Czasopismo pszczelarskie PASIEKA - pszczelarstwo, pszczoły, ule, miód, informacje... Page 1 of 2
pszczoły.pl->Dwumiesięcznik Pasieka Szukaj
W MOJEJ PASIECE ABECADA
O NAUKA W PASIECE CHOROBY W PASIECE PRODUKTY PASIECZNE ARCHIWUM
W MOJEJ PASIECE
Prace letnie w ulu Warszawskim zwykłym część IV
Niestety, poczÄ…tek lata to dla wielu
pszczelarzy koniec po\
ytków. Jeszcze
trochÄ™ nektarujÄ… chabry w zbo\
ach,
gdzieniegdzie gorczyca polna i
rzodkwiew świrzepa w zachwaszczonych
ziemniakach, i to wszystko.
Je\
eli nie zamierzamy z pszczołami wędrować
W numerze
ani produkować ziołomiodów, to powoli
kończymy sezon.
Wydarzenia
W pierwszej połowie lipca zabieramy fot. J. Pudełko
Jubileusz profesora
nadstawki i lekko dokarmiamy pszczoły, by
Jerzego Woyke
nie osypały się z głodu. Gniazda sukcesywnie zmniejszamy, zabierając koniecznie
Apimondia 2009 stare, zeszłoroczne plastry. W ulu Warszawskim zwykłym mo\
emy wymienić co roku
wszystkie plastry gniazdowe. Rodziny zimować będziemy na co najwy\
ej 7 ramkach, a
Kamiańskie klimaty
w szczytowym okresie rozwoju było ich w gniez
dzie kilkanaście. Pozostawiamy więc
W mojej pasiece tylko lekko przeczerwione, a ciemne i dziewicze zabieramy. Nie powinno być z tym
problemu, bowiem matka czerwiła w izolatorze. Czerw jest więc na paru ramkach, a nie
Zimowa pasieka
na wszystkich po trochu. Teraz dopiero widzimy, ile dało radykalne ograniczenie
Drzewa i krzewy dla czerwienia. Pszczół jest mało, ale teraz du\
a ich liczba nie jest potrzebna. Gdyby matka
naszej pasieki  działała w całym ulu, ju\
dawno z ka\
dej rodziny uciekłoby kilka pięknych rojów, a
miodu mielibyśmy tylko tyle, co do herbaty.
Ul le\
ak dla hobbysty,
cz. 1.
Poniewa\
do jesieni daleko, mo\
na coś jeszcze w pasiece zrobić. Właśnie najwy\
szy
Moja metoda czas na wymianę matek. Dlaczego teraz, a nie w maju, czerwcu czy we wrześniu? Jest
zintegrowanej walki z lato, matki które będziemy poddawać, wychowane były w czerwcu, gdy warunki do
Varroa destructor wychowu były najlepsze. Unasienniły się i porządnie czerwią. Ich kondycja jest ju\

sprawdzona i nie będzie niespodzianek ani przy ich poddawaniu, ani póz
niej. Natomiast
Pozyskujmy pierzgÄ™
matki wychowane w maju czy nawet w kwietniu nie zawsze będą w dobrej kondycji, bo
w czasie ich wychowu mogło być zimno. Hodowca nie miał te\
czasu na solidnÄ… ich
Kalejdoskop
ocenę, a o tym, czy matka będzie przyjęta, decyduje głównie jej kondycja. Dlatego tak
Miody pitne, sycone
dobre efekty uzyskują pszczelarze wymieniający matki we wrześniu, bo czerwią one ju\

czy niesycone?
kilka tygodni. Je\
eli któraś z nich jest wadliwa, to po prostu nie poddaje się jej. Ale z
drugiej strony we wrześniu, jeśli jakaś rodzina mimo wszystko matki nie przyjmuje,
Z Pasieką w świat
będzie ju\
za póz
no na jej ponowne poddanie. W lipcu natomiast jest jeszcze du\
o
czasu na poddanie kolejnej.
4 000 000 kilo miodu
w 6 tygodni
Dlaczego nie poddawać matek w czerwcu, w czasie trwania głównego po\
ytku? Wiele
Międzynarodowe
podręczników poleca właściwie czerwcową wymianę. Przerwa potrzebna na
Kongresy
zaakceptowanie matki i podjęcie przez nią czerwienia, jeszcze dłu\
sza przy poddawaniu
Pszczelarskie
matek nieunasiennionych, będzie formą przyhamowania rozwoju rodziny. Zapobiec ma
Apimondii
wyjściu roju po zakończeniu głównego po\
ytku. Ale nowoczesny pszczelarz nie mo\
e
sobie pozwolić na taką przypadkowość. W czasie kwitnienia akacji pszczoły muszą
Nauka w pasiece
produkować miód, du\
o miodu. W rodzinie musi być nastrój roboczy, a nie
bezmateczny, jaki towarzyszy wymianie matek. Jednym słowem pszczoły muszą
Monitorowanie
pozostawać pod pełną kontrolą i robić to, co ka\
e pszczelarz, a nie co podpowiada im
mikroklimatu rodziny
natura. Brzmi to trochÄ™ niehumanitarnie i nieekologicznie, ale przecie\
ludzie tak
pszczelej
postępują ze wszystkimi gatunkami zwierząt hodowlanych.
system WMA, cz. 1.
Wszystko, co o
Sposób pokierowania rozwojem rodziny pszczelej tak, by dała ona du\
o miodu nawet
plastrze i wosku
na przeciętnych po\
ytkach, został przedstawiony w poprzednim odcinku cyklu naszych
pszczelim wiedzieć
rozwa\
ań o ulu Warszawskim. Celowo nie proponowałem doskonałej metody
nale\
y, cz. 4.
rozładowania nastroju rojowego przez odebranie części pszczół i czerwia (zrobienie
odkładu) lub samych pszczół lotnych (nalotu).
Pasieka poleca
Odkłady czy naloty tworzymy w określonym
Miód i produkty
celu, na przykład powiększanie pasieki,
pszczele dla zdrowia,
wychów matek, zasiedlanie ulików. Osłabianie
urody i podniebienia
rodzin, słu\
ące niedopuszczaniu do rójki,
polega na odbieraniu nadmiaru czerwia i
Z pasieki do kuchni
pszczół niepotrzebnie wyprodukowanych
Ptysie, sernik z piankÄ…
kosztem miodu. Ka\
dy plaster z czerwiem i
pszczołami odebrany silnej rodzinie to 2  3
Historia
plastry miodu zu\
yte na ich wykarmienie, do
tego jeszcze plaster pierzgi. Nietrudno więc
Saga rodu Kurpielów
policzyć, ile tracimy, robiąc z ka\
dej silnej fot. A. Tabor
http://www.pasieka.pszczoly.pl/index.php?s=vjufile&grkat=w_mojej_pasiece&artpli... 2010-01-13
Czasopismo pszczelarskie PASIEKA - pszczelarstwo, pszczoły, ule, miód, informacje... Page 2 of 2
rodziny na przykład cztero-ramkowy odkład.
Kącik dla dziadków
Takie rozwa\
ania nasuwajÄ… siÄ™, gdy gospodarujemy na mizernych po\
ytkach
i wnuczków
kończących się wraz z kalendarzową wiosną. Na szczęście wiele pasiek ma jeszcze do
O pszczole, kociczce
wykorzystania lipę, grykę, ogórecznik, gorczycę, rzadziej koniczynę czy nasienne
Kundzi i kocurku
warzywa. Wtedy sezon przeciągnie się nawet do końca lipca. Sztuka wykorzystania
Tetroniuszu tych po\
ytków polega na ciągłym utrzymywaniu rodzin w dobrej kondycji. Matki cały
czas pozostajÄ… za kratÄ…. Groz
ba wyrojenia siÄ™ ju\
minęła, gdy\
pszczoły na ogół nie
KÄ…cik kolekcjonera
wchodzą w nastrój rojowy po połowie lipca. Je\
eli matki czerwiÄ… w izolatorach, to czerw
znajduje siÄ™ na tych kilku wybranych plastrach, nie zaÅ› na wszystkich po trochu.
Rzez
by i figurki z
Umo\
liwia to odbiór gatunkowego miodu (lipowy, gryczany) z plastrów gniazdowych
motywami
zaraz po zakończeniu po\
ytku, bez czekania a\
czerw siÄ™ wygryzie. To czekanie mo\
e
pszczelarskimi
być zgubne, je\
eli bowiem kolejny po\
ytek się nie pojawi, pszczoły zjedzą miód. Po
jego odebraniu pszczoły mo\
emy podkarmić i zacząć przygotowywać je do zimy.
Wspomniana wymiana matek jest o wiele Å‚atwiejsza, gdy stosujemy izolatory.
Nietrudno wtedy zlokalizować starą matkę. Likwidujemy ją, zabieramy izolator, a młodą
poddajemy w klateczce wysyłkowej  na ciasto . Je\
eli jest to matka inseminowana
nieczerwiąca, warto spróbować poddać ją na osiatkowany plaster z wygryzającym się
czerwiem. Po zaakceptowaniu matki siatkÄ™ usuwamy.
Jakie rasy i linie matki wybrać, zale\
y głównie od warunków po\
ytkowych i
klimatycznych na danym terenie. Do ula Warszawskiego zwykłego potrzebne są
pszczoły o intensywnym rozwoju, nie tworzące jednak bardzo liczebnych rodzin (jak
włoszki) ze względu na jego ograniczoną kubaturę. Muszą dobrze zimować, bowiem w
ulu Warszawskim zimujemy rodziny o średniej sile. Pszczoły nierojliwe potrzebne są w
ka\
dej pasiece, ale tutaj najlepsze będą linie samoograniczające się w czerwieniu przy
dobrych po\
ytkach, a takimi są nowoczesne krainki, na przykład Vigor. Jeśli mamy
tylko wczesne po\
ytki, dobra będzie pszczoła zwalniająca tempo rozwoju wraz ze
skracaniem się dnia. Tę cechę mają pszczoły środkowoeuropejskie, szczególnie Asta i
Norwe\
ka. Polecenia godne sÄ… te\
ich krzy\
ówki z krainką.
Oddzielnego omówienia wymaga gospodarka z wykorzystaniem póz
nego po\
ytku
spadziowego lub wrzosowego. Jakkolwiek w dobrym roku nietrudno pozyskać du\
e
ilości miodu z tych po\
ytków, to w sezonie następnym rozwój wiosenny rodzin mo\
e
być opóz
niony. Mogą być te\
du\
e straty zimowe, po\
ytki te bowiem wyczerpujÄ…
pszczoły, a nie ma ju\
po nich czasu na odmłodzenie rodziny. Miód spadziowy zawiera
du\
o trójcukru melecytozy, która pod wpływem enzymów dodawanych przez pszczoły
rozkłada się do glukozy, i dwucukru turanozy. Ta ostatnia nie jest przez pszczoły
trawiona. W trakcie zimowli dochodzi więc do przyspieszonego wypełnienia jelita
prostego kałem ze wszystkimi tego konsekwencjami: zaperzeniem, wypryskiwaniem
pszczół, rozluz
nieniem kłębu, przechłodzeniem i osypaniem się rodziny.
Miodu spadziowego mo\
e być na plastrach gniazda du\
o, równie\
na tych z czerwiem.
Obfity po\
ytek ogranicza czerwienie matek, zresztÄ… nie jest ono intensywne, poniewa\

na póz
niej spadzi brakuje pyłku. Dobrze więc wcześniej przygotować plastry z
zasklepionym zapasem cukrowym, by po zakończeniu po\
ytku wymienić na nie
wszystkie plastry gniazda. Rodziny zmęczone cię\
ką pracą w trudnych leśnych
warunkach będą słabe, ale wąska ramka i doskonałe warunki termiczne w ulu
Warszawskim zwykłym umo\
liwiajÄ… prze\
ycie najtrudniejszych miesięcy zimowych
nawet bardzo słabym rodzinom. Rozwój wiosenny natomiast przebiega w tym ulu
dynamicznie, jest więc szansa na wykorzystanie wczesnych po\
ytków w roku
przyszłym.
Na terenach o słabych po\
ytkach letnich lub przy ich braku silne rodziny mo\
na
wykorzystać do produkcji ziołomiodów. Technologia pozyskiwania niektórych odmian
została opisana w zeszłorocznych numerach  Pasieki . W ulu Warszawskim jedyną
ró\
nicą będzie zmniejszenie dawek podawanego surowca. W ulach wielokorpusowych
zalecano karmienie du\
ymi, 9-litrowymi dawkami. W ulu Warszawskim ze względu na
małą pojemność nadstawki i wysoką ramkę gniazdową dawkę dzienną nale\
y
zmniejszyć do 2  3 litrów. Produkcja taka będzie bardziej pracochłonna, ale na pewno
surowiec miodowy nie sfermentuje w podkarmiaczce.
Sławomir Trzybiński
Pasieka nr 3/2005
«« powrót
©2003-2010 DwumiesiÄ™cznik "PASIEKA" - portal www.pszczoly.pl
http://www.pasieka.pszczoly.pl/index.php?s=vjufile&grkat=w_mojej_pasiece&artpli... 2010-01-13