Bliżej przedszkola
By głos był silny i zdrowy, by był dobrym narzędziem pracy, trzeba zadbać
o kondycję organizmu, sprawność, sprężystość i elastyczność mięśni.
Dzięki temu ciało nie przeszkadza w wydobywaniu dz
więków i jest doskonałym
wsparciem w codziennym, wielogodzinnym eksploatowaniu strun głosowych.
Sylwia Prusakiewicz-Kucharska
twój głos to skarb
 pozwól mu wybrzmieć
część druga
ażdy, kto intensywnie posłu- wiele lat, by nie odnieść  głosowej kon- towanych do pracy głosem i po prostu
guje się głosem w swojej pracy tuzji , powinien swój głos trenować nie wie, że dobrze byłoby zacząć dzień
zawodowej, wie, jak bolesne każdego dnia. Powinien być jak sporto- od kilku prostych ćwiczeń. Jeśli i Ty na-
Ki męczące może być używanie wiec. Dlatego potrzebuje solidnej pracy, leżysz do tej grupy, już teraz możesz to
krtani. Rzadko uświadamiamy sobie, że by zadbać o wszystkie mięśnie, dzięki zmienić. Stopniowo zauważysz, że Twój
mówienie i śpiewanie nie są funkcją tyl- którym możliwe są mowa i śpiew. głos będzie coraz sprawniejszy, a mó-
ko i wyłącznie krtani. Na efekt końcowy wienie przestanie być męczące czy bo-
w postaci głosu składa się nie tylko wy- lesne. Być może nie zawsze znajdziesz
Tajemnica sukcesu
siłek intelektualny, myślenie o tym, co czas, by spokojnie rano poćwiczyć, ale
i jak przekazujemy, ale także praca wie- zrób tyle, ile się da, by zatroszczyć się
Trening  regularna, systematyczna
lu grup mięśniowych zlokalizowanych o swój głos  Twój cenny skarb.
praca nad głosem  to podstawa po-
w naszym ciele.
wodzenia. Jednak prawdziwy klucz do
Twoja codzienna porcja ćwiczeń
sukcesu  i w przypadku nauczyciela,
Nauczyciel-sportowiec
i w przypadku sportowca  to odpo-
wiednia rozgrzewka, czyli przygotowa- Ćwiczenia, które znajdziesz w tej części,
Może na pierwszy rzut oka trudno do- nie ciała do wysiłku. To dzięki niej spor- to minimum, które może być rozgrzew-
strzec podobieństwo między nauczycie- towcy osiągają lepsze wyniki i unikają
ką przed rozpoczęciem pracy lub trenin-
poważnych schorzeń.
lem a sportowcem, ale zastanówmy się giem głosu wykonywanym codziennie.
nad tym porównaniem. Ktoś, kto upra- Możesz je modyfikować, część z nich
Rozgrzewka  przygotowuje Twoje
wia wybraną dziedzinę sportu, przez wykonywać z dziećmi w przedszkolu.
ciało do aktywnego działania, do pra-
wiele godzin dziennie trenuje i wyko- Traktuj ćwiczenia głosu jako zabawę,
cy bez nadmiernego obciążenia strun
rzystuje, często do granic możliwości,
głosowych, ponieważ stopniowo roz- przyjemność, czas dla siebie, a efekty
swoje ciało, określone grupy mięśni. pojawią się szybciej, niż myślisz (jeśli
luz
niasz, oswajasz z wysiłkiem mięśnie
Aby być w formie, która zapewni mu
krtani, mięśnie oddechowe i artykula- masz poważne problemy z narządem
powodzenie, zwycięstwo lub umożliwi głosu, skonsultuj się z lekarzem foniatrą
cyjne. RozgrzewajÄ…c je, przechodzisz od
dalsze doskonalenie, musi regularnie lub specjalistą z zakresu emisji głosu).
stanu uśpienia do staniu gotowości do
ćwiczyć. Zdarza się, że przeciąży mięś- działania.
Zbadaj swoje nastawienie, chęć
1
nie i może doznać kontuzji, która na
do pracy, swój nastrój. Twoje na-
Gdy podczas szkoleń i warsztatów py-
jakiÅ› czas lub na zawsze wyeliminuje
stawienie jest czymś, co w każdej chwili
tam nauczycieli, co robiÄ… po wstaniu
go z gry.
z łóżka lub po przyjściu do pracy, za- możesz zmienić, co zależy od Ciebie,
Podobnie jest z nauczycielem, zwłasz- zwyczaj słyszę, że piją kawę, herbatę. Twojej decyzji. Jeśli masz gorszy dzień,
cza tym, który pracuje z najmłodszymi Rzadko pada odpowiedz
, że ktoś się skoncentruj się na tym, co pozytyw-
dziećmi. Musi być wysportowany, by gimnastykuje, relaksuje, nigdy nie usły- ne w Twoim otoczeniu, dostrzeż małe
nadążyć za grupą energicznych milu- szałam, by ktoś rozgrzewał ciało i głos, cuda, zachwyć się kroplami deszczu,
sińskich, i mówić tak, aby przebić się zanim zacznie mówić. Nie dziwią mnie zapachem kawy, wschodem słońca.
przez radosny hałas panujący w przed- takie odpowiedzi, ponieważ wielu na- Zadbaj o motywację i chęć do pracy, do
szkolu. By móc pracować krtanią przez uczycieli nie jest odpowiednio przygo- komunikowania się.
bliżej przedszkola 10.121 paz
dziernik 2011
50 Ä„ð
blizejprzedszkola.pl
Odpręż się, pozbądz
się napięć pnie delikatnie mrucz mmmmm, jed-
2
 wykorzystaj ćwiczenia zapro- nocześnie naśladując przeżuwanie. Po-
ponowane w poprzednim artykule. wtórz to 5-6 razy. Możesz odczuć wibra-
cje (drgania, łaskotanie) na głowie, twa-
Pomyśl o postawie ciała, skoryguj
3
rzy, na zębach oraz w klatce piersiowej.
ją. Przypominaj sobie o niej także
Wyobraz
sobie, że z kimś rozma-
kilkakrotnie w ciÄ…gu dnia.
10
wiasz. Dajesz do zrozumienia,
Szeroko otwieraj buziÄ™, pilnuj, by
4
że z kimś się zgadzasz, potwierdzasz,
żuchwa opadała w dół i kierowa-
że słuchasz, mrucząc uuuhhhmmm,
ła się lekko do tyłu. Wytrzymaj kilka
yyyhhhmmm. Zaobserwuj, jaki to jest
sekund w takiej pozycji, zamknij buziÄ™.
dz
więk, odczuj pojawiające się wibra-
Powtórz 10 razy.
cje (klatka piersiowa, twarz, głowa,
Przez jednÄ…, dwie minuty, z prze-
usta, zęby). Próbuj różnych wysokości
5
rwami, naśladuj ruchy przeżuwa-
i znajdz
taką, na której odczuwasz naj-
nia. Pilnuj, by większość ruchów odby-
silniejsze wibracje, a dz
więk jest przy-
wała się w wymiarze góra  dół (inten-
jemny, silny i nośny.
sywnie pracują żuchwa i wargi).
Zacznij od delikatnego pomruku
11
Otwórz buzię, wykonując jedno-
uuuhhmmm / yyyhhhmm i wy-
6
cześnie ziewnięcie, następnie we-
powiadaj krótkie słowa, następnie krótkie
stchnij swobodnie, jednocześnie wydo-
zdania, np.  uuhhmmm mama ,  uuu-
bywając  westchniętą samogłoskę  a .
hhhmmm moje kochane dzieci . Próbuj
Ćwiczenie powtórz 5-10 razy.
też wypowiadać dłuższe teksty, często
przed słowami wtrącając ten pomruk.
Pozycja stojąca. Ręce połóż na
7
dolnych żebrach, w okolicy talii.
Wypowiadaj samogłoski u  o  a
12
Wyobraz
sobie, że Twoje żebra to akor-
 e  i  y, przed każdą z nich ot-
deon. Opuść żuchwę nieco bardziej niż
wieraj buzię (wpadnie niewielka ilość
normalnie otwierasz buzię i zauważ/
powietrza, brzuch i żebra wykonają lek-
wyobraz
sobie, że Twoje żebra rozsu-
ki ruch). Kiedy wypowiadasz dz
więk,
wajÄ… siÄ™ (jak akordeon). Zatrzymaj na
ściana brzucha powinna się cofać.
chwilę powietrze, zamknij usta i po- Powtórz 3 5 razy.
zostań z rozszerzonymi żebrami przez
Licz od 1 do 50, dobieraj powie-
13
dwie sekundy. Następnie wydobywaj
trze swobodnie, kiedy potrzebu-
delikatny dz
więk sssss, starając się, by
jesz, tak aby mieć wrażenie, że każda
żebra jak najwolniej powracały do pozy-
cyfra, liczba jest wypowiedziana na od-
cji wyjściowej. Nie wydychaj powietrza
dechu. Powtórz tyle razy, ile chcesz.
do końca. Powtórz 5 razy. Stopniowo bę-
Połam język  wypowiadaj trud-
dziesz wydobywać dz
więk coraz dłużej.
14
ne dla Ciebie wyrazy w wolnym
Pozycja stojąca. Połóż rękę na
tempie, przeciągając samogłoski i dba-
8
brzuchu w okolicy pępka. Otwórz
jÄ…c o wyraz
ne spółgłoski. Stopniowo
buzię jak do ziewnięcia lub wypowie-
przyśpieszaj tempo, ale mów wyraz
-
dzenia samogłoski  a (żuchwa znacz-
nie. Wykorzystaj wiersze dla dzieci,
nie opada), poczekaj chwilę, aż powie-
np. Małgorzaty Strzałkowskiej, Juliana
trze samo napłynie. Zauważ, że gdy
Tuwima, Jana Brzechwy.
powietrze napływa, ramiona pozostają
Doceń siebie i swój głos, czyli to,
luz
ne, nie podnoszÄ… siÄ™. Lekko uwypu- 15
co masz. Podziel siÄ™ dobrÄ… ener-
kla się brzuch, możesz poczuć ruch ręki
giÄ… z innymi.

znajdujÄ…cej siÄ™ na brzuchu. Zatrzymaj na
chwilÄ™ powietrze (przez dwie sekundy),
Część pierwsza artykułu ukazała się
zamknij buzię. Następnie wydobywaj
w numerze wrześniowym BLIŻEJ
samogłoskę  a (w czasie wydobywa-
PRZEDSZKOLA (9.120 wrzesień 2011)
nia dz
więku ściana brzucha się cofa).
Pozostaw zapas powie-
trza. Powtórz 5-8 razy.
Możesz ćwiczyć także
z samogłoskami  u
Sylwia Prusakiewicz-Kucharska  trener głosu i właściciel firmy
oraz  o .
szkoleniowej EasyVoice, logopeda i pedagog. Prowadzi w całym
kraju autorskie warsztaty i szkolenia z zakresu psychologii i emisji
Otwórz buzię, po-
głosu oraz logopedii medialnej i artystycznej, a także kursy on-line
9
czekaj na powie-
w serwisie www.easyvoice.pl (Prosto o głosie). Dla nauczycieli
trze. Zrób krótką pauzę stworzyła również portal www.emisjaglosudlanauczycieli.pl.
 zatrzymaj je. NastÄ™-
bliżej przedszkola 10.121 paz
dziernik 2011
Ä„ð 51
R
E
K
L
A
M
A