Katastrofizm w "Szewcach" Witkacego.











Środa, 26 Kwietnia Imieniny obchodzą: Marzena, Maria, Klaudiusz
 



















  Sciaga.pl > Prace
> XX
lecie >
Home | Reklama | Info
| Mail






Gdzie Cz@T ???




Gdzie jestSciaga.pl
?
















Katastrofizm w
"Szewcach" Witkacego.










kategoria:   J.polski
zakres:   XX lecie
dodano:   1999-08-17




Krótko mówiąc
akcja dramatu wiąże się z szeregiem przewrotów społeczno -
politycznych. Pierwszego przewrotu dokonuje prokurator Scurvy przy
pomocy faszystowskiej bojówki Dzielnych Chłopców Gnębona Puczymordy.
Po faszystowskiej rebelii zaczynają się kolejne bunty i przewroty.
Zaczyna się od komunistycznej rewolty samych Szewców, którym udaje
się wyrwać z więzienia pod przywództwem Sajetana. Sajetan wkrótce
zostaje pozbawiony władzy i zamordowany (wyrraźna analogia do
sytuacji w ZSRR). Następnie po władzę usiłuje sięgnąć anarchistyczny
Hiper - Robociarz, rzucający bombę, która okazuje się być termosem
do herbaty. Hi- per - Robociarz gardzi nawet czeladnikami, którzy są
dla niego pseudorewolucjonistami. Jednak ostatnie zdanie będzie
należało do dwóch tajemniczych Towarzyszy: X i Abramowskiego.
Prezentują oni ostateczny totalitaryzm, całkowitą uniformizację i
absolutną, bezwzględną władzę. Są to ludzie pozbawieni uczuć,
zapowiadają sztuczny, zmechanizowany świat, w którym nie będzie
miejsca dla człowieka jako autonomicznej jednostki. Dla Witkacego
właśnie Towarzysze są ucieleśnieniem ostatecznej katastrofy, jaka
czeka świat pozbawiony sił napędzających cywilizację: religi,
sztuki, filozofii. Najsmutniejszym wnioskiem jest fakt, iż według
Witkacego, dla takiego rozwoju wydarzeń nie ma alternatywy.
Odpowiedzią na rewolucję może być tylko kolejna rewolucja.
Świat jest zdegradowany, zdegenerowany, stojący u kresu
istnienia, skazany na zagładę, wstrząsany przewrotami i rewolucjami.
Rządy sprawuje motłoch, upada kultura, nie rozwija się już myśl
ludzka, jednostka została zdegradowana, pozbawiona indywidualnych
praw, podporządkowana totalitarnej władzy, a zagrożona jest dalszą
dehumanizacją. Tak ukazana wizja świata ma wydźwięk katastroficzny,
wiąże się z przekonaniem o braku możliwości rozwoju świata, o
zagładzie, do jakiej on zmierza. Wszystkie przedstawione porządki
społeczne i polityczne są chybione, nie służą człowiekowi, lecz go
zniewalają. Żaden z nich nie daje szansy odrodzenia, uratowania
świata, wręcz jest etapem pognębienia ludzkości. Witkacy nie widzi
żadnej szansy, katastrofa jest nieunikniona. Świat dramatu
jest światem, który zmierza do nieuchronnej katastrofy. Degradacji
ulegają wszelkie uczucia, bohaterowie mają zniekształconą,
okaleczoną psychikę, zachowują się jak obłąkani. Nie ma tu miejsca
nawet na miłość. Uczucie prokuratora do księżnej jest jakimś
perwersyjnym pożądaniem, prawdziwa miłość gdzieś znika, gubi się.
Bohaterowie zaczynają mówić dziwnym językiem, miesza się w nim patos
z wulgarnością, styl wysoki i potoczny. Wnioski, jakie
wynikają z lektury "Szewców" są zastanawiająco trafną oceną świata
XX wieku. Witkacy uważa, że z rewolucji największą korzyść odnoszą
ludzie zupełnie inni niż ci, którzy ją przeprowadzili, czego
najlepszym przykładem może być los Szewców. Witkacy ukazuje tu
bardzo ważną prawdę historyczną: każda rewolucja pożera własne
dzieci. Tutaj jako przykład mogą służyć losy Sajetana Tempe, który
po obaleniu faszyzmu i zaprowadzeniu komunizmu zostaje zabity. Od
tej pory jest już tylko symbolem, sztandarową legendą ustroju.
Najbardziej tragiczną prawdą, jaką możemy wysnuć z "Szewców"
jest przeświadczenie, że ludzie, którzy zdobyli władzę, niezależnie
od głoszonych programów i deklaracji, staną się wkrótce tacy sami,
jak ci, którym tę władzę wcześniej odebrali. Każdy władca musi się
więc stać ciemiężycielem i tyranem narodu, nad którym sprawuje
władzę.







Autor: Nieznany

Ocena : 0.0 








oceń
prace:
1 2 3 4 5 6


Home | Reklama | Info
| Mail


Prace | Pomoc | Książki | Artykuły | News | Katalog | Forum
| Rozrywka






Wszelkie prawa zastrzeżone / All
rights reserved  Sciaga.pl
2000