KINO DOMOWE
KINO DOMOWE
KINO DOMOWE - Systemy głośnikowe 7500-8000 zł
KINO DOMOWE
KINO DOMOWE
Elac 207/CENTER 201/
201/SUB 301 ESP
Srebrne membrany głośników na pewno stanowią ważny atrybut wizualny Elaca i zwrócą na siebie szybko uwagę.
Czy zostaną zaakceptowane - to tylko kwestia gustu. Sam testowany system ma jednak więcej istotnych i
charakterystycznych cech technicznych i akustycznych, jednoznacznie pożądanych, jak i kontrowersyjnych.
Cieszyć się można z zastosowania takich samych przetworników we wszystkich konstrukcjach i wręcz bliz
niaczej
konfiguracji w głośniku centralnym i kolumnach głównych. Zastanawiająca jest jednak skromność subwoofera.
Decyzję o zakupie tak wyposażonego, wysokiej klasy systemu można chyba uzasadnić tylko w jeden sposób
- na większy subwoofer nie ma miejsca, i już.
10/2003
10/2003
36
36
 wielgachnej ofercie nie- rzecz się ma (choć już bez tak ogromnej Monitory 201 są jednymi z trzech (wli-
mieckiej firmy nie zacho- różnicy w cenie) z monitorami 201. Z ko- czając najdroższą wersję JET) regało-
dziły ostatnio istotne zmia- lei centralny 201 przywędrował w wersji wych konstrukcji występujących w obrę-
W
W
Wny. Kolumny przez nią ofe- wiśniowej (najtańszej), stąd wiem, że to bie linii 2. Ich obudowa jest równie kan-
W
W
rowane cieszą się jednak na tyle dużą wykończenie prezentuje się znakomicie, ciasta jak głośników przednich, identycz-
popularnością, że zaproszenie ich do i gorąco namawiam do jego wybierania. ne są także wersje wykończeniowe.
tego testu, podobnie zresztą jak wcale Subwoofer 301ESP występuje w wers- 201 zbudowano na głośnikach charakte-
nie najnowszych B&W z serii 600S3, jest jach czarnej i srebrnej, w tym przypadku rystycznych dla linii 2, czyli 14-centymet-
w pełni uzasadnione. Także i tutaj testo- różnice cenowe więc nie występują. rowym nisko-średniotonowym z alumi-
wać będziemy produkty, z którymi Głównym bohaterem zestawu są wol- niową membraną oraz metalowej ko-
wcześniej się nie mierzyliśmy. Pułap ce- nostojące kolumny 207. Jest to najtań- pułce ukrytej pod akustyczną soczewką.
nowy 8000 zł sprowokował dystrybutora szy wolnostojący model z tej linii. 207 są Tym razem głośnik średniotonowy nie
do skompletowania kolumn pochodzą- smukłe i wysokie. Dla poprawienia sta- jest już w pełni ekranowany, ale na pod-
cych z serii 2 i subwoofera Sub 301ESP, bilności zdecydowano się na cokół - gru- stawowym magnesie doklejono drugi
który w podstawowym założeniu reko- bą płytę MDF, która czterema śrubami pierścień. Konstrukcja pracuje w syste-
mendowany jest do futurystycznej linii 3. dokręcana jest bezpośrednio do dna ko- mie bass-reflex, którego wylot znajduje
U Elaca jednak subwoofery znajdują się lumny. Dopiero do cokołu mogą być mo- się z tyłu. Zastosowano pojedyncze
w miniaturowej miniserii (są dwa, a nie- cowane kolce lub koszmarne, wykręca- gniazda głośnikowe.
bawem będą trzy modele) - możemy ne nóżki. 207 jest konstrukcją dwudroż- Głośnik centralny 201 jest pokaz
nych
więc uznać, że kombinacja taka jest for- ną i trzygłośnikową. Przetworniki nisko- rozmiarów, szczególnie zwraca uwagę
malnie dopuszczalna, choć czy okaże średniotonowe mają kaliber 15 cm, a ich jego głębokość. Wykończenie najtań-
się posunięciem najlepszym, już sam membrany to oczywiście słynne alumi- szym sposobem czyli okleiną przypomi-
test pokaże. niowe miski Elaca. Producent zdecydo- nającą kolor wiśni daje bez wątpienia
Elac od dawna szokuje nabywców wał się na ekranowanie tych przetworni- doskonały efekt. Tradycyjnie w Center
ogromnymi różnicami cenowymi po- ków, ale tweeter nie został w ten spo- 201 skorzystano z podobnych przetwor-
szczególnych wykończeń kolumn. O ile sób zabezpieczony. A więc po co? ników, co w pozostałych konstrukcjach
takie postępowanie można zrozumieć Ostatecznie jednak odległość, jaka musi systemu, tym razem w całości ekrano-
w odniesieniu do ekskluzywnych marek być zachowana od telewizora, na pewno wanych. Moduł głośnika wysokotonowe-
i modeli, to trudniej jest spokojnie to jest mniejsza niż bez ekranowania w go został ulokowany pionowo, tak by
przyjmować przy konstrukcjach klasy ogóle. Kopułka wysokotonowa jest me- zredukować odległość pomiędzy nisko-
średniej. Tym bardziej że w kosztowniej- talowa, ale tym razem użyto kompozytu średniotonowymi. Głośnik centralny jest
szych wersjach wcale nie jest wykorzys- aluminiowo-manganowo-magnezowego. podobno układem dwuipółdrożnym,
tywany szczególnie drogi materiał, w Efektem jest srebrna membrana o śred- z częstotliwościami podziału przy 350
każdym razie u konkurentów najczęściej nicy 25 mm, która osadzona jest w plas- i 1800Hz, chociaż symetrycznym usytu-
nie powoduje on żadnych, ewentualnie tikowym, nieco wklęsłym froncie i przy- owaniem przetworników przypomina
znacznie mniejsze ruchy cenowe. Może słonięta niewielką soczewką akustyczną klasyczne konstrukcje dwudrożne.
więc niższa cena uzyskiwana jest dzięki spełniającą również rolę zabezpieczenia
popularności danego lakieru czy okleiny, przez mechanicznym uszkodzeniem.
co pozwala na wielkoseryjną, a więc tań- Wszystkie trzy głośniki przykryte są nie-
szą produkcję, a kto się chce wychylić z wielką maskownicą, pod nią znajduje się
szablonu, musi słono zapłacić? Do testu ozdobny pasek aluminium. 207 jest
otrzymaliśmy kolumny przednie 207 konstrukcją bass-reflex. Dwa wy-
i monitory 201 w wersji pokrytej czar- loty zlokalizowano z tyłu, jeden
nym lakierem - wcale nie fortepianowym. na górze, drugi na dole kolum-
I właśnie 207 w tym wykończeniu są aż ny. Podwójne terminale głoś-
o 1000 zł droższe niż podstawowa wers- nikowe znajdują się mniej
ja gwarantująca staranną okleinę w kolo- więcej w połowie wysokości
rze drzewa wiśni. Ale już olcha i srebrny skrzynki.
lakier ponownie zaliczają się do cenowo
ekskluzywnych wykończeń. Podobnie
We wszystkich kolumnach systemu użyto takich samych
15-centymetrowych nisko-średniotonowych
i aluminiowo-manganowo-magnezowych
kopułek wysokotonowych.
10/2003
10/2003
37
37
KINO DOMOWE
KINO DOMOWE
KINO DOMOWE - Systemy głośnikowe 7500-8000 zł
KINO DOMOWE
KINO DOMOWE
Stereofoniczne wyczyny ko-
207/CENTER 201/
lumn 207 są dość zaskakujące.
Z niewielkich przecież obudów
201/SUB 301ESP
wydobywa się potężny i masywny
dz
więk. Największy udział w tym wra-
Cena (za system) [zł] 7900,-
żeniu mają niskie tony, które są silne
Dystrybutor: ELCO-EXIM
i rozbudowane. To właśnie wielka za-
leta tych głośników, ale jednocześnie WYKONANIE i KOMPONENTY: Obudowy zrobiono
pewien problem dla całego systemu. bardzo starannie, nawet w najtańszej wersji
Charakter i możliwości basu pozwa- kolorystycznej. Dobre dopasowanie na pozio-
mie elementów dookólnych, wynikające z uży-
lają bowiem na spokojne pominięcie
subwoofera podczas stereofonicz- cia identycznych, wysokiej jakości przetworni-
ków. Duży minus za z
le dobrany, zbyt słaby
nych odsłuchów, chociaż podobnie
subwoofer.
dziarskie na basie JBL-e na towa-
rzystwie subwoofera jednak mogły OCENA: dobra+
skorzystać. Ale subwoofer JBL-a jest
LABORATORIUM: Wszędzie 4-omowe impedancje
jednak zupełnie inny niż Elaca... O
znamionowe i raczej umiarkowane efektywnoś-
tym potem. Choć średnie tony są jak-
ci- system wymaga mocnej amplifikacji, ale
by lekko podtopione w basowej osno-
i wszędzie charakterystyki o wyśmienitej linio-
wie, to jednak słychać, że dz
więki te-
wości, a centralny o niespotykanej stabilności
go zakresu mają odpowiednią natu-
w płaszczyz
nie poziomej. Subwoofer w tej
ralność. Bardziej zdecydowany cha-
ocenie łaskawie ignoruję.
rakter ma dopiero góra pasma, głoś-
OCENA: dobra+
ne są zarówno ważniejsze wydarze-
nia, jak i szczegóły, które jednak po-
BRZMIENIE: Wspaniała przestrzenność,
zostają niedokuczliwe, a sensownie
efektowna i prawdziwa. Ograniczona dynamika,
równoważą aktywność basu. Bardzo
zwłaszcza w zakresie basu.
udana jest przestrzenność.
OCENA: dobra+
Na początku opisu brzmienia ki-
nowego wypada najpierw rozprawić
OCENA KOC
COWA:
się z subwooferem. Sub 301 ESP jest
zdecydowanie za mały i za słaby, by BARDZO DOBRA
Wyposażenie jest kompletne,
uzupełniać czy to model 207 pracują-
cy w stereo, czy cały system w trybie
wejścia i wyjścia są zarówno
wielokanałowym. Bas nie sięga nisko,
wysoko-, jak i niskonapięciowe...
207
składa się z mało selektywnych, zle-
pionych dz
więków, które nie są w sta- Cena (za parę) [zł] 3000,-
Subwoofer 301ESP to na tle systemu
nie pokazać precyzji właściwej nagra- Dystrybutor: ELCO-EXIM
prawdziwy krasnal. W podstawowym za-
niom muzycznym czy potęgi wyma-
łożeniu urządzenie ma uzupełniać sateli- WYKONANIE i KOMPONENTY: Warte swoich
ganej przy wielu filmach.
tarne systemy głośnikowe, ma jednak pieniędzy, pod warunkiem że kupimy je
Czy zawsze musi być coś za
również stanowić podporę dla  normal- w najtańszej okleinie drzewa wiśni. Oryginalne,
coś? Chyba choć tym razem też tak
firmowe przetworniki.
nych zestawów. 301ESP wykorzystuje
jest, to przecież tak być nie musiało,
jeden 17-cm głośnik - oznacza to więc,
OCENA: bardzo dobra
przecież subwoofer z efektami prze-
że powierzchnia drgająca jest tutaj
strzennymi nie ma wiele wspólnego.
LABORATORIUM: Kolumienka wyśmienicie
mniejsza niż w przypadku już choćby
A zestawienie 5.1 poraża rewelacyj-
zestrojona, bardzo liniowa i szerokopasmowa.
jednej kolumn głównej, posługującej się
nym dz
więkiem otaczającym. Dopa-
parą  15 . Otwarta pozostaje sprawa OCENA: bardzo dobra
sowanie poszczególnych kolumn jest
ewentualnych większych możliwości am-
perfekcyjne, wszystko odbywa się
BRZMIENIE: Masywny, ale uspokojony dz
więk,
plitudowych głośnika w subwoferze, ale i
płynnie i zarazem dokładnie, w otwar-
oparty na rozbudowanym basie i ozdobiony
tak wydaje się nieprawdopdobne, aby je-
tej przestrzeni. Odważnie gra głośnik
wyeksponowaniem wysokich tonów. Dobra
go możliwości były większe niż pary 207.
centralny - wtedy kiedy ma takie za-
przestrzenność.
A subwoofer o potencjale mniejszym niż
danie - ale głośniki tylne pełnią już
OCENA: dobra+
kolumny główne to skórka za wyprawkę.
tylko rolę akompaniatorów. W brzmie-
Dysproporcja i niedopasowanie jest wy-
nie góry pasma wkrada się odrobina OCENA KOC
COWA:
raz
niejsze na tle ofert konkurentów, a
metaliczności, nie psująca jednak na-
zwłaszcza subwooferów firm ESA i JBL.
DOBRA+
stroju. Dynamika w ustawieniu ste-
Głośnik w subwooferze Elaca zainstalo-
reofonicznym była zaledwie popra-
wano na przedniej ściance i osłonięto
wna, w 5.1 potrafi przekazać tylko ab-
niewielką maskownicą. Oczywiście rów-
solutnie podstawowe zmiany tempa.
SUB 301ESP
nież w tym przetworniku wykorzystano
Bowiem kolumny główne nie są prze-
aluminiowo- celulozową membranę - Cena [zł] 2100,-
cież arcyszybkie, a subwoofer nic tu
miskę podpartą stożkiem. Przetwornik
Dystrybutor: ELCO-EXIM
nie pomoże - zwłaszcza taki.
osadzono na plastikowym koszu, mag-
WYKONANIE i KOMPONENTY:17-centymetrowy
nes ma średnicę tylko 7,5 cm. Wylot ot-
głośnik w małej skrzynce. W tej cenie można
woru bass-reflex znajduje się w dolnej od podłoża za pomocą czterech nóżek
kupić wiele bardziej interesujących subwoofe-
ściance, a skrzynka zdystansowana jest o regulowanej wysokości. Tylny panel
rów.
prezentuje się interesująco. Od góry do
OCENA: dostateczna +
dołu przebiega aluminiowy radiator od-
dający ciepło pracującego wzmacniacza.
LABORATORIUM: Zdecydowanie zbyt słabe para-
Zmiana częstotliwości odcięcia następu-
metry wobec pozostałych elementów systemu
je teoretycznie w zakresie 40-180Hz.
(nie sięga nawet tak nisko, jak kolumny głów-
Ciekawie opisano potencjometr wystero- ne, niski poziom maksymalny).
wania: od -9dB do +30dB, przy czym re-
OCENA: dostateczna +
ferencyjny wydaje się poziom 0dB, który
osiągalny jest przy ustawieniu gałki na BRZMIENIE: Bas słabo kontrolowany, i co dla
godzinę 12.00. Liniowe wejście stereo- kina najgorsze, pozbawiony rezerwy
foniczne uzupełniono wyjściem potrzeb- dynamicznej. 301 mogłaby uzupełniać jedynie
nym do sterowania drugim urządze- monitory lub tańszy system satelitarny.
niem tego typu. Wejścia wysokopozio- OCENA: dostateczna
mowe otrzymały swoje odpowiedniki
w postaci kompletu wyjść. Przerost
OCENA KOC
COWA:
formy nad treścią - zamiast części
bogatego wyposażenia wolałbym DOSTATECZNA +
jednak większą skrzynkę z więk-
szym głośnikiem.
Ale clou programu - sam głośnik rozczarowuje. Jeden 17-cm przetwor-
nik nie zdobędzie szturmem kina, nawet domowego.
10/2003
38
38
Laboratorium
207 jest obciążeniem znamionowo 4&! rametry głośnika na to nie pozwolą - ale ale i jak na rasowy mini-monitor.
(w zakresie 150-400Hz wartość modułu wybrano strojenie dość wysokie, procen- Pełnym sukcesem zakończyło się też
impedancji zawiera się w granicach 3,5- tujące silnym promieniowaniem z otworu układanie charakterystyki w zakresie
4&!), ale łagodny przebieg charakterysty- i charakterystyką wypadkową biegnącą średnio-wysokotonowym (rys. 11a), na
ki ułatwi zadanie słabszym wzmacnia- bez spadku przynajmniej w te rejony. każdej osi aż do 15kHz mamy +/- 2,5dB.
czom (rys. 1). Układ rezonansowy działa tak efektyw- Maskownica powoduje wąską zapadłość
Bass-reflex dostrojono na Elacową nie (rys. 2), że szczyt charakterystyki przy 4kHz (rys. 11b), w roli efektowego
modłę, tzn. nie ustalano bardzo niskiej bass-reflexu leży nawet powyżej maksy- nikt tego nie usłyszy, w roli mini-monito-
częstotliwości rezonansowej - co i tak malnego poziomu z głośników, przez co ra wypada maskownicę zdjąć.
nie jest pewnym sposobem uzyskiwania zbliżając się do częstotliwości rezonan- Rys. 12 prezentuje się wspaniale,
niskiej częstotliwości granicznej, gdy pa- sowej (45Hz), charakterystyka wypadko- przecież +/-1,5dB w pasmie 55Hz do
wa nawet lekko się wznosi. Spadek -6dB
notujemy przy ok. 35Hz, co jest na pewno
bardzo satysfakcjonującym wynikiem,
chociaż ponownie można przypomnieć,
że tak gwałtownie załamujące się cha-
rakterystyki rodzą obawy o właściwości
impulsowe układu rezonansowego.
Żadnych zatrzeżeń nie można już
mieć do zakresu średnio-wysokotonowe-
go (rys. 3a), doskonałe jest też rozpra-
szanie, zarówno na osi głównej, jak i pod
O O
O O
O O
O O
kątami 15O i 30O zrównoważenie można
opisać jako +/- 1,5dB aż do 10kHz. Mimo
pięknej zbieżności charakterystyk, moż-
rys. 1. 207, charakterystyka modułu impedancji.
na dostrzec rejon szczególny  między 3 rys. 5. 201C, charakterystyka modułu impedancji.
a 4kHz stykają się one ze sobą, co ozna-
cza, że tutaj przetwarzanie przejęła szer-
oko rozpraszająca ten zakres kopułka
wysokotonowa. W związku z takimi wyni-
kami szkoda je psuć nawet drobnymi
nierównomiernościami, jakie chętna jest
wprowadzić maskownica (rys. 3b).
Na rys. 4 widzimy charakterystykę
biegnącą jak po sznurku w całym pas-
mie, bas sięga nisko, ale nie został ani
odrobinę wyeksponowany.
Głośnik centralny jest również 4-omo-
wy (rys. 5), z bass-reflexem dostrojo-
nym już zupełnie inaczej. Niższe stroje-
rys. 2. 207, działanie bass-reflexu.
rys. 6a. 201C, działanie bass-reflexu.
nie (40Hz), ale przy mniejszej obudowie,
inaczej ukształtowało charakterystyki
(rys. 6). Otwór działa słabiej, charakte-
rystyka wypadkowa ma wyraz
ną fazę
 wstępnego opadania - już od 150Hz do
30Hz - po czym osiąga większe nachyle-
nie. Spadek -6dB odczytujemy przy -6dB,
ale taka charakterystyka ma duże szanse
wiązać się z lepszymi odpowiedziami im-
pulsowymi. Na marginesie i w uprosz-
czeniu - dalsze zmniejszanie objętości
powodowałoby już ponowne pogarsza-
nie się charakterystyk impulsowych.
Średnie i wysokie tony (rys. 7a) prze-
rys. 3a. 207, zakres średnio-wysokotonowy,
rys. 7a. 201C, zakres średnio-wysokotonowy,
twarzane są na osi głównej z liniowością
na osiach 0O, 15O i 30O w poziomie.
na osiach 0O, 15O i 30O w poziomie.
słabszą niż dla wspaniałej pod tym
względem kolumny głównej, ale bardzo
cieszy relatywnie dobra stabilność w
płaszczyz
nie poziomej - proszę porównać
ten rysunek z analogicznymi w zesta-
wach pomiarów konkurentów. Maskow-
nicą będziemy się jednak w przypadku
centralnego mniej przejmować (rys. 7b).
Charakterystyka dla całego pasma
ponownie cieszy (rys. 8), mimo lekkich
nierównomierności na przełomie średnich
i wysokich tonów, uchwycimy +/- 2,5dB
od 60Hz aż do 20kHz.
Elac 201 - czyli efektowy tego syste-
mu - też nie odpuszcza z impedancją,
rys. 3b. 207, wpływ maskownicy. rys. 7b. 201C, wpływ maskownicy.
95 i prezentuje się jako znamionowo 4- 95
omowy (rys. 9).
90 90
Bass-reflex dostrojono do 55Hz, tym
85 85
razem z kolei w sposób podręcznikowy,
80
tzn. mający zapewnić najdalej sięgającą 80
liniowość charakterystyki wypadkowej
75 75
(rys. 10). Kształt charakterystyki ciśnie-
70 70
nia z otworu jest poglądowy, z symet-
65
rycznymi zboczami, wierzchołek leży do- 65
kładnie na poziomie maksymalnego ciś- 60
60
nienia z głośnika, charakterystyka wy-
55 55
10 100 1000 10000
padkowa ma spadek -6dB przy 50Hz - 10 100 1000 10000
Częstotliwość w Hz Częstotliwość w Hz
bardzo ładnie nie tylko jak na efektowy,
rys. 4. 207, charakterystyka w całym pasmie. rys. 8. 201C, charakterystyka w całym pasmie.
10/2003
39
Ciśnienie w dB
Ciśnienie w dB
KINO DOMOWE
KINO DOMOWE
KINO DOMOWE - Systemy głośnikowe 7500-8000 zł
KINO DOMOWE
KINO DOMOWE
Laboratorium
rys. 9. 201, charakterystyka modułu impedancji. rys. 13a. 305, działanie bass-reflexu.
rys. 10. 201, działanie bass-reflexu. rys. 13b. 305, działanie filtru.
10kHz dla głośnika efektowego to jawna
rozpusta. Ale tak jak we wszystkich po-
zostałych systemach, głośnik traktowany
jako efektowy nie jest specjalną kon-
strukcją do kina domowego, lecz  mini-
monitorem - najmniejszym podstawkow-
cem z danej serii. W cieniu starcia mię-
dzy systemami i kolumnami głównymi,
mamy w laboratorium rywalizację mię-
dzy monitorkami. Na podstawie pomia-
rów można przyznać, że Elac proponuje
konstrukcję najbardziej dojrzałą, wręcz
wyrafinowaną. Jakby w rekompensacie
za to, jaki zaproponował w tym systemie
rys. 11a. 201, zakres średnio-wysokotonowy,
subwooferem... Rzeczy nieporównywal-
na osiach 0O, 15O i 30O w poziomie.
ne co prawda, ale zarazem nie jest to
wina Elaca - Elac zrobił swoje, a dystry-
butor, kompletując zestaw, swoje...
Subwoofer jest konstrukcją bass-re-
flex dostrojoną do 42Hz (rys. 13a). Me-
toda strojenia znana z większości kon-
strukcji Elaca - z silnie promieniującym
otworem. Zakres regulacji jest znacznie
szerszy niż w przypadku subwooferów in-
nych systemów- rozciąga się od 75Hz aż
do 160Hz (chodzi o punkt -6dB na gór-
nym zboczu) - rys. 13b. Poniekąd pod-
powiada to, że subwoofer ten został za-
projektowany jako bardzo uniwersalny,
rys. 11b. 201, wpływ maskownicy.
ale z uwzględnieniem współpracy nawet
z bardzo małymi satelitami. Nisko sięga-
95
jąca charakterystyka 207 prosiłaby się
90
nawet o jeszcze niższe odcinanie sub-
85 woofera, niż 75Hz. Mamy tutaj ślad, że
subwoofer został z
le dobrany, choć sam
80
w sobie może być urządzeniem wartoś-
75
ciowym, tyle że w innej klasie i do innych
zastosowań.
70
Częstotliwość graniczna na dolnym
65
zboczu (-6dB) lokuje się w zakresie 35-
40Hz. A więc... ten subwoofer w ogóle
60
nie rozszerza pasma przetwarzanego
55
przez kolumny główne! Poziom maksy-
10 100 1000 10000
Częstotliwość w Hz
malny też tchu nie zapiera - 111dB to
wynik przyzwoity ponownie dla średniej
rys. 12. 201, charakterystyka w całym pasmie.
klasy systemów sub-sat.
207 201C 201 305
Impedancja znam. [&!]4 4
4 -
*
Efektywność 87 89 85 125*
*
*
*
**
Moc znamionowa [W] 120 100 60 80**
**
**
**
Wymiary (WxSxG) [cm] 99,5x17x28,5 17,5x43x28,5 28,5x17x23 33x20x27
* maksymalny poziom SPL, ** moc wbudowanego wzmacniacza SPL
* **
* **
* **
* **
10/2003
40
Ciśnienie w dB