PL
23.7.2011 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 217/5
ZALECENIE RADY
z dnia 12 lipca 2011 r.
w sprawie krajowego programu reform Polski z 2011 r. oraz zawierajÄ…ce opiniÄ™ Rady na temat
przedstawionego przez PolskÄ™ zaktualizowanego programu konwergencji na lata 2011 2014
(2011/C 217/02)
RADA UNII EUROPEJSKIEJ, nowych działań służących zwiększeniu tempa wzrostu.
Rada zwróciÅ‚a siÄ™ do paÅ„stw czÅ‚onkowskich, aby prze­
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
kształciły te priorytety w konkretne środki, które zostaną
w szczególności jego art. 121 ust. 2 i art. 148 ust. 4,
włączone do ich programów stabilności lub programów
konwergencji oraz do ich krajowych programów reform.
uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97 z dnia
7 lipca 1997 r. w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budże­
(5) Dnia 25 marca 2011 r. Rada Europejska wezwała także
towych oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych ( 1
),
państwa członkowskie uczestniczące w pakcie euro plus,
w szczególności jego art. 9 ust. 3,
by przedstawiły swoje zobowiązania w ramach tego
paktu odpowiednio wcześnie, tak by mogły zostać
uwzględniając zalecenie Komisji Europejskiej,
wÅ‚Ä…czone do ich programów stabilnoÅ›ci lub konwer­
gencji oraz krajowych programów reform.
uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej,
(6) Dnia 27 kwietnia 2011 r. Polska przedstawiÅ‚a aktuali­
uwzględniając opinię Komitetu Zatrudnienia,
zacjÄ™ swojego programu konwergencji dotyczÄ…cÄ… lat
po konsultacji z Komitetem Ekonomiczno-Finansowym,
2011 2014, a w dniu 29 kwietnia 2011 r. krajowy
program reform z 2011 r. W celu uwzglÄ™dnienia powiÄ…­
a także mając na uwadze, co następuje:
zania między tymi oboma programami poddano je
jednoczesnej ocenie.
(1) W dniu 26 marca 2010 r. Rada Europejska przyjęła
wniosek Komisji dotyczÄ…cy wprowadzenia nowej strategii
(7) Światowy kryzys finansowy spowodował zwolnienie
na rzecz zatrudnienia i wzrostu gospodarczego, zatytu­
tempa aktywności gospodarczej w Polsce: wskaz
nik
łowanej  Europa 2020 , opartej na ściślejszej koordynacji
wzrostu realnego PKB spadł do 1,7 % w 2009 r., ale
polityki gospodarczej, która skupiać się będzie na
nie sięgnął poziomu oznaczającego recesję. Tempo
najważniejszych obszarach wymagających podjęcia
wzrostu realnego PKB ponownie przyspieszyło
działań służących pobudzeniu europejskiego potencjału
w 2010 r. do 3,8 %, ponieważ silny popyt zewnętrzny
w dziedzinie zrównoważonego rozwoju
napędzał produkcję i doprowadził do wzrostu stanu
i konkurencyjności.
zapasów, podczas gdy stabilny rynek pracy wspierał
konsumpcję prywatną. Stopa bezrobocia wzrosła do
(2) W dniu 13 lipca 2010 r. Rada przyjęła zalecenie
9,6 % w 2010 r., w porównaniu z 7,1 % w 2008 r.,
w sprawie ogólnych wytycznych polityk gospodarczych
pomimo wzrostu zatrudnienia. Kryzys odbił się bardzo
państw członkowskich i Unii (na lata 2010 2014),
niekorzystnie na sytuacji finansów publicznych. Deficyt
a w dniu 21 paz
dziernika 2010 r. decyzjÄ™ dotyczÄ…cÄ…
sektora instytucji rządowych i samorządowych zwiększył
wytycznych w sprawie polityki zatrudnienia państw
siÄ™ z poziomu 3,7 % PKB w 2008 r. do 7,3 % w 2009 r.
członkowskich ( 2 ), które razem stanowią  zintegrowane
W 2010 r., pomimo wprowadzenia niewielkiego pakietu
wytyczne . Państwa członkowskie zostały poproszone
konsolidacyjnego oraz w sytuacji silnego wzrostu gospo­
o uwzględnienie zintegrowanych wytycznych w swojej
darczego, deficyt osiÄ…gnÄ…Å‚ poziom 7,9 % PKB. Relacja
krajowej polityce gospodarczej i polityce zatrudnienia.
długu do PKB wzrosła z 50,9 % w 2009 r. do 55,1 % ( 3 )
w 2010 r., nadal poniżej przewidzianego w Traktacie
(3) Dnia 12 stycznia 2011 r. Komisja przyjęła pierwszą
progu wynoszÄ…cego 60 % oraz przewidzianego
rocznÄ… analizÄ™ wzrostu gospodarczego, rozpoczynajÄ…c
w polskiej konstytucji ograniczenia długu.
w ten sposób nowy cykl zarządzania gospodarczego
w UE i pierwszy europejski semestr zintegrowanej
(8) Na podstawie oceny zaktualizowanego programu
i prowadzonej ex ante koordynacji polityki, który ma
konwergencji na mocy rozporzÄ…dzenia (WE) nr 1466/97
swoje umocowanie w strategii  Europa 2020 .
Rada jest zdania, że scenariusz makroekonomiczny
stanowiÄ…cy podstawÄ™ prognoz budżetowych jest wiary­
(4) Dnia 25 marca 2011 r. Rada Europejska zatwierdziła
godny, z wyjątkiem roku 2012, dla którego to okresu
priorytety dotyczące konsolidacji budżetowej i reform
opiera się on na nieco zbyt optymistycznych założeniach
strukturalnych (zgodnie z konkluzjami Rady z dnia
dotyczÄ…cych wzrostu gospodarczego. W ramach
15 lutego i 7 marca 2011 r. i w zwiÄ…zku
programu konwergencji planuje siÄ™ sprowadzenie defi­
z przedstawionÄ… przez KomisjÄ™ rocznÄ… analizÄ… wzrostu
cytu poniżej wartości referencyjnej wynoszącej 3 % PKB
gospodarczego). Podkreśliła ona również priorytetowe
do 2012 r., czyli w terminie określonym przez Radę.
znaczenie przywrócenia dobrej sytuacji budżetowej
Średni roczny wysiłek fiskalny w latach 2010 2012
i stabilnoÅ›ci finansów publicznych, zmniejszenia bezro­
jest w peÅ‚ni zgodny z zaleceniem Rady w ramach proce­
bocia w drodze reform rynku pracy oraz podjęcia
dury nadmiernego deficytu z dnia 7 lipca 2009 r., tj.
( 1 ) Dz.U. L 209 z 2.8.1997, s. 1.
( 2 ) Utrzymane w mocy na 2011 r. decyzją Rady 2011/308/UE z dnia ( 3 ) Wartość według bazy danych służb Komisji AMECO. Zgodnie
19 maja 2011 r. w sprawie wytycznych dotyczÄ…cych polityki zatrud­ z komunikatem Ministerstwa Finansów z dnia 30 maja 2011 r.,
nienia państw członkowskich (Dz.U. L 138 z 26.5.2011, s. 56). relacja długu do PKB na dzień 31 grudnia 2010 r. wynosiła 54,9 %.
PL
C 217/6 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 23.7.2011
1,25 % PKB. OsiÄ…gniÄ™cie Å›redniookresowego celu budże­ wych i górników, a ustawowy wiek emerytalny dla kobiet
towego (MTO) nie jest przewidywane w okresie trwania jest niższy niż dla mężczyzn. Rzeczywisty wiek przejścia
programu konwergencji. Modyfikacja reformy systemu na emeryturÄ™ jest w zwiÄ…zku z tym nadal niski. Ponadto
emerytalnego, w wyniku której zakłada się zmniejszenie korzystający z dotacji publicznych fundusz ubezpieczenia
deficytu strukturalnego o 0,7 % w roku 2011 i o kolejne społecznego rolników (KRUS) nie stwarza rolnikom
0,5 % PKB w 2012 r., nie poprawia w istotnym zakresie motywacji do przenoszenia się do sektorów o wyższej
wyjściowej sytuacji budżetowej, ponieważ poprawa produktywności, czemu nie sprzyjają też problemy
początkowej pozycji budżetowej jest powiązana ze w zakresie kształcenia, infrastruktury i mobilności;
zwiÄ™kszeniem zobowiÄ…zaÅ„ dÅ‚ugoterminowych. WystÄ…­ spowalnia to restrukturyzacjÄ™ gospodarczÄ… i ogranicza
pienie zagrożeń dla osiągnięcia celów budżetowych jest wzrost produktywności.
prawdopodobne. W szczególności dochody z podatków
bezpoÅ›rednich mogÄ… okazać siÄ™ niższe niż prognozo­
(12) System ksztaÅ‚cenia i szkoleÅ„ nie jest w peÅ‚ni dostoso­
wano ze względu na optymistyczne założenia dotyczące
wany do potrzeb rynku pracy. Pomimo znacznego
elastyczności w odniesieniu do bazy podatkowej; zawarte
wzrostu liczby osób z wyższym wykształceniem, szanse
w programie przewidywania dotyczÄ…ce skÅ‚adek na ubez­
zatrudnienia sÄ… ograniczone ze wzglÄ™du na niedopaso­
pieczenie społeczne opierają się na optymistycznych
wanie ich umiejętności do potrzeb związanych
scenariuszach wzrostu zatrudnienia i płac; a potencjalne
z miejscami pracy oferowanymi na rynku. System szkol­
opóz
nienia w realizacji środków zmniejszających deficyt,
nictwa wyższego nie jest odpowiednio powiązany
jak również ich ewentualne zmiany, w tym opóz
nienia
z otoczeniem biznesowym i rynkiem pracy. Udział
i zmiany pozostające poza bezpośrednią kontrolą rządu,
osób dorosłych (szczególnie pracowników w starszym
mogą spowodować przekroczenia ścieżki konsolidacji.
wieku i o niskich kwalifikacjach) w programach ksztaÅ‚­
cenia i szkoleń zawodowych pozostaje na bardzo niskim
(9) Rząd Polski zobowiązał się do sprowadzenia deficytu
poziomie.
sektora instytucji rzÄ…dowych i samorzÄ…dowych do
poziomu poniżej 3 % PKB do 2012 r., zgodnie
(13) Pomimo ich wzrostu w ostatnim czasie, publiczne
z zaleceniem Rady, i do zapewnienia stabilności finansów
nakłady na działalność badawczą i rozwojową są
publicznych w perspektywie długoterminowej. W tym
w Polsce niskie; również nakłady sektora prywatnego
celu rzÄ…d Polski rozpoczÄ…Å‚ w 2011 r. realizacjÄ™ planu
na dziaÅ‚alność badawczÄ… i rozwojowÄ… należą do najniż­
znacznej konsolidacji finansów publicznych za pomocą
szych w UE i w ostatnich latach malały. W perspektywie
środków dotyczących zarówno przychodów, jak
Å›rednio i dÅ‚ugoterminowej stanie siÄ™ to najprawdopo­
i wydatków, w tym istotnego ograniczenia publicznych
dobniej główną przeszkodą dla wzrostu gospodarczego.
wydatków inwestycyjnych. Projekt budżetu na 2012 r.
DziaÅ‚alność badawcza i rozwojowa nie jest w peÅ‚ni zinte­
został przyjęty przez rząd w dniu 5 maja 2011 r. Ma
growana, ponieważ uniwersytety, instytuty badawcze
on przyczynić się do dalszego znaczącego ograniczenia
i przemysł są ze sobą słabo połączone.
deficytu. Może jednak nadal zachodzić konieczność
wdrożenia dodatkowych środków w uzupełnieniu tych
przedstawionych w projekcie budżetu na 2012 r., aby
(14) Niski udział kobiet w rynku pracy wynika częściowo
dotrzymać terminu korekty nadmiernego deficytu przy­
z niedostatecznej dostępności placówek opieki nad
padajÄ…cego na 2012 r. Dalsze redukcje wydatków pobu­
dziećmi i osobami pozostającymi na utrzymaniu. Polska
dzajÄ…cych wzrost wiÄ…zaÅ‚yby siÄ™ jednak z ryzykiem nega­
plasuje się znacznie poniżej średniej UE, jeżeli chodzi
tywnego oddziaływania na potencjał wzrostu
o liczbÄ™ dzieci poniżej trzech lat, dla których udostÄ™p­
w przyszłości.
niane są formalnie funkcjonujące placówki opieki.
Odsetek starszych dzieci korzystajÄ…cych z tego systemu
opieki, chociaż wzrósł na przestrzeni ostatnich kilku lat,
(10) W przeciągu ostatnich lat Polska wzmocniła swoje ramy
jest równie niski. W wielu przypadkach młodzi rodzice
budżetowe. Jeśli jednak chodzi o zapewnienie stabilności
mogą podjąć zatrudnienie tylko wówczas, gdy opieką
finansów publicznych w perspektywie średnio
nad dziećmi zajmuje siÄ™ ich rodzina. Ponadto niewystar­
i długookresowej, nie wydaje się, aby istniejące reguły
czajÄ…ca dostÄ™pność usÅ‚ug opiekuÅ„czych zmniejsza możli­
budżetowe oraz procedury programowania Å›redniookre­
wości uczestnictwa w rynku pracy przede wszystkim
sowego zapewniaÅ‚y w odpowiednim stopniu przejrzys­
starszych kobiet, które rezygnują z pracy lub przechodzą
tość procedury budżetowej, bodz
ce do koordynacji
na wcześniejsze emerytury, aby zajmować się wnukami
pomiędzy różnymi szczeblami administracji
lub innymi osobami pozostajÄ…cymi na utrzymaniu.
i elastyczność umożliwiającą reagowanie na wstrząsy
makroekonomiczne i zaburzenia równowagi makroeko­
nomicznej. Reguły budżetowe powinny ponadto opierać
(15) SÅ‚abo rozwiniÄ™ta infrastruktura sieciowa stanowi prze­
się na dostatecznie szerokich agregatach budżetowych
szkodę dla przedsiębiorczości i inwestycji zagranicznych,
oraz powinny być zgodne z europejskim systemem
a słaby rozwój infrastruktury transportowej potęguje
rachunków narodowych i regionalnych (ESA95). Zgodnie
dysproporcje regionalne. Infrastruktura energetyczna
z najnowszymi ocenami Komisji, zagrożenia dla dÅ‚ugo­
szybko starzeje siÄ™ i osiÄ…gnęła granice mocy produk­
terminowej stabilności finansów publicznych wydają się
cyjnej. Infrastruktura ta wymaga ponadto znacznych
być średnie.
dostosowań, aby sprostać wymogom związanym
z politykÄ… w zakresie Å‚agodzenia zmian klimatu. Mimo
(11) Chociaż rząd zniósł wcześniejsze emerytury w przypadku że polski system kolei jest trzeci pod względem wielkości
większości dotychczasowych beneficjentów, to jednak w Europie, nie jest w stanie wspierać odpowiednio
nadal obowiÄ…zujÄ… szczególne przepisy dotyczÄ…ce wczeÅ›­ rozwoju dziaÅ‚alnoÅ›ci gospodarczej ze wzglÄ™du na prze­
niejszego przechodzenia na emeryturÄ™ sÅ‚użb munduro­ starzaÅ‚y charakter infrastruktury i taboru.
PL
23.7.2011 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 217/7
(16) Jakość otoczenia biznesu i wydajność administracji (19) W świetle powyższej oceny, a także biorąc pod uwagę
publicznej w Polsce jest niska. W zestawieniu z innymi zalecenie Rady z dnia 7 lipca 2009 r. na podstawie
krajami Polska boryka siÄ™ ze szczególnymi problemami art. 126 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europej­
dotyczącymi płatności podatków, rozpoczynania skiej, Rada zbadała aktualizację programu konwergencji
i zamykania działalności gospodarczej, egzekwowania Polski i jej opinia ( 1 ) znajduje odzwierciedlenie
umów i rejestrowania praw własności. Przeszkodą dla w szczególności w pkt 1) i 2) poniższego zalecenia.
przedsiębiorstw jest przewlekłość procedur dotyczących Uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z dnia
wydawania licencji i pozwoleÅ„. W odniesieniu do postÄ™­ 25 marca 2011 r., Rada zbadaÅ‚a krajowy program
powań prawnych dotyczących np. egzekwowania umów reform przedłożony przez Polskę,
i uzyskania pozwolenia na budowÄ™, liczba zwiÄ…zanych
z tym procedur jest stosunkowo duża, a cały proces
trwa zbyt długo.
NINIEJSZYM ZALECA Polsce podjęcie następujących działań
w latach 2011 2012:
(17) Polska podjęła szereg zobowiązań w ramach paktu euro
plus. W odniesieniu do budżetu Polska zobowiązuje się
1. Wdrożenie środków zapowiedzianych w projekcie budżetu
do przestrzegania obecnej reguły dotyczącej zadłużenia
na 2012 r. i podjęcie dodatkowych środków o trwałym
i  doraz
nej reguły wydatkowej, do wprowadzenia
charakterze, o ile sÄ… one konieczne dla ograniczenia deficytu
nowych przepisów ograniczających wskaz
niki deficytu
sektora instytucji rzÄ…dowych i samorzÄ…dowych do poziomu
samorzÄ…dów lokalnych oraz wprowadzenia stale obowiÄ…­
poniżej 3 % PKB w roku 2012, zgodnie z zaleceniem Rady
zującej reguły wydatkowej. Aby zwiększyć stabilność
w ramach procedury nadmiernego deficytu. Ograniczenie
finansową, planowane środki mają na celu skuteczniejszą
w przyszłości cięć w wydatkach pobudzających wzrost
regulację sektora bankowego i nadzór nad nim. Środki
gospodarczy przy zapewnieniu odpowiedniego postępu
dotyczÄ…ce zatrudnienia koncentrujÄ… siÄ™ na udziale
w realizacji średniookresowego celu budżetowego.
w rynku pracy kobiet, a także starszych pracowników,
oraz na reformach majÄ…cych na celu wzmocnienie
powiązań między środowiskiem biznesu a systemem
2. PrzyjÄ™cie przepisów w celu wprowadzenia stale obowiÄ…zu­
kształcenia. Środki dotyczące konkurencyjności kładą
jącej reguły wydatkowej do 2013 r. Reguła ta powinna
nacisk na obszary ksztaÅ‚cenia i nauki, na rozwój infra­
opierać siÄ™ na dostatecznie szerokich agregatach budżeto­
struktur transportowej i szerokopasmowej oraz działania
wych oraz powinna być zgodna z europejskim systemem
majÄ…ce przyczynić siÄ™ do poprawy otoczenia bizneso­
rachunków. Ponadto podjęcie kroków w celu wzmocnienia
wego. Zobowiązania te dotyczą czterech obszarów
mechanizmów koordynacji pomiędzy poszczególnymi
paktu i w dużej mierze odzwierciedlajÄ… program przed­
szczeblami administracji w ramach średniookresowych
stawiony w programie konwergencji oraz w krajowym
i rocznych procedur budżetowych.
programie reform. Kilka ważnych wyzwań politycznych
wymaga podjęcia (np. niski współczynnik aktywności
zawodowej starszych pracowników) lub zostały jedynie
poruszone (np. lepsza administracyjna obsÅ‚uga przedsiÄ™­
3. Podwyższenie zgodnie z planami ustawowego wieku emery­
biorstw). Zobowiązania podjęte w ramach paktu euro
talnego dla służb mundurowych, kontynuowanie działań
plus zostały ocenione i uwzględnione w zaleceniach.
majÄ…cych na celu podwyższenie rzeczywistego wieku przej­
ścia na emeryturę, takich jak połączenie go ze średnim
dalszym trwaniem życia. Przyjęcie harmonogramu dalszego
(18) Komisja dokonała oceny programu konwergencji
udoskonalenia przepisów dotyczących składek na rolniczy
i krajowego programu reform, w tym zobowiÄ…zaÅ„ podjÄ™­
fundusz ubezpieczenia społecznego (KRUS), aby lepiej
tych w ramach paktu euro plus. Komisja wzięła pod
odzwierciedlały indywidualne dochody.
uwagę nie tylko ich znaczenie dla zrównoważonego
charakteru polityki budżetowej i polityki społeczno-
gospodarczej w Polsce, ale także stopień poszanowania
4. Wprowadzenie proponowanej strategii uczenia się przez całe
przepisów oraz wytycznych UE, ze wzglÄ™du na koniecz­
życie, a także rozszerzenie programów praktyk zawodowych
ność wzmocnienia caÅ‚oÅ›ciowego zarzÄ…dzania gospodar­
i specjalnych programów ksztaÅ‚cenia i szkolenia zawodo­
czego w UE poprzez wnoszenie na poziomie UE wkładu
wego dla pracowników w starszym wieku i o niskich kwali­
w przyszłe decyzje krajowe. Komisja jest zdania, że
fikacjach. Wzmocnienie powiązań pomiędzy środowiskiem
programy określają ambitny plan konsolidacji finansów
naukowym i przemysłem poprzez wdrażanie programu
publicznych i zachÄ™ca rzÄ…d do kontynuowania jego reali­
 Budujemy na Wiedzy . Wdrożenie reformy szkolnictwa
zacji oraz do podejmowania dodatkowych środków, o ile
wyższego (program  Partnerstwo dla Wiedzy ), tak aby lepiej
sÄ… one konieczne dla zmniejszenia deficytu sektora insty­
dostosować ofertę edukacyjną do potrzeb rynku pracy.
tucji rządowych i samorządowych do poziomu poniżej
3 % PKB do 2012 r. Wykorzystując osiągnięcia ostatniej
dekady, należy podjąć kroki w celu dalszego zwiększania
5. Zwiększenie udziału kobiet w rynku pracy poprzez podjęcie
zatrudnienia, głównie poprzez wdrażanie reform systemu
działań w celu zapewnienia stabilnego finansowania
emerytalnego i kształcenia oraz poprzez poprawę usług
placówek opieki nad dziećmi w wieku przedszkolnym oraz
opieki nad dziećmi i osobami pozostajÄ…cymi na utrzy­
w celu zwiększenia wskaz
nika przyjmowania do tych
maniu. Ponadto należy dalej zwiększać konkurencyjność
placówek dzieci poniżej 3 lat.
pozacenową poprzez ulepszenie ram działalności
badawczo-rozwojowej i poprawÄ™ otoczenia biznesu
oraz poprzez wspieranie inwestycji infrastrukturalnych. ( 1 ) Przewidziana w art. 9 ust. 3 rozporzÄ…dzenia (WE) nr 1466/97.
PL
C 217/8 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 23.7.2011
6. Podjęcie środków służących poprawie zachęt dla inwestycji w moce wytwórcze w sektorze energii,
majÄ…cych na celu wspieranie niskoemisyjnych technologii, a także Å›rodków sÅ‚użących dalszemu rozwo­
jowi transgranicznych miÄ™dzysystemowych poÅ‚Ä…czeÅ„ elektroenergetycznych sieci przesyÅ‚owych; opraco­
wanie wieloletniego planu inwestycji w infrastrukturÄ™ kolejowÄ… i wdrożenie centralnego planu dotyczÄ…­
cego transportu kolejowego.
7. Podjęcie działań w celu uproszczenia procedur prawnych związanych z egzekwowaniem zobowiązań
umownych; dokonanie przeglÄ…du przepisów dotyczÄ…cych budownictwa i zagospodarowania przestrzen­
nego, w celu uproszczenia procedur odwoławczych i przyspieszenia procedur administracyjnych.
SporzÄ…dzono w Brukseli dnia 12 lipca 2011 r.
W imieniu Rady
J. VINCENT-ROSTOWSKI
PrzewodniczÄ…cy