Wydano na zlecenie Senackiej Komisji ds. Wydawnictw
i Poligrafii Uniwersytetu Medycznego w A
odzi
Uchwała z dnia & & & & & ..
Autorzy:
dr n.med. Jolanta Janus
dr n.med. Bożena Stempniak
Grafika komputerowa
Teresa Zorika Staszewska
Recenzent:
dr hab. n.med. Ewa Bojanowska
UNIWERSYTET MEDYCZNY W A
ODZI
P R Z E D M O W A
Drodzy Odbiorcy Skryptu,
Patofizjologia jest przedmiotem trudnym. Wymaga nie tylko
systematycznego studiowania z koniecznym korzystaniem
z wielu z
ródeł, ale także posiadania podstaw wiedzy z innych
dziedzin  przede wszystkim z biochemii, fizjologii, biologii
molekularnej i szeregu innych. Ma charakter interdyscyplinarny.
Trudno jest wyobrazić sobie jakąkolwiek gałąz
medycyny bez
zrozumienia mechanizmów powstawania chorób, ich objawów,
naturalnych sposobów kompensowania przez organizm
niekorzystnych zmian i rezerw czynnościowych w tym zakresie.
Wiedza z zakresu patofizjologii lub patologii ogólnej jest
niezbędna zarówno w procesie rozpoznawania chorób,
jak również ich różnicowania z innymi typami zaburzeń.
Bez spełnienia tego warunku nie może być skutecznej terapii
lub działań profilaktycznych w odniesieniu do osób
zagrożonych wystąpieniem choroby. Bez szeregu prac
doświadczalnych, stanowiących jedną z domen patofizjologów
nie mogłoby także powstać wiele nowych leków, bezpiecznych
dla zdrowia kosmetyków, algorytmów postępowania klinicznego
3
w chorobach o uwarunkowaniach wieloczynnikowych
i zróżnicowanych osobniczo skutkach.
Trudno jest wyobrazić sobie dobrze pracującego lekarza,
farmaceutę, diagnostę bez opanowania podstaw patofizjologii.
Jak każdy trudny przedmiot tak i patofizjologia może być
wykładana interesująco i przystępnie lub też w sposób
przygnębiający słuchacza.
Wyrażam nadzieję, że  Skrypt wykładowy z Patofizjologii
umożliwiający swobodniejsze śledzenie toku wykładów,
z możliwością czynienia własnych notatek, spełniający także
funkcję  samouczka w odniesieniu do wybranych zagadnień,
zostanie przyjęty przez studentów z prawdziwym aplauzem.
Skrypt obejmuje 12 zasadniczych bloków tematycznych.
Każdy z nich jest ilustrowany schematami, zawierającymi
kwintesencję wykładu. Ułatwia to także powtarzanie nabytych
wiadomości. Zawartość skryptu jest wyrazem ogromnego
doświadczenia dydaktycznego dr Jolanty Janus oraz
dr Bożeny Stempniak  autorek skryptu, wspomaganych przez
Panią Teresę Zorikę Staszewską w opracowaniu jego szaty
graficznej.
4
Skrypt jest adresowany przede wszystkim do studentów
Wydziałów: Lekarsko-Dentystycznego, Zdrowia Publicznego 
specjalność Medycyna Ratunkowa, Farmaceutycznego 
Oddział Kosmetologii. Może stanowić także pomoc seminaryjną
dla studentów Wydziału Lekarskiego. Kto wie, czy jego
przekartkowanie nie przyniosłoby też pożytku każdemu
praktykującemu lekarzowi.
Wyrażam nadzieję, co trudniej jest uczynić autorkom skryptu,
że zostanie on przyjęty z wielką życzliwością, a ewentualne
uwagi pozwolą na udoskonalenie jego kolejnego wydania.
L.Jakubowski
5
Spis treści
Pojęcie zdrowia i choroby& & & & & & & & & & & & & & & .& & & & & & & & & & & 7
Zaburzenia termoregulacji& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .& 15
Mechanizmy rozwoju zapalenia& & & & & & & & & & & & & .& & & & & & & & 25
Mechanizmy gojenia& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .& & .37
Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej& & & & & & & & .& ..& 43
Zaburzenia gospodarki kwasowo-zasadowej& & & & & & ..& & & & .83
Patofizjologia nerek& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..& & ...& & .97
Patofizjologia układu krążenia& & & & & & & & & & & & & & & & & .& & & & & .113
Patofizjologia układu oddechowego& & & & & & & & & & & & & & & & & .& 145
Patofizjologia wątroby& & & & & & & & & & & & & & .& & & & & & & & .& & & & & & 159
Patogeneza obrzęków& & & & & & & & & & & & & & & & & & & .& & .& & & & & & .179
Patogeneza cukrzycy& & & & & & & & ..& & & & & & & & ..& & .& & & & & & ..& .185
6