Instrukcja laboratoryjna
Systemy operacyjne
sem. 1
wiczenie pi te
Temat: Zarządzanie plikami i katalogami w systemie DOS
Opracował:
mgr inż. Arkadiusz Chrobot
1. Wstęp
Informacje w pamięci głównej systemu komputerowego są ulotne, tzn. po
wyłączeniu zasilania ulegają zniszczeniu. Istotne dane, które chcemy zachować
powinny być przechowane w innej pamięci, która ma cechę trwałości. Taką
pamięcią jest pamięć masowa. Jest ona realizowana w postaci urządzeń fizycz-
nych, które różnią się zarówno budową, jak i sposobem obsługi (np. dyski
optyczne, dyski magnetyczne, pamięci EEPROM, taśmy magnetyczne). Ważnym
jest, aby informacje przechowywane na tych różnych urządzeniach, były
osiągalne w ten sam sposób dla procesów użytkownika. Aby to zapewnić, w
systemach operacyjnych zdefiniowany jest abstrakcyjny typ danych, nazywany
plikiem lub zbiorem (ang. file). Pliki mogą być przechowywane zarówno w
pamięci głównej, jaki i w pamięci masowej. W zależności od woli ich twórcy
mogą przechowywać dane w ściśle określony sposób, lub mogą mieć swobodną
strukturę. Pod względem sposobu dostępu pliki dzielimy na sekwencyjne
i o dostępie swobodnym (bezpośrednim). W niektórych systemach operacyjnych
pliki są powiązane z urządzeniami wejścia  wyjścia i służą do komunikacji z
nimi. Ponieważ w systemie może istnieć duża ilość plików, konieczny jest jakiś
sposób ich porządkowania. Rozwiązania tego problemu dostarczają katalogi.
Katalog jest specjalnym plikiem, którego zadaniem jest przechowywanie infor-
macji o innych plikach. System DOS dostarcza dwóch rodzajów obsługi plików.
Pierwszy z nich jest zaszłością z systemu CP/M i bazuje na blokach opisu pli-
ku, drugi  częściej wykorzystywany jest oparty o tzw. uchwyty. System dostar-
cza funkcji związanych z obsługą plików, między innymi takich jak: otwieranie,
pisanie, czytanie, zmiana położenia wskaz
nika i zamykanie pliku. Podobnie jak
w większości współczesnych systemów operacyjnych, w DOSie możemy posłu-
giwać się katalogami, które są zorganizowane w postaci drzewa. Pierwsza pozy-
cja katalogu jest dowiązaniem do samego siebie (.), druga jest dowiązaniem do
katalogu znajdującego się wyżej w hierarchii (..), kolejne opisują pliki należące
do tego katalogu. Podobnie jak w przypadku plików istnieją w systemie funkcje
związane z obsługą katalogów: zakładanie katalogu, usuwanie katalogu,
zmiana katalogu roboczego, odnajdywanie pierwszej pozycji w katalogu (ang.
find first), odnajdywanie kolejnej pozycji w katalogu (ang. find next), itp.
2. Zadania
1. [2 punkty] Napisz program, który wyświetli zawartość dowolnego pliku
tekstowego na ekran.
2. [2 punkty] Napisz program, który skopiuje zawartości pliku tekstowego,
do innego pliku tego typu.
2
3. [1 punkty] Napisz program, który umieści informacje z dwóch odrębnych
plików tekstowych w trzecim pliku tego samego typu.
4. [7 punktów] Napisz program, który wyświetli zawartość katalogu, wraz z
zawartością jego podkatalogów. Przyjmujemy, że w podkatalogach mogą
znajdować się inne podkatalogi, itd. Program powinien mieć możliwość
określenia dysku, oraz katalogu, od którego należy zacząć przeszukiwa-
nie i wypisywanie.1
1 Proszę przypomnieć sobie informacje na temat podprogramów rekurencyjnych, drzew i metod
przeszukiwania grafów.
3