Pytania na kolokwium:
1. Co to jest proces produkcyjny?
2. Wymień elementy, które znajdują się na wejściu i wyjściu procesu wytwarzania.
3. Wymień i krótko opisz znane ci mierniki działalności wytwórczej.
4. Na czym polega organizowanie w odniesieniu do procesów produkcyjnych.
5. Co to jest symulacja? W jakim celu budujemy modele symulacyjne?
6. Jakie typy operacji można wyróżnić w obrębie podstawowego procesu wytwórczego?
7. Przedstaw strukturę procesu wytwórczego i scharakteryzuj jej elementy.
8. Co to jest proces technologiczny?
9. Na czym polega i w jakim celu jest realizowana analiza ruchów roboczych?
10. Wymień znane ci rodzaje operacji.
11. Jakie znasz rodzaje procesów w podziale ze względu na ich ciągłość i przebieg w czasie,
krótko scharakteryzuj.
12. Jakie znasz rodzaje procesów w podziale na rodzaj stosowanej technologii.
13. Jakie znasz elementy zarządzania produkcją oparte na regule 5P, krótko scharakteryzuj.
14. Jakie elementy należy minimalizować projektując system produkcyjny?
15. Jakie znasz typy produkcji. Wymień i krótko scharakteryzuj.
16. Jakie znasz formy organizacji produkcji. Wymień i krótko scharakteryzuj.
17. Wymień i krótko scharakteryzuj znane ci rodzaje przebiegów stosowne w produkcji.
18. Wymień elementy składowe cyklu produkcyjnego.
19. Co to jest takt produkcji. Jak obliczyć maksymalny takt produkcji?
20. Jak rozumiesz pojęcie sterowania produkcją, jakie znasz parametry stosowne przy
sterowaniu.
21. Co to jest zdolność produkcyjna?
22. Co to jest wąskie gardło.
23. Na czym polega podstawowa różnica pomiędzy systemem produkcyjnym ssącym a
pchającym.
24. Jakie narzędzia wspomagające są wykorzystywane w systemach pchających.
25. Jakie narzędzie wspomagające jest wykorzystywane w systemach ssących.
26. Wymień i krótko scharakteryzuj dwa filary systemu TPS.
1. Co to jest proces produkcyjny?
Proces produkcyjny  uporządkowany zespół działań (operacji, czynności), którego
celem jest wykonanie określonych wyrobów w wyniku, którego konsument
(użytkownik) otrzymuje produkty (wyroby lub usługi).
2. Wymień elementy, które znajdują się na wejściu i wyjściu procesu wytwarzania.
Wejście Wyjście
" materiały, " wyroby przemysłowe,
" wyposażenie produkcyjne, " usługi przemysłowe (serwisowe),
" energia, " odpady produkcyjne.
" personel,
" informacje,
" kapitał.
3. Wymień i krótko opisz znane ci mierniki działalności wytwórczej.
Rentowność  warunek tworzenia wartości dodanej i osiągania zysku
WARTOŚĆ EFEKTÓW >WARTOŚĆ NAKA
ADÓW
Skuteczność  systemu wytwórczego, określana jako stopień osiągnięcia przez system
założonego celu. Wskaz
nik oceny działalności koncentrujący się na wyjściu.
SKUTECZNOŚĆ = 


Sprawność  miara oceny działalności koncentrująca się na wejściu systemu,
określana stopniem w jakim system wykorzystuje zasoby celem osiągnięcia
pożądanych efektów.
SPRAWNOŚĆ =
Efektywność  iloraz osiągniętych efektów i nakładów poniesionych na ich uzyskanie
w wymiarze ekonomicznym (wartościowym).
ŚĆ
EFEKTYWNOŚĆ = ŚĆ A
Ó
Ó
Produktywność  iloraz osiągniętych efektów i nakładów poniesionych na ich
uzyskanie w wymiarze rzeczowym (ilościowym).
PRODUKTYWNOŚĆ = ŚĆ ŚĆ A
Ó Ó
4. Na czym polega organizowanie w odniesieniu do procesów produkcyjnych.
Organizowanie  jest procesem, czyli ciągiem następujących po sobie celowo
uzależnionych faz (etapów). Funkcja organizowania, jako jedna z czterech
charakterystycznych funkcji procesu zarządzania (inne to planowanie, motywowanie i
kontrolowanie) obejmuje m.in.:
" ustalenie niezbędnego zakresu pracy, którego wykonanie jest warunkiem realizacji
wytyczonych celów,
" podział zadań całościowych na zadania i na czynności szczegółowe,
" łączenie stanowisk organizacyjnych w grupy,
" ustalenie mechanizmów koordynacji części składowych organizacji,
" kontrola rozwiązań organizacyjnych i ich korygowanie w celu utrzymania lub
zwiększenia poziomu jej sprawności,
" w innym ujęciu jest to proces porządkowania, koordynowania i przydzielania
działań i zasobów poszczególnym osobom w organizacji.
5. Co to jest symulacja? W jakim celu budujemy modele symulacyjne?
Symulacja  to technika imitowania działania całego systemu, bądz
naśladowania jego
konkretnego stanu, poprzez użycie odpowiednich modeli lub urządzeń w celu zdobycia
określonych informacji.
6. Jakie typy operacji można wyróżnić w obrębie podstawowego procesu wytwórczego?
" technologiczne,
" kontrolne,
" transportowe,
" magazynowania i składowania,
" złożone z powyższych czterech operacji lub operacji prostych.
7. Przedstaw strukturę procesu wytwórczego i scharakteryzuj jej elementy.
Struktura:
" Operacja,
" Zabieg,
" Czynność,
" Ruch roboczy.
Operacja  zespół czynności, czyli części określonego procesu produkcyjnego
realizowany na jednym stanowisku, przez jednego wykonawcę indywidualnego lub
grupowego, przy jednym przedmiocie lub zespole przedmiotów wykonywanych
jednocześnie bez przerw na jakąkolwiek pracę.
Operacja jest podstawową, elementarną jednostką procesu produkcyjnego w większości
gałęzi przemysłu operacja nie ulega dalszemu podziałowi. Z punktu widzenia analizy
procesu pracy, operacja może być podzielona na zabiegi, czynności i ruchy robocze.
Zabieg  nie ma na slajdach
Czynność  część operacji lub zabiegu, która odnosi się do tych samych elementów (np.
obrabiana powierzchnia, narzędzie pracy, sposób obróbki, urządzenie techniczne, itd.). W
przypadku prac ręcznych czynnością jest używanie tylko jednego narzędzia do obróbki
tylko jednej powierzchni. Zmiana narzędzia bądz
powierzchni obrabianej powoduje
rozpoczęcie kolejnej czynności.
Ruch roboczy  element składowy zabiegu lub czynności. Analiza ruchów roboczych,
wykonywanych przez pracownika, umożliwia prawidłowe zaprojektowanie ich
kolejności i sposobów wykonania. Pozwala także w sposób racjonalny zorganizować
pracę oraz wyznaczyć normę czasu wykonania danego zabiegu.
8. Co to jest proces technologiczny?
Proces technologiczny  główna część procesu wytwórczego, w której następuje
zmiana kształtów, właściwości fizykochemicznych, wyglądu lub innych cech
przetwarzanego materiału, albo trwała zmiana wzajemnego położenia elementów
wchodzących w skład wyrobu, czyli montaż części lub podzespołów w gotowy wyrób.
9. Na czym polega i w jakim celu jest realizowana analiza ruchów roboczych?
Analiza ruchów roboczych, wykonywanych przez pracownika, umożliwia prawidłowe
zaprojektowanie ich kolejności i sposobów wykonania. Pozwala także w sposób
racjonalny zorganizować pracę oraz wyznaczyć normę czasu wykonania danego
zabiegu.
Polega na badaniu przebiegu i czasu trwania ruchów roboczych i klasyfikacji ruchów
elementarnych (klasyfikacja wg typów operacji procesu wytwórczego). CHYBA!
10. Wymień znane ci rodzaje operacji.
" technologiczne,
" kontroli i pomiarów,
" transportu,
" magazynowania i składowania,
" złożone.
11. Jakie znasz rodzaje procesów w podziale ze względu na ich ciągłość i przebieg w
czasie, krótko scharakteryzuj.
" Procesy dyskretne  stanowią elastyczne kompleksy operacji uwarunkowane
logicznie w czasie i w przestrzeni, o zmiennej strukturze przystosowanej do
charakterystyki ilościowo  jakościowej wytwarzanych wyrobów. Są typowe dla
przemysłu elektromaszynowego, samochodowego, odzieżowego, poligraficznego.
" Procesy ciągłe  z reguły aparaturowe, na trwałe powiązane z urządzeniami
produkcyjnymi, produkcja zazwyczaj zautomatyzowana  sztywnymi układami.
Są typowymi dla ciężkiego przemysłu chemicznego, cementowego, dla energetyki
i ciepłownictwa, przemysłu petrochemicznego itp. i zazwyczaj przebiegają bez
przerw w całodobowym cyklu pracy.
12. Jakie znasz rodzaje procesów w podziale na rodzaj stosowanej technologii.
" Wydobywcze  związane są z pozyskiwaniem zasobów naturalnych z ziemi,
wody, powietrza.
" Przetwórcze  powodują przemiany własności fizykochemicznych surowców i
często prowadzą do uzyskiwania zupełnie innych materiałów. Np. synteza
chemiczna, hutnictwo, energetyka cieplna, przetwórstwo surowców rolniczych.
" Obróbkowe  powodują zmianę kształtów i cech powierzchni lub struktury
wewnętrznej. W ich ramach rozróżnia się subprocesy lub operacje kształtowania,
obróbki cieplnej, powierzchniowej i fizykochemicznej.
" Montażowe i demontażowe  mają na celu złożenie wyrobu z dwu lub wielu
części składowych i doprowadzenie go do stanu gotowości użytkowej.
" Naturalne i biotechnologiczne  powodują zmianę struktury powierzchniowej i
wewnętrznej materiałów. Zalicza się do nich również procesy polegające na
wykorzystywaniu żywych organizmów lub komórek czynnych biologicznie. Np.
przemysł spirytusowy, drożdżowy, spożywczy, zjawisko korozji.
13. Jakie znasz elementy zarządzania produkcją oparte na regule 5P, krótko
scharakteryzuj.
" Produkt  materialny wyraz powiązania między marketingiem a produkcją.
Przedsiębiorstwo powinno dążyć do wykonania produktu zgodnie z
oczekiwaniami klienta. Konieczne jest osiągniecie zgodności wszystkich funkcji
działalności gospodarczej, takich jak: działanie, estetyka, jakość, niezawodność,
ilość, cena sprzedaży lub koszty produkcji, termin dostarczenia.
" Przedsiębiorstwo  majątek produkcyjny (budynki, urządzenia) spełniający
potrzeby produktu, rynku pracowników i samej organizacji. Funkcja zarządzania
działalnością podstawową obejmuje:
określenie przyszłego możliwego popytu,
zaprojektowanie i rozmieszczenie budynków i biur,
zapewnienie niezawodności działania maszyn i urządzeń,
zapewnienie sprawnego funkcjonowania przedsiębiorstwa,
 zapewnienie bezpieczeństwa pracy maszyn i urządzeń,
określenie potrzeb kadrowych.
" Procesy  wybór procesu racjonalnego dla danego produktu. Na decyzje o
wyborze procesu wpływają czynniki: dysponowana wydajność, dysponowana
umiejętność, typ produkcji, rozmieszczenie zakładu i urządzeń, bezpieczeństwo,
potrzeby serwisowe, zaplanowany poziom kosztów.
" Programy dostaw wyrobów lub usług do klienta ustalające terminy 
programy dostaw określają harmonogramy: zaopatrzenia w surowce i materiały,
wytworzenia wyrobów lub świadczenia usług, eksploatacji maszyn i urządzeń,
rozliczeń finansowych, magazynowania i transportu.
" Personel  ludzie różnią się intelektem, umiejętnościami i oczekiwaniami.
Komunikowanie się, małe grupy robocze, współudział robotników w zarządzaniu,
przekazywanie uprawnień, demokracja przemysłowa, wzbogacanie pracy itp. to
podstawowe elementy do rozważenia w procesie zarządzania produkcją.
14. Jakie elementy należy minimalizować projektując system produkcyjny?
" czas trwania operacji kontrolnych,
" czas trwania operacji transportowych,
" okres roboczy występujący w procesie magazynowania,
" czas oczekiwania międzyoperacyjnego partii detali na zwolnienie stanowiska
roboczego,
" czas oczekiwania w magazynach.
CHYBA  NIE WIEM CZY TO DOBRZE
15. Jakie znasz typy produkcji. Wymień i krótko scharakteryzuj.
" Masowej  na stanowisku wykonuje się jedną, ściśle określoną część i operację,
" Wielkoseryjnej  na stanowisku wykonuje się od 2 do 5 operacji w okresie
powtarzalności,
" Średnioseryjnej  na stanowisku wykonuje się od 5 do 25 części i operacji w
okresie powtarzalności,
" Małoseryjnej  na stanowisku wykonuje się od 25 do 50 operacji,
" Jednostkowej  produkty nie powtarzające się, lub powtarzające się nieregularnie,
wykonywanie nieograniczonej liczby części i operacji.
16. Jakie znasz formy organizacji produkcji. Wymień i krótko scharakteryzuj.
" Nierytmiczna  (niepotokowa, niepowtarzalna, zmienno seryjna,
nieustabilizowana), kierunek przebiegu przedmiotów między stanowiskami jest
zmienny, każde stanowisko może współpracować z różnymi stanowiskami, a
kolejność operacji technologicznych może być zmienna. Charakterystyczne cechy:
niski stopień oprzyrządowania,
duże zapasy produkcji w toku,
technologiczna struktura produkcyjna,
planowanie produkcji według zleceń,
bieżące dysponowanie obciążeniami stanowisk,
specjalistyczne kwalifikacje pracowników.
" Rytmiczna  (potokowa, powtarzalna, stało seryjna, ustabilizowana), kierunek
przebiegu przedmiotów jest stały, stanowiska rozmieszczone są w kolejności
odpowiadającej poszczególnym etapom procesu produkcyjnego.
Charakterystyczne cechy:
wysoki stopień oprzyrządowania specjalnego,
minimalne zapasy międzyoperacyjne,
mała elastyczność stanowisk roboczych (konkretne zadanie,
operacja na danym stanowisku),
planowanie produkcji według systemu planów i kart limitów
materiałowych,
niezbyt wysokie kwalifikacje pracowników,
konieczność utrzymania sprawnych maszyn i urządzeń,
synchronizacja wszystkich stanowisk pracy,
kontrola całej linii.
17. Wymień i krótko scharakteryzuj znane ci rodzaje przebiegów stosowne w produkcji.
" Szeregowy  każda następna operacja rozpoczyna się po zakończeniu poprzedniej.
Okres technologiczny cyklu produkcyjnego partii detali stanowi sumę czasu
trwania wszystkich operacji technologicznych.
" Równoległy  detale przechodzą na następna operację natychmiast po
zakończeniu operacji poprzedniej, w związku z tym jedna partia jest w
równoległej obróbce w różnych operacjach na kilku stanowiskach roboczych.
" Szeregowo-równoległy  operacja następna rozpoczyna się przed zakończeniem
poprzedniej, na całej partii produkcyjnej elementy przekazywane są partiami
(pakietami) transportowymi. Warunek  zachowanie ciągłości pracy na
stanowiskach.
18. Wymień elementy składowe cyklu produkcyjnego.
Cykl produkcyjny obejmuje dwa podstawowe okresy:
" roboczy:
czas trwania operacji technologicznych,
czas trwania operacji poza technologicznych  naturalnych kontroli,
transportowych, konserwacji, magazynowania,
" przerw:
przerwy wynikające z organizacji procesu produkcji, np. czas
oczekiwania w magazynach,
przerwy wynikające z organizacji dnia roboczego, np. dni wolne od
pracy.
19. Co to jest takt produkcji. Jak obliczyć maksymalny takt produkcji?
Takt produkcji  okres czasu upływający pomiędzy wyprodukowaniem dwóch
kolejnych gotowych wyrobów.
MAX. TAKT PRODUKCJI = 
( )
20. Jak rozumiesz pojęcie sterowania produkcją, jakie znasz parametry stosowne przy
sterowaniu.
Sterowanie  to wszystkie celowe działania zmierzające do doprowadzenia procesu
do określonej normy. System sterowania pełni następujące funkcje:
" planowanie,
" ewidencjonowanie,
" kontrolowanie,
" korekta przebiegu procesu.
Przedmiotem sterowania jest przepływ wyrobów przez komórki. Parametrami
przepływu jest ilość i czas.
Parametry niezbędne do sterowania:
" operatywny plan produkcji,
" techniczna specyfikacja wyrobu,
" schematy montażowe,
" karty technologiczne,
" wykazy maszyn i urządzeń.
21. Co to jest zdolność produkcyjna?
Zdolność produkcyjna (wydajność)  ilość produktu jaka może być wytworzona w
określonym czasie.
Zasoby systemu produkcyjnego decydują o tym, czy można i w jakim czasie
wytworzyć to, czego wymaga klient.
Mierniki zdolności produkcyjnej:
" produktywność częściowa,
" wydajność.
22. Co to jest wąskie gardło.
Wąskie gardło (ang. bottleneck) - takie ogniwo, które w danym ciągu
technologicznym ma najmniejszą zdolność produkcyjną i limituje wielkość produkcji,
jaką może wytwarzać cały łańcuch powiązanych ze sobą stanowisk.
Wąskie gardło obejmuje takie elementy systemu produkcyjnego, które:
" działają najwolniej - determinują wydajność całej linii produkcyjnej,
" wytwarzają najwięcej braków,
" najczęściej ulegają awariom - uniemożliwiają maksymalne wykorzystanie linii
produkcyjnej.
23. Na czym polega podstawowa różnica pomiędzy systemem produkcyjnym ssącym a
pchającym.
Systemy pchające  planowanie produkcji oparte jest na planowaniu centralnym oraz na
harmonogramowaniu według prognoz popytu. Produkty wytwarzane są zgodnie z planem i
przekazywane do dalszych komórek produkcyjnych, bez względu na ich rzeczywiste bieżące
potrzeby. Najważniejsze: CENTRALNE PLANOWANIE POPYTU, HARMONOGRAM
PRODUKCJI
System ssący  polega na zleceniu produkcji bezpośredniemu dostawcy na podstawie
bieżącego zapotrzebowania odbiorcy. Komórka produkcyjna realizująca dany etap procesu
(odbiorca, klient wewnętrzny) sama określa wielkość i terminy dostaw od komórki
poprzedzającej (dostawca). Najważniejsze: ZLECENIE LOKALNE OD KLIENTÓW
WEWN
TRZNYCH
24. Jakie narzędzia wspomagające są wykorzystywane w systemach pchających.
" IC (Inventory Control),
" MRP lub MRP I (Materiał Requirements Planning) - Planowanie Potrzeb
Materiałowych,
" MRP II (Manufacturing Resource Planning)  Planowanie Zasobów Produkcyjnych,
" Systemy klasy ERP (ang. Enterprise Resource Planning)
25. Jakie narzędzie wspomagające jest wykorzystywane w systemach ssących.
Toyota Production System  zbiór japońskich metod zarządzania, które skupiają się na
organizacji produkcji i logistyce (min. pozytywne relacje z dostawcami/klientami).
TPS jest połączeniem zasad mających na celu eliminacje tzw. 3M:
1. Muri  nadwyrężenie i trudności,
2. Mura - nieregularność,
3. Muda  marnotrawstwo.
26. Wymień i krótko scharakteryzuj dwa filary systemu TPS.
 Jidoka (jakość wbudowana w proces, automatyzacja/autonomizacja)  podstawy
postępowania przy wystąpieniu jakiejś anomalii w procesie.
" wykrycie anomalii,
" zatrzymanie procesu,
" ustalenie albo naprawienie defektu,
" zbadanie pierwotnej przyczyny i wdrożenie środków zapobiegających.
 Just-in-Time  technika obejmująca całkowite wyeliminowanie marnotrawstwa, czyli robić
tylko co trzeba, kiedy trzeba i w ilości jaka jest potrzebna .
" zero zapasów,
" małe i częste dostawy dóbr,
" krótkie cykle realizacji zamówienia,
" wysoka jakość