• Cecha współczesnego wahhabizmu- caÅ‚e życie prawowiernego muzuÅ‚manina powinno być poÅ›wiÄ™cone umacnainiau u rozpowszechnianiu islamu, a z innowiercami i heretykami należy prowadzić Å›wiÄ™tÄ… wojnÄ™
• 1932 powstanie niepodlegÅ‚ego Królestwa Arabii Saudyjskiej z oficjalna wahhabistowskÄ… wykÅ‚adniÄ… islamu
• Dla niepoznaki uzywa siÄ™ sÅ‚owa : ruch islamski" zamiast wahhabizm
• W latach 1992-1994 organizacje : "Towarzystow Szamali", "Medresa im. Króla Fahda", "Kongres islamski"- utworzyÅ‚y w Czeczeni i Dagestanie siec placówek w których prowadzono nauczanie w duchu wahhabizmu
• Wahhabizm
finansowany przez władze saudyjskie służy do poszerzania swoich wpływów w świecie muzułmańskim i szczerzenia fundamentalizmu muzułmańskiego
11. Dżihad w dobie kolonializmu
• XIX w proces wewnetzrnego rozkÅ‚adu Turcji
• Tunis na rzecz Francji (1881)
• Egipt na rzecz Angli (1882)
• Cykladi i Libia i Trypolitania na rzecz WÅ‚och (1912)
• 1918- azjatyckie posiadÅ‚oÅ›ci Turcji, jako terytoria mandatowe, przeszÅ‚y pod kontrolÄ™ Francji i Anglii
• Do Å›wiata muzuÅ‚maÅ„skiego zaczęły przenikać idee europejskie- niektórzy akceptowali, niektórzy nie
• WÅ›ród tych co nie akceptowali odzyÅ‚a idea Å›wietej wojny
• Muhammad Ahmad Mahdi (zm. 1885)w 1881 ogÅ‚osiÅ‚ siÄ™ mahdim, czyli wybawicielem islamu wysÅ‚anym przez Boga przed koÅ„cem Å›wiata, aby napeÅ‚nić ziemie sparwiedliwoscia i pomóc muzuÅ‚mana wejść do raju; wlaka z niewiernymi, dazenia do wyzwolenia Sudanu spod wÅ‚adzy egipsko-angielskiej
• Ruch mahdystów byÅ‚ sprzeciwem ludów Sudanu przeciw ekspansji kolonialnej, ale odwoÅ‚ywanie siÄ™ do idei Å›wiÄ™tej wojny ukazuje jak bardzo w tej religii zakorzeniÅ‚a siÄ™ nauka usprawiedliwiajÄ…ca przemoc
• 23 XI 1914 suÅ‚tan Mehmed V wezwaÅ‚ muzuÅ‚manów do dżihadu przeciw Francji i Angli
• Kilka miesiÄ™cy później imperium osmaÅ„skie arenÄ… pierwszego "nowoczesnego" ludobójstwa chrzeÅ›cijaÅ„skich Ormian- kolej, telegraf, biurokracja paÅ„stwowa, tajne organizacje, zacieranie faktów
• Od 1915 w ciagu kilku lat deportowano 2 MILIONY Ormian, z czego 1,5 miliona zginęło, a 500 tys. ZostaÅ‚o na obczyźnie
• Dżihad zaczÄ™to propagować w ramach dwudziestowiecznej resislamizacji, czyli odbudowy paÅ„stwa islamskiego
• Cechy wspólne grup fundamentalistycznych: powrót do źródeÅ‚, upolitycznienie religii , antyeuropejskość
12. W stronę XXI wieku: dżihad na usługach fundamentalistów
• Od lat 20 tych XX w. powstawaÅ‚y w islamie pierwsze zorganizowane grupy o charakterze partii politycznych gÅ‚oszÄ…ce ideÄ™ tworzenia paÅ„stw w oparciu o prawo muzuÅ‚maÅ„skie
• Stowarzyszenie Braci MuzuÅ‚manów- zaÅ‚. Hasan al.- Bann (1906-1949)- ideologia fundamentalistyczna i pannmuzuÅ‚maÅ„ska, terror usprawiedliwiany wartoÅ›ciami dawnego islamu, a metodÄ… dziaÅ‚ania dżihad, hasÅ‚o: "Allah jest naszym bogiem, prorok jest naszym przywódcÄ…, Koran jest nasza konstytucjÄ…, dżihad naszÄ… drogÄ…, Å›mierć w imiÄ™ boga jest naszym pragnieniem"
• Sayyid Qutb (1906-1966)- zobyÅ‚ wyksztaÅ‚cenie islamskie i zachodnie (stypendium w USA); amerykanski styl zycia uznaÅ‚ za niemoralny, zachód nie ma nic do zaoferowania, i nie ma racji usprawiedliwiajÄ…cych jego dalsze istnienie wiÄ™c muzuÅ‚manie powinni tÄ… kluture zniszczyć i zbudować nowÄ… rzeczywistość w oparciu o wartoÅ›ci kalsycznegoi islamu
• Abu al. Ala al. Mawdudi(1903-1979); podstawowym zadaniem ludzi i ich organizacji jest realizacja boskiego panowania na ziemi, a Aten cel można zdobyć rewolucjÄ… muzuÅ‚maÅ„skÄ…
• Organizacje bin Ladena jako Front Zwalczania Å»ydów i Krucjat zaÅ‚. W 1988
• Al.-Qudia (ugrupowanie zaÅ‚ożone przez samego bin Landena w 1990)
• Egipski Dżihad-(tworzÄ…cy wraz a Al.-QiudÄ… trzon frontu)
• PakistaÅ„skei Towarzystwo Ulemów ( fanatyczni przeciwnicy USA i sympatycy afgaÅ„skich Talików)
• Ruch Ansar (ruch an rzecz przyÅ‚Ä…czenia do Pakistanu indyjskiego Kaszmiru popierajÄ…cy Talibów)
• Dżihad Bangladesz
• Islamska Armia Wyzwolenia ÅšwiÄ™tych Miejsc (wczeÅ›niej nieznane ugrupowanie, wzięło odpowiedzialność za ataki terrorystyczne w Kenii i Tanzanii 1989)
przypuszcza się, ze jest to wojskowe skrzydło Międzynarodowego Frontu (filarem ideologii tych ugrupowań jest przekonanie że wszystkie humanistyczne idee europejskie są zaledwie marnym cieniem tego, co islam osiągnął tysiąc lat wcześniej
• Propaganda fundamentalizmu islamskiego przedstawia bin Ladena jako wrÄ™cz bohatera, który porzuciÅ‚ wygodne życie na rzecz wiary
• Bin Laden : "Wierzymy, ze bóg wykorzystaÅ‚ naszÄ… Å›wiÄ™ta wojnÄ™ w Afganistanie do zniszczenia armii sowieckiej, a teraz prosimy boga, by uzyÅ‚ nas jeszcze raz, abyÅ›my zrobili to samo z amerykanami, tak by uczynić stany zjednoczone cieniem samych siebie"
13. Mały przyczynek ku rozwiązaniu problemu: czego oczekują chrześcijanie od współczesnych muzułmanów
• Dialog jest jedynym Å›rodkiem pokojowego współistnienia ludzi w Å›wiecie pluralistycznym
• W dialogu chrzeÅ›cijaÅ„sko- muzuÅ‚maÅ„skim zaniedbanymi zagadnieniami sÄ… Å›wieta wojna i brak tolerancji dla Chrystusa w Weilu krajach arabskich
• Prawda jest fundamentem dialogu- może być nieprzyjemna ale musi być poszukiwana
• Wraz z bezkarnoÅ›ciÄ… Turków, którzy zamordowali Ormian, rozpoczÄ…Å‚ siÄ™ proces znieczulania europy na zbrodnie
• Tragedia chrzeÅ›cijan w Sudanie- Agnieszka Dzieduszycka dokument Pt" A wy nie pÅ‚aczecie z nami"- w kraju tym wymordowano już 2,5 mln chrzeÅ›cijan
• Współczesne chrzeÅ›cijaÅ„stwo podejmujÄ…c dialog z islamem kieruje siÄ™ postulatem o koniecznoÅ›ci odrzucenia przemocy
• Podstawowy problem: pytanie kto jest, kto może być rzecznikiem islamu?
• Z braku jednego oÅ›rodka wydaje siÄ™ ze trzeba apelować do różnych Å›rodowisk muzuÅ‚maÅ„skich
• Oczyszczenie historii
• Przeinterpretowanie koranicznego wezwania do przemocy
• Wcielenie w Zycie zasady wzajemnoÅ›ci i s
sprawiedliwości
II RELACJA PAŃSTWO- RELIGIA W UJĘCIU ISLAMU
1. Czy można mówić o demokracji i sekularyzacji w islamie?
• Sekularyzacja oznacza zakwestionowanie tradycyjnych form religijnoÅ›ci oraz deklerykalizacjÄ™ i desakralizacjÄ™ życia spoÅ‚ecznego: wypieranie przez wartoÅ›ci Å›wieckie (profanum) sakralnych wymiarów życia czÅ‚owieka (sacrum)(*).
• Dla mieszkaÅ„ców Zachodu stanowi ona zjawisko uniwersalne poÅ‚Ä…czone z demokracjÄ…, ale dla wielu muzuÅ‚manów jest to twór obcy(*).
• czy apelowanie do strony islamskiej o prawa demokratyczne ma sens, kiedy kieruje siÄ™ je do przedstawicieli tak odmiennej kultury? Wydaje siÄ™ mimo wszystko że tak.
• niektórzy muzuÅ‚manie (np. H.asan Hanaf'u) wykazujÄ…, że aspekty demokracji nie sÄ… obce islamowi, a współczesne spoÅ‚eczeÅ„stwo muzuÅ‚maÅ„skie wkroczyÅ‚o w proces odnowy, który może doprowadzić do demokratycznych przemian(*)
• można odwoÅ‚ywać siÄ™ do pewnych sytuacji pierwotnego islamu, który byÅ‚ przynajmniej pod pewnymi wzglÄ™dami otwarty na nowe idee.
• istniejÄ… ponadreligijne prawidÅ‚owoÅ›ci Å‚Ä…czÄ…ce paÅ„stwo i religiÄ™ w różnych kulturach.
• w dyskusjach niektórych muzuÅ‚manów o demokracji pojawia siÄ™ czasem skÅ‚onność do przyjÄ™cia zasad pluralizmu politycznego jako prawa możliwego do pogodzenia z nakazami islamu (np. w Egipcie Partia Pracy). Inni wskazujÄ… na konieczność dialogu, ale pod hasÅ‚ami islamu, który dla muzuÅ‚manów jest podstawÄ… tożsamoÅ›ci.
2. Religia a państwo we wczesnym islamie
• Podstawa do formuÅ‚owania prawa o wolnoÅ›ci religijnej znajduje siÄ™ w surze II, 256: "Nie ma przymusu w religii!" i XVIII, 29: "Przeto kto chce, niech wierzy, a kto nie chce, niech nie wierzy". Również w surze X, 99 znajduje siÄ™ pytanie: "Czy ty potrafisz zmusić ludzi do tego, żeby stali siÄ™ wierzÄ…cymi?".
• Koran formuÅ‚uje ummÄ™, ale nie zawiera szczegółów organizacyjnych wspólnoty. WystÄ™puje tam jedynie rozróżnienie na wÅ‚adzÄ™ prawno-religijnÄ… Boga h.ukm (VI, 52; XXVIII, 70. 88) i wÅ‚adzÄ™ cywilnÄ… ulu l-amr (IV, 59. 83)(*).
• nauka Koranu nie jest przejrzysta; obok wezwaÅ„ do tolerancji pojawiajÄ… siÄ™ fragmenty nawoÅ‚ujÄ…ce do przemocy i upokorzenia również "ludzi KsiÄ™gi" (IX, 29)(*).
• praktyka tolerancji w pierwszych latach ummy muzuÅ‚maÅ„skiej nie byÅ‚a idealna. Dyskryminacja chrzeÅ›cijan polegaÅ‚a m.in. na zmuszaniu ich do pÅ‚acenia podatku pogłównego, którego wysokość zależaÅ‚a od woli poszczególnych zarzÄ…dców czy wÅ‚adców muzuÅ‚maÅ„skich.
• Mahomet Å‚Ä…czyÅ‚ nierozdzielnie dwie funkcje: politycznÄ… i prorockÄ…(*).
• Po jego Å›mierci nastÄ™pca Abu Bakr (632-634) próbowaÅ‚ kontynuować tÄ™ kumulacjÄ™ funkcji(*), jednak szybko okazaÅ‚o siÄ™, że urzÄ…d nastÄ™pcy Mahometa różni siÄ™ od posÅ‚annictwa Proroka.
• Pierwsi czterej kalifowie zwani al-h'Sulafa' ar-ras'Sidun ("kalifowie sprawiedliwi", 632-661) nie byli prorokami.
• już we wczesnym islamie zaczÄ™to szukać elementu boskiego uwierzytelniajÄ…cego ich urzÄ…d.
• ZaczÄ™to wypracowywać definicjÄ™ kalifa, która akcentowaÅ‚a nie nastÄ™pstwo po Mahomecie, ale zastÄ™pstwo Boga na ziemi(*). Proces ten rozpoczÄ…Å‚ siÄ™ już w czasach panowania kalifa `Umara ibn al- H'Sat.t.aba (634-644)(*). Generalnie można przyjąć, że wszyscy tzw. "kalifowie sprawiedliwi" uważali siÄ™ za nastÄ™pców wysÅ‚annika Bożego (h'Sal'ufa rasul Allah), ale nie równych Mahometowi. WÅ‚adcy ci byli suwerenni w sprawach politycznych, a problemy religijne okreÅ›laÅ‚ Koran, którego wykÅ‚adniÄ… i interpretacjÄ… zajmowali siÄ™ teologowie(*).
3. Rozbudowane powiązania religii i państwa: Umajjadzi i Abbasydzi
• Dalsza ewolucja urzÄ™du kalifa w kierunku teokratycznego centralizmu postÄ™powaÅ‚a za panowania Umajjadów (661-750)(*).
• Kalifowie w imiÄ™ Boga mieli dopilnować należytego stosowania tradycji (sunna), wÅ‚adzy (h.ukm), kar koranicznych (h.udud), nakazów (fara'id.) i prawa (h.uquq).
• Kalif nie posiadaÅ‚ boskiej wÅ‚adzy tworzenia praw, ale kierowaÅ‚ ummÄ… muzuÅ‚maÅ„skÄ… jako najwyższy zwie rzchnik duchowy i Å›wiecki(*).
• kalif w ostatniej instancji odpowiedzialny byÅ‚ tylko przed Bogiem.
• PanowaÅ‚o przekonanie, że ten, kto wypowie mu posÅ‚uszeÅ„stwo, poniesie karÄ™ w życiu doczesnym i przyszÅ‚ym(*).
• nastÄ…piÅ‚o zrównanie proroków z kalifami; prorocy m
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
can RENAULT CLIO III GRANDTOUR 08 XX PL 00112 Wstydliwa sprawa Sensacje XX wiekuZAL HISTORIA ARCHITEKTURY XX WIEKUCZ OWIEK XX WIEKU W SYTUACJproblemy młodzieży w xx wsprinter xx x 021995pakistan dżihadBogusław Wołoszański Sensacje XX Wieku Tajemnica Dallaswięcej podobnych podstron