Współczesna wartość filozofii
klasycznej
Artur Andrzejuk
Filozofii  portret własny
" Filozofia kojarzy się z
 różnorodnością wykluczających się stanowisk,
 nierozstrzygalnymi sporami,
 bezużytecznym pustosłowiem.
" Są to skojarzenia przynajmniej częściowo
uzasadnione.
Tczew, 10 listopada 2010 roku
2
Greckie określenie filozofii
flosofia [philosoph�a]
- ukochanie mądrości
od:
��fila [phil�a] miłość
��sofa [soph�a] mądrość
Tczew, 10 listopada 2010 roku
3
Mądrość
" mądrość - cnota intelektualna rozumienia
arch - principia - zasady
 umiejętność wskazywania na przyczyny rzeczy,
zjawisk, wydarzeń.
 Mądrość zatem stanowiła próbę odpowiedzi na
pytanie dlaczego?
" Wiedza dotyczy tego  co? i  jak?
" Roztropność dotyczy postępowania
Tczew, 10 listopada 2010 roku
4
Cztery przyczyny
PYTANIE PRZYCZYNA
Co ? formalna
Z czego ? materialna
Dlaczego ? sprawcza
Po co ? celowa
Tczew, 10 listopada 2010 roku
5
Miłość
" Główny  motor życia i działań;
" Przedmiotem miłości jest zawsze coś dla kogoś
ważnego
" Mądrość jako przedmiot miłości jest dla filozofa
sensem jego życia
 Dlatego sofistom nie przyznano miana filozofów
 A pierwsi chrześcijanie mogli określać siebie jako
prawdziwych filozofów
Tczew, 10 listopada 2010 roku
6
Dyscypliny filozoficzne
DYSCYPLINA FILOZOFICZNA PRZEDMIOT
Filozofia pierwsza Przyczyny bytu
Etyka Przyczyny dobra moralnego;
normy postępowania
Teoria poznania Przyczyny poznania adekwatnego;
Kryteria poznania
Estetyka Przyczyny piękna, powody  podobania się
Metodologia filozofii Prawidła myślenia
Tczew, 10 listopada 2010 roku
7
Klasyczna wersja filozofii
" -  bezprzymiotnikowa
 przymiotniki występują w sensie:
�� historycznym
�� antropologicznym
�� światopoglądowym - filozofia chrześcijańska
Tczew, 10 listopada 2010 roku
8
Arystoteles
THEORIA TECHNE
" Bezinteresowne " Budowanie wiedzy
poszukiwanie przyczyn służącej celom
praktycznym:
postępowaniu (etyka) i
wytwarzaniu (technika)
"  Nic tak nie służy
praktyce, jak dobra teoria .
Tczew, 10 listopada 2010 roku
9
Każdy człowiek filozofem
Nie można uciec od pytań natury filozoficznej
 kim jestem?
 skąd się wziąłem?
 co czyni mnie człowiekiem?
 czym różnię się od otaczającego mnie świata
przyrodniczego?
 jaki jest cel mojej egzystencji?.
" Od odpowiedzi na te pytania zależy kształt naszego
życia, nasze relacje z innymi ludz
mi i z przyrodą
Tczew, 10 listopada 2010 roku
10
Cel filozofii
" Wynika z rozumności natury i stanowi o
specyficznym charakterze tej natury,
radykalnie odróżniającym człowieka od
otaczającego go świata.
 samorealizacja człowieka jako istoty rozumnej.
Tczew, 10 listopada 2010 roku
11
Czym nie jest filozofia-
Światopogląd
" Utworzony przez nas wewnętrzny obraz
świata z różnych dziedzin, wyznaczający
nasze postępowanie
" Analiza światopoglądu
�� decyzja
�� różnorodność dziedzin
�� potrzeba światopoglądu - kryteria jego
tworzenia
Tczew, 10 listopada 2010 roku
12
Odmiany światopoglądu
Ś� przyrodniczy
ć� estetyczny
�� religijny
Ź� ateistyczny
�� aksjologiczny
Tczew, 10 listopada 2010 roku
13
Aktualnie w Polsce sposoby uprawiania
filozofii
" klasyczny
" pozytywistyczny
" neopozytywistyczny
" irracjonalistyczny
Tczew, 10 listopada 2010 roku
14
W n i o s k i
" Filozofia w sensie klasycznym jest umiłowaniem
mądrości.
" Mądrość dotyczy przyczyn; stanowi umiejętność
odpowiedzi na pytanie  dlaczego?
" Tak rozumiana filozofia nie jest światopoglądem;
stanowi go bowiem zespół dowolnie przyjętych zdań z
różnych dziedzin.
Tczew, 10 listopada 2010 roku
15