyli powinno wymosić tyle samo, ile BLOKI_JĄDRA). Bit 14 zostanie ustawiony na 1, a bit 15 będzie wynosił zero. Jeśli budujesz zestaw dwóch dyskietek, to główny system plików rozpocznie się w bloku zero drugiej dyskietki, więc przemieszczenie będzie wynosić zero. Bity 14 oraz 15 będą ustawione na 1. Po skrupulatnych obliczniach wartości słowa ramdysku, ustaw ją poleceniem rdev -r. Upewnij się, że podałeś wartość dziesiętną. Jeśli korzystasz z LILO, to argumentem dla rdev powinna być ścieżka do jądra, np. /mnt/vmlinuz. Jeśli kopiowałeś jądro za pomocą polecenia dd, to użyj zamiast tego nazwę urządzenia stacji dysków (np. /dev/fd0). rdev -r JĄDRO_LUB_STACJA_DYSKÓW WARTOŚĆ Jeśli korzystasz z LILO, odmontuj teraz dyskietkę. 6.4 Przenoszenie głównego systemu plików. Ostatnim krokiem jest przeniesienie głównego systemu plików. Jeśli główny system plików ma zostać umieszczony na tej samej dyskietce co jądro, to przenieś go używając komendy dd z opcją seek, która określa ile bloków należy przeskoczyć: dd if=rootfs.gz of=/dev/fd0 bs=1k seek=BLOKI_JĄDRA Jeśli system plików ma zostać umieszczony na drugiej dyskietce, to wyjmij ze stacji pierwszą, włóż drugą a następnie przenieś na na nią główny system plików: dd if=rootfs.gz of=/dev/fd0 bs=1k Moje gratulacje, dyskietki są już gotowe! Zawsze powninieneś przetestować swoje dyskietki startowe zanim odłożysz je na bok do czasu awarii! Jeśli coś się nie uda, czytaj dalej. 7. Rozwiązywanie problemów. Po stworzeniu dyskietek kilka pierwszych prób wystartowania systemu często kończy się niepowodzeniem. Najlepszym podejściem podczas budowania głównego systemu plików jest łączenie elementów istniejącego systemu tak, aby system dyskietkowy przynajmiej wyświetlał komunikaty na konsoli. Gdy zacznie on komunikować się z tobą, jesteś już w połowie drogi do sukcesu, ponieważ możesz zobaczyć, co sprawia problemy i naprawić je pojedynczo aż system będzie działał poprawnie. Jeśli system po prostu wiesza się bez żadnego komunikatu, to odnalezienie przyczyny staje się trudne. Stworzenie systemu, który zostanie poprawnie wystartowany do momentu, w którym będzie mógł komunikować się z użytkownikiem, wymaga zainstalowania i skonfigurowania kilku komponentów. Zalecaną metoda badania problemu gdy system nie chce się komunikować z użytkownikiem jest następująca: Możesz ujrzeć komunikat taki jak ten: Kernel panic: VFS: Unable to mount root fs on XX:YY Jest to powszechny problem i ma jedynie kilka przyczyn. Po pierwsze, sprawdz nazwę urządzenia XX:YY z listą. Czy to poprawne urządzenie główne? Jeśli nie, prawdopodobnie nie uruchomiłeś rdev -R, lub zrobiłeś to na złym obrazie. Jeśli kod urządzenia jest poprawny, sprawdź uważnie sterowniki włączone do jądra. Upewnij się że stacja dysków, ramdysk i system plików ext2 zostały wbudowane. Sprawdź, czy główna dyskietka faktycznie zawiera odpowiednie katalogi. Może się zdarzyć, że skopiujesz nieodpowiedni katalog, w rezultacie otrzymując na głównej dyskietce przykładowo katalog /rootdisk/bin zamiast /bin. Sprawdź, czy plik /lib/libc.so jest dowiązaniem do tego samego pliku, co /lib/libc.so na twardym dysku. Sprawdź, czy symboliczne dowiązania z katalogu /dev na dysku twardym istnieją także dla odpowiednich urządzeń na głównej dyskietce. W wielu sytuacjach szczególnie istotne jest /dev/console. Sprawdź, czy dołączyłeś pliki /dev/tty1, /dev/null, /dev/zero, /dev/mem, /dev/ram i /dev/kmem. Sprawdź konfigurację jądra, obsługa wszystkich zasobów wymaganych do zalogowania się musi być wbudowana w jądro, a nie w postaci modułów. Tak więc obsługa ramdysku i systemu plików ext2 musi być wbudowana. Sprawdź, czy w jądrze główne urządzenie oraz parametry ramdysku są ustawione poprawnie. Gdy przeanalizujesz już wszystkie powyższe przypadki, możesz sprawdzić następujące pliki: Upewnij się, że istnieje plik /sbin/init lub /bin/init. Upewnij się, że ma on uprawnienia do wykonywania. Uruchom ldd init aby sprawdzić biblioteki wymagane przez init. Na ogół jest to jedynie libc.so, ale zawsze warto sprawdzić. Upewnij się, że istnieją wymagane biblioteki i program ładujący. Upewnij się, że posiadasz odpowiedni program ładujący biblioteki -- ld.so dla bibliotek a.out lub ld-linux.so dla bibliotek ELF. Sprawdź odwołania do getty (lub podobnego programu, jak agetty, mgetty czy getty_ps) w pliku inittab. Porównaj je z plikiem inittab na dysku twardym. Przejrzyj strony man używanych programów. Właśnie w pliku inittab może wystąpić najwięcej problemów, ponieważ jego składnia zależy od konkretnego systemu i wersji programu init. Jedynym rozwiązaniem jest przeczytanie stron man o init oraz inittab, prześledzenie, co dokładnie system robi po wystartowaniu. Sprawdź, czy w pliku /etc/inittab znajduje się pozycja inicjalizacji systemu. Zawiera ona ścieżkę do skryptu inicjalizacji systemu, który musi istnieć. Tak samo jak w przypadku init, uruchom ldd podając jako parametr twój program getty i sprawdź, czy istnieją wszystkie potrzebne biblioteki oraz program ładujący. Upewnij się, że dołączyłeś powłokę (np. bash czy ash), która potrafi wykonać wszystkie skrypty rc. Jeśli na dyskietce istnieje plik /etc/ld.so.cache, to odśwież go. Jeśli init startuje, ale otrzymujesz komunikat: Id xxx respawning too fast: disabled for 5 minutes pochodzi on z programu init i oznacza, że getty lub login kończą pracę zaraz po uruchomieniu. Sprawdz pliki getty i login i wszystkie potrzebne im biblioteki. Upewnij się, że ich wywołania w pliku /etc/inittab są prawidłowe. Jeśli otrzymujesz dziwne komunikaty od getty, może to oznaczać, że jego wywołanie z /etc/inittab jest nieprawidłowe. Opcje dla programów getty są zróżnicowane, nawet poszczególne wersje agetty posiadają niekompatybilne ze sobą opcje przy wywołaniu. Jeśli podajesz poprawną nazwę użytkownika, ale system pyta natychmiast o inną nazwę, to problemem może być PAM bądź NSS. Zajrzyj do działu PAM i NSS. Problem może być także spowodowany tym, że korzystasz z haseł shadow, ale nie skopiowałeś pliku /etc/shadow na dyskietkę. Jeśli próbujesz uruchomić jakiś program, przykładowo df, który znajduje się na dyskietce, ale otrzymujesz komunikat: df: not found, to sprawdź dwie rzeczy. Po pierwsze, upewnij się, że katalog w którym znajduje się program jest w zmiennej PATH. Po drugie, sprawdź, czy istnieją wszystkie potrzebne biblioteki oraz program ładujący. 8. Różne tematy. 8.1 Redukcja głównego systemu plików. Czasem główny system plików jest zbyt duży, aby zmieścić się na dyskietce, nawet po kompresji. Poniżej podano kilka sposobów zmniejszenia rozmiaru systemu plików, uporządkowanych według efetywności: Zwiększ gęstość dyskietkiStandardowo dyskietki są formatowane na 1440K, ale dostępne są formaty o większej gęstości. Program fdformat umożliwia formatowanie dyskietki na następujące wielkości: 1600, 1680, 1711, 1743, 1760, 1840 i 1920. Większość napędów 1440K obsługuje dyskietki 1722K, więc dla dyskietek startowych zawsze używam tego formatu. Zobacz stronę man fdformat oraz /usr/src/linux/Documentation/devices.txt. Wymień powłokęNajbardziej populare powłoki dla Linuxa, takie jak bash i tcsh, zajmują bardzo dużo miejsca i wymagają wielu bibliotek. Istnieją jednak alternatywne powłoki, takie jak ash, lsh, kiss czy smash, które są o wiele mniejsze i wymagają mniej (lub żadnych) bibliotek. Większość tych zastępczych powłok jest dostępna pod adresem http://metalab.unc.edu/pub/Linux/system/shells/. Upewnij się, że powłoka z której korzystasz potrafi wykonać wszystkie polecenia w plikach rc na dyskietce. Obetnij biblioteki i programy Biblioteki i programy są często nieobcięte (zawierają symbole dla debuggera). Taki plik po uruchomieniu na nim file będzie oznaczony jako `not stripped'. Podczas kopiowania programów do głównego systemu plików dobrym pomysłem jest korzystanie z polecenia: objcopy --strip-all ŹRÓDŁO CEL Gdy kopiujesz biblioteki, użyj: objcopy --strip-debug ŹRÓDŁÓ CEL Przenieś mniej ważne pliki na dyskietkę narzędziowąJeśli jakieś programy nie są wymagane do wystartowania systemu i zalogowania się, to możesz przenieść je na dyskietkę narzędziową. Szczegółów szkukaj w dziale Tworzenie dyskietki narzędziowej. Możesz także zastanowić się nad przeniesieniem modułów na dyskietkę narzędziową. 8.2 Systemy plików bez ramdysku. Dział Budowanie głównego systemu plików zawiera informacje na temat tworzenia skompresowanego głównego systemu plików, który po uruchomieniu systemu jest ładowany do ramdysku. Ta metoda posiada wiele zalet, więc jest często używana. Jednak niektóre systemy posiadają za mało pamięci RAM, w takich sytuacjach główny system plików może zostać zamontowany bezpośrednio, a nie kopiowany do ramdysku. W sumie łatwiej stworzyć taki właśnie system plików niż skompresowany, ponieważ może on zostać zbudowany bezpośrednio na dyskietce, a nie na jakimś innym urządzeniu i nie musi on być kompresowany. Opiszemy tutaj ogólnie różnice w tworzeniu takiego właśnie systemu plików. Jeśli zdecydujesz się z niego korzystać, pamiętaj, że będziesz miał do dyspozycji o wiele mniej miejsca. Oblicz, ile wolnego miejsca pozostanie na główny system plików. Jeśli tworzysz pojedynczą dyskietkę startową/główną, to musisz zmieścić na niej wszystkie bloki jądra oraz wszystkie bloki głównego systemu plików. Korzystając z programu mke2fs utwórz na dyskietce główny system plików o odpowiedniej wielkości. Zapełnij system plików tak, jak to opisano w osobnym dziale. Gdy już skończysz, odmontuj system plików i przenieś go do pliku na dysku, ale nie kompresuj go. Przenieś jądro na dyskietkę, tak jak to opisano w osobnym dziale. Podczas obliczania słowa ramdysku wyzeruj bit 14, aby zaznaczyć, że główny system plików nie ma być ładowany do ramdysku. Uruchom rdev z odpowiednimi parametrami. Przenieś główny system plików tak, jak poprzednio. Istnieje kilka dróg na skróty. Jeśli budujesz dwu-dyskietkowy zestaw, to możesz stworzyć kompletny system plików bezpośrednio na drugiej dyskietce, bez potrzeby przenoszenia go na twardy dysk i z powrotem. Jeśli budujesz pojedynczą dyskietkę startową/główną i korzystasz z LILO, to możesz zbudować jeden system plików na całej dyskietce, zawierający jądro, pliki LILO oraz pliki główne, a następnie uruchomić LILO jako ostatni krok. 8.3 Tworzenie dyskietki narzędziowej. Tworzenie dyskietki narzędziowej jest stosunkowo proste, wystarczy stworzyć system plików na sformatowanej dyskietce i skopiować do niego pliki. Aby korzystać z niej podczas używania dyskietki startowej, wystarczy zamontować ją ręcznie po uruchomieniu systemu. We wcześniejszych rozdziałach wspomnieliśmy, że dyskietka narzędziowa powinna zostać zamontowana w katalogu /usr. W tej systuacji programy powinny być umieszczone w katalogu /bin dyskietki narzędziowej, aby po zamontowaniu były dostępne pod ścieżką /usr/bin. Dodatkowe biblioteki wymagane przez programy powinny zostać umieszczone w katalogu /lib na dyskietce. Istnieje kilka istotnych aspektów, o których należy pamiętać podczas projektowania dyskietki narzędziowej: Nie umieszczaj na dyskietce narzędziowej plików krytycznych dla działania systemu, ponieważ będzie ją można zamontować dopiero po wystartowaniu systemu. Nie możesz w tym samym czasie korzystać z napędu taśmowego i napędu dyskietek. Oznacza to, że jeśli posiadasz napęd taśmowy, to nie będziesz miał do niego dostępu gdy dyskietka narzędziowa jest zamontowana. Dostęp do plików na dyskietce narzędziowej będzie bardzo powolny. W Dodatku Spis plików przykładowej dyskietki startowej możesz zobaczyć przykładowe pliki na dyskietce narzędziowej. Oto kilka pomysłow na programy, które mogą okazać się przydatne: programy do badania i manipulacji dyskami (format, fdisk) i systemami plików (mke2fs, fsck, debugfs, isofs.o), mały edytor tekstów (elvis, jove), narzędzia do kompresji i archiwizacji (gzip, tar, cpio, afio), narzędzia do obsługi taśm (mt, tob, taper), narzędzia komunikacyjne (ppp.o, slip.o, minicom) i narzędzia do obsługiu urządzeń (setserial, mknod). 9. Jak robią to profesjonaliści. Pewnie zauważyłeś, że dyskietki startowe używane przez największe dystrybucje, takie jak Slackware, RedHat czy Debian, wydają się o wiele bardziej skomplikowane, niż te opisane w tym dokumencie. Profesjonalne dyskietki startowe są bazowane na tych samych założeniach, które tu podaliśmy, ale wykorzystują różne triki, ponieważ takie dyskietki mają o wiele większe wymagania. Po pierwsze, muszą współpracować z szeroką gamą sprzętu, tak więc muszą one umieć komunikować się z użytkownikiem i ładować odpowiednie sterowniki urządzeń. Po drugie, muszą być przygotowane do działania z wieloma różnymi opcjami instalacji, dodatkowo wykonując pewne działania automatycznie. Po trzecie dystrybucyjne dyskietki startowe na ogół spęłniają zarówno rolę instalacyjną, jak i ratunkową. Niektóre dyskietki startowe korzystają z usługi zwanej initrd (initial ramdisk). Została ona wprowadzona w jądrze wersji 2.0.x i daje o wiele większą elastyczność, startując jądro w dwóch fazach. Na początku ładowany jest początkowy obraz ramdysku z dyskietki startowej. Początkowy ramdysk to główny system plików zawierający programy, które zostaną uruchomione zanim zostanie załadowany prawdziwy główny system plików. Ten program najczęściej bada otoczenie i/lub prosi użytkownika o wybranie różnych opcji startowych, takich jak urządzenie, z którego zostanie załadowany prawdziwy główny system plików. Często ładuje on też dodatkowe moduły nie wbudowane do jądra. Gdy działanie tego programu zakończy się, jądro ładuje prawdziwy główny obraz i uruchamianie jest kontynuowanie normalnie. Więcej informacji o initrd szukaj w /usr/src/linux/Documentation/initrd.txt i ftp://elserv.ffm.fgan.de/pub/linux/loadlin-1.6/initrd-example.tgz. Poniżej znajduje się podsumowanie tego, jak działają dyskietki startowe poszczególnych dystrybucji, oparte na przeglądaniu ich systemu systemu plików i/lub kodu źródłowego. Nie gwarantujemy, że ta informacja jest dokładna, ani że nic się nie zmieniło od czasu opisanej wersji. Slackware (v.2.1) po prostu startuje system przy użyciu LILO, tak jak to opisano w dziale Przenoszenie jądra z LILO. Dyskietki startowe Slackware przy starcie wypisują komunikat (``Welcome to the Slackware Linux bootkernel disk!'') używając do tego parametru LILO message. Informuje to użytkownika, że może podać dodatkowe parametry startowe, jeśli to konieczne. Po wystartowaniu, główny system plików jest ładowany z drugiej dyskietki. Użytkownik uruchamia skrypt setup który rozpoczyna instalację. Zamiast korzystać z jądra opartego na modułach, Slackware daje użytkownikowi do dyspozycji wiele różnych jąder, do wyboru zależnie od konfiguracji sprzętowej. RedHat (v.4.0) także korzysta z LILO. Ładuje skompresowany ramdysk z pierwszej dyskietki, który uruchamia specjalnie napisany program init. Program ten pyta o sterowniki i, jeśli to konieczne, ładuje pliki z dodatkowej dyskietki. Debian (v.1.3) jest prawdopodobnie najbardziej skomplikowanym zestawem dyskietek startowych. Korzysta on z programu ładującego SYSLINUX, który ustala osopowiednie parametry, a następnie używa obrazu initrd aby poprowadzić użytkownika przez procedurę instalacji. Wygląda na to, że korzysta on zarówno z przerobionego programu init, jak i z przerobionej powłoki. 10. Najczęściej zadawane pytania (FAQ). Q. Próbuje wystartować system z dyskietki, ale nic się nie dzieje. Co mam zrobić? Zajrzyj do działu Rozwiązywanie problemów powyżej. Q. Jak działają dyskietki startowe dystrybucji Slackware/Debian/RedHat? Zajrzyj do działu Jak to robią profesjonaliści powyżej. Q. W jaki sposób stworzyć dyskietkę startową ze sterownikiem XYZ? Najłatwiej zdobyć jądro z dystrybucji Slackware. Jądra Slackware zawierają sterowniki do jak największej ilości urządzeń, więc jeśli posiadasz kontroler IDE lub SCSI, istnieją duże szanse, że sterownik do urządzenia jest dołączony do jednego z jąder Slackware. Przejdz do katalogu a1 i wybierz jądro odpowiednie dla posiadanego typu kontrolera. Sprawdz w pliku xxxxkern.cfg dla odpowiedniego jądra czy zawiera ono odpowiednie sterowniki. Jeśli urządzenie jest na tej liście, to jądro to powinno wystartować twój system. Ściągnij plik xxxxkern.tgz i skopiuj go na dyskietkę, tak jak opisano powyżej, w dziale na temat tworzenia dyskietek startowych. Następnie musisz sprawdzić główne urządzenie tego jądra, korzystając z komendy rdev: rdev zImage Komenda rdev wyświetli aktualne główne urządzenie dla tego jądra. Jeśli nie odpowiada ono twojemu głównemu urządzeniu, użyj rdev aby je zmienić. Na przykład jądro korzysta z /dev/sda2, ale moja główna partycja SCSI znajduje się na urządzeniu /dev/sda8. Aby zmienić główne urządzenie na dyskietkę, musisz użyć komendy: rdev zImage /dev/fd0 Informacje na temat tworzenia głównych dyskietek Slackware wykraczają poza zakres tego dokumentu, więc sugeruje zajrzeć do Linux Install Guide lub zdobyć dystrybucję Slackware. Zobacz także dział ``Odnośniki'' w tym HOWTO. Q. Jak uaktualnić jądro na mojej dyskietce? Jeśli dyskietka startowa nie zawiera systemu plików, po prostu skopiuj jądro za pomocą komendy dd. W przypadku dyskietki startowej/głównej użyj komendy cp. Zajrzyj do działu ``Startowanie'' aby dowiedzieć się szczegółów na temat tworzenia dyskietki startowej. Ten opis odnosi się także do uaktualniania jądra. Q. Jak dodać nowe pliki do mojej głównej dyskietki? Najprostszym sposobem jest skopiowanie systeku plików z dyskietki z powrotem do użytego URZĄDZENIA (z działu Tworzenie systemu plików powyżej). Następnie zamontuj system plików i dokonaj zmian. Musisz wiedzieć, w którym bloku zaczynał się system plików i ile bloków zajmował: dd if=/dev/fd0 bs=1k skip=POCZĄTEK count=BLOKI | gunzip > URZĄDZENIE mount -t ext2 URZĄDZENIE /mnt Po dokonaniu zmian, postępuj tak jak poprzednio (w dziale Tworzenie dyskietki) i przenieś główny system plików z powrotem na dyskietkę. Nie musisz przenosić ponownie jądra czy ponownie przeliczać słowa ramdysku jeśli nie zmieniłeś pozycji nowego systemu plików. Q. Jak mogę usunąć LILO aby ponownie korzystać ze startowania DOS? Tak na prawdę ten temat nie dotyczy dyskietek startowych, ale ludzie często o to pytają. Z poziomu Linuxa możesz użyć komendy: /sbin/lilo -u Możesz także wykorzystać dd aby przenieść kopię zapasową stworzoną przez LILO z powrotem do bootsektora. Zajrzyj do dokumentacji LILO, jeśli chcesz się dowiedzieć jak to zrobić. Z poziomu systemu DOS lub Windows możesz skorzystać z polecenia DOS'a: FDISK /MBR MBR oznacza Master Boot Record i zastępuje bootsektor nowym DOS'owym, nie zmieniając przy tym tablicy partycji. Niektórzy puryści nie zgadzają się z tym, ale nawet autor LILO, Werner Almesberger, sugeruje to rozwiązanie. Jest ono proste, no i działa. Q. Jak mogę wystartować system jeśli zgubiłem jądro oraz moją dyskietkę startową? Jeśli nie masz dyskietki startowej, to najprostszym sposobem będzie zdobycie odpowiedniego jądra Slackware jak to opisano powyżej w odpowiedzi na pytanie ``Jak mogę stworzyć dyskietkę startową ze sterownikiem XXX?''. Następnie możesz wystartować komputer używając tego jądra i naprawić wszystkie problemy. Jądro to może nie mieć ustawionego odpowiedniego głównego urządzenia. Na przykład typowe jądro SCSI Slackware za główne urządzenie uznaje /dev/sda2, a moja główna partycja Linuxowa to /dev/sda8. W tej sytuacji główne urządzenie w jądrze musi zostać zmienione. Główne urządzenie oraz wartość słowa ramdysku możesz zmienić nawet wtedy, gdy posiadasz jedynie jądro i jakiś inny system operacyjny, na przykład DOS. Polecenie rdev zmienia ustawienia poprzez zmianę wartości konkretnych bajtów w pliku jądra, więc możesz zrobić to samo, jeśli tylko posiadasz edytor heksadecymalny pracujący pod innym działającym systemem -- przykładowo Norton Disk Editor z pakietu Norton Utilities pod DOS. Następnie musisz sprawdzić i, jeśli to konieczne, zmienić wartości pod następującymi przesunięciami: HEX DEC OPIS 0x01F8 504 Młodszy bajt słowa ramdysku 0x01F9 505 Starszy bajt słowa ramdysku 0x01FC 508 Poboczny numer urządzenia - patrz niżej 0X01FD 509 Główny numer urządzenia - patrz niżej Znaczenie słowa ramdysku zostało opisane w dziale Ustawianie słowa ramdysku powyżej. Poboczny i głowny numer musi odpowiadać urządzeniu, na którym znajduje się główny system plików. Niektóre najczęściej używane wartości to: DEVICE GŁÓWNY POBOCZNY /dev/fd0 2 0 Pierwsza stacja dysków /dev/hda1 3 1 Pierwsza partycja na pierwszym dysku IDE /dev/sda1 8 1 Pierwsza partycja na pierwszym dysku SCSI /dev/sda8 8 8 Ósma partycja na pierwszym dysku SCSI Gdy już ustawisz odpowiednie wartości, możesz zapisać plik na dyskietce korzystając z Norton Utilities Disk Editor, albo programu rawrite.exe, który znajduje się we wszystkich dystrybucjach. Jest to program DOS'owy który zapisuje dane w czystej postaci zaczynając od boot sektora dyskietki, zamiast zapisywać do systemu plików. Jeśli używasz Norton Utilities, musisz zapisać plik do fizycznej dyskietki zaczynając od jej początku. Q. W jaki sposób mogę stworzyć dodatkowe kopie dyskietek? Jako że nośniki magnetyczne z czasem tracą swe właściwości, powinieneś posiadać kilka kopii swoich dyskietek ratunkowych, w razie gdyby oryginały uległy uszkodzeniu. Najprostszą metodą tworzenia kopii każdej dyskietki, włączając w to dyskietki startowe czy narzędziowe, jest użycie komendy dd aby skopiować zawartość oryginalnej dyskietki do pliku na dysku twardym, a następnie użyć tej samej komendy aby skopiować plik z powrotem na dyskietkę. Zauważ, że nie powinieneś montować dyskietek, ponieważ dd korzysta bezpośrednio z urządzenia. Aby skopiować oryginał, użyj polecenia: dd if=URZĄDZENIE of=PLIK gdzie URZĄDZENIE jest nazwą urządzenia stacji dyskietek a PLIK jest nazwą docelowego pliku na twardym dysku Pominięcie parametru count powoduje skopowanie całej dyskietki (2880 bloków jeśli jest to dyskietka HD). Aby skopiować plik spowrotem na dyskietkę, włóż dyskietkę do stacji i użyj komendy: dd if=PLIK of=URZĄDZENIE Zauważ, że powyższy opis zakłada, że posiadasz tylko jedną stację dysków. Jeśli posiadasz dwa napędy tego samego typu, możesz skopiować dyskietki używając komendy: dd if=/dev/fd0 of=/dev/fd1 Q. Jak wystartować system bez wpisywania za każdym razem "ahaxxxx,nn,nn,nn"? Jeśli dysk nie może zostać automatycznie wykryty, koniecznie jest dostarczenie parametrów do jądra, takich jak: aha152x=0x340,11,3,1 Ten parametr może zostać dostarczony na kilka sposobów, korzystając z LILO: Poprzez wpisywanie go za każdym razem w linii poleceń LILO, jednak jest to męczące. Używając słowa kluczowego LILO ``lock'' aby linia poleceń została zachowana jako domyślna, używana przy każdym starcie systemu. Używając opcji append= w pliku konfiguracyjnym LILO. Pamiętaj, że parametr musi zostać ujęty w cudzysłowy. Przykładaowa linia poleceń dla podanego powyżej parametru może wyglądać następująco: zImage aha152x=0x340,11,3,1 root=/dev/sda1 lock Przekaże ona opcje urządzenia do jądra, ustawi w jądrze główne urządzenie na /dev/sda1 i zapisze linie poleceń do użycia przy każdym następnym starcie systemu. Przykładowa opcja append wygląda następująco append = "aha152x=0x340,11,3,1" Pamiętaj, że parametr w linii poleceń nie może być ujęty w cudzyłowy, ale musi być ujęty w cudzysłowy jeśli występuje w opcji append. Pamiętaj także, że w jądrze musi znajdować się sterownik dla podanego typu urządzenia. Jeśli tak nie jest, będziesz musiał przekompilować jądro aby zawierało odpowiednie sterowniki. Szczegóły na temat rekompilacji jądra znajdziesz w pliku README w katalogu /usr/src/linux oraz w Linux FAQ i Installation HOWTO. Ewentualnie możesz zdobyć odpowiednie jądro dla tego urządzenia i zainstalować je. Przed ekperymentami z LILO zalecane jest zapoznanie się z jego dokumentacją. Nieprawidłowe użycie opcji BOOT może uszkodzić partycję. Q. Podczas staru otrzymuje komunikat błędu "A: cannot execute B". Co to oznacza? W niektórych przypadkach ścieżki do plików są na stałe zapisane w niektórych programach. Nie zdarza się to zawsze, ale może wyjaśnić dlaczego program nie może zostać odnaleziony w twoim systemie nawet jeśli jesteś pewien że się tam znajduje. Możesz sprawdzić, czy program ma zapisaną na stałe lokalizację jakiegoś innego programu korzystając z komendy strings i przepuszczając jej wyjście przez filtr grep. Niektóre znane przypadki zapisanych na stałe lokalizacji: Niektóre wersje shutdown mają zapisaną na stałe lokalizację /etc/reboot, tak więc reboot musi zostać umieszczony w katalogu /etc. Czasem jądro nie może odnaleźć programu init. Aby naprawić ten problem przenieś program do odpowiedniego katalogu, lub zmień pliki konfiguracyjne (np. inittab) aby wskazywały na poprawny katalog. Jeśli masz wątpliwości, umieść program w tym samym katalogu, w którym znajdował się na dysku twardym oraz użyj tych samych plików inittab i /etc/rc.d. Q. Moje jądro posiada obsługę ramdysku, ale inicjuje go z wielkością 0K. W takiej sytuacji podczas startu systemu pojawi się informacja: Ramdisk driver initialized : 16 ramdisks of 0K size Dzieje się tak dlatego, że rozmiar ramdysko został ustawiony na 0 przez jądro podczas startu systemu. Najprawdopodobniej dzieje się tak przez parametr w pliku konfiguracyjnym LILO: ramdisk= 0 Który w starszych dystrybucjach został umieszczany w przykładowym pliku konfiguracyjnym LILO. Jeśli posiadasz taką linię, usuń ją. Skutki korzystania z ramdysku o rozmiarze 0K są nieprzewidywalne i mogą doprowadzić do błędów jądra. Appendix 11. Odnośniki. Gdy ściągasz pakiet, zawsze znajdź jego najnowszą wersję, chyba że masz dobre powody aby tego nie robić. 11.1 Gotowe dyskietki. Poniżej znajdują się odnośniki do dyskietek startowych poszczególnych dystrybucji. Zawsze korzystaj z mirrorów, aby zredukować obciążenie serwera. Dyskietki startowe Slackware, łówne"> oraz Mirrory Slackware Dyskietki startowe RedHat oraz Mirrory RedHat Dyskietki startowe Debian oraz Mirrory Debian Oprócz tych dyskietek dystrybucyjnych, dostępne są także poniższe dyskietki ratunkowe. Są one dostępne w katalogu http://metalab.unc.edu/pub/Linux/system/recovery/!INDEX.html, chyba że podano inaczej. tomsrtbt, autorstwa Toma Oehser, to pojedyncza dyskietka startowa/główna oparta na jądrze 2.0 z duża ilością dodatkowych funkcji i programów. Obsługuje IDE, SCSI, napęd taśmowy, karty sieciowe, PCMCIA i inne. Zawartych jest ponad 100 programów narzędziowych do naprawy i odtwarzania dysków. Pakiet zawiera także skrypty służące do rozłożenia i złożenia z powrotem obrazu dyskietki tak, aby można było zmodyfikować jej zawartość. rescue02, autorstwa Johna Comyns, to dyskietka ratunkowa oparta na jądrze 1.2.84, z obsługą IDE, Adaptec 1542 oraz NCR53C7,8xx. Korzysta z plików wykonywalnych ELF, ale ma wystarczająco dużo komend, więc może zostać wykorzystana pod każdym systemem. Zawiera moduły dla pozostałych kart SCSI, które mogą zostać załadowane po wystartowaniu systemu. Prawdopodobnie dyskietka ta nie będzie działać na systemach z 4MB RAM, ponieważ korzysta z ramdysku wielkości 3MB. resque_disk-2.0.22, autorstwa Sergei'a Viznyuk, to dyskietka startowa oparta o jądro 2.0.22 z wbudowaną obsługą IDE, wielu różnych kontrolerów SCSI oraz ELF/a.out. Dodatkowo zawiera wiele modułów i użytecznych narzędzi do naprawy i odtwarzania twardego dysku. Obrazy dyskietek cramdisk oparte na jądrze 2.0.23 działają już na maszynach z 4 i 8MB RAM. Zawierają emulację koprocesora, obsługę sieci (PPP, NE2000, 3C509) lub obsługę napędu ZIP. Te dyskietki wystartują na komputerze 386 z 4MB RAM. Obsługują DOS, więc możesz ściągnąć je z sieci na partycję DOS. http://metalabs.unc.edu/pub/Linux/system/recovery/images/ 11.2 Pakiety ratunkowe. Na metalab.unc.edu można znaleźć kilka pakietów do tworzenia dyskietek ratunkowych. Korzystając z tych pakietów najczęściej wybierasz pliki do załączenia na dyskietce, a reszta dzieje się automatycznie (do pewnego stopnia). Aby uzyskać więcej informacji przeczytaj plik http://metalab.unc.edu/pub/Linux/system/recovery/!INDEX.html. Sprawdź daty utworzenia poszczególnych pakietów -- niektóre z nich nie były uaktualniane od kilku lat i nie pozwalają na tworzenie skompresowanego systemu plików ładowanego do ramdysku. Z tego co wiem jedynie Yard posiada obsługę ramdysku. 11.3 Skrypty powłoki Grahama Chapman'a Graham Chapman napisał zestaw skryptów użytecznych jako przykłady jak tworzyć dyskietki startowe. Skrypty te w poprzedniej wersji tego dokumentu znajdowały się w załączniku, ale zostały z niego usunięte i umieszczone na stronie WWW: http://www.zeta.org.au/~grahamc/linux.htmlSkrypty te mogą okazać się pożyteczne, ale zawsze czytaj uważnie instrukcje do nich dołączone -- jeśli przykładowo wybierzesz złe urządzenie wymiany, twój główny system plików zostanie w całości i nieodwracalnie usunięty. Upewnij się że skonfigurowałeś wszystko poprawnie zanim użyjesz skryptów! 11.4 LILO (LInux LOader) -- program ładujący Linuxa. Napisany przez Wernera Almesberger. Doskonały program ładujący, zawierający w dokumentacji informacje na temat bootsektora oraz pierwszych faz startowania systemu. Znajdziesz go pod adresem ftp://tsx-11.mit.edu/pub/linux/packages/lilo/. Jest on także dostępny na Metalab i jego mirrorach. 11.5 Linux FAQ i HOWTO. Dokumenty te dostępne są one z wielu źródeł. Przeglądnij grupę usenet news.answers oraz comp.os.linux.announce. FAQ jest dostępne pod adresem http://metalab.unc.edu/pub/Linux/docs/faqs/linux-faq a dokumenty HOWTO pod adresem http://metalab.unc.edu/pub/Linux/docs/HOWTO. Większość dokumentacji do Linuxa dostępna jest na stronie The Linux Documentation Project homepage. Ewentualnie możesz wysłać list pod adres [e-mail] ze słowem ``help'' w treści wiadomości, i robić to, co podają otrzymane instrukcje. Od tłumacza: Polskie wersje dokumentów HOWTO znajdziesz pod adresem Jak To Zrobić. 11.6 Korzystanie z ramdysku. Doskonały opis działania ramdysku znajduje się w dokumentacji dostarczanej razem z jądrem Linuxa. Zajrzyj do pliku /usr/src/linux/Documentation/ramdisk.txt. Został on napisany przez Paula Gortmaker i zawiera dział na temat tworzenia skompresowanego ramdysku. 11.7 Proces startowania Linuxa. Więcej szczegółow na temat procesu startowania Linuxa znajdziesz w następujących miejscach: W The Linux System Administrators' Guide znajduje się dział na temat startowania systemu. Zajrzyj pod adres http://metalab.unc.edu/LDP/LDP/sag/c1582.html The LILO ``Technical overview'' http://metalab.unc.edu/pub/Linux/system/boot/lilo/lilo-t-21.ps.gz zawiera szczegółowy opis startowania systemu na najniższym poziomie, aż do załadowania jądra. Najlepszym przewodnikiem jest kod źródłowy. Poniżej podano kilka plików jądra powiązanych z procesem startowania. Jeśli posiadasz kod źródłowy Linuxa, znajduje się on w katalogu /usr/src/linux. Ewentualnie pod adresem http://wafu.netgate.net/linux/ znajduje się hipertekstowa przeglądarka kodu źródłowego jądra autorstwa Shigio Yamaguchi ([e-mail]). Poniżej znajdują się niektóre interesujące pliki: arch/i386/boot/bootsect.S,setup.SZawiera kod w assemblerze dotyczący bootsektora. arch/i386/boot/compressed/misc.cZawiera kod dekompresujący jądro. arch/i386/kernel/Katalog zawierający kod inicjujący jądro. Plik setup.c zawiera słowo ramdysku drivers/block/rd.cZawiera sterownik ramdysku. Procedury rd_load oraz rd_load_image ładują bloki z urządzenia do ramdysku. Procedura identify_ramdisk_image ustala, jaki tym systemu plików został znaleziony oraz czy jest on skompresowany. 12. Kody błędów LILO. W usenecie ludzie często zadają pytania na ten temat, więc umieściliśmy je tutaj dla szerszego grona. To podsumowanie pochodzi z LILO User Documentation Wernera Almsberger, dostępnego pod adresem ftp://metalab.unc.edu/pub/Linux/system/boot/lilo/lilo-u-21.ps.gz. Gdy LILO ładuje się, wyświetla słowo ``LILO''. Każda litera jest wyświetlana po lub przed wykonaniem jakiejś czynności. Jeśli w pewnym momencie wystąpi błąd, można wykorzystać litery do zidentyfikowania problemu. (nic)Żadna część LILO nie została załadowana. LILO nie został zainstalowany, albo partycja w której bootsektorze LILO został zainstalowany nie jest aktywna. LRozpoczęła się pierwsza faza programu ładującego, ale niemożliwe jest przejście do drugiej fazy. Dwucyfrowy kod błędu oznacza rodzaj błędu (patrz także dział ``Disk error codes''). Zwykle dzieje się tak z powodu awarii nośnika lub złych parametrów dysku. LIProgram ładujący pierwszej fazy załadował drugą fazę, ale nie udało mu się jej uruchomić. Może być to spowodowane błednymi parametrami dysku lub przeniesieniem pliku /boot/boot.b bez wywołania instalatora. LILRozpoczął się program ładujący drugiej fazy, ale nie udało mu się załadaować tablicy deskryptorów z pliku mapy. Najczęściej jest to spowodowane awarią nośnika lub błędnymi parametrami dysku. LIL?Program ładujący drugiej fazy został załadowany pod nieprawidłowym adresem. Zwykle jest to spowodowane błędnymi parametrami dysku lub przeniesieniem pliku /boot/boot.b bez uruchomienia instalatora. LIL-Tablica deskryptorów jest nieprawidłowa. Może to być spowodowane błędnymi parametrami dysku lub przeniesieniem pliku /boot/map bez uruchomienia istalatora mapy. LILOWszystkie elementy LILO zostały prawidłowo załadowane. Jeśli BIOS zasygnalizuje błąd gdy LILO próbuje załadować obraz startowy, wyświetlany jest odpowiedni kod błędu. Kody te są z zakresu od 0x00 do 0xbb. W LILO User Guide znajduje się ich wyjaśnienie. 13. Lista plików przykładowej głównej dyskietki. Poniżej znajduje się zawartość przykładowej dyskietki głównej i narzędziowej. Root directory: drwx--x--x 2 root root 1024 Nov 1 15:39 bin drwx--x--x 2 root root 4096 Nov 1 15:39 dev drwx--x--x 3 root root 1024 Nov 1 15:39 etc drwx--x--x 4 root root 1024 Nov 1 15:39 lib drwx--x--x 5 root root 1024 Nov 1 15:39 mnt drwx--x--x 2 root root 1024 Nov 1 15:39 proc drwx--x--x 2 root root 1024 Nov 1 15:39 root drwx--x--x 2 root root 1024 Nov 1 15:39 sbin drwx--x--x 2 root root 1024 Nov 1 15:39 tmp drwx--x--x 7 root root 1024 Nov 1 15:39 usr drwx--x--x 5 root root 1024 Nov 1 15:39 var /bin: -rwx--x--x 1 root root 62660 Nov 1 15:39 ash -rwx--x--x 1 root root 9032 Nov 1 15:39 cat -rwx--x--x 1 root root 10276 Nov 1 15:39 chmod -rwx--x--x 1 root root 9592 Nov 1 15:39 chown -rwx--x--x 1 root root 23124 Nov 1 15:39 cp -rwx--x--x 1 root root 23028 Nov 1 15:39 date -rwx--x--x 1 root root 14052 Nov 1 15:39 dd -rwx--x--x 1 root root 14144 Nov 1 15:39 df -rwx--x--x 1 root root 69444 Nov 1 15:39 egrep -rwx--x--x 1 root root 395 Nov 1 15:39 false -rwx--x--x 1 root root 69444 Nov 1 15:39 fgrep -rwx--x--x 1 root root 69444 Nov 1 15:39 grep -rwx--x--x 3 root root 45436 Nov 1 15:39 gunzip -rwx--x--x 3 root root 45436 Nov 1 15:39 gzip -rwx--x--x 1 root root 8008 Nov 1 15:39 hostname -rwx--x--x 1 root root 12736 Nov 1 15:39 ln -rws--x--x 1 root root 15284 Nov 1 15:39 login -rwx--x--x 1 root root 29308 Nov 1 15:39 ls -rwx--x--x 1 root root 8268 Nov 1 15:39 mkdir -rwx--x--x 1 root root 8920 Nov 1 15:39 mknod -rwx--x--x 1 root root 24836 Nov 1 15:39 more -rws--x--x 1 root root 37640 Nov 1 15:39 mount -rwx--x--x 1 root root 12240 Nov 1 15:39 mt -rwx--x--x 1 root root 12932 Nov 1 15:39 mv -r-x--x--x 1 root root 12324 Nov 1 15:39 ps -rwx--x--x 1 root root 5388 Nov 1 15:39 pwd -rwx--x--x 1 root root 10092 Nov 1 15:39 rm lrwxrwxrwx 1 root root 3 Nov 1 15:39 sh -> ash -rwx--x--x 1 root root 25296 Nov 1 15:39 stty -rws--x--x 1 root root 12648 Nov 1 15:39 su -rwx--x--x 1 root root 4444 Nov 1 15:39 sync -rwx--x--x 1 root root 110668 Nov 1 15:39 tar -rwx--x--x 1 root root 19712 Nov 1 15:39 touch -rwx--x--x 1 root root 395 Nov 1 15:39 true -rws--x--x 1 root root 19084 Nov 1 15:39 umount -rwx--x--x 1 root root 5368 Nov 1 15:39 uname -rwx--x--x 3 root root 45436 Nov 1 15:39 zcat /dev: lrwxrwxrwx 1 root root 6 Nov 1 15:39 cdrom -> cdu31a brw-rw-r-- 1 root root 15, 0 May 5 1998 cdu31a crw------- 1 root root 4, 0 Nov 1 15:29 console crw-rw-rw- 1 root uucp 5, 64 Sep 9 19:46 cua0 crw-rw-rw- 1 root uucp 5, 65 May 5 1998 cua1 crw-rw-rw- 1 root uucp 5, 66 May 5 1998 cua2 crw-rw-rw- 1 root uucp 5, 67 May 5 1998 cua3 brw-rw---- 1 root floppy 2, 0 Aug 8 13:54 fd0 brw-rw---- 1 root floppy 2, 36 Aug 8 13:54 fd0CompaQ brw-rw---- 1 root floppy 2, 84 Aug 8 13:55 fd0D1040 brw-rw---- 1 root floppy 2, 88 Aug 8 13:55 fd0D1120 brw-rw---- 1 root floppy 2, 12 Aug 8 13:54 fd0D360 brw-rw---- 1 root floppy 2, 16 Aug 8 13:54 fd0D720 brw-rw---- 1 root floppy 2, 120 Aug 8 13:55 fd0D800 brw-rw---- 1 root floppy 2, 32 Aug 8 13:54 fd0E2880 brw-rw---- 1 root floppy 2, 104 Aug 8 13:55 fd0E3200 brw-rw---- 1 root floppy 2, 108 Aug 8 13:55 fd0E3520 brw-rw---- 1 root floppy 2, 112 Aug 8 13:55 fd0E3840 brw-rw---- 1 root floppy 2, 28 Aug 8 13:54 fd0H1440 brw-rw---- 1 root floppy 2, 124 Aug 8 13:55 fd0H1600 brw-rw---- 1 root floppy 2, 44 Aug 8 13:55 fd0H1680 brw-rw---- 1 root floppy 2, 60 Aug 8 13:55 fd0H1722 brw-rw---- 1 root floppy 2, 76 Aug 8 13:55 fd0H1743 brw-rw---- 1 root floppy 2, 96 Aug 8 13:55 fd0H1760 brw-rw---- 1 root floppy 2, 116 Aug 8 13:55 fd0H1840 brw-rw---- 1 root floppy 2, 100 Aug 8 13:55 fd0H1920 lrwxrwxrwx 1 root root 7 Nov 1 15:39 fd0H360 -> fd0D360 lrwxrwxrwx 1 root root 7 Nov 1 15:39 fd0H720 -> fd0D720 brw-rw---- 1 root floppy 2, 52 Aug 8 13:55 fd0H820 brw-rw---- 1 root floppy 2, 68 Aug 8 13:55 fd0H830 brw-rw---- 1 root floppy 2, 4 Aug 8 13:54 fd0d360 brw-rw---- 1 root floppy 2, 8 Aug 8 13:54 fd0h1200 brw-rw---- 1 root floppy 2, 40 Aug 8 13:54 fd0h1440 brw-rw---- 1 root floppy 2, 56 Aug 8 13:55 fd0h1476 brw-rw---- 1 root floppy 2, 72 Aug 8 13:55 fd0h1494 brw-rw---- 1 root floppy 2, 92 Aug 8 13:55 fd0h1600 brw-rw---- 1 root floppy 2, 20 Aug 8 13:54 fd0h360 brw-rw---- 1 root floppy 2, 48 Aug 8 13:55 fd0h410 brw-rw---- 1 root floppy 2, 64 Aug 8 13:55 fd0h420 brw-rw---- 1 root floppy 2, 24 Aug 8 13:54 fd0h720 brw-rw---- 1 root floppy 2, 80 Aug 8 13:55 fd0h880 brw-rw---- 1 root disk 3, 0 May 5 1998 hda brw-rw---- 1 root disk 3, 1 May 5 1998 hda1 brw-rw---- 1 root disk 3, 2 May 5 1998 hda2 brw-rw---- 1 root disk 3, 3 May 5 1998 hda3 brw-rw---- 1 root disk 3, 4 May 5 1998 hda4 brw-rw---- 1 root disk 3, 5 May 5 1998 hda5 brw-rw---- 1 root disk 3, 6 May 5 1998 hda6 brw-rw---- 1 root disk 3, 64 May 5 1998 hdb brw-rw---- 1 root disk 3, 65 May 5 1998 hdb1 brw-rw---- 1 root disk 3, 66 May 5 1998 hdb2 brw-rw---- 1 root disk 3, 67 May 5 1998 hdb3 brw-rw---- 1 root disk 3, 68 May 5 1998 hdb4 brw-rw---- 1 root disk 3, 69 May 5 1998 hdb5 brw-rw---- 1 root disk 3, 70 May 5 1998 hdb6 crw-r----- 1 root kmem 1, 2 May 5 1998 kmem crw-r----- 1 root kmem 1, 1 May 5 1998 mem lrwxrwxrwx 1 root root 12 Nov 1 15:39 modem -> ../dev/ttyS1 lrwxrwxrwx 1 root root 12 Nov 1 15:39 mouse -> ../dev/psaux crw-rw-rw- 1 root root 1, 3 May 5 1998 null crwxrwxrwx 1 root root 10, 1 Oct 5 20:22 psaux brw-r----- 1 root disk 1, 1 May 5 1998 ram brw-rw---- 1 root disk 1, 0 May 5 1998 ram0 brw-rw---- 1 root disk 1, 1 May 5 1998 ram1 brw-rw---- 1 root disk 1, 2 May 5 1998 ram2 brw-rw---- 1 root disk 1, 3 May 5 1998 ram3 brw-rw---- 1 root disk 1, 4 May 5 1998 ram4 brw-rw---- 1 root disk 1, 5 May 5 1998 ram5 brw-rw---- 1 root disk 1, 6 May 5 1998 ram6 brw-rw---- 1 root disk 1, 7 May 5 1998 ram7 brw-rw---- 1 root disk 1, 8 May 5 1998 ram8 brw-rw---- 1 root disk 1, 9 May 5 1998 ram9 lrwxrwxrwx 1 root root 4 Nov 1 15:39 ramdisk -> ram0 *** Dołączyłem jedynie urządzenia IDE dla partycji których używam. *** Jeśli korzystasz ze SCSI, użyj zamiast nich urządzeń /dev/sdXX. crw------- 1 root root 4, 0 May 5 1998 tty0 crw--w---- 1 root tty 4, 1 Nov 1 15:39 tty1 crw------- 1 root root 4, 2 Nov 1 15:29 tty2 crw------- 1 root root 4, 3 Nov 1 15:29 tty3 crw------- 1 root root 4, 4 Nov 1 15:29 tty4 crw------- 1 root root 4, 5 Nov 1 15:29 tty5 crw------- 1 root root 4, 6 Nov 1 15:29 tty6 crw------- 1 root root 4, 7 May 5 1998 tty7 crw------- 1 root tty 4, 8 May 5 1998 tty8 crw------- 1 root tty 4, 9 May 8 12:57 tty9 crw-rw-rw- 1 root root 4, 65 Nov 1 12:17 ttyS1 crw-rw-rw- 1 root root 1, 5 May 5 1998 zero /etc: -rw------- 1 root root 164 Nov 1 15:39 conf.modules -rw------- 1 root root 668 Nov 1 15:39 fstab -rw------- 1 root root 71 Nov 1 15:39 gettydefs -rw------- 1 root root 389 Nov 1 15:39 group -rw------- 1 root root 413 Nov 1 15:39 inittab -rw------- 1 root root 65 Nov 1 15:39 issue -rw-r--r-- 1 root root 746 Nov 1 15:39 ld.so.cache *** Plik ld.so.cache jest tworzony przez ldconfig i przechowuje *** lokalizacje bibliotek. Podczas startowania wystąpi wiele błędów *** jeśli brakuje ld.so.cache. Możesz odtworzyć go po stworzeniu *** dyskietki, albo dodać ldconfig do dyskietki i uruchamiać go ze *** skryptu rc.x. -rw------- 1 root root 32 Nov 1 15:39 motd -rw------- 1 root root 949 Nov 1 15:39 nsswitch.conf drwx--x--x 2 root root 1024 Nov 1 15:39 pam.d -rw------- 1 root root 139 Nov 1 15:39 passwd -rw------- 1 root root 516 Nov 1 15:39 profile -rwx--x--x 1 root root 387 Nov 1 15:39 rc -rw------- 1 root root 55 Nov 1 15:39 shells -rw------- 1 root root 774 Nov 1 15:39 termcap -rw------- 1 root root 78 Nov 1 15:39 ttytype lrwxrwxrwx 1 root root 15 Nov 1 15:39 utmp -> ../var/run/utmp lrwxrwxrwx 1 root root 15 Nov 1 15:39 wtmp -> ../var/log/wtmp /etc/pam.d: -rw------- 1 root root 356 Nov 1 15:39 other /lib: *** Posiadam system ELF z glibc, więc potrzebuję loadera ld-2.so -rwxr-xr-x 1 root root 45415 Nov 1 15:39 ld-2.0.7.so lrwxrwxrwx 1 root root 11 Nov 1 15:39 ld-linux.so.2 -> ld-2.0.7.so -rwxr-xr-x 1 root root 731548 Nov 1 15:39 libc-2.0.7.so lrwxrwxrwx 1 root root 13 Nov 1 15:39 libc.so.6 -> libc-2.0.7.so lrwxrwxrwx 1 root root 17 Nov 1 15:39 libcom_err.so.2 -> libcom_err.so.2.0 -rwxr-xr-x 1 root root 6209 Nov 1 15:39 libcom_err.so.2.0 -rwxr-xr-x 1 root root 153881 Nov 1 15:39 libcrypt-2.0.7.so lrwxrwxrwx 1 root root 17 Nov 1 15:39 libcrypt.so.1 -> libcrypt-2.0.7.so -rwxr-xr-x 1 root root 12962 Nov 1 15:39 libdl-2.0.7.so lrwxrwxrwx 1 root root 14 Nov 1 15:39 libdl.so.2 -> libdl-2.0.7.so lrwxrwxrwx 1 root root 16 Nov 1 15:39 libext2fs.so.2 -> libext2fs.so.2.4 -rwxr-xr-x 1 root root 81382 Nov 1 15:39 libext2fs.so.2.4 -rwxr-xr-x 1 root root 25222 Nov 1 15:39 libnsl-2.0.7.so lrwxrwxrwx 1 root root 15 Nov 1 15:39 libnsl.so.1 -> libnsl-2.0.7.so -rwx--x--x 1 root root 178336 Nov 1 15:39 libnss_files-2.0.7.so lrwxrwxrwx 1 root root 21 Nov 1 15:39 libnss_files.so.1 -> libnss_files-2.0.7.so lrwxrwxrwx 1 root root 14 Nov 1 15:39 libpam.so.0 -> libpam.so.0.64 -rwxr-xr-x 1 root root 26906 Nov 1 15:39 libpam.so.0.64 lrwxrwxrwx 1 root root 19 Nov 1 15:39 libpam_misc.so.0 -> libpam_misc.so.0.64 -rwxr-xr-x 1 root root 7086 Nov 1 15:39 libpam_misc.so.0.64 -r-xr-xr-x 1 root root 35615 Nov 1 15:39 libproc.so.1.2.6 lrwxrwxrwx 1 root root 15 Nov 1 15:39 libpwdb.so.0 -> libpwdb.so.0.54 -rw-r--r-- 1 root root 121899 Nov 1 15:39 libpwdb.so.0.54 lrwxrwxrwx 1 root root 19 Nov 1 15:39 libtermcap.so.2 -> libtermcap.so.2.0.8 -rwxr-xr-x 1 root root 12041 Nov 1 15:39 libtermcap.so.2.0.8 -rwxr-xr-x 1 root root 12874 Nov 1 15:39 libutil-2.0.7.so lrwxrwxrwx 1 root root 16 Nov 1 15:39 libutil.so.1 -> libutil-2.0.7.so lrwxrwxrwx 1 root root 14 Nov 1 15:39 libuuid.so.1 -> libuuid.so.1.1 -rwxr-xr-x 1 root root 8039 Nov 1 15:39 libuuid.so.1.1 drwx--x--x 3 root root 1024 Nov 1 15:39 modules drwx--x--x 2 root root 1024 Nov 1 15:39 security /lib/modules: drwx--x--x 4 root root 1024 Nov 1 15:39 2.0.35 /lib/modules/2.0.35: drwx--x--x 2 root root 1024 Nov 1 15:39 block drwx--x--x 2 root root 1024 Nov 1 15:39 cdrom /lib/modules/2.0.35/block: -rw------- 1 root root 7156 Nov 1 15:39 loop.o /lib/modules/2.0.35/cdrom: -rw------- 1 root root 24108 Nov 1 15:39 cdu31a.o /lib/security: -rwx--x--x 1 root root 8771 Nov 1 15:39 pam_permit.so *** Katalogi do montowania. /mnt: drwx--x--x 2 root root 1024 Nov 1 15:39 SparQ drwx--x--x 2 root root 1024 Nov 1 15:39 cdrom drwx--x--x 2 root root 1024 Nov 1 15:39 floppy /proc: /root: -rw------- 1 root root 176 Nov 1 15:39 .bashrc -rw------- 1 root root 182 Nov 1 15:39 .cshrc -rw------- 1 root root 47 Nov 1 15:39 .glintrc -rwx--x--x 1 root root 455 Nov 1 15:39 .profile -rw------- 1 root root 4014 Nov 1 15:39 .tcshrc /sbin: -rwx--x--x 1 root root 23976 Nov 1 15:39 depmod -rwx--x--x 2 root root 274600 Nov 1 15:39 e2fsck -rwx--x--x 1 root root 41268 Nov 1 15:39 fdisk -rwx--x--x 1 root root 9396 Nov 1 15:39 fsck -rwx--x--x 2 root root 274600 Nov 1 15:39 fsck.ext2 -rwx--x--x 1 root root 29556 Nov 1 15:39 getty -rwx--x--x 1 root root 6620 Nov 1 15:39 halt -rwx--x--x 1 root root 23116 Nov 1 15:39 init -rwx--x--x 1 root root 25612 Nov 1 15:39 insmod -rwx--x--x 1 root root 10368 Nov 1 15:39 kerneld -rwx--x--x 1 root root 110400 Nov 1 15:39 ldconfig -rwx--x--x 1 root root 6108 Nov 1 15:39 lsmod -rwx--x--x 2 root root 17400 Nov 1 15:39 mke2fs -rwx--x--x 1 root root 4072 Nov 1 15:39 mkfs -rwx--x--x 2 root root 17400 Nov 1 15:39 mkfs.ext2 -rwx--x--x 1 root root 5664 Nov 1 15:39 mkswap -rwx--x--x 1 root root 22032 Nov 1 15:39 modprobe lrwxrwxrwx 1 root root 4 Nov 1 15:39 reboot -> halt -rwx--x--x 1 root root 7492 Nov 1 15:39 rmmod -rwx--x--x 1 root root 12932 Nov 1 15:39 shutdown lrwxrwxrwx 1 root root 6 Nov 1 15:39 swapoff -> swapon -rwx--x--x 1 root root 5124 Nov 1 15:39 swapon lrwxrwxrwx 1 root root 4 Nov 1 15:39 telinit -> init -rwx--x--x 1 root root 6944 Nov 1 15:39 update /tmp: /usr: drwx--x--x 2 root root 1024 Nov 1 15:39 bin drwx--x--x 2 root root 1024 Nov 1 15:39 lib drwx--x--x 3 root root 1024 Nov 1 15:39 man drwx--x--x 2 root root 1024 Nov 1 15:39 sbin drwx--x--x 3 root root 1024 Nov 1 15:39 share lrwxrwxrwx 1 root root 10 Nov 1 15:39 tmp -> ../var/tmp /usr/bin: -rwx--x--x 1 root root 37164 Nov 1 15:39 afio -rwx--x--x 1 root root 5044 Nov 1 15:39 chroot -rwx--x--x 1 root root 10656 Nov 1 15:39 cut -rwx--x--x 1 root root 63652 Nov 1 15:39 diff -rwx--x--x 1 root root 12972 Nov 1 15:39 du -rwx--x--x 1 root root 56552 Nov 1 15:39 find -r-x--x--x 1 root root 6280 Nov 1 15:39 free -rwx--x--x 1 root root 7680 Nov 1 15:39 head -rwx--x--x 1 root root 8504 Nov 1 15:39 id -r-sr-xr-x 1 root bin 4200 Nov 1 15:39 passwd -rwx--x--x 1 root root 14856 Nov 1 15:39 tail -rwx--x--x 1 root root 19008 Nov 1 15:39 tr -rwx--x--x 1 root root 7160 Nov 1 15:39 wc -rwx--x--x 1 root root 4412 Nov 1 15:39 whoami /usr/lib: lrwxrwxrwx 1 root root 17 Nov 1 15:39 libncurses.so.4 -> libncurses.so.4.2 -rw-r--r-- 1 root root 260474 Nov 1 15:39 libncurses.so.4.2 /usr/sbin: -r-x--x--x 1 root root 13684 Nov 1 15:39 fuser -rwx--x--x 1 root root 3876 Nov 1 15:39 mklost+found /usr/share: drwx--x--x 4 root root 1024 Nov 1 15:39 terminfo /usr/share/terminfo: drwx--x--x 2 root root 1024 Nov 1 15:39 l drwx--x--x 2 root root 1024 Nov 1 15:39 v /usr/share/terminfo/l: -rw------- 1 root root 1552 Nov 1 15:39 linux -rw------- 1 root root 1516 Nov 1 15:39 linux-m -rw------- 1 root root 1583 Nov 1 15:39 linux-nic /usr/share/terminfo/v: -rw------- 2 root root 1143 Nov 1 15:39 vt100 -rw------- 2 root root 1143 Nov 1 15:39 vt100-am /var: drwx--x--x 2 root root 1024 Nov 1 15:39 log drwx--x--x 2 root root 1024 Nov 1 15:39 run drwx--x--x 2 root root 1024 Nov 1 15:39 tmp /var/log: -rw------- 1 root root 0 Nov 1 15:39 wtmp /var/run: -rw------- 1 root root 0 Nov 1 15:39 utmp /var/tmp: 14. Spis plików przykładowej dyskietki narzędziowej. total 579 -rwxr-xr-x 1 root root 42333 Jul 28 19:05 cpio* -rwxr-xr-x 1 root root 32844 Aug 28 19:50 debugfs* -rwxr-xr-x 1 root root 103560 Jul 29 21:31 elvis* -rwxr-xr-x 1 root root 29536 Jul 28 19:04 fdisk* -rw-r--r-- 1 root root 128254 Jul 28 19:03 ftape.o -rwxr-xr-x 1 root root 17564 Jul 25 03:21 ftmt* -rwxr-xr-x 1 root root 64161 Jul 29 20:47 grep* -rwxr-xr-x 1 root root 45309 Jul 29 20:48 gzip* -rwxr-xr-x 1 root root 23560 Jul 28 19:04 insmod* -rwxr-xr-x 1 root root 118 Jul 28 19:04 lsmod* lrwxrwxrwx 1 root root 5 Jul 28 19:04 mt -> mt-st* -rwxr-xr-x 1 root root 9573 Jul 28 19:03 mt-st* lrwxrwxrwx 1 root root 6 Jul 28 19:05 rmmod -> insmod* -rwxr-xr-x 1 root root 104085 Jul 28 19:05 tar* lrwxrwxrwx 1 root root 5 Jul 29 21:35 vi -> elvis*