http://www/sciaga.pl/tekst/31620-32-prostytucja
O prostytucji raz jeszcze...
Prostytucja jest poważnym problemem społecznym. Jej rozmiar oraz znaczenie dla spójności
społeczeństwa został zauważony w trakcie dokonującej się w Polsce transformacji ustrojowej po roku 1998.
Wcześniej zjawisko to nie wzbudzało szczególnego zainteresowania środowisk naukowych, jak również
było świadomie ukrywane przez tamtejsze władze. Prostytucja zwykle traktowana jest jak jeden
z przejawów patologii społecznej, przy czym głównymi kryteriami zaliczenia jej do kategorii zachowań
dewiacyjnych są związki z przestępczością i nadużywaniem alkoholu i narkotyków. Zjawisko to
uwarunkowane jest różnorodnymi czynnikami: społecznymi, ekonomicznymi, kulturowymi
i fizjologicznymi.
Dziś prostytucja spostrzegana jest w wielu aspektach: społecznym, psychologicznym i medycznym.
W różnego rodzaju publikacjach znajdziemy podobne definicje tego zjawiska, bardziej lub mniej
szczegółowe, które pomogą nam zrozumieć tą patologię społeczną.
Brak jest jednolitej definicji zjawiska. Najczęściej mianem prostytutki określa się osobę, stale lub
dorywczo zaspokajającą potrzeby seksualne przygodnych partnerów w zamian za korzyść materialną
(pieniądze, wartościowe rzeczy np. w postaci upominków), bez zaangażowania uczuciowego i praktycznie
bez możliwości wyboru partnerów.
Prostytucja, (p.-łac. prostitutio), uprawianie nierządu w celach zarobkowych (Słownik Wyrazów Obcych
PWN, Warszawa 1980).
Według Małej Encyklopedii Medycyny, (PWN Warszawa 1990), można prostytucję powiązać z innymi
hasłami:
Prostytucja, negatywne zjawisko społeczne, polegające na uprawianiu nierządu w celach zarobkowych.
Prostytucja wiąże się ściśle z szerzeniem chorób wenerycznych i z przestępczością. Zwalczanie je jest
bardzo trudnym problemem społecznym. Kodeks karny przewiduje karalność za nakłanianie do
prostytucji, a także za pośrednie czerpanie z niej zysku (stręczycielstwo, sutenerstwo - art. 174).
Nierząd, najogólniej zaspokojenie popędu płciowego w sposób niezgodny z normami obyczajowymi
i prawnymi. W kodeksie karnym (art. 154) pojęcie nierządu odnosi się do prostytucji.
Czyn lubieżny, nierządny, zaspokajanie popędu płciowego w sposób niedozwolony. Często jest wynikiem
zboczenia płciowego. W rozdziale XXIII kodeksu karnego, obejmującym przestępstwa przeciwko
obyczajności, przewidziana jest karalność czynu lubieżnego wobec osób poniżej lat 15 albo dokonanego
publicznie.
Zboczenia płciowe, nieprawidłowe zaspokajanie popędu płciowego albo nieprawidłowe jego
ukierunkowanie: tłem większości przypadków zboczenia płciowego są czynnościowe zaburzenia
seksualne nabyte w okresie młodości, zwłaszcza w czasie dojrzewania płciowego, prowadzące do
fałszywego rozwoju popędu płciowego. Leczeniem zboczeń zajmuje się psychiatria. Regulacja prawna
1
obejmuje tylko te zboczenia płciowe, które naruszają normy prawne.
Encyklopedia Popularna PWN, (Warszawa 1998), rozróżnia dwa rodzaje prostytucji: prostytucja, uprawianie
stosunków seksualnych odpłatnie z przygodnie poznanymi w tym celu osobami różnej lub tej samej płci.
Prostytucja sakralna, prostytucja związana z kultem bóstw płodności i miłości; znana u ludów
starożytnego Wschodu i łączona m. in. z kultem Isztar, Anahidy, Kybele, w Grecji - Afrodyty (głównie
w Koryncie).
O prostytucji mówi się, że jest stara jak świat. Można znalez
ć wzmianki na jej temat już w Starym
Testamencie. Bóg zabrania kontaktów z prostytutkami. Biblia mówi:  Wargi kobiety obcej miodem ociekają,
a jej usta - świecą się jak olej. Lecz w końcu stają się bardziej gorzkie niż piołun i tną jak miecz o podwójnym
ostrzu. Jej stopy prowadzą do krainy umarłych, do zaświatów wiodą jej kroki. Gubi równą drogę do życia
i nawet nie widzi, że schodzi na manowce. Posłuchajcie mnie tedy, synowie moi, nie odchodz
cie od tego,
co me usta mówią! Od tamtych trzymaj się jak najdalej, nie zbliżaj się nawet do drzwi ich domów, żeby ktoś
inny nie korzystał z sił twoich, a bezbożnicy - z lat twojego życia; żeby tym, co posiadasz, nie bogacił się
obcy, żeby owoce twej pracy nie szły do innego. W końcu musiałbyś tylko wzdychać, gdy wyczerpią się
twe ciało i siły. Wtedy musiałbyś wyznać ze wstydem: O, ja nieszczęsny, napomnień nie słuchałem,
odrzuciło me serce wszelkie pouczenia. Nie słuchałem głosu moich wychowawców, nie zważałem na
wskazania mych nauczycieli. O mało co nie spadły na mnie wszystkie klęski pośród rady i na
zgromadzeniach. PRZYP. 5,3-14 . Bóg oferuje jednak prostytutkom zbawienie, przebaczenie i akceptację.
Biblia mówi:  ...Rzecze im Jezus: Zaprawdę powiadam wam, że celnicy i wszetecznice wyprzedzają was do
Królestwa Bożego. Albowiem przyszedł Jan do was ze zwiastowaniem sprawiedliwości, ale nie
uwierzyliście mu, natomiast celnicy i wszetecznice uwierzyli mu; a wy, chociaż to widzieliście, nie
odczuliście potem skruchy, aby mu uwierzyć. MAT. 21,31-32 .
Prostytucja w Polsce nie jest karana, co nie znaczy jednak, że w Polsce podobnie jak w Holandii czy
Niemczech została zalegalizowana. W naszym kraju nawet nie planuje się wprowadzać tego typu zmiany
legislacyjne. Karze podlegają jednak ci, którzy zmuszają do nierządu (sutenerzy) lub przedstawiciele
zorganizowanych grup przestępczych, zbierający haracze za możliwość pracy na ulicy określonego miasta.
W rejonie pogranicza usługi seksualne sprzedaje około tysiąca kobiet różnych narodowości, ale najczęściej
są to obywatelki Polski, Rosji, Bułgarii, Ukrainy. Obywatelki krajów byłego ZSRR pracują najczęściej na
drogach dojazdowych do wielkich miast przygranicznych, okazjonalnie na przejściach granicznych. Kobiety
pochodzące z innych krajów np. Chin, państw afrykańskich, jeśli pracują, to w agencjach towarzyskich i są
prostytutkami ekskluzywnymi. Większość prostytuujących się kobiet stanowią osoby w wieku 35-39 lat
oraz 40-44. Wśród mężczyzn są to osoby w wieku do 25. Dużym zainteresowaniem ze strony
homoseksualnych klientów cieszą się pełnoletni mężczyz
ni o chłopięcej urodzie.
Wbrew stereotypom wśród osób zaliczających się do środowiska prostytuujących się kobiet
i mężczyzn, znajdują się ludzie pochodzący z rodzin o różnym statusie ekonomiczno-społecznym,
zróżnicowanym poziomie wykształcenia, różnych wyznań (także osoby niewierzące) i narodowości.
Mogą to być osoby biegle władające wieloma językami obcymi, zamężne lub żonate, wychowujące dzieci
inteligentne czy też nie pozbawione talentu artystycznego. Wraz ze zmianami kulturowymi, zapożyczaniem
2
obcych wzorów kulturowych przede wszystkim z Zachodu mamy do czynienia ze zjawiskiem prostytucji.
Prostytucja jest sposobem na szybkie i skuteczne pozyskiwanie środków niezbędnych do życia (także
w przypadku  dorabiających studentek). Prostytucja stała się zatem nie tylko koniecznością, wynikającą ze
skrajnie ubogiej i deprymującej sytuacji, lecz także łatwą i mało męczącą formą zarobkowania.
Prostytucja, jako zjawisko społeczne rozwija się w wielkich aglomeracjach miejskich, gdzie popyt na
usługi prostytucyjne i warunki uprawiania nierządu są szczególnie korzystne. Również w Polsce zjawisko
to koncentruje się w wielkich aglomeracjach. Na podstawie analizy wyników badań zawartych w polskiej
literaturze Stanisław Akoliński dochodzi do wniosku, że  natężenie prostytucji występuje w ośrodkach
wielkomiejskich (Warszawa, Kraków, A
ódz
, Katowice, Gdynia-Gdańsk, Szczecin, Poznań - zwłaszcza
w okresie targów handlowych) oraz w ośrodkach wypoczynkowych. Rację należy także przyznać
W. Radeckiemu, który stwierdza, że  prostytucja jest problemem nie tyle ogólnokrajowym, ile większych
ośrodków miejskich . Rzeczywiście, występowanie kilku czy kilkunastu prostytutek w małych miastach
nie stwarza problemu w skali społecznej, aczkolwiek może to być problem istotny dla społeczności tam
zamieszkałej.
Dominują następujące formy prostytucji:
a) heteroseksualna,
b) homoseksualna,
c) biseksualna i tranwestytyczna.
Można wyróżnić też określone typy prostytucji:
a) usługi towarzyskie,
b) prostytucja w restauracjach i hotelach,
c) prostytucja w agencjach towarzyskich, salonach masażu, klubach typu peep-show,
d) seks na telefon (callgirls),
e) prostytucja  w oknach - charakterystyczna głównie w Holandii.
Prostytucja uwarunkowana jest splotem czynników społecznych, ekonomicznych, kulturowych
i fizjologicznych. Według Bernsdorfa klasyczne teorie przyczyn prostytucji podzielić można na dwie grupy:
teorie biologiczne i teorie społeczne.
Urszula Świętochowska (socjolog) do czynników, które prowadzą do prostytucji zalicza:
- wadliwą strukturę rodziny;
- złą atmosferę wychowawczą w domu rodzinnym;
- niski poziom wykształcenia i brak przygotowania zawodowego;
- alkoholizm lub nadużywanie alkoholu w rodzinach prostytutek;
- zmienność środowisk wychowawczych;
- niski status materialny rodziny;
- niski poziom wykształcenia rodziców;
- wczesne rozpoczynanie życia seksualnego z przygodnymi partnerami;
Prostytutki w Polsce, jak wynika z danych Komendy Głównej Policji, rekrutują się z rodzin robotniczych
(70-80%), 15-20% z rodzin chłopskich, 7% z rodzin inteligenckich. Większość prostytutek ma wykształcenie
3
podstawowe (71,2%), średnie 28%, niepełne wyższe lub wyższe tylko 0,7%.
Dlatego też prostytucja jest zjawiskiem niedostosowania społecznego. Prostytutka lekceważy istotne
wartości moralne oraz traktuje pieniądz jako ostateczną miarę wartości. Element zapłaty, handlu własnym
ciałem wywołuje potępienie opinii publicznej, gdyż sprzeciwia się podstawowym normom i ocenom
moralno-obyczajowym. Z tym wiąże się zjawisko stygmatyzacji, czyli uciskania, naznaczania społecznego.
Grupa osób uprawiająca nierząd jest przez resztę zbiorowości uznawana za gorszą, zdemoralizowaną,
niezdolną i nieprzystosowaną do życia w społeczeństwie. Tymczasem, jak wynika z badań M. Antoniszyna
i A. Marka, spora część kobiet uprawiających nierząd odchodzi z prostytucji średnio po 3-5 latach.
Także wiele kobiet z tego środowiska zawiera związki małżeńskie ze swymi byłymi klientami i zrywa
z dotychczas uprawianym procederem.
Kolejnym powodem, dla którego prostytutki są grupą społecznie niedostosowaną jest fakt, iż osoby
uprawiające nierząd mają nieraz ścisłe związki z przestępczością. Same dokonują kradzieży i oszustw albo
też wchodzą w związki przestępcze dla dokonania rozboju oraz włamań. Często są one zatrzymywane,
głównie prostytutki uliczne z powodu zakłócenia porządku publicznego i popełnienia wykroczenia.
Okres tabuizacji zjawisk, które mają miejsce w kulturze powoli mamy już za sobą. Wkroczyliśmy
w XXI wiek, w którym można prognozować, że prostytucja nabierze szczególnego charakteru. Będzie to
problem społeczny o niepodważalnej aktualności, ale jednocześnie ewoluujący. Za klika lat możemy mieć
do czynienia ze znacznymi zmianami w ogólnym charakterze prostytucji, co sprawi, że nie będziemy
przygotowani do podejmowania konkretnych działań o charakterze prewencyjnym. Wzrost stopy
bezrobocia, a co się z tym wiąże ubożenie rodzin i pogorszenie stosunków wewnątrzrodzinnych, wzrost
przestępczości, alkoholizm, przy jednoczesnym wzroście wymogów unijnych wobec społeczeństwa
polskiego - to wszystko przyczyni się do przypływu prostytuujących się kobiet i mężczyzn.
Obok prostytucji ulicznej, na drogach dojazdowych, w agencjach towarzyskich, prostytucji homoseksualne,
heteroseksualnej, w lokalach rozrywkowych, coraz bardziej popularna staje się prostytucja za
pośrednictwem Internetu. Rozwój Internetu przy jednoczesnym braku kontroli nad nim może także
przyczynić się do zaistnienia nowej formy nierządu - prostytucji wirtualnej.
Debata na temat prostytucji, sytuacji kobiet świadczących usługi seksualne, wiążących się z tym
wątpliwości i obiekcji toczy się niemal nieprzerwanie od końca XIX wieku. Charakter działań organizacji
pozarządowych i stowarzyszeń zaangażowanych w tę dyskusję w dużym stopniu zależy od ich stosunku do
zjawiska prostytucji. W zasadzie wyróżnić można dwa stanowiska: abolicjonizm, który prostytucję uznaje za
przymus pod każdym względem i dąży do jej zniesienia oraz stanowisko nawołujące do legalizacji
prostytucji, co rozumieć można i jako dekryminalizację prostytucji - tzn. zniesienie praw w nią
wymierzonych oraz reglamentację - oznaczającą wprowadzenie systemu koncesjonowanych domów
publicznych, ustanowienia kodeksów pracy, opodatkowania prostytutek, ale także obowiązkowych badań
dla nich i konieczności rejestrowania się.
Współczesny abolicjonizm sprzeciwia się samej prostytucji, turystyce seksualnej, handlowi
kobietami (określanemu niekiedy mianem  międzynarodowego stręczycielstwa ), pornografii, uznając je za
przemoc wobec kobiet. Dla organizacji abolicjonistycznych najważniejszym problemem jest kwestia,
4
jak pogodzić wspieranie kobiet pracujących jako prostytutki z jednoczesnym działaniem na rzecz likwidacji
samego zjawiska.
Coalition Against Trafficking in Women wyraz
nie podkreśla, że prostytucja jest pogwałceniem
praw człowieka. Mówienie o prostytucji  wymuszonej (gdzie prostytutkami są ofiary handlu kobietami)
i prostytucji  dobrowolnej (gdzie kobieta dokonuje  racjonalnego wyboru i świadomie decyduje się na
uprawianie tego zawodu) zniekształca jedynie rzeczywistość. Bowiem nawet te prostytutki, które pracują
niezależnie, nie mają alfonsów, nie są wolne, ponieważ uzależnione są od zachcianek mężczyzn,
którzy kupują od nich usługi seksualne. Kobiety decydują się na uprawianie prostytucji na takiej samej
zasadzie, co osoby, które decydują się na zażywanie narkotyków. Gdyby mogły wybierać dzisiaj, ich wybór
byłby inny. Przemysł seksualny nie rozróżnia między prostytucją  dobrowolną a  wymuszoną -
wszystkie kobiety pracują w nim pod przymusem. Taki podział zdejmuje odpowiedzialność z mężczyzn,
którzy kupują kobiety, z przemysłu seksualnego, który je rekrutuje oraz ze społeczeństwa, które przyzwala
na seksualną eksploatację. Seksualna przemoc wobec kobiet (czytaj: prostytucja) oznacza degradację
wszystkich kobiet, stanowi zagrożenie dla ich bezpieczeństwa. Prostytucja - stwierdzają autorki raportu
przygotowanego przez Koalicję w maju 1995 roku, dla Specjalnej Sprawozdawczyni ONZ ds. Przemocy
wobec Kobiet - wysyła społeczeństwu przesłanie, że jesteśmy wyłącznie towarem seksualnym, że ciała
kobiet są na sprzedaż, a przemoc seksualna jest powszechnie akceptowanym na co dzień sposobem
traktowania kobiet i dziewczynek. Nie mówimy przecież o  wymuszonym niewolnictwie, ani
 wymuszonym ludobójstwie, gwałcie, apartheidzie, ponieważ określenie to zawiera się już w powyższych
definicjach. Koalicja protestuje przeciwko uznawaniu prostytucji za  komercyjną pracę seksualną ,
nie zgadza się ze stanowiskiem organizacji walczących o prawa prostytutek, że jej dekryminalizacja
i legalizacja pozwoli zdjąć piętno moralnej dezaprobaty i przyda temu zawodowi godności. Raczej
akceptację i jeszcze większe przyzwolenie społeczne zyskają mężczyz
ni, którzy kupują kobiety i dzieci oraz
sutenerzy - ci ostatni rzeczywiście będą mogli poczuć się godnie. Prostytucja jest w praktyce pogwałceniem
godności i nienaruszalności osoby, gwarantowanych w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka.
Podobne stanowisko zajmuje WHISPER (Women Hurt In Systems of Prostitution Engaged in
Revolt), organizacja założona przez byłe prostytutki, czy też, jak same o sobie mówią,
 ocalone z prostytucji . Przyznają one, że prostytucję trudno uznać za zawód, który pozwoliłby rozwijać
czyjąś karierę. Jakie bowiem można zdobyć  kwalifikacje uprawiając ten zawód? - opanować
najtrudniejsze i najdziwaczniejsze nawet pozycje seksualne, udawać, że seks sprawia przyjemność, znosić
bez słowa protestu i z uśmiechem wszystkie zachowania mężczyzn, godzić się, by ktoś inny
wykorzystywał twoje ciało tak, jak tobie nie przyszłoby nawet do głowy. Co więcej,  kwalifikacje ,
które muszą podnosić prostytutki, zakładają przyzwalanie na wszelkie okrutne akty seksualne, kaleczenie
ciała i to, że się jest na każde skinienie klienta - oznaczają także praktyki, które w miejscu pracy uznawane
są za molestowanie i napastowanie seksualne.
Obie organizacje zwracają uwagę, że jeśli dopuści się do traktowania prostytucji jako
 pracy komercyjnej , a rządy oficjalnie włączą dochody prostytutek do budżetu państwa, wówczas zwolni
je to od odpowiedzialności za tworzenie nowych miejsc pracy dla kobiet i zapewnienia im możliwości
5
rozwoju ekonomicznego. Uznanie prostytucji za komercyjną pracę seksualną oznaczać będzie ignorowanie
przemocy wobec kobiet i dzieci uprawiających ten zawód oraz dalszą ich degradację. Zdaniem organizacji
abolicjonistycznych tego właśnie chce przemysł seksualny i ci, którzy za nim stoją. Chcą mieć prawo do
zatrudniania kobiet i dzieci przy zagrażającej zdrowiu i życiu pracy, pracy poniżającej i uwłaczającej
ludzkiej godności.
W Szwecji abolicjonistycznie nastawione organizacje wniosły w lutym b.r. do parlamentu projekt
ustawy zakładający karanie klientów. Działające w z Szwecji w czterech największych miastach
(Sztokholmie, Malm, Geteborgu i Norrkping) tzw. Prostitution Groups dążą do ograniczenia zjawiska
prostytucji. Pracują w środowisku kobiet świadczących usługi seksualne, udzielając im wsparcia
i zachęcając jednocześnie do porzucenia prostytucji, przeciwdziałają rekrutacji młodych dziewczyn.
Informują także o zagrożeniach związanych z AIDS i chorobami przenoszonymi drogą płciową. Docierają
do klientów/ludzi, kupujących usługi seksualne i przekonują, by tego nie robili. Całkowicie odmienne
stanowisko zajmują organizacje działające na rzecz uznania praw prostytutek. Domagają się
dekryminalizacji prostytucji, poszanowania prawa do wyboru rodzaju zatrudnienia, prawa do swobodnego
poruszania się i wolności stowarzyszania się. Organizacje takie zaczęły powstawać na fali rewolty
społecznej, kulturowej i feministycznej lat 60. i 70.
Na początku lat 70. w USA w San Francisco powstała organizacja zrzeszająca prostytutki o nazwie
COYOTE (Call Off Your Old Tired Ethics) domagająca się zniesienia praw wymierzonych przeciwko
prostytucji i uznania legalnego statusu kobiet świadczących usługi seksualne. COYOTE organizuje
coroczny Bal Prostytutek z okazji święta Halloween, zabawę kostiumową, dochody z której pozwalają
organizacji prowadzić działalność: wydawać biuletyn, przygotowywać materiały informacyjne - na
przykład film o handlu seksem pt. Hard Work.
Podobną organizację stanowią Prostytutki Nowego Jorku (Prostitutes of New York), w skrócie
zwana PONY. PONY zrzesza wszystkich ludzi związanych z przemysłem seksualnym: prostytutki
uprawiające zawód i byłe prostytutki, tancerki erotyczne, streeptizerki, tancerki z peep-shows, kobiety
pracujące w telefonach seksualnych. Opowiada się za dekryminalizacją prostytucji, rozwijaniem usług
prawniczych i zdrowotnych dla osób świadczących usługi seksualne, zachęca osoby związane
z przemysłem seksualnym do promowania kodeksów pracy. Ponadto swym członkiniom przekazuje
informacje na temat kompetentnych, godnych zaufania i postępujących etycznie prawników, rozumiejących
specyfikę środowiska, poleca także lekarzy i terapeutów.
Podobną działalność prowadzi w berlińska Hydra, organizacja założona w 1980 roku przez same
prostytutki. Hydra radzi, jak pertraktować z klientem, informuje o różnorodnych technikach seksualnych
w pracy, o regulacjach prawnych dotyczących prostytucji, w celu pozyskania opinii publicznej wydaje
ulotki, foldery, materiały informacyjne, organizuje kongresy prostytutek. Hydra jest organizacją wzajemnej
pomocy prostytutek, prowadzi poradnictwo o możliwościach rozpoczęcia pracy, ale także informuje
o możliwościach zmiany pracy. Przeciwdziała dyskryminacji kobiet i stara się wpływać na polepszenie
warunków życia i pracy prostytutek. W ramach wzajemnej pomocy wydała dla cudzoziemskich
prostytutek, pracujących w Berlinie, ośmiojęzyczny, podręczny słowniczek użytecznych zwrotów,
6
których znajomość mogłaby się okazać w pertraktacjach z niemieckimi klientami, właścicielami klubów
oraz policją i pozwoliła łatwiej wyegzekwować swoje prawa.
Mówiąc i pisząc o prostytucji nie możemy pominąć tak ważnego tematu jak AIDS. Jedną z dróg
zakażenia HIV są kontakty seksualne. Zarówno kontakty heteroseksualne, jak i homoseksualne wiążą się
z ryzykiem zakażenia HIV i innych chorób przenoszonych drogą płciową. Wiele powszechnie stosowanych
technik seksualnych stanowi ryzyko zakażenia: seks oralny (pieszczoty organów płciowych za
pośrednictwem ust), seks waginalny (dopochwowy), analny (doodbytniczy). Ryzykownym zachowaniem
seksualnym można nazwać każdą sytuację, gdy dochodzi do kontaktu seksualnego pomiędzy osobami,
które: znają się stosunkowo krótko, mają wielu partnerów seksualnych, mają stałego partnera,
ale z wyłączeniem stałości. Dodatkowe zagrożenie stanowią: seks grupowy, seks z osobami zażywającymi
narkotyki lub pod wpływem takich środków, seks połączony z sadomasochizmem.
Zapamiętaj !
- każdy kontakt seksualny, który ma charakter przypadkowy stanowi ryzko zakażenia. Jeśli nie
znasz dobrze swojego partnera, ty lub twój partner współżyjecie jeszcze z innymi osobami - jest
to ryzykowne zachowanie seksualne.
- każdy możliwy kontakt potencjalnie zakaz
nych płynów ustrojowych z błoną śluzową ust,
oczu, odbytu, pochwy, członka to ryzyko zakażenia hiv!
- ryzyko jest jeszcze większe, jeśli współżyjesz zpartnerką w okresie miesiączki lub uprawiasz
stosunki analne (błona śluzowa odbytu jest szczególnie podatna na mikrourazy).
- jeśli nie masz jednego, wiernego partnera, któremu też jesteś wierny i oboje nie wiecie jaki jest
wasz status serologiczny - stosuj prezerwatywę, która sprawia, że twoje zachowania seksualne
są bezpieczniejsze.
W ostatnich latach na sile przybrała prostytucja dziecięca. Prostytucja dziecięca najczęściej przybiera takie
formy jak: dzieci oferujące usługi na dworcach kolejowych, prostytucja nieletnich z Europy Środkowej
i Wschodniej w domach publicznych na Zachodzie, prostytucja drogowa, handel chłopcami,
wykorzystywanie dzieci do produkcji pornografii.
Rozróżnia się cztery rodzaje relacji systemu prawnego do zjawiska prostytucji:
1. Prohibicjonizm - całkowity zakaz uprawiania prostytucji, która traktowana jest jak przestępstwo,
2. Reglamentaryzm - sankcjonowanie prostytucji i poddanie jej kontroli policji,
3. Neoreglamentaryzm - modyfikacja reglamentaryzmu, w której nadzór policji zastępuje się
nadzorem sanitarno - lekarskim,
4. Abolicjonizm - zniesienie wszelkich form rejestracji prostytutek, zakazuje prowadzenia domów
publicznych, kładzie nacisk na profilaktykę i edukację.
Konwencja międzynarodowa o zwalczaniu handlu ludz
mi i eksploatacji prostytucji z 1950 roku,
której Polska jest stroną wprowadza system abolicyjny. Zgodnie z jej treścią  strony niniejszej Konwencji
zgadzają się ukarać każdego, kto dla zaspokojenia namiętności innej osoby dostarcza, zwabia lub
uprowadza w celach prostytucji inną osobę, nawet za jej zgodą albo eksploatuje prostytucję innej osoby
nawet za jej zgodą .
7
Przestępstwa związane z prostytucją na gruncie polskiego Kodeksu karnego to:
ą
stręczycielstwo - nakłanianie innej osoby do uprawiania prostytucji - art. 204 1 k.k.,
ą kuplerstwo - umyślne ułatwianie cudzej prostytucji w celu osiągnięcia korzyści majątkowej -
art. 204 1 k.k..
ąsutenerstwo - czerpanie korzyści majątkowej z cudzej prostytucji - art. 204 2 k.k. Stręczycielstwo,
kuplerstwo i sutenerstwo w stosunku do osoby małoletniej stanowią typ kwalifikowany przestępstwa -
art. 204 3 k.k.
Pomocą dla ofiar handlu kobietami i prostytucji oraz profilaktyką i prewencją w Polsce zajmuje się
m. in. Fundacja Przeciwko Handlowi Kobietami La Strada, Caritas.
W Warszawie w dniach 3 -4 kwietnia 2001 odbyło się seminarium na temat pomocy prostytutkom.
Caritas i studenci zapoznali się z metodami pracy Fundacji La Strada i z doświadczeniami zakonnic,
które pomagają prostytutkom trafiającym do noclegowni dla bezdomnych kobiet czy różnego rodzaju
ośrodków młodzieżowo-wychowawczych. Z policyjnych danych wynika, że w 2000 roku w Polsce było 5,5
tys. prostytutek, z czego ponad 1 tys. to cudzoziemki. Według szacunków  La Strady liczba ta jest
znacznie wyższa, gdyż policja odnotowuje tylko te kobiety, które weszły konflikt z prawem lub ich sprawy
trafiły do sądu.
Niesienie pomocy prostytutkom to charyzmat kilku żeńskich zgromadzeń zakonnych działających
w Polsce, m.in. pasterek, sióstr Maryi Niepokalanej czy sióstr Matki Bożej Miłosierdzia. Jednakże przez lata
komunizmu zakonnicom tym nie wolno było pracować wśród kobiet. Obecnie siostry wracają do swego
pierwotnego charyzmatu, m.in. do troski o dziewczęta i kobiety zagrożone demoralizacją, dlatego otwierają
domy młodzieżowo-opiekuńcze, prowadzą przytuliska dla kobiet czy domy samotnej matki, starając się
w ten sposób - ale jeszcze nie wprost - nieść pomoc ofiarom prostytucji.
Rzadkością jest jeszcze wychodzenie zakonnic na ulice, by tam udzielać pomocy prostytutkom,
ale i to się już zdarza. W Krakowie albertynki z noclegowni dla kobiet wychodzą na dworzec, by tam
 zbierać najbardziej poszkodowane , w Katowicach s. Anna ze zgromadzenia sióstr Maryi Niepokalanej,
jako pracownik uliczny Domu Aniołów Stróżów, jest dobrze znana tamtejszym prostytutkom. Te zaś
wiedzą, że mogą z nią porozmawiać i nie muszą przed nią udawać, wiedzą też, że mogą liczyć na jej pomoc.
Caritas Polska zamierza skorzystać z doświadczeń nie tylko zakonnic, ale także organizacji
kobiecych działających m.in. w Berlinie w ramach niemieckiej Caritas. Np.  In via pomaga prostytutkom
z krajów Europy Środkowo-Wschodniej, które trafiają do więzienia deportacyjnego w Niemczech.
Pracownice tej organizacji załatwiają dla nich dokumenty w konsulacie, by umożliwić im powrót do swoich
krajów, zapewniają też opiekę lekarską, kontaktują się z organizacjami pomocowymi w ich krajach, by po
powrocie mogły tam odbyć terapię.
Caritas Polska myśli także o utworzeniu bazy danych, dostępnej przez całą dobę dla pracowników
ośrodków niosących pomoc kobietom. Będą oni mogli szukać tam informacji i pomocy dla konkretnych
poszkodowanych. Uczestnicy seminarium widzą też potrzebę szkolenia pracowników ulicznych, m.in.
dlatego, że kobiety z obawy przed osądzeniem nie przyjdą do Kościoła prosić o pomoc.  By pomóc tym
kobietom, trzeba wyjść na ulice - to częste głosy pracowników Caritas. Z danych organizacji pomagających
8
prostytutkom i ofiarom handlu kobietami wynika, że kobiety najczęściej podejmują się prostytucji
z powodów ekonomicznych. Wiele z nich wyjeżdża do pracy za granicę, mając nadzieję, że tam jako
barmanka czy opiekunka dzieci zarobi na utrzymanie swojej rodziny. Najczęściej tuż po przekroczeniu
granicy, pośrednicy składający ofertę pracy, odbierają im paszporty, po czym informują o prawdziwym
charakterze ich pracy. Kobiety, które nie chcą się na nią zgodzić, są zastraszane i przymuszane do
prostytucji, nierzadko sprzedawane do agencji towarzyskich w Europie Zachodniej, a także w Polsce,
skąd bez pomocy z zewnątrz nie mają szans uciec.
Siostra Anna Bałchan, przewodnicząca Zarządu Stowarzyszenia im. Marii Niepokalanej na rzecz
Pomocy Dziewczętom i Kobietom w Katowicach należy do osób, które pomagają prostytutkom.
Stowarzyszenie ma stale dyżury uliczne. Zasadą jego pracy jest codzienne odwiedzanie stałych miejsc,
w tym także dworca, o stałych porach. Ten system pracy ma na celu danie pewności dziewczętom,
że zawsze mogą liczyć na to, że ich spotkają. Chodzą parami, aby była jasność, że nie są to działania
indywidualne, ale zespołowe, oraz ze względu na bezpieczeństwo. Pierwszym etapem ich pracy jest
przedstawienie siebie, kogo reprezentują oraz komu i jak mogą pomóc. Jeśli chodzi o inicjowanie kontaktu,
bywa to różnie i jest uzależnione od miejsca oraz sytuacji. Zdarza się również tak, że te dziewczyny, które
nas już znają, przyprowadzają do nas nowe. Stowarzyszenie oferuje pomoc psychologiczną, medyczną, na
bardziej zaawansowanym etapie następuje pomoc terapeutyczna. Pomaga dziewczynom w zebraniu
dokumentacji, często bowiem zdarza się, że nie mają żadnych dokumentów, nie są również ubezpieczone
i zameldowane. Pomaga im w zrobieniu badań, gdy zachodzi konieczność także załatwia leczenie.
Dziewczyny mają też możliwość skorzystania z rady i pomocy prawnika oraz pomocy socjalnej,
jeśli uznamy, że dana osoba takiej pomocy potrzebuje. Nie chcą dziewczętom przedstawiać swojego planu
zbawienia, tylko starają się odpowiadać na ich konkretne potrzeby. Warto także podkreślić, że pomagają
dziewczynom bez względu na to, czy w danym momencie deklarują zejście z ulicy, czy też nie. To one
wybierają czas oraz odpowiedni moment zmiany swojego życia. Muszą być także naprawdę gotowe
wewnętrznie do podjęcia takiej decyzji. Wejście, jak i zejście z ulicy jest pewnym procesem.
Często jednak sama pomoc medyczna, prawna czy socjalna nie wystarczy. Aby mogły się wyrwać
z potrzasku, w jakim się znalazły, potrzebna jest im zmiana miejsca zamieszkania.
Stowarzyszenie im. Marii Niepokalanej na rzecz Pomocy Dziewczętom i Kobietom Katowice - pomoc
kobietom dotkniętym przemocą seksualną
- pomoc prostytutkom
- pomoc dla kobiet ubogich
- pomoc socjalna
Adres: ul. Krasińskiego 21, 40-019 Katowice, tel.: [phone], e-mail: [e-mail],
www.magdalena.katowice.opoka.org.pl Centrum Praw Kobiet Kraków
- program pomocy dla kobiet-ofiar zgwałcenia i ofiar handlu ludz
mi
- miejsce hostelowe
Adres: ul. Brodzińskiego 8, 30-506 Kraków, tel./faks: [phone], email: [e-mail],
[e-mail], www.cpk.krakow.pl
9
La Strada - Fundacja Przeciwko Handlowi Kobietami Warszawa - bezpłatna i anonimowa pomoc dla ofiar
handlu kobietami
Adres: tel.: [phone] (wtorki w godz. 9.00-21.00, w środy w godz.: 14.00-20.00  w języku rosyjskim),
622 19 85
Związek Dziewcząt i Kobiet Chrześcijańskich - Polska  YWCA Warszawa
- przeciwdziałanie handlowi kobietami
- pomoc osobom niepełnosprawnym Adres: ul. Hoża 50 l. 38, 00-685 Warszawa, tel.: [phone],
625 62 Caritas Polska
- ośrodki na terenie całego kraju, np. Caritas Diecezji Kieleckiej; Miechów, ul. Szpitalna 1, tel.: (041)
383 14 86
Bibliografia:
"  Słownik wyrazów obcych , PWN, Warszawa 1980
"  Encyklopedia popularna , PWN, Warszawa 1998
"  Mała encyklopedia medycyny , PWN, Warszawa 1990
"  Młodzież pogranicza -  świnki czyli o prostytucji nieletnich , Kurzępa Jacek - Kraków:
 Impuls , 2001
"  Prostytucja młodocianych - lokalne i globalne wymiary zjawiska ,Jacek Kurzępa, Kultura
i Edukacja, 1/2001
"  Prostytucja nieletnich dziewcząt , Joanna Moczydłowska, Problemy Opiekuńczo -
Wychowawcze , 10/1994
"  Rodzinne uwarunkowania prostytucji nieletnich dziewcząt , Joanna Moczydłowska, Problemy
Opiekuńczo - Wychowawcze, 10/1996
"  Szkoła w percepcji nieletnich dziewcząt trudniących się prostytucją: (na podstawie badań
przeprowadzonych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych) , Joanna Moczydłowska,
Nowa Szkoła, 9/1995
"  Środowiskowe uwarunkowania prostytucji nieletnich dziewcząt (rodzina, szkoła, rówieśnicy) ,
Małgorzata Kowalczyk-Jamnicka, Problemy Rodzinne, 1/1999
"  Warunki materialne rodziny a prostytuowanie się nieletnich dziewcząt , Joanna Moczydłowska,
Problemy Alkoholowe, 6/1997
" Biblia Warszawska tzw. nowy przekład
"  Życie urealnia moje plany, rozmowa z siostrą Anną Bałchman , Jadwiga Knie - Górna,
Przewodnik Katolicki 5/2003
10