ZL5PRG - programator mikrokontrolerów 89C51/52/55 (v. 1.0)
1
ZL5PRG
Programator mikrokontrolerów 89C51/52/55
Programator ZL5PRG jest Å‚atwym w wykonaniu
programatorem mikrokontrolerów '51
w obudowach DIP40, z pamięcią
programu typu Flash, produkowanych
przez firmę Atmel. Opracował go
Wichit Sirichote z King Mongkut's
Institute of Technology
i udostępnił pod nazwą
Easy-Downloader 2.0.
Programator ZL5PRG jest przeznaczony do programowania wszystkich wersji mikrokontrolerów 89C51,
89C52 i 89C55 (ale nie 89C55WD!) w obudowach DIP40. Jego pracą steruje wygodne w obsłudze oprog-
ramowanie, które może pracować  pod opieką systemów operacyjnych Windows (łącznie z NT, 2000
i XP). Jedną z zalet programu sterującego jest brak konieczności instalowania go, co powoduje, że
ZL5PRG jest łatwo przenośny i może być wykorzystany także w pracach serwisowych.
Programator jest dostępny w dwóch wersjach, różniących się między sobą typem zastosowanego układu in-
terfejsowego (DS275 lub MAX232).
Schemat wersji z DS275 pokazano na rys. 1. PracÄ… programatora steruje mikrokontroler U1 (89C51 lub
89C52) z wpisanym do pamięci programem ez52.hex, który jest dostępny bezpłatnie w Internecie pod adre-
sem http://chaokhun.kmitl.ac.th/~kswichit/easy2/ez52.hex. Układ U4 spełnia rolę stabilizatora napięcia za-
silającego elementy programatora, a U3 - programowanego stabilizatora napięcia programującego. Za prze-
łączanie wartości tego napięcia odpowiada tranzystor T1 sterowany z wyjścia P3.3 mikrokontrolera U1.
Napięcie podawane na złącze JP1 powinno być wyprostowane, wstępnie wyfiltrowane i mieć wartość co
najmniej 17 VDC przy prądzie o natężeniu 100 mA (np. T297-X-X lub T298-X-X firmy Tatarek - www.ta-
tarek.com.pl). Polaryzacja tego napięcia (względem zacisków JP1) nie ma znaczenia, ponieważ przed stabi-
lizatorami włączono mostek Graetz'a zapewniający zawsze poprawną polaryzację. Dioda świecąca D1 syg-
nalizuje włączenie zasilania programatora.
Wymiana danych pomiędzy mikrokontrolerem U1 i komputerem PC odbywa się poprzez interfejs szerego-
wy RS232. Rolę konwertera napięciowego RS232<->TTL spełnia układ U5 typu DS275. Jest to dość niety-
powe rozwiązanie, ale wybrano je ze względu na niewielką obudowę układów DS275 i możliwość zamó-
wienia ich bezpłatnej dostawy jako próbek. Zamówienie można złożyć przez Internet pod adresem: http://
www.maxim-ic.com/samplescart.cfm.
Ponieważ układ DS275 nie ma wbudowanej przetwornicy DC/DC pozwalającej uzyskać na wyjściu (od
strony RS232) napięć o wymaganej standardem wartości z przedziału ą3...12 VDC, jego współpraca z in-
terfejsami RS232 niektórych komputerów PC (zwłaszcza przenośnych) może być utrudniona. Z tego właś-
nie powodu opracowano alternatywną wersję programatora ZL5PRG, w której układ DS275 zastąpiono po-
pularnym układem MAX232. Schemat elektryczny modyfikowanej wersji programatora pokazano na rys.
2. Obydwie wersje programatorów współpracują z PC za pomocą kabla połączeniowego zakończonego
z dwóch stron żeńskimi wtyczkami DB9 (rys. 3). Na rys. 4 i 5 pokazano schematy montażowe obydwu
wersji programatorów.
www.btc.pl
ZL5PRG - programator mikrokontrolerów 89C51/52/55 (v. 1.0)
2
Rys. 1. Schemat elektryczny programatora ZL5PRG Rys. 2. Schemat elektryczny programatora ZL5PRG
w wersji z układem DS275 w wersji z układem MAX232
www.btc.pl
ZL5PRG - programator mikrokontrolerów 89C51/52/55 (v. 1.0)
3
Podczas montażu programatora warto zwrócić uwagę na konieczność precy-
zyjnego zamontowania układów U3 i U4 - nie mogą się one zetknąć radiato-
rami i powinny możliwie ściśle przylegać do pocynowanych pól montażo-
wych. W celu zmniejszenia rezystancji termicznej styku obudowa-pole mon-
tażowe (spełniającego rolę pomocniczego radiatora) radiatory obydwu ukła-
dów warto pokryć pastą silikonową lub innym środkiem tego typu.
Rys. 3. Sposób wykonania kabla
Uwaga! Przed rozpoczęciem korzystania z ZL5PRG pamięć programu
połączeniowego dla ZL5PRG
mikrokontrolera U1 należy zaprogramować programem ez52.hex!
Rys. 4. Schemat montażowy programatora Rys. 5. Schemat montażowy programatora
w wersji z układem DS275 w wersji z układem MAX232
Obsługa programu EZ Uploader
Autor projektu intensywnie rozwija oprogramowanie sterujące, w wyniku czego dostępne wersje są dopra-
cowane funkcjonalne i łatwe w obsłudze. Wersją najwygodniejszą w obsłudze jest EZ Uploader 4.0 - za-
pewnia ona wysoki stopień zautomatyzowania programowania.
Po połączeniu programatora z komputerem PC i dołączeniu zasilacza uruchamiamy program EZ Uploader (moż-
na go pobrać z adresu http://chaokhun.kmitl.ac.th/~kswichit/ez4/EZDL4.exe). Program rozpoczyna automatyczne
przeszukiwanie portów COM dostępnych w komputerze, co jest sygnalizowane komunikatami Try to connect by
COMx (rys. 6). W tym stanie pracy żaden z przycisków sterujących pracą programatora nie jest aktywny.
Po włożeniu w podstawkę ZIF (U2) programowanego mikrokontrolera jest on automatycznie identyfikowa-
ny, co program sygnalizuje komunikatem Identify target chip... (rys. 7). Po zidentyfikowaniu włożonego
do podstawki mikrokontrolera (na podstawie jego sygnatury) w oknie programu jest wyświetlany jego typ
i uaktywniajÄ… siÄ™ przyciski sterujÄ…ce (rys. 8).
Rys. 6. Widok okna programu EZ Uploader 4.0 Rys. 7. Widok okna programu EZ Uploader 4.0 po włoże-
od razu po uruchomieniu niu programowanego mikrokontrolera do podstawki ZIF
www.btc.pl
ZL5PRG - programator mikrokontrolerów 89C51/52/55 (v. 1.0)
4
Rys. 8. Widok okna programu EZ
Uploader 4.0 po zidentyfikowaniu ty-
pu mikrokontrolera znajdujÄ…cego siÄ™
w podstawce ZIF
Rys. 10. Widok okna programu EZ
Rys. 9. KolejnoS
ć czynnoS
ci podczas odczytu zawartoS
ci pamięci
Uploader 4.0 podczas programowa-
mikrokontrolera
nia pamięci mikrokontrolera
W przypadku konieczności odczytania zawartości pamięci mikrokontrolera włożonego do podstawki ZIF,
należy nacisnąć przycisk Read (rys. 9) w wyniku czego pojawi się okno pozwalające ustalić lokalizację
i nadać nazwę pliku docelowego (jest on zapisywany w formacie Intel HEX). Po ustaleniu tych parametrów
program EZ Uploader rozpocznie odczyt zawartości pamięci i zapisze w ustalonym miejscu plik z obrazem
pamięci mikrokontrolera.
Podobnie przebiega zapis danych z pliku do pamięci mikrokontrolera zainstalowanego w podstawce ZIF.
Należy nacisnąć przycisk Send (rys. 10), co powoduje pojawienie się okna umożliwiającego wskazanie lo-
kalizacji pliku (obsługiwane są wyłącznie pliki w formacie Intel HEX), który ma zostać wpisany do pamię-
ci mikrokontrolera. Po wskazaniu tego pliku EZ Uploader samoczynnie kasuje pamięć Flash mikrokontro-
lera i rozpoczyna zapis danych do pamięci. Dane po wpisaniu do pamięci są automatycznie weryfikowane.
Po prawej stronie okna programu EZ Uploader są widoczne znaczniki dwóch opcji - Lock służy do zabez-
pieczenia pamięci programu przed nieuprawnionym odczytem, a Fast Verify umożliwia skrócenie czasu
weryfikacji zawartości pamięci.
Wykaz elementów (wersja z MAX232)
U3: LM317T
Rezystory Kondensatory
U4: LM7805CT
R1: 8,2k&! CE1, CE3, CE5: 10µF/16V
U5: MAX232ACPE
R2: 250&!/1% CE2, CE6, CE7, CE8, CE9: 1µF/25V
T1: 2N2222
R3: 2,15k&!/1% CE4: 100µF/25V
Inne
R4: 1,15k&!/1% C1, C2: 30pF
X1: 11,0592MHz
R5: 1k&! C3: 100nF
U2: podstawka ZIF40
R6: 10k&! Półprzewodniki
JP1: złącze zasilania
DR1: 8x10k&! (R-pack U1: AT89C51 (DIP40, ez52.hex)
w obudowie SIL9)
JP2: DB9M
D1: LED
BTC Korporacja
03-237 Warszawa
ul. Inowłodzka 5
fax: [phone]
e-mail: [e-mail]
http://www.btc.pl
Uwaga! W skład zestawu ZL5PRG wchodzą rezystory precyzyjne R2, R3 i R4. Ze względu na różne
możliwe sposoby kodowania ich wartości, Wydawnictwo BTC przygotowało bezpłatny program
spełniający rolę dekodera kodów paskowych. Można go pobrać ze strony internetowej: http://
www.btc.pl/index.php?id=rezystory
www.btc.pl