1.Przyczyny powstania polityki społecznej jako działalności praktycznej
Rozwój gospodarczy i społeczny, wzrost liczby niepełnosprawnych, bezrobocie, wzrost alkoholizmu,
narkotyków temu ma sprostać polityka społeczna. Ubóstwo, za niskie dochody, minimum egzystencji
to zjawiska, którymi musiał ktoś się zająć.
Polityka społeczna jako działalność praktyczna jest także różnie definiowana
"działalność państwa i organizacji społecznych w dziedzinie kształtowania l warunków bytu i pracy,
zmierzająca do optymalnego zaspokajania indywidualnych i społecznych potrzeb ludności" - J.Rosner.
" część ogólnej społeczno-gospodarczej polityki w dziedzinie kształtowania warunków życia
społeczeństwa, stosunków międzyludzkich oraz przemian struktury społecznej  A. Rajkiewicz.
"celowe oddziaływanie państwa, związków zawodowych i innych organizacji na istniejący układ
stosunków społecznych, zmierzające do poprawy warunków bytu i i pracy ludności - usuwania
nierówności społecznych oraz podnoszenia kultury życia"  W. Szubert.
2.Prekursorzy polityki społecznej
Prekursorem polityki społecznej w Niemczech był Otton von Bismarck.
Prekursorzy polskiej polityki społecznej:
Konstanty Krzeczkowski1879 -1939r.uważał,że tak należy mówić że ta dyscyplina stała się faktem.
Wstępna definicja  w nauce o polityce społecznej chodzi o zmiany zachodzące w strukturze
społecznej pod wpływem celowej działalności grup społecznych i ciał publicznych i szuka ona
sposobów najbardziej celowego przeprowadzania tych zmian.
Ludwik Krzywicki ur.1859- 1939r.był rektorem Wolnej Wszechnicy z nauką i działalnością praktyczną,
był dyrektorem Instytutu Gospodarstwa Społecznego. Stanisław Rychliński 1903-1944 określał naukę
jako dyscyplinę u podstaw, usystematyzowania wskazówek w polityce społecznej.
Helena Radlińska, twórczyni pedagogiki społecznej i teorii pracy socjalnej.
3.Cele i nurty działania polityki społecznej
Cele polityki społecznej:
1. Kształtowanie odpowiednich, tj. na miarę możliwości gospodarczych, warunków pracy i bytu
ludności;
2. Kształtowanie prorozwojowych struktur społecznych (struktury rodziny zapewniającej
zastępowalność pokoleń, odpowiedniej struktury wykształcenia ludności i struktury
zawodowej ludności tzn. kształtowanie kapitału ludzkiego;
3. Kształtowanie sprawiedliwych stosunków międzyludzkich opartych na zasadzie
sprawiedliwości społecznej i równości szans na starcie życia zawodowego. Państwo tworzy
odpowiednie prawa zapewniając wszystkim obywatelom odpowiednie możliwości.
1
NURTY:
1) socjologiczno  strukturalny: przedmiotem badań jest struktura społeczna czyli każdorazowy
udział stosunków społecznych, uwarstwienie społeczne i jego budowa. Interesują ją zmiany struktury
społecznej oraz usuwanie nierówności i sprzeczności społecznych będącymi podstawowymi
problemami.
2) ekonomiczno  społeczny: oparty na powiązaniu polityki społecznej z polityką gospodarczą. Głosi
koncepcje powiązania rozwoju społecznego z rozwojem gospodarczym. Im wyższy rozwój
gospodarczy tym wyższy standard życia.
3) socjalno  bytowy głoszący poprawę warunków pracy i bytu. Naczelnym zadanie p.s. jest dostęp
ogólnego dobrobytu za pośrednictwem reform społecznych obejmujących kolejno poszczególne grupy
społeczne.
4) społeczno  bytowy: p.s. powinna zaspokajać potrzeby ludności w przekroju demograficznym.
5) makro  społeczny- kształtowanie świadome postępu społecznego.
4.Definicje polityki społecznej
Definicje polityki społecznej określają ją jako:
- sumę działań na rzecz postępu społecznego (def. wg. Konstantego Krzeczkowskiego)
- działalność państwa, samorządów i organizacji pozarządowych na istniejący układ stosunków
społecznych, zmierzająca do poprawy warunków życia i pracy, ograniczenia nierówności społecznych
oraz podniesienia ogólnego poziomu kultury życia (Antoni Rajkrewicz)
- to działalność państwa, samorządów i organizacji pozapaństwowych, której celem jest poprawa
sytuacji materialnej, asekuracja przed ryzykami życiowymi, wyrównanie szans życiowych
ekonomicznie i socjalnie najsłabszych (William Ajlejter).
Polityka społeczna jako nauka bada historię ludzkości, problemy i sposoby ich rozwiązywania w
przeszłości, opisuje i ocenia zachowania jednostek w trudnych sytuacjach oraz szuka rozwiązań na
przyszłość.
5.Zasady polityki społecznej
Zasady w polityce społecznej są to ogólne dyrektywy i normy działania jakimi powinny kierować się
podmioty polityki społecznej w realizacji podstawowych celów. Zasady polityki społecznej wynikają z
charakterystycznych orientacji wartości oraz przyjmowanych przez realizatorów koncepcji człowieka,
jego motywacji, mocnych i słabych stron. Zasady te to:
1) zasada przezorności, oznaczająca, że bezpieczeństwo socjalne jednostki nie może być tylko
efektem świadczeń ze strony społeczeństwa, ale powinno wynikać także z odpowiedzialności
człowieka za własną przeszłość i przyszłość, ale też przeszłość i przyszłość rodziny. Istotna jest tu
zdolność do rezygnacji z bieżących korzyści na rzecz zaspokojenia przyszłych potrzeb oraz zdolność
do prowadzenia trybu życia, który minimalizuje ryzyko wystąpienia zagrożeń realizacji tej zasady służą
2
zachowania indywidualne np. dbałość o zdrowie czy zdolność do oszczędzania oraz zachowania
zbiorowe związane z organizacją ubezpieczeń wzajemnych.
2) zasada samopomocy przejawiajÄ…ca siÄ™ w istnieniu i rozwoju pomocy wzajemnej ludzi
zmagających się z podobnymi problemami życiowymi oraz pomocy silniejszych dla słabszych
zazwyczaj w ramach małych grup nieformalnych.
3) zasada solidarności społecznej najczęściej rozumiana jako przenoszenie różnego rodzaju
konsekwencji i ryzyk socjalnych z jednostek na społeczeństwo. Zasada ta odnosi się wprost ze
społecznej nauki kościoła, która utożsamiana jest z solidaryzmem społecznym oznaczającym
wyższość wspólnych interesów członków społeczeństwa nad interesami poszczególnych klas czy
warstw.
4) zasada pomocniczości ( subsydiarności) - oznacza przyjęcie określonego porządku w jakim
różne instytucje społeczne dostarczają jednostce wsparcia, gdy nie jest ona w stanie samodzielnie
zaspokoić swoich potrzeb. Interpretacja tej zasady wskazuje, że w pierwszej kolejności pomoc
powinna pochodzić od rodziny w następnej kolejności od społeczności lokalnej i dopiero na końcu od
państwa.
5) zasada partycypacji (uczestnictwa) wyraża się ona w takiej organizacji życia społecznego, aby
poszczególni ludzie mieli możliwość pełnej realizacji swoich ról społecznych, a poszczególne grupy
mogły zajmować równoprawne miejsce w społeczeństwie. Oznacza to przede wszystkim prawo do
bycia członkiem określonych grup społecznych i zbiorowości oraz do aktywnego ich działania.
6.Wewnętrzne i zewnętrzne uwarunkowania polityki społecznej
Uwarunkowania wewnętrzne:
- uwarunkowania polityczne, ustrojowe, relacje między polityką społeczną a gospodarczą,
eksperckie przedstawiane opracowania o polityce społecznej mogą się różnić.
- uwarunkowania materialne- stopa i struktura wzrostu gospodarczego, sytuacja mieszkaniowa
społeczeństwa
- uwarunkowania związane z czynnikiem ludzkim, stan i struktura społeczna, wykształcenie,
przedsiębiorczość i aktywność obywatelska, uwarunkowania związane z płcią
- uwarunkowania wynikające z realizacji polityki społecznej
Uwarunkowania zewnętrzne polityki społecznej:
- uczestniczenie w światowym systemie ekonomicznym
-możliwość zwiększania własnych zasobów
- transfery międzynarodowe
3
7.Demograficzne uwarunkowania polityki społecznej
Demografia to nauka o prawidłowościach rozwoju ludności w konkretnych warunkach społecznych i
gospodarczych, zajmująca się statystyczno-analitycznym opisem stanu i struktury ludności oraz
badaniem i oceną zmian tej struktury pod wpływem zjawisk zachodzących w społecznościach
ludzkich.
Polityka ludnościowa to oddziaływanie państwa za pomocą odpowiednich bodz
ców na kształtowanie
się stosunków ludnościowych celu osiągnięcia założonej liczby oraz (lub) struktury ludności według
płci i wieku, a także (lub) założonego tempa wzrostu (dodatniego lub ujemnego) ujemnego
rozmieszczenia terytorialnego.
Polityka ludnościowa jest w zasadzie polityką społeczno-ekonomiczną wymuszaną przez procesy i
struktury demograficzne.
Strategiczne cele polityki ludnościowej dla Polski:
1. Stwarzanie warunków do zagwarantowania co najmniej prostej zastępowalności pokoleń, do
osiągnięcia ustabilizowanej struktury ludności według płci i wieku.
2. Stałe podnoszenie stanu jakościowego ludności w rozumieniu kondycji zdrowotnej, poziomu
bytowego i kulturowego.
3. Stymulowanie wewnętrznego i zewnętrznego napływu odpływu migracyjnego ludności w taki
sposób, aby nie dopuścić do terytorialnego zniekształcenia struktury ludności według płci i wieku.
8. Podmioty polityki społecznej i ich rodzaje
Podmioty polityki społecznej wyróżnia się pod względem:
1. obszaru działania (międzynarodowe, krajowe, regionalne, lokalne);
2. charakteru podmiotów krajowych (organizacje publiczne, organizacje pozarządowe);
3.rodzajów działania (ustawodawcze, wykonawcze, kontrolne, sądownicze, inspirujące).
Podmioty polityki społecznej - globalne, europejskie, państwowe. Głównym i podstawowym
podmiotem polityki społecznej jest tzw. publiczna władza, a więc przede wszystkim państwo.
Podmioty polityki społecznej:
a) organizacje międzynarodowe
- ONZ - Organizacja Narodów Zjednoczonych założona 26.VI.1945r., ma charakter uniwersalny.
Głównym celem jest utrzymania porządku, pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego. Podstawą jej
działania jest Powszechna Karta Praw Człowieka.
- FAO - Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa
- ILO (MOP)  Międzynarodowa Organizacja Pracy
- UNESCO
4
- WHO  Åšwiatowa Organizacja Zdrowia
- UNHCR- pomoc uchodz
com
b)europejskie podmioty:
- Rada Europy - autonomiczna organizacja państw Europejskich w Londynie.. Polska jest członkiem
od 1991r.
- Unia Europejska od 5 lat należy do niej Polska, obecnie należy do niej 27 państw członkowskich,
utworzono ją na podwalinach Wspólnoty Europejskiej Węgla i Stali. Głównymi organami są: Trybunał
Obrachunkowy, Komitet Społeczno  Ekonomiczny, Komitet Regionów, Trybunał Sprawiedliwości.
c) organizacje państwowe i pozarządowe
- Sejm
- Ministerstwo Zdrowia
- Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
- Ministerstwo Edukacji Narodowej
- Ministerstwo Sprawiedliwości
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych
- policja
- zwiÄ…zki zawodowe
- kościół
- urzędy pracy
- pomoc społeczna
9. Związki polityki społecznej z innymi dyscyplinami
Polityka społeczna ma związek z innymi dyscyplinami:
" z ekonomia. Polityka społeczna wyłoniła z ekonomii jako dyscyplina badająca społeczne
skutki rozwoju gospodarczego. Zajmuje się takimi zagadnieniami jak: pełne zatrudnienie,
system ubezpieczeń społecznych, gwarancje urlopów, ochrona zdrowia, poprawa
wykształcenia, kwalifikacji zawodowych itd.
" Ze statystyka, ponieważ opiera się na danych statystycznych
" z historią, porównujemy stare i nowe kwestie socjalne uwzględniając czynniki czasu
" z etyką określa stany pożądane w oparciu o przyjęty system wartości np. problem realizacji
idei sprawiedliwości równości solidarności,
" z prawem, sprawy socjalne wymagają uregulowań prawnych
" z socjologią, przedmiotem nauki o polityce społecznej jest wpływ różnych rozwiązań na
przemiany społeczne
5
" z psychologia, związek bezpośredni bo zarówno psychologia jak i polityka społeczna jest
teorią i praktyką pomagania ludziom w osiągnięciu określonego poziomu i jakości życia. Obie
dyscypliny odpowiadają na pytanie: jak społeczeństwa powinny się bronić przed różnymi
zagrożeniami tj. bieda choroby rozpad rodziny.
" Z geografią ( rozwiązywanie w układzie przestrzennym)
" Z demoskopią  badanie nastrojów społecznych
" Z demografia- informacje o rozwoju ludności, strukturach społecznych, opis ludności.
10. Międzynarodowe podmioty polityki społecznej i ich znaczenie
Podmioty międzynarodowej polityki społecznej:
a) Narody Zjednoczone
- Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ)
- Organizacja Wyspecjalizowana Narodów Zjednoczonych (OWNZ)
b) ZwiÄ…zki Zawodowe
- Międzynarodowe Centrum Związków Zawodowych
c) Międzynarodowe Organizacje Pozarządowe
d) Międzynarodowe Organizacje Integrujące
3. Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych
- Rada Bezpieczeństwa
- Rada Powiernicza
- Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości
- Rada Ekonomiczno-Społeczna
- Sekretariat
a) Narody Zjednoczone
ü Uchwala akty prawne, stanowi prawa
Deklaracja praw człowieka
1969 r. Deklaracja w sprawie postępu i rozwoju społecznego
1959 r. Deklaracja praw dziecka (do 1985 r.)
1989 r. Konwencja praw dziecka
b) Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych
1994 r. I światowy szczyt rozwoju społecznego, na którym tematami było ubóstwo, bezrobocie i
integracja społeczna (odbywają się co 10 lat)
ü 1974 r. szczyt ludnoÅ›ci (odbywa siÄ™ co 10 lat), trzy pierwsze odbyÅ‚y siÄ™ w Kairze, Bukareszcie i
Nairobi, tematyką był zbyt wysoki wyż demograficzny w tych krajach, 4 odbył się w Rzymie, gdzie
poruszono temat starzenia się społeczeństwa w Europie
ü 1975 r. I konferencja zajmujÄ…ca siÄ™ niwelowaniem różnic praw miÄ™dzy kobietami a mężczyznami; w
1995 r. odbył się w Pekinie, stolicy państwa, gdzie są łamane prawa człowieka
c) Rada Ekonomiczno-Społeczna
6
- Komisja Sprawiedliwości Społecznej
- Komisja do Spraw Walki z Bezrobociem
- Komisja do Spraw Walki z Praca PrzymusowÄ…
- Komisja Praw Człowieka
- Komisja Praw Kobiety
Koordynacja organizacji wyspecjalizowanych (międzynarodowych)
1) FAO - Organizacje Narodów Zjednoczonych do Praw Wyżywienia i Rolnictwa
2) WHO - Åšwiatowa Organizacja Zdrowia
3) UNESCO - Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty, Nauki i Kultury
4) UNICEF - Fundusz Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci
5) ILO - Międzynarodowa Organizacja Pracy
6) UNEP (GCEP) - Fundusz Narodów Zjednoczonych Ochrony Środowiska
11.Międzynarodowa Organizacja Pracy- metody i środki jej oddziaływania
Międzynarodowa Organizacja Pracy - MOP (ang. International Labour Organization ILO) to
organizacja zajmująca się problemami pracowniczymi - ograniczaniem pracy dzieci (szczególnie w
niebezpiecznych branżach), ochroną praw pracowników, polepszaniem warunków do pracy i życia,
tworzeniem miejsc pracy i szkoleń. Została utworzona 28 czerwca 1919 r. na paryskiej konferencji
pokojowej jako autonomiczna organizacja stowarzyszona z Ligą Narodów. Po drugiej wojnie światowej
stała się organizacją afiliowaną przy ONZ. Siedziba tej organizacji znajduje się w Genewie. W 1969
roku otrzymała pokojową Nagrodę Nobla. Cztery cele strategiczne organizacji to:
o promocja Fundamentalnych Zasad i Praw w Pracy,
o zwiększanie szans na zatrudnienie,
o zwiększanie efektywności zabezpieczenia społecznego
o wzmocnienie dialogu społecznego.
MOP pomaga rządom oraz organizacjom pracowników i pracodawców ustanawiać poprawne relacje
pracownicze oraz reformować prawo pracy tak, by mogło sprostać zmianom gospodarczym i
potrzebom społecznym.
12.Krajowe podmioty polityki społecznej
Krajowe podmioty polityki społecznej:
1) ze względu na specyfikę:
- o zasięgu ogólno krajowym- Sejm, Ministerstwa, Agendy, Rząd, Senat
- o zasięgu regionalnym  Wojewódzkie Urzędy, organizacje pozarządowe, które na tym szczeblu
działają
- o zasięgu lokalnym  urzędy gminne i inne instytucje działające na terenie gmin oraz instytucje
poza samorzÄ…dowe.
2)ze względu na funkcje
7
- podmioty ustalające prawo  Prezydent, Rada Ministrów, Sejm, Senat, Ministrowie
- podmioty realizujące z racji swych statutowych obowiązków cele polityki społecznej; Urzędy
Pracy, szkoły
-podmioty pozarządowe skupiające różne organizacje, grupy wzajemnego wsparcia np. MONAR
- zakłady pracy publiczne i prywatne, które zatrudniając pracowników kształtują warunki bytu ich i
ich rodzin
13. Rola organizacji pozarządowych w polityce społecznej
Organizacja pozarzÄ…dowa (ang. Non-Governmental Organization - NGO) to organizacja obywatelska
(założona przez obywateli lub ich organizacje) i działająca z inicjatywy własnej na rzecz wybranego
przez siebie wycinka interesu publicznego. Rola organizacji pozarządowych jest ściśle związana z
rozwojem społecznym, politycznym i gospodarczym danego państwa. Organizacje pozarządowe to
np. Caritas Polska, Związek Młodzieży Chrześcijańskiej, Fundacja Brata Alberta  opieka i pomoc
rodzinom osób niepełnosprawnym, Fundacja im. Fryderyka Chopina, PCK, SOS, Wielka Orkiestra
ÅšwiÄ…tecznej Pomocy, Polska Akcja Humanitarna. Organizacje te zapobiegajÄ… narkomani,
alkoholizmowi, zajmują się tworzeniem szkół niepublicznych. W Polsce działają też stowarzyszenia na
rzecz pozyskiwania funduszy stypendialnych.
14. Zakłady pracy w polityce społecznej
Zakłady pracy rozwijają się pod wpływem warunków doraz
nych np. lepiej trzymać starego pracownika
niż przyjąć nowego.
. Polityka społeczna przedsiębiorstw może realizować się w następujących obszarach:
" prawa człowieka - poparcie i poszanowanie;
" praca dzieci i osób młodocianych - zapewnienie ochrony i zwalczanie praktyki zatrudniania
osób niepełnoletnich (pomijając legalne programy praktyk);
" swoboda zatrudnienia - zatrudnienie dobrowolne, bez form nacisku, zmuszania do pracy itd.;
" zdrowie i bezpieczeństwo - zapewnienie zdrowych i bezpiecznych warunków pracy,
zapobieganie wypadkom, ograniczenie zagrożeń;
" konsultacje z pracownikami i komunikacja z nimi w celu identyfikacji sytuacji problemowych;
respektowanie prawa do tworzenia związków zawodowych i zbiorowych negocjacji z
pracodawcÄ…;
" kodeks pracy - przestrzegania odpowiednich przepisów prawa i standardów branżowych
dotyczących długości czasu pracy, łącznie z przepisami i standardami dotyczącymi godzin
nadliczbowych;
" wynagrodzenie - zgodne ze standardami i adekwatne do wysiłku ponoszonego przez
pracowników;
" kontakty z dostawcami i kontrahentami - oparte na partnerstwie oraz polityce zapewnienia
jakości;
8
" zaangażowanie w działalność społeczności lokalnych przez aktywne wspieranie rozwoju
ekonomicznego, społecznego i edukacyjnego oraz postępu w dziedzinie ochrony środowiska
naturalnego;
" etyka biznesu - przestrzeganie najwyższych standardów etycznych i uczciwości w
prowadzonej działalności gospodarczej oraz wspieranie wysiłków władz państwowych i
międzynarodowych, mających na celu stworzenie i wprowadzenie w życie wysokich
standardów etycznych, obowiązujących we wszystkich sferach działalności gospodarczej.
Istotną rolę w polityce społecznej w zakładach pracy spełniają także związki zawodowe. W
przedsiębiorstwach uzyskały one poważny wpływ na zarządzanie nimi, na współzarządzanie i
zarządzanie urządzeniami socjalnymi (koloniami dla dzieci, stołówkami, kasami pożyczkowymi),
współdziałają w ustalaniu zasad polityki socjalnej, przy tworzeniu zbiorowych układów pracy.
15 Samorząd lokalny w polityce społecznej
Samorządy lokalne mają dużą rolę do spełnienia w polityce społecznej, mogą uczestniczyć w
problemach decyzyjnych.
Samorząd terytorialny jako lokalny podmiot polityki społecznej reguluje:
- ustawa o samorządzie województwa
- ustawa o samorzÄ…dzie powiatowym
- ustawa o samorzÄ…dzie gminnym
Podstawowym organem samorzÄ…dowym jest rada gminy (organ stanowiÄ…cy i kontrolujÄ…cy). Jej
organem wykonawczym jest zarzÄ…d gminy. Analogiczne rozwiÄ…zania wprowadzono dla powiatu,
którego organami są rada powiatu i zarząd powiatu. Jednostki samorządu terytorialnego są
wspólnotami mieszkańców danego terytorium i mają osobowość prawną. Własność samorządową
stanowi tzw. mienie komunalne. Poza tym samorzÄ…d otrzymuje subwencje i dotacje. Zadaniem
jednostek samorządowych jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb społeczności lokalnych, istotnym
zadaniem jest rozpoznanie potrzeb pojedynczych osób i ich rodzin.Czynią to w imieniu własnym i na
własną odpowiedzialność  za pomocą własnych organów stanowiących i wykonawczych. Samorząd
lokalny broni interesów społeczności lokalnej, która może uczestniczyć w procesie decyzyjnym.
16.Związki między polityką społeczną a polityki gospodarczą
Problemy gospodarcze dominują nad problemami społecznymi. Obecnie reemigracja czyli powrót
osób z zagranicy do Polski, występujący kryzys zagranicą staje się problemem społecznym.
Wysokość minimalnej płacy, wysokość składek ZUSowskich jest to problem społeczny jak i
gospodarczy.
17.Pomiar relacji między polityką społeczną a polityką gospodarczą
Pomiar relacji między polityką gospodarczą a polityką społeczną
Istnieje wiele sposobów na zmierzenie owej relacji, ale przede wszystkim bada się skuteczność i
efektywność obu polityk bądz
zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego. Jednak o wiele
łatwiejszy okazuje się pomiar realizacji polityki gospodarczej, gdyż można od tego użyć powszechnie
9
stosowanych wskaz
ników, np. inflacja, bezrobocie czy wzrost PKB, a na efekty działań na
płaszczyz
nie społecznej trzeba czasem czekać wiele lat, np. w przypadku oceny skuteczności
przeprowadzanych reform. Dlatego aby móc ocenić relacje między obiema politykami ważne jest aby
opracować skuteczne metody analizy i oceny polityki społecznej. Jednak we współczesnym świecie
jest to nie lada wyzwanie, gdyż obecnie brak jest metod analizy wykorzystujących np. dane
statystyczne, nie ma także systemu monitorowania opinii społecznej. Gdyby istniał można by w
łatwiejszy sposób dowiadywać się czy społeczeństwo jest zadowolone z prowadzonej polityki oraz
określać ewentualne zmiany.
18.Deformacje w relacjach między polityką społeczną a polityką gospodarcza
Naruszenie relacji między polityką społeczną a gospodarczą następuje:
" kiedy jest prawo ułomne
" kiedy podmioty nie przestrzegajÄ… tego prawa
" zerwanie więzi społecznych i socjalnych między podmiotami centralnymi i lokalnymi a
podmiotami gospodarczymi
" kiedy występuje przewaga celów prywatnych nad polityką społeczną
" kiedy jest dominacja polityki społecznej nad celami gospodarczymi
19. Sytuacja demograficzna w Polsce współcześnie
W 1999r. Departament Głównego Urzędu Statystycznego wydał prognozę na 2019r.Zakładała ona
spadek narodzin w 2005r. a póz
niej miał nastąpić powolny wzrost. W I okresie mniejszy był przyrost
dzietności niż przypuszczano natomiast długość życia ludzkiego wydłużyła się niż przypuszczano.
Na sytuację demograficzną składa się:
-stan i struktura ludności,
-rozrodczość ,
-małżeństwa i rozwody,
-umieralność i migracje.
Polska na obszarze Europy zaliczana jest do krajów o stosunkowo dużym potencjale demograficznym
w porównaniu z innymi krajami . Do pierwszej połowy lat '90 zaliczana była do krajów o wysokiej
dynamice przyrostu ( było to około 0,9 % rocznie). Póz
niej nastąpił spadek do 0,66%, potem w latach
'90 do około 0,15%, by po roku 2000 osiągnąć d minus 0,02 do minus 0,03. W roku 1999 pierwszy raz
odnotowano ubytek ludności, przy czym tendencja ta według demografów wciąż się utrwala. Co za
tym idzie partycypacja Polaków pośród ludności globu to ok. 0,6% i wciąż spada. Sukcesywnie spada
liczba osób w wieku przedprodukcyjnym i wzrasta liczba osób starszych.
10
20. Główne zadania dla polityki społecznej wynikające z sytuacji demograficznej:
Sytuacja demograficzna jest złożona. Liczba ludności wzrasta w stosunkowo szybkim tempie, ale jej
wzrost jest nierównomierny na całym świecie. Najwyższy wzrost jest w krajach biednych, to powoduje
przemieszczanie się ludności do krajów bogatszych (USA, Kanada, Europa Zach.). NA POLIT. LUDN.
MAJ
WPA
YW:
1)umieralność
2)czas przeciętnego wieku życia
3)warunki bytu ludności
4)zasoby terytorialne i żywnościowe
Świadome działania podejmuje państwo, których celem jest wywołanie pożądanych zmian w rozwoju i
ruchach ludności.
21.Określenie definicje potrzeb społecznych
Potrzeby społeczne to: - powszechne występowanie takich samych potrzeb, których zaspokojenie
wymaga istnienia lub powołania odpowiednich instytucji społecznych (szkoły, przychodnie lekarskie),
- niezaspokojenie potrzeb zbiorowości, które narastają do stopnia uzasadniającego zastosowanie
rozwiązań instytucjonalnych lub systemowych (zjawisko narkomanii),
Potrzeby w polityce społecznej:
A. Nadrzędny cel  powszechne zaspokojenie potrzeb podstawowych, przynajmniej na poziomie
uznawanym za warunek przyzwoitego i godnego życia człowieka.
B. Zaspokojenie potrzeby jest warunkiem funkcjonowania człowieka.
C. Rozpoznawanie stanu i dynamiki realizacji potrzeb podstawowych oraz identyfikacja
uwarunkowań wpływających na ich poprawę lub pogorszenie.
Drogi zaspokojenia potrzeb w zależności od typu realizacji polityki społecznej:
1. Åšwiadczenia organizowane przez rodzinÄ™ i grupy nieformalne.
2. Świadczenia ze środków publicznych kierowane na zaspokojenie potrzeb społecznych.
3. Świadczenia i usługi kupowane na rynku.
22. Metody diagnozowania potrzeb
Podstawowe metody to:
" Minimum socjalne- związane z poziomem życia ludności w Polsce. Zalicza się :wyżywienie,
odzież, ochrona zdrowia, leki, mieszkanie, obuwie, higiena osobista, oświata i wychowanie,
transport i łączność, kultura i wypoczynek. 1765zł rodzina 3osobowa  tyle wynosi minimum.
" Minimum egzystencji  poniżej jego nie da się zejść, określa się go minimum biologicznym. W
Polsce poniżej minimum egzystencji żyje 9,5% osób.
11
1. Metody wykorzystujÄ…ce dane statystyczne, demograficzne, dotyczÄ…ce poziomu zaspokojenia
potrzeb.
2. Metody wykorzystujące dane z badań empirycznych socjologicznych i statystycznych.
3. Mierniki potrzeb społecznych.
4. Metody wykorzystujące scenariusze rozwoju sytuacji ekonomicznej i społecznej.
5. Monitoring potrzeb społecznych.
6. Badania przekrojowe.
23. Omów wybrane wskaz
niki społeczne
Wskaz
niki społeczne  mierniki, wyniki badań pozwalające na orzekanie na temat, może nim być
miara, która jak najlepiej odzwierciedla sytuacje jednostki (czy też gospodarstwa domowego). System
wskaz
ników społecznych określające:
" Stan biologiczny  mieszkanie, zdrowie , wyżywienie, wypoczynek
" Stan zawodowy  posiadanie pracy, godziny pracy, wysokość płac
" Stan materialny
" Stan edukacyjny- kultura, oświata dzieci, oświata dorosłych
24. Badania specjalne, ewolucja i monitoring
specjalne  Główny Urząd Statystyczny prowadzi takie badania
Ewaluacyjne  badanie stałych zjawisk w danym społeczeństwie (grupie)
Monitoring
25. Przemiany kwalifikacji zatrudnionych, trendy
26. Społeczne funkcje kształcenia
27.Główne elementy systemu kształcenia szkolnictwa polskiego
28.Kształcenie zawodowe a rynek pracy.
Istotnym celem kształcenia zawodowego jest przygotowanie takiej liczby kadr w poszczególnych
zawodach i specjalnościach, która będzie mogła być wykorzystana przez gospodarkę i odpowiadać jej
potrzebom w celu ograniczenia bezrobocia .
Celem kształcenia zawodowego jest przygotowanie do wykonywania konkretnego zawodu.
Kształcenie zawodowe jest realizowane w systemie szkolnym w zasadniczych szkołach zawodowych,
technikach, technikach uzupełniających oraz szkołach policealnych. Zawody, w których mogą kształcić
szkoły zawodowe określone są w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. Kształcenie
zawodowe realizują również pracodawcy będący rzemieślnikami. Kształcą oni w ponad 100
zawodach, z czego ponad 50 są zawodami ujętymi w klasyfikacji szkolnej.
12
29.Kierunki rozwoju szkolnictwa wyższego
Aby zwiększyć ilość osób z wykształceniem wyższym należy tworzyć internaty, domy studenckie,
tworzyć fundusze stypendialne. Rozwój i wspieranie nauczania oraz rozpowszechniania języków
państw członkowskich, wymianę studentów i nauczycieli, uznawanie dyplomów szkół zawodowych lub
wyższych (11 kwietnia 1997 r. państwa członkowskie Rady Europy pod egidą UNESCO podpisały
konwencje w sprawie uznawania dyplomów, która upraszcza procedury ich nostryfikacji) i okresów
studiów, współpracę pomiędzy instytucjami oświatowymi, wymianę informacji i doświadczeń, rozwój
wymiany młodzieży i instruktorów.
30.Bariery edukacyjne i ich przezwyciężanie
Bariery edukacyjne to inaczej ograniczenia utrudniające lub uniemożliwiające dostęp do wykształcenia
ludności oraz wszelakie problemy stojące przed polityka oświatową.
Do najważniejszych barier zaliczamy:
· barierÄ™ terytorialnÄ…  przeszÅ‚o 1/3 populacji kraju w wieku powyżej 15 lat zamieszkuje na wsi gdzie
nie może kontynuować nauki z powodu braku placówek edukacyjnych; ponad 60% społeczności
wiejskiej nie ma nawet wykształcenia podstawowego,
· koszty  dostÄ™p do studiów bezpÅ‚atnych ma coraz mniej uczÄ…cych siÄ™ (za studia wyższe pÅ‚aci ponad
60% ogółu studiujących, nie zawsze ze środowisk zamożnych i przeważnie pochodzących z terenów,
gdzie nie ma uczelni),
· barierÄ™ pÅ‚ci  problem z powrotem na studia po przerwie zwiÄ…zanej z okresem macierzyÅ„stwa bÄ…dz

całkowita decyzja o niepodejmowaniu studiów ,
· barierÄ™ niżu demograficznego  wraz z wejÅ›ciem w życie reformy oÅ›wiaty w dniu 1 wrzeÅ›nia 1999r.
ponad 2 tys. szkół podstawowych zostało zamkniętych, ponieważ nie spełniały one ustawowego
wymogu liczby 150 uczniów przypadających na jedna szkołę; wraz z nadejściem niżu
demograficznego i wiążącym się z tym spadkiem liczby uczniów spora część kadry nauczycielskiej
stała się niepotrzebna,
· barierÄ™ wieku  w Polsce maÅ‚o rozpowszechnione jest nauczanie dorosÅ‚ych, bardzo niewielka liczba
placówek temu służących, co prowadzi do starzenia się wiedzy, a co za tym dalej idzie zmniejsza się
wydajność pracownika,
· barierÄ™ wzrostu gospodarczego i postÄ™pu spoÅ‚ecznego  stanowi jÄ… brak kadr wykwalifikowanych
pracowników w krajach rozwijających się,
· barierÄ™ postÄ™pu technicznego  ksztaÅ‚cenie powinno być procesem przygotowania do peÅ‚nienia
określonych ról w społeczeństwie, jednak polskie szkolnictwo ma zbyt ogólny profil, a wiedza i pomoce
naukowe (np. komputery) dostarczane przez uczelnie są często przestarzałe.
31.Cechy ubezpieczenia społecznego
Cechami charakterystycznymi są: przymus oraz cel społeczny. Cel społeczny polega zapewnieniu
świadczeń w wypadkach, w których człowiek nie może zapewnić sobie i swojej rodzinie środków
utrzymania. Ubezpieczenie społeczne nie jest nastawione na osiągnięcie zysku, prowadzone jest
przez odrębne instytucje publiczne pod nadzorem państwa.
13
Istotną cechą ubezpieczeń społecznych jest zasada solidaryzmu. Solidaryzm oznacza
urzeczywistnienie idei samopomocy społecznej poprzez udzielanie świadczeń osobom znajdującym
się w potrzebie, z funduszu wypracowanego wspólnym wysiłkiem ubezpieczonych. Oznacza to, że
płacą wszyscy, a korzystają tylko ci którzy zostali dotknięci ryzykiem socjalnym.
32. Tytuł obowiązkowego ubezpieczenia społecznego.
Obowiązkowe - ubezpieczenia, które powstają z mocy prawa; w Polsce są to: ubezpieczenie od
odpowiedzialności cyw. posiadaczy pojazdów mech. za szkody powstałe w związku z ruchem tych
pojazdów oraz ubezpieczenia obowiązkowe rolników i ubezpieczenie budynków wchodzących w
skład gospodarstwa rolnego od ognia i in. zdarzeń losowych, np. ubezpieczenie środków transportu,
zdrowotne pracowników. Obowiązek ubezpieczenia społecznego w zakresie wszystkich
rodzajów ubezpieczeń społecznych obejmuje:
1- pracowników
2- członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i kółek rolniczych,
3- osoby odbywające zastępczą służbę wojskową.
ObowiÄ…zkowe ubezpieczenia to:
ubezpieczenia emerytalne
ubezpieczenia rentowe
33.Rodzaje ryzyka ubezpieczeniowego i rodzaje ubezpieczenia społecznego
Podziały ryzyka ubezpieczeniowego:
ze względu na charakter strat
finansowe np. majÄ…tkowe straty
niefinansowe np. ryzyko osobiste
ze względu na wpływ czasu na dane ryzyko
statyczne  niezależne od czasu
dynamiczne  występujące permanentnie na rynku np. cykl koniunkturalny
ze względu na z
ródło ryzyka
o charakterze ilościowym, masowym
o charakterze jakościowym, bezosobowe w skali interesów indywidualnych
ze względu na konsekwencje
czyste  gdzie można jasno ocenić skutki i je oszacować
spekulatywne  którego realizacja uzależniona jest od oczekiwanych korzyści lub poniesionej straty
z punktu widzenia ilościowego
probalistyczne  dające się obliczyć z dużą dokładnością
estymacyjne  występuje duża możliwość błędu
ze względu na z
ródło niebezpieczeństwa
14
przyrodnicze
społeczne
ze względu na charakter przedmiotu ubezpieczenia
osobiste
majÄ…tkowe
Ubezpieczenia społeczne obejmują:
" Ubezpieczenie emerytalne polegające na dożywotniej miesięcznej wypłacie pieniężnej dla osób,
które osiągnęły wiek emerytalny ( dla kobiet 60 lat, dla mężczyzn 65 lat)
" Ubezpieczenie rentowe polegające na wypłacie pieniężnej dla osób z tytułu niezdolności do pracy
ich szkolenia i pielęgnacji oraz rodzin zmarłych osób ubezpieczonych.
" Ubezpieczenia chorobowe polegające na wypłacie zasiłków w razie chorób wynagrodzeń za urlopy
macierzyńskie
" Ubezpieczenia wypadkowe polegające na wypłacie odszkodowań i zasiłków z tytułu wypadków przy
pracy i chorób zawodowych
34.Zabezpieczenie emerytalne  konstrukcja systemu
Zabezpieczenie emerytalne 
Ogół rozwiązań instytucjonalnych zmierzających do zapewnienia uczestnikom systemu na okres
starości odpowiednich dochodów w postaci pieniężnych świadczeń emerytalnych.
Zasady powstawania zabezpieczenia emerytalnego:
1. gromadzenie środków emerytalnych
2. powstawanie uprawnień i kapitałów emerytalnych wypłaty świadczeń emerytalnych
Konstrukcja systemu emerytalnego:
1. zasady przystÄ…pienia
 przystÄ…pienie obowiÄ…zkowe
- przystÄ…pienie dobrowolne
2. zasady finansowania
- finansowanie repartycyjne
- finansowanie kapitałowego
35.Ubezpieczenia emerytalne w ZUS
Ubezpieczenie emerytalne jest to ubezpieczenie na wypadek niezdolności do pracy z powodu
starości. Osoby, które opłacają składkę, zapewniają sobie w ten sposób dochód w momencie
zaprzestania pracy zawodowej po osiągnięciu wieku emerytalnego. Na ubezpieczenie emerytalne
odprowadzana jest składka w wysokości 19,52 proc. podstawy wymiaru składki. Ubezpieczenie
15
emerytalne, polegające na dożywotniej miesięcznej wypłacie pieniędzy dla osób, które osiągnęły wiek
emerytalny (dla kobiet 60 lat, dla mężczyzn 65 lat). ZUS wypłaca emerytury minimalne dotychczas
finansowana z kapitału minimalnego. Jest generalnie obowiązkowe. Prawo dobrowolnego
ubezpieczenia dotyczy podmiotów zagranicznych działających w kraju, obywateli polskich pracujących
za granicą, studentów.
36.Drugi filar ubezpieczenia emerytalnego i jego konstrukcja
Drugi filar  to emerytura z otwartych prywatnych funduszy emerytalnych, które powstają z części
składek na ubezpieczenie emerytalne, gromadzone na indywidualnych kontach ubezpieczonych,
korzystnie i bezpiecznie lokowane w różnych funduszach inwestycyjnych. Cześć składki wynosząca
7,3 % podstawy wymiaru odprowadzana jest przez ZUS do wybranego przez ubezpieczonego
otwartego funduszu emerytalnego prowadzonego przez różne powszechne lub pracownicze
towarzystwa emerytalne organizowane w formie spółek akcyjnych. Jest to obowiązkowe
ubezpieczenie dla osób urodzonych po 1.01.1969r.
37. Ubezpieczenia rentowe
Ubezpieczenie rentowe gwarantuje świadczenia pieniężne, w przypadku utraty dochodów pieniężnych
związanej z wystąpieniem ryzyka inwalidztwa (niezdolność do pracy lub śmierć żywiciela). W takiej
sytuacji osoby opłacające składki na ubezpieczenie rentowe otrzymują rentę, która zastępuje im
utracone wynagrodzenie lub dochód a w przypadku śmierci ubezpieczonego żywiciela wypłacane są
renty rodzinne. Składka na ubezpieczenie rentowe wynosi 6 proc. podstawy wymiaru składki.
Składka opłacana jest w części przez pracodawcę (4,5 proc. podstawy wymiaru), a w części
przez pracownika (1,5 proc. podstawy wymiaru). Jest obowiązkowe, celem jest wypłata pieniężna
osobom z tytułu niezdolności do pracy ich szkolenie, pielęgnacja, wypłata dla rodzin zmarłych
ubezpieczeń.
38. Świadczenia z tytułu ubezpieczeń społecznych
" świadczenia z tytułu choroby i macierzyństwa;
" świadczenia z tytułu inwalidztwa, w tym również zmierzające do zachowania lub zwiększenia
zdolności zarobkowania;
" świadczenia emerytalne;
" świadczenia dla osób pozostałych przy życiu;
" świadczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych;
" zasiłki pogrzebowe;
" świadczenia w razie bezrobocia;
" świadczenia rodzinne
16
39.Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13.X.1998r.- główne regulacje
Wysokość pobieranych składek na ubezpieczenia społeczne. Pobór i zasady naliczania składek
reguluje Ustawa z dnia 13.X.1998  O systemie ubezpieczeń społecznych obowiązuje od 30.XII.1999
r.
Ubezpieczenia emerytalne 19,52% - Pracownik 9,76% Pracodawca 9,76%
Ubezpieczenia rentowe 13% -Pracownik 6,5% Pracodawca 6,5%
Ubezpieczenia chorobowe 2,45% maja na celu wypłatę zasiłków w ramie chorób i wynagrodzeń za
urlopy macierzyńskie, obowiązkowo temu ubezpieczeniu podlegają pracownicy zatrudnieni na umowę
o pracę i członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych, pozostałe osoby płacą składkę dobrowolnie
- Pracownik 2,45%
Wypadkowe 0,4  8,12% celem jest wypłata odszkodowań i zasiłków z tytułu wypadków przy pracy i
chorób zawodowych, jest ono obowiązkowe dla wszystkich ubezpieczonych (z wyjątkiem
funkcjonariuszy, żołnierzy, bezrobotnych) Pracodawca 0,4  8,12%
Ustawa ta określa kto finansuje składki:
składki na ubezpieczenia rentowe i emerytalne finansują z własnych środków w równych częściach
ubezpieczeń i płatnicy składek (pracodawcy)
składki na ubezpieczenia chorobowe finansują z własnych środków ubezpieczeń (pracownicy)
składki na ubezpieczenia wypadkowe finansują ją z własnych środków pracodawcy
40.System ochrony zdrowia w Polsce
Na system ochrony zdrowia składa się:
1. systemu opieki lekarskiej,
2. systemu ochrony człowieka przed szkodliwym działaniem środowiska naturalnego,
3. systemu oddziaływania na ogólną i zdrowotną kulturę człowieka.
Ochrona zdrowia powinna być kompetentna- fachowo przygotowana do działalności. Od Ochrony
zdrowia oczekuje siÄ™:
-powszechności i dostępności (obejmuje wszystkie dziedziny ochrony zdrowia i wszystkich obywateli)
-że będzie dostosowana do wszystkich obywateli (bezpłatna, prywatna- dostosowana do warunków
życia, zarobków)
-żeby była osiągalna  dostosowana do liczby i rozmieszczenia ludności, by była dobrze
zorganizowana i wyposażona.
Uważa się, że jest to dział, w którym powinna być aktywna rola państwa. Ochrona zdrowia polega na
realizacji zadań :
1.Profilaktyka
-postępowanie higieniczne umacniające zdrowie,
-działanie zapobiegawcze, zmniejszenie skutków choroby,
-przywracanie utraconych funkcji,
2.Leczenie
-zapobiegajÄ…ce rozwojowi choroby,
17
-ograniczajÄ…ce chorobÄ™,
-rehabilitacjÄ™,
3.Opieka medyczno społeczna
-nad upośledzonymi fizycznie,
-nad upośledzonymi psychicznie,
-nad nieuleczalnie chorymi.
41.Metody pomiaru i oceny stanu zdrowia
Wskaz
niki wykorzystania placówek służby zdrowia (łóżek szpitalnych):
1 średni czas hospitalizacji: iloraz wszystkich tzw. osobodni i liczby hospitalizowanych.
2 średnie wykorzystanie łóżek szpitalnych (rzy odnośniki do obliczania procentowego 3wskaz
nika
wykorzystania łóżek: na 300, 330 i najpopularniejszy - 365 dni w roku)
4 wskaz
nik przelotowości - określa, ilu chorych korzystało kolejno z jednego łóżka szpitalnego:
iloraz liczby hospitalizowanych i liczby posiadanych łóżek.
Te trzy wskaz
niki - rozpatrywane łącznie - pozwalają oszacować wykorzystanie bazy szpitalnej,
opracowywać plany strategiczne i diagnozować przyczyny wysokich kosztów funkcjonowania. Polityce
społecznej w zakresie ochrony zdrowia, a szczególnie dla identyfikowania i oceny zdrowotności, służy
stosowanie statystycznych mierników.
Wskaz
niki negatywne:
-zapadalność na choroby stosunek liczby masowych zachorowań na daną do liczby osób narażonych
na ryzyko zachorowalności w przyjętym czasie,
-chorobowość stosunek liczby chorych na daną chorobę do liczby ludności na określonym obszarze w
przyjętym czasie,
-śmiertelność stosunek liczby do zgonów z powodu danej choroby do liczby chorych na tę chorobę w
przyjętym czasie, na określonym obszarze,
-umieralność stosunek liczby zgonów do liczby ludności na danym obszarze w określonym czasie.
Wskaz
niki pozytywne :
-przeciętne dalsze trwanie życia,
-wyniki badań ciężaru ciała, wzrostu dzieci,
-liczba porad, zabiegów, wizyt lekarskich, stopień wyposażenia w sprzęt szpitali , przychodni,
-wyniki badań zanieczyszczeń środowiska,
-skala szczepień, badań diagnostycznych,
-spożycie dóbr i usług, wykształcenie.
18
42.Infrastruktura społeczna ochrony zdrowia
Podstawowym celem jest poprawa jakości usług medycznych świadczonych przez wysoko
specjalistyczne zakłady opieki zdrowotnej. Celami szczegółowymi są:
" ograniczenie regionalnych dysproporcji w infrastrukturze zdrowotnej,
" poprawa jakości i dostępności do systemu ratownictwa medycznego,
" poprawa jakości lecznictwa specjalistycznego i wysoko specjalistycznego zarówno
stacjonarnego jak i ambulatoryjnego.
43. Podmioty polityki zdrowotnej
Państwo to nie jest tylko hipostaza, podmiot odpowiedzialności wobec obywatel; podmiot
odpowiedzialności w stosunkach
międzynarodowych; autor przepisów prawnych; gwarant uprawnień;
organizator procesów organizowania świadczeń;
Parlament ten, kto definiuje strategiÄ™ polityki zdrowotnej;
RzÄ…d realizacja strategii polityki zdrowotnej w sferze legislacyjnej, finansowej i personalnej;
podstawowe decyzje dotyczÄ…ce zakresu
uprawnień i organizacji systemu; sprawowanie władzy wykonawczej;
Ministerstwo Zdrowia- przygotowywanie koncepcji Polityki zdrowotnej, programów zdrowia i
programów inwestycyjnych;
wdrażanie koncepcji reformy opieki zdrowotnej i zdrowia publicznego;
Ministerstwo Finansów/Płatnik
Oficjalne przedstawicielstwa profesjonalistów -odpowiedzialność korporacyjna wobec członków,
polityczna wobec otoczenia, żadna
wobec pacjentów
Administracja rzÄ…dowa i samorzÄ…dowa
44. Ubezpieczenia zdrowotne
Ubezpieczenie zdrowotne obejmuje świadczenia udzielone w razie choroby lub urazu, ciąży, porodu i
połogu, powszechnej akcji zapobiegania chorobom oraz konieczności i dokonania oceny stanu
zdrowia. Åšwiadczenia te na terem RP sÄ… powszechne i obowiÄ…zkowe oraz gwarantowane przez
państwo. Obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby objęte systemem ubezpieczeń
społecznych. Osoby te są objęte ubezpieczenie zdrowotnym z dniem zgłoszenia się. Dowodem
objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym jest karta identyfikacyjna ubezpieczenia zdrowotnego. Są
obowiÄ…zkowe i dobrowolne ubezpieczenia zdrowotne.
19
45.Ubezpieczenia chorobowe
Zgodnie z art. 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - obowiązkowo ubezpieczeniu
chorobowemu podlegają następujące osoby:
" pracownicy,
" członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych,
" osoby odbywające służbę zastępczą.
Dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają, na swój wniosek, następujące osoby objęte
obowiÄ…zkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi:
o wykonujące pracę nakładczą,
o wykonujÄ…ce pracÄ™ na podstawie umowy-zlecenia, umowy agencyjnej lub innej umowy
o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy
dotyczące zlecenia oraz osoby z nimi współpracujące,
o prowadzące pozarolniczą działalność oraz osoby z nimi współpracujące,
o wykonujące odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania
kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
o duchowni.
46.Kierunki reformy służby zdrowia
Na podstawie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu społecznym od dnia 01.01.1999 r. wprowadzana
jest w Polsce reforma służby zdrowia. Reforma ta polegaj na zastąpieniu dotychczasowego systemu
publicznej służby zdrowia systemem ubezpieczenia zdrowotnego, opartym o odrębną składkę.
47. Środki oddziaływania polityki centralnej na rzecz polityki lokalnej i regionalnej
Lokalna polityka zdrowotna obejmuje ona działania
w zakresie profilaktyki, leczenia i rehabilitacji; podmioty lokalne mają tu zapewnione pod względem
organizacyjno-prawnym, finansowym i programowym pole do działań własnych w ramach centralnie
prowadzonej polityki. Wprawdzie rola gminy jako podmiotu polityki zdrowotnej została poważnie
ograniczona na skutek rozwoju systemu ubezpieczenia zdrowotnego, ale ważnymi zadaniami
pozostają nadal: planowanie potrzeb mieszkańców w zakresie ochrony zdrowia, kontrola sanitarna,
prewencja.
48. y
ródła lokalnej polityki społecznej
Możemy wyróżnić następujące:
> Rola państwa jako głównego podmiotu polityki społecznej- polityka społeczna w ujęciu krajowy
m, jako zadania państwa jest z jednej strony najważniejszą jego
powinnością wobec obywateli, ale przy równoczesnym założeniu ich aktywnej współpracy przy tworze
niu warunków do zaspokojenia społ. I indyw. Potrzeb
20
> Rola i zakres lokalnej i regionalnej politki społecznej wspomagającej zaspokajanie potrzeb k
onkretnych środowiskowych czy rodzinnych  potrzeby SA z
ródłem
aktywizacji ekonomicznej i społ. Ludności. Niezbędne SA diagnozy potrzeb w środowiskach lokalnych
oraz programy działań i ich realizacji w zaspokajaniu potrzeb.
> Spójność regionalnej i lokalnej polityki społecznej z centralną na rzecz likwidacji
zagrożeń wynikających z rozwoju  w tym zbyt dużego zróżnicowania warunków bytu,
gosp. domowego, braku równości szans dostępie do wykształcenia min. Na poziome wyższym.
49.obszar lokalnej polityki społecznej
Terenem realizacji celów lokalnej polityki
społecznej są gmina i powiat
Obszary działań to:
1. rynek pracy,
2. ochrona zdrowia,
3. polityka socjalna (pomoc społeczna).
50.PROBLEMY DEFORMACJI W RELACJACH MI
DZY POLITYKA CENTRALN
, REGIONALN

I LOKALN
Wyróżniamy problemy wtedy gdy:
> Wyższy podmiot zwłaszcza prawa decydowania o sprawach podmiotów niższego
szczebla, co było typowe w systemie centralnym sterowanym,
> Podmioty wyższego szczebla , w tym centralne przekazują zadania i uprawnienia bez
wystarczających środków do ich realizacji,
> Podmioty szczebla centralnego nie realizują skutków politycznych przestrzennego
wyrównywania szans i warunków bytu ludności co prowadzi do powiększania się zróżnicowania
przestrzennego.
> Brak harmonijnej współpracy podmiotów wszystkich szczebli realizujących cele polityki społecznej u
niemożliwia racjonalizację wydatkowania środków i skuteczność działania
> Brak realizacji celów polityki lokalnej, regionalnej detsabiliuje centralną politykę
społeczną i może prowadzić do kryzysu społecznego i gospodarczego.
21