SAFE FORMAT
.:::.... ~ ..::.: :. ~v.: .. . ....:. ... '
::::..:............. ... .... ....... . ... ::.::..: .. ..
:...·f:.:.`:X'."^.'.^..".^.'^'7.....,..........:.... .....
Formatowanie nośnika magnetycznego jest crynnością konieczną przed
pierwszym
zapisem danych na dyskietce lub dysku twardym. O ile dysk
twardy jest zwykle goto-
wy do bezpośredniego użytku, to nabywane dyskietki elastyczne są
przeważnie nie-
sformatowane. Formatowanie polega na wpisaniu znaczników każdego
sektora
dyskietki oraz każdego bajtu w sektorze. Weryfikacja odczytu
pozwala na natychmia-
stowe wykrycie fizycznie uszkodzonych obszarów i zaznaczenie ich
w sposób unie-
możliwiający póżniejsze zapisywanie informacji. Formatowanie
inicjalizuje również
rekord startowy (BOOT RECORD), tablice alokacji plików oraz główny
katalog. Od-
powiednia opcja zadeklarowana przy wykonywaniu tej czynności
pozwala na stwo-
rzenie dyskietki startowej, tj. takiej, z której można
inicjalizować system operacyjny
DOS. Formatowanie niesie ze sobą jednak duże niebezpieczeństwo -
nieodwracalnego
zamazania danych z dyskietki. Takiej zmiany nie będzie już można
odtworryć.
Program SFORMAT (skrót od SAFE FORMAT) słu'ry do szybkiego i
bezpiecznego,
tj. odwracalnego, formatowania dyskietek elastycznych i
twardych dysków. SFOR-
MAT działa szybciej niż polecenie FORMAT systemu operacyjnego
DOS, gdyż nie
zapisuje wszystkich pól danych. Jest bezpieczny, gdyż dla
dyskietki z uprzednio zapi-
sanymi danymi tworzy plik IMAGE.DAT, za pomocą którego dwa inne
progFamy z
pakietu NORTON UTILITIES 7.0 - LTNERASE i UNFORMAT mogą odtworzyć
dawną zawartość nośnika magnetycznego.
Program SAFE FORMAT może działać w trybie interakcyjnym. Po jego
uruchomie-
niu na ekranie wyświetlana jest winieta będąca jednocześnie głównym
oknem robo-
czym progFamu. W okienku znajdują się następujące elementy:
Q pole DRIVE, służące do wyboru napędu dyskowego,
Q pole SIZE, w którym użytkownik deklaruje rozmiar dysku,
~ pole FORMAT TYPE do określenia sposobu formatowania:
SAFE - oznacza wykonanie tej operacji w sposób bezpieczny. Jeżeli
na
dyskietce zawarte były uprzednio jakiekolwiek dane, to nie
zostanÄ… one
nieodwracalnie zamazane, lecz jedynie katalog bazowy i tablice
alokacji
zostaną wyzerowane. Informacje z tych obszarów będą zapisane w pliku
IMAGE.DAT.
Safe Format 187
Pri~c: [ 1........]V
Size: [1.~M.........]V
Format Tyee: [Safe.........]~
System Files: jHone.........]~
8ptions
Ioluare Label: [...........]
[x] Save Lnage Ipfo
] Save Settiegs o~ E:it
QUICK - pozwala na szybkie przeformatowanie uprzednio już
in~cjalizowanego nośnika magnetycznego. Ta szybka czynność polega
jedynie
na wpisaniu nowych zawartości obszarów systemowych na dysk. Dane z
takiej jednostki sÄ… nadal do odtworzenia.
DOS - jest standardowym formatowaniem, identycznym jak
inicjalizacja
systemowa, polegająca na zapisie każdego bajtu informacji nośnika
magnetycznego, niezaleinie od tego, czy dysk był już używany czy
nie. W
tym trybie pracy nie można już liczyć na odzyskanie danych
uprzednio
zapisanych na nośniku magnetycznym.
c~ pole SYSTEM FILES określające sposób potraktowania obszaru na
dyskietce
startowej, w który wpisywane są pliki systemowe:
Z- NONE - oznacza tworzenie zwyczajnej dyskietki nie będącej
jednostkÄ…
startowÄ… systemu operacyjnego DOS.
· PUT ON DISK - opcja ta definiuje zapisanie plików startowych na
dysku i
uczynienie go tym samym dyskietkÄ… startowÄ… systemu operacyjnego
DOS.
LEAVE SPALE - zarezerwowanie odpowiedniego obszaru nośnika
magnetycznego dla późniejszego, ewentualnego wpisania plików
systemowych (np. wykonujÄ…c polecenie SYS). Wyboru odpowiedniej
opcji
dokonujemy, przesuwajÄ…c kursor w zadane pole i wciskajÄ…c klawisz
spacji.
~ pole VOLIJME LABEL, w które wpisujemy etykietę dysku, o ile
chcemy, by ona
istniała.
~ laatka SAFE IMAGE INFO decyduje, po zaznaczeniu klawiszem
spacji, czy
program SFORMAT ma zapisaó uprzedni stan nośnika magnetycznego w
pliku
188 T. Grochowski - Norton Utilities 7.0
IMAGE.DAT jako dane dla programu LTNFORMAT. Dane te mogą okazać
siÄ™
przydatne, gdy zechcemy odtworzyć pliki dawniej znajdujące się na
dyskietce.
Bez zapisu tych informacji, jedynie odręcznie - sektor po
sektorze, przy pomocy
programu DISKEDIT, odzyskać można będzie dane z przeformatowanej
jednostki.
kratka SAVE SETTINGS ON EXIT pozwala na zapisanie na dysku
parametrów
funkcjonalnych programu SFORMAT, które będą automatycznie
wczytywane
przez tÄ™ aplikacjÄ™ przy kolejnym uruchomieniu.
przycisk ekranowy FORMAT - rozpoczęcie operacji formatowania
dyskietki lub
dysku.
przycisk ekranowy CONFIGURE, którego wciśnięcie pozwala na
szczegółową
konfiguracjÄ™ programu. W nowym okienku dialogowym znajdujÄ… siÄ™:
Fle~Pa Iriae 1 -
r
rwue
T~re fer /ri~e 1:
(~7 Iete Ieteet
( ) 5~' 3i11
( ) 3%' 7~It
( ) 5k~' 1.l11
( ) 3~' 1.W
( ) 3~s" t.ll1
lrew~l fer Wissi~s Iistettes
Å‚ Illw Iar1 Iist Fenwttip
IL , Ca~eel
D pole z określeniem napędu dyskietek - FLOPPY DRIVE A:,
D lista możliwych rodzajów formatowania nośnika - TYPE FOR DRIVE
A:.
Zawiera ona wszystkie stosowane popularnie rodzaje napędów (3 1!2
i 5 1/4
cala) wraz z opcjÄ… automatycznego wykrywania typu (AUTO DETEC'T).
Wybieramy przy pomocy kursora odpowiednie pole i klawiszem
spacji je
oznaczamy.
D kratka PROMPT FOR MISSING DISKETTES, której oznakowanie pozwoli
programowi SFORMAT wyświetlić komunikat, gdy u'zytkownik zapomni
wsunąć dyskietkę do napędu,
D kratka ALLOW HARD DISKS FORMATTING zezwalajÄ…ca na formatowanie
twardych dysków.
przycisk ekranowy EXIT oznaczający zakończenie pracy programu SAFE
FORMAT.
1
Safe Format 189
Jeśli na dyskietce przeznaczonej do sformatowania znajdują się
zapisane uprzednio
pliki, to program SFORMAT wyświetla okienko z listą obiektów i
pyta użytkownika
o potwierdzenie wykonania operacji.
Drive A: has the fellewio'
filer ani s~ó~irect~ries os it:
e /
Far i~stall.ese
~~zi~.exe
S~st rea~we.c~w
~iskl.dsk
·~ filelist.~~c
pe
·re y~~ s~re y~r waet ta fermat it?
Po rozpoczęciu formatowania (przycisk ekranowy FORMA'I~ na
ekranie wyświetlane
jest okno prezentujące postęp działania programu. W górnych polach
wypisane sÄ…
aktualne parametry pracy:
mwattm~ . _I
Iriee: 1: iystew I~lede: Me s~stew filer
iize: 1.11 Fermat liede: iafe
Iel~we: !ie eelwe la~el Iwa~e Iafe: 5aee1
Ferwattis' C~lieder 11, Iead 1 Tetel mace: 1,145 1
i~stew l~aee: - 5 1
;;:;::':
~:::::'.'.::'.'.:'.'.~'.'.;~:::',''.'.;'.'.~'.'.;;'.'.;'.'.','.:
;:;: 1 ad S ac e : 5 1
~:'.~.t.~.~.::'<'.:.t.~.:.:.:.~.:.~.~.~.::~.~.~.~.::_.::~.:.: 1
-
13>X Cwylete isaile mace: 1,k~5 1
Estiwated Tiwe: 11:11:11 ~ frsss Esc vr cliek m ese
Ela~sed Tiwe: 11:11:1! te i~terr~~t fsrwatti~s.
DRIVE -symbol pracującego napędu,
Q SIZE - rozmiar formatowanego nośnika,
VOLiJME - etykieta dysku,
SYSTEM MODE - sposób potraktowania obszarów systemowych,
190 T. Gtochowskl - Norton Utllities 7.0
Q FORMAT MODE - tryb formatowania,
IMAGE INFO - sygnalizacja zapisu danych dla programu UNFORMAT.
Poniżej ramki z powyższymi informacjami widnieje graficzny
wskaźnik postępu pra-
cy wraz z procentowym wskazaniem sformatowania powierzchni.
Wypisane są rów-
nież: numer aktualnie inicjalizowanego cylindra dyskietki
(CYLINDER) oraz numer
pracującej głowicy (HEAD).
Po prawej stronie znajduje się tabelka z wielkościami obszarów
nośnika magnetycz-
nego:
TOTAL SPACE - całkowita pojemność jednostki,
SYSTEM SPACE - wielkość obszaru rezerwowanego dla plików
systemowych,
c~ BAD SPACE - obszar uszkodzeń nośnika,
b USrIBLE SPACE - wielkość obszaru dostępnego dla użytkownika.
Na dole ekranu widnieje informacja o oszacowanym (ESTIMATED) i
już spożytko-
wanym (ELAPSED) czasie (TIME) trwania operacji. Wciśnięcie
klawisza ESC lub le-
wego przycisku myszki powoduje natychmiastowe zatrzymanie
działania prosamu.
Program SFORMAT może zostać uruchomiony z wieloma opcjami w linii
polecenia
systemu operacyjnego DOS:
SFORMAT [napęd:] [opcje]
Napęd - jest symbolem napędu dyskowego, w którym zamierzamy
formatować
dyskietkÄ™.
Opcje programu są następujące:
/A - automatyczny tryb pracy - wykonanie ustalonych poprzez
poniższe parametry
czynności, a następnie natychmiastowy powrót do systemu
operacyjnego,
/S - skopiowanie plików systemów yćti w ćelutuzyskama
dyśkiet~i`startowej,
B - pozostawienie na nośniku magnetycznym wolnego miejsca dla
plików syste-
mowych,
/V:etykieta - zapisanie podanej etykiety dyskowej (nie więcej niż
11 znaków!),
/1 - formatowanie jednostronne,
/4 - formatowanie dyskietki 360 KB w napędzie i.2 MB,
/8 - formatowanie 8 sektorów na ścieżce,
/N:n - określenie liczby sektorów na ścieżce (n = 8, 9, 15, 18 lub
36),
/T:n - określenie liczby ścieżek (n = 40 lub 80),
/F:rozmiar - zdefiniowanie rozmiaru dyskietki (rozmiar = 360,
720, 1.2, 1.44,
2.88). Opcja /F:n nie może wystąpić razem z parametrami /T i /N.
/Q - tryb szybkiego przeformatowania - QUICK,
1
Safe Format 191
/D - tryb formatowania systemowego - DOS,
/U - tryb formatowania zamazujący całą dyskietkę bez względu na to,
czy
zawierała ona jakiekolwiek pliki czy nie.
/NODBL - zadeklarowanie, aby programowy sterownik zagęszczonego
zapisu
DBLSPACE.BIN nie był wprowadzany na dyskietkę wraz z plikami
systemowy-
mi.
Wpisanie w linii polecenia systemu operacyjnego DOS
sformułowania:
SFORMAT ?
powoduje wyświetlenie zestawu wszystkich opcji wraz z ich
krótkimi objaśnieniami.
W celu efektywnego wykorzystania programu SFORMAT można go
przemianować
na FORMAT.EXE po uprzedniej zmianie nazwy polecenia systemowego
FOR-
MAT.COM na np. AFORMAT.COM. Wtedy każde wywołanie programu FORMAT
automatycznie uruchomi bezpiecznÄ… i szybkÄ… procedurÄ™ SAFE FORMAT z
pakietu
NORTON UTILITIES 7.0.