Plan wykladu
" Cykl życia produktu
" Odpady komunalne i przemysłowe
" Czystsze technologie
" Metody minimalizowania odpadów
komunalnych
Odpady
to wszystkie przedmioty oraz substancje stałe, a także nie
będące ściekami substancje ciekłe, powstałe w wyniku
prowadzonej działalności gospodarczej lub bytowania
człowieka i nieprzydatne w miejscu lub czasie, w którym
powstały.
Ustawa z 27 czerwca 1997 r. o odpadach
(DzU z 1997 r. Nr 96, poz. 592)
1
Rewolucja przemysłowa w Europie
" wzrost liczby fabryk
" innowacje i udoskonalenia produkcji
" dymy i ścieki   zło konieczne
" woda i powietrze  dobra bezpłatne o
nieograniczonych możliwościach
samooczyszczania
Strategie  Friendsof theEarth
" zamknięte cykle produkcyjne
" zmniejszenie użycia paliw z kopalin
" doskonalenie jakości produktu
(trwałość, unikanie substancji
niebezpiecznych)
" ograniczenie transportu (zasada
bliskości)
Historical Atlas by William R. Shepherd, 1926
Cykl życia produktu
Odpady
Odpady
(pochodzenie)
(pochodzenie)
komunalne przemysłowe
komunalne przemysłowe
potencjalne surowce wtórne,
EU: 550 kg/osoba/rok
zawierajÄ… wiele cennych
(170 kg  opakowania)
minerałów i pierwiastków,
które można odzyskać przy
odpowiedniej technologii.
2
Model przedsiębiorstwa  otwarty
produkt
ścieki
dymy
odpady
surowce
woda
powietrze
Model przedsiębiorstwa  częściowo zamknięty
produkt
oczyszczone ścieki
dymy, gazy, pyły (filtrowane)
odpady częściowo przetworzone
surowce
" dobre gospodarowanie
woda
" modyfikacja procesów
powietrze
" nowe technologie
Model przedsiębiorstwa  zamknięty
produkt
ścieki
dymy, gazy, pyły
odpady poprodukcyjne
oczyszczalnia
surowce
ścieków
wtórne
surowce
woda
instrumenty
powietrze
oczyszczajÄ…ce
3
 Ekologia przemysłowa
 Ekologia przemysłowa jest środkiem,
dzięki któremu ludzkość może
1. Kontrola zanieczyszczeń
rozważnie i racjonalnie osiągnąć, a
2. Prewencja zanieczyszczeń
3. Åšwiadoma produkcja i
następnie utrzymać wymagany stan
składowanie
środowiska, zapewniając kontynuację
4. Projektowanie przyjazne
ewolucji ekonomicznej, kulturowej i środowisku
5. Określenie cyklu życiowego
technologicznej.
6. Ekologia przemysłowa
7. Rozwój zrównoważony
Społeczeństwo
7
X przemysłowców
1 przemysłowiec
6
X produktów
Składowanie
3 4 5
Użytkowanie
Wytwarzanie 2
1
Użytkowanie Życie Okres
Wytwarzanie
Składowanie człowieka cywilizacji
Skutki gromadzenia odpadów
" wyłączenie z użytkowania gospodarczego znacznych
obszarów ziemi,
" pogorszenie walorów estetycznych krajobrazu,
" powstawanie wtórnych zanieczyszczeń wody, powietrza i
gleby.
Co można znalez
ć na śmietniku?
tekstylia
złom
odpady
tworzywa
4% 2% organiczne
szkło 7%
33%
8%
19%
makulatura
27%
odpady
nieprzerabialne
4
Cykl życia
1 produktu
Zakres zainteresowania środowiskiem
Postępowanie z odpadami
odpady nadajÄ…ce odpady
się do powtórnego przeznaczone do
użycia spalenia
odpady nadajÄ…ce
odpady się do rozkładu
przeznaczone na organicznego w
wysypisko kompoście
Nowoczesne składowisko odpadów komunalnych
układanie geomembrany
na dnie składowiska
Nowoczesne składowisko odpadów komunalnych
5

Komunalny ZwiÄ…zek Gmin
 Dolina Redy i Chylonki

Komunalny ZwiÄ…zek Gmin
 Dolina Redy i Chylonki
Nowoczesne składowisko odpadów komunalnych
Zmniejszanie objętości odpadów
(za pomocą kompaktorów)
Nowoczesne składowisko odpadów komunalnych
Nowoczesne składowisko odpadów komunalnych
Odbiór biogazu ze zrekultywowanego składowiska
6

Komunalny ZwiÄ…zek Gmin
 Dolina Redy i Chylonki

Komunalny ZwiÄ…zek Gmin
 Dolina Redy i Chylonki

Komunalny ZwiÄ…zek Gmin
 Dolina Redy i Chylonki
A
ężyce
Al. Parku Krajobrazowego 99
http://www.kzg.pl/
Recykling
odzyskiwanie z odpadów i ponowne wykorzystanie, jako
surowca określonych materiałów do ponownego
przetwórstwa, np. szkła, papieru, metali itd.
Odzysk zużytych opakowań (Niemcy, 2005)
Ilości Ilości
Surowiec
użyte [t] odzyskane [t]
szkło 1960,959 1892,407
papier, karton 857,197 1000,148
plastik 629,844 471,638
blacha cynkowa 248,522 248,296
aluminium 23,213 36,499
y
ródÅ‚o: Der Grüne Punkt - Duales System Deutschland
Odpady i recykling w historii
pierwsze osady ludzi, problem śmieci
10000p.n.e.
Ateny  pierwsze miejskie wysypisko
400 Mezopotamia  wykorzystywanie cegieł ze starych budynków do budowy
nowych
Rzym  pierwsze urządzenie sanitarne (dwóch mężczyzn idących ulicą
200
zbierało śmieci i wrzucało do pojemnika)
Japonia przetwarzanie makulatury
1031
Anglia  parlament wprowadził zakaz wrzucania śmieci do kanałów i dróg
1388
wodnych
recykling w Europie  wypłukiwanie atramentu z zapisanego papieru
1774
(Niemiec, Martin Heinrich Kleproth)
Nowy Jork  pierwsze przetworzenie metalu  wykonanie pocisków z
1776
przetopionego posągu króla Jerzego III
port Nowy Jork  pierwsza spalarnia śmieci
1885
Nowy Jork  otwarcie wysypiska śmieci Fresh Kills(12 tys. ton
1948
śmieci/dzień), największe wysypisko na świecenie, zamknięte w 2001 roku
USA - Dzień Ziemi (22 IV)  podanie koncepcji recyklingu do publicznej
1970
wiadomości
7
Recykling puszek aluminiowych
" Zasoby naturalne: użycie 1 tony aluminium
z odzysku pozwala oszczędzić 4 tony boksytów
i 700 kg ropy naftowej.
" Energia: odzyskując aluminium ze złomu
oszczędzamy 95% energii potrzebnej na
wyprodukowanie aluminiumz rudy.
" Ochrona środowiska: obniżenie zanieczyszczenia powietrza
o 95% oraz wody o 97% w porównaniu z produkcją
aluminiumz rudy; zmniejszenie ilość śmieci.
" PieniÄ…dze: za kilogram puszek (67 puszek 0,33l lub 53
puszki 0,5l) można uzyskać wskupie około 2-3 zł.
Recykling puszek aluminiowych
" Ekonomia: zwiększa się niezależność
surowcowa kraju, tworzone sÄ… dodatkowe
miejsca pracy wskupie i przetwórstwie.
" Koszty produkcji: produkcja wtórnego
aluminium kosztuje o 60% mniej niż
produkcja aluminiumz boksytów.
" Prawo: np. Ustawa o utrzymaniu porządku i czystości w
gminach wymaga prowadzenia przez gminy selektywnej
zbiórki odpadów.
" Edukacja  ekologiczna : puszka, jako opakowanie
popularne wśród młodzieży i przede wszystkim łatwe do
odzysku, jest świetnym pretekstem do edukacji
ekologicznej.
Recykling kart świątecznych
Woodland Trust
(brytyjska organizacja charytatywna)
58 mln
kart świątecznych
1250 ton
makulatury
8
Tusz z wypiekanych opon
800°C
pyłwęgiel
węglowy
(maz
krzemionkowa
rafinowany z ropy
naftowej
siarka)
Produkcja biopaliwa z tłuszczu
O
H2C O C R H2C OH
O
KOH
+ 3 CH3OH
HC O C R HC OH + 3 RCOOCH3
O
temp.
H2C O C R H2C OH
tłuszcz gliceryna ester metylowy
Zalety biopaliwa
" produkowany z surowców
odnawialnych
" nie zawiera siarki (<0,001%)
" nie zawiera benzenu i innych
węglowodorów aromatycznych
" biodegradowalny
" niskie zagrożenie dla wody
Berndt GmbH, Oberding
Społeczeństwo a recykling
Wdomu&
a) segregujÄ™ wszystko, co nadaje siÄ™ do
recyklingu
b) staram się segregować odpady, które nadają
siÄ™ do recyklingu
c) segreguję niektóre odpady
d) nie segreguję odpadów
Czy kiedykolwiek zbierałeś makulaturę
lubszkło?
a) tak
b) nie
y
ródło: Baltic Sea Project  Learners Guide 7: recykling (http://www.b-s-p.org/lg7)
9
Społeczeństwo a recykling
Czy rozpoznajesz kolory pojemników
dosegregacji odpadów?
a) tak
b) nie
http://www.kzg.pl/
makulatura
plastik
szkło
RozporzÄ…dzenia Ministra Gospodarki
i Pracy z 25 paz
dziernika 2005
(DzU nr 219, poz. 1858)
y
ródło: Baltic SeaProject  Learners Guide 7: recykling (http://www.b-s-p.org/lg7)
 Zielony punkt
Znak towarowy "Zielony punkt" (Der Grüne
Punkt) umieszczony na opakowaniu
oznacza, że producent wniósł wkład
finansowy w budowÄ™ i funkcjonowanie
systemu odzysku i recyklingu odpadów
opakowaniowych tworzonego przez
Rekopol Organizacja Odzysku S.A.,
zgodnie z zasadami wynikajÄ…cymi z
przepisów prawa polskiego i Unii
Europejskiej w sprawie opakowań i
odpadówopakowaniowych.
Kompostowanie
proces tlenowego, biochemicznego rozkładu związków
organicznych zawartych wodpadkach.
Kompostowanie można prowadzić w naturalnych
warunkach, wpryzmach, na wolnympowietrzu.
Koszty  3 razy wyższe w porównaniu z oddawaniem
odpadów nawysypiska śmieci.
10
http://www.kzg.pl/
Spalanie odpadów
unieszkodliwianie odpadków palnych,
zawierających składniki organiczne wtemp.
1173-1273 K (pełny rozkład substancji
organicznych; pozostaje nie uciążliwy i
szkodliwy dla środowiska żużel i popiół).
Koszty  8 razy wyższe w porównaniu z
oddawaniem odpadów nawysypiska śmieci.
Tworzywa biodegradowalne
zdolne do ulegania rozkładowi (pół roku), np. przez bakterie.
biopen
Opakowania a środowisko
Zdjęcia wykonane przez Annę Lakarewicz studentkę BU (Centrum Arrupe).
11
Kierunek  produkcja zrównoważona
strategie  końca rury strategie  czystszej produkcji
oczyszczanie
redukcja
odpadów na
surowców
miejscu
minimalizacja produkcja
składowiska
odpadów przyjazna
odpadów
(recykling) środowisku
1960 1970 1980 1990 2000
lata
12