Dieta płodności

Płodność jest to zdolność do poczęcia potomstwa. Człowiek staje się płodny, gdy w jego organizmie uaktywniają się hormony płciowe podczas procesu dojrzewania. W dzisiejszych czasach coraz więcej par boryka się z problemem niepłodności. Ma on wiele przyczyn.

U kobiet są to: zaburzenia owulacji, zespół policystycznych jajników, torbiele jajników, endometrioza, niewydolność jajników, hiperprolaktynemiachoroby tarczycy, choroba nowotworowa, radio i chemioterapia, choroby ogólnoustrojowe, jak również leki.

U mężczyzn natomiast przyczyną niepłodności mogą być: nieprawidłowa budowa plemników, uszkodzenie jąder, nieprawidłowa budowa prącia, zaburzenia hormonalne, ciężkie choroby ogólnoustrojowe: nowotwory, niewydolność przysadki, stwardnienie rozsiane, cukrzyca typu 1, nadciśnienie tętnicze; narkotyki, alkohol i leki: marihuana, sterydy, leki na nadciśnienie, choroby genetyczne: zespół Klinefertera.


W ostatnich latach jednak coraz częściej okazuje się, że problem ten jest wynikiem niesprzyjającemu zdrowiu stylu życia, w tym złej diety. Coraz powszechniej występująca otyłość jest przyczyną produkcji nadmiernej ilości estrogenów. Składniki odżywcze wpływają na wiele funkcji organizmu: budują tkanki, wchodzą w skład enzymów, warunkują prawidłowy przebieg wielu procesów biochemicznych ustroju. Ich niedobory powodują szereg poważnych problemów zdrowotnych.
Szczególnie ważnymi dla płodności składnikami odżywczymi są:
- witaminy antyoksydacyjne: A, beta-karoten, E, C,
- witaminy z grupy B: wit. B1, wit. B2, wit. B6, wit. B12, kwas pantotenowy (wit.B5 ), kwas foliowy (warunkują one prawidłowy przebieg owulacji, budowę hormonów płciowych, syntezę kwasów nukleinowych: DNA i RNA oraz rozwój endometrium),
- żelazo (zapobiega niedokrwistości niedobarwliwej),
- cynk (odpowiada za tworzenie poprawnych komórek jajowych, a także jako antagonista metali ciężkich wykazuje działanie odtruwające),
- selen (warunkuje jakość plemników),
- magnez (jego niedobory powodują zaburzenia cyklu miesiączkowego),
- NNKT- niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (warunkują prawidłowy rozwój mózgu dziecka).



Aby zachować więc prawidłowe funkcje seksualne i zapobiec niepłodności, wynikającej z nieodpowiedniego odżywiania, należy stosować odpowiednio zbilansowaną dietę, dostarczającą wymienionych składników odżywczych w odpowiednich ilościach i proporcjach. Pokarmy, które są szczególnie bogate w "składniki płodności", to przede wszystkim:
- zielone warzywa liściaste (kwas foliowy),
- produkty zbożowe: pełnoziarniste pieczywo, kasze, brązowy ryż i ciemne makarony, warzywa strączkowe- groch, soja, soczewica, fasola, orzechy (magnez, kwas pantotenowy, cynk, NNKT, wit. B1 ),
- warzywa: czerwone, pomarańczowe i zielone, jak papryka, pomidor, marchew, ziemniaki, dynia, szpinak (beta-karoten, wit. B6, wit. C),
- ryby, szczególnie tłuste ryby morskie (NNKT, cynk, selen, żelazo, kwas pantotenowy, jod, wit. B12,),
- drób, żółtko jaj, ryby, warzywa, płatki wzbogacane (żelazo, witaminy z gr. B),
- produkty mleczne (wit. B12, wit. B2 ),

- banany (selen, cynk, kwas foliowy).



Poza dietą bardzo ważne jest wyeliminowanie z diety używek, jak alkohol i papierosy, gdyż zaburzają one gospodarkę hormonalną organizmu, negatywnie wpływając na płodność, a także na rozwój dziecka. Alkohol może być przyczyną FAS, czy alkoholowego zespołu płodowego, który może się ujawnić niezależnie od ilości i częstotliwości spożywania alkoholu przez matkę w czasie ciąży. Każda kobieta, planująca ciążę powinna 3 miesiące przed ciążą zażywać suplementy kwasu foliowego w ilości 0,4 mg na dobę. Jest to bardzo ważne, aby zapewnić prawidłowy rozwój układu nerwowego dziecka i zapobiedz wadom cewy nerwowej, rozszczepowi kręgosłupa. Suplementacja jest zalecana także dla mężczyzn oraz każdej kobiety w wieku rozrodczym, która współżyje ze względu na możliwość zajścia w nieplanowaną ciążę. Należy pamiętać, że zwiększone zapotrzebowanie na tę witaminę występuje u kobiet, które zażywały hormonalne środki antykoncepcyjne.



Prawidłowe żywienie powinno być rozpoczęte na kilka miesięcy przed ciążą, aby organizm kobiety zdążył zmagazynować odpowiednie zapasy wszystkich niezbędnych składników odżywczych, które zapewnią prawidłowy rozwój dziecka i zapobiegną objawom niedoborowym u matki.