W O J S KO W A AK ADE M I A T E C H N I CZ N A
I N S T Y T U T T E L E I N F O R M A T Y K I I A U T O M A T Y K I
LABORATORIUM TECHNIKI MIKROKOMPUTEROWEJ
Prowadzący: mgr inż. Bartosz Balcer
SPRAWOZDANIE Z ĆWICZENIA LABORATORYJNEGO NR 2
Temat: Warsztat projektanta systemów mikrokomputerowych 
konfiguracja oprogramowania firmowego.
I. Specyfikacja szczegółowych zadań określonych przez
wykładowcę
1. Na podstawie dokumentacji technicznej:
a) Określ wyposażenie techniczne zestawu laboratoryjnego.
b) Dokonaj analizy parametrów konfiguracyjnych zestawu:
" Ustawień sprzętowych (analiza dokumentacji
technicznej i schematów);
" Ustawień programowych (analiza parametrów
ustawianych za pomocą programu SETUP);
c) Zapoznaj się opisami dotyczącymi instalacji
oprogramowania systemowego.
d) Dokonaj konfiguracji zestawu laboratoryjnego zgodnie ze
specyfikacją określoną przez wykładowcę.
2. Opracuj zestaw testów akceptacji dla systemów określonych przez
wykładowcę.
3. Zainstaluj oprogramowanie systemowe.
4. Zapoznaj się z procedurą tworzenia  wbudowanego
oprogramowania użytkowego.
5.  Wbuduj przykładowe aplikacje użytkowe.
6. Powtórz czynności od 3 do 5 dla wybranych przez wykładowcę
platform systemowych:
" DOS;
" QNX;
II. Specyfikacja elementów stanowiska laboratoryjnego
1. Płyta EXPLR2:
o procesor 5V taktowany zegarem 33MHz Intel 386 EX
o kontroler pamięci DRAM (512KB do 48MB)
o zintegrowany zegar czasu rzeczywistego
o kontroler klawiatury i myszy
o interfejs IDE
o BIOS shadowing
o zarządzanie energią
o układ DMA
o programowalne wybieranie układów I/O
o 16-bitowy port cyfrowy I/O oraz 6-bitowy porty wyjściowy
o głośnik
o kontroler pamięci Flash SIMM
o boot-block Flash EPROM zawierający BIOS
o jedno 72-pinowe SIMM gniazdo przeznaczone dla kości pamięci
DRAM o pojemności: 512 KB - 32 MB
o Cirrus Logic kontroler PCMCIA
o LCD VGA kontroler
o standartowe złącze VGA
o trzy porty szeregowe RS232C
o gniazdo PS/2 kompatybilne z interfejsem klawiatury i myszy
o kontroler stacji dyskietek wykorzystujący programowalne I/O (nie
DMA)
o jedna rezydentna tablica Flash (RFA)
o rozszerzony równoległy port drukarki LPT1, osiągalny poprzez
standardowe złącze żeńskie DB-25
o standardowe 40-pinowe złącze IDE, podtrzymujące napędy 3.5"
o przycisk reset
2. Monitor 14
3. Klawiatura Optimus
4. Dysk IDE Caviar - 250 MB
5. Stacja dyskietek 3,5 Samsung
6. Mysz Dexxa
7. Zasilacz Godspid
8. Dokumentacja techniczna płyty EXPLR2 oraz układów znajdujących
się na niej (RadiSys R380)
9. Oprogramowanie na dyskietkach: program reflash.exe, wersja
demonstracyjna systemu QNX, wersja demonstracyjna
oprogramowania firmy Datalight: ROM-DOS
III. Opis konfiguracji stanowiska laboratoryjnego (sprzęt i
oprogramowanie)
Konfiguracja płyty głównej  ustawienia zworek
Nr zworki Ustawienie dla systemu Ustawienie dla systemu
DOS QNX
JP1 A i C zwarte
JP2 RFA Access LIN MEM
JP3 386 EXWE
JP4 rozwarta (CLK2 66MHz CPU 33MHz)
JP5 zwarta (CLK2 66MHz CPU 33MHz)
JP6 R380CS
JP7 rozwarta
JP8A rozwarta
JP8B rozwarta
JP8C zwarta
JP8D zwarta
JP9 rozwarta
JP10 IRQ3
JP11 12V
JP12 rozwarta
JP13 IRQ9
JP14 rozwarta
JP15 RFA Byte Access
Konfiguracja płyty głównej ustawienia przełączników:
" SW2 (1)  włączone zasilanie R380EX;
" SW2 (2)  wyłączony zegar czasu rzeczywistego;
" SW2 (3)  wyłączony kontroler myszy i klawiatury;
" SW2 (4)  wyłączony wybór wyjsć RASBS# i MA11;
" SW2 (5)  wyłączone Digital I/O [3:0];
" SW2 (6)  wyłączone Digital I/O [7:4];
" SW2 (7)  wyłączone Digital I/O [15:8];
" SW2 (8)  wyłączona inicjalizacja poziomu Digital Outputs
[21:16];
" SW1 (1-2)  wyłączone definiowanie bitów;
Konfiguracja stanowiska:
" podłączony zasilacz do płyty;
" monitor podłączony do wyjścia karty graficznej;
" dysk IDE podłączony na taśmie IDE do płyty głównej;
" stacja dyskietek podłączona na taśmie do płyty głównej;
" mysz podłączona do portu szeregowego;
Konfiguracja oprogramowania:
" jedyny program, który wymagał konfiguracji to znajdujący się
na płycie EXPLR2, Phoenix BIOS  podczas wbudowywania
systemów dokonywane były zmiany w opcjach bootowania (z
dysku bądz
z dyskietki) oraz w podmenu opcji wbudowanych
(rozszerzenia Bios-u);
IV. Specyfikacje wymagań dla systemów określonych przez
wykładowcę
Zainstalować w pamięci flash i uruchomić następujące systemy
operacyjne (w podanej kolejności):
" DOS;
" QNX;
V. Specyfikacje testów akceptacji dla wdrażanych systemów
mikrokomputerowych
1. Test nr 1  konfiguracja płyty
Elementy objęte procedurą testu:
- elementy płyty EXPLR2;
- elementy konfiguracyjne (zworki, przełączniki);
Cel przeprowadzenia testu:
- sprawdzenie poprawności zamontowanych elementów;
- weryfikacja ustawień konfiguracyjnych niezbędnych do poprawnej
pracy układu;
Czynności wykonywane podczas testu:
- ocenić czy elementy płyty nie są uszkodzone mechanicznie (np.
odlutowane elementy dyskretne, niepoprawnie obsadzony bank
pamięci RAM itp.);
- wykorzystując dokumentację techniczną sprawdzić ustawienie
zworek zgodnie z zainstalowanymi komponentami i wymaganiami
systemowymi;
Możliwe wyniki przeprowadzonego testu:
- występują mechaniczne uszkodzenia płyty lub jej elementów 
płyty niesprawna i niezdolna do pracy;
- z
le obsadzone elementy  należy usunąć usterkę poprawnie
umieszczając dany element;
- niezgodne z wymaganiami ustawienie zworek i przełączników 
przełączyć odpowiednie zworki/przełączniki zgodnie z
wymaganiami, w przypadku wątpliwości lepiej pozostać przy
ustawieniach domyślnych podanych przez producenta płyty;
2. Test nr 2  układ zasilający
Elementy objęte procedurą testu:
- zasilacz;
- kabel zasilający;
Cel przeprowadzenia testu:
- sprawdzenie poprawności działania zasilacza i kabla zasilającego;
Czynności wykonywane podczas testu:
- ocenić czy zasilacz nie jest uszkodzony mechanicznie (wyrwane lub
rozizolowane kable);
- włączyć zasilacz i obserwować reakcję płyty;
Możliwe wyniki przeprowadzonego testu:
- zasilacz włącza się, dioda na płycie zapala się, brak niepokojących
objawów ze strony płyty oraz zasilacza (nie unosi się dym, nie czuć
charakterystycznego zapachu spalenizny)  układ zasilania
sprawny, poprawne podłączenie wtyczki zasilającej;
- zasilacz nie włącza się  sprawdzić czy jest podłączony do sieci,
jeśli tak należy wymienić zasilacz na inny (jeżeli wystąpi ten sam
objaw, a mamy pewność, że drugi zasilacz jest sprawny, bo inne
urządzenie go używało i pracowało prawidłowo, zepsuty może być
przewód zasilający bądz
wtyczka na płycie od zasilania);
- dioda na płycie nie zapala się i nie widać objawów pracy innych
elementów przy prawidłowo pracującym zasilaczu (sprawdzony na
innej płycie)  uszkodzona wtyczka od zasilania na płycie, kabel
zasilający bądz
układ zasilania na płycie EXPLR2;
3. Test nr 3  urządzenia peryferyjne
Elementy objęte procedurą testu:
- Klawiatura;
- Karta graficzna wbudowana w płytę EXPLR2;
- Monitor;
Cel przeprowadzenia testu:
- Sprawdzenie poprawności działania klawiatury karty graficznej i
monitora;
Czynności wykonywane podczas testu:
- Podłączyć klawiaturę i monitor do odpowiednich portów na płycie;
- Włączyć zasilanie;
- Obserwować komunikaty wyświetlane przez procedury BIOSu;
- Spróbować wejść do BIOS SETUP;
Możliwe wyniki przeprowadzonego testu:
- Komunikaty są poprawnie wyświetlane na ekranie monitora,
można wejść do BIOS SETUP  poprawne działanie testowanych
komponentów;
- Mimo włączenia zasilania ekran monitora pozostaje bez zmian  z
le
podłączony lub uszkodzony monitor/kabel łączący, ewentualnie
uszkodzona karta graficzna wbudowana w płytę; należy sprawdzić
działanie monitora na innym, sprawnym stanowisku;
- Komunikaty są poprawnie obrazowane na ekranie monitora, lecz
nie można wejść do BIOS SETUP  uszkodzony kabel łączący,
gniazdo klawiatury na płycie lub sama klawiatura;
4. Test nr 4  test napędów pamięci masowej
Elementy objęte procedurą testu:
- Kontroler urządzeń wbudowany w płytę;
- Stacja dyskietek 3.5  ;
- Dysk twardy;
- Taśmy łączące;
Cel przeprowadzenia testu:
- Sprawdzenie poprawności działania wspomnianych urządzeń;
Czynności wykonywane podczas testu:
- Ocenić uszkodzenie mechaniczne podłączanych urządzeń;
- Ustawić odpowiednie zworki zgodnie z wymaganiami;
- Podłączyć napędy do odpowiednich gniazd na płycie i podpiąć
zasilanie;
- Włączyć zasilanie;
- Wejść do BIOS SETUP i ustawić obecność podłączonych urządzeń
(dla dysku twardego można wykorzystać funkcję HDD Autodetect)
oraz ustawić sekwencję ładowania systemu operacyjnego na A:
then C:;
- Obserwować komunikaty procedury ładującej system operacyjny;
Możliwe wyniki przeprowadzonego testu (zakłada się, że konfiguracja w
BIOS SETUP została przeprowadzona pomyślnie):
- Wykryto uszkodzenia mechaniczne (np. wyłamane piny) 
urządzenie jest uważane za niesprawne i niezdolne do pracy;
- Po włączeniu zasilania brak charakterystycznego szumu
świadczącego o pracy talerzy dysku twardego  brak zasilania lub
uszkodzony dysk;
- Podczas wykonywania funkcji HDD Autodetect nie został wykryty
żaden dysk twardy  z
le wpięta lub uszkodzona taśma, uszkodzone
gniazdo na płycie lub dysku twardym, zepsuty kontroler lub
wewnętrzny sterownik dysku  należy przetestować dysk wraz z
taśmą na innym, sprawnym stanowisku;
- Brak charakterystycznego dz
więku przy próbie załadowania
systemu operacyjnego z dyskietki  brak zasilania, niepoprawnie
wpięta lub uszkodzona taśma, z
le ustawiona zworka w stacji
dyskietek, uszkodzona stacja dyskietek;
- Komunikat BIOS o nieobecności napędów  nieprawidłowo podpięte
taśmy lub uszkodzony kontroler;
5. Test nr 5  poprawność osadzenia systemu DOS
Elementy objęte procedurą testu:
- Stacja dyskietek 3.5  ;
- Dysk twardy;
- Taśmy łączące;
- Ustawienia BIOSu.
Cel przeprowadzenia testu:
- Sprawdzenie poprawności uruchamiania systemu DOS osadzonego
w pamięci Flash;
Czynności wykonywane podczas testu:
- Wyłączyć zasilanie układu;
- Odłączyć dysk twardy od płyty głównej;
- Wyjąć dyskietkę startową;
- Zresetować układ;
- Uruchomić BIOS i ustawić adres bazowy 0d8000h oraz offset
04c000h.
- Ponownie zresetować układ.
Możliwe wyniki przeprowadzonego testu:
- System DOS uruchamia się poprawnie.
- System DOS nie uruchamia się oraz:
o Pojawia się komunikat NONE SYSTEM DISK. W tym wypadku
należy sprawdzić ustawienie adresu bazowego i offsetu w
BIOSie i zresetować układ.
o Pojawia się komunikat o braku pliku lub plików systemowych.
W tym wypadku należy powtórnie sformatować pamięć Flash i
załadować do niej system pod wskazany adres bazowy.
Następnie wykonać test nr 5 ponownie.
6. Test nr 6  poprawność osadzenia systemu QNX
Elementy objęte procedurą testu:
- Stacja dyskietek 3.5  ;
- Dysk twardy;
- Taśmy łączące;
- Ustawienia BIOSu.
Cel przeprowadzenia testu:
- Sprawdzenie poprawności uruchamiania systemu QNX osadzonego
w pamięci Flash;
Czynności wykonywane podczas testu:
- Wyłączyć zasilanie układu;
- Odłączyć dysk twardy od płyty głównej;
- Wyjąć dyskietkę startową;
- Zresetować układ;
- Uruchomić BIOS i ustawić adres bazowy 0c8000h oraz offset
50000h.
- Ponownie zresetować układ.
Możliwe wyniki przeprowadzonego testu:
- System QNX uruchamia się poprawnie.
- System QNX nie uruchamia się oraz:
o Pojawia się komunikat NONE SYSTEM DISK. W tym wypadku
należy sprawdzić ustawienie adresu bazowego i offsetu w
BIOSie i zresetować układ.
o Pojawiają się inne komunikaty o błędach. W tym przypadku
należy sprawdzić czy wcześniej zainstalowano odpowiednią
wersję systemu DOS oraz czy dostępny jest program
 PKUNZIP.EXE . Jeśli nie, należy powtórnie załadować DOS
oraz QNX i powtórzyć test nr 6.
VI. Opis realizacji zadań postawionych przez wykładowcę
1. Wbudowywanie systemu DOS.
- stworzenie dyskietki startowej z systemem MS-DOS,
- utworzenie pliku CONFIG.SYS z wpisem  DEVICE=PICOFA.SYS ,
- na utworzoną dyskietkę skopiowanie plików: PICOFA.SYS,
CONFIG.SYS, PFORMAT.EXE, SYS.COM.
- ustawienie zworek zgodnie z tabelą z punktu 3,
- w programie SETUP ustawienie BOOT z dyskietki 3,5 ,
- restart płyty EXPLR2 i uruchomienie systemu MS-DOS z dyskietki
- przy pomocy polecenia PFORMAT C: /C /V stworzenie RFA w
pamięci Flash, stworzony wolumen ma nazwę C.
- utworzenie dysku z systemem MS-DOS poleceniem SYS A: C:
- w programie SETUP ustawienie  BOOT z dysku C:
- po restarcie system MS-DOS uruchomiania się z pamięci Flash.
2. Wbudowywanie systemu QNX.
- podłączenie dysku IDE z systemem DOS i programem PKUNZIP.
BOOT DOS-a musi nastąpić bez wykorzystywania menedżera
rozszerzeń pamięci
- podłączenie stacji dyskietek
- ustawienie zworek JP8C oraz JP8D
- konfiguracja BIOS-u w celu BOOT  u z dysku IDE (może być
wymagane wyłączenie rozszerzeń BIOS w Embedded Features
Menu  włączone rozszerzenie BIOS zawierające QNX BOOT
Leader uniemożliwi start systemu z dysku IDE)
- uruchomienie systemu DOS
- rozpakowanie programem pkunzip plików QNXBOOT.ROM oraz
QNXDEMO.ROM z dyskietek znajdujących się przy stanowisku
laboratoryjnym
- skopiowanie na dysk programu reflash.exe
- instalacja BOOT  Loadera w pamięci flash: REFLASH
/F=QNXBOOT.ROM /O=50000 /S
- instalacja demo QNX  a w RFA: REFLASH /F=QNXDEMO.ROM
/O=0 /P=3000000 /S
- restart systemu w celu zmiany parametrów BIOS
- ustawienie parametrów rozszerzeń BIOS
" Offset of BIOS extension in FBD = 50000h
" Destination Address = C8000h
" BIOS Extension Size = 2000h
VII. Opis wyników przeprowadzonych testów akceptacji
VIII. Wnioski