ZIELONA KSI
GA
W Polsce żyje około stu kozic. Najlepiej czują się Natura wyposażyła rajskie ptaki w najpiękniejsze
w Tatrach, na wysokości powyżej 1800 m n.p.m. pióra w przyrodzie, ale poskąpiła im głosów. Odgło-
Żerują w dzień i wtedy najlepiej ich wypatry- sy wydawane przez samce podczas toków przypo-
wać. Z łatwością poruszają się po stromych zbo- minają warkot urządzeń mechanicznych, piłowanie
czach - to dzięki racicom, które nie ślizgają się po ręczną piłą, syczące dz
więki otwieranej butelki z
skałach. Kozice górskie są pod ochroną od 1869 napojem gazowanym. Im bliżej końca toków, tym
roku. Wcześniej polowano na nie ze względu na głośniejsze i napastliwsze są głosy samców. Ich
ochrypłe nawoływania jednak odnoszą skutek, bo
w końcu pojawia się samica, która zajmuje miejsce
obok wybranka.
Spośród 650 gatunków pijawek 11 używanych jest
w medycynie. Po wypiciu krwi zwiększają swoją
objętość 10-krotnie i ta ilość pożywienia wystarcza
im na pół roku.
Biedronki na zimę zbierają się w grupy. Często
można spotkać je na poddaszach lub w garażach.
Nie należy przenosić ich do cieplejszych miejsc,
bo to byłby na nie wyrok śmierci.
Największym motylem świata jest Attacus atlas. Na
jego skrzydłach o rozpiętości 32 cm, widnieją wi-
zerunki dwóch zwróconych ku sobie węży. Nato-
miast motyl najmniejszy to Nepticula septembrella
o rozpiętości skrzydeł 1,5 mm.
Wyprawy wojenne agresywnych mrówek, np. połud-
niowoamerykańskich polyergus, są bardzo krwawe.
Owady te walczą tnącymi narządami, które wysta-
ją im z otworów gębowych. Najczęściej obcinają
wrogom odnóża, ale także głowy. Ze zwycięskich
wypraw przynoszą do mrowiska poczwarki napad-
niętego gatunku. Po osiągnięciu dorosłości będą one
niewolnicami-robotnicami. Mrówcze wojny mogą
się kończyć również okupacją cudzych mrowisk. Po
dokonaniu okrutnego zabójstwa panującej dotych-
czas królowej w jej ciele tarza się młoda królowa
napastników. W ten sposób wchłania specyficzny
zapach pokonanych i zyskuje ich wierność.
Słonie doceniają swoich seniorów. Stadu zawsze
przewodzi najstarsza, a więc i najbardziej doświad-
FOT. ADAM GA
OWACZ, LO NR 2 OLEŚNICA
czona samica. Ona najlepiej wie, gdzie są naj-
KONKURS  MOJA ZIEMIA - MÓJ ŚWIAT 2002
bujniejsze trawy i z
ródła wody, a więc potrafi
prowadzić stado na nowe pastwiska. Seniorka
skórę, mięso i bezoary - czyli włoski i włókna umie bez trudu dotrzeć nawet tam,
sklejone żywicą w żołądku kozicy. Takie kulki gdzie nie była od wielu lat. Jej rządy
wielkości orzecha laskowego wydają piżmowy są dożywotnie, sprawuje je nawet
zapach. Sądzono, że bezoary mają lecznicze właś- wtedy, gdy już słabnie
ciwości. (O bezoarach pisaliśmy w nr 7/2001 i z trudem się porusza.
 Ekoświata .)
Rekiny najlepiej ze wszystkich zwierząt odczuwa-
ją zmiany temperatury. Jest to możliwe dzięki spec-
jalnemu śluzowi na skórze w okolicach nosa. Śluz
ten pozwala wyczuć różnice temperatury rzędu
0,01 stopnia Celsjusza.
W południowej i wschodniej Azji żyje niedz
wiedz

o czarnym długim futrze, z wyraz
ną białą plamą w
kształcie litery V na piersi. To najrzadszy gatunek
niedz
wiedzia - niedz
wiedz
himalajski.
20 WRZESIEC
2005 NR 9 (146)
EKOLOGICZNY
PAPIER