Artykuł pobrano ze strony eioba.pl
Jak i jakie spożywać posiłki aby żyć długo i zdrowo!
Jak jeść, by żyć długo i zdrowo? Mniej jeść, bo wychodzi na to, że przy pomocy łyżki i widelca
kopiemy sobie grób-twierdzi prof. Michał Tombak.
Jak i jakie spożywać posiłki aby żyć długo i zdrowo !
Profesor dr hab. (biochemik) Michał Tombak należy do światowej elity wybitnych specjalistów
od naturalnych metod leczenia. Jest autorem bestsellerów poświęconych zdrowemu, aktywnemu
i długiemu życiu. Jego książki są rozchwytywane na całym świecie. Pisze w nich jak postępować
by funkcjonować sprawnie przez długie lata, cieszyć się życiem, uwierzyć w możliwości i siły
witalne własnego organizmu.
Podkreśla w niej, iż zdrowie to przede wszystkim ścisły związek tego co jemy, z tym jak
oddychamy i jak dbamy o nasze ciało i psychikę.
Jak jeść, by żyć długo i zdrowo? Mniej jeść, bo wychodzi na to, że przy pomocy łyżki i widelca
kopiemy sobie grób-twierdzi prof. Michał Tombak. Dieta rozdzielna to jego zdaniem
najrozsądniejszy sposób zdrowego jedzenia.
Według prof. Michała Tombaka istnieje pięć głównych przyczyn, które niszczą zdrowie
człowieka:
-zaniedbany kręgosłup
-nieprawidłowe oddychanie
-brak wewnętrznej higieny ciała
-nieprawidłowe odżywianie
-brak umiejętności szczęśliwego życia
Jeżeli dodamy do tego coraz powszechniejsze przekonanie współczesnych onkologów, że rak jest
zemstą natury za nieprawidłowo spożywane posiłki - to warto zastanowić się, co zmienić w
naszych posiłkach, by żyć długo i zdrowo.
Błędy przeciw naturze
Na czym polega podstawowy błąd, jaki popełniamy na co dzień, jedząc śniadania czy obiady?
-Nasze posiłki możemy podzielić na cztery grupy: białka ( mięso, ryby, jaja), węglowodany (
chleb, miód, cukierki, ziemniaki), tłuszcze ( masło, olej, smalec) i pokarmy roślinne ( warzywa,
owoce, soki). Cały problem polega na tym, że węglowodany zaczynamy trawić już w ustach,
białka w żołądku, potrawy roślinne w jelicie cienkim.
-Co się stanie, gdy na obiad zjemy mięso z ziemniakami?
-Zaczniemy mieć kłopoty z trawieniem. Na strawienie ziemniaka trzeba godziny, na strawienie
mięsa od 3 do 7 godzin. Organizm niepotrzebnie traci energię na trawienie różnych pokarmów w
różnym czasie, a przecież mógłby ten czas wykorzystać na inne czynności życiowe lub walkę z
chorobami.
-Wez
my na przykład kanapkę, która każdy z nas zjada na śniadanie: biały chleb posmarowany
masłem, na to wędlina. Co w tym złego?
-To, że chleb należy do węglowodanów, masło do tłuszczów, a wędliny do grupy białek.
Połączenie tych produktów do ciężki orzech do zgryzienia dla naszego systemu trawienia. W
żołądku i dwunastnicy muszą wytworzyć się różne soki trawienne, oddzielne dla białka i
węglowodanów. Masło hamuje ich działanie. Nie jestem przeciwnikiem kanapek, ale
przyrządzajmy je w zgodzie z prawidłowymi zasadami łączenia pokarmów.
-Przecież nie każdy z nas musi być wegetarianinem?
-Ale ja do tego nie namawiam. Namawiam do przestrzegania umiaru w jedzeniu. Najważniejsze
pytanie dla człowieka, który wchodzi w XXI wiek brzmi: co człowiek powinien jeść i jak powinien
jeść? Umiejętność prawidłowego odżywiania to wielka sztuka. Polega na prawidłowym
komponowaniu czyli łączeniu pokarmów.
Co to jest dieta rozdzielna?
Zasady diety rozdzielnej zostały opracowane przez dr Haya jeszcze w latach trzydziestych.
Opiera się ona na trzech regułach, które można określić filarami zdrowia:
-należy spożywać osobno produkty białkowe, osobno węglowodanow
-Jeść wyłącznie naturalne i pełnowartościowe produkty spożywcze
-utrzymywać równowagę kwasowo-zasadową w organizmie
Według dr Haya złe zestawianie produktów spożywczych prowadzi do nadmiernego obciążenia
trzustki, co powoduje opóz
nienia i zaburzenia trawienia.
Nieprawidłowo zestawione pożywienie obciąża także wątrobę, która przetwarza, rozkłada,
magazynuje i przekazuje dalej składniki naszego pokarmu.
Co można łączyć?
Najkrócej: białka z tłuszczami, a tłuszcze z węglowodanami. Oto prawidłowe połączenia
pokarmów.
Mięso - zielone warzywa
Chleb, ziemniaki - zielone warzywa
Zielone warzywa - wszystkie białka
Orzechy - zielone warzywa, kwaśne owoce
Jaja - zielone warzywa
Tłuszcze zwierzęce - wszystkie rośliny zbożowe
Rośliny zbożowe - zielone warzywa
Rośliny strączkowe - zielone warzywa
Owoce niekwaśne - kwaśne mleko, jogurt
Kwaśne owoce - orzechy, kwaśne mleko, inne kwaśne owoce
Najgorsze połączenia
Polegają na jednoczesnym spożywaniu białka z węglowodanami i są niebezpieczne dla zdrowia.
Oto one.
Mięso - Pieczywo, kasze, ziemniaki, cukier, miód
Chleb - wszystkie białka, owoce, cukry
Zielone warzywa - mleko
Jaja - mleko, skrobia, słodycze, kwaśne produkty
Tłuszcze zwierzęce - wszystkie białka
Rośliny zbożowe - wszystkie białka, słodycze, mleko
Jak jeść, czyli kawa na ławę
Powyższe wyliczenia mogą wydawać się skomplikowane, stąd podajemy przykłady prawidłowo
skomponowanych posiłków.
-Stek z gotowanymi warzywami
-Ryba z marchewką
-Jaja sadzone z sałatką warzywną
-Ser żółty z pomidorem, papryką i kiszonym ogórkiem
- Szynka ze szparagami
-Chleb z sałatką warzywną
-kasza z gulaszem warzywnym
-ziemniaki z warzywami z wody
-ryż z warzywami
-makaron z warzywami w sosie pomidorowym
Jak prawidłowo łączyć posiłki
Jeść smacznie, niskokalorycznie i zdrowo. Tak każdy by chciał. Niestety czasami to, co
apetycznie wygląda na talerzu i, na dodatek, jest dietetyczne, nie zawsze bywa dobrym
połączeniem dla naszego organizmu. Dlaczego tak się dzieje? Sekret tkwi w składnikach
odżywczych zawartych w pożywieniu.
PRAWIDA
OWE POA

CZENIA
Makaron + warzywa
Warzywa mają witaminy, minerały i błonnik, zaś makaron - węglowodany. Jeśli dodasz trochę
oliwy z oliwek i posypiesz je parmezanem, zawierającym białko, otrzymasz kompletny posiłek.
Owoce + sok z cytryny
Jagody, porzeczki, truskawki są pełne bioflawonoidów, które hamują starzenie się komórek i
poprawiają krążenie. Te zalety wzmaga witamina C. Skrop owoce sokiem z cytryny.
Chleb razowy + wędliny
Jeśli większość Twoich posiłków to kanapki, wybierz pieczywo razowe, które najlepiej
komponuje się z serami i wędlinami. Zawiera włókna regulujące wchłanianie tłuszczów.
Papryka + oliwa z oliwek
Oliwa pomaga przyswoić prowitaminę A. Występuje ona we wszystkich żółtych i
pomarańczowych warzywach. Sałatki z nich możesz też przyprawiać sosami z oliwy czy jogurtu.
Nie łuskany ryż + woda
Wypij szklankę wody, kiedy jesz posiłki bogate we włókna, jak razowy chleb czy niełuskany ryż.
Napęcznieją w żołądku, nasycisz się od razu i zmniejszysz przyswajanie tłuszczów i cukrów.
Mleko + cytrusy
Porcja świeżo wyciśniętego soku z grejpfrutów i pomarańczy na śniadanie zaspokoi dzienne
zapotrzebowanie na witaminę C. Dzięki cytrusom mleko staje się łatwiej strawne.
Ryba + cytryna
Zawsze skrapiaj sokiem z cytryny nie tylko rybę. Dotyczy to też kotleta lub hamburgera. Sok z
cytryny poprawia smak, a zawarta w nim witamina C ułatwia przyswajanie żelaza.
Produkty zbożowe + strączkowe
Produktom zbożowym brak jednych aminokwasów, a warzywom strączkowym drugich. Jeśli
spożywasz je razem, dopełniają się, dostarczając białka równie cennego jak zwierzęce.
Produkty zbożowe + owoce suszone
Jeśli dorzucisz suszonych moreli do płatków kukurydzianych czy przyprawisz makaron sosem
orzechowym, zwiększysz w potrawie ilość białka i uzyskasz więcej żelaza.
ZA
E POA

CZENIA
Istnieją połączenia, które zwalczają się zawzięcie, uniemożliwiając przyswojenie składników
odżywczych z poszczególnych potraw. Oto czego powinnaś unikać.
Makaron + mięso
Węglowodany zawarte w makaronie mają niską kwasowość. Jeśli w żołądku napotkają białko
mięsa, które wymaga bardzo kwaśnych soków żołądkowych, fermentują i powodują wzdęcia.
Jaja + ryby
Sałatka z tuńczykiem i jajkami? Lepiej zrezygnuj z jednego z tych składników: awidyna obecna
w białku jajka neutralizuje witaminę H (biotynę) zawartą w tuńczyku i w makreli.
Ser + rośliny strączkowe
Ser jest bogaty w ważny dla kości wapń. Ale jeśli dodasz fasolę, stracisz wszystkie jego zalety,
ponieważ ziarna roślin strączkowych zawierają substancje utrudniające przyswajanie wapnia.
Mleko + razowe dodatki
Wydaje się, że to para przyjazna zdrowiu, ale tak nie jest. Włókna razowych dodatków
(płatków, kółeczek, kulek) sprawiają, że wapń z mleka gorzej się wchłania.
Ser + mięso
Jedząc je razem, uzyskasz maksimum białka, ale przy okazji też tłuszczów nasyconych, złych
dla organizmu. Ponadto fosfor, w który bogaty jest ser, ogranicza przyswajanie cynku z mięsa.
Warzywa + alkohol
Jeśli jesz zupę jarzynową, nie pij alkoholu. Utrudnia przyswajanie witaminy B1, obecnej np. w
fasoli. To samo grozi Ci, jeśli przy piciu wina czy piwa będziesz pogryzać suszone owoce.
Jajka + ziemniaki
Zapiekanka z warzywami i jajkami jest wyborna, jednak nie z punktu widzenia żywieniowego.
Bulwy zawierają szczawiany, które hamują przyswajanie wapnia i żelaza z jajka.
Kapusta + ryby
Wszystkie rodzaje kapustnych zawierają substancje, które ograniczają przyswajanie
występującego w rybach morskich jodu, gwarantującego właściwe funkcjonowanie tarczycy.
Kawa + mleko
Kawa zawiera kwasy, wpływające na białko mleka, utrudniając trawienie. Dotyczy to też kawy
cappuccino: ostry strumień gorącej pary wzmaga ten efekt i śniadanie zalega w żołądku.
Ile należy jeść?
Kiedy zapytano prof. Tombaka, ile należy jeść - z wdziękiem odparł, że im mniej, tym lepiej.
Od umiarkowanego jedzenia jeszcze nikt nie umarł, ludzie chorują i umierają z przejedzenia.
U większości z nas żołądek rozciągnięty jest do nienaturalnych rozmiarów, jemy 5 do 10 razy
więcej, niż potrzebuje tego nasz organizm. Ten organizm usiłuje żyć według zakodowanych praw
natury, my na okrągło uczymy go obżarstwa i lenistwa.
-Jak przerwać ten błędny krąg?
-Zrezygnować ze stereotypu, że dobry obiad polega na tym, żeby na talerzu był kawał tłustej
łopatki, ogromna ilość ziemniaków i surówka. Ileż przyjemniej zjeść kawałek gotowanego
kurczaka, trochę brukselki, marchewki i kiszony ogórek.
-Czy lepiej zrobić to zdecydowanie i nagle?
-Wszystkim czytelnikom moich książek zalecam stopniowe przechodzenie na dietę rozdzielną.
Zacznijcie od codziennego wypicia dwóch szklanek naturalnego soku dziennie. Do obiadów
dodawajcie coraz więcej warzyw i sałatek. W ciągu trzech miesięcy odchodz
cie od dużej ilości
mięs. Każdy posiłek poprzedzajcie sokiem. Zacznijcie na śniadania spożywać warzywa i owoce,
na obiad surówki, sałatki, kasze z masłem lub gotowane warzywa. Na kolację surówki, biały ser,
ryby, jaja. Jeśli w ciągu dnia odczuwacie głód, jedzcie suszone owoce zimą, latem czereśnie,
truskawki, śliwki, arbuzy, gruszki. Kiedy takie jedzenie będzie wam coraz bardziej smakować,
zaczniecie wracać do zdrowia.
Czy istnieje dieta cud?
Lepiej być szczupłym niż otyłym. Tylko dlaczego droga do tego jest tak trudna i rzadko
skuteczna. Odmawiamy sobie posiłków i przyjemności, zrzucamy po parę kilo, jesteśmy wciąż
głodni i ze złości zaczynamy znowu jeść?
-Wszystkie diety odchudzające są trudne do przestrzegania. Dlatego na rynku pojawiły się
różnorodne preparaty farmaceutyczne, które zamiast nas mają zrzucić zbędne kilogramy. Po
dwóch, trzech miesiącach ich stosowania wracamy do nadwagi, nie zdając sobie sprawy ze
szkód, jakie poniosły wątroba, trzustka czy żołądek.
-A co z modnymi sposobami, polegającymi na łączeniu diety 1000 kalorii i ćwiczeń na siłowni?
-Jak piszę w swojej książce, taka metoda przypomina bicie batem ledwo żywego od ciężkiej
pracy konia, który już nie ma sił, a ciągle go biją. Nie było i nie ma diet cud.
-To co zostaje puszystym?
-Otyłość to nie tylko niezgrabna figura, to ciężka choroba, którą trzeba leczyć długo i cierpliwie.
Najważniejsze, by zrozumieć, że prawdziwą przyczyną nadwagi i otyłości są nasze złe
przyzwyczajenia, nałogi i błędy w komponowaniu pokarmów.
-Jakie?
-Przyzwyczajenie do szybkiego jedzenia, przyzwyczajenie do picia podczas posiłków,
przyzwyczajenie do jedzenia produktów mącznych i słodyczy, przyzwyczajenie do wadliwego
łączenia pokarmów, przyzwyczajenie do leżenia po jedzeniu, przyzwyczajenie do siedzącego
trybu życia, przyzwyczajenie do jedzenia podczas oglądania telewizji i jedzenia w stanach
podenerwowania, przyzwyczajenie do jedzenia przed snem lub w nocy, przyzwyczajenie do
jedzenia produktów rafinowanych, z puszki, konserwowanych, wędzonych. Proszę zobaczyć, ile
razy użyliśmy słowa: przyzwyczajenie!
Czy można odbudować prawidłowe trawienie?
Można i w tym celu prof. Michał Tombak zaleca przeprowadzenie kuracji imbirowej, wywodzącej
się ze tradycji medycyny tybetańskiej. Kuracja jest prosta i zaleca się ją szczególnie osobom
starszym.
W niedużym naczyniu należy rozetrzeć 4 łyżki stołowe sproszkowanego imbiru i zmieszać je ze
150 g przetopionego masła. Po uzyskaniu jednolitej masy naczynie przykrywamy i odstawiamy
w chłodne miejsce. Mieszankę należy spożywać przed śniadaniem przez dziesięć dni w
następującej ilości.
Pierwszy dzień: pół łyżeczki od herbaty
Drugi dzień: 1 łyżeczka
Trzeci dzień: 1,5 łyżeczki
Czwarty dzień: 2 łyżeczki
Piąty dzień: 2,5 łyżeczki
Szósty dzień: 2,5 łyżeczki
Siódmy dzień: 2 łyżeczki
Ósmy dzień: 1,5 łyżeczki
Dziewiąty dzień: 1 łyżeczka
Dziesiąty dzień: 0,5 łyżeczki
Po kuracji należy zacząć prawidłowo łączyć produkty, rezygnować z pokarmów konserwowanych
i przetworzonych, oraz stopniowo obciążać organizm wysiłkiem fizycznym. Mam tu na myśli
spacery, które powinny osiągnąć od 5 do 10 km dziennie.
A wtedy !...w ciągu sześciu miesięcy schudniecie Państwo od 10 do 20 kg, tłuszcz zamieni się w
mięśnie, skóra będzie gładka i bez zmarszczek, znikną podbródek i obwisły brzuch, a z otyłego
"Smakosza" zostanie tylko nazwisko... na tym kończy profesor Michał Tombak.
Proponuję wszystkim czytelnikom :
Kiełki dodają zdrowie i urody
Są niezwykle cennym z
ródłem witamin i składników
mineralnych. Smaczne, niskokaloryczne kiełki
bardzo łatwo można wyhodować w domu. Warto,
więc włączyć je do wiosennego jadłospisu.
W kuchni dalekowschodniej skiełkowanie ziarna
zbóż i roślin strączkowych jadane są od wieków i
wchodzą w skład wielu tradycyjnych potraw. W
Europie do niedawna wykorzystywano jedynie kiełki
żyta by otrzymać słód do piwa. Wraz z modą na
zdrowe odżywianie się zaczęto doceniać ich
lecznicze właściwości. Największym atutem kiełków
jest to, że dostarczają wszystkiego, co najcenniejsze w roślinach, i to w skondensowanej postaci.
Kiełki magazynują składniki odżywcze dla rozwijającej się rośliny, dlatego zawartość wielu
witamin (A, C, E, PP i witamin z grupy B), a także składników mineralnych (potasu, żelaza,
cynku, magnezu, fosforu, siarki) jest w nich kilkukrotnie wyższa niż w ziarnach, z których
zostały wyhodowane. Co więcej, te składniki odżywcze są bardzo dobrze przyswajalne przez
organizm. Kiełki nie tuczą (100 g kiełków ma przeciętnie tylko 30 kcal) i są lekko strawne.
Lecznicze właściwości ziiarna przeznaczone do kiełkowania najlepiej kupić w sklepach ze zdrową
żywnością (torebka kosztuje ok. 3 zl). Kiełki różnią się zawartością składników odżywczych,
dlatego możemy je wybrać nie tylko pod kątem smaku, ale i potrzeb zdrowotnych.
Kiełki rzodkiewki: mają ostry, pieprzny smak. Mogą zastępować szczypiorek, dobrze
komponują się z potrawami jajecznymi, sosami śmietanowymi i majonezowymi. Dzięki dużej
ilości witaminy C podnoszą odporność organizmu. Zawierają dużo siarki, dlatego wpływają
korzystnie na stan skóry, włosów i paznokci.
Kiełki słonecznika: o lekko orzechowym smaku, doskonałe jako dodatek do mieszanych sałat
czy kanapek. Mają dużo cynku i żelaza. Powinni je włączyć do diety narażeni na niedobór tych
pierwiastków wegetarianie.
Kiełki soi: delikatne w smaku i lekko chrupiące, idealnie nadają się do dań gorących, zwłaszcza
chińskich przysmaków z woka. Wyśmienite z
ródło żelaza, witaminy C i B1. Regularne zjadanie
kiełków soi koi nerwy, dodaje energii i apetytu.
Kiełki lucerny: podobnie jak kiełki soi, można dodawać do potraw z woka i z patelni, zawsze
jednak najlepiej pod koniec smażenia. Zawierają rzadko występujące w roślinach witaminę B12,
na której niedobór narażeni są wegetarianie. Poza tym są bogate w witaminy A, C i D oraz
lecytynę. Poprawiają pamięć, mają właściwości pobudzające.
Kiełki soczewicy: delikatne w smaku, nadają się zarówno do jedzenia na surowo w sałatkach i
surówkach, jak i na ciepło. Zawierają dużo żelaza, magnezu i witaminy C. Dobrze wpływają na
stan zębów.
Kiełki brokuła: są pikantne w smaku, doskonale pasują do kanapek i mieszanych sałat. Kiełki
brokuła, podobnie jak brokuł oraz inne rośliny z rodziny krzyżowych zawierają sulforafan -
substancję zapobiegającą powstawaniu raka, a także, w pewnych przypadkach, powstrzymującą
rozwój komórek nowotworowych. Istotne jest, że kiełki zawierają nawet do 20 razy więcej
sulforafanu niż dorosła roślina. Spożycie 50g kiełków dostarcza organizmowi tyle samo tej
substancji, co spożycie 1kg brokuła.
Kiełki fasoli Mung: lekko chrupiące, powszechnie stosowane w daniach kuchni azjatyckiej,
zarówno na ciepło, jak i na zimno. Fasola Mung, podobnie jak inne rośliny strączkowe jest
nieocenionym z
ródłem białka. Dzięki obecności niezbędnych w procesie kiełkowania enzymów
białko to jest łatwo przyswajalne, same kiełki zaś znacznie lżej strawne niż fasola. Kiełki fasoli
Mung obniżają również poziom  złego" cholesterolu LDL.
Jedzmy je codziennie i najlepiej na surowo bo nie tracą wtedy składników odżywczych. W
zależności od smaku kiełków i naszych upodobań dodajemy je do sałatek, past twarogowych i
rybnych, posypujemy, pieczywo, stosujemy zamiast zieleniny do posypywania zup czy
ziemniaków. Przed jedzeniem kiełki potrzeba przepłukać. Kiełków ostrych i pieprznych
(rzeżucha, rzodkiewka) można używać jak szczypiorku-do jajecznicy lub twarożku, do sosów
majonezowych (np. tatarskiego) i śmietanowych. Do słodkich past (np. na bazie owoców i
twarożku) nadają się kiełki pszenicy o łagodnym smaku, które pasują doskonale także do chleba
z nutellą. Kiełki lucerny, soi i fasoli dodaje się do dań gorących, szczególnie do chińskich potraw
z woka (wrzucamy je pod koniec gotowania)..Kiełki z puszki należy najpierw zanurzyć na 30 min
w lodowatej wodzie staną się wtedy bardziej chrupkie. jeśli nie chcemy, by kiełki za bardzo
urosły, zbierzmy je i włóżmy w naczyniu do lodówki.
Z upływem czasu tracą jednak cenne właściwości. Lepiej nie przechowywać kiełków dłużej niż
tydzień, po tym terminie mogą powstać w nich substancje toksyczne.
SMACZNE DANIA polecam :)
Sałatka z kiełkami soi
Składniki: szklanka kiełków (mogą być z puszki, choć mają głównie walory smakowe,
a nie odżywcze), puszka ananasa w plastrach, 10 dag sera żółtego w kawałku, duży
ząbek czosnku, 3-4 gałązki pietruszki, 3 łyżki oleju, pieprz.
Ananasa odsączamy i kroimy na drobne kawałki. Ser żółty kroimy w wąziutkie słupki. Mieszamy
kiełki, ser i ananasa. Do 3 łyżek oleju wyciskamy ząbek czosnku i dokładnie mieszamy.
Zalewamy sosem sałatkę. Doprawiamy do smaku pieprzem. Siekamy drobno listki pietruszki.
Posypujemy nimi sałatkę i jeszcze raz wszystko mieszamy.
Pasta z rzeżuchą
Składniki: kostka masła, 3-4 łyżki kiełków rzeżuchy, sól
Miękkie masło wkładamy do miseczki, wsypujemy kiełki rzeżuchy i dobrze ucieramy na jednolitą
masę. Solimy do smaku. Znakomitą pastą możemy smarować chleb.
Spaghetti z kiełkami soi
Składniki: makaron spaghetti, szklanka kiełków, kilka listków świeżej bazylii, sos
boloński
Sos: puszka pulpy pomidorowej, średnia cebula, średnia marchew, 2 plastry selera,
1-2 łyżki oleju, sól, pieprz do smaku
Na oleju podsmażamy pokrojoną drobno cebulkę i starte na grubej tarce marchewkę i seler. Gdy
warzywa będą miękkie, dodajemy pulpę pomidorową, doprawiamy i dusimy jeszcze przez ok. 10
minut, cały czas mieszając. Pod koniec wrzucamy kiełki, by lekko zmiękły. Sosem polewamy
ugotowany makaron. Danie posypujemy drobno posiekanymi listkami bazylii.
y
ródło:
 Ksiązki Michała Tombaka: " Jak zyć długo i w zdrowiu" i " Droga do zdrowia"
www.michal-tombak.pl/publikacje.html
miesięcznik "Zdrowie"
Autor: Michał Tombak
Przedruk ze strony:
http://www.michal-tombak.pl/publikacje.html
Artykuł pobrano ze strony
eioba.pl