Maszyna przędzalnicza
Przędzarka - maszyna przerabiająca półprodukt przędzalniczy na przędzę.
Twórcą pierwszej przędzarki był Anglik James Hargreaves, który w 1765 roku obmyślił
maszynę w postaci szeregu pionowych wrzecion, napędzanych przez jedno koło ręczne z
korbą. Jego maszyna zwana potocznie "Jenny" pozwalała jednemu robotnikowi prząść nici
początkowo na ośmiu wrzecionach (póz
niej ich liczba wzrosła do ponad osiemdziesięciu),
natomiast kołowrotek, który zastąpiła, prządł na jednym. Jako że przędzarka stanowiła
poważne zagrożenie ekonomiczne dla ogółu prządek pracujących chałupniczo, w roku
1767 tłum wdarł się do jego domu i zniszczył maszynę o mało nie zabijając jej twórcy.
Wkrótce jednak wielcy przedsiębiorcy wzięli górę nad ubogimi chałupnikami i do czasu
śmierci wynalazcy pracowało już około 20 tysięcy takich maszyn.
Drugim twórcą angielskiego przędzalnictwa był angielski wynalazca Richard
Arkwright z zawodu fryzjer. Zbudował on w roku 1769 pierwszą przędzarkę o
pracy ciągłej - bardzo wydajną i produkującą dobrą przędzę - do tego czasu
przędza bawełniana była tak niedoskonała, że nadawała się tylko jako wątek, na
osnowę stosowano przędzę lnianą. Do jej poruszania użyto koła wodnego (stąd
jej współczesna potoczna nazwa "water frame", czyli rama wodna).
W roku 1775 Arkwright zawiązał spółkę z pewnym przemysłowcem i zainstalował
nowe maszyny w zakładzie, położonym nad rzeką w Derbyshire - tak powstała pierwsza
na świecie przędzalnia mechaniczna.
Po pięcioletniej pracy Samuel Crompton, skonstruował w roku 1779 maszynę
przędzalniczą własnego wynalazku, w której połączył najbardziej udane pomysły z
maszyn Hargreavesa i Arkwrighta, co umożliwiło wytwarzanie przędzy cieńszej i
mocniejszej niż przedtem. W roku 1825 jego maszyna została całkowicie
zmechanizowana.