ZESZYTY MAJDANKA
2008, t. XXIV
TOMASZ KRANZ, ROBERT KUWAA
EK, BEATA SIWEK-CIUPAK
Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi
obozu koncentracyjnego na Majdanku
(styczeń 1942  styczeń 1943 r.)
Podczas II wojny światowej brytyjski wywiad wojskowy prowadził regularny de-
kryptaż niemieckich szyfrogramów przekazywanych drogą radiową. Możliwość
odczytywania zaszyfrowanych depesz radiowych kryptolodzy z ośrodka w Bletch-
ley Park zawdzięczali w znacznej mierze polskim matematykom, którzy złamali
kody niemieckiej maszyny szyfrującej Enigmy, oraz wywiadowi polskiemu, który
w 1939 r. przekazał aliantom jej duplikat. Brytyjczycy przechwycili i odszyfrowali
wiele tajnych wiadomości przesyłanych przez formacje wojskowe i policyjne
III Rzeszy. W ten sposób poznali także treść radiotelegramów instytucji nadzo-
rowanych bezpośrednio przez Heinricha Himmlera, w tym m.in. niemieckich
władz policyjnych w Generalnym Gubernatorstwie1.
Mimo że przechwycone przez brytyjski ośrodek kryptologiczny komunikaty
zawierają bardzo cenne informacje nie tylko na temat przebiegu działań wojen-
nych, ale również działalności różnego szczebla placówek SS i policji, zaczęto je
odtajniać dopiero w 1997 r. Obecnie są one przechowywane w National Archives
w Kew (dawnym Public Record Office)2.
Wśród rozszyfrowanych radiotelegramów znajduje się także tajna korespon-
dencja administracji obozów koncentracyjnych z ich centralą  Inspektoratem
Obozów Koncentracyjnych w Oranienburgu (Inspektion der Konzentrationslager
 IKL). Najważniejszą jej część stanowi ponad 2 000 meldunków z dziennymi
stanami liczbowymi siedmiu obozów: Dachau, Mauthausen, Buchenwaldu, Flos-
senb�rga, Auschwitz, Niederhagen i Majdanka oraz fragmentaryczne zapiski
1 S. Tyas, Brytyjska Intelligence Service: odszyfrowane wiadomości radiowe z Generalnego
Gubernatorstwa, [w:] Akcja Reinhardt. Zagłada Żydów w Generalnym Gubernatorstwie, pod red.
D. Libionki, Warszawa 2004, s. 261 266.
2 National Archives, Kew, HW 16.
201
Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak
dotyczące Stutthofu. Odkodowane meldunki zostały sporządzone na maszynie
do pisania (z wyjątkiem Stutthofu) i zestawione chronologicznie, oddzielnie
dla każdego obozu. Obejmują one okres od początku stycznia 1942 r. do końca
stycznia 1943 r. Nie wszystkie zapisy są kompletne, a najwięcej luk jest, nie-
stety, w stanach obozu koncentracyjnego w Lublinie. Nie wiadomo, czym były
spowodowane te opuszczenia, ale najprawdopodobniej nadane w tych dniach
radiotelegramy nie zostały przechwycone. Nie udało się też wyjaśnić, dlaczego
w omawianych aktach brakuje meldunków pozostałych, działających w tym
czasie obozów koncentracyjnych: Arbeitsdorfu, Sachsenhausen, Ravensbr�ck,
Neuengamme, Gro�-Rosen i Natzweiler3.
Uzyskane z nasłuchu radiowego statystyki obozu koncentracyjnego w Lublinie
spisano na 17 arkuszach w formacie A 4, z tego 13 dotyczy obozu męskiego, a 4 obo-
zu kobiecego. Każdy arkusz zawiera stany z jednego miesiąca. Liczby pogrupowane
są w rubrykach, które nie mają nagłówków ani innych oznaczeń, ale porównanie
tych zestawień ze z
ródłami historycznymi innej proweniencji pozwala ustalić, czego
one dotyczą. Interpretację danych utrudniają niekiedy brakujące cyfry i pomyłki
spowodowane albo błędami nasłuchu, albo literówkami w maszynopisie. Najwięcej
meldunków brakuje w styczniu, kwietniu, maju i czerwcu. Niemal kompletne są
natomiast zapisy z ostatniego kwartału 1942 r. i stycznia 1943 r.
Od stycznia do połowy czerwca 1942 r. administracja Majdanka przekazy-
wała drogą radiową następujące dane: 1) Stan obozu rano; 2) Przybyło (Zugang);
3) Ubyło (Abgang); 4) Stan obozu wieczorem; 5) Liczba więz
niów żydowskich;
6) Liczba więz
niów polskich; 7) Kategoria nieznana; 8) Liczba jeńców sowieckich.
W połowie czerwca nastąpiła zmiana nadawania. Meldunki zawierały odtąd
następujące pozycje: 1) Stan obozu; 2) Przybyło; 3) Ubyło; 4) Liczba więz
niów
niemieckich z Rzeczy (reichsdeutsche H�ftlinge); 5) Liczba więz
niów żydowskich;
6) Liczba więz
niów polskich; 7) Liczba jeńców sowieckich. W paz
dzierniku
1942 r. powstał na Majdanku obóz koncentracyjny dla kobiet. Odnoszące się do
niego dane pogrupowane były początkowo w pięciu szpaltach: 1) Stan obozu;
2) Przybyło; 3) Ubyło; 4) Liczba więz
niarek żydowskich; 5) Liczba więz
niarek
polskich. W dniu 14 grudnia, po przybyciu z Buchenwaldu 13 niemieckich kapo,
doszła rubryka ze stanem więz
niarek z Rzeszy (reichsdeutsche Frauen). Zamiesz-
czone w meldunkach obozu męskiego i kobiecego dane dotyczyły stanów i zmian
z poprzedniego dnia.
3 Zob. J.-E. Schulte, London war informiert. KZ-Expansion und Judenverfolgung. Entschl�sselte
KZ-St�rkemeldungen vom Januar 1942 bis zum Januar 1943 in den britischen National Archives in
Kew, [w:] Hitlers Kommissare. Sondergewalten in der nationalsozialistischen Diktatur. Hrsg. von
R. Hachtmann und W. S��, G�ttingen 2006, s. 210 215.
202
Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka&
Do momentu zmiany sposobu przekazywania stanów dziennych w czerw-
cu 1942 r. więz
niowie z Rzeszy nie byli oddzielnie wymieniani. Uwzględniano
ich zaś w stanach ogólnych. Zaznaczyć należy, że rubryka ta obejmowała nie
tylko Niemców, ale również osoby innej narodowości. W pierwszych miesią-
cach funkcjonowania Majdanka do stanu liczebnego tej grupy włączano m.in.
polskich i czeskich lekarzy-więz
niów, a w póz
niejszym okresie także więz
niów
politycznych i aspołecznych pochodzących z krajów zachodnioeuropejskich. Do
połowy czerwca 1942 r. w meldunkach dziennych podawano liczbę jeńców sowie-
ckich, ale nie doliczano jej do stanu obozu. Do końca stycznia 1943 r. w grupie
tej uwzględniani byli też sowieccy więz
niowie cywilni, których miesiąc póz
niej
zaczęto wykazywać oddzielnie4.
W lutym 1943 r. obozy koncentracyjne zaprzestały przesyłania raportów
drogą radiową i krótko potem rozwiązano centralę radiotelegraficzną w obozie
na Majdanku5. Odtąd stany obozu oraz inne komunikaty przekazywane były
dalekopisem. Sprawę tę regulowało zarządzenie IKL ze stycznia 1943 r., w którym
czytamy:  Pierwszego każdego miesiąca należy tutaj zgłaszać dalekopisem, po raz
pierwszy 1.2.1943 r., liczbę więz
niów osadzonych, liczbę więz
niów zwolnionych
i liczbę więz
niów zmarłych (z podziałem na kategorie), wykazując stan na koniec
poprzedniego miesiąca 6.
Wraz z rozwojem funkcjonalnym Majdanka i osadzaniem w nim więz
niów
rozmaitych kategorii i różnych narodowości zmianie ulegała także struktura
meldunków. Z ocalałych fragmentarycznie stanów dziennych obozu męskiego
wynika, że w lutym 1943 r. doszła, jak już wspomniano, rubryka z sowieckimi
robotnikami cywilnymi (SU Ziv.-Arbeiter), zaś spośród Polaków wydzielono
kategorię B-verd. (przypuszczalnie od der Bandent�tigkeit verd�chtig), do której
zaliczano osoby aresztowane w odwet za wspieranie oddziałów partyzanckich.
4 Na koniec stycznia 1943 r. wykazano 129 jeńców, a 15 lutego w raporcie obozowym odnotowano
60 jeńców (SU Kr.) oraz 59 więz
niów cywilnych (SU Ziv.). Zob. Archiwum Państwowego Muzeum na
Majdanku (dalej APMM), Archiwum administracji obozu koncentracyjnego w Lublinie 1941 1944
(dalej KL Lublin), sygn. I c 2, vol. 2, Stany liczbowe więz
niów obozu męskiego 1943.
5 Stację radiową (Funkhaus) urządzono w budynku murowanym, który znajdował się na terenie
ogrodów warzywnych, w północno-zachodniej części obozu. Jej kierownikiem był SS-Oberscharf�h-
rer Ludwig Pfefferlein, któremu podlegało początkowo czterech, a póz
niej pięciu funkcjonariuszy.
Centrala radiotelegraficzna Majdanka nie tylko utrzymywała ruch radiowy z IKL, ale pośredniczyła
również w przekazywaniu rozkazów z Berlina do oddziałów SS na Wschodzie. Meldunki ze stanami
nadawała codziennie, z wyjątkiem niedziel, o godz. 8 rano, jako ostatnia ze wszystkich obozów.
Zob. Bundesarchiv Au�enstelle Ludwigsburg (dalej BAL), Barch, B 162/407-AR-Z 297/60, Zeznanie
Ludwiga Pfefferleina, t. 26, k. 5342 5347.
6 Cyt. za: T. Kranz, Zur Erfassung der H�ftlingssterblichkeit im Konzentrationslager Lublin,
Lublin 2007, s. 29 30.
203
Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak
Od kwietnia w meldunkach obozu męskiego wykazywano również Ukraińców,
natomiast w stanach obozu dla kobiet więz
niarki sowieckie. 21 maja 1943 r.
zaczął funkcjonować lazaret dla sowieckich jeńców-inwalidów, których również
uwzględniano w meldunkach, a przez kilka miesięcy (do końca listopada 1943 r.)
doliczano nawet do ogólnego stanu obozu. W grudniu 1943 r. w meldunkach
obozu męskiego pojawiła się jeszcze kategoria  uwięzieni zapobiegawczo (Si-
cherungsverwahrte  PSV lub SV), obejmująca więz
niów kryminalnych, których
po odbyciu kary więzienia osadzano w obozach koncentracyjnych. Wysyłane
dalekopisem meldunki pozwalały śledzić na bieżąco zapełnienie i fluktuację
w obozie, podawano w nich bowiem łączny stan więz
niów w dniu poprzednim,
liczbę przybyłych i ubyłych tego dnia oraz liczebność obozu w dniu sporządzania
meldunku7.
Więcej szczegółowych informacji zawierały natomiast raporty obozowe
(Schutzhaftlagerrapporte) i sprawozdania okresowe wysyłane do władz cen-
tralnych: Głównego Urzędu Gospodarczo-Administracyjnego (Wirtschaft
s-
-Verwaltungshauptamt  WVHA) i Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy
(Reichssicherheitshauptamt  RSHA). Stan Reichsdeutschów (RD) podawano
z rozbiciem na następujące kategorie: polityczni, recydywiści polityczni, dezerterzy
z Wehrmachtu (SAW), kryminalni (BV) i aspołeczni (ASO, AZR). Oddzielnie
ewidencjonowano też Polaków ujętych w charakterze zakładników, Czechów, ba-
daczy Pisma Świętego (Bibelforscher), uczestników ruchu oporu z Francji i krajów
Beneluksu aresztowanych na podstawie rozkazu Adolfa Hitlera z 10 lipca 1941 r.
w ramach akcji zwanej  Noc i mgła ( Nacht und Nebel  NN), homoseksua-
listów i wreszcie osoby, które w czasie hiszpańskiej wojny domowej walczyły po
stronie sił republikańskich (Rotspanier)8.
Więz
niów poszczególnych kategorii dzielono jeszcze na grupy narodowościo-
we. Procedurę tę opisał Jerzy Kwiatkowski, który przez kilka miesięcy pracował
w głównej kancelarii obozu:  Do stanu liczbowego z poprzedniego dnia dodaje
się nowo przybyłych, a potem odejmuje ubytek, przy czym zmarli, zwolnieni
7 APMM, Zbiór foto- i kserokopii dokumentów (dalej Fotokopie), sygn. XIX-595, Meldunki
o dziennych stanach liczbowych w obozie na Majdanku za okres od 1 kwietnia do 16 czerwca 1943 r.;
ibidem, sygn. I a 2, Dzienne meldunki o stanach liczbowych więz
niów przesłane przez komendan-
turę KL i FKL do WVHA Amtsgruppe D, 1 31.12.1943. Zob. także Z. Leszczyńska, Stany liczbowe
więz
niów obozu koncentracyjnego na Majdanku,  Zeszyty Majdanka , t. VII (1973), s. 5 34.
8 J. Marszałek, Majdanek  obóz koncentracyjny w Lublinie. Wyd. II, Warszawa 1987, s. 70 71;
T. Kranz, Ewidencja zgonów i śmiertelność więz
niów KL Lublin,  Zeszyty Majdanka , t. XXIII (2005),
s. 10 11. Na temat kategorii więz
niarskich występujących w niemieckich obozach koncentracyjnych
zob. A. Eberle, H�ftlingskategorien und Kennzeichnungen, [w:] Der Ort des Terrors. Geschichte der
nationalsozialistischen Konzentrationslager. Hrsg. von W. Benz und B. Distel, Bd. 1, M�nchen 2005,
s. 91 109.
204
Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka&
i rozstrzelani (exekutiert) wymieniani są imiennie. Przy odchodzących trans-
portach dołącza się listę transportową jako alegat, a odejmuje zbiorowo, np.: 307
Sch (Schutzh�ftlinge)  w tym 15 RD (Reichsdeutsch), 254 P (Polaków), 20 Fr
(Francuzów), 17 It (Włochów); dalej 18 BV (Berufsverbrecher)  w tym 15 RD i 3
Tsch (Czechów); 104 J (Żydów)  w tym 4 RD i 100 P, itd. Ogólny stan więz
niów
wykazywany w St�rkemeldung musi się zgadzać z liczbą więz
niów stwierdzoną
przy apelu na poszczególnych polach. 9
Ścisłość statystyk obozowych ilustruje także jeden z raportów obozu w Bu-
chenwaldzie. Zawiera on następujące pozycje: 1. Stan w dniu; 2. Przybyło  w tym
a) nowo osadzeni, b) przeniesieni z innych obozów, c) schwytani; 3. Ubyło  w tym
a) zwolnienia, b) zgony naturalne, nienaturalne, egzekucje, c) przeniesienia do
innych obozów, d) zbiegli; 4. Stan w dniu. Wszystkie zmiany odnotowywano
w obrębie poszczególnych grup narodowościowych (ogółem wymienionych jest
26 narodowości i tzw. bezpaństwowcy) oraz w 13 kategoriach więz
niarskich, do
których zaliczano również Żydów i Cyganów10.
Odszyfrowane meldunki radiowe ze stanami liczbowymi Majdanka mają
istotne znaczenie dla badań nad jego dziejami. Przypomnieć należy, że z kancelarii
tego obozu nie przetrwały niemal żadne dokumenty ze statystykami dziennymi
z 1942 r.11 Wartość poznawczą omawianego z
ródła zwiększa dodatkowo fakt, że
umożliwia ono  mimo dużych luk  prześledzenie ewolucji zaludnienia obo-
zu, określenie w wielu przypadkach wielkości kierowanych tutaj transportów
oraz liczby zgonów wśród więz
niów objętych ewidencją. Jego przydatność do
pogłębienia wiedzy o tych zagadnieniach potwierdziła analiza przeprowadzona
przez autorów niniejszego opracowania. Podane w meldunkach liczby zostały
zweryfikowane w oparciu o dostępną bazę z
ródłową i ustalenia historiografii.
Szczegółowe wyniki badań zamieszczono w przypisach tekstowych, którymi
opatrzono edytowany dokument.
Ogólnie rzecz biorąc, analiza wykazała, że liczby zawarte w radiotelegramach
są zgodne z dostępnymi z
ródłami i rezultatami najnowszych badań. Największą
9 J. Kwiatkowski, 485 dni na Majdanku, Lublin 1966, s. 209.
10 APMM, Obce registratury, sygn. VI-28, Schutzhaftlager-Rapport des KL Buchenwald.
Stand am 30. XII 1944. Raport sporządzono na standardowym formularzu, który przypuszczalnie
stosowany był także w innych obozach. Do Buchenwaldu zachowało się stosunkowo dużo doku-
mentów zawierających informacje o liczebności więz
niów. Zob. H. Stein, Funktionswandel des
Konzentrationslagers Buchenwald im Spiegel der Lagerstatistiken, [w:] Die nationalsozialistischen
Konzentrationslager. Entwicklung und Struktur. Hrsg. von U. Herbert, K. Orth und Ch. Dieckmann,
G�ttingen 1998, Bd. I, s. 167 192.
11 Nieco informacji o liczebności więz
niów w 1942 roku zawierają fragmentaryczne dane biura
przydziału pracy. Zob APMM, KL Lublin, sygn. I c 6, vol. 1, 2, 3. Raporty dzienne o zatrudnieniu
więz
niów.
205
Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak
koherencję stwierdzono w przypadku danych dotyczących rejestrowanych więz
-
niów żydowskich. Od kwietnia do połowy czerwca 1942 r. stany dzienne Żydów
odpowiadają wysokości przydzielanych w tym czasie numerów obozowych12.
Weryfikację liczebności Żydów w póz
niejszym okresie na podstawie wydawa-
nych numerów poważnie komplikuje nasilająca się od tego czasu śmiertelność
(część więz
niów otrzymywała numery po zmarłych), wzrost liczby Polaków,
którzy w większości również byli objęci numeracją, a także przeniesienie w maju
i czerwcu 1942 r. 1 400 Żydów do KL Auschwitz (ich numery wydawane były
nowo przybyłym). Wysłanie z Majdanka obu tych transportów potwierdza zresz-
tą materiał z Kew. Potwierdzenie znajduje tam również m.in. przybycie 1 600
Żydów z getta warszawskiego w połowie sierpnia 1942 r. oraz liczne deportacje
z gett likwidowanych w ramach  Akcji Reinhardt w paz
dzierniku i listopadzie
tego roku (m.in. z Bełżyc, Bychawy, Piask, Majdanu Tatarskiego). O wiarygod-
ności danych liczbowych z odszyfrowanych meldunków dobitnie świadczy poza
tym fakt, że stan więz
niów żydowskich zgłoszony na koniec 1942 r. odpowiada
dokładnie danym zamieszczonym w raporcie statystyka SS Richarda Korherra.
Należy jednak pamiętać, że w meldunkach tych nie ma informacji o liczbie Ży-
dów, którzy nie zostali zarejestrowani jako więz
niowie i zginęli bezpośrednio po
przybyciu do obozu13.
Zbieżne są także dane odnoszące się do tzw. ubytków (Abg�nge). Jak już
nadmieniono, w rubryce tej wykazywano zmarłych, przeniesionych do innych
obozów, zwolnionych oraz więz
niów, którzy uciekli z obozu. Ponieważ materiał
brytyjski w wielu miejscach jest niekompletny, a dla okresów, w których jest w nim
najmniej opuszczeń, często nie dysponujemy innymi dokumentami, niemożliwe
jest porównanie tych danych w sposób systematyczny. Niemniej skonfrontowanie
brytyjskiego z
ródła z archiwaliami przechowywanymi w Państwowym Muzeum
12 W obozach męskim i żeńskim stosowano oddzielną numerację opartą na systemie rotacyj-
nym. W przypadku mężczyzn numery nie przekraczały 20 tysięcy, natomiast w obozie kobiecym
najwyższy znany numer to 15 480. W obozie męskim numery od 1 do 100 zarezerwowano dla
więz
niów funkcyjnych, lekarzy i tłumaczy, których zaczęto tu sprowadzać z innych obozów w listo-
padzie 1941 r. (zgodnie z pierwotnym przeznaczeniem wykorzystano jednak tylko pierwszą połowę
tej puli, a funkcyjni deportowani w póz
niejszym okresie otrzymywali również wyższe numery).
Regularne nadawanie numerów rozpoczęto najprawdopodobniej 1 kwietnia 1942 r., tuż po przy-
byciu pierwszego transportu Żydów słowackich. Na przełomie maja i czerwca tego roku numery
doszły do 10 tysięcy, a w pierwszych dniach listopada do 20 tysięcy. W obozie kobiecym pierwsze
numery wydano w paz
dzierniku 1942 r., pułap 10 tysięcy przekroczono w kwietniu następnego
roku, a 15 tysięcy na początku lipca 1943 r.
13 Zob. P. Witte, S. Tyas, A New Document on the Deportation and Murder of Jews during  Ein-
satz Reinhardt 1942,  Holocaust and Genocide Studies , vol. 15, no. 3 (2001), s. 469 i nn.; T. Kranz,
Zagłada Żydów w obozie koncentracyjnym na Majdanku, Lublin 2007, s. 71 76.
206
Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka&
na Majdanku wykazało, że liczby z odszyfrowanych meldunków i zapisy w do-
kumentacji obozu są niemal we wszystkich przypadkach zgodne. Odnosi się to
zarówno do raportów, w których odnotowane zostały przeniesienia lub zwolnienia
więz
niów, jak też do ewidencji ich śmiertelności14.
Radiotelegramy z Kew potwierdzają również w pełni, że wzmożony napływ
więz
niów polskich do obozu w roku 1942 był konsekwencją sankcji wprowa-
dzonych przez Niemców wobec polskiej ludności wiejskiej w lecie tego roku za
niewywiązywanie się z dostaw kontyngentowych15. W wiadomościach radiowych
nie znajdują jednak odzwierciedlenia niektóre deportacje Polaków. Dotyczy to
zasadniczo transportów, które w historiografii zostały ustalone głównie na podsta-
wie materiału wspomnieniowego. Istnieją ponadto przesłanki, które uzasadniają
przypuszczenie, że zakładników i więz
niów Zamku w Lublinie, których przetrzy-
mywano na Majdanku przez kilka dni, nie wpisywano do ewidencji obozu, a w ślad
za tym nie doliczano do jego stanu. Taka sytuacja wydarzyła się w przypadku
transportu, który 15 września 1942 r. odszedł z Lublina do obozu pracy w Pustko-
wie koło Dębicy. W literaturze mowa jest o 1 200 osobach, tymczasem  według
radiotelegramów  na Majdanku przebywało wówczas niespełna 700 Polaków,
a różnica między stanami w dniach 14 i 16 września wynosi 33 osoby16.
14 Wykazane w poszczególnych dniach liczby są identyczne albo podane w szyfrogramach
dane są nieco wyższe. Tę rozbieżność tłumaczy fakt, że w niektórych dniach odbywały się zwolnie-
nia lub przeniesienia, a więz
niów zmarłych w niedziele doliczano do stanu ubytków zgłaszanych
w poniedziałki. W skali miesięcznej porównanie jest możliwe dla dwóch ostatnich miesięcy 1942 r.
W listopadzie kancelaria Majdanka wykazała 2 999 zgonów, zaś suma liczb podanych w szpalcie
 ubyło (brakuje danych dla 5 dni, w tym dla okresu 27 30 listopada, kiedy w obozie zaewidencjo-
nowano łącznie 528 zmarłych) wynosi 2 249. W grudniu dane te przedstawiały się odpowiednio:
2 983 przypadki zgonów wykazanych w ewidencji obozu i 2 828 ubytków podanych w meldunkach
(brakuje danych dla 4 dni). APMM, Fotokopie, sygn. XIX-407, Księga zgonów za okres 20 listopada
1942  20 stycznia 1943 r.
15 Mowa jest o rozporządzeniu generalnego gubernatora z 11 lipca i zarządzeniu gubernatora
dystryktu lubelskiego z 27 sierpnia 1942 r. J. Marszałek, Majdanek& , s. 57 59. Zob. na ten temat
Cz. Rajca, Chłopi w obozie koncentracyjnym na Majdanku, [w:] Studia z dziejów ruchu ludowego.
Warszawa 1971, s. 39 i nn.; tenże, Niektóre aspekty stosowania odpowiedzialności zbiorowej w dys-
trykcie lubelskim,  Zeszyty Majdanka , t. VI (1972), s. 98 i nn.
16 Z. Leszczyńska, Kronika obozu na Majdanku, Lublin 1980, s. 83. Wśród wywiezionych do
Pustkowa były przede wszystkim osoby ujęte podczas obław zorganizowanych na kilka dni przed
wyjazdem transportu, a także przekazani na Majdanek wcześniej więz
niowie Zamku Lubelskiego.
Aresztowania osób, które następnie znalazły się w tym transporcie, objęły praktycznie cały dystrykt
lubelski (m.in. takie miejscowości jak Zdziłowice, Strzyżewice, Dzierzkowice i Turobin). Część
aresztowanych mężczyzn została osadzona w obozie koncentracyjnym na Majdanku na okres od
kilku do kilkunastu dni. Przetrzymywano ich na I polu i nie zarejestrowano jako więz
niów. Najpraw-
dopodobniej mieli oni przebywać na Majdanku do momentu skompletowania całego transportu.
Informacje na temat swojego krótkiego pobytu w obozie niektórzy z nich podawali przy okazji śledz-
207
Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak
Fragmentaryczność z
ródeł dotyczących KL Lublin stanowi także przeszkodę
w wyjaśnieniu innej rozbieżności. Podana w radiotelegramach liczba więz
niów
obozu męskiego i kobiecego po zsumowaniu jest w niektórych dniach stycznia
1943 r. wyższa niż dane pochodzące z zachowanych szczątkowo raportów obozu.
Przykładowo 7 stycznia różnica wynosi 364, 13  469, zaś 20 stycznia  36917.
Niektóre kwestie wymagają zatem dalszych badań i weryfikacji. Można żywić
nadzieję, że część z nich uda się lepiej rozpoznać i wyświetlić, gdy zakończone
zostaną prace badawcze nad największymi grupami więz
niarskimi społeczności
obozowej Majdanka. Nowe ustalenia mogą przynieść również szczegółowe ana-
lizy stanów dziennych innych obozów. Dlatego w zamierzeniu autorów niniejsze
opracowanie jest przyczynkiem do badań porównawczych nad zagadnieniem
składu narodowościowego i liczebności więz
niów niemieckich obozów koncen-
tracyjnych.
twa prowadzonego przez Okręgową Komisję Badania Zbrodni Hitlerowskich w Lublinie w sprawie
działalności I Zmotoryzowanego Batalionu Żandarmerii SS, który we wrześniu 1942 r. dokonywał
masowych aresztowań w dystrykcie lubelskim. Aresztowani w wyniku tej  akcji zeznawali, że na
I polu było ich około 200 300 osób, a w całym transporcie do Pustkowa około 1 200 1 500 osób.
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Lublinie, Akta Okręgowej Komisji Badania
Zbrodni Hitlerowskich w Lublinie (dalej AIPNOKL), sygn. S. 87/07/Zn, Akta śledztwa w sprawie
zbrodni popełnionych przez funkcjonariuszy I Zmotoryzowanego Batalionu Żandarmerii SS na
terenie województwa lubelskiego, Zeznania: Bolesława Cholewy z dn. 24.09.1969 r., s. 1045, Mie-
czysława Miciuły z dn. 05.11.1975 r., s. 1049 1052, Walentego Lipy z dn. 06.11.1975 r., s. 1057 1061,
Jana Wójcika z dn. 06.11.1975 r., s. 1064 1066. Zob. też Hitlerowskie więzienie na Zamku w Lublinie
1939 1944. Praca zbiorowa pod red. Z. Mańkowskiego, Lublin 1988, s. 323.
17 Ponieważ w obydwu z
ródłach zgadza się stan kobiet, różnica ta musi odnosić się do obozu
męskiego, najprawdopodobniej grupy więz
niów żydowskich. Z punktu widzenia analizowanej
problematyki istotne jest, że liczby zawarte w radiogramach nie są niższe od danych z raportów.
Można zatem przyjąć, że obejmowały one wszystkich więz
niów wpisanych do ewidencji. APMM,
KL Lublin, sygn. I c 2, vol. 1, Stany liczbowe więz
niów obozu męskiego 1943.
208
Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka&
STANY DZIENNE OBOZU KONCENTRACYJNEGO NA MAJDANKU18
OBÓZ M
SKI
Data Stan Przybyło Ubyło Stan Żydzi Polacy Kategoria Sowieccy
ogólny ogólny nieznana jeńcy
rano wieczorem wojenni
I
1942
1
2
3
4 Not sent in
5   
6
7
8
9
10
11 Not sent in
12
13
14
15
16 1 07619 0 13 1 063 210 800 0 112
17
18 Not sent in
19
20
21
22 1 016 3 10 1 009 191 833 0 112
(Ciąg dalszy tabeli na str. 210)
18 y
ródło: National Archives, Kew, HW 16/10. Jak wspomniano we wstępie, dane zawarte
w dokumencie dotyczą liczebności więz
niów i zmian w stanach obozu z poprzedniego dnia.
19 W połowie stycznia 1942 r. na Majdanku przebywały cztery grupy więz
niów: Polacy, Żydzi,
jeńcy sowieccy i ok. 50 więz
niów funkcyjnych kilku narodowości (w tym czasie nie wydzielano
ich w meldunkach). Wśród Polaków większość stanowili chłopi z Lubelszczyzny aresztowani za
niedostarczenie kontyngentów. Około 1 000 z nich osadzono tutaj na przełomie 1941/1942. Żydzi
pochodzili z Lublina i okolic. Pierwszych 150 ujęto podczas obławy przeprowadzonej w mieście 12
grudnia 1941 r. Natomiast jeńcy sowieccy należeli do najstarszych więz
niów Majdanka. Deportowano
ich już w paz
dzierniku 1941 r. w liczbie ok. 1 500 2 000. Zob. Z. Leszczyńska, Kronika obozu& ,
s. 28 36; R. Kuwałek, Żydzi lubelscy w obozie koncentracyjnym na Majdanku,  Zeszyty Majdanka ,
t. XXII (2003), s. 81; G. Religa, Jeńcy sowieccy na Majdanku w okresie paz
dziernik 1941  14 lipca
1942, ibidem, s. 231 234; APMM, Centralna Opieka Podziemia (dalej OPUS), sygn. XII-10, s. 367,
Lista uprzywilejowanych H�ftlingów noszących numery 1 49.
209
Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak
(Ciąg dalszy tabeli ze str. 209)
Data Stan Przybyło Ubyło Stan Żydzi Polacy Kategoria Sowieccy
ogólny ogólny nieznana jeńcy
rano wieczorem wojenni
23 1 009 0 5 1 004
24 1 004 0 9720 907 0 109
25 Not sent in
26 907 0 64 843 42 766 0 107
27 843 28 815 20 760 0 103
28 815 0 19 796 8 753 0 100
29 796 0 20 776 0 741 0 101
30
31 776 0 1 775 0 740 0 100
II
1942
1 Not sent in
2 0 3821 737 0 702 0 16022
3 737 6 39 704 0 669 0 99
4 704 7 4 707 0 665 0 95
5   
6 705 0 663 0 92
7 705 0 21 684 0 642 0
8 Not sent in 0
9 684 0 43 641 0 599 0
10 641 5 0 645 0 598 0 94
11   
12   
13   
14   
15 Not sent in
16 540 8 104 444 0 396 0 84
17 444 0 3 441 0 393 0 89
18 441 0 0 441 0 393 0 89
19 441 0 4 437 0 391 0 5823
20 Prawdopodobnie egzekucje Żydów, datowane przez byłego więz
nia Józefa Madeja na 22 i 23
lutego. Niemcy zabili wówczas też kilku Polaków. Por. Jesteśmy świadkami. Wspomnienia byłych
więz
niów Majdanka. Wybór i wstęp: Cz. Rajca, E. Rosiak, A. Wiśniewska, Lublin 1969, s. 15.
21 Stopniowo zwalniani byli więz
niowie polscy, część z nich przeniesiono do więzienia na Zamku.
Zwolnienia kontynuowano do 10 marca. APMM, Pamiętniki, relacje i ankiety byłych więz
niów (dalej
Pamiętniki i relacje), sygn. VII-135/13, S. Sidor; sygn. VII-135/251, T. Muszkat.
22 Prawdopodobnie literówka, powinno być 100.
23 Wykazana różnica (31 osób) to przypuszczalnie ofiary egzekucji, która była konsekwencją
tajnego zarządzenia szefa gestapo w RSHA Heinricha M�llera z 18 lutego 1942 r. dotyczącego wyko-
210
Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka&
Data Stan Przybyło Ubyło Stan Żydzi Polacy Kategoria Sowieccy
ogólny ogólny nieznana jeńcy
rano wieczorem wojenni
20 437 4 13124 310 0 290 0 56
21 310 2925 21 318 0 271 0 53
22 Not sent in
23 318 3 6 315 0 265 0 53
24 315 0 3 312 0 262 0 53
25 312 0 2 310 0 260 0 53
26 310 0 2 308 0 258 0 53
27 308 1 3 306 0 256 0 53
28   
III
1942
1 Not sent in
2 300 0 7 293 0 243 0 53
3 293 0 62 231 0 181 0 53
4 231 0 13 218 0 168 0 53
5   
6 208 1 2 207 0 156 0 53
7
8 Not sent in
9 207 0 144 63 0 12 0 53
10 63 0 1226 51 0 0 0 53
11 5127 0 0 51 0 0 0 55
(Ciąg dalszy tabeli na str. 212)
nania kary śmierci na radzieckich jeńcach wojennych skazanych przez sądy wojenne. Wyroki te miały
być wykonywane w obozie macierzystym lub najbliższym obozie koncentracyjnym. Z. Leszczyńska,
Kronika obozu& , s. 38 39. Zapamiętali ją także więz
niowie polscy przebywający wówczas w obozie.
APMM, Pamiętniki i relacje, sygn. VII/M-97, J. Madej, s. 5; sygn. VII-135/13, S. Sidor, s. 1.
24 Być może ofiary egzekucji odnotowanej w Kronice pod datą 18 lutego 1942 r. Por. Z. Lesz-
czyńska, Kronika obozu& , s. 39.
25 Polacy przywiezieni ze wsi Budziska. L. Siemion, Egzekucje na Lubelszczyz
nie,  Zeszyty
Majdanka , t. III ( 1969), s. 163.
26 Zwolnienie ostatniej grupy zakładników. Por. przyp. 21.
27 Po opróżnieniu obozu z więz
niów żydowskich i polskich (chłopów) ujawniła się liczba więz
-
niów funkcyjnych. Do grupy tej należał więzień-lekarz Jan Nowak:  Aby usprawnić pracę w obozie
sprowadzono partiami około 50 więz
niów z dawniej zorganizowanych obozów: Buchenwaldu,
Dachau, Sachsenhausen, Oświęcim, Gusen. Więz
niom tym nadano numery od 1 do 50. Byli to
więz
niowie narodowości niemieckiej, rosyjskiej i polskiej. [& ] Przypominam sobie, że Niemców,
którzy objęli funkcje kapo, oznaczono numerami od 1 do 13, lekarzy oznaczono numerami od 14
do 20, zaś innych specjalistów numerami od 30 do 50. APMM, Pamiętniki i relacje, sygn. VII-
135/74, J. Nowak, Protokół przesłuchania świadka, s. 1 2. Zob. także sygn. VII/M-37, T. Muszkat,
s. 2. Wśród więz
niów-lekarzy byli również Czesi.
211
Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak
(Ciąg dalszy tabeli ze str. 211)
Data Stan Przybyło Ubyło Stan Żydzi Polacy Kategoria Sowieccy
ogólny ogólny nieznana jeńcy
rano wieczorem wojenni
12 51 0 0 51 0 0 0 56
13 51 0 0 51 0 0 0 57
14 51 0 0 51 0 0 0 57
15 Not sent in
16 51 0 0 51 0 0 0 57
17   
18 51 1 0 52 0 0 0 58
19 52 0 1 51 0 0 0 5 28
20 51 0 0 51 0 0 0 58
21 51 0 0 51 0 0 0 58
22 Not sent in
23 51 0 0 51 0 0 0 58
24 51 0 0 51 0 0 0 58
25 51 0 0 51 0 0 0 58
26
27
28
29 29
30
31
IV
1942
1
2
3
4
28 Błąd nasłuchu, powinno być 58.
29 W dniu 29 marca 1942 r. w dokumentacji obozowej odnotowano przybycie pierwszego
transportu Żydów słowackich. Znajdowało się w nim 1 000 mężczyzn, których dostarczono z obozu
zbiorczego w %7ńilinie i oznakowano numerami od 101 do 1101. 1 kwietnia zarejestrowano następnych
999 mężczyzn przywiezionych z Seredu oraz 1 497 Żydów deportowanych ponownie z %7ńiliny, a dzień
póz
niej dalszych 999 z obozu przejściowego w Novakach. W transportach ze Słowacji kierowanych
do dystryktu lubelskiego w póz
niejszym okresie znajdowały się także kobiety i dzieci. Na Majdanek
trafiała wówczas tylko część deportowanych, pozostałych umieszczano w gettach lub obozach pracy. 13
kwietnia osadzono ok. 200 mężczyzn wyselekcjonowanych z transportu z Trnavy do Lubartowa, w dwa
dni póz
niej  317 z transportu, który jechał z Nitry do Lubartowa. Numery obozowe doszły wówczas
do 4919. APMM, KL Lublin, sygn. I d 5, Spisy własności prywatnej więz
niów 1942 1944. Zob. także
Dokumenty i materiały do dziejów okupacji niemieckiej w Polsce. T. II  Akcje i wysiedlenia . Cz. I. Opr.
J. Kermisz, Warszawa  A
ódz
 Kraków 1946, s. 47; Y. B�chler, The Deportation of Slovakian Jews to the
Lublin District of Poland in 1942,  Holocaust and Genocide Studies , vol. 6, no. 2 (1991), s. 151 166.
212
Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka&
Data Stan Przybyło Ubyło Stan Żydzi Polacy Kategoria Sowieccy
ogólny ogólny nieznana jeńcy
rano wieczorem wojenni
5 Not sent in
6
7
8
9
10
11
12 Not sent in
13
14
15
16
17 30
18
19
20 31
21 5 493 47 2 5 538
22 5 538 35932 1 5 896 5 847 0 0 62
23   
24 5 896 0 1 5 895 5 847 0 0 62
25 5 895 0 39 5 856 5 808 0 0 62
26 Not sent in
27   
28 6 115 0 1 6 114 6 066 0 0 63
29 6 114 0 2 6 112 6 066 0 0 63
(Ciąg dalszy tabeli na str. 214)
30 17 kwietnia administracja obozu odnotowała przybycie kolejnej partii Żydów słowackich,
najprawdopodobniej wyselekcjonowanych z transportu jadącego z Nitry do Rejowca. Y. B�chler,
op. cit., s. 166; Księga zmarłych więz
niów. The Book of Prisoner Deaths. Majdanek 1942. Red. naukowa
J. Kiełboń, K.A. Tarkowski, Lublin 2004.
31 Na Majdanku zarejestrowano ok. 200 Żydów lubelskich (przedział numerów 5419 5641).
Wybrano ich spośród ok. 3 000 osób przypędzonych z getta na Majdanie Tatarskim. Po selekcji
pozostałe ofiary (ok. 2 800 osób) wywieziono do Krępca i tam zamordowano, nie wprowadzając
wyselekcjonowanych na śmierć do ewidencji obozu. W grupie osadzonych na Majdanku mogli
znajdować się również Żydzi z obozu przy ul. Lipowej, w tym 18 pracowników Rady Żydowskiej
w Lublinie. Ich imienny wykaz wraz z numerami obozowymi zachował się w aktach Judenratu.
Archiwum Państwowe w Lublinie (dalej APL), sygn. 159, Rada Żydowska w Lublinie, Wydział Mel-
dunkowo-Informacyjny, s. 202. Por. też W. Dobrowolski, Pięć lat na muszce. Wspomnienia więz
nia
Majdanka, Lublin 1994, s. 34 36; R. Kuwałek, Żydzi lubelscy..., s. 94.
32 Drugi transport Żydów słowackich z Nitry do Rejowca, którym nadano numery w przedziale
5654 6007. Zob. Księga zmarłych...
213
Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak
(Ciąg dalszy tabeli ze str. 213)
Data Stan Przybyło Ubyło Stan Żydzi Polacy Kategoria Sowieccy
ogólny ogólny nieznana jeńcy
rano wieczorem wojenni
30 6 114 30733 2 6 417 6 369 0 0 63
V
1942
1 6 417 10 2 6 425 6 377 0 0 63
2   
3 Not sent in
4   
5 6 989 0 2 6 987 6 939 0 0 64
6    34
7    35
8   
9 36
10 Not sent in
11 37
12 38
13   
33 Od 25 do 30 kwietnia 1942 r. w obozie zarejestrowano ponad 600 więz
niów żydowskich
z dwóch transportów z Terezina (do Piask i Izbicy) oraz z transportu wiedeńskiego, dla którego
stacją docelową była Włodawa. Oznaczeni zostali oni numerami w przedziale 6008 6614 (niektórzy
z nich dostali numery po zmarłych wcześniej Żydach słowackich). Por. H.G. Adler, Theresienstadt
1941 1945, Das Antlitz einer Zwangsgemeinschaft, T�bingen 1960, s. 755; M. Kryl, Deportacje więz
-
niów terezińskiego getta do obozu koncentracyjnego na Majdanku w 1942 roku,  Zeszyty Majdanka ,
t. XI (1983), s. 23 45; K.A. Tarkowski, Depozyty pieniężne jako forma ewidencji więz
niów Majdanka,
 Zeszyty Majdanka , t. XXIII (2005), s. 195.
34 6 maja 1942 r. na Majdanku osadzono 17 więz
niów polskich, którym nadano numery 57 73.
Była to najprawdopodobniej pierwsza deportacja Polaków od czasu zwolnienia z obozu zakładników,
które nastąpiło dwa miesiące wcześniej. K.A. Tarkowski, Depozyty pieniężne& , s. 195.
35 W ewidencji obozowej odnotowano przyjęcie 384 Żydów polskich i 75 Żydów niemieckich
(m.in. z Aachen), których oznaczono numerami 7072 7530. Część z nich przywieziono z getta
w Izbicy. K.A. Tarkowski, Depozyty pieniężne& , s. 196; R. Kuwałek, Żydzi lubelscy..., s. 95 96.
36 W obozie zarejestrowano grupę Żydów niemieckich, których przywieziono z getta w Piaskach.
Otrzymali numery w zakresie 7700 7860. Pochodzili oni m.in. z Monachium i Berlina. Ponadto
do ewidencji obozowej wpisano ok. 100 Żydów niemieckich z transportu z Frankfurtu do Izbicy.
K.A. Tarkowski, Depozyty pieniężne& , s. 196.
37 Do obozu przyjęto około 240 Żydów czeskich pochodzących z transportu Theresienstadt
 Siedliszcze. Otrzymali oni numery w przedziale 7825 8172. M. Kryl, op. cit., s. 35; K.A. Tarkowski,
Depozyty pieniężne& , s. 196.
38 Przyjęto około 120 Żydów z Bełżyc, wśród których znajdowali się również Żydzi niemieccy
ze Szczecina. K.A. Tarkowski, Depozyty pieniężne& , s. 196; Lebenszeichen aus Piaski. Briefe Depor-
tierter aus dem Distrikt Lublin 1940 1943. Hrsg. von Else Rosenfeld und Gertrud Lucker, M�nchen
1968, s. 30.
214
Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka&
Data Stan Przybyło Ubyło Stan Żydzi Polacy Kategoria Sowieccy
ogólny ogólny nieznana jeńcy
rano wieczorem wojenni
14    39
15   
16   
17 Not sent in 40
18   
19   
20 11 314 25741 14 11 557 11 464 71 1 65
21   
22 11 540 1242 1 01343 10 539 10 435 82 1 65
23 10 539 2 47 10 494 10 390 82 1 65
24 Not sent in
25   
26    44
27   
28 10 487 21745 39 10 665 10 560 83 1 66
29
30
31
(Ciąg dalszy tabeli na str. 216)
39 W obozie osadzono ponad 100 Żydów polskich z Biłgoraja. Tego samego dnia zarejestrowa-
no też grupę Żydów polskich z pow. krasnostawskiego, a także Żydów niemieckich i austriackich
(przeważnie wiedeńczyków) wyselekcjonowanych z transportu do Izbicy. Archiwum Żydowskiego
Instytutu Historycznego (dalej AŻIH), 03/1204, Relacja Icka Lichtmana z Żółkiewki; K.A. Tarkowski,
Depozyty pieniężne& , s. 196 197.
40 Do ewidencji wpisano ok. 60 Żydów wiedeńskich, prawdopodobnie z transportu Wiedeń
 Sobibór. Nie jest znany punkt docelowy tego transportu  oficjalnie mogła to być Izbica. Osadzo-
nych oznaczono numerami 9044 9103. K.A. Tarkowski, Depozyty pieniężne& , s. 198.
41 W obozie osadzono grupę Żydów czeskich (oznaczonych numerami 9105 9360), którzy po-
chodzili z transportu z getta w Terezinie do Lublina. Prawdopodobnie pozostała część deportowanych
została wysłana do Sobiboru. M. Kryl, op. cit., s. 35; K.A. Tarkowski, Depozyty pieniężne& , s. 198.
42 Grupa zakładników z Kajetanówki pow. Hrubieszów. W relacji jednego z więz
niów znajduje
się informacja o 18 osobach. APMM, VII-135/27, K. Kuz
nicki, Protokół przesłuchania świadka.
43 21 maja odszedł z KL Majdanek do KL Auschwitz transport, w którym znajdowało się 1 000
Żydów słowackich. APMM, KL Lublin, sygn. I d 5, Spisy własności prywatnej więz
niów 1941 1944;
D. Czech, Kalendarz wydarzeń KL Auschwitz, Oświęcim 1992, s. 171.
44 W obozie zarejestrowano około 130 Żydów niemieckich, pochodzących z Frankfurtu nad Me-
nem i Wiesbaden. Oznaczono ich numerami między 9367 a 9496. APMM, Fotokopie, sygn. 31, k. 9 11;
K.A. Tarkowski, Depozyty pieniężne& , s. 198; A. Gottwaldt, D. Schulle, Die  Judendeportationen aus
dem Deutschen Reich 1941 1945. Eine kommentierte Chronologie, Wiesbaden 2005, s. 210.
45 Osadzono około 200 Żydów czeskich z transportu Theresienstadt  Ujazdów (Sobibór)
i grupę Żydów wiedeńskich. Oznaczono ich numerami między 9495 a 9701. M. Kryl, op. cit., s. 31;
K. A. Tarkowski, Depozyty pieniężne& , s. 198 199.
215
Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak
(Ciąg dalszy tabeli ze str. 215)
Data Stan Przybyło Ubyło Stan Żydzi Polacy Kategoria Sowieccy
ogólny ogólny nieznana jeńcy
rano wieczorem wojenni
VI
1942
1    46
2    10 886
3 10 886 3 22 10 867 1 061 84 1
4 1 867 26247 15 11 114
5 11 114 48
6 --- 49
7 --- 50
8 ---
9 ---
10 --- 51
11 ---
12 ---
13 ---
14 ---
15 ---
46 Na przełomie maja i czerwca przyjęto większą grupę Żydów słowackich oznaczonych nu-
merami 9698 10138. Pochodzili oni prawdopodobnie z transportu ze `
pisska Nova VŁs do Izbicy
(28.05.) oraz Popradu do Izbicy i Sobiboru (30.05.). Y. B�chler, op. cit., s. 166.
47 W obozie osadzono około 100 Żydów niemieckich, których oznaczono numerami 10139
10235. Pochodzili oni ze zbiorczego transportu Kassel, Hanau, M�nster, który dotarł do Sobiboru
3 czerwca. Tu prawdopodobnie dołączono do nich wyselekcjonowanych wcześniej Żydów słowackich.
A. Gottwaldt, D. Schulle, op. cit., s. 211 213.
48 W obozie mogła być tego dnia osadzona grupa ponad 100 Żydów słowackich, oznaczonych nu-
merami 10236 10368, którzy pochodzili z transportu Liptovsky Mikulaa
 Lublin/Sobibór. Wraz z nimi
mogli zostać zarejestrowani Żydzi niemieccy (wielu pochodziło z Berlina), oznaczeni numerami 10370-
10408. APMM, KL Lublin, sygn. I d 23, vol. 1, k. 25; K.A. Tarkowski, Depozyty pieniężne& , s. 199.
49 5 czerwca do obozu przybyło 49 więz
niów niemieckich z KL Dachau. Nazwiska części z nich
wymienione są na jednym z wykazów. Zob. APMM, KL Lublin, sygn. I d 23, vol. k. 53.
50 Prawdopodobnie tego dnia w obozie zarejestrowana została niewielka grupa Żydów wie-
deńskich, oznaczonych numerami 10409 10462, pochodzących z transportu z Wiednia do Izbicy
(5.06.42). K.A. Tarkowski, Depozyty pieniężne& , s. 199; R. Kuwałek, Getta tranzytowe w dystrykcie
lubelskim, [w:] Akcja Reinhardt& , s. 144.
51 Od 8 do 10 czerwca w obozie osadzeni zostali Żydzi słowaccy, oznaczeni numerami 10463
10961. Mogli pochodzić z czterech transportów słowackich: Bratysława  Lublin/Sobibór (5.06.42),
%7ńilina  Lublin/Sobibór (6.06.), Bratysława  Lublin/Sobibór (7.06.) oraz Zvolen/Kremnice  Lub-
lin/Sobibór (9.06.). W tym czasie do obozu skierowano także grupę Żydów czeskich pochodzących
z transportu Praga  Ujazdów (10.06.), których oznaczono numerami 10962 11143. Deportowa-
no także niewielką grupę Żydów niemieckich, być może z transportu z Frankfurtu nad Menem
(11.06.42). Por. K.A. Tarkowski, Depozyty pieniężne& , s. 199.
216
Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka&
Data Stan Przybyło Ubyło Więz
niowie Żydzi Polacy Sowieccy
ogólny z Rzeszy jeńcy
wojenni
16 ---
17 ---
18 ---
19 ---
20 ---
21 ---
22 ---
23 10 697 0 5152 101 10 436 74
24 10 696 0 3753 101 10 399 74 86
25 ---
26 10 570 13 4254 10-55 10-9656 1557 8-58
27 2459 101 10 372 75 98
28 Not sent in
29 ---
30 10 057 0 43960 100 9 779 37961 98
VII
1942
1 ---
2 ---
3
4 9 912 24 4762 101 961 0 122
5 Not sent in
6 ---
7 ---
8 ---
(Ciąg dalszy tabeli na str. 218)
52 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 51więz
niów (zmarli poprzedniego dnia). Księga
zmarłych& , s. 46.
53 Zarejestrowano zgony 37 więz
niów, ibidem, s. 46.
54 Zarejestrowano zgony 40 więz
niów, ibidem, s. 46.
55 Prawdopodobnie powinno być 101.
56 Prawdopodobnie powinno być 10 396.
57 Prawdopodobnie powinno być 75.
58 Prawdopodobnie powinno być 86.
59 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 24 więz
niów. Księga zmarłych& , s. 46.
60 29 czerwca w aktach obozu odnotowano odejście transportu liczącego 400 osób. Byli to Żydzi
przeniesieni do KL Auschwitz. W tym samym dniu zarejestrowano zgony 39 więz
niów. APMM,
KL Lublin, sygn. I d 5, Spisy własności prywatnej więz
niów. 1942-1944, D. Czech, op. cit., s. 193;
Księga zmarłych& , s. 46.
61 Prawdopodobnie błąd nasłuchu.
62 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 38 więz
niów. Księga zmarłych& , s. 46.
217
Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak
(Ciąg dalszy tabeli ze str. 217)
Data Stan Przybyło Ubyło Więz
niowie Żydzi Polacy Sowieccy
ogólny z Rzeszy jeńcy
wojenni
9 9 788 60 3863 101 9 432 129 126
10 9 739 49 49464 6065 9 383 129 126
11 9 681 0 5866 101 9 325 129 126
12 Not sent in
13 9 620 4 6567 102 9 260 132 125
14 ---
15 ---
16 ---
17 9 360 102 9 059 145
18 ---
19 Not sent in
20 9 214 0 8368 101 8 969 144 069
21 9 161 53 170 8 916 144 0
22 9 152 6271 7172 101 8 845 206 0
23 ---
24 9 047 20 5073 101 8 718 226 2
25 8 982 20 8574 231 2
26 Not sent in
27 8 853 5
13475 8 515 235 2
28 8 840 20 3376 101 8 483 254 2
63 Zarejestrowano zgony 38 więz
niów, ibidem, s. 46.
64 Błąd nasłuchu. W rzeczywistości powinno być 49. Tyle samo zgonów zarejestrowano w ewi-
dencji obozowej. Księga zmarłych& , s. 46.
65 Błąd nasłuchu  powinno być 101.
66 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 57 więz
niów. Księga zmarłych& , s. 46.
67 Suma zgonów z 11 (49) i 12 (16) lipca, ibidem, s. 46.
68 Suma zgonów z 18 i 19 lipca wynosi 53, ibidem, s. 46.
69 W dniu 14 lipca z Majdanka uciekło 86 jeńców. W odwecie pozostali w obozie jeńcy zostali
rozstrzelani. Por. T. Kranz, Ucieczka jeńców radzieckich z obozu na Majdanku w dniu 14 lipca 1942 r.,
 Zeszyty Majdanka , t. XVIII (1997), s. 49 i nn.
70 Najwyraz
niej przestawione zostały dane z rubryk  przybyło i  ubyło . Stan Żydów zmniejszył
się tego dnia o 53 osoby. Tyle samo zgonów odnotowano w ewidencji obozu. Księga zmarłych& ,
s. 46.
71 Do obozu przywieziono 62 Polaków. Z. Leszczyńska, Kronika& , s. 64.
72 W ewidencji obozu odnotowano zgony 66 więz
niów. Księga zmarłych& , s. 46.
73 Zarejestrowano zgony 64 więz
niów, ibidem, s. 46.
74 Zarejestrowano zgony 70 więz
niów, ibidem, s. 46.
75 Prawdopodobnie błąd nasłuchu.
76 Zarejestrowano zgony 32 więz
niów. Księga zmarłych& , s. 46.
218
Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka&
Data Stan Przybyło Ubyło Więz
niowie Żydzi Polacy Sowieccy
ogólny z Rzeszy jeńcy
wojenni
29 8 772 1 6977 101 8 518 251 2
30 8 738 126 478 101 8 372 26-79 2
31 8 695 20 6380 101 8 310 282 2
VIII
1942
1 ---
2 Not sent in
3 ---
4 ---
5 ---
6 ---
7 8 398 42 5081 9
90782
8 ---
9 Not sent in
10 8 314 121 15483 97 7 693 509 15
11 8 273 0 6184 97 7 632 509 15
12 8 160 4 - 97 7 53_85 511 15
13 ---
14 8 056 21 6886 97 7 307 537 17
15 ---
16 Not sent in
17 ---
18 9 551 2 3687 97 8 90088 537 17
19 ---
(Ciąg dalszy tabeli na str. 220)
77 Zarejestrowano zgony 68 więz
niów, ibidem, s. 46.
78 Zarejestrowano zgony 46 więz
niów, ibidem, s. 46.
79 Powinno być 263.
80 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 62 więz
niów. Księga zmarłych& , s. 46.
81 Zarejestrowano zgony 48 więz
niów, ibidem, s. 46.
82 Przypuszczalnie błąd nasłuchu.
83 Suma zgonów z 8 (76) i 9 (77) sierpnia. Księga zmarłych& , s. 46.
84 Zarejestrowano zgony 61 więz
niów, ibidem, s. 46.
85 Powinno być 7534.
86 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 67 więz
niów. Księga zmarłych& , s. 46.
87 Zarejestrowano zgony 36 więz
niów, ibidem, s. 46.
88 W dniu 15 sierpnia 1942 r. do obozu przyjęto około 1 600 więz
niów żydowskich przywiezio-
nych z getta warszawskiego. K.A. Tarkowski, Transport Żydów z getta warszawskiego z 15 sierpnia
1942 r.,  Zeszyty Majdanka , t. XXI (2001), s. 247 275; tenże, Depozyty pieniężne& , s. 203.
219
Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak
(Ciąg dalszy tabeli ze str. 219)
Data Stan Przybyło Ubyło Więz
niowie Żydzi Polacy Sowieccy
ogólny z Rzeszy jeńcy
wojenni
20 9 485 3 1689 97 8 136 535 190
21 ---
22 9 367 3 6991 97 8 720 530 20
23 Not sent in
24 ---
25 9 230 2692 5893 97 7 56794 536
26 ---
27 ---
28 9 065 1 6195 97 8 416 531 21
29 9 048 4196 5897 97 8 359 5698 499
30 ---
31 ---
IX
1942
1
2 8 890 1 53100 97 8 152 617 24
3 8 813 6 83101 97 8 071 615 30
4 8 741 12 84102 98 7 988 614 41
5
6 Not sent in
7
8 7 464103 0 73104 95 7 706 612 51
89 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 35 więz
niów. Księga zmarłych& , s. 46.
90 Błąd w nasłuchu lub literówka.
91 Zarejestrowano zgony 65 więz
niów. Księga zmarłych& , s. 46.
92 Prawdopodobnie zakładnicy z pow. kraśnickiego. APMM, Pamiętniki i relacje, sygn. VII-
134/37, A. Pędzioł, Protokół przesłuchania świadka.
93 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 52 więz
niów. Księga zmarłych& , s. 46.
94 Błąd nasłuchu, powinno być 8 567.
95 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 60 więz
niów. Księga zmarłych& , s. 46.
96 Zakładnicy z pow. kraśnickiego osadzeni w obozie 28 sierpnia. APMM, Pamiętniki i relacje,
sygn. VII/M-722, J. Zdybel, Relacja, s. 1, 2.
97 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 58 więz
niów. Księga zmarłych& , s. 46.
98 Błąd nasłuchu, powinno być 568.
99 Powinno być 24.
100 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 52 więz
niów. Księga zmarłych& , s. 46.
101 Zarejestrowano zgony 70 więz
niów, ibidem, s. 46.
102 Zarejestrowano zgony 82 więz
niów, ibidem, s. 46.
103 Błąd nasłuchu lub literówka. Powinno być 8 464.
104 Zarejestrowano zgony 73 więz
niów. Księga zmarłych& , s. 46.
220
Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka&
Data Stan Przybyło Ubyło Więz
niowie Żydzi Polacy Sowieccy
ogólny z Rzeszy jeńcy
wojenni
9 8 383 1 82105 94 7 633 605 51
10 8 313 5 75106 94 7 559 609 51
11 8 252 40 101107 94 7 416 631 51
12 8 135 46 163108 94 7 347 643 51
13 Not sent in
14 7 90_ 10 23109 91 7 113 690 51
15 110
16 93 8 545111 657 51
17 9 534 277112 89113 93 8 635 753 53
18 9 401 33 166114 90115 8 481 777 53
19
20 Not sent in
21
22 9 223 1 71116 90 8 247 826117 60
23
24
25
26
(Ciąg dalszy tabeli na str. 222)
105 Zarejestrowano zgony 79 więz
niów, ibidem, s. 46.
106 Zarejestrowano zgony 75 więz
niów, ibidem, s. 46.
107 Zarejestrowano zgony 101więz
niów, ibidem, s. 46.
108 Zarejestrowano zgony 163 więz
niów, ibidem, s. 46.
109 Zarejestrowano zgony 40 więz
niów, ibidem, s. 46.
110 Do obozu w Pustkowie odszedł z Lublina transport Polaków, w którym znalez
li się również
więz
niowie Majdanka. Por. przyp. 16.
111 W dniach 16 17 września wpisano do ewidencjo ok. 1 760 Żydów deportowanych z getta
warszawskiego. K.A. Tarkowski, Transporty więz
niów przybywające do obozu na Majdanku jesienią
1942 roku. Analiza numeracji więz
niów,  Zeszyty Majdanka , t. XXII (2003), s. 312; AŻIH, Relacje
i zeznania ocalałych, sygn. 301/1454, Relacja Arona Fajgenbluma.
112 Poza Żydami z Warszawy, 16 i 17 września zarejestrowano stu kilkudziesięciu Polaków,
głównie z okolic Włodawy, Wisznic, Zwiartowa, Kosowa i Szewni. K.A. Tarkowski, Transporty& ,
s. 312, tenże, Depozyty pieniężne& s. 206.
113 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 89 więz
niów. Księga zmarłych& , s. 46.
114 Zarejestrowano zgony 162 więz
niów, ibidem, s. 46.
115 Ze stanu zdjęto trzech więz
niów niemieckich, którzy w nocy z 14 na 15 września uciekli
z Flugplatzu. Byli to Otto Jauschke, Heinrich Kursch i Willy Gardini. APMM, KL Lublin, sygn. I d
18, vol. 2, k. 20.
116 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 70 więz
niów. Księga zmarłych& , s. 46.
117 W tej liczbie 48 osób z więzienia w Białej Podlaskiej osadzonych na Majdanku 19.09. APMM,
Pamiętniki i relacje, sygn. VII/M-84, S. Odyniec, Pamiętnik, s. 1.
221
Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak
(Ciąg dalszy tabeli ze str. 221)
Data Stan Przybyło Ubyło Więz
niowie Żydzi Polacy Sowieccy
ogólny z Rzeszy jeńcy
wojenni
27 Not sent in
28
29 8 816 25 82118 90 7 430 1 223119 73
30 8 788 42 70 90 7 269 1 256 73
X
1942
1 8 024 29 93 89 7 286 1 276 73
2 8 794 197120 127 88 7 178 1 455 73
3 8 916 212121 80 88 7 292 1 473 73
4 ----
5 8 897 146 175 88 7 218 1 518122 83123
6 8 815 35 117 88 7 107 1 547 73
7 8 726 0 89 88 7 023 1 542 73
8
9 8 606 97 140 88 6 899 1 547 72
10 8 582 58124 82 88 6 821 1 602 71
11 ----
12 8 31_125 0 35 85 7 076 1 326
13
14 8 788 436126 100 87 7 020 1 610 71
118 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 70 więz
niów. Księga zmarłych& , s. 46.
119 W okresie 23 29 września do obozu skierowano kilkuset więz
niów-zakładników aresztowa-
nych m.in. w okolicach Przytoczna, we wsiach Potok, Dzierzgowice, Godziszów, Zdziechowice, Rze-
czyca, Osina, Komarów, Talczyn i okolicach Lubartowa. K.A. Tarkowski, Transporty& , s. 313 314.
120 W obozie na Majdanku osadzono wówczas znaczną grupę Polaków z Lublina, aresztowa-
nych w wyniku obławy przeprowadzonej na Wieniawie. J. Kasperek, Kronika wydarzeń w Lublinie
w okresie okupacji hitlerowskiej. Lublin 1983, s. 219 220.
121 2 paz
dziernika zaewidencjonowano ponad 80 mężczyzn z Goraja i stu kilkudziesięciu Żydów
polskich z Warszawy, z Bełżyc i Chodla, a także grupę Żydów niemieckich deportowanych z getta
w Bełżycach. K.A. Tarkowski, Transporty& , s. 314. Na temat likwidacji getta w Bełżycach zob. AŻIH,
Relacje i zeznania ocalałych z Holocaustu, sygn. 301/1812, Relacja Gołdy Teich, s. 5.
122 4 i 5 paz
dziernika zarejestrowano kilkudziesięciu mężczyzn z Rachań i okolic oraz zakład-
ników aresztowanych w okolicach Kraśniczyna i kolonii Rozkołupy. K.A. Tarkowski, Transporty& ,
s. 315.
123 Prawdopodobnie literówka, powinno być 73.
124 9 paz
dziernika przyjęto do obozu ok. 50 chłopów, m.in. z Zemborzyc, Majdanu Skrzynec-
kiego, Piotrkowa, a dzień póz
niej kilkudziesięciu mieszkańców Lublina, ujętych podczas akcji
policyjnej przeprowadzonej na Dziesiątej. K.A. Tarkowski, Transporty& , s. 315 316.
125 Błąd nasłuchu.
126 13 paz
dziernika numery obozowe przydzielono kilkuset Żydom z Lublina, Bychawy i Bełżyc
oraz grupie chłopów. Prawdopodobnie był to transport więz
niów polskich z więzienia w Krasnymsta-
222
Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka&
Data Stan Przybyło Ubyło Więz
niowie Żydzi Polacy Sowieccy
ogólny z Rzeszy jeńcy
wojenni
15 8 403127 21 106 87 6 931 1 614 71
16 8 682 110 131 87 6 858 1 663 74
17 8 754 159 117 87 6 926 1 661 80
18 ----
19 8 622 74 206 87 6 741 1 714 80
20 8 505 74 191 87 6 619 1 719 82
21 8 455 120128 170 87 6 601 1 685 82
22 8 339 41 157 87 6 365 1 766 81
23 8 247 0 92 87 6 380 1 697129 81
24 8 368 225130 104 87 6 515 1 683 83
25 ----
26 8 319 34 8 88 6 459 1 691 81
27 8 261 1 59 88 6 421 1 671 81
28 8 439 242131 64 88 6 609 1 661 81
29 8 423 48 64 88 6 560 1 696 84
30
31 8 474 30 50 86 6 617 1 688 83
(Ciąg dalszy tabeli na str. 224)
wie. W paz
dzierniku i listopadzie 1942 r. w całym dystrykcie lubelskim trwały  akcje deportacyjne
praktycznie we wszystkich gettach. Żydów koncentrowano wówczas w wybranych miejscowościach,
np. w powiecie lubelskim w Piaskach: Żydzi z powiatu krasnostawskiego i zamojskiego zbierani byli
w Izbicy. Podczas  akcji prawdopodobnie część osób, przeważnie zdolnych do pracy, deportowano
do obozu na Majdanku. Stąd też we fragmentarycznie zachowanej dokumentacji znajdują się osoby
pochodzące z różnych miejscowości na Lubelszczyz
nie, ale do obozu przybywające jednym transpor-
tem. Na Majdanku osadzano wówczas i mężczyzn, i kobiety. K.A. Tarkowski, Transporty& , s. 316;
T. Berenstein, Martyrologia, opór i walka ludności żydowskiej w Lubelskiem 1939 1944,  Biuletyn
Żydowskiego Instytutu Historycznego , 1957, nr 21, s. 70.
127 Prawdopodobnie błąd w nasłuchu, powinno być 8 703.
128 W dniach 14 20 paz
dziernika w obozie osadzono kilkudziesięciu chłopów aresztowanych
m.in. w Różańcu, Kolonii A
ysaków, Kąkolewnicy, okolicach Rachań i Parczewa, oraz kilkuset
Żydów polskich, słowackich i niemieckich, deportowanych m.in. z getta przejściowego w Izbicy.
K.A. Tarkowski, Transporty& , s. 316 317.
129 22 paz
dziernika zwolniono ok. 80 osób, które przywieziono na Majdanek w czerwcu
z obozu w Trawnikach. J. Kiełboń, Zwolnienia więz
niów z Majdanka,  Zeszyty Majdanka , t. XXI
(2001), s. 87.
130 Zerejestrowano ponad 200-osobową grupę Żydów polskich, pochodzących głównie z Chełma,
Kamionki, Lubartowa i Lublina. K.A. Tarkowski, Transporty& , s. 317.
131 Prawdopodobnie Żydzi, którzy znalez
li się na Majdanku w wyniku  akcji w Piaskach.
Wraz z nimi przywieziono wówczas także kobiety. Były wśród nich osoby wysiedlone wcześniej
z getta na Majdanie Tatarskim w Lublinie. Do ewidencji wpisano także ok. 150 Żydów w większości
z Warszawy i Ryk. K.A. Tarkowski, Transporty& , s. 318.
223
Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak
(Ciąg dalszy tabeli ze str. 223)
Data Stan Przybyło Ubyło Więz
niowie Żydzi Polacy Sowieccy
ogólny z Rzeszy jeńcy
wojenni
XI
1942
1 ----
2 8 352 203132 325 86 6 639 1 544 83
3 8 411 109 50 86 6 697 1 545 83
4 8 367 0 44 86 6 672 1 525 84
5 8 503 186 50 85 6 819 1 513 86
6 8 508 64 59 85 6 834 1 499 90
7 8 449 28 87 83 6 774 1 502 90
8 ----
9 8 272 19 196 82 6 630 1 469 91
10 8 518 335133 89 82 6 869 1 478 89
11 8 708 263?134 73 81 6 082?135 1 457 88
12 8 992 385 101 81 7 344 1 479 88
13 8 974 74 92 81 7 356 1 449 88
14 9 207 81 7 125 1 913 88
15 ----
16 9 098 28 137 81 7 547 1 383 87
17 9 043 26 81 81 7 510 1 381 91
18 8 989 24 78 81 7 472 1 345 91
19 8 931 5 63 81 7 425 1 334 91
20 8 694 3 240 80136 7 255 1 268 91
21 8 556 14 152 80 7 150 1 224 102
22 ----
23 8 448
24 9 040 680 88137 79 7 696 1 161 104
132 Prawdopodobnie do ewidencji wpisano 200-osobową grupę Żydów polskich i niemieckich
przywiezionych z różnych miejscowości Lubelszczyzny, którym nadano numery 30 paz
dziernika.
K.A. Tarkowski, Transporty& , s. 318.
133 W obozie zaczęto rejestrować Żydów lubelskich przypędzonych ze zlikwidowanego get-
ta na Majdanie Tatarskim. Ich rejestracja trwała do 13 listopada. R. Kuwałek, Żydzi lubelscy...,
s. 105 106.
134 Tak jest w dokumencie.
135 Tak jest w dokumencie. Prawdopodobnie błąd nasłuchu, powinno być 7 082.
136 20 listopada zwolniony został więzień niemiecki Hans B�hmer (nr obozowy 126). APMM,
KL Lublin, Akta ruchomego mienia więz
niarskiego zawierające imienne zawiadomienia o zgonach
więz
niów, sygn. I d 18, vol. 3, k. 19.
137 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 89 więz
niów. APMM, Fotokopie, sygn. XIX-407,
Księga zgonów za okres 20 listopada 1942  20 stycznia 1943 r.
224
Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka&
Data Stan Przybyło Ubyło Więz
niowie Żydzi Polacy Sowieccy
ogólny z Rzeszy jeńcy
wojenni
25 8 977 55 118138 79 7605 1 189 104
26 8 864 13139 126140 79 7513 1 166 106
27
28
29 ----
30
XII
1942
1
(35) (183)
2 8 111 371 15141 77 6 856 1 066 110
3 7 999 0 112 76 6 762 1 052 109
4 7 886 2 115 76 6 669 1 031 110
5 7 800 67 153 76 6 534 1 062 128
6 ----
7 7 577 48 271 76 6 364 1 012 125
8 7 459 0 112 75 6 261 125
9 7 360 9 108 74 6 177 984 125
10 7 274 0 86 74 6 108 967 125
11 7 208 23 89 74 6 031 978 125
12 ----
13 ----
14 6 968 4 176 77 5 836 929 126
15 6 856 20 132 77 5 725 928 126
16 6 767 16 145 77 5 220 942 128
(Ciąg dalszy tabeli na str. 226)
138 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 119 więz
niów, ibidem.
139 W dniu 26 listopada 1942 r. do obozu przybył niewielki transport, złożony prawdopodobnie
z 11 Żydów holenderskich  specjalistów wyselekcjonowanych z większego transportu, który odszedł
z obozu przejściowego w Westerbork do Auschwitz-Birkenau. Wśród nich byli: Levy Trompetter, nr
obozowy 7593, zmarły na Majdanku w dn. 01.12.1942 r. oraz Asser Sundefan (Sondervan  w doku-
mentach holenderskich), nr 7595, zmarły na Majdanku w dn. 15.12.1942 r. Obydwaj byli szlifierzami
diamentów z Amsterdamu. Informacja o ich śmierci: APMM, KL Lublin, Akta ruchomego mienia
więz
niarskiego zawierające imienne zawiadomienia o zgonach więz
niów, sygn. I d 18, v. 3. Trans-
port z Westerborku, na liście którego figurowali obydwaj mężczyz
ni, dotarł do Auschwitz-Birkenau
26.11.1942 r. D. Czech, Kronika& , 286. Autorzy dziękują p. Martinowi van Liempt z Holandii za
pomoc w ustaleniu wojennych losów Levy ego Trompettera i Assera Sondervana.
140 W ewidencji obozowej odnotowano zgony 122 więz
niów. APMM, Fotokopie, sygn. XIX-407,
Księga zgonów za okres 20 listopada 1942  20 stycznia 1943 r.
141 Taki zapis widnieje w dokumencie. Do 1 grudnia odnoszą się najwyraz
niej liczby w nawia-
sach. Tego dnia zmarło w obozie 183 więz
niów. APMM, Fotokopie, sygn. XIX-133, Totenmeldungen
f�r die Effektenkammer, k. 234-236.
225
Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak
(Ciąg dalszy tabeli ze str. 225)
Data Stan Przybyło Ubyło Więz
niowie Żydzi Polacy Sowieccy
ogólny z Rzeszy jeńcy
wojenni
17 6 688 1 80 77 5 576 907 128
18 6 576 1 113 77 5 495 876 128
19 6 540 15 51 76 5 456 880 128
20 ----
21 6 399 13 154 75 5 237 859 128
22 6 352 4 71 75 5 286 863 128
23 6 263 22 111 75 5 242 819 127
24 6 161 2 104 74 5 154 806 127
25 ----
26
27 ----
28 5 858 6 128 74 4 954 703 127
29 5 788 3 73 74 4 887 619 127
30 5 650 0 138 74 4 760 688 128
31 5 551 9 108 74 4 683142 665 129
Data Stan Przybyło Ubyło Więz
- Żydzi Polacy Sowieccy
ogólny niowie jeńcy
z Rzeszy wojenni
I
1943
1
2 5 436 1 116 74 4 603 636 129
3 ----
4 5 272 0 164 74 4 462 607 129
5 5 227 0 45 74 4 423 601 129
6 5 148 1 80 74 4 355 591 128
7 5 098 1 51143 74 4 309 587 128
8 5 072 4 30144 74 4 287 583 128
9 5 018 8 62145 74 4 226 590 128
10 ----
142 Taką samą liczbę Żydów-mężczyzn przebywających na Majdanku w dniu 31 grudnia 1942 r.
podał w swoim raporcie Richard Korherr, inspektor do spraw statystyki w sztabie Reichsf�hrera SS.
Dokument norymberski (dalej Dok. nor.), sygn. NO-5194.
143 W raporcie obozu odnotowano, że dzień wcześniej zmarło 50 więz
niów i jedna osoba została
stracona. APMM, KL Lublin, sygn. I c 2, vol. 2, Stany liczbowe więz
niów obozu męskiego 1943.
144 Zarejestrowano zgon 30 więz
niów. APMM, KL Lublin, sygn. I c 2, vol. 2, Stany liczbowe
więz
niów obozu męskiego 1943.
145 W raporcie obozu wykazano zgon 62 więz
niów. APMM, KL Lublin, sygn. I c 2, vol. 2, Stany
liczbowe więz
niów obozu męskiego 1943.
226
Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka&
Data Stan Przybyło Ubyło Więz
- Żydzi Polacy Sowieccy
ogólny niowie jeńcy
z Rzeszy wojenni
11 4 701 6 323146 73 3 921 579 128
12 4 979 571147 293 73 3 638 1 140 128
13 4 945 1 35 73 3 613 1 131 128
14 4 913 20 52148 73 3 572 1 142 126
15 4 809 1 65 73 3 512 1 138 126
16 4 728 5 126 73 3 414 1 116 125
17 ----
18 4 423 0149 105 73 3 339 1 095 124
19 4 587 0 36 72 3 309 1 083 123
20 4 538 0 49 71 3 269 1 076 122
21 4 473 1 66 71 3 222 867 122 191150
22 4 399 0 74 71 3 161 854 122 191
23 4 361 3 41 70 3 129 850 122 190
24 ----
25 4 284 23 100 70 3 054 849 121 190
26 4 270 28 32 70 3 037 852 121 190
27 4 233 20 57 70 2 992 861 121 189
28 4 129 0 104 70 2 895 855 121 188
29 4 084 20 65 71 2 834 870 121 1-8151
30
31 ----
146 Suma zgonów z 9 (145) i 10 (178) stycznia. APMM, KL Lublin, sygn. I c 2, vol. 2, Stany
liczbowe więz
niów obozu męskiego 1943.
147 Rejestracja mężczyzn-Polaków z transportu z dystryktu radomskiego. Zob. na ten temat
S. Piątkowski, J. Kiełboń, Z badań nad transportem radomskim,  Zeszyty Majdanka , t. XXI (2001),
s. 211 275.
148 W raporcie obozu wykazano zgon 52 więz
niów. APMM, KL Lublin, sygn. I c 2, vol. 2, Stany
liczbowe więz
niów obozu męskiego 1943.
149 Tego dnia na Majdanku osadzono 1 005 Polaków przywiezionych z więzienia na Pawiaku.
Ponieważ ich rejestrację rozpoczęto dopiero w lutym, nie zostali doliczeni do stanu obozu, podobnie
jak przywiezione tym transportem kobiety.
150 Spośród więz
niów polskich (mężczyzn i kobiet) zaczęto wydzielać osoby aresztowane
w odwet za sabotaże gospodarcze i akcje partyzanckie skierowane przeciwko okupantowi lub po-
moc udzielaną partyzantom. Było to przypuszczalnie związane z rozkazem, jaki 11 stycznia 1943 r.
Himmler wydał szefowi gestapo, polecając, aby aresztować i osadzić m.in. na Majdanku  wszystkie
proletariackie elementy podejrzane o związki z działalnością band (der Bandent�tigkeit verd�chtig).
J. Marszałek, Majdanek& , s. 62. 15 lutego w obozie męskim wykazano 185 osób, które zaliczono do
tej grupy i oznaczono jako B-verd. APMM, KL Lublin, sygn. I c 2, vol. 2, Stany liczbowe więz
niów
obozu męskiego 1943.
151 Powinno być 188.
227
Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak
OBÓZ KOBIECY
Data Stan Przybyło Ubyło Żydówki Polki Niemki
ogólny
X
1942
1
2
3
4 ----
5
6 542152 0 0 405 137
7 542 1 2 405 136
8
9 686 155153 0 560 126
10 658 1 29 560 98
11 ----
12
13
14 892 179154 5 727 165155
15 890 0 2 727 163
16 897 9 2 727 170
17 889 3 11 727 162
18 ----
19 942 68 15 794 148
20 932 0 12 794 136
21 931 1 0 794 137
22 946 16 1 794 152
23 944 1 3 794 150
152 Pierwszymi więz
niarkami obozu kobiecego na Majdanku było ok. 130 Polek, które aresz-
towano w Lublinie 1.10.1942 r. podczas obławy zorganizowanej na Wieniawie i 28 aresztowanych
dzień póz
niej w Goraju, a także grupa Żydówek z Bełżyc. APMM, Pamiętniki i relacje, sygn.
VII/M-198, K. Rychlak, s. 1. Gołda Teich, przywieziona transportem żydowskim z Bełżyc, podaje,
że w momencie osadzenia jej na Majdanku na V polu przebywało już 190 Polek, które miały być
przywiezione do obozu na dzień przed Żydówkami. Wynika z tego, że kobiety żydowskie z Bełżyc
zostały umieszczone w obozie w dniu 2.10.1942 r. AŻIH, Relacje i zeznania ocalałych z Holocau-
stu, sygn. 301/1812, Relacja Gołdy Teich, s. 5; Z. Murawska, Kobiety w obozie koncentracyjnym na
Majdanku,  Zeszyty Majdanka , t. IV (1969), s. 108.
153 Prawdopodobnie Żydówki przywiezione z Bychawy.
154 Prawdopodobnie Żydówki deportowane z Bychawy, Bełżyc i okolic Lublina. Por. także
przypis 126.
155 10 paz
dziernika w obozie osadzono kilkadziesiąt Polek aresztowanych podczas akcji poli-
cyjnej zorganizowanej w Lublinie na ul. Bychawskiej w dzielnicy Dziesiąta. J. Kasperek, Kronika& ,
s. 220 221.
228
Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka&
Data Stan Przybyło Ubyło Żydówki Polki Niemki
ogólny
24 1 170156 36157 1 1 429158 150
25 ----
26 1 181 3 1 1 027 194
27 1 178 0 3 1 027 151
28 1 269 94159 3 1 121 148
29 1 279 11 1 1 120 159
30 1 321 45 3 1 164 157
31 1 321 0 0 1 164 157
XI
1942
1 ----
2 1 350 32 3 1 193 157
3 1 353 3 0 1 193 160
4 1 370 19 2 1 210 160
5 1 444 74 0 1 288 160
6 1 444 0 0 1 284 160
7 1 445 1 0 1 284 161
8 ----
9 1 445 1 1 1 283 162
10 1 731 186160 0 1 569 162
11 2 113 382 0 1 950 163
12 2 301 195 7 2 145 156
13 2 781 482 2 2 626 155
14 2 855 77 3 2 701 15(4)161
15 ----
16 2 866 11 0 2 710 156
17 2 867 2 1 2 711 156
(Ciąg dalszy tabeli na str. 230)
156 Przypuszczalnie błąd nasłuchu, powinno być 1 179.
157 Prawdopodobnie błąd nasłuchu. Powinno być 236. Na Majdanku osadzona została wówczas
grupa kobiet żydowskich z getta na Majdanie Tatarskim i z getta w Piaskach, dokąd wysiedlono
część Żydów lubelskich z Majdanu. R. Kuwałek, Żydzi lubelscy& , s. 102; APMM, Pamiętniki i relacje,
sygn. VII-643, Eta Brifman.
158 Przypuszczalnie błąd nasłuchu, powinno być 1 029.
159 Prawdopodobnie w obozie osadzone zostały Żydówki przywiezione z getta w Piaskach, gdzie
trwała wówczas akcja deportacyjna i gdzie skoncentrowani zostali Żydzi ze zlikwidowanych gett
powiatu lubelskiego. R. Kuwałek, Getta tranzytowe w dystrykcie lubelskim, [w:] Akcja Reinhardt& ,
s. 158.
160 Początek rejestracji Żydówek przypędzonych ze zlikwidowanego getta na Majdanie Tatarskim.
R. Kuwałek, Żydzi lubelscy& , s. 105.
161 Tak jest w dokumencie.
229
Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak
(Ciąg dalszy tabeli ze str. 229)
Data Stan Przybyło Ubyło Żydówki Polki Niemki
ogólny
18 2 884 23 6 2 731 153
19 2 840 1 45 2 687 153
20 2 829 0 11 2 667 162
21 2 850 21 0 2 698 152
22 ----
23 2 853 4 1 2 701 152
24 2 854 2 1 2 700 154
25 2 861 12 5 2 707 154
26 2 856 0 5 2 704 152
27 ----
28 2 862 3 0 2 709 153
29 ----
30
XII
1942
1
2 2 882 8 0 2 728 154
3 2 879 0 18 2 725 154
4 2 879 1 1 2 725 154
5 2 880 3 2 2 723 157
6 ----
7 (1) 874162 1 7 2 719 157
8 2 874 2 2 2 717 157
9 2 871 2 5 2 718 163
10 2 869 0 2 2 718 151
11 2 868 0 1 2 797 151
12
13 ----
14 2 888 14 2 2 729 146 13
15 2 885 1 4 2 726 146 13
16 2 885 2 726 147 13
17 2 874 0 11 2 722 139 13
18 2 873 0 1 2 721 139 13
19 2 872 1 2 2 720 139 13
20 ----
21 2 868 2 6 2 717 138 13
22 2 805 4 67 2 662 130 13
162 Taki zapis widnieje w dokumencie. Powinno być 2 874.
230
Odszyfrowane radiotelegramy ze stanami dziennymi Majdanka&
Data Stan Przybyło Ubyło Żydówki Polki Niemki
ogólny
23 2 803 0 2 2 660 130 13
24 2 811 8 0 2 668 130 13
25 ----
26
27 ----
28 2 804 1 2 2 661 130 13
29 2 805 1 0 2 661 131 13
30 2 804 0 1 2 660 131 13
31 2 803 0 1 2 659163 131 13
Data Stan Przybyło Ubyło Żydówki Polki Niemki
ogólny
I
1943
1
2
3 ----
4 2 793 2 4 2 653 127 13
5 2 786 3 10 2 646 127 13
6 2 786 0 0 2 646 127 13
7 2 784 0 2 2 644 127 13
8 2 782 0 2 2 642 127 13
9 2 781 0 1 2 641 127 13
10 ----
11 2 751 1 31 2 610 128 13
12 2 893 145164 3 2 607 273 13
13 2 891 4 6 2 605 271 15
14 2 884 0 7 2 598 271 15
15 2 880 2 6 2 594 271 15
16 2 875 0 5 2 589 271 15
17 ----
18 2 863 0165 12 2 577 271 15
19 2 861 1 3 2 575 271 15
(Ciąg dalszy tabeli na str. 232)
163 Taka sama liczba więz
niarek żydowskich podana jest w raporcie R. Korherra. Por. przyp.
142.
164 Kobiety z transportu radomsko-kieleckiego. APMM, Pamiętniki i relacje, VII/M-128, Wanda
Pelinko-Białas; VII/M-135, Zofia A
ebek-Kosela-Jończyk; VII/M-169, Franciszka Faliszewska.
165 Do obozu przybyło 311 polskich więz
niarek z Pawiaka. Zostały one zarejestrowane w lutym
i wówczas doliczone do stanu obozu.
231
Tomasz Kranz, Robert Kuwałek, Beata Siwek-Ciupak
(Dokończenie tabeli ze str. 231)
Data Stan Przybyło Ubyło Żydówki Polki Niemki
ogólny
20 2 857 0 4 2 571 272 15
21 2 853 0 4 2 567 229 15 42166
22 2 848 0 5 2 562 229 15 42
23 2 841 1 4 2 555 229 15 42
24 ---- 42
25 2 353 11 499 2 067 229 15 42
26 2 307 0 46 2 021 229 15 42
27 2 321 18 4 2 035 229 15 42
28 2 315 0 6 2 029 229 15 42
29 2 313 0 2 2 027 229 15 42
30
31 ----
166 Przypuszczalnie Polki podejrzewane o udział w ruchu oporu (B-verd.). Por. przyp. 150.