Procesualne koncepcje pamięci: Lockhart Craik
Pamięć II
W wykonanym teście decyzji podejmowane
Procesy zapamiętywania, przechowywania
decyzje były w oparciu o trojakie kryterium:
i wydobywania
(1) Czy napisane małą czy du\
ą literą?
(2) Określenie brzmienia wyrazów
Psychologia poznawcza
Zajęcia 6
(3) Rozwa\
enie znaczenia słowa (kategoria
semantyczna)
Ewa Magier
Procesualne koncepcje pamięci: Lockhart Craik Procesualne koncepcje pamięci: Lockhart Craik
3. Znaczenie Autorzy: Lockhart, Craik, 1972
1. Rodzaj liter 2. Brzmienie
(semantyczne
(fizykalne cechy) (fonemiczne cechy)
cechy)
Liczba informacji zachowanych w pamięci zale\
y od tego,
jak  głęboko są one przetwarzane podczas fazy nabywania
Głębsze Kodowanie
(uczenia)
Powierzchowne
przetwarzanie w semantyczne
przetwarzanie
stosunku do
wyrazów
Przetwarzanie płytkie: w kategoriach cech wizualnych
wizualnego
Przetwarzanie głębsze: tworzenie reprezentacji dz
więków
Przetwarzanie głębokie: kodowanie semantyczne
" Ubogi ślad A
atwiejsze Silny i trwały ślad
pamięciowy przypominanie pamięciowy
" Słabe (ni\
przy
Informacje kodowane w postaci bogatych i szczegółowych
zapamiętywanie powierzchownym
reprezentacji świata są łatwiej dostępne ni\
materiał
" Słabe kodowaniu)
A
atwe
przetwarzany w postaci prostszych, ubo\
szych schematów
rozpoznawanie
przypominanie
Procesualne koncepcje pamięci: Lockhart Craik
Rodzaje pamięci
Autorzy: Lockhart, Craik, 1972
Pamięć długotrwała
Pamięć jest systemem jednorodnym wykorzystującym ró\
ne
Deklaratywna (explicite) Nie-deklaratywna (implicite)
mechanizmy
Trwałość śladów pamięciowych wią\
e się z głębokością
Nie-asocjacyjna
Epizodyczna
Semantyczna Priming Proceduralna Warunkowanie
przetwarzania bodz
ca!!
(Habituacja /
(zdarzenia)
(fakty) umiejetności
Sensytyzacja)
motoryczne,
perceptualne,
poznawcze
1
Pamięć niejawna
Wyniki eksperymentu Jacoby ego
Jacoby ego koncepcja dysocjacji wskaz
ników świadomego
versus nieświadomego odpamiętywania
0.4
0.35
" Definicja:
wiedza nieświadoma: stosowana bez intencji, 0.3
wiedza świadoma: stosowana zgodnie z intencjami
0.25
" Procedura dysocjacji : umo\
liwia odrębne oszacowanie wkładu
0.2
procesów świadomych i nieświadomych.
0.15
" Badanie
0.1
Faza 1: uczestnicy studiowali listę nieznanych nazwisk w dwóch warunkach:
Nazwiska nieznane
nowe stare
pełnej i podzielonej uwagi.
Informacja dla badanych: nazwiska nie są sławne. pełna uwaga podzielona uwaga
" Rozró\
nienie dało szansę na uzyskanie wskaz
nika rozpoznania i czułości na
W warunkach pełnej uwagi: jawne pamiętanie faktu uczenia się nazwisk stało się
znane
podstawą do ich odrzucenia
Faza 2: lista nazwisk: z fazy1(niesławne stare), sławnych, niesławnych
" Poczucie znajomości doprowadza do błędnych atrybucji pamięciowych:
nowych.
W warunkach uwagi podzielonej, ulega wzmocnieniu siła zapisów pamięciowych
zadanie: wska\
sławne (jeśli rozpoznane jako z poprzedniego etapu to
wiadomo, \
e niesławne) kodujących nazwiska, ale nie dochodzi do jawnego ich powiązania z materiałem
eksperymentalnym
Torowanie  paradygmaty badawcze
Pamięć semantyczna
" Percepcyjna identyfikacja " Uzupełnianie fragmentów
bodz
ca Polega na:
Polega na: " prezentacja bodz
ca
" prezentacja bodz
ca (czasami Słowo/AARDVARK
Tulving 1972- podzielił pamięć na:
maskowanego)
" po czasie (kila sek/miesięcy)
" epizodyczną  zapis osobniczego doświadczenia
" prezentowanie bodz
ców prezentowanie
 nowych i  starych
Frg. słowa/ -AR-VA
człowieka uporządkowany zgodnie z
" polecenie rozpoznania
" Polecenie: uzupełnij pierwszym
następstwem czasowym
skojarzeniem jakie przyjdzie do
głowy
Efekt:
" semantyczną  zapis wiedzy ogólnej, wyrwanej z
Efekt:
" wy\
sza trafność decyzji w
autobiograficznego kontekstu. W wąskim
" ujawnia się przez wzrastająca
identyfikacji bodz
ca wcześniej
prezentowanego w stosunku do tendencje do kompletowania
rozumieniu  zapis znaczenia wyra\
eń w języku
bodz
ca nieprezentowanego fragmentu słowem prezentowanym w
naturalnym (znaczenie słów i zdań)
fazie wcześniejszej, równie\
wówczas,
" krótszy czas identyfikacji bodz
ca
gdy instrukcja zabraniała
 znanego
wykorzystywania słów z fazy
wcześniejszej
Organizacja pamięci semantycznej
Organizacyjną strukturę, bliskość w pamięci
wyznacza podobieństwo znaczenia
reprezentowanych obiektów.
2
pr -stw o o kr
ś
le n ia ja ko sła w n e
Podstawowa metoda eksperymentalna
Pamięć semantyczna
Badanie:
Odległości między
zdanie prawdziwe Zdanie fałszywe
pomiar czasu reakcji weryfikacji zdań.
węzłami
 Z czasu reakcji wnioskuje się o regułach rządzących organizacją
Du\
e
pojęciową składników pamięci semantycznej. podobieństwo =
krótki RT długi RT
Mała odległość w
Zało\
enia:
sieci semantycznej
" Czas reakcji jest tym dłu\
szy, im odleglejsze
Małe
długi RT krótki RT
podobieństwo=
(organizacyjnie) są w pamięci pojęcia
Du\
a odległość w
" Pojęcia znaczeniowo bli\
sze są bli\
sze
sieci semantycznej
organizacyjnie
" Zarzut co do koncepcji: Czas reakcji na zdanie  kot jest
zwierzęciem jest krótszy ni\
na  kot jest ssakiem , a według koncepcji
odległość między kot-ssak powinna być mniejsza ni\
między kot-
zwierzę.
Model sieci hierarchicznej
Modele sieci semantycznej
Collinsa i Quilliana
Collinsa i Quilliana
" Model sieci " Model
hierarchicznej rozprzestrzeniającego
Zało\
enie:
się pobudzenia
pojęcia reprezentowane są w postaci punktów 
węzłów połączonych siecią relacji.
" Paradygmat badawczy:
" Paradygmat badawczy:
RT decyzji leksykalnych
czas reakcji weryfikacji
Relacje między węzłami:
(oceny prawdziwości)
" Relacje przynale\
ności do klasy nadrzędnej
zdań
" Relacje przypisania własności
Działanie sieci hierarchicznej:
Model rozchodzącego się pobudzenia
Gdy system poznawczy ma odpowiedzieć na " Aktywacyjna koncepcji pamięci (Collins, Loftus, 1975)
pytanie:  czy drozd jest ptakiem? :
" Zało\
enia:
1.znajduje w pamięci węzły  ptak i  drozd
 Czynnikiem decydującym o bliskości w sieci semantycznej jest
znaczenie pojęć.
2.sprawdza relacje, w jakie ka\
dy z tych węzłów
 Aktywizacja węzłów (reprezentacji umysłowych) pamięci
wchodzi
semantycznej powoduje automatyczne rozchodzenie się
3.ocenia czy jedna z tych relacji jest czy nie jest tą,
pobudzenia
którą zawierało zdanie.
" Reprezentacje związane semantycznie z aktywizowaną
reprezentacją umysłową będą wówczas tak\
e
zaktywizowane, czyli bardziej dostępne pamięciowo:
Zało\
enie:
(Reguła Dostępności Pamięciowej)
" ekonomika poznawcza
" struktura hierarchiczna
3
" Rozpoznawanie
" Przypominanie
Model rozchodzącego się pobudzenia
" Proces mniej zło\
ony,
" Konieczna jest kompletna
mo\
e następować bez
informacja na temat
przypominania:
bodz
ca
" Koncepcja tłumaczy efekt poprzedzania
wystarczą informacje
" A
atwiej przypominane
semantycznego:
dyskryminacyjno-
słowa o wysokiej częstości
 Czas reakcji na słowo docelowe jest krótszy, gdy jest rozró\
niające
ono poprzedzone innym związanym znaczeniowo
" Lepsze wyniki uzyskujemy " A
atwiejsze
słowem ni\
gdy poprzedzane słowem niezwiązanym
przypominanie słów o
przy uczeniu się
znaczeniowo
niskiej częstości
zamierzonym
" Uczenie zamierzone i
" Ujawniają się efekty
Np. spójność:  meble   krzesło
mimowolne równie
pierwszeństwa i świe\
ości
brak spójności: ptak -  szafa
skuteczne (np. lista
słów + wykonywanie
innego zadania)
4