SCENARIUSZE LEKCJI
WODA I POWIETRZE
MAA
GORZATA KRZECZKOWSKA
WODA I POWIETRZE  PROPOZYCJE ZADAC

NA LEKCJE POWTÓRZENIOWE Z PRZYRODY
Małgorzata Krzeczkowska
Do ogólnych treści nauczania zapisanych w podstawie programowej do przyrody zaliczamy między in-
nymi wodę i powietrze. Pojęcia te pojawiają się na lekcjach przyrody wielokrotnie.
Poniżej przedstawiam przykładowe zadania do wykorzystania na lekcjach powtórzeniowych. Forma za-
proponowanych zadań pozwala na rozwijanie umiejętności, które są zapisane w podstawie programowej,
np. umiejętność pracy w grupie. W czasie pracy zespołowej widoczne jest duże zaangażowanie słabszych
uczniów, którzy często posiadają zdolności twórcze: literackie, plastyczne, językowe, aktorskie. Dzięki
takiej, nie stresującej atmosferze uczniowie słabsi łatwiej mogą osiągnąć pozytywne wyniki.
W czasie takich zajęć wymagane jest duże zaangażowanie nauczyciela w pracę na lekcji. Nie dotyczy to
tylko technicznego przygotowania zajęć, aby zrealizować podstawowe cele lekcji powtórzeniowej na-
uczyciel powinien kontrolować pracę uczniów. Powinien być przewodnikiem zabaw, obserwatorem dzia-
łań uczniów, komentatorem tego, co się dzieje w klasie, a także arbitrem w sytuacjach spornych. Nauczy-
ciel powinien również pamiętać, aby wszystkie prace plastyczne uczniów zostały wyeksponowane w kla-
sie.
więcej na stronie internetowej http://www.mac.pl/
SCENARIUSZE LEKCJI
WODA I POWIETRZE
MAA
GORZATA KRZECZKOWSKA
WODA
1. Ułóż puzzle, następnie odpowiedz na pytania:
" W jakich stanach skupienia występuje woda?
" Jak nazywa się proces zachodzący podczas gotowania wody w czajniku?
" Dlaczego na chłodnej pokrywce, którą przykryjesz naczynie z gotującą się zupą gromadzą się krople
wody?
" W jakiej temperaturze woda zamienia się w lód, a lód topi się? Jak nazywamy te procesy?
2. Uzupełnij zdania:
Woda, której z
ródłem są opady atmosferyczne:
" częściowo .................. rzekami do mórz (odpływ powierzchniowy),
" częściowo .................. w glebę (tworzy tam wody podziemne),
" a częściowo ............... (unosząc się w górę, tworzy chmury, z których ponownie w postaci deszczu,
śniegu lub gradu opada na powierzchnię ziemi).
3. Rozwiąż zagadkę.
" Pada z góry, z czarnej chmury ni śnieg, ni deszcz.
W słońca promieniach w wodę się zmienia.
Co to jest, czy wiesz?
więcej na stronie internetowej http://www.mac.pl/
SCENARIUSZE LEKCJI
WODA I POWIETRZE
MAA
GORZATA KRZECZKOWSKA
4. Przeczytaj uważnie poniższy tekst, następnie zaproponuj schemat przedstawiający obieg wody w
przyrodzie.
Znajdująca się na powierzchni ziemi woda zmienia się w parę wodną, która unosi się. Na pewnej wy-
sokości oziębia się i powstające drobniutkie kropelki wody tworzą chmury. Chmury przesuwają się w
głąb lądu, gdzie zawarta w nich woda opada na powierzchnię ziemi w postaci deszczu, śniegu lub gra-
du. Część wody deszczowej wsiąka w ziemię, część spływa do rzek, jezior, mórz i oceanów.
5. Mama schowała do zamrażalnika butelkę wody mineralnej zamkniętą korkiem. Co się stanie i dlacze-
go?
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
6. Rozwiąż logogryf.
więcej na stronie internetowej http://www.mac.pl/
SCENARIUSZE LEKCJI
WODA I POWIETRZE
MAA
GORZATA KRZECZKOWSKA
7. Rysunki przedstawiają czynności z życia codziennego. Czy w ten sposób można przyczynić się do
oszczędzania wody? Na podstawie tych ilustracji oraz własnych pomysłów, przedstaw w formie plakatu
sposoby oszczędzania wody.
8. W kwadratach podane są czynniki, które warunkują życie w wodzie. Uzupełnij informacje, a następ-
nie zamaluj na niebiesko te, które uznasz za najważniejsze.
................ gęstość wody ................ ilość zawartego tlenu w wodzie
................ wahania temperatury ................ wilgotność
................ nasłonecznienie ................ przez
roczystość wody
9. W deszczomierzu znajduje się 10 cm3 deszczu. Wiedząc, że objętość jednej kropli deszczu wynosi
0,04 cm3, oblicz, ile kropel znajduje się w deszczomierzu.
Uwaga: Jeżeli na lekcji był wykonywany deszczomierz, można go wykorzystać do tego zadania.
więcej na stronie internetowej http://www.mac.pl/
SCENARIUSZE LEKCJI
WODA I POWIETRZE
MAA
GORZATA KRZECZKOWSKA
POWIETRZE
1. Wpisz do odpowiednich kwadratów litery, które odpowiadają zawartości poszczególnych składników
w powietrzu.
A. azot
B. tlen
C. dwutlenek węgla
D. para wodna
Zastanów się, dlaczego baloniki różnią się wielkością?
Uwaga: Rozwiązanie uczniów, dotyczące zawartości tlenu w powietrzu, można potwierdzić, wykonując
doświadczenie z zadania nr 7.
2. Która chmurka przedstawia:
- powietrze wydychane (zamaluj ją na czerwono),
- powietrze wdychane (zamaluj ją na niebiesko).
więcej na stronie internetowej http://www.mac.pl/
SCENARIUSZE LEKCJI
WODA I POWIETRZE
MAA
GORZATA KRZECZKOWSKA
tlen, azot i około 0,03% dwutlenku węgla tlen, azot i około 4% dwutlenku węgla
3. Rozwiąż zagadkę.
" Choć nóg nie ma ten kolega,
jak mistrz sportu szybko biega.
Porusza łódki i wiatraki.
Proszę odgadnąć, kto to taki?
4. Rozwiąż krzyżówkę.
5. Podanym hasłom przyporządkuj odpowiadające im określenia podane w ramkach:
atmosfera, zmiana ciśnienia, wiatr, chmura, wilgotność,
osady atmosferyczne, opady atmosferyczne
więcej na stronie internetowej http://www.mac.pl/
SCENARIUSZE LEKCJI
WODA I POWIETRZE
MAA
GORZATA KRZECZKOWSKA
6. Zaprojektuj plakat przedstawiający główne z
ródła zanieczyszczenia powietrza. Następnie określ ich
wpływ na organizmy żywe i zaproponuj sposoby zminimalizowania ich negatywnego oddziałania na
przyrodę.
7. Doświadczenie: Jak zgasić palącą się świeczkę, czyli ile tlenu jest w powietrzu?
Środki dydaktyczne: szklane lub plastikowe duże naczynie, świeczka, zapałki, szklanka lub inne szkla-
ne naczynie, (np. zlewka, słoik), woda, kolorowy tusz (czerwony, zielony).
Wykonanie: Na środku większego naczynia postaw palącą się świeczkę, wlej zabarwioną wodę. Na-
stępnie powoli przykryj świeczkę mniejszym szklanym naczyniem. Co się dzieje? Co zaobserwujesz?
Obserwacje: ....................................................................................................
Komentarz: Po chwili można zauważyć, że świeczka gaśnie oraz, że podnosi się poziom wody w szkla-
nym naczyniu. Świeczka gaśnie, gdyż został zużyty tlen z powietrza  uwięzionego w naczyniu. Jedno-
cześnie woda zajęła taką objętość naczynia, jaką w powietrzu zajmował tlen, czyli około 1/5 objętości
naczynia.
więcej na stronie internetowej http://www.mac.pl/
SCENARIUSZE LEKCJI
WODA I POWIETRZE
MAA
GORZATA KRZECZKOWSKA
8. Zadania praktyczne.
A. Model wiatrowskazu.
Środki dydaktyczne: metalowa puszka, piasek, korek, szpilka, rureczka plastikowa, 2 kolorowe trójkąty
(większy, mniejszy).
Wykonanie: metalową puszkę (np. po Coca-Coli) napełnij piaskiem, a do znajdującego się w pokrywie
otworu włóż korek z wbitą szpilką. Z tradycyjnej rurki do picia odetnij kawałek, tak aby pozostało około
15 cm i z zrób otwór w połowie jej długości. Otwór w rurce powinien być nieco szerszy niż szerokość
szpilki, gdyż tylko wtedy możliwy będzie swobodny obrót. Oba końce rureczki natnij, a następnie
umieść tam kolorowe trójkąciki (mniejszy i większy). Tak przygotowaną rureczkę nałóż (osadz
) na
szpilkę.
B. Zadanie.
Wiedząc, że rurka wiatrowskazu w ciągu 1 minuty wykonała 120 obrotów, określ prędkość wiatru, wy-
rażając ją liczbą obrotów na sekundę.
więcej na stronie internetowej http://www.mac.pl/