㎏ancelaria Sejmu s. 1/177
Opracowano na
podstawie: Dz. U. z
1997 r. Nr 90, poz.
557, Nr 160, poz.
1083, z 1999 r. Nr
U S TAWA
83, poz. 931, z 2000
r. Nr 60, poz. 701,
z dnia 6 czerwca 1997 r.
Nr 120, poz. 1268,
Nr 122, poz. 1318, z
Kodeks karny wykonawczy
2001 r. Nr 98, poz.
1071, Nr 111, poz.
1194, Nr 151, poz.
1686, z 2002 r. Nr
CZ艢膯 OG脫LNA
74, poz. 676, Nr 121,
poz. 1033, Nr 200,
Rozdzia艂 I
poz. 1679, z 2003 r.
Nr 111, poz. 1061,
Zakres obowi膮zywania
Nr 142, poz. 1380,
Nr 179, poz. 1750, z
2004 r. Nr 93, poz.
Art. 1. 偶 1. Wykonywanie orzecze艅 w post臋powaniu karnym, w post臋powaniu
889, Nr 210, poz.
w sprawach o przest臋pstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe i w post臋powaniu w 2135, Nr 240, poz.
2405, Nr 243, poz.
sprawach o wykroczenia oraz kar porz膮dkowych i 艣rodk贸w przymusu skutkuj膮cych
2426, Nr 273, poz.
2703, z 2005 r. Nr
pozbawienie wolno艣ci odbywa si臋 wed艂ug przepis贸w niniejszego kodeksu, chyba 偶e
163, poz. 1363, Nr
178, poz. 1479, z
ustawa stanowi inaczej.
2006 r. Nr 104, poz.
708, Nr 226, poz.
偶 2. W post臋powaniu wykonawczym w kwestiach nie uregulowanych w
1648, z 2007 r. Nr
niniejszym kodeksie stosuje si臋 odpowiednio przepisy Kodeksu post臋powania 123, poz. 849, z 2008
r. Nr 96, poz. 620,
karnego.
Nr 214, poz. 1344, z
2009 r. Nr 8, poz.
39, Nr 22, poz. 119,
Rozdzia艂 II
Nr 62, poz. 504, Nr
98, poz. 817, Nr 108,
Organy post臋powania wykonawczego
poz. 911, Nr 115,
poz. 963, Nr 190,
Art. 2. Organami post臋powania wykonawczego s膮:
poz. 1475, Nr 201,
poz. 1540, Nr 206,
1) s膮d pierwszej instancji lub inny s膮d r贸wnorz臋dny,
poz. 1589, z 2010 r.
Nr 40, poz. 227, Nr
2) s膮d penitencjarny,
125, poz. 842, Nr
182, poz. 1228, cd.
2a) referendarz s膮dowy,
str. 2
3) prezes s膮du lub upowa偶niony s臋dzia,
4) s臋dzia penitencjarny,
5) dyrektor zak艂adu karnego, aresztu 艣ledczego, a tak偶e dyrektor okr臋gowy i
Dyrektor Generalny S艂u偶by Wi臋ziennej albo osoba kieruj膮ca innym zak艂adem
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 2/177
przewidzianym w przepisach prawa karnego wykonawczego oraz komisja
penitencjarna,
6) s膮dowy kurator zawodowy oraz kierownik zespo艂u kuratorskiej s艂u偶by s膮dowej,
7) s膮dowy lub administracyjny organ egzekucyjny,
Zmiany w art. 2
wejd膮 w 偶ycie z
[8) urz膮d skarbowy,]
dn. 1.07.2016 r.
(Dz. U. z 2015 r.
9) odpowiedni terenowy organ administracji rz膮dowej lub samorz膮du
poz. 1269 i 2184).
terytorialnego,
z 2011 r. Nr 39,
poz. 201 i 202, Nr
10) inny organ uprawniony przez ustaw臋 do wykonywania orzecze艅.
112, poz. 654, Nr
129, poz. 734, Nr
Art. 3. 偶 1. S膮d, kt贸ry wyda艂 orzeczenie w pierwszej instancji, jest w艂a艣ciwy
185, poz. 1092,
Nr 217, poz.
r贸wnie偶 w post臋powaniu dotycz膮cym wykonania tego orzeczenia, chyba 偶e ustawa
1280, Nr 240,
poz. 1431, z 2012
stanowi inaczej.
r. poz. 908, z
2013 r. poz. 628,
偶 1a. (uchylony).
1247, z 2014 r.
poz. 287, 619,
偶 2. W sprawach zastrze偶onych w niniejszym kodeksie dla s膮du
poz. 1707, z 2015
penitencjarnego w艂a艣ciwy jest ten s膮d penitencjarny, w kt贸rego okr臋gu przebywa
r. poz. 21, 396,
431, 541, 1269,
skazany, chyba 偶e ustawa stanowi inaczej. S膮dem penitencjarnym jest s膮d okr臋gowy.
1573, z 2016 r.
poz. 428, 437.
偶 3. W stosunku do os贸b skazanych przez s膮d wojskowy, w sprawach
okre艣lonych w 偶 2, orzeka wojskowy s膮d garnizonowy.
偶 3a. Na postanowienie w przedmiocie w艂a艣ciwo艣ci w post臋powaniu
wykonawczym za偶alenie nie przys艂uguje.
偶 4. (uchylony).
偶 5. (uchylony).
Rozdzia艂 III
Skazany
Art. 4. 偶 1. Kary, 艣rodki karne, 艣rodki kompensacyjne, przepadek, 艣rodki
zabezpieczaj膮ce i 艣rodki zapobiegawcze wykonuje si臋 w spos贸b humanitarny,
z poszanowaniem godno艣ci ludzkiej skazanego. Zakazuje si臋 stosowania tortur lub
nieludzkiego albo poni偶aj膮cego traktowania i karania skazanego.
偶 2. Skazany zachowuje prawa i wolno艣ci obywatelskie. Ich ograniczenie mo偶e
wynika膰 jedynie z ustawy oraz z wydanego na jej podstawie prawomocnego
orzeczenia.
Art. 5. 偶 1. Skazany jest podmiotem okre艣lonych w niniejszym kodeksie praw i
obowi膮zk贸w.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 3/177
偶 2. Skazany ma obowi膮zek stosowa膰 si臋 do wydanych przez w艂a艣ciwe organy
polece艅 zmierzaj膮cych do wykonania orzeczenia.
Art. 6. 偶 1. Skazany mo偶e sk艂ada膰 wnioski o wszcz臋cie post臋powania przed
s膮dem i bra膰 w nim udzia艂 jako strona oraz w wypadkach wskazanych w ustawie
wnosi膰 za偶alenia na postanowienia wydane w post臋powaniu wykonawczym.
偶 2. Skazany mo偶e sk艂ada膰 wnioski, skargi i pro艣by do organ贸w wykonuj膮cych
orzeczenie. Skazany, sk艂adaj膮c wniosek, skarg臋 lub pro艣b臋, jest obowi膮zany do
uzasadnienia zawartych w niej 偶膮da艅 w stopniu umo偶liwiaj膮cym jej rozpoznanie, w
szczeg贸lno艣ci do do艂膮czenia odpowiednich dokument贸w.
偶 3. Je偶eli wniosek, skarga lub pro艣ba:
1) oparte s膮 na tych samych podstawach faktycznych,
2) zawieraj膮 wyrazy lub zwroty powszechnie uznawane za wulgarne lub obel偶ywe
albo gwar臋 przest臋pc贸w,
3) nie zawieraj膮 uzasadnienia zawartych w nich 偶膮da艅 w stopniu umo偶liwiaj膮cym
ich rozpoznanie
w艂a艣ciwy organ mo偶e pozostawi膰 wniosek, skarg臋 lub pro艣b臋 bez rozpoznania.
Art. 7. 偶 1. Skazany mo偶e zaskar偶y膰 do s膮du decyzj臋 organu wymienionego w
art. 2 pkt 3 6 i 10 z powodu jej niezgodno艣ci z prawem, je偶eli ustawa nie stanowi
inaczej.
偶 2. Skargi rozpoznaje s膮d w艂a艣ciwy zgodnie z art. 3. W sprawach dotycz膮cych
odbywania kary pozbawienia wolno艣ci, zast臋pczej kary pozbawienia wolno艣ci, kary
aresztu wojskowego, kary aresztu lub zast臋pczej kary aresztu, kary porz膮dkowej oraz
艣rodka przymusu skutkuj膮cego pozbawienie wolno艣ci, wykonywania orzeczenia
o warunkowym przedterminowym zwolnieniu oraz 艣rodka zabezpieczaj膮cego
polegaj膮cego na umieszczeniu w zak艂adzie psychiatrycznym s膮dem w艂a艣ciwym jest
s膮d penitencjarny.
偶 3. Skarga na decyzj臋, o kt贸rej mowa w 偶 1, przys艂uguje skazanemu w
terminie 7 dni od dnia og艂oszenia lub dor臋czenia decyzji; decyzj臋 og艂asza si臋 lub
dor臋cza wraz z uzasadnieniem i pouczeniem o przys艂uguj膮cym skazanemu prawie,
terminie i sposobie wniesienia skargi. Skarg臋 wnosi si臋 do organu, kt贸ry wyda艂
zaskar偶on膮 decyzj臋. Je偶eli organ, kt贸ry wyda艂 zaskar偶on膮 decyzj臋, nie przychyli si臋
do skargi, przekazuje j膮 wraz z aktami sprawy bezzw艂ocznie do w艂a艣ciwego s膮du.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 4/177
偶 4. S膮d powo艂any do rozpoznania skargi mo偶e wstrzyma膰 wykonanie
zaskar偶onej decyzji. Odmowa wstrzymania nie wymaga uzasadnienia.
偶 5. Po rozpoznaniu skargi s膮d orzeka o utrzymaniu w mocy, uchyleniu albo
zmianie zaskar偶onej decyzji; na postanowienie s膮du za偶alenie nie przys艂uguje.
Art. 8. 偶 1. W post臋powaniu wykonawczym skazany mo偶e korzysta膰 z pomocy
obro艅cy ustanowionego w tym post臋powaniu.
偶 2. W post臋powaniu przed s膮dem skazany musi mie膰 obro艅c臋, je偶eli:
1) jest g艂uchy, niemy lub niewidomy,
2) zachodzi uzasadniona w膮tpliwo艣膰 co do jego poczytalno艣ci,
3) nie uko艅czy艂 18 lat,
4) (uchylony),
5) s膮d uzna to za niezb臋dne ze wzgl臋du na okoliczno艣ci utrudniaj膮ce obron臋.
偶 2a. Przepis art. 78 Kodeksu post臋powania karnego stosuje si臋 odpowiednio.
偶 3. Skazany pozbawiony wolno艣ci mo偶e porozumiewa膰 si臋 ze swoim obro艅c膮,
pe艂nomocnikiem b臋d膮cym adwokatem lub radc膮 prawnym oraz przedstawicielem
nieb臋d膮cym adwokatem ani radc膮 prawnym, kt贸ry zosta艂 zaaprobowany przez
Przewodnicz膮cego Izby Europejskiego Trybuna艂u Praw Cz艂owieka do
reprezentowania skazanego przed tym Trybuna艂em, podczas nieobecno艣ci innych
os贸b, a rozmowy z tymi osobami w trakcie widze艅 i rozmowy telefoniczne nie
podlegaj膮 kontroli.
Art. 8a. 偶 1. Korespondencja skazanego pozbawionego wolno艣ci podlega
cenzurze i nadzorowi, chyba 偶e ustawa stanowi inaczej.
偶 2. Korespondencja skazanego pozbawionego wolno艣ci z obro艅c膮 lub
pe艂nomocnikiem b臋d膮cym adwokatem lub radc膮 prawnym nie podlega cenzurze,
nadzorowi oraz zatrzymaniu i powinna by膰 bezzw艂ocznie przekazywana do adresata.
Przepisy art. 73 偶 3 i 4 oraz art. 225 偶 3 Kodeksu post臋powania karnego stosuje si臋.
偶 3. Przepis 偶 2 zdanie pierwsze stosuje si臋 odpowiednio do korespondencji
skazanego pozbawionego wolno艣ci prowadzonej z organami 艣cigania, wymiaru
sprawiedliwo艣ci i innymi organami pa艅stwowymi, organami samorz膮du
terytorialnego, Rzecznikiem Praw Obywatelskich, Rzecznikiem Praw Dziecka,
organami powo艂anymi na podstawie ratyfikowanych przez Rzeczpospolit膮 Polsk膮
um贸w mi臋dzynarodowych dotycz膮cych ochrony praw cz艂owieka oraz
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 5/177
przedstawicielem nieb臋d膮cym adwokatem ani radc膮 prawnym, kt贸ry zosta艂
zaaprobowany przez Przewodnicz膮cego Izby Europejskiego Trybuna艂u Praw
Cz艂owieka do reprezentowania skazanego przed tym Trybuna艂em.
Art. 8b. 偶 1. Rzecznik Praw Obywatelskich lub osoba przez niego
upowa偶niona ma prawo wst臋pu w ka偶dym czasie, bez ogranicze艅, do zak艂ad贸w
karnych, areszt贸w 艣ledczych i innych miejsc, w kt贸rych przebywaj膮 osoby
pozbawione wolno艣ci, oraz poruszania si臋 po ich terenie, przegl膮dania dokument贸w i
偶膮dania wyja艣nie艅 od administracji tych jednostek, a tak偶e do przeprowadzania
podczas nieobecno艣ci innych os贸b rozm贸w z osobami pozbawionymi wolno艣ci oraz
badania ich wniosk贸w, skarg i pr贸艣b.
偶 2. Przepis 偶 1 stosuje si臋 odpowiednio do prokuratora wykonuj膮cego
czynno艣ci s艂u偶bowe.
Rozdzia艂 IV
Post臋powanie wykonawcze
Oddzia艂 1
Wykonywanie orzecze艅
Art. 9. 偶 1. Post臋powanie wykonawcze wszczyna si臋 bezzw艂ocznie, gdy
orzeczenie sta艂o si臋 wykonalne.
偶 2. Wyrok oraz postanowienia wydane w trybie art. 420 Kodeksu
post臋powania karnego staj膮 si臋 wykonalne z chwil膮 uprawomocnienia, chyba 偶e
ustawa stanowi inaczej.
偶 3. Postanowienie w post臋powaniu wykonawczym staje si臋 wykonalne z
chwil膮 wydania, chyba 偶e ustawa stanowi inaczej lub s膮d wydaj膮cy postanowienie
albo s膮d powo艂any do rozpoznania za偶alenia wstrzyma jego wykonanie.
偶 4. Z艂o偶enie wniosku o wydanie postanowienia w post臋powaniu
wykonawczym nie wstrzymuje wykonania orzeczenia, kt贸rego wniosek dotyczy,
chyba 偶e s膮d, w szczeg贸lnie uzasadnionych wypadkach, postanowi inaczej.
Postanowienie w przedmiocie wstrzymania wykonania orzeczenia nie wymaga
uzasadnienia.
Art. 10. 偶 1. Policja w zakresie post臋powania wykonawczego wykonuje
polecenia s膮du.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 6/177
偶 2. Przepis 偶 1 stosuje si臋 odpowiednio r贸wnie偶 do 呕andarmerii Wojskowej
oraz dow贸dcy wojskowego, je偶eli skazany jest 偶o艂nierzem.
偶 3. Przepis 偶 1 stosuje si臋 odpowiednio r贸wnie偶 do Agencji Bezpiecze艅stwa
Wewn臋trznego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Stra偶y Granicznej oraz
innych organ贸w, je偶eli post臋powanie wykonawcze dotyczy spraw, kt贸re zgodnie z
przepisami prawa nale偶膮 do ich w艂a艣ciwo艣ci.
偶 4. Organy i instytucje pa艅stwowe, organy samorz膮du terytorialnego oraz
stowarzyszenia i organizacje spo艂eczne w zakresie swojego dzia艂ania udzielaj膮
pomocy organom wykonuj膮cym orzeczenia.
Art. 11. 偶 1. S膮d, kieruj膮c orzeczenie do wykonania, przesy艂a jego odpis lub
wyci膮g, ze wzmiank膮 o wykonalno艣ci, a w wypadku orzeczenia prawomocnego
z dat膮 jego uprawomocnienia si臋, odpowiedniemu organowi powo艂anemu do
wykonywania orzeczenia. Kieruj膮c do wykonania orzeczenie dotycz膮ce grzywny,
nawi膮zki na rzecz Skarbu Pa艅stwa, 艣wiadczenia pieni臋偶nego na rzecz Funduszu
Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej oraz nale偶no艣ci
s膮dowych, s膮d przesy艂a tak偶e ostatnio uzyskan膮 informacj臋, o kt贸rej mowa
w art. 213 偶 1a Kodeksu post臋powania karnego. S膮d przesy艂a dyrektorowi zak艂adu
karnego lub aresztu 艣ledczego orzeczenie wraz z uzasadnieniem, je偶eli zosta艂o
sporz膮dzone i nie zawiera informacji niejawnych o klauzuli tajno艣ci tajne lub
艣ci艣le tajne .
偶 1a. Je偶eli pokrzywdzony z艂o偶y艂 wniosek, o kt贸rym mowa w art. 168a 偶 1, s膮d,
o kt贸rym mowa w 偶 1, przesy艂a dyrektorowi zak艂adu karnego lub aresztu 艣ledczego
ten wniosek oraz dane zawieraj膮ce imi臋, nazwisko i adres pokrzywdzonego
偶 2. S膮d po wydaniu wyroku skazuj膮cego przesy艂a dyrektorowi aresztu
艣ledczego lub zak艂adu karnego posiadane w sprawie informacje dotycz膮ce osoby
skazanego, w tym dane o uprzedniej karalno艣ci oraz zastosowanych wobec niego
艣rodkach wychowawczych lub poprawczych, informacje pozwalaj膮ce na
identyfikacj臋 skazanego, w szczeg贸lno艣ci numer Automatycznego Systemu
Identyfikacji Daktyloskopijnej (AFIS), numer Powszechnego Elektronicznego
Systemu Ewidencji Ludno艣ci (PESEL), rysopis oraz opis znak贸w szczeg贸lnych i
tatua偶y, a tak偶e zdj臋cie skazanego, odpisy orzecze艅 i opinii lekarskich oraz
psychologicznych, w tym stwierdzaj膮cych u skazanego uzale偶nienia od alkoholu,
艣rodk贸w psychotropowych i odurzaj膮cych, a tak偶e informacje dotycz膮ce pope艂nienia
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 7/177
przest臋pstwa okre艣lonego w art. 197 203 Kodeksu karnego w zwi膮zku z
zaburzeniami preferencji seksualnych, a po uprawomocnieniu si臋 wyroku, na
wniosek dyrektora zak艂adu lub aresztu r贸wnie偶 akta s膮dowe.
偶 3. Minister Sprawiedliwo艣ci, w porozumieniu z Ministrem Obrony
Narodowej, okre艣la, w drodze rozporz膮dzenia, szczeg贸艂owy zakres informacji
przesy艂anych dyrektorowi zak艂adu karnego lub aresztu 艣ledczego, o kt贸rych mowa w
偶 2, maj膮c na uwadze konieczno艣膰 zebrania danych osobopoznawczych niezb臋dnych
do dokonania prawid艂owej klasyfikacji skazanego dla indywidualnego z nim
post臋powania zmierzaj膮cego do realizacji cel贸w jakim ma s艂u偶y膰 wykonanie kary
pozbawienia wolno艣ci.
偶 4. W razie skazania tymczasowo aresztowanego lub osoby odbywaj膮cej kar臋
pozbawienia wolno艣ci s膮d przesy艂a zawiadomienie o skazaniu wraz z informacjami,
o kt贸rych mowa w 偶 2, dyrektorowi aresztu 艣ledczego lub zak艂adu karnego.
偶 5. Organ, o kt贸rym mowa w 偶 1, zawiadamia s膮d o przyst膮pieniu do
wykonania orzeczenia oraz o zako艅czeniu jego wykonywania.
Art. 12. O prawomocnych skazaniach os贸b podlegaj膮cych obowi膮zkowi s艂u偶by
wojskowej lub s艂u偶by w formacjach obrony cywilnej na kar臋 pozbawienia wolno艣ci
bez zawieszenia jej wykonania, jak r贸wnie偶 o zmianach dotycz膮cych wykonywania
kary pozbawienia wolno艣ci, s膮d zawiadamia r贸wnie偶 organy w艂a艣ciwe w sprawach
powszechnego obowi膮zku obrony, na zasadach i w trybie okre艣lonych w odr臋bnych
przepisach.
Art. 12a. 偶 1. W wezwaniu do uiszczenia grzywny, r贸wnie偶 orzeczonej jako
kara zast臋pcza, nawi膮zki na rzecz Skarbu Pa艅stwa, kwoty pieni臋偶nej stanowi膮cej
przedmiot przepadku, koszt贸w s膮dowych lub pieni臋偶nej kary porz膮dkowej na
podstawie prawomocnego orzeczenia s膮dowego wydanego w sprawie o przest臋pstwo
lub wykroczenie, nale偶y te偶 pouczy膰 o tym, 偶e w razie nieuiszczenia tych nale偶no艣ci
w ca艂o艣ci w terminie wynikaj膮cym z przepis贸w niniejszego kodeksu s膮d przeka偶e do
biur informacji gospodarczej, dzia艂aj膮cych na podstawie ustawy z dnia 9 kwietnia
2010 r. o udost臋pnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych
(Dz. U. z 2014 r. poz. 1015 i 1188), informacj臋 gospodarcz膮 o powstaniu tej
zaleg艂o艣ci.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 8/177
偶 2. W razie nieuiszczenia przez skazanego w ca艂o艣ci nale偶no艣ci, o kt贸rych
mowa w 偶 1, w terminie wynikaj膮cym z przepis贸w niniejszego kodeksu s膮d
niezw艂ocznie przekazuje informacj臋 gospodarcz膮 o powstaniu tej zaleg艂o艣ci do biur
informacji gospodarczej, dzia艂aj膮cych na podstawie ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r.
o udost臋pnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych.
偶 3. S膮d wykonuje obowi膮zki wierzyciela, o kt贸rych mowa w art. 29
i art. 30 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udost臋pnianiu informacji gospodarczych
i wymianie danych gospodarczych.
Art. 12b. Organ wykonuj膮cy orzeczenie w razie stwierdzenia, 偶e zachodz膮
warunki do wydania wyroku 艂膮cznego, niezw艂ocznie zawiadamia o tym w艂a艣ciwy
s膮d.
Art. 12c. Je偶eli kara lub inny 艣rodek podlegaj膮cy wykonaniu wed艂ug przepis贸w
niniejszego kodeksu s膮 okre艣lone w tygodniach, miesi膮cach lub latach, przyjmuje si臋
w post臋powaniu wykonawczym, 偶e tydzie艅 liczy si臋 za dni 7, miesi膮c za dni 30,
a rok za dni 365.
Art. 12d. Za dzie艅 trwania kary pozbawienia wolno艣ci, zast臋pczej kary
pozbawienia wolno艣ci, kary aresztu wojskowego, kary aresztu, zast臋pczej kary
aresztu, kary porz膮dkowej oraz 艣rodka przymusu skutkuj膮cego pozbawienie
wolno艣ci przyjmuje si臋 okres 24 godzin liczony od chwili rzeczywistego
pozbawienia wolno艣ci.
Art. 13. 偶 1. Organ wykonuj膮cy orzeczenie oraz ka偶dy, kogo orzeczenie
bezpo艣rednio dotyczy, mo偶e zwr贸ci膰 si臋 do s膮du, kt贸ry je wyda艂, o rozstrzygni臋cie
w膮tpliwo艣ci co do wykonania orzeczenia lub zarzut贸w co do obliczenia kary. Na
postanowienie s膮du przys艂uguje za偶alenie.
偶 2. (uchylony).
偶 3. Na postanowienie w przedmiocie okre艣lonym w 偶 1 za偶alenie przys艂uguje
r贸wnie偶 organowi okre艣lonemu w art. 2 pkt 5 10 oraz ka偶demu, kogo orzeczenie
bezpo艣rednio dotyczy.
Art. 14. 偶 1. W post臋powaniu wykonawczym organ post臋powania
wykonawczego mo偶e zarz膮dzi膰 zebranie informacji dotycz膮cych skazanego. Organ
okre艣lony w art. 2 pkt 1 5 wykonuj膮cy orzeczenie mo偶e tak偶e zarz膮dzi膰 zebranie
informacji dotycz膮cych skazanego w drodze wywiadu 艣rodowiskowego
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 9/177
przeprowadzonego przez kuratora s膮dowego. W razie uzasadnionych w膮tpliwo艣ci co
do to偶samo艣ci skazanego organ wykonuj膮cy orzeczenie mo偶e za偶膮da膰 ustalenia jego
to偶samo艣ci przez Policj臋.
偶 2. Minister Sprawiedliwo艣ci okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, w
porozumieniu z ministrem w艂a艣ciwym do spraw wewn臋trznych i z Ministrem
Obrony Narodowej, inne organy powo艂ane do przeprowadzenia wywiadu
艣rodowiskowego, uwzgl臋dniaj膮c w szczeg贸lno艣ci jego zakres oraz tryb
przeprowadzania.
Art. 15. 偶 1. S膮d umarza post臋powanie wykonawcze w razie przedawnienia
wykonania kary, 艣mierci skazanego lub innej przyczyny wy艂膮czaj膮cej to
post臋powanie.
偶 2. Je偶eli zachodzi d艂ugotrwa艂a przeszkoda uniemo偶liwiaj膮ca post臋powanie
wykonawcze, a w szczeg贸lno艣ci je偶eli nie mo偶na uj膮膰 skazanego albo nie mo偶na
wykona膰 wobec niego orzeczenia z powodu choroby psychicznej lub innej
przewlek艂ej, ci臋偶kiej choroby, post臋powanie zawiesza si臋 w ca艂o艣ci lub w cz臋艣ci na
czas trwania przeszkody.
偶 2a. Na postanowienie w przedmiocie umorzenia lub zawieszenia
post臋powania wykonawczego przys艂uguje za偶alenie.
偶 3. Zawieszenie post臋powania wykonawczego nie wstrzymuje biegu
przedawnienia, chyba 偶e skazany uchyla si臋 od wykonania kary. Okres wstrzymania
biegu przedawnienia nie mo偶e przekroczy膰 10 lat.
偶 4. Wykonywanie kary pozbawienia wolno艣ci, zast臋pczej kary pozbawienia
wolno艣ci, kary aresztu wojskowego, kary aresztu lub zast臋pczej kary aresztu, kary
porz膮dkowej oraz 艣rodka przymusu skutkuj膮cego pozbawienie wolno艣ci w tej samej
lub innej sprawie wstrzymuje bieg przedawnienia.
Art. 16. (uchylony).
Art. 17. 偶 1. S膮d, kieruj膮c do wykonania orzeczenie o pozbawieniu wolno艣ci,
zawiadamia:
1) s膮d opieku艅czy, je偶eli zachodzi potrzeba opieki nad dzie膰mi skazanego,
2) w艂a艣ciwy organ, je偶eli zachodzi potrzeba opieki nad osob膮 niedo艂臋偶n膮 lub
chor膮, kt贸r膮 opiekowa艂 si臋 skazany, albo potrzeba przedsi臋wzi臋cia niezb臋dnych
czynno艣ci do ochrony mienia lub mieszkania skazanego.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 10/177
偶 2. O poczynionych wyst膮pieniach i wydanych zarz膮dzeniach zawiadamia si臋
skazanego.
Art. 17a. 偶 1. W razie orzeczenia wobec skazanego kary pozbawienia wolno艣ci
oraz kary ograniczenia wolno艣ci na podstawie art. 37b lub art. 87 偶 2 Kodeksu
karnego, kar臋 ograniczenia wolno艣ci kieruje si臋 do wykonania w pierwszej
kolejno艣ci tylko w贸wczas, gdy zachodz膮 przeszkody prawne do niezw艂ocznego
wykonania kary pozbawienia wolno艣ci.
偶 2. W wypadku ustania przeszk贸d, o kt贸rych mowa w 偶 1, s膮d niezale偶nie od
tego, czy kara ograniczenia wolno艣ci zosta艂a ju偶 w ca艂o艣ci wykonana zawiesza
post臋powanie wykonawcze dotycz膮ce kary ograniczenia wolno艣ci i niezw艂ocznie
kieruje do wykonania kar臋 pozbawienia wolno艣ci.
Oddzia艂 2
Post臋powanie przed s膮dem
Art. 18. 偶 1. W post臋powaniu wykonawczym s膮d orzeka postanowieniem.
偶 2. W kwestiach nie wymagaj膮cych postanowienia prezes s膮du lub
upowa偶niony s臋dzia wydaje zarz膮dzenia.
偶 3. W kwestiach nie wymagaj膮cych postanowienia s膮du penitencjarnego
zarz膮dzenia wydaje s臋dzia penitencjarny.
Art. 18a. W post臋powaniu wykonawczym czynno艣ci zastrze偶one dla s膮du lub
s臋dziego mog膮 by膰 wykonywane przez referendarza s膮dowego, z wy艂膮czeniem:
1) spraw zastrze偶onych dla s膮du penitencjarnego oraz s臋dziego penitencjarnego,
2) spraw dotycz膮cych wykonania kary pozbawienia wolno艣ci,
3) zarz膮dzania wykonania zast臋pczej kary pozbawienia wolno艣ci,
4) rozstrzygania w膮tpliwo艣ci co do wykonania orzeczenia s膮du lub zarzut贸w co do
obliczenia kary,
5) spraw, o kt贸rych mowa w rozdzia艂ach VI i XV XX,
6) wydawania postanowie艅 w sprawach, o kt贸rych mowa w rozdzia艂ach XII i XIII.
Art. 19. 偶 1. S膮d orzeka na wniosek prokuratora, skazanego albo jego obro艅cy
oraz z urz臋du, a je偶eli ustawa tak stanowi na wniosek innych os贸b.
偶 2. Wniosek lub skarg臋 mo偶na zg艂osi膰 na pi艣mie lub ustnie. W wypadku
ustnego zg艂oszenia spisuje si臋 protok贸艂.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 11/177
偶 3. Sk艂adaj膮cy wniosek, o kt贸rym mowa w 偶 1, jest obowi膮zany do
uzasadnienia zawartych w nim 偶膮da艅 w stopniu umo偶liwiaj膮cym jego rozpoznanie,
w szczeg贸lno艣ci do do艂膮czenia odpowiednich dokument贸w. W przypadku
niewykonania tego obowi膮zku mo偶na pozostawi膰 wniosek bez rozpoznania.
偶 4. Wniosek lub skarg臋 rozpoznaje si臋 w terminie 21 dni od daty wp艂ywu do
s膮du, chyba 偶e ustawa przewiduje rozpoznanie wniosku na posiedzeniu, w kt贸rym
uprawnione osoby mog膮 wzi膮膰 udzia艂.
Art. 20. 偶 1. W post臋powaniu wykonawczym s膮d orzeka jednoosobowo.
偶 2. Za偶alenie wnosi si臋 do s膮du, kt贸ry wyda艂 zaskar偶one postanowienie;
zostaje ono przekazane bezzw艂ocznie zarz膮dzeniem wraz z aktami sprawy do s膮du
wy偶szej instancji, chyba 偶e s膮d orzekaj膮cy w tym samym sk艂adzie przychyli si臋 do
za偶alenia.
偶 3. S膮d wy偶szej instancji rozpoznaje za偶alenie jednoosobowo.
偶 4. S膮d wy偶szej instancji rozpoznaje za偶alenie w terminie 21 dni od daty jego
przekazania przez s膮d pierwszej instancji, chyba 偶e ustawa przewiduje rozpoznanie
za偶alenia na posiedzeniu, w kt贸rym uprawnione osoby mog膮 wzi膮膰 udzia艂.
Art. 20a. 偶 1. Za偶alenie na postanowienie referendarza s膮dowego rozpoznaje
s膮d, w kt贸rym wydano zaskar偶one postanowienie.
偶 2. Wniesienie za偶alenia na postanowienie referendarza s膮dowego wstrzymuje
jego wykonanie.
偶 3. Przepisy dotycz膮ce za偶ale艅 na postanowienia referendarza s膮dowego
stosuje si臋 odpowiednio do za偶ale艅 na zarz膮dzenia referendarza s膮dowego.
Art. 21. W post臋powaniu przed s膮dem prokurator jest stron膮; w szczeg贸lno艣ci
mo偶e sk艂ada膰 wnioski, a w wypadkach wskazanych w ustawie wnosi膰 za偶alenia na
postanowienia wydane w post臋powaniu wykonawczym.
Art. 22. 偶 1. Prokurator, skazany oraz jego obro艅ca, s膮dowy kurator
zawodowy, pokrzywdzony, a tak偶e inne osoby, o kt贸rych mowa w art. 19 偶 1, maj膮
prawo wzi膮膰 udzia艂 w posiedzeniu, gdy ustawa tak stanowi. W posiedzeniu s膮du
wy偶szej instancji maj膮 prawo wzi膮膰 udzia艂 osoby, kt贸rym przys艂uguje prawo do
udzia艂u w posiedzeniu s膮du pierwszej instancji.
偶 1a. Niestawiennictwo os贸b, o kt贸rych mowa w 偶 1, nale偶ycie
zawiadomionych o terminie i celu posiedzenia, nie wstrzymuje rozpoznania sprawy,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 12/177
z wyj膮tkiem obro艅cy w wypadkach okre艣lonych w art. 8 偶 2, chyba 偶e s膮d orzeka na
korzy艣膰 lub zgodnie z wnioskiem skazanego.
偶 2. S膮d mo偶e dopu艣ci膰 do udzia艂u w posiedzeniu r贸wnie偶 inne osoby ni偶
wymienione w 偶 1, je偶eli ich udzia艂 mo偶e mie膰 znaczenie dla rozstrzygni臋cia.
偶 3. Udzia艂 s膮dowego kuratora zawodowego w posiedzeniu jest obowi膮zkowy,
je偶eli ustawa tak stanowi lub s膮d uzna to za konieczne.
Art. 23. 偶 1. S膮d mo偶e zarz膮dzi膰 sprowadzenie skazanego na posiedzenie s膮du.
偶 2. S膮d mo偶e zleci膰 przes艂uchanie skazanego s膮dowi wezwanemu, w kt贸rego
okr臋gu skazany przebywa.
偶 3. Je偶eli post臋powanie s膮dowe dotyczy skazanego pozbawionego wolno艣ci,
posiedzenie mo偶e odby膰 si臋 w zak艂adzie, w kt贸rym on przebywa.
Art. 24. 偶 1. Je偶eli ujawni膮 si臋 nowe lub poprzednio nie znane okoliczno艣ci
istotne dla rozstrzygni臋cia, s膮d mo偶e w ka偶dym czasie zmieni膰 lub uchyli膰
poprzednie postanowienie.
偶 2. Niedopuszczalna jest zmiana lub uchylenie postanowienia, przewidzianego
w 偶 1, na niekorzy艣膰 skazanego po up艂ywie 6 miesi臋cy od dnia uprawomocnienia si臋
postanowienia.
偶 3. Na postanowienie wydane na podstawie 偶 1 przys艂uguje za偶alenie tylko
wtedy, gdy przys艂ugiwa艂o r贸wnie偶 na postanowienie podlegaj膮ce zmianie lub
uchyleniu.
Oddzia艂 3
Post臋powanie egzekucyjne
Art. 25. 偶 1. Egzekucj臋 zas膮dzonych roszcze艅 cywilnych, orzeczonej grzywny,
艣wiadczenia pieni臋偶nego oraz nale偶no艣ci s膮dowych prowadzi si臋 wed艂ug przepis贸w
Kodeksu post臋powania cywilnego, je偶eli niniejsza ustawa nie stanowi inaczej.
偶 2. (uchylony).
偶 3. W pierwszej kolejno艣ci podlegaj膮 zaspokojeniu zas膮dzone roszczenia
cywilne maj膮ce na celu naprawienie szkody lub zado艣膰uczynienie za doznan膮
krzywd臋, a nast臋pnie nale偶no艣ci s膮dowe.
Art. 26. Do tytu艂贸w egzekucyjnych maj膮 zastosowanie przepisy art. 776 795
Kodeksu post臋powania cywilnego.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 13/177
Art. 27. Egzekucj臋 przepadku oraz nawi膮zki na rzecz Skarbu Pa艅stwa prowadzi
Zmiany w art. 27
wejd膮 w 偶ycie z
[urz膮d skarbowy] wed艂ug przepis贸w
dn. 1.07.2016 r.
o post臋powaniu egzekucyjnym w administracji, je偶eli niniejsza ustawa nie stanowi (Dz. U. z 2015 r.
poz. 1269 i 2184).
inaczej.
Art. 27a. 偶 1. Do wykonania postanowie艅 o zabezpieczeniu grzywny,
艣wiadczenia pieni臋偶nego, 艣rodka kompensacyjnego oraz koszt贸w s膮dowych maj膮
zastosowanie przepisy Kodeksu post臋powania cywilnego, je偶eli niniejsza ustawa nie
stanowi inaczej.
偶 2. Do wykonania postanowie艅 o zabezpieczeniu przepadku maj膮
zastosowanie przepisy o post臋powaniu egzekucyjnym w administracji, je偶eli
niniejsza ustawa nie stanowi inaczej.
Art. 28. 偶 1. Orzeczone w stosunku do jednego z ma艂偶onk贸w, pozostaj膮cych
we wsp贸lno艣ci maj膮tkowej, kary grzywny, nawi膮zki i nale偶no艣ci s膮dowe podlegaj膮
zaspokojeniu z odr臋bnego maj膮tku skazanego oraz z wynagrodzenia za prac臋 lub za
inne us艂ugi 艣wiadczone przez niego osobi艣cie, jak r贸wnie偶 z praw tw贸rcy wynalazku,
wzoru u偶ytkowego oraz projektu racjonalizatorskiego. Je偶eli zaspokojenie z tych
zr贸de艂 oka偶e si臋 niemo偶liwe, egzekucja mo偶e by膰 prowadzona z maj膮tku wsp贸lnego.
Niemo偶no艣膰 zaspokojenia z maj膮tku odr臋bnego skazanego stwierdza si臋 w
protokole.
偶 2. Egzekucja z maj膮tku wsp贸lnego jest niedopuszczalna w razie skazania za
przest臋pstwo, kt贸rym pokrzywdzony jest ma艂偶onek skazanego albo osoby, w
stosunku do kt贸rych ma艂偶onek ten obci膮偶ony jest obowi膮zkiem alimentacyjnym.
偶 3. W razie skierowania egzekucji do maj膮tku wsp贸lnego, ma艂偶onek
skazanego mo偶e 偶膮da膰 ograniczenia lub wy艂膮czenia w ca艂o艣ci zaspokojenia
nale偶no艣ci, wymienionych w 偶 1, z maj膮tku wsp贸lnego lub niekt贸rych jego
sk艂adnik贸w, je偶eli skazany nie przyczyni艂 si臋 lub przyczyni艂 si臋 w stopniu
nieznacznym do powstania tego maj膮tku albo do nabycia okre艣lonych jego
sk艂adnik贸w lub je偶eli zaspokojenie z maj膮tku wsp贸lnego tych nale偶no艣ci jest
sprzeczne z zasadami wsp贸艂偶ycia spo艂ecznego.
Art. 29. 偶 1. Z chwil膮 prawomocnego orzeczenia przepadku wobec jednego
z ma艂偶onk贸w pozostaj膮cych we wsp贸lno艣ci maj膮tkowej, przedmioty maj膮tkowe,
kt贸rych dotyczy przepadek lub kt贸re podlegaj膮 egzekucji przepadku r贸wnowarto艣ci
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 14/177
przedmiot贸w lub korzy艣ci, trac膮 z mocy prawa charakter sk艂adnik贸w maj膮tku
wsp贸lnego. Od tej chwili stosuje si臋 do nich odpowiednio przepisy o wsp贸艂w艂asno艣ci
w cz臋艣ciach u艂amkowych, przy czym udzia艂 Skarbu Pa艅stwa stanowi cz臋艣膰
orzeczona przepadkiem. Ma艂偶onek skazanego mo偶e wyst膮pi膰 odpowiednio
z 偶膮daniem okre艣lonym w art. 28 偶 3.
偶 2. Przepis 偶 1 stosuje si臋 odpowiednio w wypadku orzeczenia przepadku
przedmiot贸w obj臋tych innym rodzajem wsp贸艂w艂asno艣ci 艂膮cznej.
Art. 29a. 偶 1. Przy egzekucji przepadku korzy艣ci maj膮tkowej uzyskanej
z pope艂nienia przest臋pstwa lub jej r贸wnowarto艣ci domniemywa si臋, 偶e rzeczy oraz
prawa maj膮tkowe, kt贸re s膮 we w艂adaniu skazanego po orzeczeniu przepadku,
nale偶a艂y do niego ju偶 w chwili wydania orzeczenia.
偶 2. Osoba fizyczna, w stosunku do kt贸rej dzia艂a domniemanie ustanowione
w art. 45 偶 3 Kodeksu karnego lub w art. 33 偶 4 Kodeksu karnego skarbowego, mo偶e
wnosi膰 o wy艂膮czenie z jego zakresu przedmiot贸w maj膮tkowych, kt贸rych 艂膮czna
warto艣膰 wed艂ug oszacowania organu egzekucyjnego nie przekracza przeci臋tnego
sze艣ciomiesi臋cznego dochodu tej osoby; wniosek o wy艂膮czenie zg艂asza si臋 do tego
organu.
偶 3. W razie nieuwzgl臋dnienia wniosku, o kt贸rym mowa w 偶 2, osoba
zainteresowana mo偶e w drodze pow贸dztwa 偶膮da膰 wy艂膮czenia przedmiot贸w z zakresu
domniemania i zwolnienia ich od egzekucji lub dokonanego zabezpieczenia.
Art. 29b. 偶 1. Pozew przeciwko Skarbowi Pa艅stwa o obalenie domniemania
ustanowionego w art. 45 偶 4 Kodeksu karnego lub w art. 33 偶 4 Kodeksu karnego
skarbowego jest tymczasowo wolny od op艂at s膮dowych, a w razie oddalenia
pow贸dztwa pow贸d jest obowi膮zany ui艣ci膰 op艂aty na zasadach og贸lnych.
偶 2. Je偶eli w celu obalenia domniemania pow贸d powo艂uje si臋 na nabycie
odp艂atne, powinien wskaza膰 zr贸d艂o nabycia i udowodni膰 pochodzenie potrzebnych
do nabycia 艣rodk贸w.
偶 3. Sprzeda偶 ruchomo艣ci lub nieruchomo艣ci nie mo偶e nast膮pi膰 przed
prawomocnym rozstrzygni臋ciem sprawy.
Art. 30. W sprawach wytoczonych przeciwko Skarbowi Pa艅stwa reprezentuje
Zmiany w art. 30
i art. 31 wejd膮 w
go prezes s膮du okr臋gowego lub [urz膮d skarbowy]
偶ycie z dn.
1.07.2016 r. (Dz.
w sprawach, w kt贸rych wykona艂 wyrok w zakresie orzeczonego nim przepadku.
U. z 2015 r. poz.
1269 i 2184).
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 15/177
Art. 31. W razie dokonania przez d艂u偶nika Skarbu Pa艅stwa czynno艣ci prawnej
z pokrzywdzeniem wierzyciela, z pow贸dztwem wyst臋puje prezes s膮du okr臋gowego
lub [urz膮d skarbowy] w sprawach, w kt贸rych
wykonuje orzeczenie.
Rozdzia艂 V
Nadz贸r penitencjarny
Art. 32. Nadz贸r nad legalno艣ci膮 i prawid艂owo艣ci膮 wykonywania kary
pozbawienia wolno艣ci, zast臋pczej kary pozbawienia wolno艣ci, kary aresztu
wojskowego, kary aresztu lub zast臋pczej kary aresztu, kary porz膮dkowej,
tymczasowego aresztowania, zatrzymania, 艣rodka przymusu skutkuj膮cego
pozbawienie wolno艣ci oraz 艣rodka zabezpieczaj膮cego zwi膮zanego z umieszczeniem
w zak艂adzie psychiatrycznym sprawuje s臋dzia penitencjarny.
Art. 33. 偶 1. S臋dzia penitencjarny wizytuje zak艂ady karne, areszty 艣ledcze oraz
inne miejsca, w kt贸rych przebywaj膮 osoby pozbawione wolno艣ci. Ma on prawo
wst臋pu w ka偶dym czasie, bez ogranicze艅, do tych zak艂ad贸w, areszt贸w i miejsc oraz
poruszania si臋 po ich terenie, przegl膮dania dokument贸w i 偶膮dania wyja艣nie艅 od
administracji tych jednostek.
偶 2. S臋dzia penitencjarny ma prawo przeprowadzania podczas nieobecno艣ci
innych os贸b rozm贸w z osobami pozbawionymi wolno艣ci oraz badania ich wniosk贸w,
skarg i pr贸艣b.
Art. 34. 偶 1. S臋dzia penitencjarny uchyla sprzeczn膮 z prawem decyzj臋 organu
wymienionego w art. 2 pkt 5 i 6, o ile dotyczy ona osoby pozbawionej wolno艣ci.
偶 2. Na decyzj臋 s臋dziego skazanemu i organom okre艣lonym w 偶 1 przys艂uguje
skarga do s膮du penitencjarnego, w kt贸rego okr臋gu wydano decyzj臋.
偶 3. Przepisy art. 7 偶 3 5 stosuje si臋 odpowiednio.
偶 4. W wypadku stwierdzenia niezgodnego z prawem pozbawienia wolno艣ci,
s臋dzia penitencjarny niezw艂ocznie zawiadamia o tym organ, do kt贸rego dyspozycji
osoba pozbawiona wolno艣ci pozostaje, a w wypadku odbywania przez ni膮 kary lub
wykonywania wobec niej 艣rodka, o kt贸rym mowa w art. 32 organ, kt贸ry skierowa艂
orzeczenie do wykonania, a w razie potrzeby zarz膮dza zwolnienie takiej osoby.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 16/177
Art. 35. 偶 1. Je偶eli zdaniem s臋dziego penitencjarnego zachodzi potrzeba
wydania decyzji nie nale偶膮cej do jego w艂a艣ciwo艣ci, a w szczeg贸lno艣ci decyzji o
charakterze administracyjnym, przekazuje on swoje spostrze偶enia wraz z
odpowiednimi wnioskami w艂a艣ciwemu organowi.
偶 2. Organ wymieniony w 偶 1 zawiadamia s臋dziego penitencjarnego, w
terminie 14 dni albo w innym wyznaczonym przez s臋dziego terminie, o zaj臋tym
stanowisku. Je偶eli s臋dzia penitencjarny uzna to stanowisko za niezadowalaj膮ce,
przedstawia spraw臋 organowi nadrz臋dnemu nad organem wymienionym w 偶 1;
organ nadrz臋dny zawiadamia s臋dziego o sposobie za艂atwienia sprawy.
偶 3. W wypadku powtarzania si臋 ra偶膮cych uchybie艅 w funkcjonowaniu zak艂adu
karnego, aresztu 艣ledczego lub innego miejsca, w kt贸rym przebywaj膮 osoby
pozbawione wolno艣ci, albo gdy istniej膮ce w nim warunki nie zapewniaj膮
poszanowania praw os贸b tam przebywaj膮cych, s臋dzia penitencjarny wyst臋puje do
w艂a艣ciwego organu nadrz臋dnego z wnioskiem o usuni臋cie w okre艣lonym terminie
istniej膮cych uchybie艅. Je偶eli w wymienionym terminie uchybienia te nie zosta艂y
usuni臋te, s臋dzia penitencjarny wyst臋puje z wnioskiem do w艂a艣ciwego ministra o
zawieszenie dzia艂alno艣ci b膮dz likwidacj臋 w ca艂o艣ci lub w cz臋艣ci okre艣lonego
zak艂adu, aresztu lub miejsca.
Art. 36. Minister Sprawiedliwo艣ci okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, spos贸b,
zakres i tryb sprawowania nadzoru penitencjarnego, uwzgl臋dniaj膮c w szczeg贸lno艣ci
legalno艣膰 i prawid艂owo艣膰 wykonywania kary pozbawienia wolno艣ci, spos贸b
eliminowania stwierdzonych uchybie艅 oraz sposoby dokumentowania i
przeprowadzania tego nadzoru, a tak偶e rodzaj i typ zak艂adu karnego.
Rozdzia艂 VI
Zatarcie skazania
Art. 37. 偶 1. W przedmiocie zatarcia skazania orzeka s膮d, chyba 偶e zatarcie
nast膮pi艂o z mocy prawa.
偶 2. Je偶eli w pierwszej instancji wyroki wyda艂o kilka s膮d贸w, w艂a艣ciwy jest s膮d,
kt贸ry jako ostatni wyda艂 wyrok skazuj膮cy. Je偶eli orzeka艂y s膮dy r贸偶nego rz臋du,
w艂a艣ciwy jest s膮d wy偶szego rz臋du.
偶 3. Wniosek skazanego o zatarcie skazania, z艂o偶ony przed up艂ywem roku od
wydania postanowienia odmawiaj膮cego zatarcia, mo偶na pozostawi膰 bez rozpoznania.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 17/177
偶 4. Na postanowienie w przedmiocie zatarcia skazania przys艂uguje za偶alenie.
Rozdzia艂 VII
Uczestnictwo spo艂ecze艅stwa w wykonywaniu orzecze艅, pomoc w spo艂ecznej
readaptacji skazanych oraz Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy
Postpenitencjarnej
Art. 38. 偶 1. W wykonywaniu kar, 艣rodk贸w karnych, kompensacyjnych,
zabezpieczaj膮cych i zapobiegawczych, w szczeg贸lno艣ci zwi膮zanych z pozbawieniem
wolno艣ci, oraz przepadku mog膮 wsp贸艂dzia艂a膰 stowarzyszenia, fundacje, organizacje
oraz instytucje, kt贸rych celem dzia艂ania jest realizacja zada艅 okre艣lonych
w niniejszym rozdziale, jak r贸wnie偶 ko艣cio艂y i inne zwi膮zki wyznaniowe oraz osoby
godne zaufania.
偶 1a. W zakresie zapobiegania przest臋pczo艣ci i readaptacji spo艂ecznej
podmioty, o kt贸rych mowa w 偶 1, podejmuj膮 dzia艂ania w celu zwi臋kszenia
efektywno艣ci dzia艂ania organ贸w pa艅stwowych oraz wzmacniania praworz膮dnego
dzia艂ania tych organ贸w.
偶 2. Podmioty, o kt贸rych mowa w 偶 1, mog膮 w porozumieniu z dyrektorem
zak艂adu karnego lub aresztu 艣ledczego uczestniczy膰 w prowadzeniu dzia艂alno艣ci
resocjalizacyjnej, spo艂ecznej, kulturalnej, o艣wiatowej, sportowej i religijnej w tych
zak艂adach lub aresztach.
Art. 39. 偶 1. Przedstawiciele podmiot贸w, o kt贸rych mowa w art. 38 偶 1, mog膮
uczestniczy膰 w radach oraz innych organach kolegialnych powo艂ywanych przez
Prezesa Rady Ministr贸w, Ministra Sprawiedliwo艣ci lub pod-leg艂e mu organy albo
wojewod贸w kt贸rych zadaniem jest 艣wiadczenie pomocy skazanym i ich rodzinom
albo koordynowanie wsp贸艂dzia艂ania spo艂ecze艅stwa z zak艂adami karnymi i aresztami
艣ledczymi. Przedstawiciele ci oraz osoby godne zaufania mog膮 te偶 uczestniczy膰
w spo艂ecznej kontroli nad wykonywaniem kar, 艣rodk贸w karnych, kompensacyjnych,
zabezpieczaj膮cych i zapobiegawczych oraz przepadku.
偶 2. Prezes Rady Ministr贸w okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, zakres, formy
i tryb wsp贸艂dzia艂ania oraz wymogi, jakie musz膮 spe艂nia膰 przedstawiciele podmiot贸w,
o kt贸rych mowa w art. 38 偶 1, w wykonywaniu kar, 艣rodk贸w karnych,
kompensacyjnych, zabezpieczaj膮cych, zapobiegawczych oraz przepadku, a tak偶e
spo艂ecznej kontroli, o kt贸rej mowa w 偶 1, uwzgl臋dniaj膮c cele, jakim powinno s艂u偶y膰
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 18/177
wsp贸艂dzia艂anie tych podmiot贸w w readaptacji spo艂ecznej i zapobieganiu
przest臋pczo艣ci.
Art. 40. 偶 1. W celu koordynowania wsp贸艂dzia艂ania organ贸w pa艅stwowych i
przedstawicieli spo艂ecze艅stwa w zapobieganiu przest臋pczo艣ci i wykonywaniu
orzecze艅 oraz w celu 艣wiadczenia pomocy w readaptacji spo艂ecznej, a tak偶e
wykonywania kontroli spo艂ecznej i dokonywania oceny polityki penitencjarnej,
Prezes Rady Ministr贸w powo艂uje Rad臋 G艂贸wn膮 do Spraw Spo艂ecznej Readaptacji i
Pomocy Skazanym, zwan膮 dalej Rad膮 G艂贸wn膮 .
偶 2. W sk艂ad Rady G艂贸wnej wchodz膮 przedstawiciele wymiaru
sprawiedliwo艣ci, Ministra Sprawiedliwo艣ci, Ministra Obrony Narodowej, ministra
w艂a艣ciwego do spraw zabezpieczenia spo艂ecznego, ministra w艂a艣ciwego do spraw
zdrowia, ministra w艂a艣ciwego do spraw o艣wiaty i wychowania, ministra w艂a艣ciwego
do spraw wewn臋trznych oraz Policji i S艂u偶by Wi臋ziennej. W sk艂ad Rady G艂贸wnej
mog膮 te偶 wchodzi膰 przedstawiciele stowarzysze艅, fundacji, organizacji i instytucji, o
kt贸rych mowa w art. 38 偶 1, ko艣cio艂贸w i innych zwi膮zk贸w wyznaniowych, a tak偶e
zwi膮zk贸w zawodowych i samorz膮du zawodowego, przedstawiciele nauki oraz osoby
godne zaufania, mog膮ce przyczyni膰 si臋 do realizacji cel贸w wymienionych w 偶 1.
偶 3. Stosownie do potrzeb, wojewoda mo偶e powo艂a膰 terenowe rady do spraw
spo艂ecznej readaptacji i pomocy skazanym, zwane dalej radami terenowymi . Do
sk艂adu rady terenowej zaprasza si臋 r贸wnie偶 przedstawicieli organ贸w odpowiedniego
szczebla, o kt贸rych mowa w 偶 2, a tak偶e organ贸w samorz膮du terytorialnego. Do
uczestniczenia w pracach rady terenowej mo偶na zaprosi膰 r贸wnie偶 przedstawicieli
innych podmiot贸w, o kt贸rych mowa w 偶 2. Rady terenowe wykonuj膮 zadania
okre艣lone w 偶 1.
偶 4. Prezes Rady Ministr贸w okre艣la, w drodze rozporz膮dzenia, szczeg贸艂owe
zasady i tryb powo艂ywania oraz dzia艂ania Rady G艂贸wnej i rad terenowych.
Art. 41. 偶 1. W celu u艂atwienia spo艂ecznej readaptacji, a w szczeg贸lno艣ci
przeciwdzia艂ania powrotowi do przest臋pstwa, powinno udziela膰 si臋 skazanym oraz
ich rodzinom niezb臋dnej pomocy, zw艂aszcza materialnej, medycznej, w znalezieniu
pracy i zakwaterowaniu, a tak偶e porad prawnych.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 19/177
偶 2. Pomocy, o kt贸rej mowa w 偶 1, udzielaj膮 w艂a艣ciwe organy administracji
rz膮dowej i samorz膮du terytorialnego oraz kuratorzy s膮dowi; pomocy tej mog膮
r贸wnie偶 udziela膰 podmioty, o kt贸rych mowa w art. 38 偶 1.
Art. 42. 偶 1. Skazany mo偶e ustanowi膰, na pi艣mie, jako swojego przedstawiciela
osob臋 godn膮 zaufania, za jej zgod膮, zw艂aszcza spo艣r贸d przedstawicieli stowarzysze艅,
fundacji, organizacji oraz instytucji, o kt贸rych mowa w art. 38 偶 1.
偶 2. Przedstawiciel skazanego, o kt贸rym mowa w 偶 1, mo偶e dzia艂a膰 wy艂膮cznie
w interesie skazanego i w tym celu sk艂ada膰 w jego imieniu wnioski, skargi i pro艣by
do w艂a艣ciwych organ贸w oraz instytucji, stowarzysze艅, fundacji, organizacji,
ko艣cio艂贸w i innych zwi膮zk贸w wyznaniowych.
偶 3. Prezes s膮du, upowa偶niony s臋dzia, a w toku posiedzenia s膮d, mo偶e na
wniosek skazanego dopu艣ci膰 do udzia艂u w post臋powaniu przed s膮dem
przedstawiciela skazanego, o kt贸rym mowa w 偶 1.
Art. 43. 偶 1. Tworzy si臋 Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy
Postpenitencjarnej, zwany dalej Funduszem .
偶 2. Fundusz jest pa艅stwowym funduszem celowym, kt贸rego dysponentem jest
Minister Sprawiedliwo艣ci, zwany dalej dysponentem Funduszu .
偶 3. S膮d, kt贸ry wyda艂 orzeczenie w I instancji, prowadzi wyodr臋bnion膮,
szczeg贸艂ow膮 ewidencj臋 ksi臋gow膮 nawi膮zek i 艣wiadcze艅 pieni臋偶nych zas膮dzonych na
rzecz Funduszu.
偶 4. S膮d, o kt贸rym mowa w 偶 3, wzywa osob臋 zobowi膮zan膮 do uiszczenia
nawi膮zki albo 艣wiadczenia pieni臋偶nego, do ich uiszczenia w terminie 30 dni.
偶 5. Post臋powanie egzekucyjne dotycz膮ce nawi膮zek i 艣wiadcze艅 pieni臋偶nych
zas膮dzonych na rzecz Funduszu wszczyna komornik na wniosek s膮du, o kt贸rym
mowa w 偶 3, wed艂ug przepis贸w Kodeksu post臋powania cywilnego. W tym celu s膮d z
urz臋du nadaje tytu艂owi egzekucyjnemu klauzul臋 wykonalno艣ci.
偶 6. Zaliczka na koszty egzekucji jest finansowana ze 艣rodk贸w Funduszu.
偶 7. Przychodami Funduszu s膮 艣rodki pieni臋偶ne pochodz膮ce z:
1) orzeczonych przez s膮dy nawi膮zek oraz 艣wiadcze艅 pieni臋偶nych,
2) potr膮ce艅 w wysoko艣ci 10% wynagrodzenia przys艂uguj膮cego za prac臋 skazanych
zatrudnionych w formach okre艣lonych w art. 121 偶 2,
3) wykonania kar dyscyplinarnych, o kt贸rych mowa w art. 143 偶 1 pkt 7,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 20/177
4) spadk贸w, zapis贸w i darowizn,
5) dotacji, zbi贸rek i innych zr贸de艂.
偶 8. 艢rodki Funduszu s膮 przeznaczane na:
1) pomoc osobom pokrzywdzonym przest臋pstwem oraz osobom im najbli偶szym,
zw艂aszcza pomoc medyczn膮, psychologiczn膮, rehabilitacyjn膮, prawn膮 oraz
materialn膮, udzielan膮 przez jednostki niezaliczane do sektora finans贸w
publicznych i niedzia艂aj膮ce w celu osi膮gni臋cia zysku, w tym stowarzyszenia,
fundacje, organizacje i instytucje,
2) pomoc postpenitencjarn膮 osobom pozbawionym wolno艣ci, zwalnianym z
zak艂ad贸w karnych i areszt贸w 艣ledczych oraz cz艂onkom ich rodzin, udzielan膮
przez zawodowych kurator贸w s膮dowych oraz S艂u偶b臋 Wi臋zienn膮,
2a) pomoc prawn膮 i psychologiczn膮 艣wiadkom i osobom im najbli偶szym,
3) pomoc postpenitencjarn膮 osobom, o kt贸rych mowa w pkt 2, udzielan膮 przez
podmioty wymienione w art. 38 偶 1,
4) dzia艂alno艣膰 podejmowan膮 lub powierzon膮 przez dysponenta Funduszu, maj膮c膮
na celu wsparcie i rozw贸j systemu pomocy osobom pokrzywdzonym
przest臋pstwem oraz pomocy postpenitencjarnej, w szczeg贸lno艣ci na:
a) promowanie i wspieranie inicjatyw i przedsi臋wzi臋膰 s艂u偶膮cych poprawie
sytuacji os贸b pokrzywdzonych przest臋pstwem oraz skutecznej readaptacji
skazanych,
b) podejmowanie przedsi臋wzi臋膰 o charakterze edukacyjnym
i informacyjnym,
c) pokrywanie koszt贸w zwi膮zanych z organizowaniem i prowadzeniem
szkole艅,
d) podejmowanie, organizowanie i zlecanie bada艅 naukowych dotycz膮cych
sytuacji oraz potrzeb os贸b pokrzywdzonych przest臋pstwem oraz os贸b
skazanych.
偶 9. Powierzenie realizacji zada艅, o kt贸rych mowa w 偶 8 pkt 1, 2a 4, odbywa
si臋 w trybie otwartego konkursu ofert.
偶 9a. Do realizacji pomocy prawnej i psychologicznej pokrzywdzonym
i 艣wiadkom na terenie s膮du, jednostki organizacyjnej prokuratury lub jednostki
organizacyjnej Policji wymagana jest zgoda prezesa s膮du, kierownika jednostki
organizacyjnej prokuratury b膮dz komendanta jednostki organizacyjnej Policji.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 21/177
Podmiot przyst臋puj膮cy do otwartego konkursu ofert do艂膮cza do oferty dokument
potwierdzaj膮cy t臋 zgod臋.
偶 10. Dysponent Funduszu, udzielaj膮c dotacji celowej, zwanej dalej dotacj膮 ,
na realizacj臋 zada艅, o kt贸rych mowa w 偶 8 pkt 1, 2a 4, zawiera z podmiotem
umow臋.
偶 11. Podmioty, z kt贸rymi zosta艂a zawarta umowa, s膮 obowi膮zane do
prowadzenia wyodr臋bnionej ewidencji ksi臋gowej otrzymanych 艣rodk贸w
i dokonywanych z tych 艣rodk贸w wydatk贸w oraz posiadania odr臋bnego rachunku
bankowego przeznaczonego tylko do obs艂ugi tych 艣rodk贸w.
偶 11a. Podmiot, kt贸ry otrzyma艂 dotacj臋 w celu 艣wiadczenia pomocy
psychologicznej osobom pokrzywdzonym przest臋pstwem lub 艣wiadkom, jest
obowi膮zany udzieli膰 pomocy psychologicznej na wezwanie organu prowadz膮cego
czynno艣ci operacyjno-rozpoznawcze albo sprawdzaj膮ce lub post臋powanie
przygotowawcze albo s膮du w terminie 14 dni od wezwania, chyba 偶e okre艣lone
w umowie 艣rodki przeznaczone na pomoc psychologiczn膮 zosta艂y wykorzystane lub
pokrzywdzony lub 艣wiadek nie kwalifikuje si臋 do udzielenia takiej pomocy.
偶 12. Podmioty, kt贸re otrzyma艂y dotacje z Funduszu, s膮 obowi膮zane do
sporz膮dzania i przekazywania dysponentowi Funduszu kwartalnych informacji
dotycz膮cych wykorzystania tych 艣rodk贸w oraz do sporz膮dzania i przekazania
rozliczenia dotacji w zakresie rzeczowym i finansowym, w terminie 15 dni od dnia
zako艅czenia realizacji zadania.
偶 13. Pomocy z Funduszu nie przyznaje si臋 w takim zakresie, w jakim zosta艂a
ona udzielona z innych zr贸de艂.
偶 14. Dysponent Funduszu kontroluje prawid艂owo艣膰 wydatkowania dotacji
otrzymanych z Funduszu pod wzgl臋dem racjonalno艣ci i legalno艣ci ich
wydatkowania, w tym zgodno艣膰 danych zawartych w informacjach, o kt贸rych mowa
w 偶 12, ze stanem faktycznym.
偶 15. Podmioty, kt贸re wykorzysta艂y dotacje niezgodnie z celem ich przyznania,
s膮 obowi膮zane do zwrotu dysponentowi Funduszu r贸wnowarto艣ci przekazanych
艣rodk贸w wraz z odsetkami w wysoko艣ci okre艣lonej jak dla zaleg艂o艣ci podatkowych,
w ci膮gu 15 dni od dnia stwierdzenia takiego wykorzystania.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 22/177
偶 15a. Podmioty, o kt贸rych mowa w 偶 15, nie mog膮 bra膰 udzia艂u w otwartym
konkursie ofert, o kt贸rym mowa w 偶 9, do dnia zwrotu 艣rodk贸w wraz z odsetkami
i przez nast臋pne 12 miesi臋cy od tego dnia.
偶 16. Osoba, kt贸ra wykorzysta艂a udzielon膮 pomoc niezgodnie z jej
przeznaczeniem, jest obowi膮zana do zwrotu r贸wnowarto艣ci uzyskanych 艣wiadcze艅.
偶 17. W wypadku ustalenia, 偶e osoba, kt贸rej udzielono pomocy, wykorzysta艂a
j膮 niezgodnie z przeznaczeniem, podmiot, kt贸ry udzieli艂 pomocy, jest obowi膮zany do
wezwania tej osoby do zwrotu r贸wnowarto艣ci uzyskanych 艣wiadcze艅 w terminie 30
dni od dnia wezwania jej do zwrotu.
偶 18. Osoba, kt贸ra wykorzysta艂a udzielon膮 pomoc niezgodnie z jej
przeznaczeniem i pomimo wezwania nie zwr贸ci艂a jej r贸wnowarto艣ci, traci prawo do
dalszej pomocy, chyba 偶e zachodz膮 wyj膮tkowe okoliczno艣ci uzasadniaj膮ce
udzielenie jej takiej pomocy.
偶 19. Minister Sprawiedliwo艣ci okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia:
1) tryb udzielania pomocy osobom pokrzywdzonym przest臋pstwem, 艣wiadkom
oraz osobom im najbli偶szym,
2) tryb udzielania pomocy osobom pozbawionym wolno艣ci, zwalnianym z
zak艂ad贸w karnych i areszt贸w 艣ledczych oraz cz艂onkom ich rodzin,
3) warunki i tryb udzielania dotacji z Funduszu podmiotom, w tym
w szczeg贸lno艣ci tryb przeprowadzania konkursu ofert, kryteria oceny oferty i
tryb zawierania um贸w na realizacj臋 powierzonych zada艅,
4) szczeg贸艂owe zadania, na kt贸re przeznaczane s膮 艣rodki Funduszu,
5) spos贸b wykorzystywania i rozliczania 艣rodk贸w Funduszu, w tym wz贸r i
terminy sk艂adania przez podmioty kwartalnych informacji,
6) szczeg贸艂owe zasady gospodarki finansowej Funduszu
uwzgl臋dniaj膮c potrzeb臋 prowadzenia odr臋bnej gospodarki finansowej w zakresie
realizacji zada艅 dotycz膮cych pomocy osobom pokrzywdzonym przest臋pstwem oraz
pomocy postpenitencjarnej, a tak偶e potrzeb臋 skutecznego i racjonalnego
wykorzystania 艣rodk贸w Funduszu oraz osi膮gni臋cia cel贸w, dla kt贸rych Fundusz
zosta艂 utworzony.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 23/177
Rozdzia艂 VIIa
System dozoru elektronicznego
Oddzia艂 1
Przepisy og贸lne
Art. 43a. 偶 1. Kary, 艣rodki karne i 艣rodki zabezpieczaj膮ce, kt贸rych wykonanie
艂膮czy si臋 z zastosowaniem dozoru elektronicznego, wykonuje si臋 wed艂ug przepis贸w
niniejszego rozdzia艂u.
偶 2. Ilekro膰 w przepisach niniejszego rozdzia艂u mowa jest o:
1) karze przepisy te stosuje si臋 r贸wnie偶 do 艣rodk贸w karnych
i zabezpieczaj膮cych,
2) skazanym przepisy te stosuje si臋 r贸wnie偶 do sprawcy, wobec kt贸rego
orzeczono 艣rodek zabezpieczaj膮cy po艂膮czony z dozorem elektronicznym
z wy艂膮czeniem przepis贸w dotycz膮cych wy艂膮cznie dozoru stacjonarnego.
Art. 43b. 偶 1. Doz贸r elektroniczny jest to kontrola zachowania skazanego przy
u偶yciu 艣rodk贸w technicznych.
偶 2. System dozoru elektronicznego jest to og贸艂 metod post臋powania i 艣rodk贸w
technicznych s艂u偶膮cych do wykonywania dozoru elektronicznego.
偶 3. W systemie dozoru elektronicznego mo偶na kontrolowa膰:
1) przebywanie przez skazanego w okre艣lonych dniach tygodnia i godzinach we
wskazanym przez s膮d miejscu (doz贸r stacjonarny),
2) bie偶膮ce miejsce pobytu skazanego, niezale偶nie od tego, gdzie skazany
przebywa (doz贸r mobilny),
3) zachowywanie przez skazanego okre艣lonej minimalnej odleg艂o艣ci od osoby
wskazanej przez s膮d (doz贸r zbli偶eniowy).
Art. 43c. 偶 1. Kar臋 pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru elektronicznego
wykonuje si臋 jako doz贸r stacjonarny. 艢rodki karne i zabezpieczaj膮ce w systemie
dozoru elektronicznego wykonuje si臋 jako doz贸r zbli偶eniowy lub mobilny.
偶 2. Minister Sprawiedliwo艣ci okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, spos贸b oraz
szczeg贸艂owe warunki wykonywania kar, 艣rodk贸w karnych i 艣rodk贸w
zabezpieczaj膮cych w systemie dozoru elektronicznego, w tym zakres niezb臋dnej
dokumentacji, maj膮c na uwadze konieczno艣膰 zapewnienia kontroli i oceny
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 24/177
zachowania os贸b, wobec kt贸rych orzeczono te kary, 艣rodki karne lub 艣rodki
zabezpieczaj膮ce.
Art. 43d. 偶 1. Nadz贸r nad wykonywaniem kar z zastosowaniem dozoru
elektronicznego oraz orzekanie w sprawach dotycz膮cych wykonania tych kar nale偶膮
do s膮du, o kt贸rym mowa w art. 43e.
偶 2. Nadz贸r, o kt贸rym mowa w 偶 1, obejmuje kontrol臋 i ocen臋:
1) legalno艣ci i prawid艂owo艣ci wykonywania orzeczonej kary,
2) prawid艂owo艣ci obliczania okres贸w wykonywania orzeczonej kary w systemie
dozoru elektronicznego,
3) wykonywania zada艅 probacyjnych i dzia艂alno艣ci wychowawczej s膮dowego
kuratora zawodowego oraz przebiegu procesu resocjalizacji skazanego,
4) dzia艂alno艣ci upowa偶nionego podmiotu dozoruj膮cego w zakresie wykonywania
obowi膮zk贸w przez skazanego,
5) kolejno艣ci wykonywania orzecze艅, jak r贸wnie偶 prawid艂owo艣ci zawiadamiania
o wyst膮pieniu warunk贸w technicznych pozwalaj膮cych na niezw艂oczne
rozpocz臋cie wykonania orzeczonej kary lub o dacie, od kt贸rej b臋dzie to
mo偶liwe.
偶 3. Czynno艣ci zwi膮zane z organizowaniem i kontrolowaniem wykonywania
kar z zastosowaniem dozoru elektronicznego oraz na艂o偶onych w zwi膮zku z nimi
obowi膮zk贸w wykonuje s膮dowy kurator zawodowy. Przepisy o dozorze i kuratorze
s膮dowym stosuje si臋 odpowiednio.
Art. 43e. 偶 1. W sprawach zwi膮zanych z udzieleniem zezwolenia na odbycie
kary pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru elektronicznego w艂a艣ciwy jest s膮d
penitencjarny, w kt贸rego okr臋gu skazany przebywa.
偶 2. W sprawach zwi膮zanych z wykonaniem postanowienia o udzieleniu
zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru
elektronicznego i jego uchyleniem w艂a艣ciwy jest s膮d penitencjarny, w kt贸rego
okr臋gu kara jest wykonywana, z wyj膮tkiem uchylenia zezwolenia z powod贸w,
o kt贸rych mowa w art. 43zaa 偶 1 pkt 1, kiedy to w艂a艣ciwy jest s膮d penitencjarny,
kt贸ry zezwolenia udzieli艂.
偶 3. W sprawach wykonywania dozoru zbli偶eniowego i mobilnego w艂a艣ciwy
jest s膮d, w kt贸rego okr臋gu skazany ma miejsce sta艂ego pobytu, a je偶eli skazany nie
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 25/177
posiada takiego miejsca s膮d, w kt贸rego okr臋gu orzeczono 艣rodek karny lub
zabezpieczaj膮cy wykonywany w systemie dozoru elektronicznego.
Art. 43f. 偶 1. 艢rodkami technicznymi s艂u偶膮cymi do wykonywania dozoru
elektronicznego s膮:
1) centrala monitorowania,
2) system teleinformatyczny, za pomoc膮 kt贸rego podmiot prowadz膮cy central臋
monitorowania, podmiot dozoruj膮cy, s膮dy, s膮dowi kuratorzy zawodowi i inne
uprawnione podmioty przetwarzaj膮 informacje zwi膮zane z organizowaniem
i kontrolowaniem wykonywania kar w systemie dozoru elektronicznego
(system komunikacyjno-monitoruj膮cy),
3) nadajniki,
4) rejestratory stacjonarne i przeno艣ne.
偶 2. Minister Sprawiedliwo艣ci okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, szczeg贸艂owe
warunki techniczne i wymagania funkcjonalne, jakie powinny spe艂nia膰 艣rodki
techniczne s艂u偶膮ce do wykonywania dozoru elektronicznego, a tak偶e spos贸b
funkcjonowania systemu komunikacyjno-monitoruj膮cego, w tym spos贸b
przekazywania danych wewn膮trz tego systemu, maj膮c na wzgl臋dzie konieczno艣膰
zapewnienia prawid艂owego dzia艂ania systemu dozoru elektronicznego oraz
zabezpieczenia danych osobowych i informacji zwi膮zanych z dzia艂aniem tego
systemu przed ich nieuprawnionym ujawnieniem.
Art. 43g. 偶 1. Doz贸r elektroniczny wykonywany jest przez:
1) podmiot prowadz膮cy central臋 monitorowania w zakresie czynno艣ci
zwi膮zanych z obs艂ug膮 tej centrali,
2) podmiot dozoruj膮cy w zakresie pozosta艂ych czynno艣ci.
偶 2. Podmiotem prowadz膮cym central臋 monitorowania jest podmiot dozoruj膮cy
lub jednostka organizacyjna podleg艂a Ministrowi Sprawiedliwo艣ci.
偶 3. Podmiotem dozoruj膮cym mo偶e by膰 przedsi臋biorca, instytucja pa艅stwowa
lub podmiot zagraniczny b臋d膮cy przedsi臋biorc膮 w rozumieniu prawa kraju rejestracji
i spe艂niaj膮cy warunki do wykonywania w Rzeczypospolitej Polskiej dzia艂alno艣ci
gospodarczej.
偶 4. Minister Sprawiedliwo艣ci dokonuje wyboru podmiotu dozoruj膮cego,
o kt贸rym mowa w 偶 3, w trybie okre艣lonym w ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 26/177
Prawo zam贸wie艅 publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907, z p贸zn. zm.1)) i powierza
mu wykonywanie czynno艣ci, o kt贸rych mowa w 偶 1 pkt 1 lub 2.
Oddzia艂 2
Rozpocz臋cie dozoru elektronicznego
Art. 43h. 偶 1. Kara mo偶e by膰 wykonywana w systemie dozoru elektronicznego
jedynie w贸wczas, gdy pozwalaj膮 na to warunki techniczne obejmuj膮ce
w szczeg贸lno艣ci liczb臋 oraz zasi臋g dost臋pnych nadajnik贸w i rejestrator贸w oraz
mo偶liwo艣ci organizacyjne ich obs艂ugi.
偶 2. W razie gdy warunki techniczne nie s膮 wystarczaj膮ce do jednoczesnego
obj臋cia dozorem mobilnym wszystkich skazanych, wobec kt贸rych doz贸r taki zosta艂
orzeczony, w pierwszej kolejno艣ci kieruje si臋 do wykonania dozory mobilne
orzeczone jako 艣rodek zabezpieczaj膮cy.
偶 3. Je偶eli skazany zamieszkuje wsp贸lnie z inn膮 osob膮 lub osobami
pe艂noletnimi, warunkiem rozpocz臋cia dozoru stacjonarnego jest uprzednia pisemna
zgoda tych os贸b z艂o偶ona do s膮du, obejmuj膮ca tak偶e umo偶liwienie podmiotowi
dozoruj膮cemu przeprowadzanie czynno艣ci kontrolnych.
偶 4. W razie potrzeby, na zarz膮dzenie s臋dziego penitencjarnego, kurator s膮dowy
ustala, w drodze zebrania informacji, czy skazany zamieszkuje wsp贸lnie z inn膮 osob膮
lub osobami pe艂noletnimi, a je偶eli tak, to uzyskuje dane personalne tych os贸b,
a nast臋pnie poucza je o warunkach wykonywania kary w systemie dozoru
elektronicznego oraz konsekwencjach, jakie wynikaj膮 z jej wykonywania dla os贸b
zamieszkuj膮cych ze skazanym. Kurator s膮dowy ustala warunki rodzinne oraz
socjalno-bytowe, w kt贸rych zamieszkuje skazany, w zakresie niezb臋dnym do
prawid艂owego wykonania kary w systemie dozoru elektronicznego. Informacje te
kurator s膮dowy przekazuje niezw艂ocznie do s膮du.
偶 5. O艣wiadczenie o wyra偶eniu zgody, o kt贸rej mowa w 偶 3, mo偶e by膰 r贸wnie偶
odebrane przez kuratora s膮dowego podczas czynno艣ci, o kt贸rych mowa w 偶 4,
a nast臋pnie niezw艂ocznie przekazane do s膮du.
偶 6. (uchylony)
偶 7. (uchylony)
1)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. z 2013 r. poz. 984,
1047 i 1473, z 2014 r. poz. 423, 768, 811, 915, 1146 i 1232 oraz z 2015 r. poz. 349.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 27/177
偶 8. Cofni臋cie zgody po wydaniu postanowienia o udzieleniu skazanemu
zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru
elektronicznego jest nieskuteczne.
Art. 43i. 偶 1. S膮d, kt贸ry wykonuje kar臋 z zastosowaniem dozoru
elektronicznego, 偶膮da od podmiotu dozoruj膮cego nades艂ania informacji, czy warunki
techniczne pozwalaj膮 na niezw艂oczne rozpocz臋cie wykonywania tej kary, a je艣li nie
od jakiej daty b臋dzie to mo偶liwe.
偶 2. Je偶eli z informacji uzyskanych od podmiotu dozoruj膮cego wynika, 偶e nie
jest mo偶liwe niezw艂oczne rozpocz臋cie wykonywania kary, s膮d orzeka o odroczeniu
wykonania tej kary na czas okre艣lony. A膮czny okres odroczenia nie mo偶e by膰
d艂u偶szy ni偶 rok.
偶 3. Na postanowienie o odroczeniu wykonania kary przys艂uguje za偶alenie.
偶 4. Przepisy 偶 1 3 nie maj膮 zastosowania do post臋powania w przedmiocie
udzielenia zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru
elektronicznego.
Art. 43j. 偶 1. Je偶eli po up艂ywie 艂膮cznego okresu odroczenia, o kt贸rym mowa
w art. 43i 偶 2, z informacji uzyskanych od podmiotu dozoruj膮cego wynika, 偶e
w dalszym ci膮gu nie jest mo偶liwe niezw艂oczne rozpocz臋cie wykonywania 艣rodka
karnego, s膮d orzeka o uchyleniu kontroli zakazu lub obowi膮zku z zastosowaniem
systemu dozoru elektronicznego, a w miar臋 potrzeby stosuje zamiast lub obok
orzeczonego 艣rodka karnego 艣rodek karny, o kt贸rym mowa w art. 39 pkt 2 2e
Kodeksu karnego. Stosuj膮c 艣rodek lub 艣rodki karne, s膮d ma na wzgl臋dzie, by ich
dolegliwo艣膰 nie przekracza艂a 艂膮cznie 艣rodka karnego orzeczonego w wyroku.
偶 2. Je偶eli po up艂ywie 艂膮cznego okresu odroczenia, o kt贸rym mowa w art. 43i
偶 2, z informacji uzyskanych od podmiotu dozoruj膮cego wynika, 偶e w dalszym ci膮gu
nie jest mo偶liwe niezw艂oczne rozpocz臋cie wykonywania 艣rodka zabezpieczaj膮cego,
s膮d orzeka w przedmiocie zmiany lub uchylenia 艣rodka zabezpieczaj膮cego.
偶 3. Na postanowienie s膮du przys艂uguje za偶alenie.
Art. 43k. 偶 1. W przypadku dozoru zbli偶eniowego lub mobilnego, po
uzyskaniu od podmiotu dozoruj膮cego informacji, 偶e mo偶liwe jest niezw艂oczne
rozpocz臋cie wykonywania kary, s膮d wydaje postanowienie o rozpocz臋ciu dozoru
elektronicznego, w kt贸rym:
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 28/177
1) wyznacza termin i okre艣la spos贸b zg艂oszenia przez skazanego gotowo艣ci do
instalacji 艣rodk贸w technicznych,
2) okre艣la, jakie 艣rodki techniczne maj膮 zosta膰 zainstalowane.
偶 2. Termin, o kt贸rym mowa w 偶 1 pkt 1, nie mo偶e by膰 d艂u偶szy ni偶 24 godziny
od zwolnienia skazanego z zak艂adu karnego, a je艣li skazany przebywa na wolno艣ci,
nie d艂u偶szy ni偶 24 godziny od og艂oszenia lub dor臋czenia skazanemu postanowienia
o rozpocz臋ciu dozoru elektronicznego. Je偶eli wobec skazanego przebywaj膮cego
w zak艂adzie karnym orzeczono doz贸r mobilny lub zbli偶eniowy, mo偶na wyznaczy膰
termin za艂o偶enia nadajnika w okresie do 7 dni przed zako艅czeniem odbywania kary
lub warunkowym przedterminowym zwolnieniem; w takim wypadku o terminie
powiadamia si臋 podmiot dozoruj膮cy i dyrektora zak艂adu karnego, a przepisu 偶 1
pkt 1 nie stosuje si臋.
偶 3. (uchylony)
偶 4. Po og艂oszeniu lub przy dor臋czeniu postanowienia o rozpocz臋ciu dozoru
elektronicznego albo postanowienia o udzieleniu zezwolenia na odbycie kary
pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru elektronicznego nale偶y dor臋czy膰
skazanemu pisemne pouczenie o przys艂uguj膮cych mu prawach i ci膮偶膮cych na nim
obowi膮zkach zwi膮zanych z dozorem elektronicznym, jak r贸wnie偶 o konsekwencjach
naruszenia tych obowi膮zk贸w. Odpis postanowienia przesy艂a si臋 niezw艂ocznie
s膮dowemu kuratorowi zawodowemu i podmiotowi dozoruj膮cemu.
偶 5. (uchylony)
偶 6. Rozpocz臋cie wykonywania dozoru elektronicznego nast臋puje z dniem,
w kt贸rym wobec skazanego uruchomiono 艣rodki techniczne niezb臋dne do
wykonywania kary w tym systemie.
偶 7. Je偶eli czas trwania dozoru elektronicznego jest okre艣lony, po rozpocz臋ciu
wykonywania dozoru s膮d zawiadamia skazanego i podmiot dozoruj膮cy o dacie jego
zako艅czenia.
偶 8. Minister Sprawiedliwo艣ci okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, wz贸r
pisemnego pouczenia, o kt贸rym mowa w 偶 4, maj膮c na wzgl臋dzie konieczno艣膰
zrozumienia pouczenia tak偶e przez osoby niekorzystaj膮ce z pomocy obro艅cy.
Art. 43l. 偶 1. Je偶eli wobec skazanego orzeczono zakaz zbli偶ania si臋 do
okre艣lonej osoby kontrolowany w systemie dozoru elektronicznego, s膮d poucza t臋
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 29/177
osob臋 o prawie do wyst膮pienia z wnioskiem o wyposa偶enie jej w rejestrator
przeno艣ny albo stacjonarny oraz o tre艣ci art. 43s i art. 43v.
偶 2. Je偶eli osoba chroniona nie wyst膮pi z wnioskiem, o kt贸rym mowa w 偶 1,
w terminie miesi膮ca od otrzymania pouczenia, albo o艣wiadczy, 偶e nie b臋dzie
korzysta膰 z rejestratora, s膮d orzeka o zmianie dozoru zbli偶eniowego na doz贸r
mobilny. Przepisy art. 43i 偶 1 i art. 43k 偶 1 stosuje si臋 odpowiednio.
偶 3. Na postanowienie o zmianie dozoru zbli偶eniowego na doz贸r mobilny
przys艂uguje za偶alenie stronom i osobie chronionej.
Oddzia艂 2a
Warunki i tryb orzekania o udzieleniu skazanemu zezwolenia na odbycie kary
pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru elektronicznego
Art. 43la. 偶 1. S膮d penitencjarny mo偶e udzieli膰 skazanemu zezwolenia na
odbycie kary pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru elektronicznego, je偶eli
zosta艂y spe艂nione 艂膮cznie nast臋puj膮ce warunki:
1) wobec skazanego orzeczono kar臋 pozbawienia wolno艣ci nieprzekraczaj膮c膮
jednego roku, a nie zachodz膮 warunki przewidziane w art. 64 偶 2 Kodeksu
karnego,
2) jest to wystarczaj膮ce do osi膮gni臋cia cel贸w kary,
3) skazany posiada okre艣lone miejsce sta艂ego pobytu,
4) osoby pe艂noletnie zamieszkuj膮ce wsp贸lnie ze skazanym wyrazi艂y zgod臋,
o kt贸rej mowa w art. 43h 偶 3,
5) odbywaniu kary pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru elektronicznego nie
stoj膮 na przeszkodzie warunki techniczne, o kt贸rych mowa w art. 43h 偶 1.
偶 2. Skazanemu, kt贸ry nie rozpocz膮艂 wykonywania kary w zak艂adzie karnym,
mo偶na udzieli膰 zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolno艣ci w systemie
dozoru elektronicznego, je偶eli wzgl臋dy bezpiecze艅stwa i stopie艅 demoralizacji,
a tak偶e inne szczeg贸lne okoliczno艣ci nie przemawiaj膮 za potrzeb膮 osadzenia
skazanego w zak艂adzie karnym.
偶 3. Skazanemu, kt贸ry rozpocz膮艂 ju偶 odbywanie kary w zak艂adzie karnym,
mo偶na udzieli膰 zezwolenia na odbycie w systemie dozoru elektronicznego pozosta艂ej
cz臋艣ci kary, je偶eli za udzieleniem zezwolenia przemawiaj膮 dotychczasowa postawa
i zachowanie skazanego.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 30/177
偶 4. S膮d mo偶e udzieli膰 zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolno艣ci
w systemie dozoru elektronicznego pomimo braku zgody, o kt贸rej mowa w art. 43h
偶 3, je偶eli wykonanie kary w systemie dozoru elektronicznego w spos贸b oczywisty
nie wi膮偶e si臋 z nadmiernymi trudno艣ciami dla osoby, kt贸ra tej zgody nie wyrazi艂a,
i narusza jej prywatno艣膰 jedynie w nieznacznym stopniu.
偶 5. Na postanowienie, o kt贸rym mowa w 偶 4, osobie, kt贸ra nie wyrazi艂a zgody,
przys艂uguje za偶alenie.
偶 6. Przepisy 偶 1 5 stosuje si臋 odpowiednio do skazanego, kt贸remu
wymierzono dwie lub wi臋cej niepodlegaj膮cych 艂膮czeniu kar pozbawienia wolno艣ci,
kt贸re skazany ma odby膰 kolejno, nieprzekraczaj膮cych w sumie jednego roku.
Art. 43lb. Przepisy niniejszego rozdzia艂u stosuje si臋 tak偶e do skazanego, wobec
kt贸rego orzeczono zast臋pcz膮 kar臋 pozbawienia wolno艣ci za przest臋pstwo lub
przest臋pstwo skarbowe lub kar臋 pozbawienia wolno艣ci orzeczon膮 w warunkach,
o kt贸rych mowa w art. 37b lub w art. 87 偶 2 Kodeksu karnego.
Art. 43lc. W sprawach o udzielenie skazanemu zezwolenia na odbycie kary
pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru elektronicznego s膮d penitencjarny orzeka
na wniosek skazanego lub na wniosek jego obro艅cy, prokuratora, s膮dowego kuratora
zawodowego lub dyrektora zak艂adu karnego.
Art. 43ld. 偶 1. Wniosek, o kt贸rym mowa w art. 43lc, wraz z uzasadnieniem,
sk艂ada si臋 na pi艣mie.
偶 2. Uzasadnienie wniosku zawiera wskazanie okoliczno艣ci, o kt贸rych mowa
w art. 43la 偶 1 4.
偶 3. Do wniosku z艂o偶onego przez skazanego, jego obro艅c臋, prokuratora lub
s膮dowego kuratora zawodowego do艂膮cza si臋 zgod臋, o kt贸rej mowa w art. 43h 偶 3.
W przypadku wniosku sk艂adanego przez dyrektora zak艂adu karnego zgod臋 tak膮
uzyskuje na zasadach okre艣lonych w art. 43h 偶 4 i 5 s膮d penitencjarny orzekaj膮cy
w przedmiocie udzielenia zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolno艣ci
w systemie dozoru elektronicznego.
偶 4. S膮d penitencjarny wydaje postanowienie w terminie 30 dni od dnia
wp艂ywu wniosku.
Art. 43le. 偶 1. Je偶eli wniosek o udzielenie zezwolenia na odbycie kary
pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru elektronicznego dotyczy skazanego, kt贸ry
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 31/177
odbywa ju偶 kar臋 pozbawienia wolno艣ci w zak艂adzie karnym, posiedzenie s膮du
penitencjarnego odbywa si臋 w tym zak艂adzie, w kt贸rym skazany przebywa.
偶 2. S膮d penitencjarny wys艂uchuje przedstawiciela administracji zak艂adu
karnego co do celowo艣ci udzielenia zezwolenia.
偶 3. Udzia艂 prokuratora w posiedzeniu o udzielenie zezwolenia jest
obowi膮zkowy.
Art. 43lf. 偶 1. Przed wydaniem postanowienia o udzieleniu skazanemu
zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru
elektronicznego s膮d penitencjarny ustala, czy na przeszkodzie udzieleniu zezwolenia
nie stoj膮 warunki techniczne. W tym celu s膮d 偶膮da nades艂ania informacji od
podmiotu dozoruj膮cego.
偶 2. Je偶eli udzieleniu zezwolenia na odbycie kary w systemie dozoru
elektronicznego stoj膮 na przeszkodzie warunki techniczne, s臋dzia penitencjarny
pozostawia wniosek bez rozpoznania.
Art. 43lg. Przed wydaniem postanowienia o udzieleniu skazanemu zezwolenia
na odbycie kary pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru elektronicznego s膮d
penitencjarny wys艂uchuje skazanego lub jego obro艅c臋, s膮dowego kuratora
zawodowego, je偶eli sk艂ada艂 wniosek o zezwolenie, o kt贸rym mowa w art. 43la 偶 1,
oraz przedstawiciela skazanego, o kt贸rym mowa w art. 42.
Art. 43lh. 偶 1. W postanowieniu o udzieleniu skazanemu zezwolenia na
odbycie kary pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru elektronicznego s膮d
penitencjarny:
1) okre艣la miejsce, czas, rodzaj lub spos贸b wykonywania na艂o偶onych obowi膮zk贸w
oraz rodzaj podlegaj膮cych zainstalowaniu 艣rodk贸w technicznych,
2) wyznacza termin i okre艣la spos贸b zg艂oszenia przez skazanego podmiotowi
dozoruj膮cemu gotowo艣ci do zainstalowania rejestratora stacjonarnego lub
przeno艣nego lub nadajnika.
偶 2. Przepis art. 43k 偶 2 zdanie pierwsze stosuje si臋 odpowiednio.
偶 3. O terminie, o kt贸rym mowa w 偶 1 pkt 2, s臋dzia penitencjarny zawiadamia
s膮dowego kuratora zawodowego, je偶eli nie bra艂 on udzia艂u w posiedzeniu s膮du
penitencjarnego, a tak偶e podmiot dozoruj膮cy.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 32/177
偶 4. Odpis postanowienia s膮du penitencjarnego dor臋cza si臋 s膮dowemu
kuratorowi zawodowemu i podmiotowi dozoruj膮cemu.
偶 5. O wydaniu postanowienia s臋dzia penitencjarny niezw艂ocznie zawiadamia
pokrzywdzonego, jego przedstawiciela ustawowego lub osob臋, pod kt贸rej sta艂膮
piecz膮 pokrzywdzony pozostaje, je偶eli z艂o偶yli wniosek, o kt贸rym mowa w art. 168a.
Art. 43li. W przypadku obj臋cia wyrokiem 艂膮cznym kary pozbawienia wolno艣ci
wykonywanej w systemie dozoru elektronicznego s膮d penitencjarny z urz臋du uchyla
zezwolenie na odbycie tej kary w tym systemie, co nie stoi na przeszkodzie
jednoczesnemu udzieleniu zezwolenia na odbycie kary 艂膮cznej pozbawienia wolno艣ci
w systemie dozoru elektronicznego, je偶eli zachodz膮 warunki okre艣lone w art. 43la
偶 1.
Art. 43lj. 偶 1. Na postanowienie s膮du penitencjarnego, o kt贸rym mowa
w art. 43lh 偶 1, za偶alenie przys艂uguje skazanemu lub jego obro艅cy, prokuratorowi,
a tak偶e s膮dowemu kuratorowi zawodowemu lub dyrektorowi zak艂adu karnego, je偶eli
sk艂adali wniosek o udzielenie zezwolenia.
偶 2. Za偶alenie, o kt贸rym mowa w 偶 1, niezw艂ocznie przekazuje si臋 wraz
z aktami sprawy s膮dowi odwo艂awczemu, kt贸ry rozpoznaje spraw臋 najp贸zniej
w terminie 7 dni od daty wp艂ywu za偶alenia wraz z aktami sprawy do tego s膮du.
Art. 43lk. Na postanowienie s膮du penitencjarnego o odmowie udzielenia
zezwolenia na odbywanie kary pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru
elektronicznego przys艂uguje za偶alenie skazanemu lub jego obro艅cy, prokuratorowi,
a tak偶e s膮dowemu kuratorowi zawodowemu lub dyrektorowi zak艂adu karnego, je偶eli
sk艂adali wniosek o udzielenie zezwolenia; przepis art. 43lj 偶 2 stosuje si臋
odpowiednio.
Art. 43ll. Ponowny wniosek skazanego lub jego obro艅cy o udzielenie
zezwolenia, o kt贸rym mowa w art. 43la, w tej samej sprawie, z艂o偶ony przed
up艂ywem 3 miesi臋cy od dnia wydania postanowienia o odmowie udzielenia tego
zezwolenia, pozostawia si臋 bez rozpoznania.
Art. 43lm. 偶 1. Przed uchyleniem zezwolenia s膮d penitencjarny, o ile uzna to
za konieczne, wys艂uchuje skazanego lub jego obro艅c臋, a tak偶e s膮dowego kuratora
zawodowego oraz przedstawiciela skazanego, o kt贸rym mowa w art. 42.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 33/177
偶 2. Na postanowienie s膮du penitencjarnego o uchyleniu zezwolenia
przys艂uguje za偶alenie. Przepisy art. 43lj 偶 2 i art. 43lk stosuje si臋 odpowiednio.
Art. 43ln. 偶 1. O warunkowym przedterminowym zwolnieniu skazanego
odbywaj膮cego kar臋 pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru elektronicznego orzeka
na posiedzeniu s膮d penitencjarny, w kt贸rego okr臋gu skazany posiada miejsce sta艂ego
pobytu.
偶 2. Wniosek o warunkowe przedterminowe zwolnienie mo偶e z艂o偶y膰 r贸wnie偶
s膮dowy kurator zawodowy.
偶 3. Udzielaj膮c warunkowego przedterminowego zwolnienia, s膮d uchyla
zezwolenie na odbycie kary pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru
elektronicznego.
偶 4. Udzielenie warunkowego przedterminowego zwolnienia nie jest
dopuszczalne wobec skazanego, kt贸ry odbywa w systemie dozoru elektronicznego
zast臋pcz膮 kar臋 pozbawienia wolno艣ci za przest臋pstwo lub przest臋pstwo skarbowe.
偶 5. W razie odwo艂ania warunkowego przedterminowego zwolnienia stosuje si臋
odpowiednio przepisy art. 43zac 偶 1 i art. 43zad.
Oddzia艂 3
Obowi膮zki i prawa skazanego
Art. 43m. 偶 1. Skazany ma obowi膮zek zg艂osi膰 podmiotowi dozoruj膮cemu,
w terminie i w spos贸b, kt贸re zosta艂y okre艣lone przez s膮d, gotowo艣膰 do instalacji
艣rodk贸w technicznych.
偶 2. Podmiot dozoruj膮cy dokonuje niezw艂ocznej rejestracji zg艂oszenia,
o kt贸rym mowa w 偶 1.
偶 3. Podmiot dozoruj膮cy niezw艂ocznie zawiadamia s膮dowego kuratora
zawodowego oraz s膮d o niezg艂oszeniu przez skazanego gotowo艣ci, o kt贸rej mowa
w 偶 1, albo o uchylaniu si臋 skazanego od instalacji 艣rodka technicznego.
Art. 43n. 偶 1. Skazany, wobec kt贸rego wykonywany jest doz贸r elektroniczny,
ma obowi膮zek:
1) nieprzerwanie nosi膰 nadajnik,
2) dba膰 o powierzone mu 艣rodki techniczne, w tym zw艂aszcza chroni膰 je przed
utrat膮, zniszczeniem, uszkodzeniem lub uczynieniem niezdatnymi do u偶ytku,
oraz zapewnia膰 ich sta艂e zasilanie energi膮 elektryczn膮,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 34/177
3) udost臋pnia膰 podmiotowi dozoruj膮cemu powierzone 艣rodki techniczne do
kontroli, naprawy lub wymiany na ka偶de 偶膮danie tego podmiotu, w tym
r贸wnie偶 umo偶liwiaj膮c pracownikom tego podmiotu wej艣cie do pomieszcze艅,
w kt贸rych skazany przebywa, lub na nieruchomo艣膰 stanowi膮c膮 jego w艂asno艣膰
lub b臋d膮c膮 w jego zarz膮dzie,
4) udziela膰 prezesowi s膮du lub upowa偶nionemu s臋dziemu, s膮dowemu kuratorowi
zawodowemu, podmiotowi dozoruj膮cemu i podmiotowi prowadz膮cemu
central臋 monitorowania wyja艣nie艅 dotycz膮cych przebiegu odbywania kary
i wykonywania na艂o偶onych obowi膮zk贸w oraz stawia膰 si臋 na wezwania
s臋dziego i kuratora.
偶 2. Skazany, wobec kt贸rego wykonywany jest doz贸r stacjonarny, ma ponadto
obowi膮zek:
1) pozostawa膰 we wskazanym przez s膮d miejscu w wyznaczonym czasie,
2) odbiera膰 po艂膮czenia przychodz膮ce do rejestratora stacjonarnego,
3) umo偶liwia膰 s膮dowemu kuratorowi zawodowemu wej艣cie do mieszkania lub na
nieruchomo艣膰, gdzie zainstalowano rejestrator,
4) udziela膰 osobom upowa偶nionym, na ich 偶膮danie, wyja艣nie艅, o kt贸rych mowa
w 偶 1 pkt 4, r贸wnie偶 przy u偶yciu rejestratora stacjonarnego.
Art. 43na. Obowi膮zek okre艣lony w art. 43n 偶 2 pkt 1 obejmuje pozostawanie
skazanego w miejscu sta艂ego pobytu lub w innym wskazanym miejscu
w wyznaczonym czasie. S膮d penitencjarny okre艣la przedzia艂y czasu w ci膮gu doby
i w poszczeg贸lnych dniach tygodnia, w kt贸rych skazany ma prawo si臋 oddali膰
z miejsca sta艂ego pobytu lub innego wskazanego miejsca na okres nieprzekraczaj膮cy
12 godzin dziennie, w szczeg贸lno艣ci w celu:
1) 艣wiadczenia pracy,
2) wykonywania praktyk religijnych lub korzystania z pos艂ug religijnych,
3) sprawowania opieki nad osob膮 ma艂oletni膮, osob膮 niedo艂臋偶n膮 lub chor膮,
4) kszta艂cenia i samokszta艂cenia oraz wykonywania tw贸rczo艣ci w艂asnej,
5) korzystania z urz膮dze艅 lub zaj臋膰 kulturalno-o艣wiatowych i sportowych,
6) komunikowania si臋 z obro艅c膮, pe艂nomocnikiem oraz wybranym przez siebie
przedstawicielem, o kt贸rym mowa w art. 42,
7) komunikowania si臋 z podmiotami, o kt贸rych mowa w art. 38 偶 1,
8) utrzymywania wi臋zi z rodzin膮 lub innymi bliskimi osobami,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 35/177
9) korzystania z opieki medycznej lub udzia艂u w terapii,
10) dokonania niezb臋dnych zakup贸w.
Art. 43nb. 偶 1. S膮d penitencjarny mo偶e na艂o偶y膰 na skazanego odbywaj膮cego
kar臋 pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru elektronicznego obowi膮zki okre艣lone
w art. 72 Kodeksu karnego. Obowi膮zki te mog膮 zosta膰 na艂o偶one r贸wnie偶 na wniosek
prokuratora lub s膮dowego kuratora zawodowego.
偶 2. Je偶eli wzgl臋dy wychowawcze za tym przemawiaj膮, s膮d penitencjarny mo偶e
w czasie odbywania przez skazanego kary pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru
elektronicznego ustanawia膰, rozszerza膰 lub zmienia膰 obowi膮zki okre艣lone w art. 72
偶 1 pkt 3 8 Kodeksu karnego lub zwolni膰 od wykonania na艂o偶onych na tej podstawie
obowi膮zk贸w, z wyj膮tkiem obowi膮zku okre艣lonego w art. 72 偶 2 Kodeksu karnego,
a tak偶e zmienia膰 rodzaj zastosowanych 艣rodk贸w technicznych.
Art. 43o. 偶 1. W wyj膮tkowym przypadku, uzasadnionym szczeg贸lnymi
okoliczno艣ciami, s膮d penitencjarny mo偶e zmieni膰 miejsce wykonywania dozoru
stacjonarnego.
偶 2. Do postanowienia o zmianie miejsca wykonywania dozoru stacjonarnego
stosuje si臋 odpowiednio przepisy art. 43k 偶 1, art. 43lf 偶 1 i art. 43m.
偶 3. W uzasadnionych przypadkach s膮d penitencjarny mo偶e zmienia膰
przedzia艂y czasu w ci膮gu doby i w poszczeg贸lnych dniach tygodnia, o kt贸rych mowa
w art. 43na.
偶 4. W uzasadnionych przypadkach, gdy niezb臋dne jest szybkie dokonanie
zmiany, przedzia艂y czasu w ci膮gu doby i w poszczeg贸lnych dniach tygodnia mog膮
zosta膰 zmienione r贸wnie偶 w drodze decyzji s膮dowego kuratora zawodowego, kt贸ry
niezw艂ocznie informuje o tym s臋dziego penitencjarnego i wprowadza informacje do
systemu komunikacyjno-monitoruj膮cego. S膮d penitencjarny mo偶e uchyli膰 zmiany
wprowadzone przez s膮dowego kuratora zawodowego albo dokona膰 w nich w艂asnej
zmiany.
Art. 43p. 偶 1. W przypadkach szczeg贸lnie wa偶nych dla skazanego,
uzasadnionych wzgl臋dami zdrowotnymi, rodzinnymi lub osobistymi, s膮dowy kurator
zawodowy mo偶e zezwoli膰 skazanemu na opuszczenie miejsca wykonywania dozoru
stacjonarnego na okres nieprzekraczaj膮cy jednorazowo 7 dni, w miar臋 potrzeby
w asy艣cie osoby najbli偶szej lub osoby godnej zaufania, niezw艂ocznie informuj膮c
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 36/177
o tym prezesa s膮du, upowa偶nionego s臋dziego lub s臋dziego penitencjarnego
i wprowadzaj膮c t臋 informacj臋 do systemu komunikacyjno-monitoruj膮cego.
偶 2. Zezwolenie, o kt贸rym mowa w 偶 1, mo偶e by膰 cofni臋te, je偶eli po jego
udzieleniu pojawi艂y si臋 informacje lub okoliczno艣ci uzasadniaj膮ce obaw臋, 偶e skazany
w okresie zezwolenia mo偶e naruszy膰 porz膮dek prawny.
偶 3. Je偶eli zezwolenie zosta艂o cofni臋te, skazanemu nie udziela si臋 ponownego
zezwolenia na opuszczenie miejsca wykonywania dozoru stacjonarnego.
Art. 43q. 偶 1. Je偶eli przemawiaj膮 za tym wa偶ne wzgl臋dy zdrowotne lub
osobiste, s膮d penitencjarny mo偶e zarz膮dzi膰 przerw臋 w wykonaniu kary w systemie
dozoru elektronicznego.
偶 2. Przerw膮 w wykonaniu kary w systemie dozoru elektronicznego jest okres
mi臋dzy usuni臋ciem przez podmiot dozoruj膮cy cho膰by jednego ze 艣rodk贸w
technicznych niezb臋dnych do wykonywania dozoru a ponownym za艂o偶eniem lub
zainstalowaniem wszystkich stosowanych 艣rodk贸w technicznych. Przepisy art. 43k
偶 1, art. 43lh 偶 1, art. 43lj 偶 1 oraz art. 43m stosuje si臋 odpowiednio.
偶 3. S膮d mo偶e odwo艂a膰 przerw臋 w wykonaniu kary w systemie dozoru
elektronicznego w razie ustania przyczyny, dla kt贸rej zosta艂a zarz膮dzona, lub
w wypadku gdy skazany nie korzysta z przerwy zgodnie z celem, w jakim zosta艂a
zarz膮dzona, albo ra偶膮co narusza porz膮dek prawny.
偶 4. Na postanowienie w przedmiocie przerwy oraz odwo艂ania przerwy
przys艂uguje za偶alenie.
Art. 43r. 偶 1. W przypadku niecierpi膮cym zw艂oki, z uwagi na zagro偶enie 偶ycia
lub zdrowia ludzkiego, s膮dowy kurator zawodowy mo偶e wyrazi膰 zgod臋 na
odinstalowanie rejestratora stacjonarnego lub usuni臋cie nadajnika.
偶 2. Prezes s膮du lub upowa偶niony s臋dzia w terminie 7 dni od wyra偶enia zgody,
o kt贸rej mowa w 偶 1, zarz膮dza ponowne zainstalowanie rejestratora lub za艂o偶enie
nadajnika albo wyst臋puje do s膮du o zarz膮dzenie przerwy w wykonaniu kary.
偶 3. Po ustaniu przyczyny usuni臋cia urz膮dzenia lub nadajnika prezes s膮du lub
upowa偶niony s臋dzia lub s臋dzia penitencjarny, na wniosek s膮dowego kuratora
zawodowego, zarz膮dza jego ponowne zainstalowanie lub za艂o偶enie. Przepisy art. 43k
偶 1, art. 43lh 偶 1, art. 43lj 偶 1 oraz art. 43m stosuje si臋 odpowiednio.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 37/177
Art. 43s. 偶 1. W razie umy艣lnego dopuszczenia do zniszczenia, uszkodzenia,
uczynienia niezdatnym do u偶ytku nadajnika, rejestratora stacjonarnego lub
przeno艣nego s膮d mo偶e na艂o偶y膰 na skazanego lub osob臋 chronion膮 op艂at臋
wyr贸wnawcz膮 na rzecz podmiotu dozoruj膮cego. W sprawach egzekucji op艂aty
wyr贸wnawczej stosuje si臋 przepisy ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o post臋powaniu
egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2014 r. poz. 1619, z p贸zn. zm.2)).
偶 2. Na postanowienie w przedmiocie na艂o偶enia op艂aty wyr贸wnawczej
przys艂uguje za偶alenie.
偶 3. Op艂aty nie mo偶na orzec po up艂ywie 6 miesi臋cy od dnia, w kt贸rym mia艂
miejsce czyn okre艣lony w 偶 1.
偶 4. Minister Sprawiedliwo艣ci okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, wysoko艣膰
op艂aty wyr贸wnawczej odr臋bnie dla nadajnika i rejestratora stacjonarnego lub
przeno艣nego, maj膮c na wzgl臋dzie, aby nie przekracza艂a ona warto艣ci nadajnika lub
rejestratora oraz koszt贸w jego ponownego zainstalowania.
Oddzia艂 4
Czynno艣ci podmiot贸w wykonuj膮cych doz贸r elektroniczny
Art. 43t. 偶 1. Wykonuj膮c doz贸r elektroniczny, podmiot dozoruj膮cy:
1) niezw艂ocznie po zaistnieniu warunk贸w technicznych informuje s膮d
o mo偶liwo艣ci rozpocz臋cia wykonywania dozoru elektronicznego,
2) zak艂ada skazanemu nadajnik niezw艂ocznie, nie p贸zniej jednak ni偶 w terminie
3 dni od dnia zg艂oszenia przez skazanego gotowo艣ci, o kt贸rej mowa w art. 43m,
3) w razie orzeczenia dozoru stacjonarnego instaluje rejestrator stacjonarny
w terminie wskazanym w pkt 2,
4) w razie orzeczenia dozoru zbli偶eniowego przekazuje rejestrator przeno艣ny
osobie chronionej zakazem zbli偶ania oraz instruuje t臋 osob臋 co do sposobu
u偶ywania rejestratora,
5) kontroluje prawid艂owo艣膰 dzia艂ania 艣rodk贸w technicznych i niezw艂ocznie usuwa
uchybienia w ich dzia艂aniu,
2)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. z 2015 r. poz. 87, 211,
218 i 396.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 38/177
6) po zako艅czeniu dozoru, a tak偶e na polecenie s膮du lub s膮dowego kuratora
zawodowego, usuwa nadajnik, rejestrator stacjonarny i rejestrator przeno艣ny
u偶ywany przez osob臋 chronion膮.
偶 2. Wykonuj膮c doz贸r elektroniczny, podmiot prowadz膮cy central臋
monitorowania:
1) w razie orzeczenia dozoru mobilnego nieprzerwanie kontroluje miejsce pobytu
skazanego,
2) kontroluje przestrzeganie przez skazanego obowi膮zk贸w zwi膮zanych ze
stosowaniem dozoru,
3) rejestruje ka偶de zdarzenie polegaj膮ce na przerwaniu lub nawi膮zaniu 艂膮czno艣ci
mi臋dzy 艣rodkami technicznymi oraz ka偶de nieuprawnione oddzia艂ywanie na te
艣rodki, a tak偶e wyczerpanie si臋 wewn臋trznego zr贸d艂a zasilania,
4) niezw艂ocznie zawiadamia s膮dowego kuratora zawodowego oraz prezesa s膮du,
upowa偶nionego s臋dziego lub s臋dziego penitencjarnego o nieprzestrzeganiu
obowi膮zk贸w, o kt贸rych mowa w pkt 2, oraz o ka偶dym zdarzeniu okre艣lonym
w pkt 3,
5) wykonuje polecenia prezesa s膮du, upowa偶nionego s臋dziego, s臋dziego
penitencjarnego i s膮dowego kuratora zawodowego zwi膮zane z przebiegiem
dozoru.
Art. 43u. 偶 1. Osoba posiadaj膮ca tytu艂 prawny do nieruchomo艣ci lub lokalu,
w kt贸rych ma zosta膰 albo zosta艂 zainstalowany rejestrator stacjonarny, obowi膮zana
jest umo偶liwi膰 podmiotowi dozoruj膮cemu:
1) zainstalowanie rejestratora w warunkach zapewniaj膮cych jego prawid艂owe
dzia艂anie,
2) wykonywanie czynno艣ci kontrolnych maj膮cych na celu sprawdzenie
prawid艂owo艣ci dzia艂ania rejestratora.
偶 2. W razie potrzeby podmiot dozoruj膮cy mo偶e 偶膮da膰 od Policji udzielenia
pomocy przy dokonywaniu czynno艣ci przeprowadzanych na podstawie przepis贸w
niniejszego oddzia艂u, w szczeg贸lno艣ci przy wej艣ciu do miejsca, gdzie zainstalowany
jest rejestrator lub gdzie przebywa skazany.
偶 3. Kosztami czynno艣ci wykonanych przez Policj臋 s膮d obci膮偶a skazanego,
je偶eli niedope艂nienie przez niego obowi膮zk贸w zwi膮zanych z dozorem
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 39/177
elektronicznym spowodowa艂o potrzeb臋 偶膮dania udzielenia pomocy, o kt贸rej mowa
w 偶 2. Skazanego nale偶y pouczy膰 o mo偶liwo艣ci obci膮偶enia go kosztami.
偶 4. Na postanowienie w przedmiocie obci膮偶enia skazanego kosztami
przys艂uguje za偶alenie.
Art. 43v. 偶 1. W celu sprawdzenia prawid艂owo艣ci funkcjonowania
i u偶ytkowania rejestratora lub nadajnika podmiot dozoruj膮cy mo偶e dokona膰,
w ka偶dym czasie, kontroli tych 艣rodk贸w technicznych. Podmiot dozoruj膮cy dokonuje
kontroli w razie stwierdzenia nieuprawnionego oddzia艂ywania na rejestrator lub
nadajnik.
偶 2. Osob膮, kt贸rej dotyczy kontrola, mo偶e by膰 skazany, osoba chroniona
zakazem zbli偶ania, osoba zamieszkuj膮ca wsp贸lnie ze skazanym oraz osoba
posiadaj膮ca tytu艂 prawny do nieruchomo艣ci lub lokalu, o kt贸rej mowa w art. 43u 偶 1.
偶 3. Przed przyst膮pieniem do kontroli pracownik podmiotu dozoruj膮cego
okazuje osobom, kt贸rych dotyczy kontrola, dokument identyfikuj膮cy go jako osob臋
uprawnion膮 do przeprowadzenia kontroli, wystawiony przez podmiot dozoruj膮cy.
偶 4. Kontrol臋 przeprowadza si臋 zgodnie z jej celem, z zachowaniem umiaru
i poszanowania godno艣ci ludzkiej oraz bez wyrz膮dzania zb臋dnych dolegliwo艣ci.
偶 5. Kontrol臋 techniczn膮 nale偶y przeprowadza膰 po godzinie 600, a przed
godzin膮 2200, chyba 偶e zachodzi przypadek niecierpi膮cy zw艂oki.
偶 6. Osobom, kt贸rych dotyczy kontrola, przys艂uguje za偶alenie do s膮du na
spos贸b jej przeprowadzenia.
Art. 43w. 偶 1. Podmiot dozoruj膮cy mo偶e bez zgody prezesa s膮du,
upowa偶nionego s臋dziego lub s臋dziego penitencjarnego usun膮膰, wymieni膰,
zainstalowa膰 lub za艂o偶y膰 rejestrator lub nadajnik, je偶eli:
1) rejestrator lub nadajnik uleg艂 uszkodzeniu, zniszczeniu, zu偶yciu albo z innych
powod贸w nie dzia艂a prawid艂owo,
2) jest to konieczne z uwagi na zagro偶enie 偶ycia lub zdrowia skazanego,
3) Minister Sprawiedliwo艣ci dokona艂 wyboru innego podmiotu jako podmiotu
dozoruj膮cego.
偶 2. O dokonanym usuni臋ciu, wymianie, instalacji lub za艂o偶eniu rejestratora lub
nadajnika podmiot dozoruj膮cy niezw艂ocznie zawiadamia prezesa s膮du lub
upowa偶nionego s臋dziego, wskazuj膮c podj臋te dzia艂anie oraz jego pow贸d.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 40/177
Art. 43x. 偶 1. Podmiot dozoruj膮cy przechowuje i archiwizuje dane osobowe
w postaci imienia, nazwiska i numeru PESEL skazanego oraz informacje
zarejestrowane w zwi膮zku z wykonywaniem dozoru elektronicznego. Je偶eli skazany
nie posiada obywatelstwa polskiego oraz nadanego numeru PESEL, zamiast tego
numeru przechowuje si臋 i archiwizuje numer paszportu lub innego dokumentu
to偶samo艣ci identyfikuj膮cego skazanego.
偶 2. Dane osobowe i informacje, o kt贸rych mowa w 偶 1, przechowuje si臋,
w spos贸b zapewniaj膮cy ich bezpiecze艅stwo, przez okres 2 lat od dnia ich uzyskania.
偶 3. Dane przechowywane przez podmiot dozoruj膮cy mog膮 by膰 ujawnione
Policji i przez ni膮 przetwarzane wy艂膮cznie w celu zapobiegania lub wykrywania
przest臋pstw lub przest臋pstw skarbowych.
偶 4. Minister Sprawiedliwo艣ci okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, spos贸b
archiwizowania oraz spos贸b i tryb usuwania danych osobowych i informacji
zarejestrowanych w zwi膮zku z wykonywaniem dozoru elektronicznego, maj膮c na
wzgl臋dzie potrzeb臋 zapewnienia zabezpieczenia tych danych i informacji przed
nieuprawnionym dost臋pem.
Art. 43y. 偶 1. W razie stwierdzenia istotnych uchybie艅 w wykonywaniu dozoru
elektronicznego przez podmiot dozoruj膮cy s臋dzia penitencjarny wzywa podmiot
dozoruj膮cy do usuni臋cia uchybie艅 w wyznaczonym terminie, nie d艂u偶szym jednak
ni偶 3 miesi膮ce.
偶 2. W przypadku nieusuni臋cia uchybie艅 w wyznaczonym terminie prezes
w艂a艣ciwego s膮du zawiadamia o tym Ministra Sprawiedliwo艣ci.
偶 3. Minister Sprawiedliwo艣ci okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, spos贸b i tryb
sprawowania nadzoru nad wykonywaniem dozoru elektronicznego, w tym spos贸b
dokumentowania tego nadzoru, maj膮c na wzgl臋dzie potrzeb臋 zapewnienia
prawid艂owo艣ci wykonywania dozoru elektronicznego oraz konieczno艣膰 skutecznego
eliminowania stwierdzonych uchybie艅.
Art. 43z. 偶 1. Je偶eli umowa z podmiotem dozoruj膮cym zosta艂a uniewa偶niona,
rozwi膮zana, up艂yn膮艂 okres, na kt贸ry zosta艂a zawarta, lub z innych przyczyn przesta艂a
wi膮za膰 strony, a nie jest mo偶liwe niezw艂oczne powierzenie czynno艣ci innemu
podmiotowi dozoruj膮cemu, wykonywanie kar w systemie dozoru elektronicznego
ulega przerwie. Przepis art. 43q 偶 2 stosuje si臋 odpowiednio.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 41/177
偶 2. S膮d zawiadamia skazanego o dacie rozpocz臋cia przerwy. Przepisy art. 43i,
art. 43k i art. 43m stosuje si臋 odpowiednio.
Oddzia艂 5
Zako艅czenie dozoru elektronicznego
Art. 43za. 偶 1. Kar臋 w systemie dozoru elektronicznego uznaje si臋 za
wykonan膮 z dniem zako艅czenia wykonywania tego dozoru, chyba 偶e uchylono
zezwolenie na odbycie kary pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru
elektronicznego.
偶 2. Je偶eli kara w systemie dozoru elektronicznego zosta艂a obj臋ta kar膮 艂膮czn膮,
s膮d, kt贸ry orzek艂 kar臋 艂膮czn膮, niezw艂ocznie informuje o tym s膮d w艂a艣ciwy
w sprawach wykonywania dozoru elektronicznego. S膮d w艂a艣ciwy w sprawach
wykonywania dozoru elektronicznego wydaje w贸wczas polecenie, o kt贸rym mowa
w art. 43t 偶 1 pkt 6, chyba 偶e nie jest to celowe ze wzgl臋du na rodzaj i wymiar
orzeczonej kary 艂膮cznej.
Art. 43zaa. 偶 1. S膮d penitencjarny uchyla zezwolenie na odbycie przez
skazanego kary pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru elektronicznego, je偶eli:
1) skazany nie zachowa wyznaczonego terminu na zg艂oszenie upowa偶nionemu
podmiotowi dozoruj膮cemu gotowo艣ci, o kt贸rej mowa w art. 43m 偶 1, albo
uchyla si臋 od niezw艂ocznego zainstalowania przez podmiot dozoruj膮cy
rejestratora lub od za艂o偶enia nadajnika,
2) skazany, odbywaj膮c kar臋 pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru
elektronicznego, naruszy艂 porz膮dek prawny, w szczeg贸lno艣ci pope艂ni艂
przest臋pstwo lub przest臋pstwo skarbowe, lub uchyla si臋 od wykonania
obowi膮zk贸w zwi膮zanych z dozorem elektronicznym lub innych na艂o偶onych
obowi膮zk贸w, orzeczonego 艣rodka karnego, 艣rodka kompensacyjnego lub
przepadku,
3) odwo艂ano przerw臋 w wykonaniu kary pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru
elektronicznego z powodu innego ni偶 ustanie przyczyny, dla kt贸rej przerwa
zosta艂a udzielona,
4) skazany w czasie wykonywania kary pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru
elektronicznego zosta艂 osadzony w zak艂adzie karnym w zwi膮zku
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 42/177
z zastosowaniem tymczasowego aresztowania lub wykonaniem kary w innej
sprawie.
偶 2. S膮d penitencjarny mo偶e odst膮pi膰 od uchylenia zezwolenia, o kt贸rym mowa
w 偶 1, w wyj膮tkowych przypadkach, uzasadnionych szczeg贸lnymi okoliczno艣ciami.
Art. 43zab. S膮d penitencjarny mo偶e uchyli膰 zezwolenie na odbycie przez
skazanego kary pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru elektronicznego, je偶eli
skazany korzystaj膮cy z zezwolenia, o kt贸rym mowa w art. 43p, nie powr贸ci艂 do
okre艣lonego miejsca w wyznaczonym czasie.
Art. 43zac. 偶 1. W razie uchylenia zezwolenia, o kt贸rym mowa w art. 43zaa 偶 1
lub art. 43zab, s膮d penitencjarny orzeka o tym, w jakim zakresie kar臋 pozbawienia
wolno艣ci nale偶y uzna膰 za wykonan膮, uwzgl臋dniaj膮c zaliczenie na poczet kary okresu
obj臋tego systemem dozoru elektronicznego.
偶 2. Skazanego zawiadamia si臋 o obliczonym okresie kary pozbawienia
wolno艣ci pozosta艂ej do wykonania w zak艂adzie karnym.
Art. 43zad. W razie uchylenia zezwolenia, o kt贸rym mowa w art. 43zaa 偶 1 lub
art. 43zab, s膮d penitencjarny poleca doprowadzi膰 skazanego do zak艂adu karnego,
o czym nale偶y go pouczy膰.
Art. 43zae. W razie uchylenia zezwolenia na odbycie przez skazanego kary
pozbawienia wolno艣ci w systemie dozoru elektronicznego ponowne udzielenie
zezwolenia na odbycie kary w tym systemie jest niedopuszczalne w tej samej
sprawie.
Art. 43zb. (uchylony)
Art. 43zc. (uchylony)
Art. 43zd. (uchylony)
Art. 43ze. (uchylony)
Art. 43zf. (uchylony)
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 43/177
CZ艢膯 SZCZEG脫LNA
Rozdzia艂 VIII
Grzywna
Art. 44. 偶 1. Skazanego na grzywn臋 s膮d wzywa do jej uiszczenia w terminie 30
dni.
偶 2. W razie bezskutecznego up艂ywu wyznaczonego terminu grzywn臋 艣ci膮ga si臋
w drodze egzekucji.
Art. 45. 偶 1. Je偶eli egzekucja grzywny nieprzekraczaj膮cej stu dwudziestu
stawek dziennych oka偶e si臋 bezskuteczna lub z okoliczno艣ci sprawy wynika, 偶e
by艂aby ona bezskuteczna, s膮d mo偶e zamieni膰 grzywn臋 na prac臋 spo艂ecznie
u偶yteczn膮, przyjmuj膮c, 偶e dziesi臋膰 stawek dziennych jest r贸wnowa偶nych miesi膮cowi
pracy spo艂ecznie u偶ytecznej, z zaokr膮gleniem, w g贸r臋, do pe艂nego miesi膮ca. Prac臋
spo艂ecznie u偶yteczn膮 okre艣la si臋 w miesi膮cach oraz ustala wymiar godzin pracy od
20 do 40 godzin w stosunku miesi臋cznym, kieruj膮c si臋 wskazaniami zawartymi w
art. 53 Kodeksu karnego.
偶 2. Do wykonywania pracy, o kt贸rej mowa w 偶 1, stosuje si臋 odpowiednio
przepisy art. 53 58 i art. 60.
偶 3. Przepisy 偶 1 i 2 stosuje si臋 odpowiednio do grzywny okre艣lonej kwotowo,
z tym 偶e g贸rna granica grzywny podlegaj膮cej zamianie nie mo偶e przekroczy膰
240 000 z艂otych, a miesi膮c pracy spo艂ecznie u偶ytecznej jest r贸wnowa偶ny grzywnie w
kwocie do 20 000 z艂otych.
偶 4. Na postanowienie w przedmiocie zamiany grzywny na prac臋 spo艂ecznie
u偶yteczn膮 przys艂uguje za偶alenie.
Art. 46. 偶 1. Je偶eli egzekucja grzywny okaza艂a si臋 bezskuteczna lub z
okoliczno艣ci sprawy wynika, 偶e by艂aby ona bezskuteczna, s膮d zarz膮dza wykonanie
zast臋pczej kary pozbawienia wolno艣ci, gdy:
1) skazany o艣wiadczy, 偶e nie wyra偶a zgody na podj臋cie pracy spo艂ecznie
u偶ytecznej zamienionej na podstawie art. 45 albo uchyla si臋 od jej wykonania,
lub
2) zamiana grzywny na prac臋 spo艂ecznie u偶yteczn膮 jest niemo偶liwa lub niecelowa.
偶 2. Zarz膮dzaj膮c wykonanie zast臋pczej kary pozbawienia wolno艣ci, przyjmuje
si臋, 偶e jeden dzie艅 pozbawienia wolno艣ci jest r贸wnowa偶ny dw贸m stawkom
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 44/177
dziennym grzywny; kara zast臋pcza nie mo偶e przekroczy膰 12 miesi臋cy pozbawienia
wolno艣ci, jak r贸wnie偶 g贸rnej granicy kary pozbawienia wolno艣ci za dane
przest臋pstwo, a je偶eli ustawa nie przewiduje za dane przest臋pstwo kary pozbawienia
wolno艣ci, g贸rna granica zast臋pczej kary pozbawienia wolno艣ci nie mo偶e przekroczy膰
6 miesi臋cy.
偶 3. Przepisy 偶 1 i 2 stosuje si臋 odpowiednio do grzywny okre艣lonej kwotowo,
z tym 偶e jeden dzie艅 pozbawienia wolno艣ci jest r贸wnowa偶ny grzywnie w kwocie od
20 do 4000 z艂otych.
偶 4. W przypadku gdy grzywna zosta艂a uiszczona lub 艣ci膮gni臋ta w drodze
egzekucji tylko w cz臋艣ci albo tylko w cz臋艣ci zosta艂a wykonana w formie pracy
spo艂ecznie u偶ytecznej, s膮d, zarz膮dzaj膮c wykonanie zast臋pczej kary pozbawienia
wolno艣ci, okre艣la jej wymiar wed艂ug zasad przewidzianych w 偶 2 lub 3.
偶 5. Na postanowienie w przedmiocie zarz膮dzenia wykonania zast臋pczej kary
pozbawienia wolno艣ci przys艂uguje za偶alenie.
Art. 47. 偶 1. Je偶eli grzywna zosta艂a uiszczona w cz臋艣ci, prezes s膮du lub
upowa偶niony s臋dzia zarz膮dza zmniejszenie kary zast臋pczej w spos贸b odpowiadaj膮cy
stosunkowi kwoty zap艂aconej do wysoko艣ci grzywny.
偶 2. Od zast臋pczej kary pozbawienia wolno艣ci lub wykonywania pracy, o kt贸rej
mowa w art. 45 偶 1, skazany mo偶e si臋 w ka偶dym czasie zwolni膰 przez z艂o偶enie
kwoty pieni臋偶nej przypadaj膮cej jeszcze do uiszczenia tytu艂em grzywny.
偶 3. (uchylony).
偶 4. (uchylony).
Art. 48. W posiedzeniu w przedmiocie zarz膮dzenia wykonania zast臋pczej kary
pozbawienia wolno艣ci ma prawo wzi膮膰 udzia艂 prokurator, skazany oraz jego
obro艅ca, a gdy skazany pozostaje pod dozorem r贸wnie偶 s膮dowy kurator
zawodowy, osoba godna zaufania lub przedstawiciel stowarzyszenia, instytucji albo
organizacji spo艂ecznej, o kt贸rej mowa w art. 73 偶 1 Kodeksu karnego.
Art. 48a. 偶 1. S膮d mo偶e w ka偶dym czasie wstrzyma膰 wykonanie zast臋pczej
kary pozbawienia wolno艣ci zarz膮dzonej w wypadku, o kt贸rym mowa w art. 46 偶 1
pkt 1, je偶eli skazany o艣wiadczy na pi艣mie, 偶e podejmie prac臋 spo艂ecznie u偶yteczn膮
i podda si臋 rygorom z ni膮 zwi膮zanym. Wstrzymanie nast臋puje do czasu wykonania
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 45/177
pracy spo艂ecznie u偶ytecznej lub z艂o偶enia kwoty pieni臋偶nej przypadaj膮cej jeszcze do
uiszczenia tytu艂em grzywny.
偶 2. Je偶eli skazany uchyla si臋 od wykonania pracy spo艂ecznie u偶ytecznej, s膮d
zarz膮dza wykonanie zast臋pczej kary pozbawienia wolno艣ci.
偶 3. W wypadkach wskazanych w 偶 1 i 2 s膮d okre艣la wymiar pozosta艂ej do
wykonania pracy spo艂ecznie u偶ytecznej lub zast臋pczej kary pozbawienia wolno艣ci,
kieruj膮c si臋 zasadami okre艣lonymi w art. 45 偶 1 i 3 oraz art. 46 偶 2 4.
偶 4. W posiedzeniu, o kt贸rym mowa w 偶 2, ma prawo wzi膮膰 udzia艂 prokurator,
s膮dowy kurator zawodowy, skazany oraz jego obro艅ca.
偶 5. Na postanowienie w przedmiocie wstrzymania i zarz膮dzenia wykonania
zast臋pczej kary pozbawienia wolno艣ci oraz okre艣lenia wymiaru pozosta艂ej do
wykonania pracy spo艂ecznie u偶ytecznej lub zast臋pczej kary pozbawienia wolno艣ci
przys艂uguje za偶alenie.
偶 6. Niedopuszczalne jest ponowne wstrzymanie wykonania tej samej
zast臋pczej kary pozbawienia wolno艣ci na podstawie 偶 1.
Art. 49. 偶 1. Je偶eli natychmiastowe wykonanie grzywny poci膮gn臋艂oby dla
skazanego lub jego rodziny zbyt ci臋偶kie skutki s膮d mo偶e roz艂o偶y膰 grzywn臋 na raty
na czas nieprzekraczaj膮cy 1 roku, licz膮c od dnia wydania pierwszego postanowienia
w tym zakresie.
偶 2. W wypadkach zas艂uguj膮cych na szczeg贸lne uwzgl臋dnienie, a zw艂aszcza
w贸wczas, gdy wysoko艣膰 grzywny jest znaczna, mo偶na roz艂o偶y膰 grzywn臋 na raty na
okres do 3 lat.
偶 3. Na postanowienie w przedmiocie roz艂o偶enia grzywny na raty przys艂uguje
za偶alenie.
Art. 50. 偶 1. S膮d odwo艂uje roz艂o偶enie grzywny na raty, je偶eli ujawni艂y si臋 nowe
lub poprzednio nie znane okoliczno艣ci, istotne dla rozstrzygni臋cia; art. 24 偶 2 nie ma
zastosowania.
偶 2. Roz艂o偶enie grzywny na raty mo偶na odwo艂a膰 r贸wnie偶 w贸wczas, gdy
skazany uchybi艂 terminowi p艂atno艣ci cho膰by jednej raty, chyba 偶e wyka偶e, i偶
nast膮pi艂o to z przyczyn od niego niezale偶nych.
偶 3. Na postanowienie w przedmiocie odwo艂ania roz艂o偶enia grzywny na raty
przys艂uguje za偶alenie.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 46/177
Art. 51. 偶 1. Je偶eli skazany, z przyczyn od niego niezale偶nych, nie ui艣ci艂
grzywny, a wykonanie tej kary w innej drodze okaza艂o si臋 niemo偶liwe lub
niecelowe, s膮d mo偶e, w szczeg贸lnie uzasadnionych wypadkach, grzywn臋 umorzy膰 w
cz臋艣ci, za艣 wyj膮tkowo r贸wnie偶 w ca艂o艣ci; nie zarz膮dza si臋 egzekucji, je偶eli z
okoliczno艣ci sprawy wynika, 偶e by艂aby ona bezskuteczna.
偶 2. Na postanowienie w przedmiocie umorzenia grzywny przys艂uguje
za偶alenie.
Art. 52. Udzielaj膮c skazanemu warunkowego przedterminowego zwolnienia z
odbycia reszty kary pozbawienia wolno艣ci, s膮d penitencjarny mo偶e, je偶eli istniej膮
podstawy do przyj臋cia, 偶e skazany ui艣ci grzywn臋 dobrowolnie, wstrzyma膰 uprzednio
zarz膮dzone wykonanie zast臋pczej kary pozbawienia wolno艣ci, stosuj膮c jednocze艣nie
art. 49; w贸wczas okres roz艂o偶enia grzywny na raty biegnie od dnia wydania
postanowienia o warunkowym przedterminowym zwolnieniu.
Art. 52a. Przepisy niniejszego rozdzia艂u stosuje si臋 odpowiednio do egzekucji
kar o charakterze pieni臋偶nym, o kt贸rych mowa w rozdziale 66b Kodeksu
post臋powania karnego.
Rozdzia艂 IX
Kara ograniczenia wolno艣ci
Art. 53. 偶 1. Wykonanie kary ograniczenia wolno艣ci ma na celu wzbudzenie w
skazanym woli kszta艂towania jego spo艂ecznie po偶膮danych postaw, w szczeg贸lno艣ci
poczucia odpowiedzialno艣ci oraz potrzeby przestrzegania porz膮dku prawnego.
偶 2. Skazany ma obowi膮zek sumiennie wykonywa膰 ci膮偶膮ce na nim obowi膮zki,
a w miejscu pracy lub pobytu przestrzega膰 ustalonych zasad zachowania, porz膮dku
i dyscypliny.
偶 3. (uchylony).
Art. 54. Kar臋 ograniczenia wolno艣ci wykonuje si臋 w miejscu sta艂ego pobytu
lub zatrudnienia skazanego albo w niewielkiej odleg艂o艣ci od tego miejsca, chyba 偶e
wa偶ne wzgl臋dy przemawiaj膮 za wykonaniem kary w innym miejscu.
Art. 55. 偶 1. Nadz贸r nad wykonywaniem kary ograniczenia wolno艣ci oraz
orzekanie w sprawach dotycz膮cych wykonania tej kary nale偶膮 do s膮du rejonowego,
w kt贸rego okr臋gu kara jest lub ma by膰 wykonywana.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 47/177
偶 2. Czynno艣ci zwi膮zane z organizowaniem i kontrolowaniem wykonywania
kary ograniczenia wolno艣ci oraz obowi膮zk贸w na艂o偶onych na skazanego
odbywaj膮cego t臋 kar臋 wykonuje s膮dowy kurator zawodowy. Przepisy o dozorze i
kuratorze s膮dowym stosuje si臋 odpowiednio.
Art. 56. 偶 1. W celu wykonania nieodp艂atnej, kontrolowanej pracy na cele
spo艂eczne s膮d przesy艂a odpis orzeczenia w艂a艣ciwemu s膮dowemu kuratorowi
zawodowemu.
偶 2. W艂a艣ciwy w贸jt, burmistrz lub prezydent miasta, zwani dalej w艂a艣ciwym
organem gminy , wyznacza miejsca, w kt贸rych mo偶e by膰 wykonywana nieodp艂atna,
kontrolowana praca na cele spo艂eczne; podmioty, dla kt贸rych organ gminy, powiatu
lub wojew贸dztwa jest organem za艂o偶ycielskim, a tak偶e pa艅stwowe lub samorz膮dowe
jednostki organizacyjne oraz sp贸艂ki prawa handlowego z wy艂膮cznym udzia艂em
Skarbu Pa艅stwa lub gminy, powiatu b膮dz wojew贸dztwa, maj膮 obowi膮zek
umo偶liwienia skazanym wykonywania nieodp艂atnej, kontrolowanej pracy na cele
spo艂eczne.
偶 3. Praca, o kt贸rej mowa w 偶 2, mo偶e by膰 tak偶e wykonywana na rzecz
instytucji lub organizacji reprezentuj膮cych spo艂eczno艣膰 lokaln膮 oraz w plac贸wkach
o艣wiatowo-wychowawczych, m艂odzie偶owych o艣rodkach wychowawczych,
m艂odzie偶owych o艣rodkach socjoterapii, podmiotach leczniczych w rozumieniu
przepis贸w o dzia艂alno艣ci leczniczej, jednostkach organizacyjnych pomocy
spo艂ecznej, fundacjach, stowarzyszeniach i innych instytucjach lub organizacjach
u偶yteczno艣ci publicznej, nios膮cych pomoc charytatywn膮, za ich zgod膮.
偶 4. Praca, o kt贸rej mowa w 偶 2, mo偶e by膰 tak偶e wykonywana na rzecz innych
podmiot贸w ni偶 wymienione w 偶 2 i 3, kt贸rym powierzono w dowolny spos贸b
wykonywanie zada艅 w艂asnych gminy, o kt贸rych mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 3, 4 6
lub 7 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorz膮dzie gminnym (Dz. U. z 2013 r.
poz. 594, z p贸zn. zm.3)).
Art. 56a. 偶 1. Wydatki zwi膮zane z ubezpieczeniem nast臋pstw nieszcz臋艣liwych
wypadk贸w skazanych, wykonuj膮cych nieodp艂atn膮, kontrolowan膮 prac臋 na cele
spo艂eczne oraz prac臋 spo艂ecznie u偶yteczn膮, ponosi Skarb Pa艅stwa.
3)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. z 2013 r. poz. 645
i 1318 oraz z 2014 r. poz. 379 i 1072.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 48/177
偶 2. Minister Sprawiedliwo艣ci okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, tryb
post臋powania przy zawieraniu przez podmioty uprawnione umowy ubezpieczenia
nast臋pstw nieszcz臋艣liwych wypadk贸w skazanych wykonuj膮cych nieodp艂atn膮,
kontrolowan膮 prac臋 na cele spo艂eczne oraz prac臋 spo艂ecznie u偶yteczn膮, a tak偶e
minimaln膮 i maksymaln膮 sum臋 ubezpieczenia, na kt贸r膮 umowa taka mo偶e zosta膰
zawarta, podmioty uprawnione do zawierania um贸w ubezpieczenia oraz termin
zawierania um贸w, maj膮c na uwadze potrzeb臋 zagwarantowania skazanym,
wykonuj膮cym nieodp艂atn膮, kontrolowan膮 prac臋 na cele spo艂eczne lub prac臋
spo艂ecznie u偶yteczn膮, odpowiedniej rekompensaty w przypadku zaistnienia przy
wykonywaniu tej pracy nieszcz臋艣liwego wypadku oraz sprawne wykonywanie
czynno艣ci zwi膮zanych z zawieraniem umowy ubezpieczenia.
Art. 57. 偶 1. S膮dowy kurator zawodowy w terminie 7 dni od dor臋czenia
orzeczenia wzywa skazanego oraz poucza go o prawach i obowi膮zkach oraz
konsekwencjach wynikaj膮cych z uchylania si臋 od odbywania kary, a tak偶e okre艣la,
po wys艂uchaniu skazanego, rodzaj, miejsce i termin rozpocz臋cia pracy, o czym
niezw艂ocznie informuje w艂a艣ciwy organ gminy i podmiot, na rzecz kt贸rego b臋dzie
wykonywana praca.
偶 2. W wypadku gdy skazany nie stawi si臋 na wezwanie lub pouczony o
prawach, obowi膮zkach i konsekwencjach zwi膮zanych z wykonywaniem
nieodp艂atnej, kontrolowanej pracy na cele spo艂eczne o艣wiadczy s膮dowemu
kuratorowi zawodowemu, 偶e nie wyra偶a zgody na podj臋cie pracy, kurator kieruje do
s膮du wniosek o orzeczenie kary zast臋pczej.
偶 3. Przepis 偶 2 stosuje si臋 odpowiednio w wypadkach, gdy skazany nie
podejmie pracy w wyznaczonym terminie lub w inny spos贸b uchyla si臋 od
odbywania kary ograniczenia wolno艣ci lub wykonania ci膮偶膮cych na nim
obowi膮zk贸w.
偶 4. Zmiana rodzaju, miejsca lub terminu rozpocz臋cia pracy mo偶e nast膮pi膰 na
podstawie decyzji s膮dowego kuratora zawodowego w szczeg贸lnie uzasadnionych
wypadkach; przepis 偶 1 stosuje si臋 odpowiednio.
偶 5. (uchylony)
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 49/177
Art. 57a. 偶 1. Rozpocz臋cie odbywania kary w formie okre艣lonej w art. 34 偶 1a
pkt 1 Kodeksu karnego nast臋puje w dniu, w kt贸rym skazany przyst膮pi艂 do
wykonywania wskazanej pracy.
偶 2. Rozpocz臋cie odbywania kary w formie okre艣lonej w art. 34 偶 1a
pkt 4 Kodeksu karnego nast臋puje w pierwszym dniu okresu, w kt贸rym dokonuje si臋
potr膮cenia skazanemu z wynagrodzenia za prac臋.
偶 3. Wykonywanie nieodp艂atnej, kontrolowanej pracy na cele spo艂eczne mo偶e
odbywa膰 si臋 tak偶e w dni ustawowo wolne od pracy i dni wolne od pracy u danego
podmiotu, na rzecz kt贸rego jest ona wykonywana.
偶 4. (uchylony)
Art. 58. 偶 1. W艂a艣ciwy organ gminy informuje s膮dowego kuratora
zawodowego o wyznaczonych dla skazanych miejscach pracy, rodzaju pracy oraz
osobach odpowiedzialnych za organizowanie pracy i kontrolowanie jej przebiegu.
偶 2. Osoby, o kt贸rych mowa w 偶 1, obowi膮zane s膮 do niezw艂ocznego
informowania s膮dowego kuratora zawodowego o istotnych okoliczno艣ciach
dotycz膮cych przebiegu pracy i zachowania si臋 skazanego, a w szczeg贸lno艣ci o
terminie rozpocz臋cia i zako艅czenia pracy, liczbie godzin przepracowanych przez
skazanego, rodzaju wykonywanej przez niego pracy, niezg艂oszeniu si臋 do pracy,
niepodj臋ciu przydzielonej pracy, przeszkodzie uniemo偶liwiaj膮cej wykonanie pracy,
opuszczeniu pracy bez usprawiedliwienia, ka偶dym przypadku niesumiennego
wykonywania pracy oraz uporczywego nieprzestrzegania ustalonego porz膮dku i
dyscypliny pracy.
偶 3. Minister Sprawiedliwo艣ci, w porozumieniu z ministrem w艂a艣ciwym do
spraw administracji publicznej oraz ministrem w艂a艣ciwym do spraw pracy, okre艣li, w
drodze rozporz膮dzenia, tryb wyznaczania przez w艂a艣ciwy organ gminy podmiot贸w
wskazanych w art. 56 偶 2, w kt贸rych wykonywana jest kara ograniczenia wolno艣ci i
praca spo艂ecznie u偶yteczna, czynno艣ci tych podmiot贸w, a tak偶e podmiot贸w, o
kt贸rych mowa w art. 56 偶 3, w zakresie wykonywania tej kary i pracy, w tym
dotycz膮ce organizowania miejsc pracy i przydzia艂u pracy oraz kontroli skazanych, a
tak偶e dopuszczalny dzienny wymiar czasu pracy skazanych, maj膮c na wzgl臋dzie
konieczno艣膰 zapewnienia warunk贸w do sprawnego wykonywania kary ograniczenia
wolno艣ci i pracy spo艂ecznie u偶ytecznej.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 50/177
Art. 59. 偶 1. Je偶eli w stosunku do skazanego zatrudnionego, zamiast
obowi膮zku wykonywania wskazanej pracy, orzeczono potr膮canie okre艣lonej cz臋艣ci
wynagrodzenia za prac臋, s膮d przesy艂a odpis orzeczenia zak艂adowi pracy
zatrudniaj膮cemu skazanego, podaj膮c jednocze艣nie, na czyj膮 rzecz maj膮 by膰
dokonywane potr膮cenia i dok膮d powinny by膰 wp艂acane, a nadto wskazuj膮c, z jakich
sk艂adnik贸w wynagrodzenia za prac臋 i w jaki spos贸b nale偶y ich dokonywa膰.
偶 2. Wyp艂acaj膮c wynagrodzenie skazanemu, potr膮ca si臋 okre艣lon膮 w orzeczeniu
cz臋艣膰 wynagrodzenia i bezzw艂ocznie przekazuje potr膮con膮 kwot臋 stosownie do
otrzymanych wskaza艅, zawiadamiaj膮c o tym s膮d. Koszty zwi膮zane z
przekazywaniem tych kwot odlicza si臋 od dokonywanych potr膮ce艅.
Art. 60. S膮d, a tak偶e s膮dowy kurator zawodowy mog膮 w ka偶dym czasie 偶膮da膰
od skazanego wyja艣nie艅 dotycz膮cych przebiegu odbywania kary ograniczenia
wolno艣ci i w tym celu wzywa膰 skazanego do osobistego stawiennictwa.
Art. 61. 偶 1. Je偶eli wzgl臋dy wychowawcze za tym przemawiaj膮, s膮d mo偶e
w okresie wykonywania kary ograniczenia wolno艣ci ustanawia膰, rozszerza膰 lub
zmienia膰 obowi膮zki, o kt贸rych mowa w art. 34 偶 3 Kodeksu karnego, albo od
wykonania tych obowi膮zk贸w zwolni膰.
偶 2. Z tych samych wzgl臋d贸w s膮d mo偶e zmniejszy膰 orzeczon膮 liczb臋 godzin
wykonywanej pracy w stosunku miesi臋cznym lub wysoko艣膰 miesi臋cznych potr膮ce艅
z wynagrodzenia za prac臋, jednak nie wi臋cej ni偶 do granicy ustawowego minimum
okre艣lonego w art. 34 偶 1a pkt 4 i art. 35 偶 1 Kodeksu karnego.
偶 3. Na postanowienia wydane na podstawie 偶 1 przys艂uguje za偶alenie.
Art. 62. 偶 1. S膮d mo偶e odroczy膰 wykonanie kary ograniczenia wolno艣ci na
czas do 6 miesi臋cy, je偶eli natychmiastowe wykonanie kary poci膮gn臋艂oby dla
skazanego lub jego rodziny zbyt ci臋偶kie skutki.
偶 2. S膮d odracza wykonanie kary ograniczenia wolno艣ci w razie powo艂ania
skazanego do czynnej s艂u偶by wojskowej, do czasu uko艅czenia tej s艂u偶by. Wobec
takiego skazanego s膮d mo偶e zastosowa膰 odpowiednio przepisy art. 336 偶 3 i 4
Kodeksu karnego.
偶 3. S膮d mo偶e odwo艂a膰 odroczenie wykonania kary ograniczenia wolno艣ci w
razie ustania przyczyny, dla kt贸rej zosta艂o udzielone, lub w wypadku, gdy skazany
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 51/177
nie korzysta z odroczenia kary zgodnie z celem, w jakim zosta艂o udzielone, albo
ra偶膮co narusza porz膮dek prawny.
偶 4. Na postanowienie w przedmiocie odroczenia oraz odwo艂ania odroczenia
wykonania kary ograniczenia wolno艣ci przys艂uguje za偶alenie.
Art. 63. 偶 1. Je偶eli stan zdrowia skazanego uniemo偶liwia wykonanie kary
ograniczenia wolno艣ci, s膮d udziela przerwy w odbywaniu kary do czasu ustania
przeszkody.
偶 2. S膮d mo偶e udzieli膰 przerwy w odbywaniu kary ograniczenia wolno艣ci do
roku ze wzgl臋d贸w, o kt贸rych mowa w art. 62 偶 1.
偶 3. Przepisy art. 62 偶 2 i 3 stosuje si臋 odpowiednio.
偶 4. Na postanowienie w przedmiocie przerwy oraz odwo艂ania przerwy w
wykonaniu kary ograniczenia wolno艣ci przys艂uguje za偶alenie.
Art. 63a. 偶 1.W szczeg贸lnie uzasadnionych wypadkach s膮d mo偶e zmieni膰
form臋 obowi膮zku wykonywania pracy, przyjmuj膮c 20 godzin pracy na cele
spo艂eczne za r贸wnowa偶ne 10% wynagrodzenia za prac臋; orzeczona praca nie mo偶e
przekroczy膰 40 godzin w stosunku miesi臋cznym.
偶 2. Na postanowienie w przedmiocie zmiany formy wykonania obowi膮zku
pracy, o kt贸rym mowa w 偶 1, przys艂uguje za偶alenie.
Art. 63b. 偶 1. Z wa偶nych wzgl臋d贸w, w szczeg贸lno艣ci uzasadnionych
wykonywan膮 przez skazanego prac膮 zarobkow膮 lub stanem zdrowia, s膮d, na wniosek
skazanego, mo偶e ustali膰 rozliczenie godzin nieodp艂atnej, kontrolowanej pracy na
cele spo艂eczne w innych okresach ni偶 miesi臋czny, nie przekraczaj膮c okresu
orzeczonej kary ani orzeczonej 艂膮cznej liczby godzin wykonywanej pracy w tym
okresie.
偶 2. S膮d powinien rozpozna膰 wniosek w terminie 14 dni od dnia jego z艂o偶enia.
偶 3. Na postanowienie wydane na podstawie 偶 1 przys艂uguje za偶alenie.
Art. 64. 偶 1. W razie niewykonania pe艂nego wymiaru pracy albo niedokonania
ca艂o艣ci potr膮ce艅 z wynagrodzenia za prac臋 lub niewykonania innych obowi膮zk贸w
s膮d orzeka o tym, czy i w jakim zakresie kar臋 t臋 uzna膰 za wykonan膮 ze wzgl臋du na
osi膮gni臋te cele kary.
偶 2. Je偶eli ustawa przewiduje zaliczenie dotychczas wykonanej kary
ograniczenia wolno艣ci na poczet innej kary, s膮d orzeka o tym, jaki okres kary
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 52/177
ograniczenia wolno艣ci podlega zaliczeniu, bior膮c pod uwag臋 zakres wykonania
obowi膮zk贸w i potr膮ce艅 oraz czas, kt贸ry up艂yn膮艂 od rozpocz臋cia odbywania kary
ograniczenia wolno艣ci w okre艣lonej formie.
Art. 64a. Na postanowienie w przedmiocie zwolnienia skazanego od reszty
kary ograniczenia wolno艣ci, wydane na podstawie art. 83 Kodeksu karnego, oraz na
postanowienie w przedmiocie okresu dotychczas wykonanej kary ograniczenia
wolno艣ci podlegaj膮cej zaliczeniu na poczet innej kary, przys艂uguje za偶alenie.
Art. 65. 偶 1. Je偶eli skazany uchyla si臋 od odbywania kary ograniczenia
wolno艣ci, s膮d zarz膮dza, a je偶eli uchyla si臋 on od 艣wiadczenia pieni臋偶nego lub
obowi膮zk贸w orzeczonych na podstawie art. 34 偶 3 Kodeksu karnego, s膮d mo偶e
zarz膮dzi膰 wykonanie zast臋pczej kary pozbawienia wolno艣ci. W razie gdy skazany
wykona艂 cz臋艣膰 kary ograniczenia wolno艣ci, s膮d zarz膮dza wykonanie zast臋pczej kary
pozbawienia wolno艣ci w wymiarze odpowiadaj膮cym karze ograniczenia wolno艣ci
pozosta艂ej do wykonania, przyjmuj膮c, 偶e jeden dzie艅 zast臋pczej kary pozbawienia
wolno艣ci jest r贸wnowa偶ny dw贸m dniom kary ograniczenia wolno艣ci.
偶 2. Je偶eli ustawa nie przewiduje za dane przest臋pstwo kary pozbawienia
wolno艣ci, g贸rna granica zast臋pczej kary pozbawienia wolno艣ci nie mo偶e przekroczy膰
6 miesi臋cy.
偶 3. W posiedzeniu ma prawo wzi膮膰 udzia艂 prokurator, s膮dowy kurator
zawodowy, skazany oraz jego obro艅ca.
偶 4. Na postanowienie w przedmiocie kary zast臋pczej przys艂uguje za偶alenie.
Art. 65a. 偶 1. S膮d mo偶e w ka偶dym czasie wstrzyma膰 wykonanie zast臋pczej
kary pozbawienia wolno艣ci w wypadku, gdy skazany o艣wiadczy na pi艣mie, 偶e
podejmie odbywanie kary ograniczenia wolno艣ci i podda si臋 rygorom z ni膮
zwi膮zanym; wstrzymanie nast臋puje do czasu wykonania orzeczonej kary
ograniczenia wolno艣ci.
偶 2. Je偶eli skazany uchyla si臋 od odbywania kary ograniczenia wolno艣ci, s膮d
zarz膮dza wykonanie zast臋pczej kary pozbawienia wolno艣ci.
偶 3. W wypadkach wskazanych w 偶 1 i 2 s膮d okre艣la wymiar pozosta艂ej do
odbycia kary ograniczenia wolno艣ci lub zast臋pczej kary pozbawienia wolno艣ci,
kieruj膮c si臋 zasadami okre艣lonymi w art. 65 偶 1 i 2.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 53/177
偶 4. W posiedzeniu, o kt贸rym mowa w 偶 2, ma prawo wzi膮膰 udzia艂 prokurator,
s膮dowy kurator zawodowy, skazany oraz jego obro艅ca.
偶 5. Na postanowienie w przedmiocie wstrzymania i zarz膮dzenia wykonania
zast臋pczej kary pozbawienia wolno艣ci oraz okre艣lenia wymiaru pozosta艂ej do
odbycia kary przys艂uguje za偶alenie.
偶 6. Niedopuszczalne jest ponowne wstrzymanie wykonania tej samej
zast臋pczej kary pozbawienia wolno艣ci na podstawie 偶 1.
Art. 66. 偶 1. Orzekanie w przedmiocie zmian formy wykonywania kary
ograniczenia wolno艣ci oraz w przedmiocie wykonania kary zast臋pczej, a tak偶e
zwolnienia od reszty kary mo偶e nast膮pi膰 r贸wnie偶 na wniosek s膮dowego kuratora
zawodowego.
偶 2. Wniosku skazanego lub jego obro艅cy o zwolnienie od reszty kary
ograniczenia wolno艣ci z艂o偶onego przed up艂ywem 3 miesi臋cy od wydania
poprzedniego postanowienia w tym przedmiocie nie rozpoznaje si臋 a偶 do up艂ywu
tego okresu.
偶 3. W wypadku zwolnienia skazanego od odbycia reszty kary ograniczenia
wolno艣ci s膮dowy kurator zawodowy zawiadamia o tym zak艂ad pracy, plac贸wk臋,
instytucj臋 lub organizacj臋, w kt贸rej skazany odbywa艂 kar臋.
Art. 66a. (uchylony)
Rozdzia艂 X
Kara pozbawienia wolno艣ci
Oddzia艂 1
Cele wykonywania kary
Art. 67. 偶 1. Wykonywanie kary pozbawienia wolno艣ci ma na celu wzbudzanie
w skazanym woli wsp贸艂dzia艂ania w kszta艂towaniu jego spo艂ecznie po偶膮danych
postaw, w szczeg贸lno艣ci poczucia odpowiedzialno艣ci oraz potrzeby przestrzegania
porz膮dku prawnego i tym samym powstrzymania si臋 od powrotu do przest臋pstwa.
偶 2. Dla osi膮gni臋cia celu okre艣lonego w 偶 1 prowadzi si臋 zindywidualizowane
oddzia艂ywanie na skazanych w ramach okre艣lonych w ustawie system贸w
wykonywania kary, w r贸偶nych rodzajach i typach zak艂ad贸w karnych.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 54/177
偶 3. W oddzia艂ywaniu na skazanych, przy poszanowaniu ich praw i wymaganiu
wype艂niania przez nich obowi膮zk贸w, uwzgl臋dnia si臋 przede wszystkim prac臋,
zw艂aszcza sprzyjaj膮c膮 zdobywaniu odpowiednich kwalifikacji zawodowych,
nauczanie, zaj臋cia kulturalno-o艣wiatowe i sportowe, podtrzymywanie kontakt贸w z
rodzin膮 i 艣wiatem zewn臋trznym oraz 艣rodki terapeutyczne.
Oddzia艂 2
Zak艂ady karne
Art. 68. Zak艂ady karne podlegaj膮 Ministrowi Sprawiedliwo艣ci.
Art. 69. Kar臋 pozbawienia wolno艣ci wykonuje si臋, z zastrze偶eniem art. 87 偶 4,
w nast臋puj膮cych rodzajach zak艂ad贸w karnych:
1) zak艂adach karnych dla m艂odocianych,
2) zak艂adach karnych dla odbywaj膮cych kar臋 po raz pierwszy,
3) zak艂adach karnych dla recydywist贸w penitencjarnych,
4) zak艂adach karnych dla odbywaj膮cych kar臋 aresztu wojskowego.
Art. 70. 偶 1. Zak艂ady karne wymienione w art. 69 mog膮 by膰 organizowane
jako:
1) zak艂ady karne typu zamkni臋tego,
2) zak艂ady karne typu p贸艂otwartego,
3) zak艂ady karne typu otwartego.
偶 2. Zak艂ady karne, o kt贸rych mowa w 偶 1, r贸偶ni膮 si臋 w szczeg贸lno艣ci stopniem
zabezpieczenia, izolacji skazanych oraz wynikaj膮cymi z tego ich obowi膮zkami i
uprawnieniami w zakresie poruszania si臋 w zak艂adzie i poza jego obr臋bem.
Art. 71. Minister Sprawiedliwo艣ci mo偶e, w drodze rozporz膮dzenia, tworzy膰,
zgodnie z ustalonymi w niniejszym kodeksie celami wykonywania kary pozbawienia
wolno艣ci i z ustalonymi zasadami klasyfikacji skazanych, zak艂ady karne inne ni偶
wymienione w art. 69 lub ustali膰 inny ni偶 okre艣lony w art. 81 system wykonywania
kary, uwzgl臋dniaj膮c w szczeg贸lno艣ci potrzeby w zakresie sprawdzania nowych
艣rodk贸w i metod oddzia艂ywania na skazanych.
Art. 72. 偶 1. Zak艂adem karnym kieruje dyrektor, a wyodr臋bnionym oddzia艂em
mo偶e kierowa膰 podlegaj膮cy dyrektorowi kierownik.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 55/177
偶 2. Funkcjonariusze i pracownicy zak艂adu karnego, w kt贸rym skazany
przebywa, a tak偶e osoby kieruj膮ce jego prac膮 lub innymi zaj臋ciami s膮, w zakresie
wykonywanych przez nich czynno艣ci s艂u偶bowych, prze艂o偶onymi skazanego.
偶 3. Zak艂ady karne mog膮 by膰 tworzone jako samodzielne zak艂ady lub jako
wyodr臋bnione oddzia艂y zak艂ad贸w karnych i areszt贸w 艣ledczych. Kilka zak艂ad贸w
mo偶e posiada膰 wsp贸ln膮 administracj臋 b膮dz wydzielone s艂u偶by.
偶 4. Minister Sprawiedliwo艣ci, w drodze zarz膮dzenia, tworzy i znosi zak艂ady
karne, maj膮c na wzgl臋dzie istniej膮ce potrzeby w tym zakresie.
偶 4a. Dyrektor Generalny S艂u偶by Wi臋ziennej, w drodze zarz膮dzenia, okre艣la
przeznaczenie zak艂ad贸w karnych, uwzgl臋dniaj膮c w szczeg贸lno艣ci potrzeb臋
zapewnienia oraz racjonalnego wykorzystania miejsc zakwaterowania dla wszystkich
grup skazanych.
偶 5. Minister Sprawiedliwo艣ci, w porozumieniu z Ministrem Obrony
Narodowej, w drodze zarz膮dzenia, tworzy i znosi zak艂ady karne dla odbywaj膮cych
kar臋 aresztu wojskowego, maj膮c na wzgl臋dzie istniej膮ce potrzeby w tym zakresie
oraz konieczno艣膰 zapewnienia warunk贸w szkolenia wojskowego os贸b w nich
przebywaj膮cych.
Art. 73. 偶 1. W zak艂adzie karnym utrzymuje si臋 dyscyplin臋 i porz膮dek w celu
zapewnienia bezpiecze艅stwa i realizacji zada艅 kary pozbawienia wolno艣ci, w tym
ochrony spo艂ecze艅stwa przed przest臋pczo艣ci膮.
偶 2. Dyrektor ustala porz膮dek wewn臋trzny zak艂adu karnego.
Art. 73a. 偶 1. Zak艂ady karne mog膮 by膰 monitorowane przez wewn臋trzny
system urz膮dze艅 rejestruj膮cych obraz lub dzwi臋k, w tym przez system telewizji
przemys艂owej.
偶 2. Monitorowanie, zapewniaj膮ce mo偶liwo艣膰 obserwowania zachowania
skazanego, mo偶na stosowa膰 w szczeg贸lno艣ci w celach mieszkalnych wraz z cz臋艣ci膮
przeznaczon膮 do cel贸w sanitarno-higienicznych, w 艂azniach, w pomieszczeniach
wyznaczonych do widze艅, w miejscach zatrudnienia osadzonych, w ci膮gach
komunikacyjnych, na placach spacerowych, a tak偶e do obserwacji terenu zak艂adu
karnego na zewn膮trz budynk贸w, w tym linii ogrodzenia zewn臋trznego.
偶 3. Monitorowany obraz lub dzwi臋k mo偶e by膰 utrwalany za pomoc膮
odpowiednich urz膮dze艅.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 56/177
偶 4. Monitorowanie i utrwalanie dzwi臋ku nie mo偶e obejmowa膰 informacji
obj臋tych tajemnic膮 spowiedzi lub tajemnic膮 prawnie chronion膮.
偶 5. Obraz z kamer systemu telewizji przemys艂owej, zainstalowanych w cz臋艣ci
celi mieszkalnej przeznaczonej do cel贸w sanitarno-higienicznych oraz w 艂azniach,
jest przekazywany do monitor贸w lub urz膮dze艅, o kt贸rych mowa w 偶 3, w spos贸b
uniemo偶liwiaj膮cy ukazywanie intymnych cz臋艣ci cia艂a skazanego oraz
wykonywanych przez niego intymnych czynno艣ci fizjologicznych.
偶 6. Utrwalony obraz lub dzwi臋k, kt贸ry nie zawiera informacji wskazuj膮cych na
pope艂nienie przest臋pstwa lub nie jest istotny dla bezpiecze艅stwa zak艂adu karnego
albo bezpiecze艅stwa skazanego, podlega niezw艂ocznemu zniszczeniu.
偶 7. Je偶eli utrwalony obraz lub dzwi臋k jest istotny dla bezpiecze艅stwa zak艂adu
karnego lub bezpiecze艅stwa skazanego, dyrektor zak艂adu karnego podejmuje decyzj臋
o czasie jego przechowywania i sposobie wykorzystania.
偶 8. O stosowaniu monitorowania w okre艣lonych miejscach i pomieszczeniach
decyduje dyrektor zak艂adu karnego, maj膮c na celu zapewnienie porz膮dku i
bezpiecze艅stwa w zak艂adzie karnym.
偶 9. Monitorowanie zachowania skazanego, a tak偶e miejsc i pomieszcze艅 na
terenie zak艂adu karnego, o kt贸rych mowa w 偶 2, realizuj膮 funkcjonariusze S艂u偶by
Wi臋ziennej oraz pracownicy tego zak艂adu.
偶 10. Minister Sprawiedliwo艣ci okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, rodzaje
urz膮dze艅 i 艣rodk贸w technicznych s艂u偶膮cych do przekazywania, odtwarzania i
utrwalania obrazu lub dzwi臋ku z monitoringu oraz spos贸b przechowywania,
odtwarzania i niszczenia zapis贸w oraz udost臋pniania ich uprawnionym podmiotom,
maj膮c na uwadze konieczno艣膰 w艂a艣ciwego zabezpieczenia utrwalonego obrazu lub
dzwi臋ku przed utrat膮, zniekszta艂ceniem lub nieuprawnionym ujawnieniem.
Art. 74. 偶 1. Zmian臋 okre艣lonego w wyroku rodzaju i typu zak艂adu karnego, a
tak偶e orzeczonego systemu terapeutycznego wykonywania kary mo偶e orzec tylko
s膮d penitencjarny, z zastrze偶eniem, 偶e w wypadku ucieczki skazanego z zak艂adu
karnego typu p贸艂otwartego albo otwartego lub niezg艂oszenia si臋 do takiego zak艂adu
po jego opuszczeniu na podstawie stosownego zezwolenia, decyzj臋 o skierowaniu
skazanego do danego rodzaju i typu zak艂adu karnego podejmuje komisja
penitencjarna.
偶 1a. Na postanowienie, o kt贸rym mowa w 偶 1, przys艂uguje za偶alenie.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 57/177
偶 2. Je偶eli po wydaniu postanowienia przez s膮d penitencjarny zajd膮 nowe
okoliczno艣ci uzasadniaj膮ce zmian臋 rodzaju i typu zak艂adu karnego lub systemu
terapeutycznego, decyzj臋 w tym przedmiocie mo偶e podj膮膰 komisja penitencjarna.
偶 3. Na decyzje komisji penitencjarnej, o kt贸rych mowa w 偶 1 i 2, przys艂uguje
skarga.
Art. 75. 偶 1. W zak艂adach karnych dzia艂aj膮 komisje penitencjarne.
偶 2. W sk艂ad komisji penitencjarnej dyrektor zak艂adu karnego powo艂uje
funkcjonariuszy i pracownik贸w tego zak艂adu. Do udzia艂u w pracach komisji, z
g艂osem doradczym, dyrektor mo偶e zaprasza膰 tak偶e inne osoby godne zaufania,
zw艂aszcza przedstawicieli stowarzysze艅, fundacji, organizacji i instytucji, o kt贸rych
mowa w art. 38 偶 1, oraz ko艣cio艂贸w i innych zwi膮zk贸w wyznaniowych.
偶 3. W zale偶no艣ci od potrzeb zak艂adu karnego dyrektor mo偶e zarz膮dzi膰 udzia艂
poszczeg贸lnych cz艂onk贸w komisji penitencjarnej w jej posiedzeniu przy u偶yciu
urz膮dze艅 technicznych umo偶liwiaj膮cych przeprowadzenie tej czynno艣ci na odleg艂o艣膰
z jednoczesnym bezpo艣rednim przekazem obrazu i dzwi臋ku.
Art. 76. 偶 1. Do zakresu dzia艂ania komisji penitencjarnej nale偶y:
1) kierowanie skazanego do w艂a艣ciwego zak艂adu karnego, je偶eli nie okre艣li艂 tego
s膮d w wyroku,
2) kierowanie skazanego do okre艣lonego systemu odbywania kary, je偶eli nie
okre艣li艂 tego s膮d w wyroku,
3) ustalanie indywidualnych program贸w oddzia艂ywa艅 na skazanego i
dokonywanie ocen ich wykonywania,
4) dokonywanie ocen okresowych post臋p贸w skazanego w resocjalizacji,
5) kwalifikowanie skazanych do nauczania w szko艂ach i na kursach oraz
podejmowanie decyzji o pozbawieniu mo偶liwo艣ci nauczania w zakresie
nieobj臋tym nauczaniem obowi膮zkowym,
6) kwalifikowanie skazanych, o kt贸rych mowa w art. 84 偶 2, do zak艂ad贸w karnych
dla m艂odocianych oraz skazanych, o kt贸rych mowa w art. 96 偶 3, do odbywania
kary w oddzia艂ach terapeutycznych,
7) kwalifikowanie skazanego jako stwarzaj膮cego powa偶ne zagro偶enie spo艂eczne
albo powa偶ne zagro偶enie dla bezpiecze艅stwa zak艂adu oraz dokonywanie, co
najmniej raz na 3 miesi膮ce, weryfikacji tej decyzji,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 58/177
8) weryfikowanie indywidualnych program贸w oddzia艂ywania albo
indywidualnych program贸w terapeutycznych, a tak偶e kierowanie i
wycofywanie skazanych z oddzia艂贸w terapeutycznych,
9) wyra偶anie opinii w sprawach przyznania skazanemu przepustki, o kt贸rej mowa
w art. 91 pkt 7 lub art. 92 pkt 9, oraz nagrody, o kt贸rej mowa w art. 138 偶 1 pkt
7 lub 8, w贸wczas gdy s膮 one udzielane:
a) po raz pierwszy,
b) po przerwie trwaj膮cej d艂u偶ej ni偶 6 miesi臋cy,
c) po powstaniu istotnych zmian w sytuacji prawnej lub rodzinnej skazanego,
10) wyra偶anie opinii w sprawach:
a) przyznania nagrody, o kt贸rej mowa w art. 138 偶 1 pkt 7 lub 8, skazanemu
skierowanemu do odbywania kary w zak艂adzie karnym typu zamkni臋tego,
b) projektu porz膮dku wewn臋trznego zak艂adu karnego oraz zmiany tego
porz膮dku,
c) innych przekazanych jej przez dyrektora,
11) podejmowanie decyzji w sprawie korzystania przez skazanego z uprawnie艅
okre艣lonych w art. 107 oraz zwolnienia z wykonywania pracy, na podstawie art.
121 偶 6,
12) wykonywanie innych zada艅 przewidzianych w ustawie i w przepisach
wydanych na jej podstawie.
偶 2. Je偶eli decyzja komisji penitencjarnej w przedmiocie klasyfikacji jest
sprzeczna z prawem, o jej zmianie lub uchyleniu orzeka s膮d penitencjarny; art. 7 偶 5
stosuje si臋 odpowiednio.
偶 3. W wypadku okre艣lonym w 偶 2 decyzj臋 komisji penitencjarnej mo偶e tak偶e
uchyli膰 dyrektor okr臋gowy S艂u偶by Wi臋ziennej albo Dyrektor Generalny S艂u偶by
Wi臋ziennej.
偶 4. Na decyzje, o kt贸rych mowa w 偶 1 pkt 1, 2, 6 i 7, przys艂uguje skarga.
Art. 77. 偶 1. W zak艂adzie karnym dyrektor mo偶e powo艂ywa膰 tak偶e inne organy
kolegialne, w sk艂ad kt贸rych mog膮 wchodzi膰 r贸wnie偶 osoby spoza zak艂adu.
偶 2. Organy kolegialne mog膮 podejmowa膰 zadania zwi膮zane z oddzia艂ywaniem
na skazanych, zw艂aszcza z organizacj膮 ich zatrudnienia i przygotowywaniem do
zwolnienia oraz ze wsp贸艂prac膮 z instytucjami, organizacjami, stowarzyszeniami i
fundacjami 艣wiadcz膮cymi pomoc skazanym i ich rodzinom.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 59/177
Art. 78. 偶 1. Kar臋 pozbawienia wolno艣ci w zak艂adzie karnym wykonuj膮
funkcjonariusze S艂u偶by Wi臋ziennej oraz pracownicy tego zak艂adu.
偶 2. Dyrektor Generalny lub dyrektor okr臋gowy S艂u偶by Wi臋ziennej mog膮
wydawa膰 dyrektorom zak艂ad贸w karnych polecenia niezb臋dne dla prawid艂owego i
praworz膮dnego wykonywania kary pozbawienia wolno艣ci oraz realizowania
kierunk贸w pracy resocjalizacyjnej, a tak偶e uchyla膰 wydane przez nich decyzje
sprzeczne z prawem.
Oddzia艂 3
Wykonywanie kary i jej indywidualizacja
Art. 79. 偶 1. Skazanego na kar臋 pozbawienia wolno艣ci s膮d wzywa do stawienia
si臋 w wyznaczonym terminie w areszcie 艣ledczym, po艂o偶onym najbli偶ej miejsca jego
sta艂ego pobytu, wraz z dokumentem stwierdzaj膮cym to偶samo艣膰. S膮d mo偶e poleci膰
doprowadzenie skazanego do aresztu 艣ledczego bez wezwania.
偶 2. Je偶eli skazany, mimo wezwania, nie stawi艂 si臋 w areszcie 艣ledczym, s膮d
poleca go doprowadzi膰. Kosztami doprowadzenia s膮d obci膮偶a skazanego.
偶 3. Przeniesienie skazanego z aresztu 艣ledczego do w艂a艣ciwego zak艂adu
karnego nast臋puje po decyzji klasyfikacyjnej komisji penitencjarnej.
偶 4. Je偶eli skazanym jest 偶o艂nierz, a s膮d zarz膮dza doprowadzenie go do aresztu
艣ledczego, obowi膮zek doprowadzenia spoczywa na w艂a艣ciwych organach
wojskowych.
Art. 79a. 偶 1. Przy przyj臋ciu do aresztu 艣ledczego skazany okazuje dokument
stwierdzaj膮cy to偶samo艣膰, podaje dane osobowe, informuje o zmianie danych
osobowych, o miejscu sta艂ego pobytu, o uprzedniej karalno艣ci, o stanie zdrowia, a
tak偶e o ci膮偶膮cym na nim obowi膮zku alimentacyjnym. Skazany mo偶e by膰 tak偶e
poddany czynno艣ciom maj膮cym na celu jego identyfikacj臋, w szczeg贸lno艣ci:
sfotografowaniu, ogl臋dzinom zewn臋trznym cia艂a, pobraniu odcisk贸w oraz okazaniu
innym osobom.
偶 2. Skazany przekazuje do depozytu dokumenty, pieni膮dze, przedmioty
warto艣ciowe i inne przedmioty, kt贸rych nie mo偶e posiada膰 w celi.
Art. 79b. 偶 1. Skazanego przyj臋tego do aresztu 艣ledczego umieszcza si臋 w celi
przej艣ciowej, na okres niezb臋dny, nie d艂u偶ej jednak ni偶 na 14 dni, dla poddania go
wst臋pnym badaniom lekarskim, zabiegom sanitarnym i wst臋pnym badaniom
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 60/177
osobopoznawczym oraz zapoznania z podstawowymi aktami prawnymi dotycz膮cymi
wykonywania kary pozbawienia wolno艣ci i porz膮dkiem wewn臋trznym aresztu
艣ledczego.
偶 2. Umieszczenia w celi przej艣ciowej nie stosuje si臋 do skazanego
przetransportowanego z innego zak艂adu karnego albo aresztu 艣ledczego, je偶eli by艂
ju偶 poddany badaniom i zabiegom, o kt贸rych mowa w 偶 1.
偶 3. Skazanego informuje si臋 o obliczonym okresie wykonywania kary.
Przyj臋cie informacji do wiadomo艣ci skazany potwierdza podpisem.
Art. 80. 偶 1. Je偶eli t臋 sam膮 osob臋 skazano na kilka kar skutkuj膮cych
pozbawienie wolno艣ci, wykonuje si臋 je w takiej kolejno艣ci, w jakiej wp艂yn臋艂y do
wykonania orzeczenia, kt贸rymi wymierzono te kary. Zast臋pcze kary pozbawienia
wolno艣ci oraz zast臋pcze kary aresztu za nieuiszczon膮 grzywn臋 wykonuje si臋 w
ostatniej kolejno艣ci.
偶 1a. Orzeczenia prawomocne wykonuje si臋 przed orzeczeniami
nieprawomocnymi. Kary porz膮dkowe i 艣rodki przymusu wykonuje si臋 w pierwszej
kolejno艣ci.
偶 2. S臋dzia penitencjarny mo偶e zarz膮dzi膰 wykonanie kar i 艣rodk贸w w innej
kolejno艣ci ni偶 okre艣lona w 偶 1, je偶eli wzgl臋dy penitencjarne za tym przemawiaj膮.
偶 3. W wypadku skierowania do wykonania orzeczenia o zastosowaniu 艣rodka
zabezpieczaj膮cego wobec skazanego, kt贸ry odbywa kar臋 wymierzon膮 innym
orzeczeniem, o kolejno艣ci wykonania kary i 艣rodka zabezpieczaj膮cego rozstrzyga
s臋dzia penitencjarny.
偶 4. Dzie艅, w kt贸rym wykonywanie kary zosta艂o rozpocz臋te, z jakiejkolwiek
przyczyny przerwane, ponownie podj臋te lub zako艅czone, zaokr膮gla si臋 w g贸r臋 do
pe艂nego dnia.
偶 5. Je偶eli wobec tej samej osoby wykonuje si臋 kilka kar skutkuj膮cych
pozbawienie wolno艣ci, dniem rozpocz臋cia wykonywania kolejnej kary jest dzie艅
nast臋puj膮cy po dniu zako艅czenia wykonania poprzedniej kary. W dniu zako艅czenia
wykonania poprzedniej kary skazanego nie zwalnia si臋 z zak艂adu karnego lub aresztu
艣ledczego.
Art. 80a. Pocz膮tek wykonywania kary liczy si臋 od dnia:
1) przyj臋cia skazanego lub ukaranego, kt贸ry zg艂osi艂 si臋 do odbycia kary,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 61/177
2) zatrzymania skazanego lub ukaranego, kt贸ry zosta艂 doprowadzony do odbycia
kary,
3) wprowadzenia do wykonania orzeczenia w stosunku do osoby pozbawionej
wolno艣ci
chyba 偶e ustawa stanowi inaczej.
Art. 80b. 偶 1. Organ powo艂any do wykonywania orzeczenia dokonuje
obliczenia okresu wykonywania kary na zasadach okre艣lonych w niniejszym
kodeksie.
偶 2. Kar臋 jednego dnia wykonuje si臋 w dniu jej rozpocz臋cia.
偶 3. Kara ko艅czy si臋 w dniu up艂ywu tylu dni, ile dni wynosi jej wymiar
obliczony zgodnie z art. 12c.
偶 4. Okres wykonywania kary, tymczasowego aresztowania lub innego 艣rodka
podlegaj膮cego zaliczeniu na poczet orzeczonej kary oblicza si臋 na podstawie liczby
dni, w kt贸rych nast臋powa艂o faktyczne pozbawienie wolno艣ci w tym okresie.
偶 5. Ten sam okres czasu nie mo偶e by膰 zaliczony na poczet r贸偶nych kar.
Art. 81. Kar臋 pozbawienia wolno艣ci wykonuje si臋 w systemie:
1) programowanego oddzia艂ywania,
2) terapeutycznym,
3) zwyk艂ym.
Art. 82. 偶 1. W celu stwarzania warunk贸w sprzyjaj膮cych indywidualnemu
post臋powaniu ze skazanymi, zapobieganiu szkodliwym wp艂ywom skazanych
zdemoralizowanych oraz zapewnieniu skazanym bezpiecze艅stwa osobistego, wyboru
w艂a艣ciwego systemu wykonywania kary, rodzaju i typu zak艂adu karnego oraz
rozmieszczenia skazanych wewn膮trz zak艂adu karnego dokonuje si臋 ich
klasyfikacji.
偶 2. Klasyfikacji skazanych dokonuje si臋 maj膮c na wzgl臋dzie w szczeg贸lno艣ci:
1) p艂e膰,
2) wiek,
3) uprzednie odbywanie kary pozbawienia wolno艣ci,
4) umy艣lno艣膰 lub nieumy艣lno艣膰 czynu,
5) czas pozosta艂ej do odbycia kary pozbawienia wolno艣ci,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 62/177
6) stan zdrowia fizycznego i psychicznego, w tym stopie艅 uzale偶nienia od
alkoholu, 艣rodk贸w odurzaj膮cych lub psychotropowych,
7) stopie艅 demoralizacji i zagro偶enia spo艂ecznego,
8) rodzaj pope艂nionego przest臋pstwa.
偶 3. Podstaw膮 klasyfikacji s膮 w szczeg贸lno艣ci badania osobopoznawcze.
Art. 83. 偶 1. Skazanego poddaje si臋 w miar臋 potrzeby, za jego zgod膮, badaniom
psychologicznym, a tak偶e psychiatrycznym. S臋dzia penitencjarny mo偶e zarz膮dzi膰
przeprowadzenie bada艅 bez zgody skazanego.
偶 2. Badania, o kt贸rych mowa w 偶 1, przeprowadza si臋 przede wszystkim w
odpowiednich o艣rodkach diagnostycznych.
偶 3. Minister Sprawiedliwo艣ci, w porozumieniu z ministrem w艂a艣ciwym do
spraw zdrowia, w drodze rozporz膮dzenia, powo艂uje o艣rodki diagnostyczne, o kt贸rych
mowa w 偶 2, oraz okre艣li zasady organizacji i warunki przeprowadzania bada艅 w
tych o艣rodkach. Rozporz膮dzenie uwzgl臋dni potrzeb臋:
1) wyja艣nienia psychologicznych i socjologicznych proces贸w zachowania
skazanego,
2) zdiagnozowania ewentualnych zaburze艅 psychicznych skazanego,
3) okre艣lenia ewentualnego post臋powania leczniczego i rehabilitacyjnego,
w celu podj臋cia w艂a艣ciwej decyzji klasyfikacyjnej i okre艣lenia warunk贸w
indywidualnego oddzia艂ywania na skazanego.
Art. 84. 偶 1. W zak艂adzie karnym dla m艂odocianych odbywaj膮 kar臋 skazani,
kt贸rzy nie uko艅czyli 21 roku 偶ycia; w uzasadnionych wypadkach skazany mo偶e
odbywa膰 kar臋 w tym zak艂adzie po uko艅czeniu 21 roku 偶ycia.
偶 2. Je偶eli jest to uzasadnione potrzebami oddzia艂ywania, doros艂y skazany po
raz pierwszy, wyr贸偶niaj膮cy si臋 dobr膮 postaw膮, mo偶e, za swoj膮 zgod膮, odbywa膰 kar臋
w zak艂adzie karnym dla m艂odocianych; korzysta on wtedy z takich uprawnie艅 jak
m艂odociany.
偶 3. M艂odocianego, kt贸remu pozosta艂o co najmniej 6 miesi臋cy do nabycia
prawa do ubiegania si臋 o warunkowe zwolnienie lub sprawiaj膮cego trudno艣ci
wychowawcze, poddaje si臋 badaniom psychologicznym; przepisy art. 83 stosuje si臋
odpowiednio.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 63/177
Art. 85. W zak艂adzie karnym dla odbywaj膮cych kar臋 po raz pierwszy osadza
si臋 r贸wnie偶 skazanych odbywaj膮cych zast臋pcz膮 kar臋 pozbawienia wolno艣ci
orzeczon膮 w tej samej sprawie oraz skazanych na kar臋 pozbawienia wolno艣ci nie
wymienionych w art. 86.
Art. 86. 偶 1. W zak艂adzie karnym dla recydywist贸w penitencjarnych odbywaj膮
kar臋 doro艣li skazani za przest臋pstwo umy艣lne na kar臋 pozbawienia wolno艣ci lub
zast臋pcz膮 kar臋 pozbawienia wolno艣ci oraz ukarani za wykroczenia umy艣lne kar膮
aresztu lub zast臋pcz膮 kar膮 aresztu, kt贸rzy uprzednio ju偶 odbywali takie kary lub kar臋
aresztu wojskowego za umy艣lne przest臋pstwa lub wykroczenia, chyba 偶e szczeg贸lne
wzgl臋dy resocjalizacyjne przemawiaj膮 za skierowaniem ich do zak艂adu karnego dla
odbywaj膮cych kar臋 po raz pierwszy.
偶 2. W zak艂adzie karnym, o kt贸rym mowa w 偶 1, mog膮 odbywa膰 kar臋 skazani
okre艣leni w art. 65 Kodeksu karnego oraz w art. 37 偶 1 pkt 2 i 5 Kodeksu karnego
skarbowego, je偶eli przemawiaj膮 za tym szczeg贸lne wzgl臋dy resocjalizacyjne.
Art. 87. 偶 1. Kobiety odbywaj膮 kar臋 pozbawienia wolno艣ci odr臋bnie od
m臋偶czyzn.
偶 2. Skazana kobieta odbywa kar臋 w zak艂adzie karnym typu p贸艂otwartego,
chyba 偶e stopie艅 demoralizacji lub wzgl臋dy bezpiecze艅stwa przemawiaj膮 za
odbywaniem kary w zak艂adzie karnym innego typu.
偶 3. Kobiecie ci臋偶arnej lub karmi膮cej zapewnia si臋 opiek臋 specjalistyczn膮.
偶 4. W celu umo偶liwienia matce pozbawionej wolno艣ci sprawowania sta艂ej i
bezpo艣redniej opieki nad dzieckiem organizuje si臋 przy wskazanych zak艂adach
karnych domy dla matki i dziecka, w kt贸rych dziecko mo偶e przebywa膰 na 偶yczenie
matki do uko艅czenia trzeciego roku 偶ycia, chyba 偶e wzgl臋dy wychowawcze lub
zdrowotne, potwierdzone opini膮 lekarza albo psychologa, przemawiaj膮 za
oddzieleniem dziecka od matki albo za przed艂u偶eniem lub skr贸ceniem tego okresu.
Decyzje w tym zakresie wymagaj膮 zgody s膮du opieku艅czego. Do matek
pozbawionych wolno艣ci sprawuj膮cych sta艂膮 i bezpo艣redni膮 opiek臋 nad dzieckiem
przepisu art. 69 nie stosuje si臋.
偶 5. Minister Sprawiedliwo艣ci okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, tryb
przyjmowania dzieci matek pozbawionych wolno艣ci do dom贸w dla matki i dziecka
przy wskazanych zak艂adach karnych oraz szczeg贸艂owe zasady organizowania i
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 64/177
dzia艂ania tych plac贸wek, uwzgl臋dniaj膮c sytuacje, o kt贸rych mowa w 偶 3 4, a tak偶e
potrzeby w zakresie zabezpieczenia prawid艂owego rozwoju dziecka.
Art. 87a. 偶 1. Wykonuj膮c kar臋 wobec skazanych sprawuj膮cych sta艂膮 piecz臋 nad
dzieckiem do lat 15, uwzgl臋dnia si臋 w szczeg贸lno艣ci potrzeb臋 inicjowania,
podtrzymywania i zacie艣niania ich wi臋zi uczuciowej z dzie膰mi, wywi膮zywania si臋 z
obowi膮zk贸w alimentacyjnych oraz 艣wiadczenia pomocy materialnej dzieciom, a
tak偶e wsp贸艂dzia艂ania z plac贸wkami opieku艅czo-wychowawczymi, w kt贸rych te
dzieci przebywaj膮.
偶 2. Skazani sprawuj膮cy sta艂膮 piecz臋 nad dzie膰mi, kt贸re przebywaj膮 w
plac贸wkach opieku艅czo-wychowawczych, powinni by膰 w miar臋 mo偶liwo艣ci
osadzani w odpowiednich zak艂adach karnych, po艂o偶onych najbli偶ej miejsca pobytu
dzieci.
Art. 88. 偶 1. Skazanego odbywaj膮cego kar臋 w systemie programowanego
oddzia艂ywania osadza si臋 w zak艂adzie karnym typu p贸艂otwartego, chyba 偶e
szczeg贸lne okoliczno艣ci uzasadniaj膮 osadzenie go w zak艂adzie karnym typu
zamkni臋tego.
偶 2. Skazanego za przest臋pstwo nieumy艣lne lub odbywaj膮cego zast臋pcz膮 kar臋
pozbawienia wolno艣ci albo kar臋 aresztu osadza si臋 w zak艂adzie karnym typu
p贸艂otwartego, chyba 偶e szczeg贸lne okoliczno艣ci przemawiaj膮 za osadzeniem go w
zak艂adzie karnym innego typu.
偶 3. W zak艂adzie karnym typu zamkni臋tego osadza si臋:
1) skazanego za przest臋pstwo pope艂nione w zorganizowanej grupie albo zwi膮zku
maj膮cych na celu pope艂nianie przest臋pstw, chyba 偶e szczeg贸lne okoliczno艣ci
przemawiaj膮 przeciwko takiemu osadzeniu, co nie dotyczy skazanych uznanych
za stwarzaj膮cych powa偶ne zagro偶enie spo艂eczne albo powa偶ne zagro偶enie dla
bezpiecze艅stwa zak艂adu,
2) skazanego na kar臋 do偶ywotniego pozbawienia wolno艣ci albo na kar臋 25 lat
pozbawienia wolno艣ci,
3) skazanego z niepsychotycznymi zaburzeniami psychicznymi, w tym skazanego
za przest臋pstwo okre艣lone w art. 197 203 Kodeksu karnego, pope艂nione w
zwi膮zku z zaburzeniami preferencji seksualnych, lub upo艣ledzonego umys艂owo,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 65/177
4) skazanego stwarzaj膮cego powa偶ne zagro偶enie spo艂eczne albo powa偶ne
zagro偶enie dla bezpiecze艅stwa zak艂adu,
5) skazanego obj臋tego ochron膮 na mocy art. 88d albo ustawy z dnia 25 czerwca
1997 r. o 艣wiadku koronnym (Dz. U. z 2014 r. poz. 1801).
偶 4. (uchylony).
偶 5. (uchylony).
偶 5a. (uchylony).
偶 5b. (uchylony).
偶 6. W zak艂adzie karnym typu zamkni臋tego mo偶na tak偶e osadzi膰, ze wzgl臋du
na zagro偶enie spo艂eczne albo zagro偶enie dla bezpiecze艅stwa zak艂adu:
1) skazanego za przest臋pstwo nieumy艣lne, odbywaj膮cego zast臋pcz膮 kar臋
pozbawienia wolno艣ci, osob臋 odbywaj膮c膮 kar臋 aresztu oraz skazane kobiety, a
tak偶e innych skazanych, kt贸rych w艂a艣ciwo艣ci i warunki osobiste , spos贸b 偶ycia
przed pope艂nieniem przest臋pstwa, zachowanie po dokonaniu przest臋pstwa,
negatywna ocena postawy i zachowania w areszcie 艣ledczym, wzgl臋dy
bezpiecze艅stwa zak艂adu albo inne szczeg贸lne okoliczno艣ci wskazuj膮, 偶e nale偶y
wobec nich wykonywa膰 kar臋 w warunkach zwi臋kszonej izolacji i
zabezpieczenia,
2) skazanego, kt贸ry podczas pobytu w areszcie 艣ledczym lub zak艂adzie karnym
naruszy艂 w powa偶nym stopniu dyscyplin臋 i porz膮dek,
3) skazanego przebywaj膮cego dotychczas w zak艂adzie karnym typu otwartego lub
p贸艂otwartego, je偶eli negatywna ocena jego postawy i zachowania, a tak偶e
wzgl臋dy bezpiecze艅stwa zak艂adu wskazuj膮, 偶e nale偶y wobec niego wykonywa膰
kar臋 w warunkach zwi臋kszonej izolacji i zabezpieczenia,
4) skazanego, kt贸ry pope艂ni艂 przest臋pstwo o znacznym stopniu spo艂ecznej
szkodliwo艣ci, je偶eli jego postawa i zachowanie przemawiaj膮 za przebywaniem
w zak艂adzie karnym typu zamkni臋tego.
Art. 88a. 偶 1. Za skazanego stwarzaj膮cego powa偶ne zagro偶enie spo艂eczne albo
powa偶ne zagro偶enie dla bezpiecze艅stwa zak艂adu mo偶na uzna膰 skazanego, kt贸ry
pope艂ni艂 przest臋pstwo o bardzo wysokim stopniu spo艂ecznej szkodliwo艣ci, w
szczeg贸lno艣ci:
1) przest臋pstwo:
a) zamachu na:
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 66/177
niepodleg艂o艣膰 lub integralno艣膰 Rzeczypospolitej Polskiej,
konstytucyjny ustr贸j pa艅stwa lub konstytucyjne organy
Rzeczypospolitej Polskiej,
偶ycie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
jednostk臋 Si艂 Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej,
b) ze szczeg贸lnym okrucie艅stwem,
c) wzi臋cia lub przetrzymania zak艂adnika albo w zwi膮zku z wzi臋ciem
zak艂adnika,
d) uprowadzenia statku wodnego lub powietrznego,
e) z u偶yciem broni palnej, materia艂贸w wybuchowych albo 艂atwopalnych,
2) podczas uprzedniego lub obecnego pozbawienia wolno艣ci stwarza艂 zagro偶enie
dla bezpiecze艅stwa zak艂adu karnego lub aresztu 艣ledczego w ten spos贸b, 偶e:
a) by艂 organizatorem lub aktywnym uczestnikiem zbiorowego wyst膮pienia w
zak艂adzie karnym lub areszcie 艣ledczym,
b) dopu艣ci艂 si臋 czynnej napa艣ci na funkcjonariusza publicznego lub inn膮
osob臋 zatrudnion膮 w zak艂adzie karnym lub areszcie 艣ledczym,
c) by艂 sprawc膮 zgwa艂cenia, ci臋偶kiego uszczerbku na zdrowiu albo zn臋ca艂 si臋
nad skazanym, ukaranym lub tymczasowo aresztowanym,
d) uwolni艂 si臋 lub usi艂owa艂 uwolni膰 si臋 z zak艂adu karnego typu zamkni臋tego
lub aresztu 艣ledczego albo podczas konwojowania poza terenem takiego
zak艂adu lub aresztu,
3) przest臋pstwo w zorganizowanej grupie albo zwi膮zku maj膮cych na celu
pope艂nianie przest臋pstw, zw艂aszcza z uwagi na jego kierownicz膮 lub znacz膮c膮
rol臋 w grupie lub zwi膮zku.
偶 2. Przy podj臋ciu i ka偶dorazowej weryfikacji decyzji o uznaniu skazanego za
stwarzaj膮cego powa偶ne zagro偶enie spo艂eczne albo powa偶ne zagro偶enie dla
bezpiecze艅stwa zak艂adu komisja penitencjarna uwzgl臋dnia:
1) w艂a艣ciwo艣ci i warunki osobiste skazanego,
2) motywacje i spos贸b zachowania si臋 przy pope艂nieniu przest臋pstwa oraz rodzaj i
rozmiar ujemnych nast臋pstw przest臋pstwa,
3) spos贸b zachowania si臋 w trakcie pobytu w zak艂adzie karnym,
4) stopie艅 demoralizacji lub post臋py w resocjalizacji,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 67/177
5) w wypadku skazanego za przest臋pstwo pope艂nione w zorganizowanej grupie
albo zwi膮zku maj膮cych na celu pope艂nianie przest臋pstw zagro偶enie dla
porz膮dku prawnego, kt贸re mo偶e wynikn膮膰 z nawi膮zania przez skazanego
bezprawnych kontakt贸w z innymi cz艂onkami grupy, w tym zw艂aszcza
zagro偶enie dla 偶ycia lub zdrowia ludzkiego lub dla czynno艣ci maj膮cych na celu
ujawnienie mienia stanowi膮cego korzy艣膰 z pope艂nienia przest臋pstwa, oraz fakt,
偶e inni cz艂onkowie grupy lub zwi膮zku przebywaj膮 na wolno艣ci.
偶 3. Skazany stwarzaj膮cy powa偶ne zagro偶enie spo艂eczne albo powa偶ne
zagro偶enie dla bezpiecze艅stwa zak艂adu odbywa kar臋 w wyznaczonym oddziale lub
celi zak艂adu karnego typu zamkni臋tego w warunkach zapewniaj膮cych wzmo偶on膮
ochron臋 spo艂ecze艅stwa i bezpiecze艅stwo tego zak艂adu.
偶 4. O osadzeniu skazanego w wyznaczonym oddziale lub celi zak艂adu karnego
typu zamkni臋tego zawiadamia si臋 s臋dziego penitencjarnego.
偶 5. Skazanego, o kt贸rym mowa w art. 88 偶 3 pkt 5, mo偶na osadzi膰, za jego
zgod膮, w oddziale lub celi, o kt贸rych mowa w 偶 3.
Art. 88b. 偶 1. W zak艂adzie karnym typu zamkni臋tego skazani stwarzaj膮cy
powa偶ne zagro偶enie spo艂eczne albo powa偶ne zagro偶enie dla bezpiecze艅stwa zak艂adu
odbywaj膮 kar臋 w nast臋puj膮cych warunkach:
1) cele mieszkalne oraz miejsca i pomieszczenia wyznaczone do: pracy, nauki,
przeprowadzania spacer贸w, widze艅, odprawiania nabo偶e艅stw, spotka艅
religijnych i nauczania religii oraz zaj臋膰 kulturalno-o艣wiatowych, z zakresu
kultury fizycznej i sportu wyposa偶a si臋 w odpowiednie zabezpieczenia
techniczno-ochronne,
2) cele mieszkalne pozostaj膮 zamkni臋te ca艂膮 dob臋 i s膮 cz臋艣ciej kontrolowane ni偶
te, w kt贸rych osadzeni s膮 skazani, wobec kt贸rych nie podj臋to decyzji, o kt贸rej
mowa w art. 76 偶 1pkt 7,
3) skazani mog膮 uczy膰 si臋, pracowa膰, bezpo艣rednio uczestniczy膰 w
nabo偶e艅stwach, spotkaniach religijnych i nauce religii oraz korzysta膰 z zaj臋膰
kulturalno-o艣wiatowych, z zakresu kultury fizycznej i sportu, tylko w oddziale,
w kt贸rym s膮 osadzeni,
4) poruszanie si臋 skazanych po terenie zak艂adu karnego odbywa si臋 pod
wzmocnionym dozorem i jest ograniczone tylko do niezb臋dnych potrzeb,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 68/177
5) skazanych poddaje si臋 kontroli osobistej przy ka偶dorazowym wyj艣ciu i
powrocie do cel,
6) spacer skazanych odbywa si臋 w wyznaczonych miejscach pod wzmocnionym
dozorem,
7) spos贸b osobistego kontaktowania si臋 przedstawicieli podmiot贸w okre艣lonych w
art. 38 偶 1 ze skazanymi okre艣la ka偶dorazowo dyrektor zak艂adu karnego,
8) widzenia skazanych odbywaj膮 si臋 w wyznaczonych miejscach pod
wzmocnionym dozorem. Skazani nie mog膮 korzysta膰 z widze艅 w obecno艣ci
skazanych, wobec kt贸rych nie podj臋to decyzji, o kt贸rej mowa w art. 76 偶 1 pkt
7,
9) widzenia mog膮 by膰 udzielane w spos贸b uniemo偶liwiaj膮cy bezpo艣redni kontakt
z osobami odwiedzaj膮cymi, je偶eli zachodzi powa偶ne zagro偶enie
bezpiecze艅stwa os贸b odwiedzaj膮cych. Decyzje w tej sprawie podejmuje
dyrektor zak艂adu karnego. Nie dotyczy to os贸b, o kt贸rych mowa w art. 8 偶 3.
Jednak na 偶膮danie tych os贸b widze艅 udziela si臋 w spos贸b uniemo偶liwiaj膮cy
bezpo艣redni kontakt ze skazanymi. W czasie korzystania z widze艅 skazani nie
mog膮 spo偶ywa膰 artyku艂贸w 偶ywno艣ciowych i napoj贸w,
10) skazani nie mog膮 korzysta膰 z w艂asnej odzie偶y i obuwia.
偶 2. Komisja penitencjarna mo偶e uzna膰, 偶e nie zachodzi potrzeba stosowania
wszystkich warunk贸w, o kt贸rych mowa w 偶 1, i odst膮pi膰 od stosowania jednego lub
wi臋cej z nich; przepis art. 88a 偶 2 stosuje si臋 odpowiednio. Je偶eli jest to uzasadnione
okoliczno艣ciami, mo偶na przywr贸ci膰 stosowanie warunk贸w, od kt贸rych odst膮piono,
lub zmieni膰 ich zakres.
偶 3. Na wniosek skazanego lub jego obro艅cy, nie cz臋艣ciej jednak ni偶 raz na 3
miesi膮ce, komisja penitencjarna wskazuje przyczyny uzasadniaj膮ce kwalifikacj臋
skazanego jako stwarzaj膮cego powa偶ne zagro偶enie spo艂eczne albo powa偶ne
zagro偶enie dla bezpiecze艅stwa zak艂adu oraz stosowanie wobec niego warunk贸w
okre艣lonych w 偶 1.
Art. 88c. 偶 1. Zachowanie skazanego stwarzaj膮cego powa偶ne zagro偶enie
spo艂eczne albo powa偶ne zagro偶enie dla bezpiecze艅stwa zak艂adu podlega sta艂emu
monitorowaniu.
偶 2. Monitorowanie prowadzi si臋 w celach mieszkalnych wraz z cz臋艣ci膮
przeznaczon膮 do cel贸w sanitarno-higienicznych oraz w miejscach i pomieszczeniach,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 69/177
o kt贸rych mowa w art. 88b 偶 1 pkt 1. Monitorowany obraz lub dzwi臋k podlega
utrwalaniu.
Art. 88d. 偶 1. Je偶eli w zwi膮zku z tocz膮cym si臋 lub zako艅czonym
post臋powaniem karnym, w kt贸rym skazany uczestniczy lub uczestniczy艂 w
charakterze podejrzanego, oskar偶onego, 艣wiadka lub pokrzywdzonego, wyst膮pi艂o
powa偶ne zagro偶enie lub istnieje bezpo艣rednia obawa wyst膮pienia powa偶nego
zagro偶enia dla jego 偶ycia lub zdrowia, dyrektor zak艂adu karnego obejmuje takiego
skazanego szczeg贸ln膮 ochron膮 w warunkach zwi臋kszonej izolacji i zabezpieczenia,
polegaj膮c膮 w szczeg贸lno艣ci na:
1) kontroli stanu jego zdrowia,
2) udzielaniu pomocy psychologicznej,
3) stosowaniu warunk贸w odbywania kary okre艣lonych w art. 90 pkt 7 9.
偶 2. Szczeg贸lna ochrona mo偶e polega膰 r贸wnie偶 na stosowaniu wobec
skazanego, o kt贸rym mowa w 偶 1:
1) warunk贸w odbywania kary okre艣lonych w art. 88b lub 88c,
2) ochrony osobistej w rozumieniu ustawy z dnia 25 czerwca 1997 r. o 艣wiadku
koronnym (Dz. U. z 2007 r. Nr 36, poz. 232, z 2009 r. Nr 178, poz. 1375 oraz z
2010 r. Nr 127, poz. 857 i Nr 182, poz. 1228)
za zgod膮 skazanego.
偶 3. Dyrektor zak艂adu karnego obejmuje skazanego szczeg贸ln膮 ochron膮 na
wniosek s膮du, przed kt贸rym toczy si臋 post臋powanie karne, albo prokuratora
prowadz膮cego lub nadzoruj膮cego post臋powanie przygotowawcze. We wniosku
nale偶y poda膰 przyczyny obj臋cia skazanego szczeg贸ln膮 ochron膮 oraz wskaza膰 czas jej
trwania, nie d艂u偶szy ni偶 6 miesi臋cy.
偶 4. Dyrektor zak艂adu karnego mo偶e obj膮膰 skazanego szczeg贸ln膮 ochron膮 na
jego uzasadniony wniosek; we wniosku nale偶y poda膰 przyczyny obj臋cia skazanego
szczeg贸ln膮 ochron膮 oraz wskaza膰 czas jej trwania, nie d艂u偶szy ni偶 6 miesi臋cy. Przed
podj臋ciem decyzji dyrektor zak艂adu karnego zasi臋ga opinii odpowiednio s膮du lub
prokuratora, o kt贸rych mowa w 偶 3, a po zako艅czeniu post臋powania karnego opinii
s臋dziego penitencjarnego; do czasu otrzymania opinii dyrektor mo偶e tymczasowo
stosowa膰 wobec skazanego 艣rodki, o kt贸rych mowa w 偶 1.
偶 5. W decyzji o obj臋ciu skazanego szczeg贸ln膮 ochron膮 nale偶y okre艣li膰 termin,
do kt贸rego ochrona ma trwa膰, a tak偶e wskaza膰 spos贸b realizacji tej ochrony.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 70/177
偶 6. Je偶eli po up艂ywie terminu, o kt贸rym mowa w 偶 5, w dalszym ci膮gu
wyst臋puje powa偶ne zagro偶enie lub istnieje bezpo艣rednia obawa wyst膮pienia
powa偶nego zagro偶enia dla 偶ycia lub zdrowia skazanego, szczeg贸ln膮 ochron臋
przed艂u偶a si臋 na kolejny okres; przepisy 偶 3 i 4 stosuje si臋 odpowiednio. Decyzja o
przed艂u偶eniu szczeg贸lnej ochrony winna by膰 wydana w spos贸b zabezpieczaj膮cy
ci膮g艂o艣膰 stosowania tej ochrony.
偶 7. W wypadku ustania przyczyny obj臋cia skazanego szczeg贸ln膮 ochron膮,
dyrektor zak艂adu karnego, na wniosek s膮du, przed kt贸rym toczy si臋 post臋powanie
karne, albo prokuratora prowadz膮cego lub nadzoruj膮cego post臋powanie
przygotowawcze, cofa szczeg贸ln膮 ochron臋. W wypadku obj臋cia szczeg贸ln膮 ochron膮
skazanego na jego wniosek, cofni臋cie szczeg贸lnej ochrony mo偶e nast膮pi膰 na wniosek
skazanego lub z urz臋du, po zasi臋gni臋ciu opinii odpowiednio s膮du lub prokuratora, o
kt贸rych mowa w 偶 3, a po zako艅czeniu post臋powania karnego opinii s臋dziego
penitencjarnego.
偶 8. Decyzj臋 o obj臋ciu szczeg贸ln膮 ochron膮, a tak偶e decyzj臋 o przed艂u偶eniu lub o
cofni臋ciu jej stosowania dor臋cza si臋 skazanemu.
偶 9. Dyrektor zak艂adu karnego zawiadamia s臋dziego penitencjarnego o obj臋ciu
skazanego szczeg贸ln膮 ochron膮, o jej przed艂u偶eniu lub o jej cofni臋ciu.
偶 10. Szczeg贸lna ochrona jest stosowana tak偶e w razie przeniesienia skazanego
do innego zak艂adu karnego. Dyrektor zak艂adu karnego, w kt贸rym skazany przebywa,
informuje dyrektora zak艂adu karnego, do kt贸rego skazany ma by膰 przeniesiony, o
obj臋ciu go szczeg贸ln膮 ochron膮 oraz o dotychczasowym sposobie ochrony i
przyczynach jej zastosowania. Dyrektor zak艂adu karnego, do kt贸rego skazany zosta艂
przeniesiony, niezw艂ocznie zawiadamia s臋dziego penitencjarnego o stosowaniu
wobec skazanego szczeg贸lnej ochrony.
偶 11. Po zako艅czeniu post臋powania karnego organem w艂a艣ciwym w zakresie
sk艂adania wniosk贸w s膮du lub prokuratora, o kt贸rych mowa w 偶 3 i 7, jest s臋dzia
penitencjarny.
Art. 89. 偶 1. Je偶eli postawa i zachowanie skazanego za tym przemawiaj膮,
przenosi si臋 go z zak艂adu karnego typu zamkni臋tego do zak艂adu typu p贸艂otwartego
lub otwartego.
偶 2. Przepis 偶 1 stosuje si臋 odpowiednio przy przenoszeniu skazanego z zak艂adu
typu p贸艂otwartego.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 71/177
偶 3. Skazanego na kar臋 do偶ywotniego pozbawienia wolno艣ci mo偶na przenie艣膰
do zak艂adu karnego typu p贸艂otwartego po odbyciu przez niego co najmniej 15 lat, a
do zak艂adu typu otwartego po odbyciu przez niego co najmniej 20 lat kary.
偶 3a. Przeniesienie, o kt贸rym mowa w 偶 1, skazanego z zaburzeniami
preferencji seksualnych za przest臋pstwo okre艣lone w art. 197 203 Kodeksu karnego,
pope艂nione w zwi膮zku z tymi zaburzeniami, wymaga zgody s臋dziego
penitencjarnego.
偶 4. Ujemna ocena postawy i zachowania skazanego, a tak偶e wzgl臋dy
bezpiecze艅stwa mog膮 powodowa膰 przeniesienie go do zak艂adu karnego typu
p贸艂otwartego lub zamkni臋tego.
Art. 90. W zak艂adzie karnym typu zamkni臋tego:
1) cele mieszkalne skazanych mog膮 by膰 otwarte w porze dziennej przez okre艣lony
czas, je偶eli wzgl臋dy bezpiecze艅stwa nie stoj膮 temu na przeszkodzie,
2) skazani mog膮 by膰 zatrudniani poza terenem zak艂adu karnego w pe艂nym
systemie konwojowania,
3) zaj臋cia kulturalno-o艣wiatowe i sportowe oraz nauczanie organizuje si臋 w
obr臋bie zak艂adu karnego,
4) ruch skazanych po terenie zak艂adu karnego odbywa si臋 w spos贸b
zorganizowany i pod dozorem,
5) skazani mog膮 korzysta膰 z w艂asnej bielizny i obuwia, a za zezwoleniem
dyrektora zak艂adu karnego tak偶e z odzie偶y,
6) skazani mog膮 korzysta膰 z dw贸ch widze艅 w miesi膮cu, a za zgod膮 dyrektora
zak艂adu karnego, wykorzysta膰 je jednorazowo,
7) widzenia skazanych podlegaj膮 nadzorowi administracji zak艂adu karnego;
rozmowy skazanych w trakcie widze艅 podlegaj膮 kontroli administracji zak艂adu
karnego,
8) korespondencja skazanych podlega cenzurze administracji zak艂adu karnego,
chyba 偶e ustawa stanowi inaczej,
9) rozmowy telefoniczne skazanych podlegaj膮 kontroli administracji zak艂adu
karnego.
Art. 91. W zak艂adzie karnym typu p贸艂otwartego:
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 72/177
1) cele mieszkalne skazanych pozostaj膮 otwarte w porze dziennej, natomiast w
porze nocnej mog膮 by膰 zamkni臋te,
2) skazani mog膮 by膰 zatrudniani poza terenem zak艂adu karnego w systemie
zmniejszonego konwojowania lub bez konwojenta, w tym r贸wnie偶 na
pojedynczych stanowiskach pracy,
3) skazanym mo偶na zezwala膰 na uczestniczenie w nauczaniu, szkoleniu oraz w
zaj臋ciach terapeutycznych organizowanych poza terenem zak艂adu karnego,
4) skazani mog膮 bra膰 udzia艂 w organizowanych przez administracj臋 poza terenem
zak艂adu karnego grupowych zaj臋ciach kulturalno-o艣wiatowych lub sportowych,
5) skazani mog膮 porusza膰 si臋 po terenie zak艂adu karnego w czasie i miejscach
ustalonych w porz膮dku wewn臋trznym,
6) skazani mog膮 korzysta膰 z w艂asnej odzie偶y, bielizny i obuwia,
7) skazanym mo偶na udziela膰 przepustek z zak艂adu karnego, nie cz臋艣ciej ni偶 raz na
dwa miesi膮ce, 艂膮cznie na okres nie przekraczaj膮cy 14 dni w roku,
8) skazani mog膮 korzysta膰 z trzech widze艅 w miesi膮cu, kt贸re za zgod膮 dyrektora
zak艂adu karnego mog膮 by膰 po艂膮czone,
9) widzenia skazanych podlegaj膮 nadzorowi administracji zak艂adu karnego;
rozmowy skazanych w trakcie widze艅 mog膮 podlega膰 kontroli administracji
zak艂adu karnego,
10) korespondencja skazanych mo偶e podlega膰 cenzurze administracji zak艂adu
karnego,
11) rozmowy telefoniczne skazanych mog膮 podlega膰 kontroli administracji zak艂adu
karnego.
Art. 91a. W zak艂adach karnych dla m艂odocianych typu zamkni臋tego i
p贸艂otwartego skazani maj膮 ponadto prawo do dodatkowego widzenia w miesi膮cu.
Art. 92. W zak艂adzie karnym typu otwartego:
1) cele mieszkalne skazanych pozostaj膮 otwarte przez ca艂膮 dob臋,
2) skazanych zatrudnia si臋 przede wszystkim poza terenem zak艂adu karnego, bez
konwojenta, na pojedynczych stanowiskach pracy,
3) skazanym mo偶na zezwala膰 na uczestniczenie w nauczaniu, szkoleniu oraz
zaj臋ciach terapeutycznych organizowanych poza terenem zak艂adu karnego,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 73/177
4) skazani mog膮 bra膰 udzia艂 w organizowanych przez administracj臋, poza terenem
zak艂adu karnego, grupowych zaj臋ciach kulturalno-o艣wiatowych lub
sportowych,
5) skazanym mo偶na zezwala膰 na udzia艂 w zaj臋ciach i imprezach kulturalno-
o艣wiatowych lub sportowych organizowanych poza terenem zak艂adu karnego,
6) skazani mog膮 porusza膰 si臋 po terenie zak艂adu karnego w czasie i miejscach
ustalonych w porz膮dku wewn臋trznym,
7) skazani mog膮 korzysta膰 z w艂asnej odzie偶y, bielizny i obuwia,
8) skazani mog膮 otrzymywa膰 z depozytu zak艂adu karnego pieni膮dze pozostaj膮ce
do ich dyspozycji,
9) skazanym mo偶na udziela膰 przepustek z zak艂adu karnego, nie cz臋艣ciej ni偶 raz w
miesi膮cu, 艂膮cznie na okres nie przekraczaj膮cy 28 dni w roku,
10) skazany mo偶e korzysta膰 z nieograniczonej liczby widze艅,
11) widzenia skazanych mog膮 podlega膰 nadzorowi administracji zak艂adu karnego.
Rozmowy skazanych w trakcie widze艅 nie podlegaj膮 kontroli administracji
zak艂adu karnego,
12) skazanym, w miar臋 mo偶liwo艣ci, stwarza si臋 warunki do przygotowywania
dodatkowych posi艂k贸w we w艂asnym zakresie,
13) korespondencja skazanych nie podlega cenzurze administracji zak艂adu karnego,
14) rozmowy telefoniczne skazanych nie podlegaj膮 kontroli administracji zak艂adu
karnego.
Art. 93. Do przepustek okre艣lonych w art. 91 pkt 7 i art. 92 pkt 9 stosuje si臋
odpowiednio przepisy art. 139 偶 1, 2, 5, 7 i 8 oraz art. 140.
Art. 94. Skazany na kar臋 aresztu wojskowego odbywa kar臋 w zak艂adzie
karnym typu otwartego, chyba 偶e szczeg贸lne wzgl臋dy przemawiaj膮 za potrzeb膮
osadzenia skazanego w zak艂adzie karnym innego typu.
Art. 95. 偶 1. W systemie programowanego oddzia艂ywania odbywaj膮 kar臋
skazani m艂odociani, a tak偶e skazani doro艣li, kt贸rzy po przedstawieniu im projektu
programu oddzia艂ywania wyra偶aj膮 zgod臋 na wsp贸艂udzia艂 w jego opracowaniu i
wykonaniu.
偶 2. W programach oddzia艂ywania ustala si臋 zw艂aszcza: rodzaje zatrudnienia i
nauczania skazanych, ich kontakty przede wszystkim z rodzin膮 i innymi osobami
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 74/177
bliskimi, wykorzystywanie czasu wolnego, mo偶liwo艣ci wywi膮zywania si臋 z
ci膮偶膮cych na nich obowi膮zk贸w oraz inne przedsi臋wzi臋cia niezb臋dne dla
przygotowania skazanych do powrotu do spo艂ecze艅stwa.
偶 3. Wykonywanie program贸w oddzia艂ywania podlega okresowym ocenom;
programy te mog膮 ulega膰 zmianom.
偶 4. Je偶eli zachodz膮 warunki okre艣lone w art. 96, skazanego przenosi si臋 do
odbywania kary w systemie terapeutycznym. Skazanego doros艂ego przenosi si臋 do
odbywania kary w systemie zwyk艂ym, je偶eli nie przestrzega on wymaga艅 ustalonych
w programie oddzia艂ywania.
Art. 96. 偶 1. W systemie terapeutycznym odbywaj膮 kar臋 skazani z
niepsychotycznymi zaburzeniami psychicznymi, w tym skazani za przest臋pstwo
okre艣lone w art. 197 203 Kodeksu karnego, pope艂nione w zwi膮zku z zaburzeniami
preferencji seksualnych, upo艣ledzeni umys艂owo, a tak偶e uzale偶nieni od alkoholu albo
innych 艣rodk贸w odurzaj膮cych lub psychotropowych oraz skazani niepe艂nosprawni
fizycznie wymagaj膮cy oddzia艂ywania specjalistycznego, zw艂aszcza opieki
psychologicznej, lekarskiej lub rehabilitacyjnej.
偶 2. (uchylony).
偶 3. Je偶eli przemawiaj膮 za tym wzgl臋dy lecznicze i wychowawcze, w oddziale
terapeutycznym mog膮 odbywa膰 kar臋 tak偶e inni skazani, za ich zgod膮.
偶 4. Kar臋 pozbawienia wolno艣ci w systemie terapeutycznym wykonuje si臋
przede wszystkim w oddziale terapeutycznym o okre艣lonej specjalizacji.
Art. 97. 偶 1. Wykonuj膮c kar臋 w systemie terapeutycznym, uwzgl臋dnia si臋 w
post臋powaniu ze skazanymi w szczeg贸lno艣ci potrzeb臋 zapobiegania pog艂臋bianiu si臋
patologicznych cech osobowo艣ci, przywracania r贸wnowagi psychicznej oraz
kszta艂towania zdolno艣ci wsp贸艂偶ycia spo艂ecznego i przygotowania do samodzielnego
偶ycia.
偶 2. Wykonywanie kary dostosowuje si臋 do potrzeb w zakresie leczenia,
zatrudnienia, nauczania i wymaga艅 higieniczno sanitarnych. Je偶eli wzgl臋dy
zdrowotne tego wymagaj膮, organizuje si臋 zatrudnienie w warunkach pracy
chronionej.
偶 3. Skazanych, kt贸rzy nie wymagaj膮 ju偶 oddzia艂ywania specjalistycznego, o
kt贸rym mowa w art. 96, przenosi si臋 do odpowiedniego systemu wykonywania kary.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 75/177
Art. 98. W systemie zwyk艂ym skazany mo偶e korzysta膰 z dost臋pnego w
zak艂adzie karnym zatrudnienia, nauczania oraz zaj臋膰 kulturalno-o艣wiatowych i
sportowych.
Art. 99. 偶 1. Zast臋pcz膮 kar臋 pozbawienia wolno艣ci wykonuje si臋 w systemie
zwyk艂ym, w miar臋 mo偶liwo艣ci w oddzieleniu od innych skazanych, chyba 偶e
szczeg贸lne wzgl臋dy przemawiaj膮 za skierowaniem skazanego do innego systemu.
偶 2. Ukarani kar膮 aresztu orzeczon膮 za wykroczenie lub karami porz膮dkowymi
oraz osoby, wobec kt贸rych zastosowano 艣rodki przymusu skutkuj膮ce pozbawienie
wolno艣ci, odbywaj膮 je oddzielnie od skazanych, w systemie zwyk艂ym, chyba 偶e
szczeg贸lne wzgl臋dy przemawiaj膮 za skierowaniem do innego systemu.
偶 3. Je偶eli wobec skazanego wykonywana jest kolejno kara pozbawienia
wolno艣ci, a nast臋pnie kara orzeczona za wykroczenie albo kara porz膮dkowa lub
艣rodek przymusu skutkuj膮cy pozbawienie wolno艣ci, to w czasie wykonywania tej
kary lub 艣rodka skazany pozostaje w takim systemie wykonywania kary, do jakiego
zosta艂 skierowany w czasie odbywania kary pozbawienia wolno艣ci.
Art. 100. 偶 1. Skazany odbywa kar臋 we w艂a艣ciwym ze wzgl臋du na rodzaj, typ,
system wykonywania kary lub zabezpieczenie zak艂adzie karnym. Przeniesienie
skazanego do innego w艂a艣ciwego zak艂adu karnego mo偶e nast膮pi膰, szczeg贸lnie w
przypadku:
1) zmiany przeznaczenia zak艂adu karnego lub w celu zapewnienia warunk贸w, o
kt贸rych mowa w art. 110 偶 2,
2) zatrudnienia lub nauki,
3) udzielenia 艣wiadczenia zdrowotnego,
4) skierowania do o艣rodka diagnostycznego, oddzia艂u terapeutycznego lub
oddzia艂u dla os贸b stwarzaj膮cych powa偶ne zagro偶enie spo艂eczne albo powa偶ne
zagro偶enie dla bezpiecze艅stwa aresztu 艣ledczego lub zak艂adu karnego,
5) udzia艂u w czynno艣ci procesowej,
6) wa偶nych wzgl臋d贸w rodzinnych,
7) wzgl臋d贸w zwi膮zanych z bezpiecze艅stwem skazanego,
8) konieczno艣ci zapewnienia porz膮dku i bezpiecze艅stwa w zak艂adzie.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 76/177
偶 2. Dyrektor Generalny S艂u偶by Wi臋ziennej ustala miejsce odbywania kary
pozbawienia wolno艣ci dla skazanego obj臋tego ochron膮 na podstawie ustawy z dnia
25 czerwca 1997 r. o 艣wiadku koronnym.
Oddzia艂 4
Prawa i obowi膮zki skazanego
Art. 101. Skazanego po osadzeniu w zak艂adzie karnym nale偶y bezzw艂ocznie
poinformowa膰 o przys艂uguj膮cych mu prawach i ci膮偶膮cych na nim obowi膮zkach oraz
o konsekwencjach wynikaj膮cych z art. 139 偶 1 Kodeksu post臋powania karnego, a
zw艂aszcza umo偶liwi膰 mu zapoznanie si臋 z przepisami niniejszego kodeksu i
regulaminu organizacyjno-porz膮dkowego wykonywania kary pozbawienia wolno艣ci,
oraz podda膰 odpowiednim badaniom lekarskim i zabiegom sanitarnym.
Art. 102. Skazany ma prawo w szczeg贸lno艣ci do:
1) odpowiedniego ze wzgl臋du na zachowanie zdrowia wy偶ywienia, odzie偶y,
warunk贸w bytowych, pomieszcze艅 oraz 艣wiadcze艅 zdrowotnych i
odpowiednich warunk贸w higieny,
2) utrzymywania wi臋zi z rodzin膮 i innymi osobami bliskimi,
3) korzystania z wolno艣ci religijnej,
4) otrzymywania zwi膮zanego z zatrudnieniem wynagrodzenia oraz do
ubezpieczenia spo艂ecznego w zakresie przewidzianym w odr臋bnych przepisach,
a tak偶e pomocy w uzyskiwaniu 艣wiadcze艅 inwalidzkich,
5) kszta艂cenia i samokszta艂cenia oraz wykonywania a za zgod膮 dyrektora zak艂adu
karnego do wytwarzania i zbywania wykonanych przedmiot贸w,
6) korzystania z urz膮dze艅 i zaj臋膰 kulturalno-o艣wiatowych i sportowych, radia,
telewizji, ksi膮偶ek i prasy,
7) komunikowania si臋 z obro艅c膮, pe艂nomocnikiem, w艂a艣ciwym kuratorem
s膮dowym oraz wybranym przez siebie przedstawicielem, o kt贸rym mowa w art.
42,
8) komunikowania si臋 z podmiotami, o kt贸rych mowa w art. 38 偶 1,
9) zapoznawania si臋 z opiniami, sporz膮dzonymi przez administracj臋 zak艂adu
karnego, stanowi膮cymi podstaw臋 podejmowanych wobec niego decyzji,
10) sk艂adania wniosk贸w, skarg i pr贸艣b organowi w艂a艣ciwemu do ich rozpatrzenia
oraz przedstawiania ich, w nieobecno艣ci innych os贸b, administracji zak艂adu
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 77/177
karnego, kierownikom jednostek organizacyjnych S艂u偶by Wi臋ziennej, s臋dziemu
penitencjarnemu, prokuratorowi i Rzecznikowi Praw Obywatelskich,
11) prowadzenia korespondencji z organami 艣cigania, wymiaru sprawiedliwo艣ci i
innymi organami pa艅stwowymi, organami samorz膮du terytorialnego,
Rzecznikiem Praw Obywatelskich, Rzecznikiem Praw Dziecka oraz organami
powo艂anymi na podstawie ratyfikowanych przez Rzeczpospolit膮 Polsk膮 um贸w
mi臋dzynarodowych dotycz膮cych ochrony praw cz艂owieka.
Art. 103. Skazani maj膮 prawo kierowa膰 skargi do organ贸w powo艂anych na
podstawie ratyfikowanych przez Rzeczpospolit膮 Polsk膮 um贸w mi臋dzynarodowych
dotycz膮cych ochrony praw cz艂owieka.
Art. 104. Korzystanie przez skazanego z przys艂uguj膮cych mu praw powinno
nast臋powa膰 w spos贸b nie naruszaj膮cy praw innych os贸b oraz nie zak艂贸caj膮cy
ustalonego w zak艂adzie karnym porz膮dku.
Art. 105. 偶 1. Skazanemu nale偶y umo偶liwia膰 utrzymywanie wi臋zi przede
wszystkim z rodzin膮 i innymi osobami bliskimi przez widzenia, korespondencj臋,
rozmowy telefoniczne, paczki i przekazy pieni臋偶ne, a w uzasadnionych wypadkach,
za zgod膮 dyrektora zak艂adu karnego, r贸wnie偶 przez inne 艣rodki 艂膮czno艣ci, oraz
u艂atwia膰 utrzymywanie kontakt贸w z podmiotami, o kt贸rych mowa w art. 38 偶 1.
偶 2. Skazany cudzoziemiec mo偶e prowadzi膰 korespondencj臋 z w艂a艣ciwym
urz臋dem konsularnym, a w razie braku takiego urz臋du z w艂a艣ciwym
przedstawicielstwem dyplomatycznym oraz korzysta膰 z widze艅 z urz臋dnikiem
konsularnym lub wykonuj膮cym funkcje konsularne pracownikiem
przedstawicielstwa dyplomatycznego.
偶 3. Zakres i spos贸b kontakt贸w, o kt贸rych mowa w 偶 1 i 2, w szczeg贸lno艣ci
nadz贸r nad widzeniami, cenzura korespondencji, kontrolowanie rozm贸w w trakcie
widze艅 i telefonicznych, s膮 uzale偶nione od rodzaju i typu zak艂adu karnego, w kt贸rym
skazany odbywa kar臋, a tak偶e od wymog贸w indywidualnego oddzia艂ywania, z
wyj膮tkiem prawa do otrzymywania paczek.
偶 4. Dyrektor zak艂adu karnego podejmuje decyzje dotycz膮ce zatrzymania
korespondencji w zak艂adach karnych typu zamkni臋tego i p贸艂otwartego, a w
zak艂adach karnych typu p贸艂otwartego tak偶e cenzurowania korespondencji oraz
kontrolowania rozm贸w w trakcie widze艅 i rozm贸w telefonicznych, z wyj膮tkiem
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 78/177
przypadk贸w okre艣lonych w art. 8 偶 3 oraz w art. 8a 偶 2 i 3, je偶eli wymagaj膮 tego
wzgl臋dy bezpiecze艅stwa zak艂adu lub porz膮dku publicznego, powiadamiaj膮c o tym
s臋dziego penitencjarnego oraz skazanego. Dyrektor zak艂adu karnego mo偶e zezwoli膰
na przekazanie skazanemu wa偶nej wiadomo艣ci zawartej w zatrzymanej
korespondencji.
偶 5. Do艂膮czonych do akt osobowych kopii korespondencji przed jej
ocenzurowaniem oraz korespondencji zatrzymanej nie udost臋pnia si臋 skazanemu.
偶 6. Dyrektor zak艂adu karnego podejmuje decyzje dotycz膮ce zatrzymania
otrzymywanych i przesy艂anych przez skazanych paczek lub ich zniszczenia, je偶eli
wymagaj膮 tego wzgl臋dy bezpiecze艅stwa zak艂adu lub porz膮dku publicznego,
powiadamiaj膮c o tym s臋dziego penitencjarnego oraz skazanego. Zniszczenie paczek
odbywa si臋 na podstawie odr臋bnych przepis贸w.
偶 7. Skazany otrzymuje pisemne potwierdzenie odbioru w zak艂adzie karnym
wysy艂anej przez niego korespondencji urz臋dowej. Na kopercie umieszcza si臋 odcisk
stempla z nazw膮 zak艂adu karnego oraz odnotowuje si臋 dat臋 jej odbioru.
Art. 105a. 偶 1. Widzenie trwa 60 minut. W tym samym dniu skazanemu
udziela si臋 tylko jednego widzenia, z zastrze偶eniem art. 90 pkt 6 i art. 91 pkt 8.
偶 2. W widzeniu mog膮 uczestniczy膰 nie wi臋cej ni偶 dwie osoby pe艂noletnie,
chyba 偶e dyrektor zak艂adu karnego, w uzasadnionych wypadkach, wyrazi zgod臋 na
udzia艂 wi臋kszej liczby os贸b. Liczba os贸b niepe艂noletnich nie podlega ograniczeniu.
Osoby niepe艂noletnie mog膮 korzysta膰 z widze艅 tylko pod opiek膮 os贸b pe艂noletnich.
偶 3. Skazani, o kt贸rych mowa w art. 87a, maj膮 prawo do dodatkowego widzenia
z dzie膰mi.
偶 4. Widzenie z osob膮 nieb臋d膮c膮 cz艂onkiem rodziny lub inn膮 osob膮 blisk膮,
skazany mo偶e otrzyma膰 za zezwoleniem dyrektora zak艂adu karnego.
偶 5. Widzenia odbywaj膮 si臋 pod nadzorem funkcjonariusza, w spos贸b
umo偶liwiaj膮cy bezpo艣redni kontakt skazanego z osob膮 odwiedzaj膮c膮, przy
oddzielnym stoliku.
偶 6. W czasie widzenia zezwala si臋 na spo偶ywanie artyku艂贸w 偶ywno艣ciowych i
napoj贸w zakupionych przez odwiedzaj膮cych na terenie zak艂adu karnego. Artyku艂y
偶ywno艣ciowe i napoje, kt贸re nie zosta艂y spo偶yte w czasie widzenia, przekazuje si臋
osobie odwiedzaj膮cej.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 79/177
偶 7. W razie naruszenia przez skazanego lub osob臋 go odwiedzaj膮c膮 ustalonych
zasad odbywania widzenia, mo偶e by膰 ono przerwane lub zako艅czone przed czasem.
偶 8. Szczeg贸艂owe warunki i zasady odbywania widze艅 dyrektor zak艂adu
karnego podaje do wiadomo艣ci, w formie og艂oszenia, w miejscu dost臋pnym dla
odwiedzaj膮cych.
偶 9. Ograniczenia wynikaj膮ce z 偶 1, 2 i 5 nie maj膮 zastosowania do widze艅
skazanego z osobami wymienionymi w art. 8 偶 3 i art. 105 偶 2.
Art. 105b. 偶 1. Skazany ma prawo korzysta膰 z samoinkasuj膮cego aparatu
telefonicznego na w艂asny koszt lub na koszt rozm贸wcy.
偶 2. W uzasadnionych wypadkach dyrektor zak艂adu karnego mo偶e zezwoli膰
skazanemu na skorzystanie z innego, ni偶 okre艣lony w 偶 1, aparatu na koszt abonenta
lub skazanego, a je偶eli skazany nie posiada 艣rodk贸w pieni臋偶nych, na koszt zak艂adu
karnego.
偶 3. W wypadkach zagro偶enia porz膮dku publicznego lub zagro偶enia dla
bezpiecze艅stwa zak艂adu dyrektor zak艂adu karnego mo偶e na czas okre艣lony pozbawi膰
skazanego uprawnienia, o kt贸rym mowa w 偶 1.
Art. 106. 偶 1. Skazany ma prawo do wykonywania praktyk religijnych i
korzystania z pos艂ug religijnych oraz bezpo艣redniego uczestniczenia w
nabo偶e艅stwach odprawianych w zak艂adzie karnym w dni 艣wi膮teczne i s艂uchania
nabo偶e艅stw transmitowanych przez 艣rodki masowego przekazu, a tak偶e do
posiadania niezb臋dnych w tym celu ksi膮偶ek, pism i przedmiot贸w.
偶 2. Skazany ma prawo do uczestniczenia w prowadzonym w zak艂adzie karnym
nauczaniu religii, brania udzia艂u w dzia艂alno艣ci charytatywnej i spo艂ecznej ko艣cio艂a
lub innego zwi膮zku wyznaniowego, a tak偶e do spotka艅 indywidualnych z
duchownym ko艣cio艂a lub innego zwi膮zku wyznaniowego, do kt贸rego nale偶y;
duchowni ci mog膮 odwiedza膰 skazanych w pomieszczeniach, w kt贸rych przebywaj膮.
偶 3. Korzystanie z wolno艣ci religijnej nie mo偶e narusza膰 zasad tolerancji ani
zak艂贸ca膰 ustalonego porz膮dku w zak艂adzie karnym.
偶 4. Minister Sprawiedliwo艣ci, po zasi臋gni臋ciu opinii odpowiednich w艂adz
duchownych ko艣cio艂贸w i innych zwi膮zk贸w wyznaniowych, okre艣li, w drodze
rozporz膮dzenia, szczeg贸艂owe zasady wykonywania praktyk religijnych i korzystania
z pos艂ug religijnych w zak艂adach karnych i aresztach 艣ledczych, maj膮c na wzgl臋dzie
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 80/177
potrzeb臋 zapewnienia warunk贸w dla indywidualnego i zbiorowego uczestnictwa
os贸b osadzonych w tych zak艂adach i aresztach w nabo偶e艅stwach i spotkaniach.
Art. 107. 偶 1. Skazani za przest臋pstwo pope艂nione z motywacji politycznej,
religijnej lub przekona艅 ideowych odbywaj膮 kar臋 w oddzieleniu od skazanych za
inne przest臋pstwa; maj膮 prawo do korzystania z w艂asnej odzie偶y, bielizny i obuwia
oraz nie podlegaj膮 obowi膮zkowi pracy.
偶 2. Z uprawnie艅, o kt贸rych mowa w 偶 1, nie korzystaj膮 skazani za
przest臋pstwa pope艂nione z u偶yciem przemocy.
Art. 108. 偶 1. Administracja zak艂adu karnego ma obowi膮zek podejmowania
odpowiednich dzia艂a艅 celem zapewnienia skazanym bezpiecze艅stwa osobistego w
czasie odbywania kary.
偶 2. Skazany jest obowi膮zany poinformowa膰 niezw艂ocznie prze艂o偶onego o
zagro偶eniach dla jego bezpiecze艅stwa osobistego oraz unika膰 tych zagro偶e艅.
Art. 109. 偶 1. Skazany przebywaj膮cy w zak艂adzie karnym lub areszcie
艣ledczym otrzymuje trzy razy dziennie nap贸j i posi艂ki o odpowiedniej warto艣ci
od偶ywczej, w tym co najmniej jeden posi艂ek gor膮cy, z uwzgl臋dnieniem rodzaju
wykonywanej pracy i wieku skazanego, a w miar臋 mo偶liwo艣ci tak偶e wymog贸w
religijnych i kulturowych. Skazany, kt贸rego stan zdrowia tego wymaga, otrzymuje
wy偶ywienie wed艂ug wskaza艅 lekarza.
偶 2. Skazany przebywaj膮cy poza zak艂adem karnym lub aresztem 艣ledczym,
kt贸ry bierze udzia艂 w szczeg贸lno艣ci w czynno艣ciach procesowych lub innych
czynno艣ciach wymagaj膮cych konwojowania, a kt贸remu ze wzgl臋d贸w technicznych
lub organizacyjnych nie mo偶na wyda膰 gor膮cego posi艂ku, a zw艂aszcza w przypadku
braku mo偶liwo艣ci wydania posi艂ku w godzinach ustalonych w porz膮dku
wewn臋trznym obowi膮zuj膮cym w zak艂adzie karnym lub areszcie 艣ledczym, otrzymuje
wy偶ywienie w postaci suchego prowiantu o odpowiedniej warto艣ci od偶ywczej
i nap贸j, z uwzgl臋dnieniem wieku skazanego, a w miar臋 mo偶liwo艣ci tak偶e wymog贸w
religijnych i kulturowych. Skazany, kt贸rego stan zdrowia tego wymaga, otrzymuje
wy偶ywienie w postaci suchego prowiantu wed艂ug wskaza艅 lekarza.
偶 3. Minister Sprawiedliwo艣ci okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, rodzaje
posi艂k贸w i napoj贸w wydawanych osadzonym w zak艂adach karnych i aresztach
艣ledczych, ich warto艣膰 od偶ywcz膮 i energetyczn膮, a tak偶e minimalny dzienny koszt
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 81/177
posi艂k贸w i napoj贸w, uwzgl臋dniaj膮c wiek, stan zdrowia osadzonego i rodzaj
wykonywanej przez niego pracy, konieczno艣膰 zapewnienia posi艂k贸w i napoj贸w
osadzonym przyjmowanym do zak艂adu karnego lub aresztu 艣ledczego i je
opuszczaj膮cym, oraz przebywaj膮cym poza zak艂adem karnym lub aresztem 艣ledczym,
a tak偶e maj膮c na uwadze konieczno艣膰 zapewnienia warzyw i owoc贸w w ci膮gu dnia.
Art. 110. 偶 1. Skazanego osadza si臋 w celi mieszkalnej wieloosobowej lub
jednoosobowej.
偶 2. Powierzchnia w celi mieszkalnej, przypadaj膮ca na skazanego, wynosi nie
mniej ni偶 3 m2. Cele wyposa偶a si臋 w odpowiedni sprz臋t kwaterunkowy zapewniaj膮cy
skazanemu osobne miejsce do spania, odpowiednie warunki higieny, dostateczny
dop艂yw powietrza i odpowiedni膮 do pory roku temperatur臋, wed艂ug norm
okre艣lonych dla pomieszcze艅 mieszkalnych, a tak偶e o艣wietlenie odpowiednie do
czytania i wykonywania pracy.
偶 2a. Dyrektor zak艂adu karnego lub aresztu 艣ledczego mo偶e umie艣ci膰 skazanego
na czas okre艣lony, nie d艂u偶szy ni偶 90 dni, w warunkach, o kt贸rych mowa w 偶 2
zdanie drugie, w celi mieszkalnej, w kt贸rej powierzchnia przypadaj膮ca na skazanego
wynosi poni偶ej 3 m2, nie mniej jednak ni偶 2 m2, w razie:
1) wprowadzenia stanu wojennego, wyj膮tkowego lub kl臋ski 偶ywio艂owej, lub w
czasie ich obowi膮zywania,
2) og艂oszenia na terenie po艂o偶enia zak艂adu karnego lub aresztu 艣ledczego stanu
zagro偶enia epidemiologicznego lub stanu epidemii albo wyst膮pienia w
zak艂adzie karnym lub areszcie 艣ledczym stanu zagro偶enia epidemiologicznego
lub stanu epidemii
uwzgl臋dniaj膮c stopie艅 zagro偶enia dla 偶ycia i zdrowia;
3) konieczno艣ci zapobie偶enia wyst膮pieniu innego zdarzenia stanowi膮cego
bezpo艣rednie zagro偶enie dla bezpiecze艅stwa skazanego albo bezpiecze艅stwa
zak艂adu karnego lub aresztu 艣ledczego albo zapobie偶enia skutkom takiego
zdarzenia.
偶 2b. Dyrektor zak艂adu karnego lub aresztu 艣ledczego mo偶e umie艣ci膰
skazanego na czas okre艣lony, nie d艂u偶szy ni偶 14 dni, w warunkach, o kt贸rych mowa
w 偶 2 zdanie drugie, w celi mieszkalnej, w kt贸rej powierzchnia przypadaj膮ca na
skazanego wynosi poni偶ej 3 m2, nie mniej jednak ni偶 2 m2, je偶eli zachodzi
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 82/177
konieczno艣膰 natychmiastowego umieszczenia w zak艂adzie karnym lub areszcie
艣ledczym nie posiadaj膮cym wolnych miejsc w celach mieszkalnych:
1) skazanego na kar臋 pozbawienia wolno艣ci przekraczaj膮c膮 2 lata,
2) skazanego okre艣lonego w art. 64 偶 1 lub 2 oraz art. 65 Kodeksu karnego,
3) skazanego za przest臋pstwo okre艣lone w art. 197 203 Kodeksu karnego,
4) skazanego, kt贸ry samowolnie uwolni艂 si臋 od odbywania kary pozbawienia
wolno艣ci,
5) skazanego, kt贸ry korzystaj膮c z zezwolenia na czasowe opuszczenie zak艂adu
karnego lub aresztu 艣ledczego, nie powr贸ci艂 w wyznaczonym terminie,
6) przetransportowanego na polecenie s膮du lub prokuratora z innego zak艂adu
karnego lub aresztu 艣ledczego, w celu udzia艂u w rozprawie lub innych
czynno艣ciach procesowych,
7) osoby tymczasowo aresztowanej, ukaranej kar膮 porz膮dkow膮 lub co do kt贸rej
zastosowano inne 艣rodki przymusu skutkuj膮ce pozbawienie wolno艣ci.
偶 2c. Okres, o kt贸rym mowa w 偶 2b, mo偶e by膰 przed艂u偶ony tylko za zgod膮
s臋dziego penitencjarnego. A膮czny okres umieszczenia skazanego w warunkach
okre艣lonych w 偶 2b nie mo偶e przekroczy膰 28 dni.
偶 2d. Wydaj膮c decyzj臋 na podstawie 偶 2a 2c, nale偶y minimalizowa膰 zagro偶enie
pogorszenia warunk贸w wykonywania kary pozbawienia wolno艣ci i tymczasowego
aresztowania oraz zmierza膰 do szybkiego umieszczenia w celi mieszkalnej, o kt贸rej
mowa w 偶 2.
偶 2e. W decyzji wydanej na podstawie 偶 2a 2c nale偶y okre艣li膰 czas oraz
przyczyny umieszczenia skazanego w warunkach, w kt贸rych powierzchnia w celi
mieszkalnej przypadaj膮ca na skazanego wynosi mniej ni偶 3 m2, a tak偶e oznaczy膰
termin, do kt贸rego skazany ma w tych warunkach przebywa膰.
偶 2f. Skarg臋 na decyzj臋 wydan膮 na podstawie 偶 2a 2c s膮d rozpoznaje w
terminie 7 dni.
偶 2g. Decyzj臋 o umieszczeniu skazanego w warunkach okre艣lonych w 偶 2a 2c
nale偶y niezw艂ocznie uchyli膰, je偶eli ustan膮 przyczyny, dla kt贸rych zosta艂a ona
wydana.
偶 2h. W wypadkach przewidzianych w 偶 2b i 2c nale偶y zapewni膰 skazanemu
codzienne spacery d艂u偶sze o p贸艂 godziny oraz korzystanie z dodatkowych zaj臋膰
kulturalno-o艣wiatowych lub z zaj臋膰 z zakresu kultury fizycznej i sportu.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 83/177
偶 2i. Przepisy 偶 2b lub 2c mog膮 by膰 stosowane wobec tego samego skazanego
nie wcze艣niej ni偶 po up艂ywie 180 dni od dnia zako艅czenia okresu, na kt贸ry nast膮pi艂o
poprzednie umieszczenie w warunkach w nich okre艣lonych.
偶 3. Urz膮dzenia sanitarne w zak艂adzie karnym typu p贸艂otwartego i otwartego
mog膮 by膰 usytuowane poza celami mieszkalnymi.
偶 4. Przy umieszczaniu skazanego w celi mieszkalnej bierze si臋 pod uwag臋 w
szczeg贸lno艣ci:
1) decyzj臋 klasyfikacyjn膮,
2) konieczno艣膰 oddzielenia skazanego od tymczasowo aresztowanego,
3) potrzeb臋 zapewnienia porz膮dku oraz bezpiecze艅stwa w zak艂adzie karnym,
4) zalecenia lekarskie, psychologiczne i rehabilitacyjne,
5) potrzeb臋 kszta艂towania w艂a艣ciwej atmosfery w艣r贸d skazanych,
6) konieczno艣膰 zapobiegania samoagresji i pope艂nianiu przest臋pstw w trakcie
odbywania kary.
偶 5. Minister Sprawiedliwo艣ci okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, tryb
post臋powania w艂a艣ciwych organ贸w w wypadku, gdy liczba osadzonych w zak艂adach
karnych lub aresztach 艣ledczych przekroczy w skali kraju og贸ln膮 pojemno艣膰 tych
zak艂ad贸w, w szczeg贸lno艣ci tryb post臋powania Dyrektora Generalnego S艂u偶by
Wi臋ziennej, dyrektor贸w okr臋gowych oraz dyrektor贸w zak艂ad贸w karnych lub
areszt贸w 艣ledczych w zakresie zawiadamiania o przekroczonej pojemno艣ci
odpowiednio w skali kraju, obszaru dzia艂ania okr臋gowego inspektoratu oraz zak艂adu
karnego lub aresztu 艣ledczego, tryb post臋powania dyrektor贸w zak艂ad贸w karnych i
areszt贸w 艣ledczych w zakresie organizowania dodatkowych cel mieszkalnych, a
tak偶e tryb post臋powania prezes贸w s膮d贸w i kierownik贸w jednostek organizacyjnych
prokuratury w wypadku przeludnienia zak艂ad贸w karnych lub areszt贸w 艣ledczych
ponad ustalon膮 pojemno艣膰 w skali kraju, uwzgl臋dniaj膮c konieczno艣膰 humanitarnego
traktowania osadzonych, z poszanowaniem ich godno艣ci ludzkiej.
Art. 110a. 偶 1. Skazany ma prawo posiada膰 w celi dokumenty zwi膮zane
z post臋powaniem, kt贸rego jest uczestnikiem, artyku艂y 偶ywno艣ciowe o ci臋偶arze
nieprzekraczaj膮cym 6 kg, wyroby tytoniowe, 艣rodki higieny osobistej, przedmioty
osobistego u偶ytku, zegarek, listy oraz fotografie cz艂onk贸w rodziny i innych os贸b
bliskich, przedmioty kultu religijnego, materia艂y pi艣mienne, notatki osobiste, ksi膮偶ki,
pras臋 i gry 艣wietlicowe.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 84/177
偶 2. Dyrektor zak艂adu karnego mo偶e zezwoli膰 skazanemu na posiadanie w celi
sprz臋tu audiowizualnego, komputerowego oraz innych przedmiot贸w, w tym tak偶e
podnosz膮cych estetyk臋 pomieszczenia lub b臋d膮cych wyrazem kulturalnych
zainteresowa艅 skazanego, je偶eli posiadanie tych przedmiot贸w nie narusza zasad
porz膮dku i bezpiecze艅stwa obowi膮zuj膮cych w zak艂adzie karnym.
偶 3. Skazany nie mo偶e posiada膰 w celi albo przekazywa膰 do depozytu w trakcie
pobytu w zak艂adzie karnym przedmiot贸w, kt贸rych wymiary lub ilo艣膰 naruszaj膮
obowi膮zuj膮cy porz膮dek albo utrudniaj膮 konwojowanie. Przedmioty te przesy艂a si臋,
na koszt skazanego, do wskazanej przez niego osoby, instytucji lub organizacji. W
uzasadnionym wypadku przedmioty te mog膮 by膰 przes艂ane na koszt zak艂adu
karnego.
偶 4. Skazany nie mo偶e posiada膰, poza depozytem, 艣rodk贸w 艂膮czno艣ci oraz
przedmiot贸w i dokument贸w, kt贸re mog膮 stanowi膰 zagro偶enie dla porz膮dku lub
bezpiecze艅stwa w zak艂adzie karnym.
Art. 111. 偶 1. Skazany otrzymuje do u偶ytku, z zak艂adu karnego, odpowiedni膮
do pory roku odzie偶, bielizn臋 oraz obuwie, o ile nie korzysta z w艂asnych. Skazanemu
zapewnia si臋 warunki niezb臋dne do utrzymania higieny osobistej, w szczeg贸lno艣ci
otrzymuje on z zak艂adu karnego po艣ciel oraz inne 艣rodki do utrzymania higieny i
czysto艣ci w celi.
偶 2. W czasie przeprowadzania czynno艣ci procesowych, transportowania oraz w
innych uzasadnionych wypadkach, skazany korzysta z w艂asnej odzie偶y, bielizny i
obuwia, chyba 偶e s膮 one nieodpowiednie ze wzgl臋du na por臋 roku lub zniszczone
albo je偶eli przemawiaj膮 przeciwko temu wzgl臋dy bezpiecze艅stwa.
Art. 112. 偶 1. Skazany korzysta z niezb臋dnego dla zdrowia wypoczynku, w
szczeg贸lno艣ci z prawa do co najmniej godzinnego spaceru i 8-godzinnego czasu
przeznaczonego na sen w ci膮gu doby. Skazana, o kt贸rej mowa w art. 87 偶 3 i 4, ma
prawo do korzystania z d艂u偶szego spaceru.
偶 2. W razie naruszenia przez skazanego ustalonego sposobu odbywania
spaceru, spacer mo偶e by膰 zako艅czony przed czasem.
偶 3. Skazanemu nie przys艂uguje prawo do spaceru:
1) w trakcie konwojowania,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 85/177
2) w dniu, w kt贸rym jest konwojowany, je偶eli konwojowanie rozpocz臋to nie
p贸zniej ni偶 o godzinie 800 i zako艅czono nie wcze艣niej ni偶 o godzinie 1600.
偶 4. Je偶eli w danym dniu skazany nie korzysta ze spaceru z przyczyny, o kt贸rej
mowa w 偶 3 pkt 2, nale偶y mu udzieli膰 dodatkowego spaceru w ci膮gu kolejnych
7 dni.
Art. 113. 偶 1. Skazany przekazuje do depozytu 艣rodki pieni臋偶ne i przedmioty
warto艣ciowe posiadane w zak艂adzie karnym. 艢rodki pieni臋偶ne pozostawione w
depozycie nie podlegaj膮 oprocentowaniu.
偶 2. Do dyspozycji skazanego pozostaj膮 艣rodki pieni臋偶ne pozosta艂e po
wywi膮zaniu si臋 z ci膮偶膮cych na nim zobowi膮za艅 obj臋tych egzekucj膮 oraz po
dokonaniu gromadzenia 艣rodk贸w, o kt贸rych mowa w art. 126 偶 1.
偶 3. 艢rodki pieni臋偶ne, o kt贸rych mowa w 偶 2, skazany mo偶e przekaza膰 na
wybrany rachunek bankowy, ksi膮偶eczk臋 oszcz臋dno艣ciow膮 lub pozostawi膰 w
depozycie.
偶 4. Na pisemny wniosek skazanego wydaje si臋 mu z depozytu przedmioty
warto艣ciowe niezaj臋te podczas post臋powania egzekucyjnego oraz je偶eli nie zak艂贸ca
to ustalonego w zak艂adzie karnym porz膮dku i nie narusza uprawnie艅 innych os贸b.
偶 5. Na pisemny wniosek skazanego i na jego koszt przekazuje si臋 艣rodki
pieni臋偶ne i przedmioty warto艣ciowe pozostaj膮ce do jego dyspozycji na rzecz
wskazanych przez niego os贸b, instytucji i organizacji; w uzasadnionych przypadkach
koszty przekazania mo偶e pokry膰 zak艂ad karny.
偶 6. Wolne od egzekucji s膮:
1) zapomogi przyznane skazanemu przez dyrektora zak艂adu karnego,
2) 艣rodki pieni臋偶ne przyznane skazanemu ze 艣rodk贸w, o kt贸rych mowa w art.
136a 偶 1,
3) 艣rodki pieni臋偶ne wp艂acone na poczet grzywny, kt贸ra zosta艂a zamieniona na
zast臋pcz膮 kar臋 pozbawienia wolno艣ci lub zast臋pcz膮 kar臋 aresztu,
4) 艣rodki pieni臋偶ne otrzymane przez skazanego w danym miesi膮cu, w wysoko艣ci
10% przeci臋tnego miesi臋cznego wynagrodzenia pracownik贸w, o ile przepisy
niniejszej ustawy nie stanowi膮 inaczej.
偶 7. W wypadku zezwolenia na czasowe opuszczenie przez skazanego zak艂adu
karnego lub udzielenia mu przepustki, na jego pisemny wniosek, dokonuje si臋
wyp艂aty pozostaj膮cych do jego dyspozycji 艣rodk贸w pieni臋偶nych.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 86/177
Art. 113a. 偶 1. Skazany ma prawo co najmniej trzy razy w miesi膮cu
dokonywa膰 zakup贸w artyku艂贸w 偶ywno艣ciowych i wyrob贸w tytoniowych oraz innych
artyku艂贸w dopuszczonych do sprzeda偶y w zak艂adzie karnym, za 艣rodki pieni臋偶ne
pozostaj膮ce do jego dyspozycji w depozycie. Skazana, o kt贸rej mowa w art. 87 偶 3 i
4, ma prawo do dokonywania dodatkowych zakup贸w artyku艂贸w 偶ywno艣ciowych.
偶 2. Skazanemu umo偶liwia si臋 dokonanie pierwszego zakupu nie p贸zniej ni偶
trzeciego dnia roboczego po przyj臋ciu do zak艂adu karnego.
偶 3. Skazany ma prawo otrzyma膰 raz w miesi膮cu paczk臋 偶ywno艣ciow膮, w sk艂ad
kt贸rej wchodz膮 artyku艂y 偶ywno艣ciowe lub wyroby tytoniowe zakupione za
po艣rednictwem zak艂adu karnego. Skazany otrzymuje paczk臋 偶ywno艣ciow膮 po
z艂o偶eniu zam贸wienia na pi艣mie oraz po pokryciu koszt贸w przygotowania paczki.
Zam贸wienie mo偶e by膰 r贸wnie偶 z艂o偶one przez osob臋 najbli偶sz膮.
偶 4. Skazany mo偶e, za zezwoleniem dyrektora zak艂adu karnego, otrzymywa膰
paczki z niezb臋dn膮 mu odzie偶膮, bielizn膮, obuwiem i innymi przedmiotami
osobistego u偶ytku oraz 艣rodkami higieny, a po pozytywnym zaopiniowaniu przez
lekarza r贸wnie偶 z lekami; wydawanie lek贸w odbywa si臋 na zasadach ustalonych
przez lekarza.
偶 5. Paczki podlegaj膮 kontroli w obecno艣ci skazanego. W paczkach nie mog膮
by膰 dostarczane artyku艂y, kt贸rych sprawdzenie jest niemo偶liwe bez naruszenia w
istotny spos贸b ich substancji, jak te偶 artyku艂y w opakowaniach utrudniaj膮cych
kontrol臋 ich zawarto艣ci, a tak偶e przedmioty, o kt贸rych mowa w art. 110a 偶 4.
偶 6. Artyku艂y 偶ywno艣ciowe, uznane przez lekarza lub inn膮 upowa偶nion膮 osob臋
wykonuj膮c膮 zaw贸d medyczny w podmiocie leczniczym dla os贸b pozbawionych
wolno艣ci, za nienadaj膮ce si臋 do spo偶ycia, podlegaj膮 zniszczeniu w obecno艣ci
skazanego.
偶 7. Dyrektor zak艂adu karnego mo偶e, na wniosek lub po zasi臋gni臋ciu opinii
lekarza, zezwoli膰 skazanemu, ze wzgl臋du na stan jego zdrowia, na dokonywanie
dodatkowych zakup贸w artyku艂贸w 偶ywno艣ciowych i cz臋stsze otrzymywanie paczek.
Art. 114. Skazanemu, kt贸ry nie ma mo偶liwo艣ci zarobkowania oraz nie posiada
niezb臋dnych 艣rodk贸w materialnych, dyrektor zak艂adu karnego mo偶e przyzna膰
miesi臋czn膮 zapomog臋 w wysoko艣ci do 1/10 przeci臋tnego miesi臋cznego
wynagrodzenia pracownik贸w.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 87/177
Art. 115. 偶 1. Skazanemu zapewnia si臋 bezp艂atne 艣wiadczenia zdrowotne, leki i
artyku艂y sanitarne.
1a. Skazanemu odbywaj膮cemu kar臋 pozbawienia wolno艣ci nie przys艂uguje
prawo wyboru lekarza, o kt贸rym mowa w art. 55 ust. 2a ustawy z dnia 27 sierpnia
2004 r. o 艣wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze 艣rodk贸w publicznych
(Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z p贸zn. zm.4)), piel臋gniarki podstawowej opieki
zdrowotnej, 艣wiadczeniodawcy udzielaj膮cego ambulatoryjnych 艣wiadcze艅 opieki
zdrowotnej, lekarza dentysty oraz szpitala, okre艣lone w ustawie z dnia 27 sierpnia
2004 r. o 艣wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze 艣rodk贸w publicznych.
偶 2. Protezy, przedmioty ortopedyczne i 艣rodki pomocnicze zapewnia si臋
skazanemu bezp艂atnie, je偶eli ich brak m贸g艂by pogorszy膰 stan zdrowia lub
uniemo偶liwi膰 odbywanie kary pozbawienia wolno艣ci, a w innych wypadkach
odp艂atnie.
偶 3. Minister Sprawiedliwo艣ci, w porozumieniu z ministrem w艂a艣ciwym do
spraw zdrowia, okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, warunki i spos贸b zaopatrzenia
os贸b osadzonych w zak艂adach karnych i aresztach 艣ledczych w protezy, przedmioty
ortopedyczne i 艣rodki pomocnicze dostarczane tym osobom bezp艂atnie, a tak偶e
warunki odp艂atno艣ci w wypadkach, gdy nie s膮 spe艂nione przes艂anki do uzyskania ich
bezp艂atnie, maj膮c na wzgl臋dzie ochron臋 zdrowia os贸b osadzonych w zak艂adach
karnych i aresztach 艣ledczych, ich mo偶liwo艣ci zarobkowe oraz prawid艂owo艣膰
wykonywania tymczasowego aresztowania oraz kar i 艣rodk贸w przymusu
skutkuj膮cych pozbawienie wolno艣ci, a tak偶e normalne funkcjonowanie w warunkach
izolacji wi臋ziennej.
偶 4. 艢wiadczenia zdrowotne udzielane s膮 skazanemu przede wszystkim przez
podmioty lecznicze dla os贸b pozbawionych wolno艣ci.
4)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 216, poz.
1367, Nr 225, poz. 1486, Nr 227, poz. 1505, Nr 234, poz. 1570 i Nr 237, poz. 1654, z 2009 r. Nr 6,
poz. 33, Nr 22, poz. 120, Nr 26, poz. 157, Nr 38, poz. 299, Nr 92, poz. 753, Nr 97, poz. 800, Nr
98, poz. 817, Nr 111, poz. 918, Nr 118, poz. 989, Nr 157, poz. 1241, Nr 161, poz. 1278 i Nr 178,
poz. 1374, z 2010 r. Nr 50, poz. 301, Nr 107, poz. 679, Nr 125, poz. 842, Nr 127, poz. 857, Nr
165, poz. 1116, Nr 182, poz. 1228, Nr 205, poz. 1363, Nr 225, poz. 1465, Nr 238, poz. 1578 i Nr
257, poz. 1723 i 1725, z 2011 r. Nr 45, poz. 235, Nr 73, poz. 390, Nr 81, poz. 440, Nr 106, poz.
622, Nr 112, poz. 654, Nr 113, poz. 657, Nr 122, poz. 696, Nr 138, poz. 808, Nr 149, poz. 887, Nr
171, poz. 1016, Nr 205, poz. 1203 i Nr 232, poz. 1378, z 2012 r. poz. 123, 1016, 1342 i 1548, z
2013 r. poz. 154, 879, 983, 1290, 1623, 1646 i 1650 oraz z 2014 r. poz. 24, 295, 496, 567 i 619.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 88/177
偶 5. Podmioty lecznicze inne ni偶 podmioty, o kt贸rych mowa w 偶 4,
wsp贸艂dzia艂aj膮 z tymi podmiotami, w zapewnieniu skazanym 艣wiadcze艅
zdrowotnych, gdy konieczne jest w szczeg贸lno艣ci:
1) natychmiastowe udzielenie 艣wiadcze艅 zdrowotnych ze wzgl臋du na zagro偶enie
偶ycia lub zdrowia skazanego,
2) przeprowadzenie specjalistycznych bada艅, leczenia lub rehabilitacji skazanego,
3) zapewnienie 艣wiadcze艅 zdrowotnych skazanemu, kt贸ry korzysta z przepustki
lub czasowego zezwolenia na opuszczenie zak艂adu karnego.
偶 6. W szczeg贸lnie uzasadnionych przypadkach, dyrektor zak艂adu karnego, po
zasi臋gni臋ciu opinii lekarza zak艂adu karnego, mo偶e zezwoli膰 skazanemu, na jego
koszt, na leczenie przez wybranego przez niego innego lekarza, podmiotu innego ni偶
okre艣lony w 偶 4, oraz na korzystanie z dodatkowych lek贸w i innych wyrob贸w
medycznych.
偶 7. (uchylony).
偶 7a. Skazanemu, o kt贸rym mowa w art. 88 偶 3 i 6 pkt 2, 艣wiadczenia
zdrowotne udzielane s膮 w obecno艣ci funkcjonariusza niewykonuj膮cego zawodu
medycznego. Na wniosek osoby udzielaj膮cej 艣wiadczenia zdrowotnego 艣wiadczenia
zdrowotne mog膮 by膰 udzielane skazanemu bez obecno艣ci funkcjonariusza
niewykonuj膮cego zawodu medycznego.
偶 7b. Przepis 偶 7a stosuje si臋 odpowiednio, w przypadku gdy 艣wiadczenie
zdrowotne udzielane jest skazanemu odbywaj膮cemu kar臋 pozbawienia wolno艣ci w
zak艂adzie karnym typu zamkni臋tego poza terenem tego zak艂adu.
偶 8. Skazanemu innemu ni偶 okre艣lony w 偶 7a 艣wiadczenia zdrowotne mog膮 by膰
udzielane w obecno艣ci funkcjonariusza niewykonuj膮cego zawodu medycznego na
wniosek osoby udzielaj膮cej 艣wiadczenia zdrowotnego, je偶eli jest to konieczne do
zapewnienia jej bezpiecze艅stwa.
偶 9. Minister Sprawiedliwo艣ci w porozumieniu z ministrem w艂a艣ciwym do
spraw zdrowia okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, szczeg贸艂owe warunki, zakres i tryb
udzielania 艣wiadcze艅 zdrowotnych przez podmioty lecznicze dla os贸b pozbawionych
wolno艣ci, maj膮c na uwadze konieczno艣膰 zapewnienia osobom pozbawionym
wolno艣ci 艣wiadcze艅 opieki zdrowotnej tak偶e przez inne podmioty wykonuj膮ce
dzia艂alno艣膰 lecznicz膮, je偶eli udzielenie takich 艣wiadcze艅 przez podmioty lecznicze
dla os贸b pozbawionych wolno艣ci nie jest mo偶liwe, w szczeg贸lno艣ci z powodu braku
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 89/177
wyposa偶enia zak艂ad贸w karnych i areszt贸w 艣ledczych w specjalistyczny sprz臋t
medyczny.
偶10. Minister Sprawiedliwo艣ci oraz minister w艂a艣ciwy do spraw zdrowia,
okre艣l膮, w drodze rozporz膮dzenia, szczeg贸艂owe warunki, zakres i tryb
wsp贸艂dzia艂ania podmiot贸w leczniczych z podmiotami, o kt贸rych mowa w 偶 4, w
zapewnieniu 艣wiadcze艅 zdrowotnych osobom pozbawionym wolno艣ci, gdy
konieczne jest w szczeg贸lno艣ci natychmiastowe udzielenie 艣wiadczenia zdrowotnego
ze wzgl臋du na zagro偶enie 偶ycia lub zdrowia osoby pozbawionej wolno艣ci,
przeprowadzenie specjalistycznego badania, leczenia lub rehabilitacji osoby
pozbawionej wolno艣ci, a tak偶e zapewnienie 艣wiadczenia zdrowotnego osobie
pozbawionej wolno艣ci korzystaj膮cej z przepustki lub czasowego zezwolenia na
opuszczenie zak艂adu karnego lub aresztu 艣ledczego.
Art. 115a. 偶 1. Osobie pozbawionej wolno艣ci, w razie choroby
uniemo偶liwiaj膮cej stawiennictwo w post臋powaniu prowadzonym przez s膮d lub organ
prowadz膮cy post臋powanie karne, na podstawie Kodeksu post臋powania karnego, w
kt贸rym obecno艣膰 osoby pozbawionej wolno艣ci by艂a obowi膮zkowa lub gdy wnosi艂a
ona o dopuszczenie do czynno艣ci, b臋d膮c uprawnion膮 do wzi臋cia w niej udzia艂u lub
przez s膮d, na podstawie Kodeksu post臋powania cywilnego, za艣wiadczenie
usprawiedliwiaj膮ce niestawiennictwo wystawia lekarz podmiotu, o kt贸rym mowa w
art. 115 偶 4.
偶 2. Minister Sprawiedliwo艣ci, w porozumieniu z ministrem w艂a艣ciwym do
spraw zdrowia, okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, tryb wystawiania za艣wiadczenia
potwierdzaj膮cego zdolno艣膰 albo niezdolno艣膰 stawiennictwa osoby pozbawionej
wolno艣ci w przypadku choroby na wezwanie lub zawiadomienie s膮du lub organu
prowadz膮cego post臋powanie karne oraz spos贸b dor臋czania za艣wiadczenia s膮dowi lub
organowi prowadz膮cemu post臋powanie karne, maj膮c na uwadze konieczno艣膰
zapewnienia prawid艂owego toku post臋powania oraz uwzgl臋dniaj膮c specyfik臋 opieki
zdrowotnej w warunkach izolacji wi臋ziennej.
Art. 116. 偶 1. Skazany ma obowi膮zek przestrzegania przepis贸w okre艣laj膮cych
zasady i tryb wykonywania kary, ustalonego w zak艂adzie karnym porz膮dku oraz
wykonywania polece艅 prze艂o偶onych i innych os贸b uprawnionych, a w szczeg贸lno艣ci:
1) poprawnego zachowania si臋,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 90/177
2) przestrzegania higieny osobistej i czysto艣ci pomieszcze艅, w kt贸rych przebywa,
2a) niezw艂ocznego zawiadomienia prze艂o偶onego o chorobie w艂asnej oraz o
zauwa偶onych objawach chorobowych u innego skazanego,
3) poddania si臋 niezale偶nie od obowi膮zk贸w okre艣lonych w przepisach o
zwalczaniu chor贸b zakaznych, wenerycznych i gruzlicy, alkoholizmu i
narkomanii przewidzianym przepisami badaniom, leczeniu, zabiegom
lekarskim, sanitarnym oraz rehabilitacji, a tak偶e badaniom na obecno艣膰 w
organizmie alkoholu, 艣rodk贸w odurzaj膮cych lub substancji psychotropowych, a
skazany, co do kt贸rego s臋dzia penitencjarny zarz膮dzi艂 przeprowadzenie bada艅
psychologicznych lub psychiatrycznych, dodatkowo udzielania osobom
prowadz膮cym badania informacji o stanie zdrowia, przebytych chorobach i
urazach oraz warunkach, w jakich si臋 wychowywa艂, oraz wykonywania
zleconych przez psychiatr臋 lub psychologa czynno艣ci niezb臋dnych na potrzeby
badania,
4) wykonywania pracy, je偶eli przepisy szczeg贸lne, tak偶e wynikaj膮ce z prawa
mi臋dzynarodowego, nie przewiduj膮 zwolnienia od tego obowi膮zku, oraz
wykonywania prac porz膮dkowych w obr臋bie zak艂adu karnego,
5) dba艂o艣ci o mienie zak艂adu karnego oraz instytucji lub podmiotu gospodarczego,
w kt贸rym jest zatrudniony,
6) poddania si臋 czynno艣ciom maj膮cym na celu identyfikacj臋 osoby.
偶 2. W wypadkach uzasadnionych wzgl臋dami porz膮dku lub bezpiecze艅stwa
skazany podlega kontroli osobistej. Z tych samych wzgl臋d贸w kontroli podlegaj膮
r贸wnie偶 cele i inne pomieszczenia, w kt贸rych skazany przebywa, znajduj膮ce si臋 w
nich przedmioty, a tak偶e przedmioty jemu dostarczane lub przekazywane przez niego
innej osobie. Kontrol臋 celi i innych pomieszcze艅 przeprowadza si臋 podczas
nieobecno艣ci skazanych.
偶 3. Kontrola osobista polega na ogl臋dzinach cia艂a oraz sprawdzeniu odzie偶y,
bielizny i obuwia, a tak偶e przedmiot贸w posiadanych przez skazanego. Ogl臋dziny
cia艂a oraz sprawdzenie odzie偶y i obuwia przeprowadza si臋 w pomieszczeniu,
podczas nieobecno艣ci os贸b postronnych oraz os贸b odmiennej p艂ci i dokonywane s膮
za po艣rednictwem osoby tej samej p艂ci.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 91/177
偶 4. Kontrola mo偶e by膰 przeprowadzona w ka偶dym czasie. W razie
konieczno艣ci dopuszczalne jest naruszenie plomb gwarancyjnych oraz uszkodzenie
kontrolowanych przedmiot贸w w niezb臋dnym zakresie.
偶 5. Znalezione w czasie kontroli przedmioty, kt贸rych skazany nie mo偶e
posiada膰, podlegaj膮 zatrzymaniu, za艣 przedmioty, kt贸rych w艂a艣ciciela ustalono,
przekazuje si臋 do depozytu albo przesy艂a si臋 na koszt skazanego, do wskazanej przez
niego osoby, instytucji lub organizacji. W uzasadnionym wypadku przedmioty te
mog膮 by膰 przes艂ane na koszt zak艂adu karnego. Przedmioty i notatki, kt贸rych
w艂a艣ciciela nie ustalono podlegaj膮 zniszczeniu, pieni膮dze za艣 oraz przedmioty
warto艣ciowe przekazuje si臋 na rzecz Skarbu Pa艅stwa albo na pomoc
postpenitencjarn膮.
偶 5a. W wypadkach uzasadnionych wzgl臋dami medycznymi albo potrzeb膮
zapewnienia bezpiecze艅stwa skazanego jego zachowanie mo偶e podlega膰
monitorowaniu. Monitorowany obraz lub dzwi臋k podlega utrwalaniu.
偶 6. Decyzje w sprawach, o kt贸rych mowa w 偶 4 5a, podejmuje dyrektor
zak艂adu karnego. Ze zniszczenia przedmiot贸w i notatek oraz przekazania pieni臋dzy i
przedmiot贸w warto艣ciowych sporz膮dza si臋 protok贸艂.
Art. 116a. Skazanemu nie wolno:
1) uczestniczy膰 w grupach organizowanych bez zgody lub wiedzy w艂a艣ciwego
prze艂o偶onego,
2) pos艂ugiwa膰 si臋 wyrazami lub zwrotami powszechnie uznawanymi za wulgarne
lub obel偶ywe albo gwar膮 przest臋pc贸w,
3) uprawia膰 gier hazardowych,
4) spo偶ywa膰 alkoholu oraz u偶ywa膰 艣rodk贸w odurzaj膮cych lub substancji
psychotropowych,
5) odmawia膰 przyjmowania posi艂k贸w dostarczanych przez administracj臋 zak艂adu
karnego w celu wymuszenia okre艣lonej decyzji lub post臋powania, a tak偶e
powodowa膰 u siebie uszkodzenia cia艂a lub rozstroju zdrowia, jak r贸wnie偶
nak艂ania膰 lub pomaga膰 w dokonywaniu takich czyn贸w,
6) wykonywa膰 tatua偶y i zezwala膰 na ich wykonywanie na sobie, jak r贸wnie偶
nak艂ania膰 lub pomaga膰 w dokonywaniu takich czyn贸w,
7) porozumiewa膰 si臋 z osobami postronnymi oraz osadzonymi w innej celi, je偶eli
narusza艂oby to ustalony w zak艂adzie karnym porz膮dek,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 92/177
8) samowolnie zmienia膰 celi mieszkalnej, miejsca wyznaczonego do spania,
stanowiska pracy i miejsca wykonywania zleconej czynno艣ci,
9) zmienia膰 wygl膮du zewn臋trznego w spos贸b utrudniaj膮cy identyfikacj臋, w
szczeg贸lno艣ci poprzez zgolenie lub zapuszczenie przez skazanego w艂os贸w,
brody lub w膮s贸w albo zmian臋 ich koloru, chyba 偶e uzyska na to zgod臋
dyrektora zak艂adu karnego.
Art. 116b. 偶 1. Badanie w celu ustalenia w organizmie skazanego obecno艣ci
alkoholu, 艣rodka odurzaj膮cego lub substancji psychotropowej przeprowadza si臋 przy
u偶yciu metod niewymagaj膮cych badania laboratoryjnego.
偶 2. Weryfikacja bada艅, o kt贸rych mowa w 偶 1, dokonanych przy u偶yciu metod
niewymagaj膮cych badania laboratoryjnego, mo偶e odby膰 si臋 za pomoc膮 bada艅
laboratoryjnych.
偶 3. Minister Sprawiedliwo艣ci okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, spos贸b
przeprowadzania bada艅 na obecno艣膰 alkoholu, 艣rodk贸w odurzaj膮cych lub substancji
psychotropowych w organizmie skazanego, ich dokumentowania oraz weryfikacji,
maj膮c na uwadze konieczno艣膰 zapewnienia sprawnego przeprowadzania bada艅 oraz
zagwarantowania wiarygodno艣ci ich wynik贸w.
Art. 117. Skazanego, u kt贸rego stwierdzono uzale偶nienie od alkoholu albo
艣rodk贸w odurzaj膮cych lub substancji psychotropowych, a tak偶e skazanego za
przest臋pstwo okre艣lone w art. 197 203 Kodeksu karnego pope艂nione w zwi膮zku z
zaburzeniami preferencji seksualnych obejmuje si臋, za jego zgod膮, odpowiednim
leczeniem i rehabilitacj膮; w razie braku zgody o stosowaniu leczenia lub rehabilitacji
orzeka s膮d penitencjarny.
Art. 118. 偶 1. W wypadku, gdy wykonywanie kary pozbawienia wolno艣ci mo偶e
zagra偶a膰 偶yciu skazanego lub spowodowa膰 dla jego zdrowia powa偶ne
niebezpiecze艅stwo, dyrektor zak艂adu karnego, na wniosek lekarza, niezw艂ocznie
powiadamia o tym s臋dziego penitencjarnego.
偶 2. W wypadku gdy 偶yciu skazanego grozi powa偶ne niebezpiecze艅stwo,
stwierdzone co najmniej przez dw贸ch lekarzy, mo偶na dokona膰 koniecznego zabiegu
lekarskiego, nie wy艂膮czaj膮c chirurgicznego, nawet mimo sprzeciwu skazanego.
偶 3. W wypadku sprzeciwu skazanego o dokonaniu zabiegu orzeka s膮d
penitencjarny. Na postanowienie s膮du przys艂uguje za偶alenie.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 93/177
偶 4. W nag艂ym wypadku, je偶eli zachodzi bezpo艣rednie niebezpiecze艅stwo
艣mierci skazanego, o konieczno艣ci zabiegu decyduje lekarz.
Art. 119. 偶 1. Skazany, kt贸ry w celu wymuszenia okre艣lonej decyzji lub
post臋powania organu wykonawczego lub uchylenia si臋 od ci膮偶膮cego na nim
obowi膮zku powoduje u siebie uszkodzenie cia艂a lub rozstr贸j zdrowia, niezale偶nie od
odpowiedzialno艣ci dyscyplinarnej, mo偶e by膰 obci膮偶ony w ca艂o艣ci lub w cz臋艣ci
kosztami zwi膮zanymi z leczeniem.
偶 2. O obci膮偶eniu kosztami, o kt贸rych mowa w 偶 1, orzeka s膮d penitencjarny.
Na postanowienie s膮du przys艂uguje za偶alenie.
Art. 120. 偶 1. W razie wyrz膮dzenia przez skazanego z jego winy szkody w
mieniu zak艂adu karnego, nieprzekraczaj膮cej dwukrotnej wysoko艣ci przeci臋tnego
miesi臋cznego wynagrodzenia pracownik贸w, dyrektor tego zak艂adu mo偶e zobowi膮za膰
skazanego do naprawienia tej szkody przez zap艂at臋 odpowiedniej kwoty pieni臋偶nej;
decyzj臋 dyrektora wraz z uzasadnieniem dor臋cza si臋 zainteresowanemu.
偶 2. Skazanemu przys艂uguje, w terminie 30 dni od otrzymania orzeczenia
dyrektora, pow贸dztwo o ustalenie, 偶e nale偶no艣膰 nie istnieje w ca艂o艣ci lub w cz臋艣ci.
偶 3. 艢ci膮gni臋cie nale偶no艣ci nast臋puje w trybie przewidzianym w przepisach o
post臋powaniu egzekucyjnym w administracji.
Oddzia艂 5
Zatrudnienie
Art. 121. 偶 1. Skazanemu zapewnia si臋 w miar臋 mo偶liwo艣ci 艣wiadczenie pracy.
偶 2. Skazanego zatrudnia si臋 na podstawie skierowania do pracy albo
umo偶liwia si臋 skazanemu wykonywanie pracy zarobkowej w ramach umowy o
prac臋, umowy zlecenia, umowy o dzie艂o, umowy o prac臋 nak艂adcz膮 lub na innej
podstawie prawnej.
偶 3. Zatrudnienie skazanego nast臋puje za zgod膮 i na warunkach okre艣lonych
przez dyrektora zak艂adu karnego, zapewniaj膮cych prawid艂owy przebieg odbywania
kary pozbawienia wolno艣ci.
偶 4. Nieprzestrzeganie przez skazanego lub podmiot zatrudniaj膮cy warunk贸w
zatrudnienia, okre艣lonych przez dyrektora zak艂adu karnego, stanowi podstaw臋
cofni臋cia zgody. O cofni臋ciu zgody powiadamia si臋 pisemnie skazanego i podmiot
zatrudniaj膮cy.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 94/177
偶 5. Dyrektor zak艂adu karnego mo偶e cofn膮膰 zgod臋 na zatrudnienie skazanego
lub wykonywanie przez niego pracy zarobkowej z przyczyn zwi膮zanych z
funkcjonowaniem zak艂adu karnego, a zw艂aszcza z jego bezpiecze艅stwem. O
cofni臋ciu zgody powiadamia si臋 pisemnie skazanego oraz podmiot zatrudniaj膮cy.
偶 6. Zdolno艣膰 skazanego do pracy oraz w miar臋 potrzeby rodzaj, warunki i czas
pracy okre艣la lekarz.
偶 7. Z wykonywania pracy mo偶na zwolni膰 skazanego kszta艂c膮cego si臋 lub z
innych wa偶nych powod贸w.
偶 8. W stosunku do skazanych pracuj膮cych, w zakresie nieuregulowanym w
niniejszym kodeksie, stosuje si臋 przepisy prawa pracy.
偶 9. W stosunku do skazanych zatrudnionych na podstawie skierowania do
pracy nie stosuje si臋 przepis贸w prawa pracy z wyj膮tkiem przepis贸w dotycz膮cych
czasu pracy oraz bezpiecze艅stwa i higieny pracy.
偶 10. Skazany na kar臋 do偶ywotniego pozbawienia wolno艣ci odbywaj膮cy kar臋 w
zak艂adzie karnym typu zamkni臋tego mo偶e wykonywa膰 prac臋 wy艂膮cznie na terenie
zak艂adu karnego.
Art. 122. 偶 1. Przy kierowaniu do pracy uwzgl臋dnia si臋 w miar臋 mo偶liwo艣ci
zaw贸d, wykszta艂cenie, zainteresowania i potrzeby osobiste skazanego. Je偶eli
skazanego zatrudnia si臋 na podstawie skierowania do pracy, zatrudnienie przy
pracach szkodliwych dla zdrowia wymaga jego pisemnej zgody.
偶 2. Prac臋 zapewnia si臋 przede wszystkim skazanym zobowi膮zanym do
艣wiadcze艅 alimentacyjnych, a tak偶e maj膮cym szczeg贸lnie trudn膮 sytuacj臋 materialn膮,
osobist膮 lub rodzinn膮.
Art. 122a. 偶 1. Skazanego instruuje si臋 o sposobie wykonywania przydzielonej
pracy, szkoli w zakresie przepis贸w bezpiecze艅stwa i higieny pracy, przepis贸w
przeciwpo偶arowych oraz obs艂ugi maszyn i urz膮dze艅, a tak偶e zapoznaje z
podstawowymi zasadami i normami pracy oraz zasadami wynagradzania za prac臋.
偶 2. Skazany jest obowi膮zany pracowa膰 sumiennie i wydajnie, przestrzega膰
dyscypliny i regulaminu pracy, przepis贸w porz膮dkowych, przeciwpo偶arowych oraz
bezpiecze艅stwa i higieny pracy, a tak偶e dba膰 o porz膮dek w miejscu pracy jak
r贸wnie偶 o stan obs艂ugiwanych maszyn i urz膮dze艅.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 95/177
Art. 123. 偶 1. Praca skazanego jest odp艂atna, z zastrze偶eniem art. 123a. Zasady
wynagradzania za prac臋 ustala si臋 w porozumieniu zawieranym przez dyrektora
zak艂adu karnego lub w umowie zawieranej przez skazanego. Przy skierowaniu
skazanego do prac administracyjno-porz膮dkowych na terenie zak艂adu karnego,
wynagrodzenie za prac臋 ustala dyrektor tego zak艂adu.
偶 2. Wynagrodzenie przys艂uguj膮ce skazanemu zatrudnionemu w pe艂nym
wymiarze czasu pracy ustala si臋 w spos贸b zapewniaj膮cy osi膮gni臋cie kwoty co
najmniej minimalnego wynagrodzenia za prac臋 ustalanego na podstawie odr臋bnych
przepis贸w, przy przepracowaniu pe艂nego miesi臋cznego wymiaru czasu pracy lub
wykonaniu pe艂nej miesi臋cznej normy pracy. W wypadku przepracowania niepe艂nej
miesi臋cznej normy czasu pracy lub niewykonania pe艂nej miesi臋cznej normy pracy
wynagrodzenie wyp艂aca si臋 proporcjonalnie do ilo艣ci czasu pracy lub wykonanej
normy pracy. W razie zatrudnienia skazanego w niepe艂nym wymiarze czasu pracy
najni偶sze wynagrodzenie ustala si臋 w kwocie proporcjonalnej do liczby godzin
zatrudnienia, bior膮c za podstaw臋 kwot臋 minimalnego wynagrodzenia za prac臋.
偶 3. Skazanemu wynagrodzenie przys艂uguje tylko za prac臋 wykonan膮, z
zastrze偶eniem 偶 4.
偶 4. Skazanemu przys艂uguje wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy
jedynie w wypadku, gdy by艂 got贸w do jej wykonania, a dozna艂 przeszk贸d z przyczyn
dotycz膮cych podmiotu zatrudniaj膮cego.
偶 5. Podmiot mo偶e na czas przestoju powierzy膰 skazanemu, za zgod膮 dyrektora
zak艂adu karnego, inn膮 odpowiedni膮 prac臋, za kt贸rej wykonanie przys艂uguje
wynagrodzenie przewidziane za t臋 prac臋.
偶 6. Skazanemu przys艂uguje wynagrodzenie za czas przestoju spowodowanego
warunkami atmosferycznymi jedynie w wypadku, gdy tak stanowi porozumienie lub
umowa, o kt贸rych mowa w 偶 1.
Art. 123a. 偶 1. Za prace porz膮dkowe oraz pomocnicze wykonywane na rzecz
jednostek organizacyjnych S艂u偶by Wi臋ziennej lub za prace porz膮dkowe na rzecz
samorz膮du terytorialnego, w wymiarze nieprzekraczaj膮cym 90 godzin miesi臋cznie,
wynagrodzenie skazanemu nie przys艂uguje.
偶 2. Skazanemu, za jego pisemn膮 zgod膮 lub na jego wniosek, dyrektor mo偶e
zezwoli膰 na nieodp艂atne zatrudnienie przy pracach publicznych na rzecz organ贸w
administracji publicznej, przy pracach wykonywanych na cele charytatywne, przy
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 96/177
pracach wykonywanych na rzecz organizacji po偶ytku publicznego lub przy pracach
porz膮dkowych i pomocniczych wykonywanych na rzecz jednostek organizacyjnych
S艂u偶by Wi臋ziennej.
偶 3. W celu przyuczenia do wykonywania pracy skazanemu, za jego pisemn膮
zgod膮, mo偶na zezwoli膰 na wykonywanie nieodp艂atnej pracy w przywi臋ziennych
zak艂adach pracy, przez okres nie d艂u偶szy ni偶 3 miesi膮ce.
偶 4. Za wykonywane prace nieodp艂atne mog膮 by膰 skazanemu przyznawane
nagrody.
Art. 124. 偶 1. Skazanemu zatrudnionemu odp艂atnie na podstawie skierowania
do pracy lub umowy o prac臋 nak艂adcz膮 przys艂uguje po roku nieprzerwanej pracy, w
czasie odbywania kary pozbawienia wolno艣ci, zwolnienie od pracy przez okres 14
dni roboczych, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, a skazanemu
zatrudnionemu nieodp艂atnie 14 dni zwolnienia od pracy, bez prawa do
wynagrodzenia. Skazany nie mo偶e zrzec si臋 prawa do zwolnienia od pracy.
偶 2. Wymiar urlopu wypoczynkowego przys艂uguj膮cego skazanemu
zatrudnionemu na podstawie umowy o prac臋 wynosi 18 dni roboczych.
偶 3. Skazany w okresie urlopu wypoczynkowego lub zwolnienia od pracy, o
kt贸rych mowa w 偶 1 i 2, korzysta z uprawnie艅 do:
1) dodatkowego lub d艂u偶szego widzenia,
2) dodatkowego zakupu artyku艂贸w 偶ywno艣ciowych i wyrob贸w tytoniowych oraz
przedmiot贸w dopuszczonych do sprzeda偶y w zak艂adzie karnym,
3) d艂u偶szych spacer贸w,
4) pierwsze艅stwa lub cz臋stszego udzia艂u w zaj臋ciach kulturalno-o艣wiatowych, z
zakresu kultury fizycznej i sportu.
偶 4. Zakres uprawnie艅, o kt贸rych mowa w 偶 3, okre艣la dyrektor zak艂adu
karnego indywidualnie dla ka偶dego skazanego.
Art. 125. 偶 1. 1. Z przys艂uguj膮cego skazanemu wynagrodzenia za prac臋 potr膮ca
si臋 10% na cele Funduszu okre艣lone w art. 43 oraz 25% na cele Funduszu
Aktywizacji Zawodowej Skazanych oraz Rozwoju Przywi臋ziennych Zak艂ad贸w
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 97/177
Pracy, utworzonego na podstawie art. 6a ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o
zatrudnianiu os贸b pozbawionych wolno艣ci (Dz. U. Nr 123, poz. 777, z p贸zn. zm.5)).
偶 2. Z przypadaj膮cego skazanemu wynagrodzenia za prac臋, po odliczeniu
zaliczki na podatek dochodowy od os贸b fizycznych, wolne jest w ka偶dym czasie od
egzekucji 60%.
Art. 126. 偶 1. Ze 艣rodk贸w pieni臋偶nych otrzymywanych przez skazanego,
z wyj膮tkiem 艣rodk贸w, o kt贸rych mowa w art. 113 偶 6 pkt 1 3, 艣rodki do wysoko艣ci
jednego przeci臋tnego miesi臋cznego wynagrodzenia pracownik贸w gromadzi si臋
i zachowuje do przekazania skazanemu w chwili jego zwolnienia z zak艂adu karnego,
z przeznaczeniem na przejazd do miejsca zamieszkania i na utrzymanie; ze 艣rodk贸w
tych nie prowadzi si臋 egzekucji.
偶 2. Gromadzeniu podlega:
1) 50% kwoty zdeponowanej przez skazanego przy przyj臋ciu do zak艂adu karnego,
jednak nie wi臋cej ni偶 kwota odpowiadaj膮ca wysoko艣ci jednego przeci臋tnego
miesi臋cznego wynagrodzenia pracownik贸w,
2) 50% z przypadaj膮cego skazanemu miesi臋cznie wynagrodzenia za prac臋 po
odliczeniu zaliczki na podatek dochodowy od os贸b fizycznych, jednak nie
wi臋cej ni偶 kwota stanowi膮ca 4% jednego przeci臋tnego miesi臋cznego
wynagrodzenia pracownik贸w,
3) 50% ka偶dego z wp艂yw贸w pieni臋偶nych skazanego niewymienionych w pkt 1 i 2,
jednak nie wi臋cej ni偶 kwota stanowi膮ca 4% jednego przeci臋tnego miesi臋cznego
wynagrodzenia pracownik贸w.
偶 3. Kwoty, okre艣lone w 偶 2 pkt 2 i 3, podlegaj膮 gromadzeniu po potr膮ceniu
nale偶no艣ci dochodzonych w post臋powaniu egzekucyjnym.
偶 4. 艢rodki pieni臋偶ne gromadzone w spos贸b wskazany w 偶 1 3 zak艂ady karne
sk艂adaj膮 na rachunkach sum depozytowych i wyp艂acaj膮 skazanemu w got贸wce
w kwocie nominalnej powi臋kszonej o nale偶ne odsetki.
偶 5. Rachunki sum depozytowych, o kt贸rych mowa w 偶 4, prowadzi Bank
Gospodarstwa Krajowego odr臋bnie dla ka偶dego zak艂adu karnego na podstawie
um贸w zawartych z dyrektorami zak艂ad贸w karnych.
5)
Zmiany wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 202, poz. 1957, z 2004 r. Nr
273, poz. 2703, z 2006 r. Nr 66, poz. 471 oraz z 2009 r. Nr 98, poz. 817 i Nr 157, poz. 1241.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 98/177
偶 6. Bank Gospodarstwa Krajowego, prowadz膮c rachunki sum depozytowych
zak艂ad贸w karnych, zapewnia w szczeg贸lno艣ci:
1) ewidencj臋 analityczn膮 艣rodk贸w dla poszczeg贸lnych depozyt贸w (mikrorachunki)
w ramach ka偶dego rachunku,
2) dzienne naliczanie odsetek oraz okresow膮 kapitalizacj臋 odsetek nale偶nych od
艣rodk贸w zgromadzonych na ka偶dym mikrorachunku,
3) mo偶liwo艣膰 wymiany informacji z dysponentami rachunk贸w, w zakresie stanu
ka偶dego mikrorachunku (kapita艂u i odsetek), wp艂at na ka偶dy mikrorachunek
i wyp艂at z ka偶dego mikrorachunku.
偶 7. 艢rodki z艂o偶one na rachunkach sum depozytowych s膮 oprocentowane
w wysoko艣ci stopy depozytowej Narodowego Banku Polskiego. Odsetki naliczone
od sum depozytowych z艂o偶onych na rachunkach sum depozytowych zak艂ad贸w
karnych podlegaj膮 kapitalizacji rocznej na dzie艅 31 grudnia ka偶dego roku
kalendarzowego oraz na dzie艅 zwolnienia skazanego z zak艂adu karnego.
偶 8. Wraz z wykonaniem konwojowania skazanego do innego zak艂adu karnego
przekazuje si臋 na rachunek sum depozytowych tego zak艂adu karnego 艣rodki
pieni臋偶ne skazanego zgromadzone dla niego w spos贸b wskazany w 偶 1 3 wraz
z nale偶nymi do dnia poprzedzaj膮cego dzie艅 konwojowania odsetkami.
偶 9. Zgromadzona kwota podlega ka偶dorazowo uzupe艂nieniu w razie wzrostu
przeci臋tnego wynagrodzenia. Uzupe艂nienia dokonuje si臋 z wp艂yw贸w pieni臋偶nych
skazanego uzyskanych od pierwszego dnia miesi膮ca nast臋puj膮cego po dniu
og艂oszenia komunikatu Prezesa G艂贸wnego Urz臋du Statystycznego w sprawie
przeci臋tnego wynagrodzenia.
偶 10. 艢rodki pieni臋偶ne, o kt贸rych mowa w 偶 1, na wniosek skazanego
przekazuje si臋 na sp艂at臋 grzywny, kt贸ra zosta艂a zamieniona na zast臋pcz膮 kar臋
pozbawienia wolno艣ci lub zast臋pcz膮 kar臋 aresztu.
Art. 127. 偶 1. Okresy pracy, za kt贸r膮 przys艂uguje wynagrodzenie,
wykonywanej przez skazanego w czasie odbywania kary pozbawienia wolno艣ci, z
wyj膮tkiem prac, o kt贸rych mowa w art. 123a 偶 1, 2 i 3, s膮 okresami sk艂adkowymi na
zasadach okre艣lonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracownik贸w i ich
rodzin.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 99/177
偶 2. Skazany zwalniany z zak艂adu karnego, zatrudniany w czasie odbywania
kary pozbawienia wolno艣ci na podstawie skierowania do pracy, otrzymuje
za艣wiadczenie o wykonywaniu pracy.
Art. 128. 偶 1. Okresy wykonywania przez skazanego odp艂atnego zatrudnienia,
z wy艂膮czeniem pracy wykonywanej na podstawie um贸w cywilnoprawnych, wlicza
si臋 do okresu pracy, od kt贸rego zale偶膮 uprawnienia pracownicze, z zastrze偶eniem 偶 2
i 3.
偶 2. Przepisu 偶 1 nie stosuje si臋, je偶eli w my艣l przepisu prawa lub
postanowienia uk艂adu zbiorowego pracy do sta偶u pracy wlicza si臋 tylko okresy
zatrudnienia w danym zak艂adzie pracy, w okre艣lonej bran偶y albo okresy pracy na
okre艣lonych stanowiskach lub pracy wykonywanej w szczeg贸lnych warunkach.
偶 3. Okresu pracy, o kt贸rym mowa w 偶 1, nie wlicza si臋 do okresu pracy:
1) od kt贸rego zale偶y nabycie prawa do urlopu wypoczynkowego lub innego
艣wiadczenia przys艂uguj膮cego z up艂ywem roku pracy lub okresu kr贸tszego ni偶
rok,
2) wymaganego do zajmowania okre艣lonego stanowiska pracy.
Art. 129. 偶 1. Rada Ministr贸w mo偶e okre艣la膰, w drodze rozporz膮dzenia, zasady
i tryb powierzania podmiotom gospodarczym, instytucjom lub organizacjom
wykonywania okre艣lonych zada艅 w zakresie zatrudnienia i nauczania skazanych oraz
opieki postpenitencjarnej.
偶 2. (uchylony).
偶 3. Minister Sprawiedliwo艣ci okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, szczeg贸艂owe
zasady zatrudniania skazanych, z uwzgl臋dnieniem rodzaj贸w zatrudnienia, zasad
wynagradzania skazanych zatrudnionych odp艂atnie na podstawie skierowania do
pracy, udzielania skazanym zwolnie艅 od pracy lub urlop贸w wypoczynkowych,
przyczyn i sposob贸w usprawiedliwiania niewykonywania pracy oraz
dokumentowania zatrudnienia.
Oddzia艂 6
Nauczanie
Art. 130. 偶 1. W zak艂adach karnych prowadzi si臋 nauczanie obowi膮zkowe w
zakresie szko艂y podstawowej i gimnazjum, a tak偶e umo偶liwia si臋 nauczanie w
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 100/177
zakresie ponadpodstawowym (ponadgimnazjalnym) i na kursach zawodowych.
Zawodowe szkolenie kursowe mo偶e by膰 w ca艂o艣ci lub cz臋艣ciowo odp艂atne.
偶 2. Zak艂ad karny ma obowi膮zek prowadzenia nauczania, stosownie do
mo偶liwo艣ci i uzdolnie艅 m艂odocianych skazanych, o kt贸rych mowa w 偶 3.
偶 3. Pierwsze艅stwo w uzyskaniu mo偶liwo艣ci obj臋cia nauczaniem w szkole
ponadpodstawowej (ponadgimnazjalnej) i na kursach zawodowych maj膮 skazani,
kt贸rzy nie maj膮 wyuczonego zawodu albo po odbyciu kary nie b臋d膮 mogli go
wykonywa膰, a tak偶e nie uko艅czyli 21 roku 偶ycia.
偶 4. Skazanym nie posiadaj膮cym wystarczaj膮cych 艣rodk贸w pieni臋偶nych
udost臋pnia si臋 nieodp艂atnie niezb臋dne podr臋czniki i pomoce naukowe.
偶 5. W uzasadnionych wypadkach skazany mo偶e, na w艂asny koszt, kszta艂ci膰 si臋
w szko艂ach poza obr臋bem zak艂adu karnego za zgod膮 dyrektora zak艂adu. Koszty
kszta艂cenia skazanego poza obr臋bem zak艂adu karnego, ze wzgl臋du na szczeg贸lne
okoliczno艣ci, mog膮 by膰 poniesione przez zak艂ad karny.
偶 6. W wypadku zaistnienia powa偶nych przyczyn uniemo偶liwiaj膮cych
skazanemu realizacj臋 obowi膮zku nauczania mo偶liwe jest czasowe zwolnienie go z
realizacji tego obowi膮zku.
Art. 131. 偶 1. Skazani mog膮 za zgod膮 dyrektora zak艂adu karnego uczy膰 si臋 w
szko艂ach poza obr臋bem zak艂adu karnego, je偶eli spe艂niaj膮 og贸lnie obowi膮zuj膮ce
wymagania w o艣wiacie publicznej, zachowuj膮 si臋 poprawnie oraz nie zagra偶aj膮
porz膮dkowi prawnemu.
偶 2. Dyrektor mo偶e zezwoli膰 skazanemu na udzia艂 w konsultacjach i zdawanie
egzamin贸w poza zak艂adem karnym, je偶eli spe艂nia on warunki wymienione w 偶 1.
偶 3. Przepisu 偶 2 nie stosuje si臋 do skazanych na kar臋 do偶ywotniego
pozbawienia wolno艣ci.
Art. 131a. Komisja penitencjarna pozbawia mo偶liwo艣ci nauczania w zakresie
nieobj臋tym nauczaniem obowi膮zkowym w przypadkach:
1) zachowa艅 zagra偶aj膮cych bezpiecze艅stwu zak艂adu,
2) odmowy ucz臋szczania do szko艂y,
3) stwierdzonych w opinii psychologicznej przeciwwskaza艅 uniemo偶liwiaj膮cych
spe艂nienie przez osadzonego wymaga艅 edukacyjnych,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 101/177
4) przerwy w nauce d艂u偶szej ni偶 50% czasu przewidzianego na realizacj臋 zaj臋膰
w semestrze, wynikaj膮cej z przewozu na polecenie s膮du, prokuratury lub
innych uprawnionych organ贸w,
5) przerwy w nauce d艂u偶szej ni偶 50% czasu przewidzianego na realizacj臋 zaj臋膰
w semestrze, wynikaj膮cej z niepowrotu z czasowego zezwolenia na
opuszczenie zak艂adu,
6) pogorszenia stanu zdrowia osadzonego wykluczaj膮cego mo偶liwo艣膰
uczestniczenia w nauczaniu,
7) nieuzyskania promocji na wy偶szy semestr i braku mo偶liwo艣ci powtarzania
semestru.
Art. 132. Praca w warsztatach szkolnych i praktyczna nauka zawodu jest
obowi膮zkowa, je偶eli wynika z programu nauczania. Praktyczna nauka zawodu mo偶e
by膰 po艂膮czona z prac膮 produkcyjn膮, je偶eli jest to zgodne z tym programem.
Art. 133. Skazanemu wywi膮zuj膮cemu si臋 z obowi膮zk贸w ucznia po roku nauki
mo偶na udzieli膰 14-dniowego urlopu, je偶eli nie ma on prawa do takiego urlopu z
tytu艂u wykonywanej pracy, w ramach kt贸rego korzysta on z takich uprawnie艅 i ulg,
jakie w okresie urlopu przys艂uguj膮 skazanemu pracuj膮cemu.
Art. 134. Minister Sprawiedliwo艣ci, w porozumieniu z ministrem w艂a艣ciwym
do spraw o艣wiaty i wychowania, okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, spos贸b i tryb
prowadzenia nauczania w zak艂adach karnych i aresztach 艣ledczych, warunki i tryb
realizacji obowi膮zku nauczania i zwalniania skazanych z tego obowi膮zku, a tak偶e
warunki i tryb ponoszenia op艂at za kszta艂cenie poza obr臋bem zak艂adu karnego,
uwzgl臋dniaj膮c potrzeb臋 dostosowania rodzaj贸w i form uzyskiwania przez skazanego
wykszta艂cenia i kwalifikacji zawodowych do warunk贸w zak艂adu karnego i aresztu
艣ledczego, specyfik臋 nauczania prowadzonego w warunkach izolacji wi臋ziennej,
a tak偶e konieczno艣膰 zapewnienia dyscypliny i porz膮dku podczas nauczania.
Oddzia艂 7
Dzia艂alno艣膰 kulturalno-o艣wiatowa, spo艂eczna, kultura fizyczna i zaj臋cia
sportowe
Art. 135. 偶 1. W zak艂adach karnych stwarza si臋 skazanym warunki
odpowiedniego sp臋dzania czasu wolnego. W tym celu organizuje si臋 zaj臋cia
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 102/177
kulturalno-o艣wiatowe, wychowania fizycznego i sportowe oraz pobudza aktywno艣膰
spo艂eczn膮 skazanych.
偶 2. W ka偶dym zak艂adzie karnym prowadzi si臋 zw艂aszcza wypo偶yczalni臋
ksi膮偶ek i prasy dla skazanych oraz stwarza mo偶liwo艣膰 korzystania z urz膮dze艅
audiowizualnych w 艣wietlicach i w celach mieszkalnych. Korzystaj膮c z tych
urz膮dze艅 skazany nie mo偶e zak艂贸ca膰 ustalonego porz膮dku w zak艂adzie.
Art. 136. 偶 1. Skazanym mo偶na zezwoli膰 na tworzenie zespo艂贸w w celu
prowadzenia dzia艂alno艣ci kulturalnej, o艣wiatowej, spo艂ecznej i sportowej. Z tych
wzgl臋d贸w mo偶na r贸wnie偶 zezwoli膰 na nawi膮zywanie kontakt贸w oraz na
wsp贸艂dzia艂anie z odpowiednimi stowarzyszeniami, organizacjami i instytucjami. W
szczeg贸lno艣ci mo偶na zezwoli膰 na podejmowanie prac na cele publiczne, jak r贸wnie偶
na realizacj臋 innych spo艂ecznie uznanych cel贸w.
偶 2. Dyrektor zak艂adu karnego mo偶e powo艂a膰 rzecznik贸w skazanych w celu
powierzenia im zada艅 opiniotw贸rczych i konsultacyjnych.
偶 3. Do wykonywania zada艅 zwi膮zanych z zaj臋ciami kulturalno-o艣wiatowymi,
z zakresu kultury fizycznej i sportu, dyrektor zak艂adu karnego mo偶e wyznaczy膰
skazanych wyr贸偶niaj膮cych si臋 wzorow膮 postaw膮 i zachowaniem.
Art. 136a. 偶 1. W zak艂adach karnych mo偶na zezwoli膰 na dobrowolne
gromadzenie przez skazanych 艣rodk贸w finansowych przeznaczonych na pomoc
skazanym oraz ich rodzinom znajduj膮cym si臋 w trudnej sytuacji materialnej lub na
cele spo艂eczne.
偶 2. Zasady gromadzenia 艣rodk贸w finansowych, o kt贸rych mowa w 偶 1 ustala
dyrektor zak艂adu karnego, po zapoznaniu si臋 z opiniami skazanych.
偶 3. Wnioski skazanych dotycz膮ce wydatkowania zgromadzonych 艣rodk贸w
finansowych, o kt贸rych mowa w 偶 1, wymagaj膮 zatwierdzenia przez dyrektora
zak艂adu karnego.
Oddzia艂 8
Nagrody i ulgi
Art. 137. Skazanemu wyr贸偶niaj膮cemu si臋 dobrym zachowaniem w czasie
odbywania kary mog膮 by膰 przyznawane nagrody. Nagroda mo偶e by膰 r贸wnie偶
przyznana skazanemu w celu zach臋cenia go do poprawy zachowania.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 103/177
Art. 138. 偶 1. Nagrodami s膮:
1) zezwolenie na dodatkowe lub d艂u偶sze widzenie,
2) zezwolenie na widzenie bez osoby dozoruj膮cej,
3) zezwolenie na widzenie w oddzielnym pomieszczeniu, bez osoby dozoruj膮cej,
4) zatarcie wszystkich lub niekt贸rych kar dyscyplinarnych,
5) nagroda rzeczowa lub pieni臋偶na,
6) (uchylony),
7) zezwolenie na widzenie bez dozoru, poza obr臋bem zak艂adu karnego, z osob膮
najbli偶sz膮 lub osob膮 godn膮 zaufania, na okres nie przekraczaj膮cy jednorazowo
30 godzin,
8) zezwolenie na opuszczenie zak艂adu karnego bez dozoru, na okres nie
przekraczaj膮cy jednorazowo 14 dni,
9) pochwa艂a,
10) zezwolenie na cz臋stsze branie udzia艂u w zaj臋ciach kulturalno-o艣wiatowych, z
zakresu kultury fizycznej i sportu,
11) zezwolenie na przekazanie osobie wskazanej przez skazanego upominku,
12) zezwolenie na odbywanie widze艅 we w艂asnej odzie偶y,
13) zezwolenie na otrzymanie dodatkowej paczki 偶ywno艣ciowej,
14) zezwolenie na dokonywanie dodatkowych zakup贸w artyku艂贸w 偶ywno艣ciowych
i wyrob贸w tytoniowych oraz przedmiot贸w dopuszczonych do sprzeda偶y w
zak艂adzie karnym,
15) zezwolenie na telefoniczne porozumienie si臋 skazanego ze wskazan膮 przez
niego osob膮 na koszt zak艂adu karnego.
偶 2. (uchylony).
Art. 139. 偶 1. Nagrody wymienione w art. 138 偶 1 pkt 7 lub 8 mo偶na przyzna膰
skazanemu, kt贸rego postawa w czasie odbywania kary uzasadnia przypuszczenie, 偶e
w czasie pobytu poza zak艂adem karnym b臋dzie przestrzega艂 porz膮dku prawnego, po
odbyciu przez niego co najmniej po艂owy tej cz臋艣ci kary, po kt贸rej m贸g艂by by膰
warunkowo przedterminowo zwolniony.
偶 2. Przyznanie nagr贸d wymienionych w art. 138 偶 1 pkt 7 lub 8 tymczasowo
aresztowanemu, maj膮cemu prawa i obowi膮zki skazanego odbywaj膮cego kar臋
pozbawienia wolno艣ci, wymaga wydania zarz膮dzenia o zgodzie przez organ, do
kt贸rego dyspozycji pozostaje.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 104/177
偶 3. A膮czna liczba nagr贸d wymienionych w art. 138 偶 1 pkt 7 nie mo偶e
przekroczy膰 28 w roku.
偶 4. A膮czny czas trwania nagr贸d wymienionych w art. 138 偶 1 pkt 8 nie mo偶e
przekroczy膰 28 dni w roku.
偶 5. Skazanemu odbywaj膮cemu kar臋 do偶ywotniego pozbawienia wolno艣ci
nagroda wymieniona w art. 138 偶 1 pkt 7 lub 8 mo偶e by膰 przyznana po odbyciu co
najmniej 15 lat kary.
偶 6. Przyznanie nagrody wymienionej w art. 138 偶 1 pkt 7 lub 8 skazanemu
odbywaj膮cemu kar臋 25 lat pozbawienia wolno艣ci albo kar臋 do偶ywotniego
pozbawienia wolno艣ci, w zak艂adzie karnym typu zamkni臋tego, wymaga zgody
s臋dziego penitencjarnego.
偶 6a. Przepis 偶 6 stosuje si臋 odpowiednio do skazanego z zaburzeniami
preferencji seksualnych odbywaj膮cego kar臋 pozbawienia wolno艣ci w zak艂adzie
karnym typu zamkni臋tego za przest臋pstwo okre艣lone w art. 197 203 Kodeksu
karnego, pope艂nione w zwi膮zku z tymi zaburzeniami.
偶 7. Nagrody wymienione w art. 138 偶 1 pkt 7 lub 8 dyrektor zak艂adu karnego
przyznaje z urz臋du lub na pisemny wniosek prze艂o偶onego skazanego. Dyrektor
zak艂adu karnego mo偶e upowa偶ni膰 kierownika wyodr臋bnionego oddzia艂u do
przyznawania nagrody wymienionej w art. 138 偶 1 pkt 7.
偶 8. Je偶eli po przyznaniu nagrody, okre艣lonej w art. 138 偶 1 pkt 7 lub 8,
wyst膮pi膮 nowe okoliczno艣ci uzasadniaj膮ce przypuszczenie, 偶e skazany w czasie
pobytu poza zak艂adem karnym nie b臋dzie przestrzega艂 porz膮dku prawnego albo
je偶eli skazany korzystaj膮cy z nagrody okre艣lonej w art. 138 偶 1 pkt 7 lub 8 zostanie
zatrzymany przez uprawniony organ w zwi膮zku z naruszeniem przez niego porz膮dku
prawnego w trakcie trwania nagrody, organ kt贸ry przyzna艂 nagrod臋 podejmuje
decyzj臋 o cofni臋ciu nagrody b膮dz o zamianie nagrody na inn膮. W wypadku, o kt贸rym
mowa w 偶 2, powiadamia si臋 organ, kt贸ry wyda艂 zarz膮dzenie.
偶 9. Skazanemu, kt贸ry korzystaj膮c z nagr贸d wymienionych w art. 138 pkt 7 i 8
nadu偶y艂 zaufania, a w szczeg贸lno艣ci nie powr贸ci艂 do zak艂adu karnego w
wyznaczonym terminie, nie udziela si臋 tych nagr贸d przez okres co najmniej 6
miesi臋cy od udzielenia ostatniej nagrody.
Art. 140. 偶 1. W razie korzystania przez skazanego z nagr贸d wymienionych w
art. 138 偶 1 pkt 7 lub 8 albo z zezwolenia, o kt贸rym mowa w art. 141a lub w art. 165
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 105/177
偶 2, ma on obowi膮zek bezzw艂ocznego zg艂oszenia si臋 do jednostki Policji, w艂a艣ciwej
terytorialnie dla miejsca jego przebywania w okresie korzystania z zezwolenia, w
celu potwierdzenia miejsca pobytu.
偶 2. Skazany korzystaj膮cy z zezwole艅, o kt贸rych mowa w 偶 1, w ka偶dym
przypadku zmiany miejsca pobytu ma obowi膮zek bezzw艂ocznego zg艂oszenia si臋 do
jednostki Policji w艂a艣ciwej terytorialnie dla nowego miejsca jego przebywania.
偶 3. Dyrektor zak艂adu karnego mo偶e zobowi膮za膰 skazanego, korzystaj膮cego z
zezwole艅, o kt贸rych mowa w 偶 1, do okre艣lonego zachowania si臋, a zw艂aszcza do
przebywania w okre艣lonych w zezwoleniu miejscach pobytu lub cz臋stszego
zg艂aszania si臋 do jednostki Policji.
偶 4. Czasu przebywania skazanego poza zak艂adem karnym, na podstawie
zezwole艅, o kt贸rych mowa w 偶 1, nie odlicza si臋 od okresu odbywania kary, chyba
偶e s臋dzia penitencjarny zarz膮dzi inaczej w wypadku, gdy skazany w tym czasie
nadu偶y艂 zaufania.
Art. 141. 偶 1. W wypadkach szczeg贸lnie uzasadnionych warunkami
rodzinnymi lub osobistymi skazanego nagrody mog膮 by膰 stosowane jako ulgi.
偶 2. Nie przyznaje si臋 jako ulg nagr贸d wymienionych w art. 138 偶 1 pkt 7 lub 8.
偶 3. Ulgi przyznaje dyrektor zak艂adu karnego lub osoba przez niego
upowa偶niona na pro艣b臋 skazanego lub osoby najbli偶szej albo na wniosek
prze艂o偶onego skazanego.
偶 4. (uchylony).
Art. 141a. 偶 1. Dyrektor zak艂adu karnego mo偶e udzieli膰 skazanemu zezwolenia
na opuszczenie zak艂adu karnego pod konwojem funkcjonariusza S艂u偶by Wi臋ziennej,
osoby godnej zaufania lub samodzielnie, na czas nieprzekraczaj膮cy 5 dni, w celu
odwiedzenia powa偶nie chorego cz艂onka rodziny, uczestnictwa w pogrzebie cz艂onka
rodziny oraz w innych wypadkach szczeg贸lnie wa偶nych dla skazanego.
偶 2. (uchylony).
偶 3. Udzielenie zezwolenia, o kt贸rym mowa w 偶 1, tymczasowo aresztowanemu
maj膮cemu prawa i obowi膮zki skazanego odbywaj膮cego kar臋 pozbawienia wolno艣ci
wymaga wydania zarz膮dzenia o zgodzie przez organ, do kt贸rego dyspozycji
tymczasowo aresztowany pozostaje.
偶 4. Przepis art. 139 偶 8 stosuje si臋 odpowiednio.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 106/177
偶 5. Na decyzj臋, o kt贸rej mowa w 偶 1, przys艂uguje skarga.
Oddzia艂 9
Kary dyscyplinarne
Art. 142. 偶 1. Skazany podlega odpowiedzialno艣ci dyscyplinarnej za zawinione
naruszenie nakaz贸w lub zakaz贸w wynikaj膮cych z ustawy, regulaminu lub innych
przepis贸w wydanych na jej podstawie albo ustalonego w zak艂adzie karnym lub
miejscu pracy porz膮dku, zwane dalej przekroczeniem .
偶 2. Je偶eli przekroczenie zawiera znamiona wykroczenia, skazany podlega
odpowiedzialno艣ci dyscyplinarnej, chyba 偶e wykroczenie pope艂nione zosta艂o w
czasie pobytu poza obr臋bem zak艂adu karnego.
Art. 143. 偶 1. Karami dyscyplinarnymi s膮:
1) nagana,
2) pozbawienie wszystkich lub niekt贸rych nie wykorzystanych przez skazanego
nagr贸d lub ulg albo zawieszenie ich wykonania, na okres do 3 miesi臋cy,
3) pozbawienie korzystania z udzia艂u w niekt贸rych zaj臋ciach kulturalno-
o艣wiatowych lub sportowych, z wyj膮tkiem korzystania z ksi膮偶ek i prasy, na
okres do 3 miesi臋cy,
4) pozbawienie mo偶liwo艣ci otrzymania paczek 偶ywno艣ciowych, na okres do 3
miesi臋cy,
5) pozbawienie lub ograniczenie mo偶liwo艣ci dokonywania zakup贸w artyku艂贸w
偶ywno艣ciowych lub wyrob贸w tytoniowych, na okres do 3 miesi臋cy,
6) udzielanie widze艅 w spos贸b uniemo偶liwiaj膮cy bezpo艣redni kontakt z osob膮
odwiedzaj膮c膮, na okres do 3 miesi臋cy,
7) obni偶enie przypadaj膮cej skazanemu cz臋艣ci wynagrodzenia za prac臋, nie wi臋cej
ni偶 o 25%, na okres do 3 miesi臋cy,
8) umieszczenie w celi izolacyjnej na okres do 28 dni.
偶 2. Kar dyscyplinarnych wymienionych w 偶 1 pkt 4, 5 lub 8 nie stosuje si臋
wobec kobiet ci臋偶arnych, karmi膮cych lub sprawuj膮cych opiek臋 nad w艂asnymi
dzie膰mi w domach matki i dziecka.
偶 3. Kar臋 dyscyplinarn膮, o kt贸rej mowa w 偶 1 pkt 8, mo偶na wymierzy膰
skazanemu, kt贸ry pope艂ni艂 przekroczenie naruszaj膮ce w powa偶nym stopniu
obowi膮zuj膮c膮 w zak艂adzie karnym dyscyplin臋 i porz膮dek. Kara ta polega na
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 107/177
osadzeniu skazanego pojedynczo w celi oraz uniemo偶liwieniu mu kontaktu z innymi
skazanymi; w trakcie jej wykonywania skazanego pozbawia si臋 mo偶liwo艣ci:
1) korzystania z widze艅 i samoinkasuj膮cych aparat贸w telefonicznych,
2) korzystania ze sprz臋tu audiowizualnego i komputerowego,
3) bezpo艣redniego uczestniczenia, wsp贸lnie z innymi skazanymi, w
nabo偶e艅stwach, spotkaniach religijnych i nauce religii; na 偶膮danie skazanego
nale偶y mu jednak umo偶liwi膰 bezpo艣rednie uczestniczenie w nabo偶e艅stwie w
warunkach uniemo偶liwiaj膮cych mu kontakt z innymi skazanymi,
4) korzystania z udzia艂u w zaj臋ciach kulturalno-o艣wiatowych, z zakresu kultury
fizycznej i sportu, z wyj膮tkiem korzystania z ksi膮偶ek i prasy,
5) dokonywania zakup贸w artyku艂贸w 偶ywno艣ciowych i wyrob贸w tytoniowych,
6) (uchylony),
7) uczestniczenia w nauczaniu i zatrudnieniu poza cel膮,
8) korzystania z w艂asnej odzie偶y, obuwia oraz wyrob贸w tytoniowych.
Art. 144. 偶 1. Kary dyscyplinarne okre艣lone w art. 143 偶 1 pkt 4, 5, 7
i 8 wymierza dyrektor zak艂adu karnego, a inne kary r贸wnie偶 osoba przez niego
upowa偶niona.
偶 2. Kary dyscyplinarne wymierza si臋 z urz臋du lub na pisemny wniosek
prze艂o偶onego skazanego.
偶 3. Decyzja o ukaraniu kar膮 dyscyplinarn膮 powinna zawiera膰 dok艂adne
okre艣lenie przekroczenia pope艂nionego przez skazanego.
偶 4. Decyzj臋 o ukaraniu kar膮 dyscyplinarn膮 sporz膮dza si臋 na pi艣mie i podaje do
wiadomo艣ci skazanemu, a gdy wzgl臋dy wychowawcze za tym przemawiaj膮
r贸wnie偶 innym skazanym lub innym osobom. Przepis ten ma zastosowanie r贸wnie偶
do decyzji o uchyleniu, darowaniu, odroczeniu, zamianie, zawieszeniu lub
przerwaniu kary dyscyplinarnej, a tak偶e o odst膮pieniu od ukarania dyscyplinarnego.
偶 5. Na decyzje, o kt贸rych mowa w 偶 1, przys艂uguje skarga.
Art. 145. 偶 1. Wymierzaj膮c kar臋 dyscyplinarn膮 uwzgl臋dnia si臋 stopie艅
zawinienia i zasady indywidualizacji, maj膮c w szczeg贸lno艣ci na wzgl臋dzie rodzaj i
okoliczno艣ci czynu, stosunek do pope艂nionego przekroczenia, dotychczasow膮
postaw臋, cechy osobowo艣ci i stan zdrowia skazanego oraz cele wychowawcze.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 108/177
偶 2. Przed wymierzeniem kary dyscyplinarnej wys艂uchuje si臋 obwinionego,
zapoznaje si臋 z opini膮 wychowawcy, a je偶eli zachodzi potrzeba r贸wnie偶
sk艂adaj膮cego wniosek o ukaranie oraz z opiniami innych os贸b, a tak偶e z zeznaniami
艣wiadk贸w. Post臋powanie mo偶e odbywa膰 si臋 w obecno艣ci innych skazanych, je偶eli
przemawiaj膮 za tym wzgl臋dy wychowawcze.
偶 3. Przed wymierzeniem skazanemu kary dyscyplinarnej okre艣lonej w art. 143
偶 1 pkt 8 lekarz albo psycholog wydaje pisemn膮 opini臋 o jego zdolno艣ci do odbycia
tej kary. Wymierzenie tej kary w wymiarze powy偶ej 14 dni wymaga zgody s臋dziego
penitencjarnego.
偶 4. Przed wymierzeniem skazanemu kary dyscyplinarnej, okre艣lonej
w art. 143 偶 1 pkt 4 i 5, kt贸remu ze wzgl臋du na stan zdrowia zezwolono na
dokonywanie dodatkowych zakup贸w artyku艂贸w 偶ywno艣ciowych lub cz臋stsze
otrzymywanie paczek albo korzystaj膮cemu z diety, zasi臋ga si臋 opinii lekarza co do
skutk贸w dla stanu zdrowia skazanego wymierzenia tej kary.
偶 5. Po zasi臋gni臋ciu opinii lekarza dyrektor podejmuje decyzj臋 o ewentualnym
odroczeniu wykonania tej kary.
Art. 146. 偶 1. Za jedno przekroczenie wymierza si臋 tylko jedn膮 kar臋
dyscyplinarn膮. W wypadku gdy skazany pope艂ni艂 wi臋cej przekrocze艅, zanim zosta艂
ukarany za kt贸rekolwiek z nich, wymierza si臋 jedn膮 kar臋, odpowiednio surowsz膮.
偶 2. Ponowne wymierzenie kary dyscyplinarnej nie mo偶e nast膮pi膰 w taki
spos贸b, aby by艂a ona bezpo艣rednio przed艂u偶eniem odbywania takiej samej kary,
chyba 偶e 艂膮czny okres trwania wymierzonych kar nie przekracza przewidzianej
granicy czasu trwania tej kary.
偶 3. W wypadkach uzasadnionych wzgl臋dami wychowawczymi mo偶na odst膮pi膰
od ukarania dyscyplinarnego, wykonanie wymierzonej kary zawiesi膰 na okres do 3
miesi臋cy, zamieni膰 j膮 na inn膮 mniej dolegliw膮 lub kar臋 darowa膰. Po up艂ywie okresu
zawieszenia wymierzon膮 kar臋 uwa偶a si臋 za wykonan膮.
偶 4. Je偶eli w okresie zawieszenia wykonania kary dyscyplinarnej skazany
dopu艣ci艂 si臋 ponownie przekroczenia, zawieszona kara ulega wykonaniu, chyba 偶e
dyrektor zak艂adu karnego postanowi inaczej.
Art. 147. 偶 1. Nie mo偶na wymierzy膰 kary dyscyplinarnej, je偶eli od dnia
powzi臋cia przez prze艂o偶onego wiadomo艣ci o pope艂nieniu przekroczenia up艂yn臋艂o 14
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 109/177
dni lub od dnia pope艂nienia przekroczenia 30 dni. Nie mo偶na rozpocz膮膰
wykonywania kary dyscyplinarnej po up艂ywie 14 dni od jej wymierzenia.
偶 2. Terminy okre艣lone w 偶 1 nie biegn膮, je偶eli skazany przebywa poza
obr臋bem zak艂adu karnego bez zezwolenia lub w zwi膮zku z leczeniem wynik艂ym z
samouszkodzenia lub z zasadnego zastosowania wobec niego 艣rodk贸w przymusu
bezpo艣redniego, a tak偶e w okresie zawieszenia wykonania kary dyscyplinarnej.
偶 3. Przedawnienie wykonania kary dyscyplinarnej nie biegnie w czasie
wykonywania takiej samej kary, wymierzonej wcze艣niej.
Art. 148. 偶 1. Wymierzon膮 kar臋 dyscyplinarn膮 wykonuje si臋 bezzw艂ocznie.
S臋dzia penitencjarny mo偶e wstrzyma膰 wykonanie kary dyscyplinarnej na czas
potrzebny do wyja艣nienia okoliczno艣ci uzasadniaj膮cych jej wymierzenie, a tak偶e
uchyli膰 kar臋 dyscyplinarn膮 z powodu jej niezasadno艣ci lub przekaza膰 spraw臋
dyrektorowi zak艂adu karnego do ponownego rozpoznania.
偶 2. Je偶eli stan zdrowia skazanego uniemo偶liwia odbycie wymierzonej kary
dyscyplinarnej w ca艂o艣ci lub w cz臋艣ci, wykonywanie jej nale偶y odroczy膰 lub
przerwa膰 albo zamieni膰 na tak膮 kar臋 dyscyplinarn膮, kt贸r膮 skazany mo偶e odby膰.
Decyzj臋 w tym wzgl臋dzie podejmuje dyrektor zak艂adu karnego, po zasi臋gni臋ciu
opinii lekarza.
偶 3. W czasie wykonywania kary dyscyplinarnej umieszczenia w celi
izolacyjnej lekarz lub psycholog kontroluje zdolno艣膰 skazanego do odbywania tej
kary.
偶 4. W czasie wykonywania kary dyscyplinarnej, o kt贸rej mowa w 偶 3, dyrektor
zak艂adu karnego mo偶e, w wypadkach uzasadnionych wzgl臋dami rodzinnymi,
osobistymi lub wychowawczymi, zezwoli膰 skazanemu na widzenie lub rozmow臋
telefoniczn膮.
Art. 149. Je偶eli zosta艂y ujawnione nowe fakty lub dowody nie znane przedtem,
wskazuj膮ce na to, i偶 ukarany jest niewinny, dyrektor zak艂adu karnego uchyla kar臋
dyscyplinarn膮 i uznaje j膮 za nieby艂膮 oraz podejmuje stosown膮 decyzj臋 maj膮c膮 na celu
uchylenie skutk贸w ukarania.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 110/177
Oddzia艂 10
Odroczenie i przerwa wykonania kary pozbawienia wolno艣ci
Art. 150. 偶 1. Wykonanie kary pozbawienia wolno艣ci w wypadku choroby
psychicznej lub innej ci臋偶kiej choroby uniemo偶liwiaj膮cej wykonywanie tej kary s膮d
odracza do czasu ustania przeszkody.
偶 2. Za ci臋偶k膮 chorob臋 uznaje si臋 taki stan skazanego, w kt贸rym umieszczenie
go w zak艂adzie karnym mo偶e zagra偶a膰 偶yciu lub spowodowa膰 dla jego zdrowia
powa偶ne niebezpiecze艅stwo.
Art. 151. 偶 1. S膮d mo偶e odroczy膰 wykonanie kary pozbawienia wolno艣ci na
okres do roku, je偶eli natychmiastowe wykonanie kary poci膮gn臋艂oby dla skazanego
lub jego rodziny zbyt ci臋偶kie skutki. W stosunku do skazanej kobiety ci臋偶arnej oraz
osoby skazanej samotnie sprawuj膮cej opiek臋 nad dzieckiem s膮d mo偶e odroczy膰
wykonanie kary na okres do 3 lat po urodzeniu dziecka.
偶 2. S膮d mo偶e odroczy膰 wykonanie kary pozbawienia wolno艣ci w wymiarze do
roku, je偶eli liczba osadzonych w zak艂adach karnych lub aresztach 艣ledczych
przekracza w skali kraju og贸ln膮 pojemno艣膰 tych zak艂ad贸w; odroczenia nie udziela si臋
skazanym, kt贸rzy dopu艣cili si臋 przest臋pstwa z zastosowaniem przemocy lub grozby
jej u偶ycia, skazanym okre艣lonym w art. 64 偶 1 lub 2 lub w art. 65 Kodeksu karnego,
a tak偶e skazanym za przest臋pstwa okre艣lone w art. 197 203 Kodeksu karnego
pope艂nione w zwi膮zku z zaburzeniami preferencji seksualnych.
偶 3. Odroczenie mo偶e by膰 udzielone kilkakrotnie, jednak 艂膮czny okres
odroczenia nie mo偶e przekroczy膰 okres贸w wskazanych w 偶 1; okres odroczenia
biegnie od dnia wydania pierwszego postanowienia w tym przedmiocie.
偶 4. Odraczaj膮c wykonanie kary pozbawienia wolno艣ci, s膮d mo偶e zobowi膮za膰
skazanego do podj臋cia stara艅 o znalezienie pracy zarobkowej, zg艂aszania si臋 do
wskazanej jednostki Policji w okre艣lonych odst臋pach czasu lub poddania si臋
odpowiedniemu leczeniu lub rehabilitacji, oddzia艂ywaniom terapeutycznym lub
uczestnictwu w programach korekcyjno-edukacyjnych.
偶 5. Wykonuj膮c orzeczenie o odroczeniu wykonania kary pozbawienia
wolno艣ci w stosunku do skazanego, kt贸ry zosta艂 zobowi膮zany do wykonania
obowi膮zk贸w okre艣lonych w 偶 4, s膮d stosuje odpowiednio art. 14.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 111/177
Art. 152. 偶 1. Je偶eli odroczenie wykonania kary nieprzekraczaj膮cej roku
pozbawienia wolno艣ci trwa艂o przez okres co najmniej jednego roku s膮d mo偶e
warunkowo zawiesi膰 wykonanie tej kary na zasadach okre艣lonych w art. 69 75
Kodeksu karnego.
偶 2. Wniosek o warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolno艣ci
mo偶e z艂o偶y膰 r贸wnie偶 s膮dowy kurator zawodowy.
偶 3. Na postanowienie w przedmiocie warunkowego zawieszenia wykonania
kary przys艂uguje za偶alenie; w posiedzeniu ma prawo wzi膮膰 udzia艂 prokurator,
skazany oraz obro艅ca, a tak偶e s膮dowy kurator zawodowy, je偶eli sk艂ada艂 wniosek o
wydanie postanowienia.
Art. 153. 偶 1. S膮d penitencjarny udziela przerwy w wykonaniu kary w
wypadku okre艣lonym w art. 150 偶 1 do czasu ustania przeszkody.
偶 2. S膮d penitencjarny mo偶e udzieli膰 przerwy w wykonaniu kary pozbawienia
wolno艣ci, je偶eli przemawiaj膮 za tym wa偶ne wzgl臋dy rodzinne lub osobiste. Przepisy
art. 151 偶 3 5 stosuje si臋 odpowiednio.
偶 2a. Wniosek o udzielenie przerwy w wykonaniu kary pozbawienia wolno艣ci
mo偶e z艂o偶y膰 r贸wnie偶 dyrektor zak艂adu karnego.
偶 3. Nie mo偶na udzieli膰 przerwy przed up艂ywem roku od dnia uko艅czenia
poprzedniej przerwy i powrotu po niej do zak艂adu karnego, chyba 偶e zachodzi
wypadek choroby psychicznej lub innej ci臋偶kiej choroby skazanego albo inny
wypadek losowy.
偶 4. (uchylony).
偶 5. S膮dem penitencjarnym w艂a艣ciwym miejscowo do udzielenia dalszych
przerw jest s膮d, kt贸ry udzieli艂 pierwszej przerwy. Jest on r贸wnie偶 w艂a艣ciwy do
orzeczenia przerwy, o kt贸rej mowa w 偶 3, je偶eli skazany nadal przebywa na
wolno艣ci.
Art. 153a. 偶 1. W posiedzeniu w przedmiocie odroczenia lub przerwy ma
prawo wzi膮膰 udzia艂 prokurator, skazany oraz jego obro艅ca, a tak偶e s膮dowy kurator
zawodowy lub dyrektor zak艂adu karnego, je偶eli sk艂adali wniosek o wydanie
postanowienia.
偶 2. Na postanowienie w przedmiocie odroczenia lub przerwy przys艂uguje
za偶alenie.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 112/177
Art. 154. 偶 1. Je偶eli prokurator o艣wiadczy艂, 偶e sprzeciwia si臋 udzieleniu
przerwy, postanowienie o udzieleniu przerwy staje si臋 wykonalne z chwil膮
uprawomocnienia.
偶 2. Za偶alenie wniesione przez prokuratora podlega rozpoznaniu w terminie 14
dni.
Art. 155. 偶 1. Je偶eli przerwa w wykonaniu kary pozbawienia wolno艣ci trwa艂a
co najmniej rok, a skazany odby艂 co najmniej 6 miesi臋cy kary s膮d penitencjarny
mo偶e warunkowo zwolni膰 skazanego z odbycia reszty kary na zasadach okre艣lonych
w art. 77 Kodeksu karnego, przy czym zwolnienie mo偶e nast膮pi膰 w ka偶dym czasie,
bez ogranicze艅 wynikaj膮cych z art. 78 i 79 Kodeksu karnego.
偶 2. Przepisu 偶 1 nie stosuje si臋, je偶eli kara lub suma kar pozbawienia wolno艣ci
przekracza 3 lata.
偶 3. Na postanowienie, o kt贸rym mowa w 偶 1, przys艂uguje za偶alenie.
Art. 156. 偶 1. Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolno艣ci s膮d mo偶e
odwo艂a膰 w razie ustania przyczyny, dla kt贸rej zosta艂o udzielone, lub w wypadku, gdy
skazany nie korzysta z odroczenia w celu, w jakim zosta艂o udzielone, albo ra偶膮co
narusza porz膮dek prawny, jak r贸wnie偶 z powodu niewykonywania obowi膮zk贸w
okre艣lonych w art. 151 偶 4.
偶 2. Przepis 偶 1 stosuje si臋 odpowiednio do przerwy w wykonaniu kary
pozbawienia wolno艣ci; postanowienie o odwo艂aniu przerwy wydaje s膮d
penitencjarny, kt贸ry jej udzieli艂.
偶 3. W艂a艣ciwy s膮d odwo艂uje odroczenie lub przerw臋 w wykonaniu kary
pozbawienia wolno艣ci, je偶eli okoliczno艣ci, o kt贸rych mowa w 偶 1 i 2, zaistniej膮 po
udzieleniu skazanemu pisemnego upomnienia przez s膮dowego kuratora
zawodowego, chyba 偶e przemawiaj膮 przeciwko temu szczeg贸lne wzgl臋dy.
偶 4. Je偶eli w czasie przerwy w odbywaniu kary pozbawienia wolno艣ci skazany
zosta艂 tymczasowo aresztowany, kara pozbawienia wolno艣ci, kt贸rej odbywanie
zosta艂o przerwane, podlega wykonaniu z mocy prawa.
偶 5. Przepis 偶 4 stosuje si臋 odpowiednio do odroczenia wykonania kary
pozbawienia wolno艣ci, z tym 偶e w wypadku odroczenia s膮d bezzw艂ocznie kieruje
orzeczenie do wykonania.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 113/177
Art. 157. Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolno艣ci wobec 偶o艂nierza
s膮d mo偶e odwo艂a膰 r贸wnie偶 na wniosek w艂a艣ciwego dow贸dcy.
Art. 158. Wniosek o zwolnienie od wykonania kary pozbawienia wolno艣ci, o
kt贸rej mowa w art. 336 偶 3 i 4 Kodeksu karnego, mo偶e z艂o偶y膰 r贸wnie偶 dow贸dca
jednostki. Termin zawity do z艂o偶enia wniosku up艂ywa w dniu uko艅czenia s艂u偶by
przez 偶o艂nierza.
Art. 158a. Na postanowienie w przedmiocie odwo艂ania odroczenia lub
przerwy, a tak偶e w przedmiocie wniosku o zwolnienie od wykonania kary
pozbawienia wolno艣ci, o kt贸rej mowa w art. 336 偶 3 i 4 Kodeksu karnego,
przys艂uguje za偶alenie.
Oddzia艂 11
Warunkowe przedterminowe zwolnienie
Art. 159. 偶 1. Warunkowo zwolnionego s膮d penitencjarny mo偶e w okresie
pr贸by odda膰 pod doz贸r kuratora s膮dowego, osoby godnej zaufania, stowarzyszenia,
organizacji lub instytucji, do kt贸rej dzia艂alno艣ci nale偶y troska o wychowanie,
zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym, oraz na艂o偶y膰 na niego obowi膮zki
okre艣lone w art. 72 偶 1 Kodeksu karnego, a je偶eli szkoda wyrz膮dzona
przest臋pstwem, za kt贸re skazany odbywa kar臋, nie zosta艂a naprawiona, orzec
obowi膮zek okre艣lony w art. 72 偶 2 Kodeksu karnego. Wobec skazanego za
przest臋pstwo okre艣lone w art. 197 203 Kodeksu karnego, pope艂nione w zwi膮zku
z zaburzeniami preferencji seksualnych, m艂odocianego sprawcy przest臋pstwa
umy艣lnego, sprawcy okre艣lonego w art. 64 Kodeksu karnego, a tak偶e wobec
skazanego na kar臋 do偶ywotniego pozbawienia wolno艣ci oddanie pod doz贸r jest
obowi膮zkowe.
偶 2. Warunkowo zwolniony, kt贸ry zosta艂 zobowi膮zany do wykonywania
obowi膮zk贸w zwi膮zanych z okresem pr贸by i nie zosta艂 oddany pod doz贸r, jest
obowi膮zany do:
1) bezzw艂ocznego, a najp贸zniej w ci膮gu 7 dni od zwolnienia z zak艂adu karnego,
zg艂oszenia si臋 do s膮dowego kuratora zawodowego s膮du rejonowego, w kt贸rego
okr臋gu b臋dzie mia艂 miejsce sta艂ego pobytu,
2) zg艂aszania si臋 do s膮dowego kuratora zawodowego w okre艣lonych przez niego
terminach i udzielania wyja艣nie艅 co do przebiegu okresu pr贸by,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 114/177
3) niezmieniania bez zgody s膮du miejsca sta艂ego pobytu,
4) wykonywania na艂o偶onych na niego obowi膮zk贸w
o czym s膮d poucza warunkowo zwolnionego.
偶 3. W razie oddania pod doz贸r s膮d poucza skazanego o obowi膮zku
wynikaj膮cym z art. 169 偶 2.
Art. 160. 偶 1. S膮d penitencjarny odwo艂uje warunkowe zwolnienie, je偶eli
zwolniony w okresie pr贸by pope艂ni艂 przest臋pstwo umy艣lne, za kt贸re orzeczono
prawomocnie kar臋 pozbawienia wolno艣ci bez warunkowego zawieszenia jej
wykonania.
偶 2. S膮d penitencjarny odwo艂uje warunkowe zwolnienie, je偶eli zwolniony,
skazany za przest臋pstwo pope艂nione z u偶yciem przemocy lub grozby bezprawnej
wobec osoby najbli偶szej lub innej osoby ma艂oletniej zamieszkuj膮cych wsp贸lnie ze
sprawc膮, w okresie pr贸by ra偶膮co narusza porz膮dek prawny, ponownie u偶ywaj膮c
przemocy lub grozby bezprawnej wobec osoby najbli偶szej lub innej osoby
ma艂oletniej zamieszkuj膮cych wsp贸lnie ze sprawc膮.
偶 3. S膮d penitencjarny mo偶e odwo艂a膰 warunkowe zwolnienie, je偶eli zwolniony
w okresie pr贸by ra偶膮co narusza porz膮dek prawny, w szczeg贸lno艣ci pope艂ni艂 inne
przest臋pstwo lub zosta艂a orzeczona kara inna ni偶 okre艣lona w 偶 1 albo gdy uchyla si臋
od dozoru, wykonania na艂o偶onych obowi膮zk贸w lub orzeczonych 艣rodk贸w karnych,
przepadku lub 艣rodk贸w kompensacyjnych.
偶 4. S膮d odwo艂uje warunkowe zwolnienie skazanego, je偶eli okoliczno艣ci,
o kt贸rych mowa w 偶 3, zaistniej膮 po udzieleniu skazanemu pisemnego upomnienia
przez s膮dowego kuratora zawodowego, chyba 偶e przemawiaj膮 przeciwko temu
szczeg贸lne wzgl臋dy.
偶 5. Gdy skazany zosta艂 oddany pod doz贸r osoby godnej zaufania,
stowarzyszenia, organizacji lub instytucji, o kt贸rej mowa w art. 159 偶 1, wniosek
o odwo艂anie warunkowego zwolnienia mo偶e z艂o偶y膰 r贸wnie偶 ta osoba lub
przedstawiciel tego stowarzyszenia, organizacji lub instytucji.
偶 6. W posiedzeniu w przedmiocie odwo艂ania warunkowego zwolnienia ma
prawo wzi膮膰 udzia艂 prokurator, skazany oraz obro艅ca, s膮dowy kurator zawodowy,
a gdy skazany pozostaje pod dozorem osoby godnej zaufania, stowarzyszenia,
organizacji lub instytucji, o kt贸rej mowa w art. 159 偶 1, tak偶e ta osoba lub
przedstawiciel tego stowarzyszenia, organizacji lub instytucji.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 115/177
偶 7. Na postanowienie w przedmiocie odwo艂ania warunkowego zwolnienia
przys艂uguje za偶alenie.
偶 8. W przypadku odwo艂ania warunkowego zwolnienia nie zalicza si臋 na poczet
kary okresu sp臋dzonego na wolno艣ci.
Art. 161. 偶 1. O warunkowym zwolnieniu orzeka s膮d penitencjarny na
posiedzeniu, kt贸re powinno odby膰 si臋 w zak艂adzie karnym. W posiedzeniu ma prawo
wzi膮膰 udzia艂 prokurator, skazany oraz obro艅ca, a tak偶e inne osoby, kt贸rym s艂u偶y
uprawnienie do z艂o偶enia wniosku o warunkowe zwolnienie, je偶eli wniosek taki
z艂o偶y艂y.
偶 2. Wniosek o warunkowe zwolnienie mo偶e z艂o偶y膰 r贸wnie偶 dyrektor zak艂adu
karnego lub s膮dowy kurator zawodowy.
偶 3. Je偶eli orzeczona kara lub suma kar nie przekracza 3 lat pozbawienia
wolno艣ci, wniosku skazanego lub jego obro艅cy, z艂o偶onego przed up艂ywem 3
miesi臋cy od wydania postanowienia o odmowie warunkowego zwolnienia, nie
rozpoznaje si臋 a偶 do up艂ywu tego okresu.
偶 4. Je偶eli orzeczona kara lub suma kar przekracza 3 lata pozbawienia
wolno艣ci, wniosku skazanego lub jego obro艅cy, z艂o偶onego przed up艂ywem 6
miesi臋cy od wydania postanowienia o odmowie warunkowego zwolnienia, nie
rozpoznaje si臋 a偶 do up艂ywu tego okresu.
偶 5. Dyrektor zak艂adu karnego, sk艂adaj膮c wniosek o warunkowe zwolnienie,
przesy艂a jednocze艣nie opini臋 sporz膮dzon膮 przez administracj臋 zak艂adu karnego
zawieraj膮c膮 w szczeg贸lno艣ci prognoz臋 kryminologiczno-spo艂eczn膮. W innych
przypadkach opini臋 t臋 dyrektor zak艂adu karnego przesy艂a na 偶膮danie s膮du
penitencjarnego lub na pro艣b臋 skazanego sk艂adaj膮cego wniosek o warunkowe
zwolnienie.
Art. 162. 偶 1. S膮d penitencjarny wys艂uchuje przedstawiciela administracji
zak艂adu karnego, a s膮dowego kuratora zawodowego, je偶eli sk艂ada艂 wniosek o
warunkowe zwolnienie, oraz uwzgl臋dnia ugod臋 zawart膮 w wyniku mediacji. W
wypadku skazanego za przest臋pstwo okre艣lone w art. 197 203 Kodeksu karnego,
pope艂nione w zwi膮zku z zaburzeniami preferencji seksualnych, warunkowe
zwolnienie nie mo偶e by膰 udzielone bez zasi臋gni臋cia opinii bieg艂ych.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 116/177
偶 2. Na postanowienie w przedmiocie warunkowego zwolnienia przys艂uguje
za偶alenie. Podlega ono rozpoznaniu w terminie 14 dni. Przepis art. 154 偶 1 stosuje
si臋 odpowiednio.
偶 3. Na postanowienie odmawiaj膮ce udzielenia warunkowego zwolnienia
przys艂uguje za偶alenie tak偶e dyrektorowi zak艂adu karnego lub s膮dowemu kuratorowi
zawodowemu, je偶eli sk艂adali wniosek o warunkowe zwolnienie.
Art. 163. 偶 1. W sprawach zwi膮zanych z wykonaniem orzeczenia
o warunkowym zwolnieniu oraz w sprawie odwo艂ania warunkowego zwolnienia
w艂a艣ciwy jest s膮d penitencjarny, kt贸ry udzieli艂 zwolnienia, a je偶eli zwolniony
pozostaje pod dozorem s膮d penitencjarny, w kt贸rego okr臋gu doz贸r jest
wykonywany.
偶 2. S膮d penitencjarny mo偶e, w granicach okre艣lonych w art. 80 偶 1 i 2
Kodeksu karnego, zmieni膰 okres pr贸by. S膮d mo偶e r贸wnie偶 w okresie pr贸by
ustanawia膰, rozszerza膰 lub zmienia膰 obowi膮zki wymienione w art. 72 偶 1 Kodeksu
karnego albo od wykonywania na艂o偶onych obowi膮zk贸w zwolni膰, z wyj膮tkiem
obowi膮zku wymienionego w art. 72 偶 2 Kodeksu karnego, jak r贸wnie偶 odda膰
skazanego pod doz贸r lub od dozoru zwolni膰. Wniosek o wydanie postanowienia
mo偶e z艂o偶y膰 r贸wnie偶 s膮dowy kurator zawodowy.
偶 3. Wykonuj膮c orzeczenie o warunkowym zwolnieniu wobec skazanego, kt贸ry
nie zosta艂 oddany pod doz贸r lub zobowi膮zany do wykonania obowi膮zk贸w
zwi膮zanych z okresem pr贸by, s膮d penitencjarny stosuje odpowiednio art. 14.
偶 4. Na postanowienie wydane na podstawie 偶 2 przys艂uguje za偶alenie.
Oddzia艂 12
Zwalnianie skazanych z zak艂ad贸w karnych i warunki udzielania im pomocy
Art. 164. 偶 1. Okres do 6 miesi臋cy przed przewidywanym warunkowym
zwolnieniem lub przed wykonaniem kary stanowi, w miar臋 potrzeby, czas niezb臋dny
na przygotowanie skazanego do 偶ycia po zwolnieniu, zw艂aszcza dla nawi膮zania
kontaktu z kuratorem s膮dowym lub podmiotami, o kt贸rych mowa w art. 38 偶 1.
Okres ten ustala, za zgod膮 skazanego, komisja penitencjarna.
偶 2. Okres, o kt贸rym mowa w 偶 1, mo偶e r贸wnie偶 wyznaczy膰 s膮d penitencjarny
w postanowieniu o udzieleniu lub odmowie warunkowego zwolnienia, je偶eli uzna to
za niezb臋dne.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 117/177
Art. 165. 偶 1. W okresie, o kt贸rym mowa w art. 164, skazany powinien w
miar臋 mo偶liwo艣ci odbywa膰 kar臋 we w艂a艣ciwym zak艂adzie karnym po艂o偶onym
najbli偶ej przysz艂ego miejsca sta艂ego pobytu.
偶 2. Skazanemu mo偶na zezwoli膰 na opuszczenie zak艂adu karnego, 艂膮cznie na
czas do 14 dni, zw艂aszcza w celu podejmowania stara艅 o uzyskanie po zwolnieniu
odpowiednich mo偶liwo艣ci zamieszkania i pracy. Zezwolenie na opuszczenie zak艂adu
mo偶na przyzna膰 skazanemu, kt贸rego postawa w czasie odbywania kary uzasadnia
przypuszczenie, 偶e w czasie pobytu poza zak艂adem karnym b臋dzie przestrzega艂
porz膮dku prawnego. Zezwolenia udziela dyrektor zak艂adu karnego. Przepis art. 139 偶
8 stosuje si臋 odpowiednio.
偶 3. Kurator s膮dowy lub podmioty, o kt贸rych mowa w art. 38 偶 1, ustalaj膮 ze
skazanym zakres niezb臋dnej pomocy w spo艂ecznej readaptacji i spos贸b jej
udzielenia.
偶 4. Je偶eli skazany nie posiada dokumentu to偶samo艣ci, administracja zak艂adu
karnego podejmuje czynno艣ci niezb臋dne do otrzymania przez niego takiego
dokumentu. Skazany ma obowi膮zek wsp贸艂dzia艂ania w tym zakresie.
Art. 166. 偶 1. Zwalnianym skazanym, maj膮cym trudno艣ci w znalezieniu
zatrudnienia, zakwaterowania oraz otrzymania niezb臋dnej pomocy lekarskiej,
w艂a艣ciwe organy lub instytucje udzielaj膮 niezb臋dnej doraznej pomocy.
偶 2. Dyrektor zak艂adu karnego zwalniaj膮c skazanego, udziela mu stosownych
informacji o mo偶liwo艣ciach uzyskania niezb臋dnej pomocy. W wypadku zwalniania
osoby skazanej za przest臋pstwo okre艣lone w art. 197 203 Kodeksu karnego,
pope艂nione w zwi膮zku z zaburzeniami preferencji seksualnych, dyrektor zak艂adu
zawiadamia o tym jednostk臋 Policji, w艂a艣ciw膮 dla miejsca pobytu skazanego po jego
zwolnieniu.
偶 3. Skazanemu zwalnianemu z zak艂adu karnego, kt贸ry nie dysponuje
wystarczaj膮cymi 艣rodkami w艂asnymi i nie ma zapewnionych na wolno艣ci
dostatecznych 艣rodk贸w utrzymania, dyrektor zak艂adu karnego mo偶e udzieli膰 pomocy
pieni臋偶nej w chwili zwolnienia w wysoko艣ci do 1/3 przeci臋tnego miesi臋cznego
wynagrodzenia pracownik贸w lub jej odpowiedni ekwiwalent; 艣rodki w艂asne
skazanego stanowi膮 艣rodki b臋d膮ce w depozycie oraz przekazane w trybie art. 126
偶 1.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 118/177
偶 4. Skazanym zwalnianym na podstawie art. 47 偶 2 nie udziela si臋 pomocy
pieni臋偶nej, chyba 偶e szczeg贸lne wzgl臋dy za tym przemawiaj膮; w takim przypadku
mo偶na udzieli膰 pomocy w postaci odzie偶y, bielizny, obuwia, biletu na przejazd, a
tak偶e artyku艂贸w 偶ywno艣ciowych na czas podr贸偶y, w zakresie niezb臋dnym do
opuszczenia zak艂adu karnego. Decyzj臋 o udzieleniu pomocy podejmuje dyrektor
zak艂adu karnego.
Art. 167. (uchylony).
Art. 167a. 偶 1. Przy zwolnieniu z zak艂adu karnego skazany otrzymuje, za
pokwitowaniem, znajduj膮ce si臋 w depozycie dokumenty, pieni膮dze, przedmioty
warto艣ciowe i inne przedmioty, je偶eli nie zosta艂y zatrzymane albo zaj臋te w drodze
zabezpieczenia lub egzekucji.
偶 2. Skazany otrzymuje ponadto 艣wiadectwo zwolnienia z zak艂adu karnego oraz
za艣wiadczenie o zatrudnieniu. Skazany jest informowany o potrzebie dalszego
leczenia oraz otrzymuje wyniki wykonanych bada艅 diagnostycznych niezb臋dnych do
dalszego post臋powania leczniczego lub diagnostycznego.
偶 3. Jako ekwiwalent pomocy pieni臋偶nej, o kt贸rej mowa w art. 166 偶 3, skazany
mo偶e otrzyma膰 przy zwolnieniu stosown膮 do pory roku odzie偶, bielizn臋, obuwie,
bilet na przejazd, a tak偶e artyku艂y 偶ywno艣ciowe na czas podr贸偶y. Decyzje w tym
zakresie podejmuje dyrektor zak艂adu karnego.
偶 4. Je偶eli osoba zwolniona z zak艂adu karnego wymaga leczenia szpitalnego, a
jej stan zdrowia nie pozwala na przeniesienie do szpitala, pozostaje ona na leczeniu
w zak艂adzie karnym do czasu, gdy jej stan zdrowia pozwoli na takie przeniesienie.
偶 5. Przepis 偶 4 ma zastosowanie, je偶eli osoba zwolniona wyra偶a zgod臋 na
dalsze leczenie w zak艂adzie karnym, co powinno by膰 potwierdzone jej podpisem w
indywidualnej dokumentacji medycznej. W razie niemo偶no艣ci wyra偶enia tej zgody
przez osob臋 zwolnion膮, decyzj臋 o pozostawieniu jej na leczeniu w zak艂adzie karnym,
podejmuje dyrektor zak艂adu karnego na wniosek lekarza. Wobec osoby, o kt贸rej
mowa w 偶 4, stosuje si臋 przepisy porz膮dkowe obowi膮zuj膮ce w zak艂adzie karnym.
Przepisy art. 118 偶 1, 2 i 4 stosuje si臋 odpowiednio.
偶 6. Je偶eli zwalniany skazany jest niezdolny z powod贸w zdrowotnych do
samodzielnego powrotu do miejsca zameldowania lub miejsca przebywania bez
zameldowania, administracja zak艂adu karnego jest obowi膮zana w okresie
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 119/177
poprzedzaj膮cym zwolnienie nawi膮za膰 kontakt z rodzin膮, osob膮 blisk膮 lub wskazan膮
przez skazanego inn膮 osob膮 i powiadomi膰 j膮 o terminie zwolnienia. W wypadku, gdy
dzia艂ania administracji zak艂adu karnego okaza艂y si臋 bezskuteczne, administracja
zak艂adu karnego jest obowi膮zana udzieli膰 zwolnionemu pomocy w udaniu si臋 do
miejsca zameldowania lub miejsca przebywania bez zameldowania albo podmiotu
leczniczego.
偶 7. Je偶eli osoba, o kt贸rej mowa w 偶 4, nie wyra偶a zgody na dalsze leczenie w
zak艂adzie karnym, lekarz poucza j膮 o mo偶liwych nast臋pstwach zdrowotnych
odmowy leczenia. Fakt odmowy powinien by膰 potwierdzony podpisem zwolnionego
w indywidualnej dokumentacji medycznej, a w wypadku odmowy podpisu notatk膮
urz臋dow膮 na t臋 okoliczno艣膰.
Art. 168. (uchylony).
Oddzia艂 13
Informowanie o opuszczeniu przez skazanego zak艂adu karnego
Art. 168a. 偶 1. Na wniosek pokrzywdzonego, odpowiednio, s臋dzia
penitencjarny lub dyrektor zak艂adu karnego niezw艂ocznie zawiadamia
pokrzywdzonego, jego przedstawiciela ustawowego lub osob臋, pod kt贸rej sta艂膮
piecz膮 pokrzywdzony pozostaje, o zwolnieniu skazanego z zak艂adu karnego po
odbyciu kary, o ucieczce skazanego z zak艂adu karnego, a tak偶e o wydaniu decyzji o
udzieleniu skazanemu:
1) przepustki, o kt贸rej mowa w art. 91 pkt 7 i art. 92 pkt 9,
2) czasowego zezwolenia na opuszczenie zak艂adu karnego bez dozoru lub bez
konwoju funkcjonariusza S艂u偶by Wi臋ziennej albo asysty innej osoby godnej
zaufania, o kt贸rym mowa w art. 138 偶 1 pkt 7 lub 8, art. 141a 偶 1, art. 165 偶 2
oraz art. 234 偶 2,
3) przerwy w wykonaniu kary,
4) warunkowego zwolnienia.
偶 2. O prawie do z艂o偶enia wniosku, o kt贸rym mowa w 偶 1, poucza
pokrzywdzonego s膮d, kieruj膮c orzeczenie do wykonania.
偶 3. W wypadku zwolnienia z zak艂adu karnego po odbyciu kary skazanego z
zaburzeniami preferencji seksualnych odbywaj膮cego kar臋 pozbawienia wolno艣ci za
przest臋pstwo okre艣lone w art. 197 203 Kodeksu karnego, pope艂nione w zwi膮zku z
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 120/177
tymi zaburzeniami, a tak偶e w wypadku ucieczki takiego skazanego z zak艂adu
karnego lub wydania decyzji, o kt贸rych mowa w 偶 1, odpowiednio s臋dzia
penitencjarny lub dyrektor niezw艂ocznie zawiadamia o tym jednostk臋 Policji,
w艂a艣ciw膮 dla miejsca sta艂ego pobytu skazanego.
偶 4. Przepis 偶 3 stosuje si臋 odpowiednio do skazanego za przest臋pstwo
pope艂nione w zorganizowanej grupie albo zwi膮zku maj膮cych na celu pope艂nienie
przest臋pstwa oraz skazanego odbywaj膮cego kar臋 pozbawienia wolno艣ci orzeczon膮 za
przest臋pstwo umy艣lne w wymiarze nie ni偶szym ni偶 3 lata.
偶 5. Je偶eli wobec skazanego wykonuje si臋 kolejno kilka kar pozbawienia
wolno艣ci, zawiadomienia, o kt贸rych mowa w 偶 1 4, wysy艂a si臋 przez ca艂y okres
trwania pozbawienia wolno艣ci.
偶 6. W uzasadnionych przypadkach zawiadomienie, o kt贸rym mowa w 偶 1,
przekazuje si臋 r贸wnie偶 艣wiadkowi.
Rozdzia艂 XI
Prawa i obowi膮zki kuratora s膮dowego, wykonywanie dozoru, warunkowego
umorzenia post臋powania i warunkowego zawieszenia wykonania kary
Oddzia艂 1
Prawa i obowi膮zki kuratora s膮dowego oraz doz贸r
Art. 169. 偶 1. Skazany, na kt贸rego na艂o偶ono obowi膮zki, a tak偶e oddany pod
doz贸r, obowi膮zany jest przestrzega膰 obowi膮zk贸w ustanowionych przez s膮d na okres
pr贸by lub zwi膮zanych z dozorem.
偶 1a. Skazany, na kt贸rego na艂o偶ono obowi膮zki okre艣lone w art. 34
偶 3 Kodeksu karnego, jest obowi膮zany przestrzega膰 obowi膮zk贸w ustanowionych
przez s膮d.
偶 2. Skazany oddany pod doz贸r obowi膮zany jest bezzw艂ocznie, a najp贸zniej w
ci膮gu 7 dni od powzi臋cia wiadomo艣ci o oddaniu go pod doz贸r, zg艂osi膰 si臋 do
kuratora s膮dowego tego s膮du rejonowego, w okr臋gu kt贸rego doz贸r ma by膰
wykonywany.
偶 3. Skazany jest obowi膮zany stawi膰 si臋 na wezwanie s膮du lub kuratora
s膮dowego i udziela膰 wyja艣nie艅 co do przebiegu dozoru i wykonywania na艂o偶onych
na niego obowi膮zk贸w, bez zgody s膮du nie zmienia膰 miejsca sta艂ego pobytu,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 121/177
umo偶liwi膰 kuratorowi wej艣cie do mieszkania oraz informowa膰 go o zmianie miejsca
zatrudnienia.
偶 4. Doz贸r wykonuje si臋 w miejscu sta艂ego pobytu skazanego.
Art. 169a. 偶 1. Nadz贸r nad wykonywaniem dozoru nale偶y do s膮du w艂a艣ciwego
do orzekania w przedmiocie wykonania kary lub 艣rodka, w zwi膮zku z kt贸rymi
skazanego oddano pod doz贸r.
偶 2. Nadz贸r, o kt贸rym mowa w 偶 1, obejmuje kontrol臋 i ocen臋:
1) legalno艣ci i prawid艂owo艣ci wykonywania dozoru,
2) wykonywania zada艅 probacyjnych i dzia艂alno艣ci wychowawczej kuratora
s膮dowego oraz przebiegu procesu resocjalizacji skazanego,
3) prawid艂owo艣ci sporz膮dzania przez kuratora s膮dowego dokumentacji
i prowadzenia akt dozoru.
Art. 169b. 偶 1. W celu zapewnienia optymalnego oddzia艂ywania na osoby,
wobec kt贸rych sprawowany jest doz贸r, oraz zastosowania w艂a艣ciwej metody kontroli
tych os贸b ustala si臋 trzy grupy ryzyka powrotu do przest臋pstwa:
1) grupa obni偶onego ryzyka (A),
2) grupa podstawowa (B),
3) grupa podwy偶szonego ryzyka (C).
偶 2. Do grupy obni偶onego ryzyka (A) kwalifikuje si臋 osoby, wobec kt贸rych
zastosowano warunkowe umorzenie post臋powania, a tak偶e osoby dotychczas
niekarane, kt贸rych w艂a艣ciwo艣ci oraz warunki osobiste i 艣rodowiskowe,
dotychczasowy spos贸b 偶ycia oraz kt贸rych zachowanie po pope艂nieniu przest臋pstwa
uzasadniaj膮 przekonanie, 偶e b臋d膮 one w okresie pr贸by przestrzega膰 porz膮dku
prawnego, a w szczeg贸lno艣ci nie pope艂ni膮 ponownie przest臋pstwa. W szczeg贸lnie
uzasadnionych przypadkach kierownik zespo艂u kuratorskiej s艂u偶by s膮dowej lub
s臋dzia mo偶e zakwalifikowa膰 do grupy obni偶onego ryzyka (A) osoby spe艂niaj膮ce
przes艂anki grupy podstawowej (B).
偶 3. Do grupy podwy偶szonego ryzyka (C) kwalifikuje si臋:
1) skazanych okre艣lonych w art. 64 偶 1 i 2 Kodeksu karnego,
2) skazanych, kt贸rzy po wydaniu wyroku lub w okresie pr贸by pope艂nili
przest臋pstwo podobne,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 122/177
3) osoby uzale偶nione skazane za przest臋pstwo pozostaj膮ce w zwi膮zku
z u偶ywaniem alkoholu, 艣rodka odurzaj膮cego lub innego podobnie dzia艂aj膮cego
艣rodka,
4) skazanych za przest臋pstwa przeciwko wolno艣ci seksualnej lub obyczajno艣ci na
szkod臋 ma艂oletniego, a tak偶e za przest臋pstwa przeciwko wolno艣ci seksualnej
pope艂nione w zwi膮zku z zak艂贸ceniem czynno艣ci psychicznych o pod艂o偶u
seksualnym innym ni偶 choroba psychiczna,
5) skazanych z zaburzeniami psychicznymi, je偶eli zaburzenia te mia艂y zwi膮zek
z pope艂nieniem przest臋pstwa,
6) skazanych w zwi膮zku ze stosowaniem przemocy w rodzinie, kt贸rzy pozostaj膮
z osob膮 pokrzywdzon膮 we wsp贸lnym gospodarstwie domowym w okresie
pr贸by, z wy艂膮czeniem os贸b, wobec kt贸rych zastosowano warunkowe umorzenie
post臋powania,
7) skazanych zwi膮zanych z subkulturami przest臋pczymi lub grupami maj膮cymi
zwi膮zek ze 艣rodowiskiem przest臋pczym,
8) skazanych, kt贸rzy wymagaj膮 intensywnych dzia艂a艅 w okresie pr贸by ze wzgl臋du
na dotychczasow膮 karalno艣膰, spos贸b 偶ycia, w艂a艣ciwo艣ci osobiste i zachowanie
w okresie pr贸by, w tym stopie艅 wykonania orzeczonych obowi膮zk贸w, albo ze
wzgl臋du na inne okoliczno艣ci.
偶 4. Do grupy podstawowej (B) kwalifikuje si臋 osoby, kt贸re nie spe艂niaj膮
przes艂anek grupy obni偶onego ryzyka (A) ani grupy podwy偶szonego ryzyka (C).
W szczeg贸lnie uzasadnionych przypadkach, zw艂aszcza wobec post臋pu w procesie
resocjalizacji, s臋dzia mo偶e zakwalifikowa膰 do grupy podstawowej (B) osoby
spe艂niaj膮ce przes艂anki grupy podwy偶szonego ryzyka (C).
偶 5. Doz贸r w stosunku do os贸b zakwalifikowanych do grupy podwy偶szonego
ryzyka (C) wykonuj膮 kuratorzy zawodowi. W szczeg贸lnie uzasadnionych
przypadkach kierownik zespo艂u kuratorskiej s艂u偶by s膮dowej lub s臋dzia mo偶e wyrazi膰
zgod臋 na wykonywanie dozoru przez kuratora spo艂ecznego z uwagi na w艂a艣ciwo艣ci
i warunki osobiste skazanego oraz predyspozycje, wykszta艂cenie, umiej臋tno艣ci
i przeszkolenie kuratora spo艂ecznego.
偶 6. Do danej grupy ryzyka powrotu do przest臋pstwa, o kt贸rej mowa w 偶 1,
kwalifikuj膮 osob臋, wobec kt贸rej sprawowany jest doz贸r, kierownik zespo艂u
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 123/177
kuratorskiej s艂u偶by s膮dowej i upowa偶niony s臋dzia; w przypadku rozbie偶no艣ci
rozstrzygaj膮ce jest stanowisko s臋dziego.
偶 7. W razie zmiany okoliczno艣ci, o kt贸rych mowa w 偶 2 lub 3, lub je偶eli
dotychczasowy przebieg okresu pr贸by uzasadnia przekonanie, 偶e wystarczaj膮ce jest
dalsze oddzia艂ywanie w ramach grupy ryzyka, o kt贸rej mowa w 偶 1 pkt 1 lub 2,
dokonuje si臋 ponownej kwalifikacji skazanego na zasadach okre艣lonych w 偶 6.
Zmiany kwalifikacji z grupy podstawowej (B) do grupy obni偶onego ryzyka (A)
mo偶e dokona膰 r贸wnie偶 kierownik zespo艂u kuratorskiej s艂u偶by s膮dowej.
偶 8. W stosunku do skazanego zakwalifikowanego do grupy obni偶onego ryzyka
(A) s膮dowy kurator zawodowy, sprawuj膮c doz贸r osobi艣cie, jest zobowi膮zany
w szczeg贸lno艣ci do:
1) przeprowadzenia co najmniej raz na 3 miesi膮ce wywiadu 艣rodowiskowego,
w tym rozmowy ze skazanym w miejscu jego zamieszkania lub pobytu,
2) skutecznego wezwania skazanego co najmniej raz na 2 miesi膮ce do stawienia
si臋 w siedzibie zespo艂u kuratorskiej s艂u偶by s膮dowej w celu udzielenia
wyja艣nie艅 co do przebiegu dozoru i wykonania na艂o偶onych obowi膮zk贸w,
a tak偶e w razie potrzeby przedstawienia odpowiednich dokument贸w
potwierdzaj膮cych wykonanie obowi膮zk贸w,
3) 偶膮dania od skazanego kontaktu telefonicznego co najmniej raz w miesi膮cu.
偶 9. W stosunku do skazanego zakwalifikowanego do grupy obni偶onego ryzyka
(A) oraz grupy podstawowej (B) s膮dowy kurator spo艂eczny jest zobowi膮zany
w szczeg贸lno艣ci do:
1) przeprowadzenia co najmniej raz w miesi膮cu wywiadu 艣rodowiskowego, w tym
rozmowy ze skazanym w miejscu jego zamieszkania lub pobytu,
2) 偶膮dania od skazanego kontaktu telefonicznego co najmniej raz w miesi膮cu.
偶 10. W stosunku do skazanego zakwalifikowanego do grupy podwy偶szonego
ryzyka (C) kurator s膮dowy jest zobowi膮zany w szczeg贸lno艣ci do:
1) utrzymywania 艣cis艂ej wsp贸艂pracy z Policj膮 w celu uzyskania i wymiany
informacji w zakresie przestrzegania porz膮dku prawnego przez skazanego,
2) przeprowadzania systematycznych wywiad贸w 艣rodowiskowych, w tym
rozm贸w ze skazanym w miejscu jego zamieszkania lub pobytu,
3) systematycznego wzywania skazanego do stawiania si臋 w siedzibie zespo艂u
kuratorskiej s艂u偶by s膮dowej w celu udzielenia wyja艣nie艅 co do przebiegu
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 124/177
dozoru i wykonania na艂o偶onych obowi膮zk贸w, a tak偶e w razie potrzeby
przedstawienia odpowiednich dokument贸w potwierdzaj膮cych wykonanie
obowi膮zk贸w,
4) 偶膮dania od skazanego kontaktu telefonicznego co najmniej 2 razy w miesi膮cu,
5) przeprowadzania u skazanego, kt贸ry zosta艂 zobowi膮zany do powstrzymania si臋
od nadu偶ywania alkoholu lub u偶ywania 艣rodk贸w odurzaj膮cych lub substancji
psychotropowych, albo u skazanego, kt贸ry w trakcie dozoru wykazuje objawy
uzale偶nienia, wyrywkowego badania na obecno艣膰 w organizmie alkoholu,
艣rodk贸w odurzaj膮cych lub substancji psychotropowych, przy u偶yciu metod
niewymagaj膮cych badania laboratoryjnego,
6) nawi膮zania i systematycznego utrzymywania kontaktu z odpowiednimi
stowarzyszeniami, instytucjami i organizacjami spo艂ecznymi zajmuj膮cymi si臋
pomoc膮 spo艂eczn膮, po艣rednictwem pracy, leczeniem, oddzia艂ywaniem
terapeutycznym b膮dz innymi formami dzia艂ania, kt贸re mog膮 by膰 przydatne w
rozwi膮zywaniu problem贸w, kt贸re nie sprzyjaj膮 resocjalizacji i kontroli okresu
pr贸by.
偶 11. S臋dzia lub kierownik zespo艂u kuratorskiej s艂u偶by s膮dowej mog膮
w szczeg贸lnie uzasadnionych przypadkach okre艣li膰 s膮dowemu kuratorowi
zawodowemu, a ten s膮dowemu kuratorowi spo艂ecznemu, inn膮 cz臋stotliwo艣膰 i form臋
kontakt贸w ze skazanym.
Art. 170. 偶 1. Sprawowanie dozoru powierza si臋 kuratorowi s膮dowemu tego
s膮du rejonowego, w okr臋gu kt贸rego 艣rodek ten jest lub ma by膰 wykonywany.
偶 2. Sprawowanie dozoru mo偶e by膰 powierzone tak偶e stowarzyszeniu,
organizacji lub instytucji, do kt贸rych dzia艂alno艣ci nale偶y troska o wychowanie,
zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym, albo osobie godnej zaufania;
powierzenie dozoru nast臋puje na ich wniosek lub za ich zgod膮.
Art. 171. 偶 1. Kuratorami s膮dowymi s膮 kuratorzy zawodowi i spo艂eczni.
偶 2. Zadaniem kuratora s膮dowego, a tak偶e innych os贸b, stowarzysze艅,
organizacji i instytucji wykonuj膮cych doz贸r jest pomoc w readaptacji spo艂ecznej
skazanego. Kontrola 艣cis艂ego wykonywania przez skazanego na艂o偶onych na niego
obowi膮zk贸w i polece艅 ma na celu wychowawcze oddzia艂ywanie i zapobieganie
powrotowi do przest臋pstwa.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 125/177
Art. 172. 偶 1. Kurator s膮dowy, kt贸remu powierzono doz贸r nad skazanym,
powinien nawi膮za膰 z nim bezzw艂ocznie kontakt i poinformowa膰 go o jego
obowi膮zkach i uprawnieniach.
偶 2. Kurator s膮dowy obowi膮zany jest do sk艂adania s膮dowi okresowych
sprawozda艅 z przebiegu dozoru, w szczeg贸lno艣ci ma obowi膮zek bezzw艂ocznego
powiadomienia s膮du o pope艂nieniu przez skazanego przest臋pstwa lub o innym
ra偶膮cym naruszeniu przez niego porz膮dku prawnego.
偶 3. W razie powierzenia dozoru wobec skazanego za przest臋pstwo z u偶yciem
przemocy lub grozby bezprawnej s膮dowy kurator zawodowy przesy艂a jednostce
Policji, w艂a艣ciwej dla miejsca sta艂ego pobytu skazanego, informacj臋 o oddaniu
skazanego pod doz贸r oraz o zako艅czeniu sprawowania dozoru w inny spos贸b ni偶 na
skutek up艂ywu okresu pr贸by.
偶 4. Sprawozdania, o kt贸rych mowa w 偶 2, s膮dowy kurator zawodowy
przedk艂ada kierownikowi zespo艂u kuratorskiej s艂u偶by s膮dowej, a nast臋pnie sk艂ada
s膮dowi.
Art. 173. 偶 1. S膮dowy kurator zawodowy organizuje i prowadzi dzia艂ania
maj膮ce na celu pomoc skazanemu w spo艂ecznej readaptacji i zapobie偶enie jego
powrotowi do przest臋pstwa, a tak偶e polegaj膮ce na kontroli przestrzegania przez
skazanego na艂o偶onych obowi膮zk贸w ustanowionych przez s膮d lub zwi膮zanych
z dozorem; s膮dowy kurator zawodowy kieruje prac膮 s膮dowych kurator贸w
spo艂ecznych oraz os贸b godnych zaufania wykonuj膮cych doz贸r. W sprawie dozoru
wykonywanego przez s膮dowego kuratora spo艂ecznego, s臋dzia lub kierownik zespo艂u
kuratorskiej s艂u偶by s膮dowej mo偶e w ka偶dym czasie zarz膮dzi膰 osobiste sprawowanie
dozoru przez s膮dowego kuratora zawodowego lub poleci膰 s膮dowemu kuratorowi
zawodowemu podj臋cie bezzw艂ocznie czynno艣ci.
偶 2. Do obowi膮zk贸w s膮dowego kuratora zawodowego nale偶y w szczeg贸lno艣ci:
1) sprawowanie dozor贸w w stosunku do skazanego lub sprawcy,
2) kontrolowanie w okresie pr贸by wykonania przez skazanego lub sprawc臋
na艂o偶onych na niego obowi膮zk贸w,
3) sk艂adanie wniosk贸w o zmian臋 okresu pr贸by w sprawach dotycz膮cych
wykonywania postanowienia o warunkowym zwolnieniu,
4) sk艂adanie wniosk贸w o podj臋cie post臋powania warunkowo umorzonego,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 126/177
5) sk艂adanie wniosk贸w o ustanowienie, rozszerzenie lub zmian臋 obowi膮zk贸w w
okresie pr贸by, o zwolnienie od wykonania tych obowi膮zk贸w albo o oddanie
pod doz贸r lub zwolnienie od dozoru,
6) sk艂adanie wniosk贸w o odroczenie lub o przerw臋 w wykonaniu kary lub o
odwo艂anie odroczenia lub przerwy w wykonaniu kary,
7) sk艂adanie wniosk贸w o warunkowe zwolnienie i o odwo艂anie warunkowego
zwolnienia,
8) sk艂adanie wniosk贸w o zarz膮dzenie wykonania kary, kt贸rej wykonanie
warunkowo zawieszono, oraz o wykonanie kary zast臋pczej,
9) sk艂adanie wniosk贸w dotycz膮cych wykonania kary ograniczenia wolno艣ci,
9a) sk艂adanie wniosk贸w o zawieszenie, podj臋cie oraz o umorzenie post臋powania
wykonawczego,
10) udzielanie pomocy postpenitencjarnej,
11) udzia艂 w posiedzeniach s膮du, w wypadkach wskazanych w ustawie,
12) podejmowanie czynno艣ci maj膮cych na celu przygotowanie skazanego do
zwolnienia z zak艂adu karnego,
13) przeprowadzanie na 偶膮danie uprawnionych organ贸w post臋powania
wykonawczego wywiad贸w 艣rodowiskowych,
14) wykonywanie czynno艣ci zwi膮zanych z organizowaniem i kontrolowaniem
wykonywania kary ograniczenia wolno艣ci,
15) wykonywanie innych czynno艣ci wynikaj膮cych z niniejszej ustawy oraz
przepis贸w odr臋bnych.
偶 3. W razie zaistnienia okoliczno艣ci, okre艣lonych w art. 156 偶 1 i 2 lub art. 160
偶 3 niniejszego kodeksu oraz w art. 68 偶 2 lub art. 75 偶 2 Kodeksu karnego, s膮dowy
kurator zawodowy mo偶e odst膮pi膰 od z艂o偶enia odpowiedniego wniosku, o kt贸rym
mowa w 偶 2 pkt 4 oraz 6 8, je偶eli przemawiaj膮 za tym rodzaj i stopie艅 naruszenia
uzasadniaj膮ce przekonanie, 偶e pomimo odst膮pienia od z艂o偶enia wniosku, cele 艣rodka
zwi膮zanego z poddaniem skazanego lub sprawcy pr贸bie zostan膮 osi膮gni臋te.
偶 4. W przypadku, o kt贸rym mowa w 偶 3, s膮dowy kurator zawodowy udziela
skazanemu lub sprawcy pisemnego upomnienia, w kt贸rym wskazuje rodzaj
naruszenia oraz informuje go o skutkach niezastosowania si臋 do upomnienia. Odpis
upomnienia niezw艂ocznie przekazuje s膮dowi.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 127/177
偶 5. Je偶eli po udzieleniu skazanemu lub sprawcy pisemnego upomnienia
zaistniej膮 okoliczno艣ci wskazane w przepisach, o kt贸rych mowa w 偶 3, s膮dowy
kurator zawodowy sk艂ada do s膮du odpowiedni wniosek, o kt贸rym mowa w 偶 2 pkt 4
oraz pkt 6 8.
Art. 173a. 偶 1. S膮dowy kurator zawodowy mo偶e zobowi膮za膰 skazanego lub
sprawc臋 oddanego pod doz贸r lub zobowi膮zanego do powstrzymania si臋 od
nadu偶ywania alkoholu lub u偶ywania 艣rodk贸w odurzaj膮cych lub substancji
psychotropowych do poddania si臋 badaniom na obecno艣膰 w organizmie alkoholu,
艣rodk贸w odurzaj膮cych lub substancji psychotropowych, przy u偶yciu metod
niewymagaj膮cych badania laboratoryjnego, a tak偶e badania takie przeprowadzi膰.
偶 2. Weryfikacja bada艅, o kt贸rych mowa w 偶 1, dokonanych przy u偶yciu metod
niewymagaj膮cych badania laboratoryjnego, mo偶e odby膰 si臋 za pomoc膮 bada艅
laboratoryjnych.
偶 3. Minister Sprawiedliwo艣ci okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, spos贸b
przeprowadzania bada艅 na obecno艣膰 alkoholu, 艣rodk贸w odurzaj膮cych lub substancji
psychotropowych w organizmie skazanego lub sprawcy oddanego pod doz贸r lub
zobowi膮zanego do powstrzymania si臋 od nadu偶ywania alkoholu lub u偶ywania
艣rodk贸w odurzaj膮cych lub substancji psychotropowych, ich dokumentowania oraz
weryfikacji, maj膮c na uwadze konieczno艣膰 zapewnienia sprawnego przeprowadzenia
bada艅 oraz zagwarantowania wiarygodno艣ci ich wynik贸w.
Art. 173b. 偶 1. Czynno艣ci zwi膮zane z organizowaniem i kontrolowaniem
wykonywania kar, 艣rodk贸w karnych i 艣rodk贸w zabezpieczaj膮cych w systemie dozoru
elektronicznego powierza si臋 s膮dowemu kuratorowi zawodowemu tego s膮du,
w okr臋gu kt贸rego kara lub 艣rodek s膮 lub maj膮 by膰 wykonywane.
偶 2. Zadaniem s膮dowego kuratora zawodowego jest pomoc w readaptacji
spo艂ecznej skazanego. Kontrola 艣cis艂ego wykonywania przez skazanego na艂o偶onych
na niego obowi膮zk贸w i polece艅 ma na celu oddzia艂ywanie wychowawcze
i zapobieganie powrotowi do przest臋pstwa.
偶 3. S膮dowy kurator zawodowy, kt贸remu powierzono czynno艣ci okre艣lone
w 偶 1, nawi膮zuje niezw艂ocznie kontakt ze skazanym, informuj膮c go o jego
obowi膮zkach i uprawnieniach.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 128/177
Art. 173c. W czasie wykonywania kary w systemie dozoru elektronicznego
s膮dowy kurator zawodowy sk艂ada stosowne wnioski oraz niezw艂ocznie zawiadamia
s膮d o ka偶dym przypadku naruszenia przez skazanego porz膮dku prawnego lub
na艂o偶onego na skazanego obowi膮zku, w szczeg贸lno艣ci o pope艂nieniu przez
skazanego przest臋pstwa lub przest臋pstwa skarbowego.
Art. 174. Do zakresu dzia艂ania s膮dowego kuratora spo艂ecznego nale偶y w
szczeg贸lno艣ci:
1) odwiedzanie os贸b, kt贸rych dotyczy post臋powanie, w miejscu ich zamieszkania
lub pobytu, w tym r贸wnie偶 w zak艂adach karnych, oraz kontaktowanie si臋 z ich
rodzin膮,
2) 偶膮danie niezb臋dnych informacji i wyja艣nie艅 od os贸b znajduj膮cych si臋 w okresie
pr贸by, obj臋tych dozorem lub tych, na kt贸re na艂o偶ono obowi膮zki,
3) wsp贸艂dzia艂anie z w艂a艣ciwymi stowarzyszeniami, organizacjami i instytucjami w
zakresie poprawy warunk贸w bytowych i zdrowotnych, zatrudnienia i szkolenia
os贸b, kt贸rych dotyczy post臋powanie wykonawcze,
4) wsp贸艂dzia艂anie z administracj膮 zak艂ad贸w karnych w zakresie odpowiedniego
przygotowania skazanych do zwolnienia,
5) przegl膮danie akt s膮dowych i sporz膮dzanie z nich odpis贸w w zwi膮zku z
wykonywaniem czynno艣ci zleconych przez s膮d,
6) przeprowadzanie wywiad贸w 艣rodowiskowych i zbieranie niezb臋dnych
informacji od organ贸w administracji rz膮dowej, samorz膮du terytorialnego,
zak艂ad贸w pracy, stowarzysze艅, organizacji i instytucji,
7) podejmowanie innych czynno艣ci niezb臋dnych do prawid艂owego wykonywania
kar, 艣rodk贸w karnych, 艣rodk贸w zabezpieczaj膮cych i kompensacyjnych oraz
przepadku, jak te偶 kontrola wykonywania 艣rodk贸w kompensacyjnych,
8) udzielanie skazanym innej stosownej pomocy.
Art. 175. 偶 1. Stowarzyszenia, organizacje i instytucje, kt贸rym powierzono
sprawowanie dozoru, obowi膮zane s膮 w szczeg贸lno艣ci do:
1) bezzw艂ocznego wyznaczenia przedstawiciela do wykonywania czynno艣ci
zwi膮zanych z dozorem oraz udzielania mu pomocy w prawid艂owym ich
wykonywaniu,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 129/177
2) utrzymywania, przez wyznaczonego przedstawiciela, niezb臋dnych kontakt贸w z
s膮dem i s膮dowym kuratorem zawodowym,
3) zapewnienia, aby wyznaczony przedstawiciel wykonywa艂 prawid艂owo
powierzone mu czynno艣ci zwi膮zane z dozorem oraz przedstawia艂 s膮dowi
okresowe sprawozdania o zachowaniu si臋 skazanego w okresie pr贸by.
偶 2. Do osoby godnej zaufania oraz przedstawiciela stowarzyszenia, organizacji
i instytucji stosuje si臋 odpowiednio art. 174, chyba 偶e ustawa stanowi inaczej.
偶 3. Do przedstawiciela stowarzyszenia, organizacji i instytucji stosuje si臋
odpowiednio art. 169b, art. 172 i art. 173 偶 2 pkt 1 5, 7, 8 i 12, chyba 偶e ustawa
stanowi inaczej.
Art. 175a. 偶 1. Prezes w艂a艣ciwego s膮du przyznaje stowarzyszeniu, organizacji
lub instytucji, kt贸rej powierzono sprawowanie dozoru, na wniosek ich
przedstawiciela, miesi臋czny rycza艂t z tytu艂u zwrotu koszt贸w ponoszonych w zwi膮zku
ze sprawowanym dozorem, p艂atny do 20. dnia ka偶dego miesi膮ca nast臋puj膮cego po
miesi膮cu sprawowania dozoru.
偶 2. Rycza艂t za sprawowanie jednego dozoru wynosi od 4% do 8% kwoty
bazowej ustalonej dla s膮dowych kurator贸w zawodowych na podstawie przepis贸w o
kszta艂towaniu wynagrodze艅 w pa艅stwowej sferze bud偶etowej.
Art. 176. Minister Sprawiedliwo艣ci okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, spos贸b
i tryb wykonywania czynno艣ci przez kurator贸w s膮dowych, stowarzyszenia,
organizacje, instytucje i osoby godne zaufania, kt贸rym powierzono sprawowanie
dozoru, a tak偶e spos贸b i tryb wykonywania dozoru stosowanego w zwi膮zku
z orzeczonymi karami, 艣rodkami karnymi, zabezpieczaj膮cymi i profilaktycznymi
oraz tryb wyznaczania przedstawicieli przez stowarzyszenia, organizacje i instytucje,
uwzgl臋dniaj膮c potrzeb臋 zakwalifikowania os贸b, wobec kt贸rych stosuje si臋 doz贸r, do
okre艣lonej grupy ryzyka powrotu do przest臋pstwa, potrzeb臋 sprawnego
wykonywania orzecze艅 s膮du, zapobie偶enia powrotowi sprawcy do przest臋pstwa
i wsparcia jego spo艂ecznej readaptacji.
Oddzia艂 2
Warunkowe umorzenie post臋powania karnego
Art. 177. 偶 1. W sprawach zwi膮zanych z wykonywaniem orzeczenia
o warunkowym umorzeniu post臋powania karnego w艂a艣ciwy jest s膮d, kt贸ry w danej
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 130/177
sprawie orzeka艂 w pierwszej instancji, jednak偶e w stosunku do osoby oddanej pod
doz贸r, w kwestiach dotycz膮cych wykonania tego 艣rodka oraz obowi膮zk贸w
zwi膮zanych z okresem pr贸by, w艂a艣ciwy jest s膮d rejonowy, w kt贸rego okr臋gu doz贸r
jest lub ma by膰 wykonywany.
偶 2. Wykonuj膮c orzeczenie o warunkowym umorzeniu post臋powania karnego
w stosunku do sprawcy, kt贸ry nie zosta艂 oddany pod doz贸r lub zobowi膮zany do
wykonania obowi膮zk贸w zwi膮zanych z okresem pr贸by, s膮d stosuje odpowiednio
art. 14.
Oddzia艂 3
Warunkowe zawieszenie wykonania kary
Art. 178. 偶 1. W sprawach zwi膮zanych z wykonaniem orzeczenia
o warunkowym zawieszeniu wykonania kary oraz w sprawie zarz膮dzenia wykonania
zawieszonej kary w艂a艣ciwy jest s膮d, kt贸ry w danej sprawie orzeka艂 w pierwszej
instancji, jednak偶e w stosunku do osoby skazanej przez s膮d powszechny pozostaj膮cej
pod dozorem w艂a艣ciwy jest s膮d rejonowy, w kt贸rego okr臋gu doz贸r jest lub ma by膰
wykonywany.
偶 2. Wykonuj膮c orzeczenie o warunkowym zawieszeniu kary w stosunku do
skazanego przez s膮d powszechny, kt贸ry nie zosta艂 oddany pod doz贸r lub
zobowi膮zany do wykonania obowi膮zk贸w zwi膮zanych z okresem pr贸by, s膮d stosuje
odpowiednio art. 14.
偶 3. W posiedzeniu w przedmiocie zarz膮dzenia wykonania kary ma prawo
wzi膮膰 udzia艂 prokurator, skazany oraz jego obro艅ca, a gdy skazany zosta艂 oddany
pod doz贸r lub zobowi膮zany do wykonania obowi膮zk贸w zwi膮zanych z okresem
pr贸by, r贸wnie偶 s膮dowy kurator zawodowy, a tak偶e osoba godna zaufania lub
przedstawiciel stowarzyszenia, instytucji albo organizacji spo艂ecznej, o kt贸rych
mowa w art. 73 偶 1 Kodeksu karnego, kt贸rym powierzono wykonywanie dozoru.
偶 4. Przed wydaniem postanowienia w przedmiocie skr贸cenia kary, o kt贸rym
mowa w art. 75 偶 3a Kodeksu karnego, s膮d wys艂uchuje, o ile jest to mo偶liwe,
skazanego i s膮dowego kuratora zawodowego. W posiedzeniu ma prawo wzi膮膰 udzia艂
tak偶e prokurator.
偶 5. Postanowienia o zarz膮dzeniu wykonania kary wydane na podstawie art. 75
偶 2 i 3 Kodeksu karnego staj膮 si臋 wykonalne z chwil膮 uprawomocnienia.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 131/177
偶 6. Na postanowienie w przedmiocie zarz膮dzenia wykonania kary oraz jej
skr贸cenia na podstawie art. 75 偶 3a Kodeksu karnego przys艂uguje za偶alenie.
Art. 178a. Na postanowienia wydane na podstawie art. 74 偶 2 i art. 75a 偶 1
i 5 Kodeksu karnego przys艂uguje za偶alenie.
Rozdzia艂 XII
艢rodki karne, 艣rodki kompensacyjne i przepadek
Oddzia艂 1
Pozbawienie praw publicznych
Art. 179. W razie orzeczenia pozbawienia praw publicznych s膮d zawiadamia:
1) w艂a艣ciwy dla miejsca ostatniego zamieszkania lub pobytu skazanego
odpowiedni organ administracji publicznej,
2) Kancelari臋 Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, je偶eli skazany ma order,
odznaczenie lub tytu艂 honorowy,
3) organy i instytucje, w kt贸rych skazany pe艂ni艂 ostatnio funkcje obj臋te utrat膮,
4) organ w艂a艣ciwy w sprawach powszechnego obowi膮zku obrony, w kt贸rego
ewidencji skazany figuruje.
Art. 179a. Na postanowienie wydane na podstawie art. 84 偶 1 Kodeksu
karnego w przedmiocie uznania pozbawienia praw publicznych za wykonane
przys艂uguje za偶alenie.
Oddzia艂 2
Zakazy, nakaz i obowi膮zek
Art. 180. W razie orzeczenia zakazu zajmowania okre艣lonego stanowiska lub
wykonywania okre艣lonego zawodu, s膮d przesy艂a odpis wyroku w艂a艣ciwemu
organowi administracji rz膮dowej lub samorz膮du terytorialnego oraz pracodawcy albo
instytucji, w kt贸rej skazany zajmuje obj臋te zakazem stanowisko lub wykonuje obj臋ty
zakazem zaw贸d. Je偶eli skazany zajmuje stanowisko kierownicze lub inne
odpowiedzialne stanowisko, s膮d przesy艂a odpis wyroku r贸wnie偶 w艂a艣ciwej jednostce
nadrz臋dnej. W odpisie wyroku nie ujawnia si臋 danych pokrzywdzonego.
Art. 181. W razie orzeczenia zakazu prowadzenia okre艣lonej dzia艂alno艣ci
gospodarczej, s膮d przesy艂a odpis wyroku odpowiedniemu organowi administracji
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 132/177
rz膮dowej lub samorz膮du terytorialnego, w艂a艣ciwemu dla miejsca zamieszkania
skazanego lub dla miejsca prowadzenia dzia艂alno艣ci gospodarczej obj臋tej zakazem.
Art. 181a. 偶 1. W razie orzeczenia zakazu przebywania w okre艣lonych
艣rodowiskach lub miejscach, kontaktowania si臋 z okre艣lonymi osobami, zbli偶ania si臋
do okre艣lonych os贸b lub opuszczania okre艣lonego miejsca pobytu bez zgody s膮du,
jak r贸wnie偶 nakazu okresowego opuszczenia lokalu zajmowanego wsp贸lnie
z pokrzywdzonym s膮d przesy艂a odpis wyroku jednostce Policji, a tak偶e
odpowiedniemu organowi administracji rz膮dowej lub samorz膮du terytorialnego
w艂a艣ciwemu dla miejsca pobytu skazanego.
偶 2. Nadz贸r nad wykonywaniem zakazu przebywania w okre艣lonych
艣rodowiskach lub miejscach, kontaktowania si臋 z okre艣lonymi osobami, zbli偶ania si臋
do okre艣lonych os贸b lub opuszczania okre艣lonego miejsca pobytu bez zgody s膮du,
jak r贸wnie偶 nakazu okresowego opuszczenia lokalu zajmowanego wsp贸lnie
z pokrzywdzonym powierza si臋 zawodowemu kuratorowi s膮dowemu.
偶 3. W sprawach zwi膮zanych z wykonywaniem zakazu przebywania
w okre艣lonych 艣rodowiskach lub miejscach, kontaktowania si臋 z okre艣lonymi
osobami, zbli偶ania si臋 do okre艣lonych os贸b lub opuszczania okre艣lonego miejsca
pobytu bez zgody s膮du, jak r贸wnie偶 nakazu okresowego opuszczenia lokalu
zajmowanego wsp贸lnie z pokrzywdzonym w艂a艣ciwy jest s膮d rejonowy, w kt贸rego
okr臋gu ustalono miejsce pobytu skazanego.
偶 4. Przepisy art. 169 i 172 stosuje si臋 odpowiednio.
Art. 181b. 偶 1. W razie orzeczenia zakazu wst臋pu na imprez臋 masow膮, s膮d
przesy艂a odpis wyroku komendantowi powiatowemu (rejonowemu, miejskiemu)
Policji, w艂a艣ciwemu dla miejsca zamieszkania skazanego.
偶 2. (uchylony).
Art. 181c. W razie orzeczenia zakazu wst臋pu do o艣rodk贸w gier i uczestnictwa
w grach hazardowych, s膮d przesy艂a odpis wyroku ministrowi w艂a艣ciwemu do spraw
finans贸w publicznych oraz komendantowi powiatowemu (rejonowemu, miejskiemu)
Policji, w艂a艣ciwemu dla miejsca zamieszkania skazanego.
Art. 182. 偶 1. W razie orzeczenia zakazu prowadzenia pojazd贸w, s膮d przesy艂a
odpis wyroku odpowiedniemu organowi administracji rz膮dowej lub samorz膮du
terytorialnego w艂a艣ciwemu dla miejsca zamieszkania skazanego. Je偶eli skazany
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 133/177
prowadzi艂 pojazd wykonuj膮c prac臋 zarobkow膮, o orzeczeniu s膮d zawiadamia
ponadto pracodawc臋, u kt贸rego skazany jest zatrudniony.
偶 2. Organ, do kt贸rego przes艂ano orzeczenie zawieraj膮ce zakaz prowadzenia
pojazd贸w zobowi膮zany jest cofn膮膰 uprawnienia do ich prowadzenia w orzeczonym
zakresie oraz nie mo偶e wyda膰 tych uprawnie艅 w okresie obowi膮zywania zakazu.
Art. 182a. 偶 1. Je偶eli zakaz prowadzenia pojazd贸w by艂 wykonywany przez
okres co najmniej po艂owy orzeczonego wymiaru, a w przypadku zakazu prowadzenia
pojazd贸w orzeczonego na podstawie art. 42 偶 3 lub 4 Kodeksu karnego przez okres
co najmniej 10 lat, s膮d mo偶e orzec o dalszym wykonywaniu tego 艣rodka karnego w
postaci zakazu prowadzenia pojazd贸w niewyposa偶onych w blokad臋 alkoholow膮, o
kt贸rej mowa w art. 2 pkt 84 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu
drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137, z p贸zn. zm.6)), je偶eli postawa, w艂a艣ciwo艣ci i
warunki osobiste sprawcy oraz zachowanie w okresie wykonywania 艣rodka karnego
uzasadniaj膮 przekonanie, 偶e prowadzenie pojazdu przez t臋 osob臋 nie zagra偶a
bezpiecze艅stwu w komunikacji. Przepis art. 182 偶 1 stosuje si臋 odpowiednio.
偶 2. W przypadku orzeczenia s膮du o dalszym wykonywaniu 艣rodka karnego w
postaci zakazu prowadzenia pojazd贸w niewyposa偶onych w blokad臋 alkoholow膮,
zakazu tego nie stosuje si臋 w przypadku prowadzenia pojazd贸w wykorzystywanych
do nauki jazdy i egzaminowania, je偶eli skazany jest osob膮 szkolon膮 lub
egzaminowan膮 w trybie przewidzianym przepisami ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r.
o kieruj膮cych pojazdami (Dz. U. z 2015 r. poz. 155) lub ustawy z dnia 6 wrze艣nia
2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2013 r. poz. 1414, z p贸zn. zm.7)).
偶 3. Je偶eli skazany ra偶膮co naruszy艂 porz膮dek prawny w zakresie dotycz膮cym
bezpiecze艅stwa ruchu drogowego, w szczeg贸lno艣ci pope艂ni艂 przest臋pstwo przeciwko
bezpiecze艅stwu w komunikacji, s膮d mo偶e orzec o uchyleniu sposobu wykonywania
zakazu prowadzenia pojazd贸w w postaci, o kt贸rej mowa w 偶 1. Przepis art. 182
stosuje si臋 odpowiednio.
偶 4. Na postanowienie s膮du w przedmiocie, o kt贸rym mowa w 偶 1 i 3,
przys艂uguje za偶alenie.
6)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. z 2012 r. poz. 1448, z
2013 r. poz. 700, 991, 1446 i 1611, z 2014 r. poz. 312, 486, 529, 768, 822 i 970 oraz z 2015 r. poz.
211 i 541.
7)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta艂y og艂oszone w Dz. U. z 2014 r. poz. 486,
805, 915 i 1310 oraz z 2015 r. poz. 211 i 390.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 134/177
Art. 183. Je偶eli skazany, w zwi膮zku z wykonywanym przez siebie zawodem
lub prowadzeniem okre艣lonej dzia艂alno艣ci gospodarczej, nale偶y do zrzeszenia
zawodowego, stowarzyszenia, zwi膮zku lub cechu albo innej organizacji
gospodarczej, s膮d zawiadamia je o orzeczeniu zakazu wykonywania zawodu lub
prowadzenia okre艣lonej dzia艂alno艣ci gospodarczej.
Art. 183a. 偶 1. Je偶eli nie orzeczono o tym w wyroku, s膮d okre艣la odst臋py
czasu, w kt贸rych skazany ma zg艂asza膰 si臋 do Policji lub innego wyznaczonego
organu, wskazuje minimaln膮 odleg艂o艣膰 od os贸b chronionych zakazem zbli偶ania si臋
do nich oraz okre艣la termin wykonania nakazu okresowego opuszczenia lokalu
zajmowanego wsp贸lnie z pokrzywdzonym.
偶 2. Na postanowienie s膮du przys艂uguje za偶alenie.
Art. 184. Przesy艂aj膮c odpis wyroku, w kt贸rym orzeczono 艣rodek karny
wymieniony w niniejszym oddziale lub oddziale 1, albo zawiadomienie o
wymierzeniu takiego 艣rodka, s膮d podaje na podstawie tre艣ci wyroku dat臋
pocz膮tkow膮, od kt贸rej nale偶y liczy膰 okres wykonywania tego 艣rodka.
Art. 185. Pracodawcy lub instytucje wymienione w art. 180 i 181 podejmuj膮
stosowne decyzje i bezzw艂ocznie zawiadamiaj膮 o tym s膮d, kt贸ry w razie stwierdzenia
nieprawid艂owo艣ci nakazuje je usun膮膰.
Art. 186. Je偶eli wobec skazanego zastosowano art. 72 偶 1 Kodeksu karnego,
przepisy art. 180 i 181 stosuje si臋 odpowiednio.
Art. 186a. Na postanowienie, wydane na podstawie art. 84 偶 1 Kodeksu
karnego w przedmiocie uznania za wykonany nakazu lub zakazu, przys艂uguje
za偶alenie.
Oddzia艂 3
Przepadek
Art. 187. 偶 1. S膮d bezzw艂ocznie po uprawomocnieniu si臋 wyroku przesy艂a
Zmiany w art.
187 i art. 188
jego odpis lub wyci膮g [urz臋dowi skarbowemu] wejd膮 w 偶ycie z
dn. 1.07.2016 r.
skarbowego>, w艂a艣ciwemu ze wzgl臋du na siedzib臋 s膮du pierwszej instancji, w celu
(Dz. U. z 2015 r.
poz. 1269 i 2184).
wykonania orzeczonego przepadku lub nawi膮zki na rzecz Skarbu Pa艅stwa.
偶 2. Obj臋te przepadkiem przedmiot, korzy艣膰 maj膮tkowa lub jej r贸wnowarto艣膰
przechodz膮 na w艂asno艣膰 Skarbu Pa艅stwa z chwil膮 uprawomocnienia si臋 wyroku,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 135/177
a w wypadku wytoczenia pow贸dztwa, o kt贸rym mowa w art. 293 偶 7 Kodeksu
post臋powania karnego z chwil膮 uprawomocnienia si臋 wyroku oddalaj膮cego
pow贸dztwo przeciwko Skarbowi Pa艅stwa.
Art. 188. 偶 1. Wykonuj膮c przepadek, [urz膮d skarbowy] skarbowego> przejmuje w posiadanie sk艂adniki mienia wymienione w wyroku.
偶 2. Wykonuj膮c przepadek przedmiot贸w, r贸wnowarto艣ci takich przedmiot贸w,
korzy艣ci osi膮gni臋tych z przest臋pstwa albo r贸wnowarto艣ci takich korzy艣ci, [urz膮d
skarbowy] , w razie potrzeby, ustala sk艂adniki
mienia obj臋tego przepadkiem, przed ich przej臋ciem.
偶 3. Przed przyst膮pieniem do przej臋cia sk艂adnik贸w mienia, o kt贸rych mowa w 偶
1 lub 2, [urz膮d skarbowy] nie ma obowi膮zku
wcze艣niejszego wzywania osoby, u kt贸rej si臋 znajduj膮, do ich wydania.
偶 4. Przej臋te nieruchomo艣ci [urz膮d skarbowy] skarbowego> przekazuje w zarz膮d w艂a艣ciwym organom administracji publicznej.
偶 5. Przej臋te rzeczy ruchome, wierzytelno艣ci i inne prawa maj膮tkowe [urz膮d
skarbowy] spieni臋偶a wed艂ug przepis贸w o
egzekucji 艣wiadcze艅 pieni臋偶nych w post臋powaniu egzekucyjnym w administracji.
偶 6. Przej臋te przedmioty o warto艣ci historycznej, naukowej lub artystycznej
spieni臋偶a si臋, gdy wskazane przez wojew贸dzkiego konserwatora zabytk贸w
pa艅stwowe muzeum, biblioteka lub archiwum nie wyra偶膮 zgody na ich nieodp艂atne
nabycie.
Art. 189. Przepadek rzeczy g艂贸wnej obejmuje r贸wnie偶 przynale偶no艣ci tej
rzeczy, chyba 偶e co innego wynika z orzeczenia.
Art. 190. 偶 1. Orzeczony przepadek nie narusza praw rzeczowych
ograniczonych obci膮偶aj膮cych obj臋te przepadkiem sk艂adniki mienia, z wyj膮tkiem
hipoteki i zastawu, kt贸re wygasaj膮, a wierzytelno艣ci zabezpieczone tymi prawami
podlegaj膮 zaspokojeniu do wysoko艣ci sumy uzyskanej ze spieni臋偶enia sk艂adnik贸w
mienia lub ich warto艣ci, gdy nie zostan膮 spieni臋偶one i nie podlegaj膮 zniszczeniu.
偶 2. Zaspokojenie wierzyciela, kt贸rego wierzytelno艣膰 jest zabezpieczona
Zmiany w art.
190 i art. 192
hipotek膮 lub zastawem, je偶eli przedmiot zastawu nie podlega spieni臋偶eniu, nast臋puje
wejd膮 w 偶ycie z
dn. 1.07.2016 r.
po oszacowaniu nieruchomo艣ci lub przedmiotu zastawu. Oszacowanie
(Dz. U. z 2015 r.
poz. 1269 i 2184).
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 136/177
nieruchomo艣ci, wed艂ug przepis贸w o egzekucji z nieruchomo艣ci, [urz膮d skarbowy]
zleca komornikowi s膮dowemu.
Art. 191. 偶 1. Podstaw臋 ujawnienia Skarbu Pa艅stwa jako w艂a艣ciciela
nieruchomo艣ci w ksi臋dze wieczystej oraz podstaw臋 wykre艣lenia obci膮偶aj膮cych j膮
hipotek stanowi orzeczenie o zastosowaniu przepadku, kt贸re dotyczy tej
nieruchomo艣ci.
偶 2. W razie wytoczenia przez osob臋 trzeci膮 pow贸dztwa o zwolnienie
nieruchomo艣ci od wykonania przepadku, wpis w艂asno艣ci Skarbu Pa艅stwa do ksi臋gi
wieczystej mo偶e nast膮pi膰 po prawomocnym oddaleniu pow贸dztwa.
Art. 192. 偶 1. W razie uchylenia orzeczenia o przepadku, jego darowania lub
zwolnienia rzeczy w wyniku wniesionego pow贸dztwa sk艂adniki mienia przej臋te
w trakcie wykonania przepadku zwraca si臋 uprawnionemu. W razie niemo偶no艣ci
zwrotu Skarb Pa艅stwa odpowiada za szkod臋, kt贸r膮 poni贸s艂 uprawniony.
偶 2. Osoba, kt贸rej zwraca si臋 przedmioty obj臋te przepadkiem lub wyp艂aca
odszkodowanie w ramach odpowiedzialno艣ci, o kt贸rej mowa w 偶 1, obowi膮zana jest
do zwrotu Skarbowi Pa艅stwa sum zap艂aconych wierzycielom na podstawie art. 190
do wysoko艣ci warto艣ci zwr贸conych sk艂adnik贸w mienia lub wyp艂aconego
odszkodowania. Je偶eli zwrotowi podlega nieruchomo艣膰, wierzytelno艣膰 Skarbu
Pa艅stwa zabezpiecza si臋 przez wpis hipoteki przymusowej w ksi臋dze wieczystej
prowadzonej dla tej nieruchomo艣ci. Podstaw臋 wpisu stanowi postanowienie o
zabezpieczeniu, wydane przez [urz膮d skarbowy] skarbowego>.
偶 3. W zakresie nie uregulowanym w niniejszej ustawie do odpowiedzialno艣ci,
o kt贸rej mowa w 偶 1, stosuje si臋 przepisy Kodeksu cywilnego.
Art. 193. 偶 1. Je偶eli orzeczono przepadek przedmiot贸w do艂膮czonych do akt
sprawy lub przechowywanych w s膮dowej sk艂adnicy dowod贸w, s膮d wydaje te
przedmioty w艂a艣ciwemu organowi skarbowemu.
偶 2. Je偶eli orzeczono przepadek przedmiot贸w zabezpieczonych i oddanych na
Zmiany w art.
193 i art. 195a
przechowanie, s膮d naka偶e instytucji lub osobie, kt贸rej przedmioty te oddano na
wejd膮 w 偶ycie z
dn. 1.07.2016 r.
przechowanie, aby wyda艂a je w艂a艣ciwemu [urz臋dowi skarbowemu] (Dz. U. z 2015 r.
poz. 1269 i 2184).
urz臋du skarbowego> .
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 137/177
Art. 194. Minister Sprawiedliwo艣ci mo偶e okre艣li膰, w drodze rozporz膮dzenia,
wykaz przedmiot贸w, kt贸re w razie orzeczenia ich przepadku przekazuje si臋
bezpo艣rednio innym organom ni偶 organ egzekucyjny wymieniony w art. 187, maj膮c
na uwadze w szczeg贸lno艣ci w艂a艣ciwo艣膰 tych organ贸w oraz rodzaj przedmiot贸w
podlegaj膮cych przekazaniu.
Art. 195. Je偶eli warto艣膰 przedmiot贸w, kt贸rych przepadek orzeczono, jest
nieznaczna, s膮d pozostawia je w aktach sprawy albo zarz膮dza ich zniszczenie. Z
czynno艣ci zniszczenia sporz膮dza si臋 protok贸艂.
Art. 195a. 偶 1. Je偶eli jednym postanowieniem zabezpieczono gro偶膮cy
przepadek oraz grzywn臋, obowi膮zek naprawienia szkody lub zado艣膰uczynienia za
doznan膮 krzywd臋, 艣wiadczenie pieni臋偶ne, nawi膮zk臋 lub wykonanie orzeczenia
o kosztach s膮dowych w post臋powaniu karnym, s膮d lub prokurator, kt贸ry wyda艂 to
postanowienie, mo偶e zleci膰 jego wykonanie w ca艂o艣ci organowi okre艣lonemu
w art. 187.
偶 2. W wypadku, o kt贸rym mowa w 偶 1, je偶eli orzeczono przepadek, [urz膮d
skarbowy] prowadzi r贸wnie偶 egzekucj臋
orzeczonej jednocze艣nie grzywny i zas膮dzonych od skazanego koszt贸w s膮dowych
oraz egzekucj臋 orzeczonego obowi膮zku naprawienia szkody lub zado艣膰uczynienia za
doznan膮 krzywd臋, 艣wiadczenia pieni臋偶nego albo nawi膮zki.
Art. 195aa. 偶 1. Je偶eli przedmiot, kt贸rego przepadek orzeczono, ma warto艣膰
naukow膮, artystyczn膮 lub historyczn膮, s膮d mo偶e, na wniosek lub za zgod膮 muzeum,
postanowi膰 o wykonaniu przepadku tego przedmiotu poprzez przekazanie go temu
muzeum.
偶 2. W razie wydania postanowienia, o kt贸rym mowa w 偶 1, s膮d naka偶e
urz臋dowi skarbowemu lub innemu organowi wydanie przedmiotu, kt贸rego przepadek
orzeczono, w艂a艣ciwemu muzeum. Skarb Pa艅stwa odpowiada za szkod臋, kt贸r膮
ponios艂y osoby trzecie wskutek umorzenia post臋powania prowadzonego celem
wykonania orzeczonego przepadku. Je偶eli przedmiot, kt贸rego przepadek orzeczono,
nie zosta艂 jeszcze wydany urz臋dowi skarbowemu lub innemu organowi, wydaje si臋
go bezpo艣rednio w艂a艣ciwemu muzeum.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 138/177
Art. 195b. Przepisy niniejszego oddzia艂u stosuje si臋 odpowiednio do
wykonania orzecze艅, o kt贸rych mowa w rozdziale 66d Kodeksu post臋powania
karnego.
Oddzia艂 4
Naprawienie szkody, zado艣膰uczynienie, nawi膮zka i 艣wiadczenie pieni臋偶ne
Art. 196. 偶 1. W razie orzeczenia obowi膮zku naprawienia szkody lub
zado艣膰uczynienia na rzecz osoby, kt贸ra nie bra艂a udzia艂u w sprawie, nawi膮zki lub
艣wiadczenia pieni臋偶nego, s膮d, z urz臋du i bez pobierania jakichkolwiek op艂at,
przesy艂a tytu艂 egzekucyjny pokrzywdzonemu lub innej osobie uprawnionej.
偶 2. Przy podziale sumy uzyskanej z egzekucji nale偶no艣ci z tytu艂u obowi膮zku
naprawienia szkody, nawi膮zki lub 艣wiadczenia pieni臋偶nego podlegaj膮 zaspokojeniu
w kolejno艣ci przewidzianej dla nale偶no艣ci wierzycieli, kt贸rzy prowadzili egzekucj臋,
wed艂ug przepis贸w Kodeksu post臋powania cywilnego, chyba 偶e ze wzgl臋du na rodzaj
nale偶no艣ci podlegaj膮 zaspokojeniu w kolejno艣ci wy偶szej.
Art. 196a. (uchylony).
Oddzia艂 5
Podanie wyroku do publicznej wiadomo艣ci
Art. 197. 偶 1. S膮d okre艣la spos贸b podania wyroku do publicznej wiadomo艣ci,
je偶eli nie okre艣lono tego w wyroku.
偶 1a. Je偶eli spos贸b podania wyroku do publicznej wiadomo艣ci nie zosta艂
okre艣lony w wyroku, s膮d mo偶e orzec o podaniu wyroku do publicznej wiadomo艣ci
przez umieszczenie odpisu wyroku lub wyci膮gu z wyroku, ze wzmiank膮 o
prawomocno艣ci, na stronie Biuletynu Informacji Publicznej s膮du.
偶 2. Na postanowienie w przedmiocie sposobu podania wyroku do publicznej
wiadomo艣ci prokuratorowi oraz skazanemu i jego obro艅cy, a tak偶e
pokrzywdzonemu, cho膰by nie by艂 stron膮 w procesie, przys艂uguje za偶alenie.
Art. 198. 偶 1. W razie orzeczenia podania wyroku do publicznej wiadomo艣ci
przez og艂oszenie w czasopi艣mie, s膮d przesy艂a odpis wyroku lub wyci膮g z wyroku, ze
wzmiank膮 dotycz膮c膮 prawomocno艣ci, redakcji okre艣lonego w wyroku czasopisma, z
poleceniem wydrukowania w jednym z najbli偶szych jego numer贸w.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 139/177
偶 2. Redakcja czasopisma ma obowi膮zek zawiadomi膰 s膮d o wykonaniu
polecenia, przesy艂aj膮c jednocze艣nie egzemplarz, w kt贸rym zamieszczono og艂oszenie;
w razie nieprawid艂owo艣ci s膮d nakazuje je usun膮膰.
Art. 199. 偶 1. W razie orzeczenia podania wyroku do publicznej wiadomo艣ci w
inny spos贸b, s膮d zgodnie z tre艣ci膮 wyroku wydaje komu nale偶y odpowiednie
polecenie, przesy艂aj膮c jednocze艣nie odpis wyroku lub wyci膮g z wyroku ze wzmiank膮
o prawomocno艣ci.
偶 2. Ten, kto otrzyma艂 polecenie, ma obowi膮zek je wykona膰 w czasie, miejscu i
w spos贸b okre艣lony przez s膮d oraz bezzw艂ocznie zawiadomi膰 o tym s膮d, kt贸ry w
razie zauwa偶enia nieprawid艂owo艣ci nakazuje je usun膮膰.
Rozdzia艂 XIII
艢rodki zabezpieczaj膮ce
Art. 199a. 偶 1. S膮d, kt贸ry wyda艂 orzeczenie w pierwszej instancji, jest
w艂a艣ciwy do orzekania w przedmiocie 艣rodk贸w zabezpieczaj膮cych na zasadach
okre艣lonych w rozdziale X Kodeksu karnego.
偶 2. S膮d, kt贸ry wyda艂 orzeczenie w pierwszej instancji, jest w艂a艣ciwy
w post臋powaniu dotycz膮cym wykonania 艣rodk贸w zabezpieczaj膮cych, z wyj膮tkiem
elektronicznej kontroli miejsca pobytu.
偶 3. Na postanowienie co do 艣rodka zabezpieczaj膮cego przys艂uguje za偶alenie.
Art. 199b. 偶 1. Wniosek o orzeczenie, zmian臋 lub uchylenie 艣rodka
zabezpieczaj膮cego mo偶e z艂o偶y膰 r贸wnie偶 dyrektor zak艂adu karnego, kierownik
zak艂adu psychiatrycznego lub kierownik podmiotu leczniczego, w kt贸rym sprawca
odbywa terapi臋 lub terapi臋 uzale偶nie艅.
偶 2. Przed orzeczeniem, zmian膮 i uchyleniem 艣rodka zabezpieczaj膮cego s膮d
wys艂uchuje:
1) psychologa,
2) w sprawach os贸b niepoczytalnych, o ograniczonej poczytalno艣ci lub
z zaburzeniami osobowo艣ci albo gdy s膮d uzna to za wskazane ponadto
lekarza psychiatr臋,
3) w sprawach os贸b z zaburzeniami preferencji seksualnych bieg艂ych
wskazanych w pkt 1 i 2 oraz lekarza seksuologa lub psychologa seksuologa.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 140/177
W sprawach os贸b uzale偶nionych mo偶na r贸wnie偶 wys艂ucha膰 bieg艂ego w przedmiocie
uzale偶nienia.
偶 3. W posiedzeniu ma prawo wzi膮膰 udzia艂 prokurator, sprawca lub jego
obro艅ca oraz wnioskodawca okre艣lony w 偶 1.
偶 4. Mo偶na pozostawi膰 bez rozpoznania wniosek o zmian臋 lub uchylenie 艣rodka
zabezpieczaj膮cego, je偶eli od wydania poprzedniego orzeczenia w tym przedmiocie
up艂yn臋艂o mniej ni偶 6 miesi臋cy, a wnioskodawca nie wskaza艂 nowych okoliczno艣ci
maj膮cych znaczenie dla rozstrzygni臋cia.
Art. 200. 偶 1. Przez zak艂ad psychiatryczny, o kt贸rym mowa w art. 93a 偶 1
pkt 4 Kodeksu karnego, rozumie si臋 podmiot leczniczy udzielaj膮cy 艣wiadcze艅 opieki
zdrowotnej w zakresie opieki psychiatrycznej.
偶 2. Zak艂ady psychiatryczne, o kt贸rych mowa w 偶 1, mog膮 by膰 organizowane
jako zak艂ady dysponuj膮ce warunkami:
1) podstawowego zabezpieczenia,
2) wzmocnionego zabezpieczenia,
3) maksymalnego zabezpieczenia.
偶 3. (uchylony).
偶 3a. Zak艂ady psychiatryczne wykonuj膮ce 艣rodek zabezpieczaj膮cy w postaci
umieszczenia w zak艂adzie psychiatrycznym wobec sprawc贸w okre艣lonych w art. 93c
pkt 3 Kodeksu karnego, organizowane s膮 jako zak艂ady dysponuj膮ce warunkami
wzmocnionego zabezpieczenia.
偶 3b. 艢rodek zabezpieczaj膮cy w postaci terapii orzeczonej wobec sprawcy
okre艣lonego w art. 93c pkt 3 Kodeksu karnego wykonuje si臋 w podmiotach
leczniczych.
偶 4. (uchylony).
偶 5. Zak艂ady, o kt贸rych mowa w 偶 2 pkt 3, podlegaj膮 ministrowi w艂a艣ciwemu
do spraw zdrowia.
Art. 200a. Do zak艂adu psychiatrycznego dysponuj膮cego warunkami
maksymalnego zabezpieczenia kieruje si臋 sprawc臋, je偶eli:
1) jego powtarzaj膮ce si臋 zachowania zagra偶aj膮ce 偶yciu lub zdrowiu innych os贸b
lub powoduj膮ce niszczenie przedmiot贸w znacznej warto艣ci, nie mog膮 by膰
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 141/177
opanowane w zamkni臋tym zak艂adzie psychiatrycznym dysponuj膮cym
warunkami wzmocnionego zabezpieczenia,
2) nie jest mo偶liwe zapobie偶enie samowolnemu oddaleniu si臋 z zamkni臋tego
zak艂adu psychiatrycznego dysponuj膮cego wzmocnionymi warunkami
zabezpieczenia sprawcy, stwarzaj膮cego znaczne zagro偶enie poza zak艂adem.
Art. 200b. Do zak艂adu psychiatrycznego dysponuj膮cego warunkami
wzmocnionego zabezpieczenia kieruje si臋 sprawc臋, je偶eli:
1) jego zachowania zagra偶aj膮ce 偶yciu lub zdrowiu innych os贸b lub powoduj膮ce
niszczenie przedmiot贸w znacznej warto艣ci nie mog膮 by膰 opanowane
w zak艂adzie psychiatrycznym, dysponuj膮cym warunkami podstawowego
zabezpieczenia,
2) nie jest mo偶liwe zapobie偶enie samowolnemu oddaleniu si臋 z zak艂adu
psychiatrycznego, dysponuj膮cego warunkami podstawowego zabezpieczenia
sprawcy, stwarzaj膮cego zagro偶enie poza zak艂adem.
Art. 200c. Do zak艂adu psychiatrycznego dysponuj膮cego warunkami
podstawowego zabezpieczenia kieruje si臋 sprawc臋, kt贸ry nie kwalifikuje si臋 do
zak艂adu psychiatrycznego, o kt贸rym mowa w art. 200a oraz w art. 200b.
Art. 201. 偶 1. W celu zapewnienia w艂a艣ciwego miejsca wykonywania 艣rodk贸w
zabezpieczaj膮cych, o kt贸rych mowa w art. 200 偶 1 i 2, minister w艂a艣ciwy do spraw
zdrowia powo艂uje komisj臋 psychiatryczn膮 do spraw 艣rodk贸w zabezpieczaj膮cych.
偶 1a. Do zada艅 komisji psychiatrycznej do spraw 艣rodk贸w zabezpieczaj膮cych
nale偶y:
1) wydawanie opinii dla w艂a艣ciwych s膮d贸w lub innych uprawnionych instytucji
w sprawie przyjmowania, wypisywania lub przenoszenia sprawc贸w, wobec
kt贸rych orzeczono wykonywanie 艣rodka zabezpieczaj膮cego w zak艂adach
psychiatrycznych,
2) analiza dost臋pnej dokumentacji, w tym dokumentacji medycznej, w zakresie
okre艣lonym w pkt 1,
3) analiza informacji o liczbie dost臋pnych miejsc w zak艂adach psychiatrycznych
przeznaczonych do wykonywania 艣rodk贸w zabezpieczaj膮cych,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 142/177
4) wizytacja i ocena zak艂ad贸w psychiatrycznych dysponuj膮cych warunkami
podstawowego, wzmocnionego i maksymalnego zabezpieczenia, w kt贸rych
wykonywany jest 艣rodek zabezpieczaj膮cy.
偶 2. Wykonuj膮c orzeczenie o zastosowaniu 艣rodka zabezpieczaj膮cego
zwi膮zanego z umieszczeniem w zak艂adzie psychiatrycznym, o kt贸rym mowa
w art. 200 偶 1, s膮d, po zasi臋gni臋ciu opinii komisji psychiatrycznej do spraw 艣rodk贸w
zabezpieczaj膮cych, okre艣la rodzaj tego zak艂adu i przesy艂a odpis orzeczenia wraz
z poleceniem doprowadzenia sprawcy w艂a艣ciwej ze wzgl臋du na miejsce pobytu
sprawcy jednostce Policji lub w艂a艣ciwemu organowi wojskowemu, a odpis
orzeczenia oraz polecenie doprowadzenia wraz z poleceniem przyj臋cia
kierownikowi wskazanego zak艂adu. Kierownik wskazanego zak艂adu
psychiatrycznego zapewnia transport sanitarny odpowiadaj膮cy wymaganiom
okre艣lonym dla zespo艂u ratownictwa medycznego, po powiadomieniu go przez
w艂a艣ciw膮 jednostk臋 Policji lub w艂a艣ciwy organ wojskowy o miejscu, dniu oraz
godzinie planowanego transportu.
偶 2a. (uchylony).
偶 2b. W wypadku skierowania sprawcy na terapi臋 lub terapi臋 uzale偶nie艅 s膮d
przesy艂a odpis orzeczenia kierownikowi podmiotu leczniczego.
偶 2c. (uchylony).
偶 2d. (uchylony).
偶 3. Je偶eli sprawca przebywa w zak艂adzie karnym albo w areszcie 艣ledczym,
polecenie doprowadzenia s膮d przesy艂a dyrektorowi tego zak艂adu lub aresztu,
za艂膮czaj膮c odpis orzeczenia.
偶 3a. Za sporz膮dzenie opinii okre艣lonej w 偶 2 cz艂onkom komisji przys艂uguje
wynagrodzenie oraz zwrot poniesionych przez nich niezb臋dnych wydatk贸w na
zasadach okre艣lonych w art. 618f Kodeksu post臋powania karnego. Cz艂onkowie
komisji maj膮 prawo do zwrotu koszt贸w przejazdu na posiedzenia komisji na
zasadach okre艣lonych w przepisach dotycz膮cych podr贸偶y s艂u偶bowych na terenie
kraju.
偶 4. Minister w艂a艣ciwy do spraw zdrowia, w porozumieniu z Ministrem
Sprawiedliwo艣ci, okre艣la, w drodze rozporz膮dzenia,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 143/177
1) tryb powo艂ywania i odwo艂ywania cz艂onk贸w komisji psychiatrycznej do spraw
艣rodk贸w zabezpieczaj膮cych, jej sk艂ad i spos贸b dzia艂ania, a tak偶e spos贸b
post臋powania z prowadzon膮 przez komisj臋 dokumentacj膮,
2) regulamin organizacyjno-porz膮dkowy wykonywania 艣rodk贸w
zabezpieczaj膮cych,
3) warunki zabezpieczenia zak艂ad贸w psychiatrycznych przeznaczonych do
wykonywania 艣rodka zabezpieczaj膮cego, o kt贸rych mowa w art. 200 偶 2
maj膮c na uwadze prawid艂ow膮 realizacj臋 zada艅 komisji, poddanie sprawcy
umieszczonego w zak艂adzie psychiatrycznym w艂a艣ciwemu leczeniu lub w艂a艣ciwym
metodom terapeutycznym, przeciwdzia艂anie zachowaniom sprawcy zagra偶aj膮cym
偶yciu i zdrowiu w艂asnemu i innych os贸b lub powoduj膮cym niszczenie przedmiot贸w
znacznej warto艣ci oraz zapobie偶enie samowolnemu oddaleniu si臋 sprawcy z zak艂adu.
偶 5. Minister w艂a艣ciwy do spraw zdrowia og艂asza, w drodze obwieszczenia,
w Dzienniku Urz臋dowym Rzeczypospolitej Polskiej Monitor Polski wykazy:
1) zak艂ad贸w psychiatrycznych przeznaczonych do wykonywania 艣rodka
zabezpieczaj膮cego wobec sprawc贸w okre艣lonych w art. 93c pkt 1 3 Kodeksu
karnego, w tym zak艂ad贸w psychiatrycznych przeznaczonych do wykonywania
艣rodka zabezpieczaj膮cego w postaci pobytu w zak艂adzie psychiatrycznym,
orzeczonego wobec skazanych za przest臋pstwa skierowane przeciwko wolno艣ci
seksualnej, z uwzgl臋dnieniem warunk贸w, o kt贸rych mowa w art. 200 偶 2, wraz
z podaniem liczby 艂贸偶ek,
2) podmiot贸w leczniczych przeznaczonych do wykonywania terapii wobec
sprawc贸w okre艣lonych w art. 93c Kodeksu karnego w zakresie dzia艂alno艣ci
stacjonarnej, wraz z podaniem liczby 艂贸偶ek.
偶 6. (uchylony).
Art. 202. Sprawc臋, wobec kt贸rego wykonywany jest 艣rodek zabezpieczaj膮cy,
obejmuje si臋 odpowiednim post臋powaniem leczniczym, psychoterapeutycznym,
rehabilitacyjnym lub resocjalizacyjnym, kt贸rego celem jest poprawa stanu jego
zdrowia i zachowania w stopniu umo偶liwiaj膮cym funkcjonowanie w spo艂ecze艅stwie
w spos贸b niestwarzaj膮cy zagro偶enia porz膮dku prawnego, a w wypadku sprawcy
umieszczonego w zak艂adzie psychiatrycznym r贸wnie偶 dalsze leczenie
w warunkach poza tym zak艂adem.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 144/177
Art. 202a. 偶 1. Pobyt w zak艂adzie psychiatrycznym orzeczony wobec
sprawc贸w, o kt贸rych mowa w art. 93c pkt 2 Kodeksu karnego, nast臋puje przed
wykonaniem kary pozbawienia wolno艣ci, podczas przerwy w wykonywaniu tej kary
lub po jej wykonaniu. O zwolnieniu z zak艂adu rozstrzyga s膮d na podstawie wynik贸w
leczenia.
偶 2. S膮d zalicza na poczet kary okres pobytu skazanego w zak艂adzie. Skazanego
mo偶na warunkowo zwolni膰 z odbycia reszty kary, je偶eli zosta艂y spe艂nione warunki,
o kt贸rych mowa w art. 77 79 Kodeksu karnego, a wyniki leczenia za tym
przemawiaj膮; doz贸r jest obowi膮zkowy.
Art. 202b. 偶 1. Orzekaj膮c terapi臋 lub terapi臋 uzale偶nie艅 wobec skazanego
okre艣lonego w art. 93c pkt 5 Kodeksu karnego, kt贸ry zostaje zwolniony z zak艂adu
psychiatrycznego lub zak艂adu karnego, s膮d ustala okres pr贸by na czas od 6 miesi臋cy
do lat 2 i oddaje skazanego pod doz贸r kuratora lub osoby godnej zaufania,
stowarzyszenia, instytucji albo organizacji spo艂ecznej, do kt贸rej dzia艂alno艣ci nale偶y
troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym.
偶 2. S膮d mo偶e zarz膮dzi膰 ponowne umieszczenie skazanego w zak艂adzie
karnym, je偶eli skazany w okresie pr贸by uchyla si臋 od poddania si臋 terapii lub terapii
uzale偶nie艅, uchyla si臋 od dozoru kuratora, pope艂nia przest臋pstwo lub ra偶膮co narusza
porz膮dek prawny albo regulamin organizacyjny podmiotu leczniczego.
偶 3. Je偶eli w okresie pr贸by i w ci膮gu dalszych 6 miesi臋cy nie zarz膮dzono
ponownego umieszczenia skazanego w zak艂adzie karnym, kar臋 uwa偶a si臋 za odbyt膮
z up艂ywem okresu pr贸by.
Art. 203. 偶 1. Kierownik zak艂adu psychiatrycznego, w kt贸rym wykonuje si臋
艣rodek zabezpieczaj膮cy, nie rzadziej ni偶 co 6 miesi臋cy przesy艂a do s膮du opini臋
o stanie zdrowia sprawcy umieszczonego w tym zak艂adzie i o post臋pach w leczeniu
lub terapii; opini臋 tak膮 obowi膮zany jest przes艂a膰 bezzw艂ocznie, je偶eli w zwi膮zku ze
zmian膮 stanu zdrowia sprawcy uzna, 偶e jego dalsze pozostawanie w zak艂adzie nie
jest konieczne.
偶 2. S膮d mo偶e w ka偶dym czasie 偶膮da膰 opinii o stanie zdrowia i stosowanym
leczeniu lub terapii oraz ich wynik贸w wobec sprawcy umieszczonego w zak艂adzie, o
kt贸rym mowa w 偶 1.
偶 3. Za sporz膮dzenie opinii okre艣lonej w 偶 1 wynagrodzenie nie przys艂uguje.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 145/177
Art. 204. 偶 1. Je偶eli wobec sprawcy orzeczono pobyt w zak艂adzie
psychiatrycznym, s膮d, nie rzadziej ni偶 co 6 miesi臋cy, orzeka w przedmiocie dalszego
stosowania tego 艣rodka, a w wypadku uzyskania opinii, 偶e dalsze pozostawanie
sprawcy w zak艂adzie nie jest konieczne bezzw艂ocznie. W razie potrzeby s膮d
zasi臋ga opinii innych bieg艂ych.
偶 2. W posiedzeniu w przedmiocie dalszego stosowania pobytu sprawcy
w zak艂adzie psychiatrycznym obowi膮zkowy jest udzia艂:
1) prokuratora,
2) obro艅cy w wypadkach okre艣lonych w art. 8 偶 2, chyba 偶e s膮d orzeka na korzy艣膰
lub zgodnie z wnioskiem skazanego.
偶 3. Orzekaj膮c o zwolnieniu z zak艂adu psychiatrycznego, s膮d w razie
stwierdzenia, 偶e zachodz膮 przes艂anki do przyj臋cia sprawcy do domu pomocy
spo艂ecznej w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia
psychicznego (Dz. U. z 2011 r. Nr 231, poz. 1375), zawiadamia o tym w艂a艣ciwy
organ do spraw pomocy spo艂ecznej.
偶 4. Przepis 偶 1 stosuje si臋 odpowiednio, je偶eli wobec sprawcy orzeczono inny
艣rodek zabezpieczaj膮cy, z tym 偶e s膮d orzeka w przedmiocie dalszego stosowania
tego 艣rodka nie rzadziej ni偶 co 12 miesi臋cy.
Art. 204a. Wobec sprawcy umieszczonego w zak艂adzie psychiatrycznym
mo偶na stosowa膰 艣rodki przymusu bezpo艣redniego na zasadach, w trybie i w spos贸b
okre艣lony w przepisach o ochronie zdrowia psychicznego.
Art. 204b. W zak艂adach psychiatrycznych, o kt贸rych mowa w art. 200 偶 2 pkt 2
i 3, dopuszcza si臋 kontrolowanie przedmiot贸w posiadanych przez sprawc贸w oraz
pomieszcze艅, w kt贸rych oni przebywaj膮. Przepisy art. 116 偶 4 6 stosuje si臋
odpowiednio.
Art. 204c. Osobiste kontakty sprawcy przebywaj膮cego w zak艂adzie
psychiatrycznym, o kt贸rym mowa w art. 200 偶 2 pkt 2 lub 3, z osobami
odwiedzaj膮cymi mog膮 odbywa膰 si臋 tylko za zgod膮 kierownik贸w tych zak艂ad贸w.
Mo偶na odm贸wi膰 udzielenia takiej zgody, w szczeg贸lno艣ci gdy kontakty te powoduj膮
wzrost ryzyka zachowa艅 niebezpiecznych.
Art. 204d. 偶 1. Sprawcy przebywaj膮cemu w zak艂adzie psychiatrycznym,
o kt贸rym mowa w art. 200c, mo偶na udzieli膰 zezwolenia na czasowy pobyt poza
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 146/177
zak艂adem pod opiek膮 cz艂onka rodziny lub osoby godnej zaufania, je偶eli jest to
uzasadnione wzgl臋dami terapeutycznymi lub wa偶nymi wzgl臋dami rodzinnymi, za艣
niebezpiecze艅stwo, 偶e sprawca przebywaj膮cy poza zak艂adem dopu艣ci si臋 czynu
zabronionego lub zagrozi w艂asnemu 偶yciu lub zdrowiu, jest nieznaczne.
偶 2. Zezwolenia udziela si臋 na okres nieprzekraczaj膮cy 3 dni. W wyj膮tkowych,
szczeg贸lnie uzasadnionych wypadkach mo偶na udzieli膰 zezwolenia na okres
nieprzekraczaj膮cy 7 dni.
偶 3. Zezwolenia udziela kierownik zak艂adu po uzyskaniu opinii lekarza
prowadz膮cego. O udzieleniu zezwolenia kierownik zak艂adu niezw艂ocznie informuje
s膮d.
偶 4. Je偶eli sprawca nie powr贸ci do zak艂adu psychiatrycznego, o kt贸rym mowa
w art. 200c, z up艂ywem okresu, na kt贸ry udzielono zezwolenia, s膮d niezw艂ocznie
zarz膮dza jego poszukiwanie i zatrzymanie przez Policj臋 oraz doprowadzenie do
zak艂adu. Sprawc臋 doprowadza Policja w asy艣cie lekarza.
偶 5. Sprawcy, kt贸ry nie powr贸ci艂 do zak艂adu psychiatrycznego, o kt贸rym mowa
w art. 200c, z up艂ywem okresu, na kt贸ry udzielono zezwolenia, mo偶na udzieli膰
ponownego zezwolenia na czasowy pobyt poza zak艂adem nie wcze艣niej ni偶 po
up艂ywie roku od dnia powrotu sprawcy do zak艂adu.
偶 6. Sprawcy, kt贸ry, przebywaj膮c poza zak艂adem psychiatrycznym, o kt贸rym
mowa w art. 200c, dopu艣ci艂 si臋 czynu zabronionego lub zagrozi艂 w艂asnemu 偶yciu lub
zdrowiu, nie udziela si臋 ponownego zezwolenia na czasowy pobyt poza zak艂adem.
Art. 205. Do wykonania orzeczonego tytu艂em 艣rodka zabezpieczaj膮cego zakazu
lub nakazu, o kt贸rym mowa w art. 39 pkt 2 3 Kodeksu karnego, stosuje si臋
odpowiednio art. 180 186.
Art. 205a. 偶 1. Na wniosek pokrzywdzonego upowa偶niony s臋dzia niezw艂ocznie
zawiadamia pokrzywdzonego, jego przedstawiciela ustawowego lub osob臋, pod
kt贸rej sta艂膮 piecz膮 pokrzywdzony pozostaje, o zwolnieniu sprawcy z zak艂adu
psychiatrycznego po uchyleniu lub zmianie 艣rodka zabezpieczaj膮cego, ucieczce
sprawcy z zak艂adu psychiatrycznego, a tak偶e o udzieleniu zezwolenia, o kt贸rym
mowa w art. 204d.
偶 2. O prawie do z艂o偶enia wniosku, o kt贸rym mowa w 偶 1, poucza
pokrzywdzonego s膮d, kieruj膮c orzeczenie do wykonania.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 147/177
偶 3. W uzasadnionych przypadkach zawiadomienie, o kt贸rym mowa w 偶 1,
przekazuje si臋 r贸wnie偶 艣wiadkowi.
Rozdzia艂 XIV
Nale偶no艣ci s膮dowe
Art. 206. 偶 1. S膮d wzywa osob臋 zobowi膮zan膮 do uiszczenia koszt贸w s膮dowych
lub pieni臋偶nej kary porz膮dkowej do ich zap艂acenia w terminie 30 dni, a w razie
bezskutecznego up艂ywu tego terminu nale偶no艣ci te 艣ci膮ga si臋 w drodze egzekucji.
偶 2. W zakresie rozk艂adania na raty i umarzania nale偶no艣ci s膮dowych stosuje
si臋 odpowiednio art. 49 51, przy czym okres roz艂o偶enia na raty pieni臋偶nej kary
porz膮dkowej nie mo偶e przekroczy膰 6 miesi臋cy.
偶 3. Przepisy 偶 1 i 2 maj膮 odpowiednie zastosowanie do wykonania orzeczenia
o:
1) nawi膮zce na rzecz Skarbu Pa艅stwa oraz o przepadku, je偶eli jego przedmiotem
jest kwota pieni臋偶na,
2) nawi膮zce lub 艣wiadczeniu pieni臋偶nym na rzecz Funduszu Pomocy
Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej
z tym 偶e okres roz艂o偶enia na raty tych nale偶no艣ci nie mo偶e przekroczy膰 1 roku.
Rozdzia艂 XV
Tymczasowe aresztowanie
Art. 207. Wykonanie tymczasowego aresztowania s艂u偶y realizacji cel贸w, dla
kt贸rych ten 艣rodek zastosowano, a w szczeg贸lno艣ci zabezpieczeniu prawid艂owego
toku post臋powania karnego.
Art. 207a. Spos贸b wykonywania tymczasowego aresztowania nie mo偶e
narusza膰 uprawnie艅 procesowych tymczasowo aresztowanego.
Art. 208. 偶 1. Areszty 艣ledcze podlegaj膮 Ministrowi Sprawiedliwo艣ci.
偶 2. Tymczasowe aresztowanie wykonuje si臋 w aresztach 艣ledczych.
偶 3. Areszty 艣ledcze mog膮 by膰 tworzone jako samodzielne areszty lub jako
wyodr臋bnione oddzia艂y zak艂ad贸w karnych. Kilka areszt贸w 艣ledczych mo偶e posiada膰
wsp贸ln膮 administracj臋 b膮dz wydzielone s艂u偶by.
偶 4. Aresztem 艣ledczym kieruje dyrektor; wyodr臋bnionym oddzia艂em mo偶e
kierowa膰 podlegaj膮cy dyrektorowi kierownik.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 148/177
偶 5. Minister Sprawiedliwo艣ci, w drodze zarz膮dzenia, tworzy i znosi areszty
艣ledcze, maj膮c na wzgl臋dzie istniej膮ce potrzeby w tym zakresie.
偶 6. Dyrektor Generalny S艂u偶by Wi臋ziennej, okre艣la, w drodze zarz膮dzenia,
przeznaczenie areszt贸w 艣ledczych, uwzgl臋dniaj膮c w szczeg贸lno艣ci potrzeb臋
zapewnienia oraz racjonalnego wykorzystania miejsc zakwaterowania dla wszystkich
tymczasowo aresztowanych.
Art. 209. Do wykonywania tymczasowego aresztowania stosuje si臋
odpowiednio przepisy odnosz膮ce si臋 do wykonywania kary pozbawienia wolno艣ci,
ze zmianami wynikaj膮cymi z przepis贸w niniejszego rozdzia艂u.
Art. 210. Przyjmuj膮c tymczasowo aresztowanego do aresztu 艣ledczego nale偶y
go bezzw艂ocznie poinformowa膰 o przys艂uguj膮cych mu prawach i ci膮偶膮cych na nim
obowi膮zkach oraz o konsekwencjach wynikaj膮cych z art. 139 偶 1 Kodeksu
post臋powania karnego, a zw艂aszcza umo偶liwi膰 mu zapoznanie si臋 z przepisami
niniejszego kodeksu i regulaminu organizacyjno-porz膮dkowego wykonywania
tymczasowego aresztowania, oraz podda膰 odpowiednim badaniom lekarskim i
zabiegom sanitarnym.
Art. 211. 偶 1. Po przyj臋ciu tymczasowo aresztowanego do aresztu 艣ledczego
bezzw艂ocznie zawiadamia si臋 o tym organ, do kt贸rego dyspozycji tymczasowo
aresztowany pozostaje.
偶 2. Tymczasowo aresztowany ma prawo, bezzw艂ocznie po osadzeniu go w
areszcie 艣ledczym, zawiadomi膰 o miejscu swojego pobytu osob臋 najbli偶sz膮 albo inn膮
osob臋, stowarzyszenie, organizacj臋 lub instytucj臋, a tak偶e swojego obro艅c臋.
Tymczasowo aresztowany cudzoziemiec ma ponadto prawo powiadomi膰 w艂a艣ciwy
urz膮d konsularny, a w razie braku takiego urz臋du w艂a艣ciwe przedstawicielstwo
dyplomatyczne.
偶 3. Tymczasowo aresztowanego zwalnia si臋 w dniu, w kt贸rym up艂ywa termin
zastosowania tymczasowego aresztowania.
偶 4. Bezpo艣rednio przed zwolnieniem z aresztu 艣ledczego tymczasowo
aresztowanemu udziela si臋 stosownych informacji maj膮cych na celu przygotowanie
go do 偶ycia po zwolnieniu, w tym tak偶e o zakresie pomocy postpenitencjarnej oraz o
instytucjach i organach udzielaj膮cych tej pomocy.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 149/177
偶 5. Administracja aresztu 艣ledczego jest obowi膮zana udzieli膰 zwalnianemu
pomocy w udaniu si臋 do miejsca zameldowania lub miejsca zamieszkania albo do
podmiotu leczniczego.
偶 6. (uchylony)
偶 7. (uchylony)
Art. 212. 偶 1. Tymczasowo aresztowani powinni by膰 rozmieszczani w areszcie
艣ledczym w spos贸b zapobiegaj膮cy ich wzajemnej demoralizacji. W szczeg贸lno艣ci
nale偶y oddziela膰 niekaranych od uprzednio odbywaj膮cych kar臋 pozbawienia
wolno艣ci oraz m艂odocianych od doros艂ych, chyba 偶e szczeg贸lne wzgl臋dy
wychowawcze przemawiaj膮 za umieszczeniem doros艂ego z m艂odocianym lub
m艂odocianymi. Przy rozmieszczaniu tymczasowo aresztowanych w oddzia艂ach i
celach mieszkalnych bierze si臋 pod uwag臋 w szczeg贸lno艣ci:
1) konieczno艣膰 oddzielenia tymczasowo aresztowanych od skazanych, a tak偶e
tymczasowo aresztowanych funkcjonariuszy organ贸w powo艂anych do ochrony
bezpiecze艅stwa publicznego albo funkcjonariuszy i pracownik贸w S艂u偶by
Wi臋ziennej, pracownik贸w organ贸w wymiaru sprawiedliwo艣ci i 艣cigania od
pozosta艂ych tymczasowo aresztowanych,
2) potrzeb臋 zapewnienia porz膮dku i bezpiecze艅stwa w areszcie 艣ledczym,
3) zalecenia lekarskie, psychologiczne i rehabilitacyjne,
4) potrzeb臋 kszta艂towania w艂a艣ciwej atmosfery w艣r贸d tymczasowo aresztowanych,
5) konieczno艣膰 zapobiegania samoagresji i pope艂nianiu przest臋pstw podczas
tymczasowego aresztowania.
偶 2. Przy rozmieszczaniu tymczasowo aresztowanych administracja aresztu
艣ledczego uwzgl臋dnia wskazania organu, do kt贸rego dyspozycji pozostaj膮, maj膮ce na
celu zabezpieczenie prawid艂owego toku post臋powania karnego i zapewnienie
bezpiecze艅stwa w areszcie.
偶 2a. Przepis 偶 2 stosuje si臋 odpowiednio do konwojowania tymczasowo
aresztowanych.
偶 3. Je偶eli zachodzi konieczno艣膰 izolowania tymczasowo aresztowanych od
siebie, organ, do kt贸rego dyspozycji pozostaj膮, informuje o tym dyrektora aresztu
艣ledczego.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 150/177
Art. 212a. 偶 1. Komisja penitencjarna kwalifikuje tymczasowo aresztowanego
jako stwarzaj膮cego powa偶ne zagro偶enie spo艂eczne albo powa偶ne zagro偶enie dla
bezpiecze艅stwa aresztu oraz dokonuje, co najmniej raz na 3 miesi膮ce, weryfikacji
decyzji w tym przedmiocie. O podj臋tych decyzjach zawiadamia si臋 organ, do kt贸rego
dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje oraz s臋dziego penitencjarnego.
偶 2. Tymczasowo aresztowanego, o kt贸rym mowa w 偶 1, osadza si臋 w
wyznaczonym oddziale lub celi aresztu 艣ledczego w warunkach zapewniaj膮cych
wzmo偶on膮 ochron臋 spo艂ecze艅stwa i bezpiecze艅stwo tego aresztu, zawiadamiaj膮c o
tym s臋dziego penitencjarnego.
偶 3. Przy kwalifikowaniu tymczasowo aresztowanego jako stwarzaj膮cego
powa偶ne zagro偶enie spo艂eczne albo powa偶ne zagro偶enie dla bezpiecze艅stwa aresztu
stosuje si臋 odpowiednio przepisy art. 88a 偶 1 i 2.
偶 4. (uchylony).
偶 5. Tymczasowo aresztowanego obj臋tego ochron膮 na mocy ustawy z dnia 25
czerwca 1997 r. o 艣wiadku koronnym mo偶na osadzi膰, za jego zgod膮, w oddziale lub
celi, o kt贸rych mowa w art. 88a 偶 3.
偶 6. (uchylony).
Art. 212b. 偶 1. W areszcie 艣ledczym tymczasowo aresztowany, o kt贸rym mowa
w art. 212a, przebywa w nast臋puj膮cych warunkach:
1) cele mieszkalne oraz miejsca i pomieszczenia wyznaczone do: pracy, nauki,
przeprowadzania spacer贸w, widze艅, odprawiania nabo偶e艅stw, spotka艅
religijnych i nauczania religii oraz zaj臋膰 kulturalno-o艣wiatowych, z zakresu
kultury fizycznej i sportu wyposa偶a si臋 w odpowiednie zabezpieczenia
techniczno-ochronne,
2) cele mieszkalne s膮 cz臋艣ciej kontrolowane ni偶 te, w kt贸rych osadza si臋
tymczasowo aresztowanego, wobec kt贸rego nie podj臋to decyzji, o kt贸rej mowa
w art. 212a 偶 1,
3) tymczasowo aresztowany mo偶e uczy膰 si臋, pracowa膰, bezpo艣rednio uczestniczy膰
w nabo偶e艅stwach, spotkaniach religijnych i nauce religii oraz korzysta膰 z zaj臋膰
kulturalno-o艣wiatowych, z zakresu kultury fizycznej i sportu tylko w oddziale,
w kt贸rym jest osadzony,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 151/177
4) poruszanie si臋 tymczasowo aresztowanego po terenie aresztu 艣ledczego odbywa
si臋 pod wzmocnionym dozorem i jest ograniczone tylko do niezb臋dnych
potrzeb,
5) tymczasowo aresztowanego poddaje si臋 kontroli osobistej przy ka偶dorazowym
wyj艣ciu i powrocie do celi,
6) spacer tymczasowo aresztowanego odbywa si臋 w wyznaczonych miejscach pod
wzmocnionym dozorem,
7) spos贸b osobistego kontaktowania si臋 przedstawicieli podmiot贸w okre艣lonych w
art. 38 偶 1 z tymczasowo aresztowanym okre艣la ka偶dorazowo dyrektor aresztu
艣ledczego,
8) widzenia odbywaj膮 si臋 w wyznaczonych miejscach pod wzmocnionym
dozorem. W czasie korzystania z widze艅 w spos贸b uniemo偶liwiaj膮cy
bezpo艣redni kontakt z osobami odwiedzaj膮cymi tymczasowo aresztowany nie
mo偶e spo偶ywa膰 artyku艂贸w 偶ywno艣ciowych i napoj贸w. Widzenia nie mog膮
odbywa膰 si臋 w obecno艣ci tymczasowo aresztowanego, wobec kt贸rego nie
podj臋to decyzji, o kt贸rej mowa w art. 212a 偶 1,
9) tymczasowo aresztowany nie mo偶e korzysta膰 z w艂asnej odzie偶y i obuwia.
偶 2. Zachowanie tymczasowo aresztowanego stwarzaj膮cego powa偶ne
zagro偶enie spo艂eczne albo powa偶ne zagro偶enie dla bezpiecze艅stwa aresztu podlega
sta艂emu monitorowaniu. Monitorowanie prowadzi si臋 w celach mieszkalnych wraz z
cz臋艣ci膮 przeznaczon膮 do cel贸w sanitarno-higienicznych oraz w miejscach i
pomieszczeniach, o kt贸rych mowa w 偶 1 pkt 1. Monitorowany obraz lub dzwi臋k
podlega utrwalaniu.
偶 3. Przepisy art. 88b 偶 2 i 3 stosuje si臋 odpowiednio.
Art. 212ba. 偶 1. Je偶eli w zwi膮zku z tocz膮cym si臋 lub zako艅czonym
post臋powaniem karnym, w kt贸rym tymczasowo aresztowany uczestniczy lub
uczestniczy艂 w charakterze podejrzanego, oskar偶onego, 艣wiadka lub
pokrzywdzonego, wyst膮pi艂o powa偶ne zagro偶enie lub istnieje bezpo艣rednia obawa
wyst膮pienia powa偶nego zagro偶enia dla jego 偶ycia lub zdrowia, dyrektor aresztu
艣ledczego obejmuje takiego tymczasowo aresztowanego szczeg贸ln膮 ochron膮 w
warunkach zwi臋kszonej izolacji i zabezpieczenia, polegaj膮c膮 w szczeg贸lno艣ci na:
1) kontroli stanu jego zdrowia,
2) udzielaniu pomocy psychologicznej,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 152/177
3) sta艂ym nadzorze i cenzurze korespondencji,
4) kontroli rozm贸w w trakcie widze艅.
偶 2. Szczeg贸lna ochrona mo偶e polega膰 r贸wnie偶 na stosowaniu wobec
tymczasowo aresztowanego, o kt贸rym mowa w 偶 1:
1) warunk贸w wykonywania tymczasowego aresztowania okre艣lonych w art. 212b,
2) ochrony osobistej w rozumieniu ustawy z dnia 25 czerwca 1997 r. o 艣wiadku
koronnym
za zgod膮 tymczasowo aresztowanego.
偶 3. Dyrektor aresztu 艣ledczego obejmuje tymczasowo aresztowanego
szczeg贸ln膮 ochron膮 na wniosek s膮du, przed kt贸rym toczy si臋 post臋powanie karne,
albo prokuratora prowadz膮cego lub nadzoruj膮cego post臋powanie przygotowawcze.
We wniosku nale偶y poda膰 przyczyny obj臋cia tymczasowo aresztowanego szczeg贸ln膮
ochron膮 oraz wskaza膰 czas jej trwania, nie d艂u偶szy ni偶 3 miesi膮ce.
偶 4. Dyrektor aresztu 艣ledczego mo偶e obj膮膰 tymczasowo aresztowanego
szczeg贸ln膮 ochron膮 na jego uzasadniony wniosek; we wniosku nale偶y poda膰
przyczyny obj臋cia tymczasowo aresztowanego szczeg贸ln膮 ochron膮 oraz wskaza膰
czas jej trwania, nie d艂u偶szy ni偶 3 miesi膮ce. Przed podj臋ciem decyzji dyrektor
aresztu 艣ledczego zasi臋ga opinii odpowiednio s膮du lub prokuratora, o kt贸rych mowa
w 偶 3, a po zako艅czeniu post臋powania karnego opinii s臋dziego penitencjarnego; do
czasu otrzymania opinii dyrektor mo偶e tymczasowo stosowa膰 wobec tymczasowo
aresztowanego 艣rodki, o kt贸rych mowa w 偶 1.
偶 5. W decyzji o obj臋ciu tymczasowo aresztowanego szczeg贸ln膮 ochron膮
nale偶y okre艣li膰 termin, do kt贸rego ochrona ma trwa膰, a tak偶e wskaza膰 spos贸b
realizacji tej ochrony.
偶 6. Je偶eli po up艂ywie terminu, o kt贸rym mowa w 偶 5, w dalszym ci膮gu
wyst臋puje powa偶ne zagro偶enie lub istnieje bezpo艣rednia obawa wyst膮pienia
powa偶nego zagro偶enia dla 偶ycia lub zdrowia tymczasowo aresztowanego,
szczeg贸ln膮 ochron臋 przed艂u偶a si臋 na kolejny okres; przepisy 偶 3 i 4 stosuje si臋
odpowiednio. Decyzja o przed艂u偶eniu szczeg贸lnej ochrony winna by膰 wydana w
spos贸b zabezpieczaj膮cy ci膮g艂o艣膰 stosowania tej ochrony.
偶 7. W wypadku ustania przyczyny obj臋cia tymczasowo aresztowanego
szczeg贸ln膮 ochron膮, dyrektor aresztu 艣ledczego, na wniosek s膮du, przed kt贸rym
toczy si臋 post臋powanie karne, albo prokuratora prowadz膮cego lub nadzoruj膮cego
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 153/177
post臋powanie przygotowawcze, cofa szczeg贸ln膮 ochron臋. W wypadku obj臋cia
szczeg贸ln膮 ochron膮 tymczasowo aresztowanego na jego wniosek, cofni臋cie
szczeg贸lnej ochrony mo偶e nast膮pi膰 na wniosek tymczasowo aresztowanego lub z
urz臋du, po zasi臋gni臋ciu opinii odpowiednio s膮du lub prokuratora, o kt贸rych mowa w
偶 3, a po zako艅czeniu post臋powania karnego opinii s臋dziego penitencjarnego.
偶 8. Decyzj臋 o obj臋ciu szczeg贸ln膮 ochron膮, a tak偶e decyzj臋 o przed艂u偶eniu lub o
cofni臋ciu jej stosowania dor臋cza si臋 tymczasowo aresztowanemu.
偶 9. Dyrektor aresztu 艣ledczego zawiadamia s臋dziego penitencjarnego o obj臋ciu
tymczasowo aresztowanego szczeg贸ln膮 ochron膮, o jej przed艂u偶eniu lub o jej
cofni臋ciu.
偶 10. Szczeg贸lna ochrona jest stosowana tak偶e w razie przeniesienia
tymczasowo aresztowanego do innego aresztu 艣ledczego. Dyrektor aresztu
艣ledczego, w kt贸rym tymczasowo aresztowany przebywa, informuje dyrektora
aresztu 艣ledczego, do kt贸rego tymczasowo aresztowany ma by膰 przeniesiony, o
obj臋ciu go szczeg贸ln膮 ochron膮 oraz o dotychczasowym sposobie ochrony i
przyczynach jej zastosowania. Dyrektor aresztu 艣ledczego, do kt贸rego tymczasowo
aresztowany zosta艂 przeniesiony, niezw艂ocznie zawiadamia s臋dziego penitencjarnego
o stosowaniu wobec tymczasowo aresztowanego szczeg贸lnej ochrony.
偶 11. Po zako艅czeniu post臋powania karnego organem w艂a艣ciwym w zakresie
sk艂adania wniosk贸w s膮du lub prokuratora, o kt贸rych mowa w 偶 3 i 7, jest s臋dzia
penitencjarny.
Art. 212c. 偶 1. Tymczasowo aresztowanego poddaje si臋 badaniom
osobopoznawczym, w zakresie niezb臋dnym dla zapobiegania wzajemnej
demoralizacji tymczasowo aresztowanych oraz zapewnienia porz膮dku i
bezpiecze艅stwa w areszcie. Je偶eli konieczne jest przeprowadzenie bada艅
psychologicznych lub psychiatrycznych, dokonuje si臋 ich na zasadach okre艣lonych w
art. 83 偶 1 i 2 oraz art. 84 偶 3.
偶 2. O zarz膮dzeniu bada艅 psychiatrycznych zawiadamia si臋 organ, do kt贸rego
dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje.
Art. 213. 偶 1. W wypadkach okre艣lonych w Kodeksie post臋powania karnego
tymczasowe aresztowanie wykonuje si臋 poza aresztem 艣ledczym w podmiocie
leczniczym w rozumieniu przepis贸w o dzia艂alno艣ci leczniczej wskazanym przez
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 154/177
organ, do kt贸rego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje. Organ ten okre艣la
r贸wnie偶 warunki umieszczenia tymczasowo aresztowanego we wskazanym
podmiocie.
偶 2. Koszty pobytu tymczasowo aresztowanego w tym podmiocie ponosi organ,
do kt贸rego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje.
Art. 214. 偶 1. Poza wyj膮tkami przewidzianymi w przepisach niniejszego
rozdzia艂u, tymczasowo aresztowany korzysta co najmniej z takich uprawnie艅, jakie
przys艂uguj膮 skazanemu odbywaj膮cemu kar臋 pozbawienia wolno艣ci w systemie
zwyk艂ym w zak艂adzie karnym typu zamkni臋tego i nie stosuje si臋 do niego ogranicze艅
innych ni偶 te, kt贸re s膮 konieczne do zabezpieczenia prawid艂owego toku
post臋powania karnego, utrzymania porz膮dku i bezpiecze艅stwa w areszcie 艣ledczym
oraz zapobie偶enia wzajemnej demoralizacji tymczasowo aresztowanych.
偶 2. O u偶yciu 艣rodka przymusu bezpo艣redniego lub broni wzgl臋dem
tymczasowo aresztowanego zawiadamia si臋 bezzw艂ocznie organ, do kt贸rego
dyspozycji pozostaje aresztowany.
Art. 214a. Tymczasowo aresztowanemu przed przeprowadzeniem pierwszej
kwalifikacji przez komisj臋 penitencjarn膮 lub tymczasowo aresztowanemu, o kt贸rym
mowa w art. 212a 偶 1, 艣wiadczenia zdrowotne udzielane s膮 w obecno艣ci
funkcjonariusza niewykonuj膮cego zawodu medycznego. Na wniosek osoby
udzielaj膮cej 艣wiadczenia zdrowotnego 艣wiadczenia zdrowotne mog膮 by膰 udzielane
tymczasowo aresztowanemu bez obecno艣ci funkcjonariusza niewykonuj膮cego
zawodu medycznego.
Art. 215. 偶 1. Tymczasowo aresztowany ma prawo do porozumiewania si臋
z obro艅c膮, pe艂nomocnikiem b臋d膮cym adwokatem albo radc膮 prawnym oraz
przedstawicielem nieb臋d膮cym adwokatem ani radc膮 prawnym, kt贸ry zosta艂
zaaprobowany przez Przewodnicz膮cego Izby Europejskiego Trybuna艂u Praw
Cz艂owieka do reprezentowania skazanego przed tym Trybuna艂em, podczas
nieobecno艣ci innych os贸b oraz korespondencyjnie. Je偶eli organ, do kt贸rego
dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje, zastrze偶e przy widzeniu obecno艣膰
swoj膮 lub osoby upowa偶nionej widzenie odbywa si臋 w spos贸b wskazany przez ten
organ.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 155/177
偶 1a. W przypadku gdy tymczasowo aresztowanym jest obywatel pa艅stwa
obcego, ma on prawo do porozumiewania si臋 z w艂a艣ciwym urz臋dem konsularnym
lub przedstawicielstwem dyplomatycznym, a w przypadku gdy tymczasowo
aresztowanym jest osoba nieposiadaj膮ca 偶adnego obywatelstwa z przedstawicielem
pa艅stwa, w kt贸rym ma ona sta艂e miejsce zamieszkania, na zasadach, o kt贸rych mowa
w 偶 1.
偶 2. Tymczasowo aresztowanemu nale偶y umo偶liwi膰 przygotowanie si臋 do
obrony.
Art. 216. 偶 1. Tymczasowo aresztowany mo偶e korzysta膰 z w艂asnej odzie偶y,
bielizny i obuwia, chyba 偶e zak艂贸ca to porz膮dek ustalony w areszcie 艣ledczym lub
sprzeciwiaj膮 si臋 temu wzgl臋dy bezpiecze艅stwa lub wzgl臋dy sanitarne. Tymczasowo
aresztowany nie mo偶e posiada膰 艣rodk贸w 艂膮czno艣ci, urz膮dze艅 technicznych s艂u偶膮cych
do rejestrowania i odtwarzania informacji, sprz臋tu komputerowego, a tak偶e, poza
depozytem, przedmiot贸w i dokument贸w, kt贸re mog膮 utrudnia膰 prawid艂owy tok
post臋powania karnego.
偶 2. Tymczasowo aresztowany mo偶e za zgod膮 organu, do kt贸rego dyspozycji
pozostaje, oraz dyrektora aresztu korzysta膰 z wy偶ywienia, 艣rodk贸w leczniczych i
higieny otrzymywanych spoza aresztu 艣ledczego.
偶 3. Organ, do kt贸rego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje, mo偶e
ograniczy膰 lub okre艣li膰 spos贸b korzystania przez tymczasowo aresztowanego z
uprawnie艅, o kt贸rych mowa w 偶 1 i 2.
Art. 216a. 偶 1. W czasie przeprowadzania czynno艣ci procesowych,
transportowania oraz w innych uzasadnionych wypadkach, tymczasowo aresztowany
korzysta z w艂asnej odzie偶y, bielizny i obuwia, chyba 偶e s膮 one nieodpowiednie ze
wzgl臋du na por臋 roku lub zniszczone albo je偶eli przemawiaj膮 przeciwko temu
wzgl臋dy bezpiecze艅stwa lub organ dysponuj膮cy zarz膮dzi inaczej.
偶 2. Przepis 偶 1 stosuje si臋 odpowiednio do tymczasowo aresztowanego
偶o艂nierza s艂u偶by czynnej. W czasie czynno艣ci procesowych wyst臋puje on w
umundurowaniu, z oznakami posiadanych stopni wojskowych, a je偶eli nie posiada
w艂a艣ciwego umundurowania, korzysta z innej w艂asnej odzie偶y, bielizny i obuwia.
Art. 217. 偶 1. Tymczasowo aresztowany mo偶e uzyska膰 widzenie po wydaniu
zarz膮dzenia o zgodzie na widzenie przez organ, do kt贸rego dyspozycji pozostaje. W
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 156/177
wypadku gdy tymczasowo aresztowany pozostaje do dyspozycji kilku organ贸w,
wymagana jest zgoda na widzenie ka偶dego z nich, chyba 偶e organy te zarz膮dz膮
inaczej.
偶 1a. Tymczasowo aresztowany, z zastrze偶eniem 偶 1b, ma prawo do co
najmniej jednego widzenia w miesi膮cu z osob膮 najbli偶sz膮.
偶 1b. Odmowa wyra偶enia zgody na widzenie, o kt贸rym mowa w 偶 1a, mo偶e
nast膮pi膰 wy艂膮cznie wtedy, gdy zachodzi uzasadniona obawa, 偶e widzenie zostanie
wykorzystane:
1) w celu bezprawnego utrudnienia post臋powania karnego,
2) do pope艂nienia przest臋pstwa, w szczeg贸lno艣ci pod偶egania do przest臋pstwa.
偶 1c. Na zarz膮dzenie o odmowie wyra偶enia zgody na widzenie tymczasowo
aresztowanego z osob膮 najbli偶sz膮, tymczasowo aresztowanemu oraz ubiegaj膮cej si臋
o widzenie osobie dla niego najbli偶szej przys艂uguje za偶alenie do s膮du, do kt贸rego
dyspozycji pozostaje tymczasowo aresztowany. Za偶alenie na zarz膮dzenie
prokuratora rozpoznaje prokurator nadrz臋dny.
偶 1d. W razie utrzymania w mocy zaskar偶onego zarz膮dzenia o odmowie
wyra偶enia zgody na widzenie, wniesienie za偶alenia na zarz膮dzenie o odmowie
wyra偶enia zgody na widzenie tymczasowo aresztowanego z t膮 sam膮 osob膮, wydane
w ci膮gu trzech miesi臋cy od wydania utrzymanego w mocy zarz膮dzenia, jest
niedopuszczalne.
偶 1e. Ma艂oletni mo偶e uzyska膰 zgod臋 na widzenie z tymczasowo aresztowanym
na wniosek przedstawiciela ustawowego.
偶 1f. Ma艂oletni do lat 15 korzysta z widzenia z tymczasowo aresztowanym pod
opiek膮 pozostaj膮cego na wolno艣ci przedstawiciela ustawowego lub pe艂noletniej
osoby najbli偶szej, a w razie gdy uprawniony do opieki nad ma艂oletnim podczas
widzenia nie uzyska艂 zgody na widzenie, nie chce lub nie mo偶e z niego skorzysta膰
pod opiek膮 funkcjonariusza lub pracownika aresztu 艣ledczego wyznaczonego przez
dyrektora aresztu 艣ledczego.
偶 2. Widzenia odbywaj膮 si臋 pod nadzorem funkcjonariusza S艂u偶by Wi臋ziennej
w spos贸b uniemo偶liwiaj膮cy bezpo艣redni kontakt tymczasowo aresztowanego z osob膮
odwiedzaj膮c膮.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 157/177
偶 3. Organ, do kt贸rego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje, mo偶e
zezwoli膰 na udzielenie widzenia w spos贸b umo偶liwiaj膮cy bezpo艣redni kontakt
tymczasowo aresztowanego z osob膮 odwiedzaj膮c膮.
偶 4. W razie udzielenia widzenia w spos贸b umo偶liwiaj膮cy bezpo艣redni kontakt
tymczasowo aresztowanego z osob膮 odwiedzaj膮c膮, tymczasowo aresztowany mo偶e
spo偶ywa膰 artyku艂y 偶ywno艣ciowe i napoje zakupione przez osoby odwiedzaj膮ce na
terenie aresztu 艣ledczego. Na 偶膮danie osoby odwiedzaj膮cej widzenia udziela si臋 w
spos贸b uniemo偶liwiaj膮cy bezpo艣redni kontakt z tymczasowo aresztowanym.
偶 5. W wypadku tymczasowo aresztowanego, o kt贸rym mowa w art. 212a,
dyrektor aresztu 艣ledczego powiadamia organ, do kt贸rego dyspozycji tymczasowo
aresztowany pozostaje, o istnieniu powa偶nego niebezpiecze艅stwa dla osoby
odwiedzaj膮cej oraz, 偶e konieczne jest udzielenie widzenia wy艂膮cznie w spos贸b
uniemo偶liwiaj膮cy bezpo艣redni kontakt z tymczasowo aresztowanym.
偶 6. Organ, do kt贸rego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje, mo偶e
ograniczy膰 lub okre艣li膰 spos贸b korzystania przez tymczasowo aresztowanego z
prawa do kontaktowania si臋 z duchownymi 艣wiadcz膮cymi pos艂ugi religijne lub
innymi osobami, je偶eli wymaga tego konieczno艣膰 zapewnienia prawid艂owego toku
post臋powania karnego.
Art. 217a. 偶 1. Zatrzymania, cenzury lub nadzoru korespondencji tymczasowo
aresztowanego dokonuje organ, do kt贸rego dyspozycji tymczasowo aresztowany
pozostaje, chyba 偶e organ ten zarz膮dzi inaczej.
偶 2. Je偶eli organ, do kt贸rego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje,
nie zarz膮dzi zatrzymania, cenzury lub nadzoru korespondencji tymczasowo
aresztowanego, decyzje te mo偶e podj膮膰 dyrektor aresztu 艣ledczego, kt贸ry
powiadamia tymczasowo aresztowanego, s臋dziego penitencjarnego oraz organ, do
kt贸rego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje, o przyczynach jej
zatrzymania, ocenzurowania lub nadzoru. Przepis art. 105 偶 4 stosuje si臋
odpowiednio.
Art. 217b. 偶 1. Korespondencj臋 tymczasowo aresztowanego przesy艂a si臋 za
po艣rednictwem organu, do kt贸rego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje.
W wypadku gdy tymczasowo aresztowany pozostaje do dyspozycji kilku organ贸w,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 158/177
jego korespondencj臋 przesy艂a si臋 organowi, kt贸rego postanowienie wprowadzono do
wykonania jako pierwsze, chyba 偶e organy te zarz膮dz膮 inaczej.
偶 1a. Korespondencj臋 tymczasowo aresztowanego z obro艅c膮 lub
pe艂nomocnikiem b臋d膮cym adwokatem albo radc膮 prawnym przesy艂a si臋
bezpo艣rednio do adresata, chyba 偶e organ, do kt贸rego dyspozycji tymczasowo
aresztowany pozostaje, w szczeg贸lnie uzasadnionych wypadkach, zarz膮dzi inaczej.
偶 2. Korespondencj臋 tymczasowo aresztowanego z Rzecznikiem Praw
Obywatelskich, Rzecznikiem Praw Dziecka oraz organami powo艂anymi na
podstawie ratyfikowanych przez Rzeczpospolit膮 Polsk膮 um贸w mi臋dzynarodowych
dotycz膮cych ochrony praw cz艂owieka przesy艂a si臋 bezpo艣rednio do adresata.
偶 3. Przepis 偶 2 stosuje si臋 odpowiednio do korespondencji tymczasowo
aresztowanego z organami 艣cigania, wymiaru sprawiedliwo艣ci i innymi organami
pa艅stwowymi oraz organami samorz膮du terytorialnego, chyba 偶e organ, do kt贸rego
dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje, zarz膮dzi inaczej.
偶 4. Korespondencj臋, o kt贸rej mowa w 偶 1a 3, administracja aresztu 艣ledczego
dor臋cza tymczasowo aresztowanemu, kt贸ry podpisem i dat膮 potwierdza jej odbi贸r.
W przypadku odmowy potwierdzenia czyni si臋 o tym wzmiank臋 na pi艣mie
urz臋dowym lub potwierdzeniu odbioru.
Art. 217c. 偶 1. Tymczasowo aresztowany:
1) mo偶e korzysta膰 z aparatu telefonicznego, z zastrze偶eniem 偶 2 i 3, na zasadach
okre艣lonych w regulaminie organizacyjno-porz膮dkowym wykonywania
tymczasowego aresztowania, za zgod膮 organu, do kt贸rego dyspozycji
pozostaje,
2) nie mo偶e korzysta膰 z innych 艣rodk贸w 艂膮czno艣ci przewodowej
i bezprzewodowej.
偶 2. Organ, do kt贸rego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje, wydaje
zarz膮dzenie o zgodzie na korzystanie z aparatu telefonicznego, chyba 偶e zachodzi
uzasadniona obawa, 偶e zostanie ona wykorzystana:
1) w celu bezprawnego utrudniania post臋powania karnego,
2) do pope艂nienia przest臋pstwa, w szczeg贸lno艣ci pod偶egania do przest臋pstwa.
偶 3. W wypadku gdy tymczasowo aresztowany pozostaje do dyspozycji kilku
organ贸w, wymagana jest zgoda ka偶dego z nich, chyba 偶e organy te zarz膮dz膮 inaczej.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 159/177
偶 4. Na zarz膮dzenie o odmowie wyra偶enia zgody na korzystanie z aparatu
telefonicznego tymczasowo aresztowanemu przys艂uguje za偶alenie do s膮du, do
kt贸rego dyspozycji pozostaje. Za偶alenie na zarz膮dzenie prokuratora rozpoznaje
prokurator nadrz臋dny.
Art. 217d. Udzielenie tymczasowo aresztowanemu zezwolenia, o kt贸rym
mowa w art. 141a 偶 1, wymaga wydania zarz膮dzenia o zgodzie przez organ, do
kt贸rego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje.
Art. 218. 偶 1. Tymczasowo aresztowany ma obowi膮zek wykonywania prac
porz膮dkowych w obr臋bie aresztu 艣ledczego; przy innych pracach mo偶e zosta膰
zatrudniony tylko za jego zgod膮. Zatrudnienie poza obr臋bem aresztu 艣ledczego
wymaga ponadto wydania zarz膮dzenia o zgodzie przez organ, do kt贸rego dyspozycji
tymczasowo aresztowany pozostaje.
偶 2. Tymczasowo aresztowany zatrudniony odp艂atnie otrzymuje wynagrodzenie
pomniejszone o kwot臋 potr膮ce艅, o kt贸rych mowa w art. 125 偶 1.
偶 3. Tymczasowo aresztowany mo偶e by膰 za jego zgod膮 zatrudniony
nieodp艂atnie w obr臋bie aresztu 艣ledczego.
Art. 219. Tymczasowo aresztowany mo偶e rozporz膮dza膰 posiadanymi w
areszcie 艣ledczym pieni臋dzmi, przedmiotami warto艣ciowymi i innymi przedmiotami,
w tym wp艂aca膰 pieni膮dze na rachunek bankowy, chyba 偶e organ, do kt贸rego
dyspozycji pozostaje, zarz膮dzi inaczej.
Art. 220. Ze 艣rodk贸w finansowych otrzymywanych przez tymczasowo
aresztowanego nie podlega egzekucji kwota do wysoko艣ci po艂owy przeci臋tnego
miesi臋cznego wynagrodzenia pracownik贸w, niezb臋dna na pokrycie koszt贸w
przejazdu z aresztu 艣ledczego do miejsca zamieszkania i na utrzymanie w ci膮gu
najbli偶szych dni po zwolnieniu. Przepis art. 126 stosuje si臋 odpowiednio.
Art. 221. 偶 1. Tymczasowo aresztowanemu wyr贸偶niaj膮cemu si臋
przestrzeganiem porz膮dku wewn臋trznego w areszcie 艣ledczym oraz zasad
okre艣lonych w regulaminie organizacyjno-porz膮dkowym wykonywania
tymczasowego aresztowania mog膮 by膰 przyznawane nagrody.
偶 2. Nagrodami s膮:
1) zezwolenie na indywidualny wystr贸j celi mieszkalnej,
2) dodatkowy lub d艂u偶szy spacer,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 160/177
3) zezwolenie na otrzymanie dodatkowej paczki 偶ywno艣ciowej lub cz臋stsze
otrzymywanie paczek,
4) indywidualne odst臋pstwo od porz膮dku wewn臋trznego aresztu 艣ledczego, w
zakresie ustalonym przez dyrektora aresztu 艣ledczego,
5) zezwolenie na cz臋stsze branie udzia艂u w zaj臋ciach kulturalno-o艣wiatowych, z
zakresu kultury fizycznej i sportu,
6) zezwolenie na d艂u偶sze widzenie,
7) zezwolenie na dokonywanie dodatkowych zakup贸w artyku艂贸w 偶ywno艣ciowych
i wyrob贸w tytoniowych oraz przedmiot贸w dopuszczonych do sprzeda偶y w
areszcie 艣ledczym,
8) zatarcie wszystkich lub niekt贸rych kar dyscyplinarnych,
9) nagroda rzeczowa lub pieni臋偶na.
Art. 221a. Poruszanie si臋 tymczasowo aresztowanych po terenie aresztu
艣ledczego, nauczanie i zatrudnienie, bezpo艣rednie uczestniczenie w nabo偶e艅stwach,
spotkaniach religijnych i nauczaniu religii oraz korzystanie z widze艅, spacer贸w,
k膮pieli, zaj臋膰 kulturalno-o艣wiatowych, z zakresu kultury fizycznej i sportu, a tak偶e
ich udzia艂 w czynno艣ciach procesowych, odbywa si臋 z uwzgl臋dnieniem konieczno艣ci
zabezpieczenia prawid艂owego toku post臋powania karnego.
Art. 222. 偶 1. Tymczasowo aresztowany podlega odpowiedzialno艣ci
dyscyplinarnej za zawinione naruszenie nakaz贸w lub zakaz贸w wynikaj膮cych z
ustawy, regulaminu lub innych przepis贸w wydanych na jej podstawie albo
ustalonego w areszcie 艣ledczym porz膮dku.
偶 2. Kary dyscyplinarne s膮 nast臋puj膮ce:
1) nagana,
2) pozbawienie korzystania z w艂asnego wy偶ywienia na okres do 14 dni,
3) pozbawienie mo偶liwo艣ci otrzymania paczek 偶ywno艣ciowych, na okres do
3 miesi臋cy,
4) pozbawienie przyznanej ulgi,
5) umieszczenie w celi izolacyjnej na okres do 14 dni,
6) pozbawienie prawa do udzia艂u w niekt贸rych zaj臋ciach kulturalno-o艣wiatowych
lub z zakresu kultury fizycznej i sportu, z wyj膮tkiem korzystania z ksi膮偶ek i
prasy, na okres do 1 miesi膮ca,
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 161/177
7) pozbawienie lub ograniczenie mo偶liwo艣ci dokonywania zakup贸w artyku艂贸w
偶ywno艣ciowych lub wyrob贸w tytoniowych, na okres do 1 miesi膮ca.
Art. 222a. 偶 1. Decyzja o ukaraniu kar膮 dyscyplinarn膮 powinna zawiera膰
okre艣lenie przekroczenia pope艂nionego przez tymczasowo aresztowanego.
偶 2. Decyzj臋 o ukaraniu, uchyleniu, darowaniu, odroczeniu, zamianie,
zawieszeniu lub przerwaniu kary dyscyplinarnej, a tak偶e o odst膮pieniu od ukarania
dyscyplinarnego sporz膮dza si臋 na pi艣mie i podaje do wiadomo艣ci tymczasowo
aresztowanemu.
偶 3. Je偶eli w okresie zawieszenia wykonania kary dyscyplinarnej tymczasowo
aresztowany dopu艣ci艂 si臋 ponownie przekroczenia, zawieszona kara ulega
wykonaniu, chyba 偶e dyrektor aresztu 艣ledczego postanowi inaczej.
偶 4. Przed wymierzeniem kary dyscyplinarnej okre艣lonej w art. 222 偶 2 pkt 2
i 3 tymczasowo aresztowanemu, kt贸remu ze wzgl臋du na stan zdrowia zezwolono na
dokonywanie dodatkowych zakup贸w artyku艂贸w 偶ywno艣ciowych lub cz臋stsze
otrzymywanie paczek albo korzystaj膮cemu z diety, zasi臋ga si臋 opinii lekarza.
Art. 223. 偶 1. Po wydaniu wyroku skazuj膮cego s膮du pierwszej instancji
tymczasowo aresztowany mo偶e by膰 przeniesiony do zak艂adu karnego; s膮d, do
kt贸rego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje, mo偶e postanowi膰 inaczej.
偶 2. W stosunku do tymczasowo aresztowanego przeniesionego na podstawie 偶
1 do zak艂adu karnego, stosuje si臋 przepisy o wykonywaniu tymczasowego
aresztowania, chyba 偶e wyrazi艂 on zgod臋 na stosowanie wzgl臋dem niego przepis贸w o
wykonywaniu kary pozbawienia wolno艣ci.
偶 3. Tymczasowo aresztowanego, skazanego wyrokiem s膮du pierwszej
instancji, w stosunku do kt贸rego s膮d nie sprzeciwi艂 si臋 przeniesieniu do zak艂adu
karnego, a tymczasowo aresztowany wyrazi艂 zgod臋 na stosowanie wzgl臋dem niego
przepis贸w o wykonywaniu kary pozbawienia wolno艣ci, komisja penitencjarna
klasyfikuje niezw艂ocznie po otrzymaniu zawiadomienia o skazaniu.
偶 4. Zgoda, o kt贸rej mowa w 偶 3, powinna by膰 wyra偶ona przed podj臋ciem
decyzji klasyfikacyjnej i potwierdzona podpisem tymczasowo aresztowanego.
Cofni臋cie zgody tymczasowo aresztowanego po wydaniu decyzji przez komisj臋
penitencjarn膮 jest nieskuteczne.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 162/177
偶 5. Tymczasowo aresztowanego, skazanego wyrokiem s膮du pierwszej
instancji, kt贸ry nie wyrazi艂 zgody na stosowanie wzgl臋dem niego przepis贸w o
wykonywaniu kary pozbawienia wolno艣ci, komisja penitencjarna kwalifikuje do
tymczasowo aresztowanych, kt贸rzy mog膮 by膰 przeniesieni do zak艂adu karnego z
oddzia艂em aresztu 艣ledczego.
偶 6. Przepisy 偶 1 5 stosuje si臋 odpowiednio w wypadku zastosowania
tymczasowego aresztowania wobec:
1) skazanego znajduj膮cego si臋 na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
prawomocnie skazanego przez s膮d pa艅stwa obcego na kar臋 pozbawienia
wolno艣ci podlegaj膮c膮 wykonaniu,
2) obywatela polskiego lub osoby maj膮cej miejsce sta艂ego pobytu na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej, wobec kt贸rych prawomocnie orzeczono 艣rodek
polegaj膮cy na pozbawieniu wolno艣ci
do czasu okre艣lenia przez w艂a艣ciwy s膮d kwalifikacji prawnej czynu wed艂ug prawa
polskiego oraz kary lub 艣rodka podlegaj膮cego wykonaniu.
偶 7. Przepisy o wykonaniu tymczasowego aresztowania stosuje si臋 ponadto do
umieszczonej w areszcie 艣ledczym lub w zak艂adzie karnym osoby, o kt贸rej mowa w
art. 589a Kodeksu post臋powania karnego.
Art. 223a. 偶 1. Tymczasowo aresztowany, wobec kt贸rego wykonywana jest
kara pozbawienia wolno艣ci w innej sprawie, korzysta z uprawnie艅 takich jak
skazany, z wyj膮tkiem: widze艅, korespondencji, korzystania z aparat贸w
telefonicznych oraz innych 艣rodk贸w 艂膮czno艣ci przewodowej i bezprzewodowej,
posiadania przedmiot贸w w celi, korzystania ze 艣wiadcze艅 zdrowotnych,
powiadamiania organu dysponuj膮cego o zakwalifikowaniu do tymczasowo
aresztowanych stwarzaj膮cych powa偶ne zagro偶enie spo艂eczne albo powa偶ne
zagro偶enie dla bezpiecze艅stwa zak艂adu karnego oraz o pozostaniu na leczeniu w
zak艂adzie karnym po zwolnieniu, a tak偶e w zakresie udzielania zezwolenia, o kt贸rym
mowa w art. 141a, a ponadto w innych wypadkach gdy wymaga tego konieczno艣膰
zabezpieczenia prawid艂owego toku post臋powania karnego w zakresie kt贸rych
stosuje si臋 przepisy niniejszego kodeksu dotycz膮ce tymczasowo aresztowanych.
偶 2. Tymczasowo aresztowany, o kt贸rym mowa w 偶 1, nie korzysta z
przepustek wymienionych w art. 91 pkt 7 i art. 92 pkt 9, nagr贸d wymienionych w art.
138 偶 1 pkt 7 i 8, a tak偶e zezwolenia wymienionego w art. 165 偶 2.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 163/177
偶 3. Organ, do kt贸rego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje, mo偶e
zarz膮dzi膰 stosowanie wobec tymczasowo aresztowanego, o kt贸rym mowa w 偶 1,
r贸wnie偶 innych przepis贸w dotycz膮cych tymczasowo aresztowanych.
偶 4. Tymczasowo aresztowanego, o kt贸rym mowa w 偶 1, rozmieszcza si臋 w
areszcie 艣ledczym odr臋bnie od skazanych.
Rozdzia艂 XVa
Umieszczanie tymczasowo aresztowanych i skazanych odbywaj膮cych kar臋
pozbawienia wolno艣ci w wydzielonych pomieszczeniach lub pomieszczeniach dla
os贸b zatrzymanych
Art. 223b. 偶 1. Tymczasowo aresztowany po wniesieniu aktu oskar偶enia lub
skazany mo偶e by膰 umieszczony w wydzielonym pomieszczeniu Policji, Stra偶y
Granicznej lub Si艂 Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej przeznaczonym dla os贸b
zatrzymanych, je偶eli jego konwojowanie z innej miejscowo艣ci, w zwi膮zku z
udzia艂em w czynno艣ci s膮dowej, 艂膮czy艂oby si臋 z nadmiernymi trudno艣ciami lub
kosztami.
偶 2. Umieszczenie tymczasowo aresztowanego lub skazanego w
pomieszczeniu, o kt贸rym mowa w 偶 1, z powodu jego udzia艂u w czynno艣ci s膮dowej
mo偶e nast膮pi膰 tylko na czas niezb臋dny dla dokonania tej czynno艣ci. W razie
odroczenia lub przerwy w jej wykonaniu na czas powy偶ej 3 dni, tymczasowo
aresztowanego lub skazanego przenosi si臋 do w艂a艣ciwego aresztu 艣ledczego lub
zak艂adu karnego.
偶 3. Zarz膮dzenia w tym przedmiocie wydaje prezes s膮du rozpoznaj膮cego
spraw臋, w odniesieniu do tymczasowo aresztowanego pozostaj膮cego do dyspozycji
innego s膮du za zgod膮 tego s膮du, a w odniesieniu do skazanego za zgod膮
w艂a艣ciwego s臋dziego penitencjarnego.
Art. 223c. 偶 1. Na zarz膮dzenia, o kt贸rych mowa w art. 223b 偶 3, tymczasowo
aresztowanemu lub skazanemu przys艂uguje za偶alenie do s膮du odwo艂awczego.
偶 2. S膮d rozpoznaje za偶alenie bezzw艂ocznie. W razie uznania bezpodstawno艣ci
umieszczenia w pomieszczeniu, o kt贸rym mowa w art. 223b 偶 1, s膮d poleca
bezzw艂oczne przeniesienie tymczasowo aresztowanego lub skazanego do
w艂a艣ciwego aresztu 艣ledczego lub zak艂adu karnego. Na postanowienie s膮du za偶alenie
nie przys艂uguje.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 164/177
Art. 223d. 偶 1. Tymczasowo aresztowany lub skazany, konwojowany przez
funkcjonariuszy Policji, S艂u偶by Wi臋ziennej, Stra偶y Granicznej, Agencji
Bezpiecze艅stwa Wewn臋trznego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego lub 偶o艂nierzy
呕andarmerii Wojskowej, mo偶e by膰 umieszczony w pomieszczeniu przeznaczonym
dla os贸b zatrzymanych, na czas trwania przeszkody uniemo偶liwiaj膮cej
konwojowanie lub niezb臋dny ze wzgl臋d贸w humanitarnych. Decyzj臋 w tym
przedmiocie podejmuje dow贸dca konwoju. W czasie tym nie mog膮 by膰 dokonywane
czynno艣ci procesowe z udzia艂em konwojowanego w sprawie, w zwi膮zku z kt贸r膮 jest
on konwojowany.
偶 2. Przepis 偶 1 stosuje si臋 odpowiednio w razie przeszkody uniemo偶liwiaj膮cej
doprowadzenie lub przyj臋cie tymczasowo aresztowanego albo skazanego do aresztu
艣ledczego lub zak艂adu karnego oraz w razie nieprzewidzianego l膮dowania podczas
przewozu drog膮 powietrzn膮 lub nieprzewidzianej przerwy w przewozie inn膮 drog膮
osoby dostarczanej na zasadach i w warunkach okre艣lonych w Rzymskim Statucie
Mi臋dzynarodowego Trybuna艂u Karnego, sporz膮dzonym w Rzymie dnia 17 lipca
1998 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 78, poz. 708). Decyzj臋 w tym przedmiocie podejmuje
odpowiednio komendant lub kierownik jednostki Policji, Stra偶y Granicznej, Agencji
Bezpiecze艅stwa Wewn臋trznego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego lub
呕andarmerii Wojskowej.
偶 3. Ka偶dorazowe umieszczenie tymczasowo aresztowanego lub skazanego ze
wzgl臋d贸w humanitarnych w pomieszczeniu, o kt贸rym mowa w 偶 1, mo偶e nast膮pi膰 na
czas nie d艂u偶szy ni偶 8 godzin.
Art. 223e. 偶 1. Wobec tymczasowo aresztowanych i skazanych umieszczonych
w pomieszczeniach, o kt贸rych mowa w art. 223b 偶 1, stosuje si臋 odpowiednio
przepisy regulaminu organizacyjno-porz膮dkowego wykonywania tymczasowego
aresztowania, regulaminu organizacyjno-porz膮dkowego wykonywania kary
pozbawienia wolno艣ci, przepisy o nadzorze penitencjarnym, a tak偶e inne przepisy
reguluj膮ce wykonywanie tymczasowego aresztowania i kary pozbawienia wolno艣ci.
偶 2. Minister w艂a艣ciwy do spraw wewn臋trznych, w porozumieniu z Ministrem
Obrony Narodowej i Ministrem Sprawiedliwo艣ci, okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia,
wykaz pomieszcze艅, o kt贸rych mowa w art. 223b 偶 1, w kt贸rych mog膮 by膰 odr臋bnie
umieszczeni tymczasowo aresztowani i skazani, oraz warunki, kt贸rym musz膮 one
odpowiada膰, uwzgl臋dniaj膮c potrzeb臋 zapewnienia warunk贸w por贸wnywalnych z
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 165/177
okre艣lonymi dla areszt贸w 艣ledczych i zak艂ad贸w karnych przy wykonywaniu
tymczasowego aresztowania i kary pozbawienia wolno艣ci.
CZ艢膯 WOJSKOWA
Rozdzia艂 XVI
Przepisy og贸lne
Art. 224. Przepisy cz臋艣ci og贸lnej, szczeg贸lnej i ko艅cowej stosuje si臋
odpowiednio do 偶o艂nierzy, a w wypadkach wskazanych w ustawie tak偶e do os贸b
powo艂anych do pe艂nienia s艂u偶by wojskowej, ze zmianami wynikaj膮cymi z przepis贸w
niniejszej cz臋艣ci.
Art. 225. 偶 1. W odniesieniu do orzecze艅 s膮d贸w wojskowych prawa i
obowi膮zki organ贸w post臋powania wykonawczego wymienionych w art. 2 pkt 1 4 i 6
odpowiednio maj膮:
1) s膮d wojskowy pierwszej instancji lub inny s膮d r贸wnorz臋dny,
2) s膮d wojskowy, o kt贸rym mowa w art. 3 偶 3,
3) prezes s膮du wojskowego lub upowa偶niony s臋dzia wojskowy,
4) wojskowy s臋dzia penitencjarny,
5) wojskowy kurator spo艂eczny.
偶 2. Organami post臋powania wykonawczego s膮 tak偶e:
1) dow贸dca jednostki wojskowej,
2) organ administracji wojskowej w艂a艣ciwy ze wzgl臋du na kompetencje s艂u偶bowe.
偶 3. Do decyzji organ贸w wymienionych w 偶 1 pkt 3 5 oraz 偶 2 stosuje si臋
odpowiednio art. 7.
Art. 226. 偶 1. Nadz贸r penitencjarny nad wykonywaniem kary aresztu
wojskowego, tymczasowego aresztowania zastosowanego przez s膮d wojskowy oraz
zatrzymaniem sprawuje wojskowy s臋dzia penitencjarny.
偶 2. Nadz贸r okre艣lony w 偶 1 dotyczy r贸wnie偶 kary ograniczenia wolno艣ci
wykonywanej w wydzielonej jednostce wojskowej.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 166/177
Rozdzia艂 XVII
Kara ograniczenia wolno艣ci
Art. 227. 偶 1. Kar臋 ograniczenia wolno艣ci wobec os贸b wymienionych w art.
323 偶 3 Kodeksu karnego wykonuje dow贸dca jednostki wojskowej, w kt贸rej skazany
pe艂ni s艂u偶b臋, lub inny w艂a艣ciwy dow贸dca.
偶 2. Kar臋 ograniczenia wolno艣ci wobec os贸b wymienionych w art. 323 偶 4
Kodeksu karnego wykonuje dow贸dca wydzielonej jednostki wojskowej.
Art. 228. 偶 1. Minister Obrony Narodowej, w drodze zarz膮dzenia, tworzy i
znosi jednostki wojskowe wydzielone do wykonywania kary okre艣lonej w art. 323 偶
4 Kodeksu karnego.
偶 2. Minister Obrony Narodowej, w porozumieniu z Ministrem
Sprawiedliwo艣ci, okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, regulamin organizacyjno-
porz膮dkowy wykonywania kary okre艣lonej w art. 323 偶 4 Kodeksu karnego,
uwzgl臋dniaj膮c w szczeg贸lno艣ci zasady wykonywania tej kary wobec os贸b
podlegaj膮cych s艂u偶bie wojskowej.
偶 3. Zawarte w regulaminie odst臋pstwa od og贸lnie obowi膮zuj膮cego porz膮dku
wojskowego maj膮 s艂u偶y膰 wzmo偶eniu dyscypliny spo艂ecznej i wojskowej oraz
utrwaleniu wiedzy wojskowej.
Art. 229. 偶 1. Je偶eli w wyroku orzeczono obowi膮zek okre艣lony w art. 323 偶 3
Kodeksu karnego, dokonywanie potr膮ce艅 nast臋puje stosownie do wskaza艅 s膮du.
偶 2. Dow贸dca jednostki wojskowej zawiadamia s膮d o potr膮ceniach
dokonywanych z wynagrodzenia skazanego.
Art. 230. 偶 1. Zwolnienie od reszty kary przewidziane w art. 83 Kodeksu
karnego mo偶e nast膮pi膰 r贸wnie偶 na wniosek dow贸dcy jednostki wojskowej.
偶 2. Do orzekania w przedmiocie okre艣lonym w art. 323 偶 5 Kodeksu karnego
stosuje si臋 odpowiednio art. 13.
Rozdzia艂 XVIII
Kara pozbawienia wolno艣ci i kara aresztu wojskowego
Art. 231. Szkolenie wojskowe skazanych na kar臋 aresztu wojskowego ma na
celu utrwalenie nabytej wiedzy wojskowej, utrzymanie sprawno艣ci fizycznej i
psychicznej, a tak偶e wzmo偶enie dyscypliny.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 167/177
Art. 232. 偶 1. Szkoleniem wojskowym w zak艂adzie karnym dla odbywaj膮cych
kar臋 aresztu wojskowego kieruje oficer wyznaczony, na podstawie odr臋bnych
przepis贸w, do wykonywania zada艅 poza wojskiem.
偶 2. Oficer kieruj膮cy szkoleniem wojskowym jest zast臋pc膮 dyrektora zak艂adu
karnego, a tak偶e prze艂o偶onym 偶o艂nierzy zawodowych wyznaczonych do
wykonywania zada艅 w tym zakresie.
偶 3. Dyrektor zak艂adu karnego, przed podj臋ciem decyzji zwi膮zanych z
wykonywaniem kary, zapoznaje si臋 z opini膮 oficera kieruj膮cego szkoleniem
wojskowym; oficer ten wchodzi w sk艂ad komisji penitencjarnej.
Art. 233. Oddzielnie rozmieszcza si臋 nast臋puj膮cych skazanych:
1) oficer贸w,
2) podoficer贸w zawodowych, s艂u偶by nadterminowej i okresowej,
3) pozosta艂ych.
Art. 234. 偶 1. Skazany odbywaj膮cy kar臋 aresztu wojskowego mo偶e
otrzymywa膰 nagrody przewidziane w art. 138 偶 1, z tym 偶e czas widzenia
okre艣lonego w art. 138 偶 1 pkt 7 nie mo偶e przekroczy膰 60 godzin.
偶 2. Skazany odbywaj膮cy kar臋 aresztu wojskowego otrzymuje w dniu 艢wi臋ta
Wojska Polskiego od dyrektora zak艂adu karnego zezwolenie na widzenie poza
obr臋bem zak艂adu, chyba 偶e przemawia przeciwko temu brak post臋p贸w w szkoleniu
wojskowym.
偶 3. Do zezwolenia okre艣lonego w 偶 2 stosuje si臋 odpowiednio przepisy art.
139 偶 1, 2, 7 i 8 oraz art. 140.
Art. 235. 偶 1. W stosunku do 偶o艂nierza s膮d mo偶e zastosowa膰 odpowiednio art.
330 Kodeksu karnego, je偶eli wniosek z艂o偶y dow贸dca jednostki wojskowej.
偶 2. Na 偶o艂nierza odbywaj膮cego zasadnicz膮 s艂u偶b臋 wojskow膮, w stosunku do
kt贸rego zarz膮dzono wykonanie zast臋pczej kary pozbawienia wolno艣ci, bez wzgl臋du
na jej wymiar, s膮d mo偶e na艂o偶y膰 odpowiednie obowi膮zki lub 艣rodki, okre艣lone w art.
67 lub 72 Kodeksu karnego.
Art. 236. Dla realizacji cel贸w kary dyrektor zak艂adu karnego wsp贸艂dzia艂a z
odpowiednimi instytucjami wojskowymi oraz podmiotami, o kt贸rych mowa w art. 38
偶 1.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 168/177
Rozdzia艂 XIX
艢rodki karne
Art. 237. W razie orzeczenia wobec 偶o艂nierza wydalenia z zawodowej s艂u偶by
wojskowej lub degradacji s膮d zarz膮dza wykonanie orzeczonego 艣rodka przez
w艂a艣ciwego dow贸dc臋 oraz zawiadamia o tre艣ci orzeczenia odpowiedni w sprawach
kadrowych organ wojskowy.
Art. 238. Je偶eli wobec 偶o艂nierza orzeczono 艣rodek karny inny ni偶 przewidziany
w art. 237, s膮d zawiadamia o orzeczeniu r贸wnie偶 dow贸dc臋 jednostki wojskowej, w
kt贸rej skazany pe艂ni艂 ostatnio s艂u偶b臋, oraz w艂a艣ciwe w sprawach kadrowych organy
wojskowe.
Art. 239. 偶 1. W razie oddania pod doz贸r przez s膮d wojskowy skazanej osoby
cywilnej, s膮d ten zwraca si臋 do w艂a艣ciwego s膮du powszechnego o wyznaczenie
kuratora s膮dowego.
偶 2. W razie zwolnienia z czynnej s艂u偶by wojskowej 偶o艂nierza, kt贸rego s膮d
wojskowy odda艂 pod doz贸r po skazaniu, s膮d ten zwraca si臋 do w艂a艣ciwego s膮du
powszechnego o wyznaczenie kuratora s膮dowego.
偶 3. W razie oddania pod doz贸r przez s膮d powszechny skazanego 偶o艂nierza
odbywaj膮cego czynn膮 s艂u偶b臋 wojskow膮, przepis art. 334 偶 2 Kodeksu karnego
stosuje si臋 odpowiednio.
偶 4. Doz贸r wobec 偶o艂nierza czynnej s艂u偶by wojskowej wykonuje si臋 w miejscu
pe艂nienia s艂u偶by.
Rozdzia艂 XX
Tymczasowe aresztowanie
Art. 240. Tymczasowo aresztowanych 偶o艂nierzy s艂u偶by czynnej osadza si臋 w
areszcie 艣ledczym w wydzielonych celach.
Art. 241. (uchylony).
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 169/177
CZ艢膯 KOCCOWA
Rozdzia艂 XXI
Obja艣nienie wyra偶e艅 ustawowych
Art. 242. 偶 1. Je偶eli w cz臋艣ci og贸lnej niniejszego kodeksu u偶ywa si臋
okre艣lenia skazany , odpowiednie przepisy maj膮 zastosowanie tak偶e do
tymczasowo aresztowanego oraz do sprawcy, wobec kt贸rego zastosowano 艣rodek
zabezpieczaj膮cy.
偶 2. Je偶eli niniejszy kodeks u偶ywa w znaczeniu og贸lnym okre艣lenia
oskar偶ony , nale偶y przez to rozumie膰 r贸wnie偶 podejrzanego.
偶 3. Je偶eli niniejszy kodeks u偶ywa w znaczeniu og贸lnym okre艣lenia kara
pozbawienia wolno艣ci , nale偶y przez to rozumie膰 r贸wnie偶 zast臋pcz膮 kar臋
pozbawienia wolno艣ci, kar臋 aresztu wojskowego, kar臋 aresztu lub zast臋pcz膮 kar臋
aresztu, kar臋 porz膮dkow膮 oraz 艣rodek przymusu skutkuj膮cy pozbawienie wolno艣ci,
chyba 偶e ustawa stanowi inaczej.
偶 3a. U偶yte w niniejszym kodeksie okre艣lenie zak艂ad karny oznacza tak偶e
oddzia艂 zak艂adu karnego w areszcie 艣ledczym, a okre艣lenie areszt 艣ledczy oznacza
tak偶e oddzia艂 aresztu 艣ledczego w zak艂adzie karnym.
偶 4. Okre艣lenie s膮d bez bli偶szego sprecyzowania oznacza s膮d powszechny
lub wojskowy okre艣lony w art. 3 偶 1, z tym zastrze偶eniem, 偶e art. 6 偶 1, art. 7, art. 8
偶 2, art. 10, art. 11 偶 1, art. 13, art. 15 oraz art. 18 24 stosuje si臋 odpowiednio do
s膮du penitencjarnego lub innego s膮du w艂a艣ciwego na podstawie niniejszego kodeksu.
偶 4a. Okre艣lenie dyrektor oznacza r贸wnie偶 zast臋pc臋 dyrektora aresztu
艣ledczego lub zak艂adu karnego, a tak偶e funkcjonariusza lub pracownika zak艂adu
karnego lub aresztu 艣ledczego, kt贸ry zosta艂 upowa偶niony do zast臋powania dyrektora
zak艂adu karnego lub aresztu 艣ledczego podczas jego nieobecno艣ci.
偶 5. U偶yte w niniejszym kodeksie okre艣lenie przeci臋tne miesi臋czne
wynagrodzenie pracownik贸w oznacza przeci臋tne wynagrodzenie miesi臋czne w
poprzednim kwartale, obowi膮zuj膮ce od pierwszego dnia nast臋pnego miesi膮ca po
og艂oszeniu przez Prezesa G艂贸wnego Urz臋du Statystycznego w Dzienniku
Urz臋dowym Rzeczypospolitej Polskiej Monitor Polski do cel贸w emerytalno-
rentowych.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 170/177
偶 6. Przez poj臋cie nadzoru nad korespondencj膮 rozumie si臋 otwarcie listu i
sprawdzenie jego zawarto艣ci.
偶 7. Przez poj臋cie cenzury korespondencji rozumie si臋 zapoznawanie si臋 z
tre艣ci膮 pisma oraz usuni臋cie cz臋艣ci jego tekstu lub uczynienie go nieczytelnym.
偶 8. Przez poj臋cie zatrzymania korespondencji rozumie si臋 nieprzekazanie jej
adresatowi i do艂膮czenie do akt osobowych skazanego.
偶 9. Przez poj臋cie nadzoru nad widzeniem rozumie si臋 zapewnienie porz膮dku w
czasie jego trwania.
偶 10. Przez poj臋cie kontroli rozmowy w trakcie widzenia lub rozmowy
telefonicznej rozumie si臋 zapoznawanie si臋 z jej tre艣ci膮 oraz mo偶liwo艣膰 przerwania
jej lub utrwalenia.
偶 11. Kontrola paczki oznacza sprawdzanie jej opakowania i zawarto艣ci.
偶 12. U偶yte w niniejszym kodeksie okre艣lenia ko艣ci贸艂 , inny zwi膮zek
wyznaniowy nale偶y rozumie膰 jako ko艣ci贸艂, inny zwi膮zek wyznaniowy o ustawowo
uregulowanej sytuacji prawnej.
偶 13. Przez u偶yte w art. 91 pkt 7, art. 92 pkt 9 oraz w art. 139 偶 3 i 4 okre艣lenie
w roku nale偶y rozumie膰 okres 12 miesi臋cy poprzedzaj膮cych dzie艅 rozpocz臋cia
korzystania z kolejnej przepustki lub zezwolenia na opuszczenie zak艂adu karnego.
偶 14. Przez u偶yte w niniejszym kodeksie okre艣lenia zak艂ad pracy i podmiot
zatrudniaj膮cy nale偶y rozumie膰 pracodawc臋 jako jednostk臋 organizacyjn膮
zatrudniaj膮c膮 pracownik贸w.
偶 15. Przez poj臋cie wynagrodzenia przypadaj膮cego skazanemu rozumie si臋
kwot臋, pozosta艂膮 po dokonaniu potr膮ce艅 z wynagrodzenia przys艂uguj膮cego sk艂adek
na ubezpieczenie spo艂eczne, kwoty na Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz
Pomocy Postpenitencjarnej i kwoty na Fundusz Aktywizacji Zawodowej Skazanych
oraz Rozwoju Przywi臋ziennych Zak艂ad贸w Pracy, stanowi膮c膮 podstaw臋 do naliczenia
zaliczki na podatek dochodowy od os贸b fizycznych.
Rozdzia艂 XXII
Przepisy przej艣ciowe i ko艅cowe
Art. 243. 偶 1. Przepisy niniejszego kodeksu stosuje si臋 r贸wnie偶 przy
wykonywaniu orzecze艅, kt贸re sta艂y si臋 wykonalne przed dniem jego wej艣cia w 偶ycie.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 171/177
偶 2. Czynno艣ci procesowe w zakresie post臋powania wykonawczego i inne
czynno艣ci wykonawcze, dokonane przed wej艣ciem w 偶ycie niniejszego kodeksu z
zachowaniem przepis贸w dotychczasowych, s膮 skuteczne.
偶 3. W razie w膮tpliwo艣ci, czy ma by膰 stosowane prawo dotychczasowe czy
Kodeks karny wykonawczy, stosuje si臋 niniejszy kodeks.
Art. 244. Przepisy niniejszego kodeksu stosuje si臋 odpowiednio przy
wykonywaniu wyrok贸w po przej臋ciu obywatela polskiego skazanego za granic膮;
okre艣lenie kwalifikacji prawnej czynu wed艂ug prawa polskiego oraz kary albo 艣rodka
karnego lub zabezpieczaj膮cego podlegaj膮cych wykonaniu nast臋puje wed艂ug
przepis贸w Kodeksu karnego i Kodeksu post臋powania karnego.
Art. 245. Do czasu przekazania obcemu pa艅stwu cudzoziemca lub obywatela
polskiego, wobec kt贸rego zapad艂o orzeczenie, wykonywane jest ono w trybie
niniejszego kodeksu. Wykonanie tego orzeczenia w tym trybie ustaje w dniu
przekazania.
Art. 246. (uchylony).
Art. 247. 偶 1. W wypadkach uzasadnionych szczeg贸lnymi wzgl臋dami
sanitarnymi lub zdrowotnymi albo powa偶nym zagro偶eniem bezpiecze艅stwa dyrektor
zak艂adu karnego lub aresztu 艣ledczego mo偶e na czas okre艣lony wstrzyma膰 lub
ograniczy膰 zatrudnienie osadzonych, kontakty mi臋dzy nimi, udzielanie widze艅 i
spacer贸w, przeprowadzanie zaj臋膰 o charakterze zbiorowym, odprawianie nabo偶e艅stw
i udzielanie pos艂ug religijnych, dokonywanie zakup贸w, otrzymywanie paczek, a
tak偶e korzystanie z samoinkasuj膮cych aparat贸w telefonicznych, nakaza膰 zamkni臋cie
cel lub innych pomieszcze艅, w kt贸rych przebywaj膮 lub pracuj膮 osadzeni, zabroni膰
posiadania w celi niekt贸rych przedmiot贸w oraz zawiesi膰 funkcj臋 rzecznika
skazanych.
偶 2. W wypadku wprowadzenia ogranicze艅 lub zakaz贸w, o kt贸rych mowa w 偶
1, na okres do 7 dni, dyrektor zak艂adu karnego lub aresztu 艣ledczego bezzw艂ocznie
powiadamia o swojej decyzji s臋dziego penitencjarnego. Przed艂u偶enie okresu trwania
ogranicze艅 lub zakaz贸w wymaga zgody tego s臋dziego. Brak zgody s臋dziego nie
wstrzymuje wykonania decyzji dyrektora zak艂adu karnego lub aresztu 艣ledczego. Na
decyzj臋 s臋dziego dyrektorowi zak艂adu lub aresztu przys艂uguje skarga do s膮du
penitencjarnego. Przepis art. 7 偶 5 stosuje si臋 odpowiednio.
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 172/177
偶 3. Je偶eli widzenie, ze wzgl臋du na osob臋 odwiedzanego lub odwiedzaj膮cego,
stwarza zagro偶enie dla bezpiecze艅stwa zak艂adu karnego lub aresztu 艣ledczego albo
dla porz膮dku prawnego, dyrektor zak艂adu lub aresztu mo偶e uzale偶ni膰 jego odbycie
od spe艂nienia warunk贸w zapewniaj膮cych bezpiecze艅stwo.
Art. 248. (uchylony).
Art. 249. 偶 1. Minister Sprawiedliwo艣ci okre艣la, w drodze rozporz膮dzenia,
regulamin organizacyjno-porz膮dkowy wykonywania kary pozbawienia wolno艣ci
i regulamin organizacyjno-porz膮dkowy wykonywania tymczasowego aresztowania,
okre艣laj膮ce w szczeg贸lno艣ci:
1) organizacj臋 przyj臋膰 do zak艂ad贸w karnych i areszt贸w 艣ledczych,
2) spos贸b rozmieszczania osadzonych w celach mieszkalnych,
3) porz膮dek wewn臋trzny zak艂ad贸w karnych i areszt贸w 艣ledczych,
4) organizacj臋 przyjmowania korespondencji i organizacj臋 widze艅 w zak艂adach
karnych i aresztach 艣ledczych,
5) sposoby korzystania przez tymczasowo aresztowanych i skazanych z aparatu
telefonicznego,
6) warunki opieki zdrowotnej i bytowej w zak艂adach karnych i aresztach
艣ledczych,
7) spos贸b przygotowania skazanych i tymczasowo aresztowanych do ich
zwolnienia z zak艂adu karnego i aresztu 艣ledczego
uwzgl臋dniaj膮c potrzeb臋 zapewnienia porz膮dku wewn臋trznego i bezpiecze艅stwa
w zak艂adach karnych i aresztach 艣ledczych.
偶 2. Minister Sprawiedliwo艣ci, w porozumieniu z Ministrem Obrony
Narodowej, okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia, regulamin organizacyjno-porz膮dkowy
wykonywania kary aresztu wojskowego, uwzgl臋dniaj膮c w szczeg贸lno艣ci organizacj臋
przyj臋膰 tych os贸b do zak艂adu karnego, zasady rozmieszczania skazanych 偶o艂nierzy w
celach mieszkalnych, zasady udzia艂u organ贸w wyznaczonych przez Ministra Obrony
Narodowej w procesie resocjalizacji skazanych 偶o艂nierzy oraz metody oddzia艂ywania
na skazanego uwzgl臋dniaj膮ce zasady pe艂nienia s艂u偶by wojskowej.
偶 3. Minister Sprawiedliwo艣ci okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia:
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 173/177
1) sposoby prowadzenia oddzia艂ywa艅 penitencjarnych w zak艂adach karnych i
aresztach 艣ledczych, maj膮c na wzgl臋dzie zw艂aszcza ich organizacj臋, warunki,
zasady i formy oraz spos贸b dokumentowania prowadzonych oddzia艂ywa艅,
2) warunki bytowe os贸b osadzonych w zak艂adach karnych i aresztach 艣ledczych,
maj膮c na uwadze potrzeb臋 zapewnienia osadzonym odzie偶y, bielizny, obuwia,
sprz臋tu sto艂owego, 艣rodk贸w higieny i czysto艣ci, a tak偶e wyposa偶enia
pomieszcze艅 w podstawowy sprz臋t kwaterunkowy,
3) sposoby za艂atwiania wniosk贸w, skarg i pr贸艣b os贸b osadzonych w zak艂adach
karnych i aresztach 艣ledczych, bior膮c w szczeg贸lno艣ci pod uwag臋 zasady i tryb
przyjmowania i rozpoznawania wniosk贸w, skarg i pr贸艣b, a tak偶e ich ewidencj臋
i dokumentowanie,
4) sposoby ochrony jednostek organizacyjnych S艂u偶by Wi臋ziennej oraz os贸b
osadzonych w zak艂adach karnych i aresztach 艣ledczych, w tym:
a) formy organizacyjne ochrony jednostek organizacyjnych S艂u偶by
Wi臋ziennej,
b) zadania funkcjonariuszy i pracownik贸w S艂u偶by Wi臋ziennej oraz
przywi臋ziennych zak艂ad贸w pracy,
c) spos贸b post臋powania z osobami osadzonymi w zak艂adach karnych
i aresztach 艣ledczych, w tym podczas ich konwojowania,
d) warunki wst臋pu na teren jednostek organizacyjnych S艂u偶by Wi臋ziennej
os贸b nieb臋d膮cych funkcjonariuszami lub pracownikami S艂u偶by
Wi臋ziennej albo pracownikami przywi臋ziennych zak艂ad贸w pracy
maj膮c na wzgl臋dzie konieczno艣膰 zapewnienia sprawnego wykonywania zada艅
przez S艂u偶b臋 Wi臋zienn膮, porz膮dku wewn臋trznego i bezpiecze艅stwa jednostek
organizacyjnych S艂u偶by Wi臋ziennej oraz bezpiecze艅stwa os贸b osadzonych
w zak艂adach karnych i aresztach 艣ledczych,
5) sposoby obrony jednostek organizacyjnych S艂u偶by Wi臋ziennej w sytuacjach
zagro偶enia zdrowia i 偶ycia funkcjonariuszy i pracownik贸w S艂u偶by Wi臋ziennej,
pracownik贸w przywi臋ziennych zak艂ad贸w pracy oraz osadzonych w zak艂adach
karnych i aresztach 艣ledczych, w wyniku kl臋sk 偶ywio艂owych, a tak偶e zagro偶e艅
dla ludzi i 艣rodowiska w sytuacjach stan贸w nadzwyczajnych,
6) czynno艣ci administracyjne i rozliczenia finansowe zwi膮zane z prowadzeniem
depozytu przedmiot贸w warto艣ciowych i 艣rodk贸w pieni臋偶nych os贸b
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 174/177
pozbawionych wolno艣ci, uwzgl臋dniaj膮c w szczeg贸lno艣ci ewidencjonowanie
zdeponowanych 艣rodk贸w i przedmiot贸w, czynno艣ci zwi膮zane z ich
przyjmowaniem, przechowywaniem i wydawaniem, w tym gromadzeniem
艣rodk贸w pieni臋偶nych na ksi膮偶eczkach oszcz臋dno艣ciowych, tryb przekazywania
zdeponowanych 艣rodk贸w i przedmiot贸w mi臋dzy jednostkami organizacyjnymi,
czynno艣ci zwi膮zane z rozliczeniem nale偶no艣ci za prac臋 osadzonych, tryb
dokonywania zakup贸w przez osadzonych oraz dokumentowanie tych
czynno艣ci,
7) czynno艣ci administracyjne zwi膮zane z wykonywaniem tymczasowego
aresztowania oraz kar i 艣rodk贸w przymusu skutkuj膮cych pozbawienie wolno艣ci
oraz dokumentowanie tych czynno艣ci, uwzgl臋dniaj膮c potrzeb臋 zapewnienia
sprawnego wykonywania czynno艣ci administracyjnych oraz porz膮dku
wewn臋trznego w zak艂adach karnych i aresztach 艣ledczych,
8) (uchylony).
Art. 249a. Dyrektor Generalny S艂u偶by Wi臋ziennej mo偶e, w drodze
zarz膮dzenia, okre艣li膰:
1) organizacj臋 ochrony przeciwpo偶arowej i zabezpieczenia przeciwpo偶arowego w
jednostkach organizacyjnych S艂u偶by Wi臋ziennej,
2) szczeg贸艂owe zasady prowadzenia i organizacji pracy penitencjarnej oraz
zakresy czynno艣ci funkcjonariuszy i pracownik贸w dzia艂贸w penitencjarnych i
terapeutycznych oraz oddzia艂贸w penitencjarnych,
3) organizacj臋 s艂u偶by zdrowia w jednostkach organizacyjnych S艂u偶by Wi臋ziennej,
4) zakres i formy prowadzenia ewidencji os贸b pozbawionych wolno艣ci przez
jednostki organizacyjne S艂u偶by Wi臋ziennej,
5) dopuszczaln膮 ilo艣膰 i wymiary rzeczy, w tym 偶ywno艣ci, znajduj膮cych si臋
w posiadaniu skazanego w trakcie pobytu w zak艂adzie karnym oraz spos贸b
post臋powania z przedmiotami i 偶ywno艣ci膮, kt贸rych wymiary lub ilo艣膰 naruszaj膮
obowi膮zuj膮cy porz膮dek lub utrudniaj膮 konwojowanie.
Art. 250. (uchylony).
Art. 251. 偶 1. Tymczasowo aresztowany po wniesieniu aktu oskar偶enia lub
skazany mo偶e by膰 umieszczony w wydzielonym pomieszczeniu Policji, Stra偶y
Granicznej przeznaczonym dla os贸b zatrzymanych lub w wydzielonym
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 175/177
pomieszczeniu aresztu garnizonowego, je偶eli jego udzia艂 w czynno艣ci s膮dowej
艂膮czy艂by si臋 z nadmiernymi trudno艣ciami lub kosztami konwojowania z innej
miejscowo艣ci.
偶 2. Umieszczenie tymczasowo aresztowanego lub skazanego w
pomieszczeniu, o kt贸rym mowa w 偶 1, z powodu jego udzia艂u w czynno艣ci s膮dowej
mo偶e nast膮pi膰 tylko na czas trwania tej czynno艣ci. W razie odroczenia lub przerwy w
jej wykonaniu na czas powy偶ej 3 dni, tymczasowo aresztowanego lub skazanego
przenosi si臋 do w艂a艣ciwego aresztu 艣ledczego lub zak艂adu karnego.
偶 3. Zarz膮dzenia w tym przedmiocie wydaje prezes s膮du rozpoznaj膮cego
spraw臋 w odniesieniu do tymczasowo aresztowanego pozostaj膮cego do dyspozycji
innego s膮du za zgod膮 tego s膮du, a w odniesieniu do skazanego za zgod膮
w艂a艣ciwego s臋dziego penitencjarnego.
Art. 252. 偶 1. Na zarz膮dzenia, o kt贸rych mowa w art. 251 偶 3, tymczasowo
aresztowanemu lub skazanemu przys艂uguje za偶alenie do s膮du odwo艂awczego.
偶 2. S膮d rozpoznaje za偶alenie bezzw艂ocznie. W razie uznania bezpodstawno艣ci
umieszczenia w pomieszczeniu, o kt贸rym mowa w art. 251 偶 1, s膮d poleca
bezzw艂oczne przeniesienie tymczasowo aresztowanego lub skazanego do
w艂a艣ciwego aresztu 艣ledczego lub zak艂adu karnego. Na postanowienie s膮du za偶alenie
nie przys艂uguje.
Art. 253. 偶 1. Tymczasowo aresztowany lub skazany, konwojowany przez
funkcjonariuszy Policji, S艂u偶by Wi臋ziennej, Stra偶y Granicznej, Agencji
Bezpiecze艅stwa Wewn臋trznego lub Centralnego Biura Antykorupcyjnego albo
偶o艂nierzy 呕andarmerii Wojskowej, mo偶e by膰 umieszczony w pomieszczeniu
przeznaczonym dla os贸b zatrzymanych, na czas trwania przeszkody
uniemo偶liwiaj膮cej konwojowanie. Decyzj臋 w tym przedmiocie podejmuje dow贸dca
konwoju. W czasie tym nie mog膮 by膰 dokonywane czynno艣ci procesowe z udzia艂em
konwojowanego w sprawie, w zwi膮zku z kt贸r膮 jest on konwojowany.
偶 2. Przepis 偶 1 stosuje si臋 odpowiednio w razie przeszkody uniemo偶liwiaj膮cej
doprowadzenie lub przyj臋cie tymczasowo aresztowanego albo skazanego do aresztu
艣ledczego lub zak艂adu karnego oraz z razie nieprzewidzianego l膮dowania podczas
przewozu drog膮 powietrzn膮 lub nieprzewidzianej przerwy w przewodzie inn膮 drog膮
osoby przekazywanej na zasadach i w warunkach okre艣lonych w Rzymskim Statucie
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 176/177
Mi臋dzynarodowego Trybuna艂u Karnego, sporz膮dzonym w Rzymie dnia 17 lipca
1998 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 78, poz. 708). Decyzj臋 w tym przedmiocie podejmuje
odpowiednio komendant lub kierownik jednostki Policji, Stra偶y Granicznej, Agencji
Bezpiecze艅stwa Wewn臋trznego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego lub
呕andarmerii Wojskowej.
偶 3. (uchylony).
Art. 254. 偶 1. Wobec tymczasowo aresztowanych i skazanych umieszczonych
w pomieszczeniach, o kt贸rych mowa w art. 251 偶 1, stosuje si臋 odpowiednio
przepisy regulaminu organizacyjno-porz膮dkowego wykonywania tymczasowego
aresztowania, regulaminu organizacyjno-porz膮dkowego wykonywania kary
pozbawienia wolno艣ci, przepisy o nadzorze penitencjarnym, a tak偶e inne przepisy
reguluj膮ce wykonywanie tymczasowego aresztowania i kary pozbawienia wolno艣ci.
偶 2. Minister w艂a艣ciwy do spraw wewn臋trznych, w porozumieniu z Ministrem
Obrony Narodowej i Ministrem Sprawiedliwo艣ci, okre艣li, w drodze rozporz膮dzenia,
wykaz pomieszcze艅, o kt贸rych mowa w art. 251 偶 1, w kt贸rych mog膮 by膰 odr臋bnie
umieszczeni tymczasowo aresztowani i skazani, oraz warunki, kt贸rym musz膮 one
odpowiada膰, kieruj膮c si臋 konieczno艣ci膮 zapewnienia warunk贸w okre艣lonych dla
areszt贸w 艣ledczych i zak艂ad贸w karnych przy wykonywaniu tymczasowego
aresztowania i kary pozbawienia wolno艣ci.
Art. 255. Okresy pracy skazanego, wykonywanej przed dniem wej艣cia w 偶ycie
niniejszego kodeksu, wlicza si臋 do okresu pracy, od kt贸rego zale偶膮 uprawnienia
pracownicze, na zasadach obowi膮zuj膮cych przed tym dniem.
Art. 256. U偶ycie i wykorzystanie 艣rodk贸w przymusu bezpo艣redniego lub
u偶ycie broni wzgl臋dem os贸b pozbawionych wolno艣ci reguluje odr臋bna ustawa.
Art. 257. 偶 1. Z dniem wej艣cia w 偶ycie niniejszego kodeksu trac膮 moc
dotychczasowe przepisy dotycz膮ce spraw w nim unormowanych.
偶 2. W szczeg贸lno艣ci trac膮 moc:
1) ustawa z dnia 19 kwietnia 1969 r. Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 13,
poz. 98, z 1975 r. Nr 45, poz. 234, z 1982 r. Nr 16, poz. 125 i Nr 45, poz. 289, z
1985 r. Nr 23, poz. 100 i Nr 31, poz. 138, z 1988 r. Nr 20, poz. 135, z 1990 r.
Nr 14, poz. 85, Nr 34, poz. 198 i Nr 36, poz. 206, z 1995 r. Nr 95, poz. 475 oraz
z 1996 r. Nr 61, poz. 283),
2016-04-25
㎏ancelaria Sejmu s. 177/177
2) przepisy:
a) art. 36 i 37 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (Dz. U. z
1994 r. Nr 19, poz. 70 i Nr 105, poz. 509, z 1995 r. Nr 34, poz. 163 oraz z
1996 r. Nr 77, poz. 367),
b) o stosunku Pa艅stwa do Ko艣cio艂贸w, dotycz膮ce wykonywania praktyk
religijnych os贸b skazanych i tymczasowo aresztowanych.
Art. 258. Je偶eli do kt贸regokolwiek z przedmiot贸w unormowanych w
niniejszym kodeksie przewidziane jest wydanie przepis贸w wykonawczych, do czasu
ich wydania zachowuj膮 moc przepisy dotychczasowe, je偶eli nie s膮 sprzeczne z
przepisami niniejszego kodeksu.
Art. 259. Ustawa wchodzi w 偶ycie z dniem 1 wrze艣nia 1998 r., z tym, 偶e
przepisy art. 251 254 obowi膮zuj膮 nie d艂u偶ej ni偶 przez 10 lat od dnia jej wej艣cia w
偶ycie.
2016-04-25
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
kodeks karny wykonawczy 27,04,2015
Kodeks karny wykonawczy
kodeks karny skarbowy 15 07 2016
Kodeks karny wykonawczy z has艂ami i skorowidzem Wydanie 9
Kodeks karny wykonawczy
Kodeks Karny Wykonawczy
Kodeks karny wykonawczy Wydanie 8
kodeks karny 08 06 2016
wi臋cej podobnych podstron