15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
System zarządzania jakością
Total Quality Management
Rafał Derlacz
Zakład Regulacji Metabolizmu, Wydział Biologii, UW
[e-mail]
[e-mail]
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
?
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Katastrofa promu Challenger miała miejsce 28 stycznia 1986. Zespół wahadłowca Challenger rozpadł się na skutek
uszkodzenia pierścienia uszczelniającego w prawym silniku rakiety dodatkowej na paliwo stałe. Na pokładzie promu
zginęła cała siedmioosobowa załoga misji STS 51 L. Program lotów kosmicznych przerwano na 32 miesiące.
Wznowienie programu lotów kosmicznych w paz
dzierniku 1988 roku wiązało się z dokonaniem ponad 400 zmian
konstrukcyjnych, co kosztowało 2,4 miliarda dolarów. W ciągu prawie trzech lat, NASA została kompletnie
zreorganizowana.
Wydarzenia, które doprowadziły do  poważnej awarii Challengera, stanowią gotowy materiał do opracowania, jak
nie należy kierować złożonym projektem technologicznym. Śmierć siedmiorga ludzi i ogromne koszty poniesione w
wyniku zastosowania kiepskiej jakości technologii i niedoskonałych procesów produkcyjnych świadczą o potrzebie
zastosowania w NASA zarządzania przez jakość.
John Bank  Zarządzanie Przez Jakość Gebethner & Ska. Warszawa 1997
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Zła jakość procesów technologicznych w zakładzie produkcji środków owadobójczych w Bhopal
kosztowała Union Carbide Corporation 420 milionów funtów odszkodowań w marcu 1989. Ponad
3 400 osób poniosło śmierć w wyniku wycieku metyloizocyjanku (substancji powstającej przy
produkcji pestycydów), którego trująca chmura wydostała się ze zbiornika w zakładach w Bhopal
rankiem 3 grudnia 1984 roku i pokryła miasto liczące 672 000 mieszkańców. Był to najstraszniejszy
wypadek przemysłowy w historii, w którym 200 000 osób zostało rannych, a 15 000  20 000
odniosło trwałe obrażenia. W Bhopal po prostu nie było odpowiedniej jakości systemu
bezpieczeństwa, w innych tego zakładach w skład takiego systemu wchodziły specjalne wieże, z
których rozpylano pianę neutralizującą wydostający się gaz. Trzech ludzi z wężami ogrodowymi, z
których dwóch miało na tyle rozsądku, by uciec, stanowiło absurdalną namiastkę systemu
bezpieczeństwa.
John Bank  Zarządzanie Przez Jakość Gebethner & Ska. Warszawa 1997
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Opinią publiczną w Wielkiej Brytanii wstrząsnęła katastrofa brytyjskiego promu Herald of Free
Enterprise, który zatonął 6 marca 1987 r., wypłynąwszy z Zeebrugge z nie domkniętymi wrotami
dziobowymi. Wrogie nastawienie spowodowane śmiercią 193 osób znalazło swój wyraz w
paz
dzierniku 1990 roku podczas przebiegu procesu, w którym pracownicy linii P&O European
Ferries zostali oskarżeni o zabójstwo. Choć oskarżonych uniewinniono, angielskie sądy uznały
jednak tego rodzaju czyn właśnie za zabójstwo.
John Bank  Zarządzanie Przez Jakość Gebethner & Ska. Warszawa 1997
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Koncepcje jakości:
Koncepcje jakości:
(gr. poiotes) pewien stopień doskonałości [Platon, Cyceron
(Å‚ac qualitas)].
  jakość posiada cechy obiektywne, które można zmierzyć, jak masa, kształt czy wielkość
oraz subiektywne, oceniane przez każdego indywidualnie, jak kolor czy zapach, smak& .
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Koncepcje jakości:
Koncepcje jakości:
Zgodność z normami prakseologicznymi (efektywność i skuteczność) normami warunkującymi
sprawne działanie [Tadeusz Kotarbiński]
Stosunek efektu użytkowego do kosztów [Krystyna Cholewicka Goz
dzik]
Sposób (metoda) zarządzania, Total Quality Control ( kompleksowe sterowanie jakością ) [Armand
Feigenbaum]
Pełne zaspokojenie potrzeb klienta, ludzie wybierają tylko te restauracje, które w pełni
odpowiadajÄ… ich oczekiwaniom [John Bank]
Stopień zgodności z wzorcem, gotowość do użycia, jakość musi być zaplanowana [Joseph Juran]
Zgodność z wymaganiami, zero braków, idealne spełnienie specyfikacji [Philip Crosby]
Spełnienie potrzeb klienta, skutkujące jego zadowoleniem [William Deming]
Spełnienie wspólnie uzgodnionych oczekiwań [Departament Obrony USA]
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Jakość definiuje klient
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
W sklepach, biurach i fabrykach można natknąć się na popularny plakat, stanowiący
kwintesencję zasady zarządzania przez jakość.
Klienci:
 Są najważniejszymi osobami w każdej działalności.
 Nie są zależni od nas. To my jesteśmy zależni od nich.
 Nie zakłócają naszej pracy. Są jej celem.
 Robią nam uprzejmość, kiedy przychodzą. My nie robimy im uprzejmości, obsługując ich.
 Są częścią naszej organizacji, a nie osobami z zewnątrz.
 Nie są tylko częścią statystyki. Są ludz
mi z krwi i kości, którzy czują i reagują jak my.
 Przychodzą do nas ze swoimi potrzebami i życzeniami, a naszym zadaniem jest je
zaspakajać.
 Zasługują na tyle uprzejmości i uwagi, ile tylko możemy im poświęcić.
 Są istotą tego i każdego interesu. Bez nich nie byłoby nas. (Nigdy o tym nie zapominaj!).
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Kroki planowania jakości wg Joseph Jurana
Określ, kto jest Twoim klientem. Czasem może nam się wydawać, że doskonale wiemy, kto jest
naszym klientem. Okazuje się jednak, że często się mylimy. Nie znamy dobrze naszych klientów.
Spotkałem się z przypadkiem, gdzie za klienta uważano detalicznego nabywcę, a tymczasem zupełnie
zapomniano o dystrybutorach. Skończyło się to dla firmy utratą rynku.
Określ potrzeby swoich klientów. W szerszym ujęciu należy określić wymagania, potrzeby i
oczekiwania.
Przetłumacz te potrzeby na język organizacji.
Opracuj produkt, który zaspokoi te potrzeby.
Zoptymalizuj właściwości produktu, aby, oprócz potrzeb klienta, zaspokajały także potrzeby firmy.
TQM to nie altruizm. TQM to koncepcja, która ma doprowadzić organizację do rozwoju, przynieść zyski.
Nie można zatem oferować nadjakości. Są też funkcje produktu, za które klient nie jest skłonny
zapłacić, bo dają mu zbyt małą wartość, a dla firmy są dodatkowym kosztem produkcji.
Opracuj proces, który będzie zdolny do wyprodukowania produktu.
Zoptymalizuj go. Można tu korzystać z metod ilościowych, kaizen, czy działań doskonalących
Sprawdz
, czy proces jest zdolny do wytworzenia produktu przy zastosowanych definicjach
operacyjnych. Walidacja procesu pozwala znalez
ć ewentualne błędy.
Przełóż proces na poszczególne operacje. W zależności od technologii i charakteru produktu
przełożenie to może w efekcie dać np. procedury i instrukcje lub programy do sterowania maszynami.
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Absoluty jakości: wg Philipa Crosby
Jakość określa się jako zgodność ze specyfikacją, a nie jako dobry produkt.
Jakość osiąga się przez profilaktykę, a nie poprzez ocenianie.
Standard jakości oznacza brak usterek.
Jakość mierzy się kosztem braku zgodności ze specyfikacją, a nie wskaz
nikami.
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
14 etapów programu doskonalenia jakości wg Philipa Crosby
Określenie zaangażowania zarządu w kwestię jakości.
Powołanie zespołów doskonalenia jakości.
Wprowadzenie kryteriów jakościowych.
Określenie kosztu jakości.
Zwiększenie świadomości jakości oraz osobistej troski wszystkich pracowników o reputację firmy.
Podjęcie działań naprawczych w stosunku do błędów ujawnionych w pkt. 5.
Zaprogramowanie produkcji wolnej od usterek.
Przeszkolenie kierowników, aby aktywnie uczestniczyli w procesie doskonalenia jakości.
Ogłoszenie momentu, od którego obowiązywać będzie zasada "żadnych usterek".
Określenie celów i zachęcenie pracowników do samodoskonalenia.
Zachęcenie pracowników, by informowali kierownictwo o trudnościach jakie napotykają przy
realizacji celów.
Docenianie i nagradzanie pracowników.
Powołanie rad do spraw jakości, które dostarczają regularnych informacji.
Powtórzenie wszystkiego od początku, aby zaznaczyć, że programy jakościowe nigdy się nie kończą.
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Jakość definiuje klient
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Klienci Projektu Badawczego
A. ZarzÄ…d firmy
B. Instytucje/osoby zainteresowane kupnem projektu/produktu
C. Klienci pośredni (firmy CRO wykonujące część projektu na zlecenie), apteki
Wymagania merytoryczne (atrakcyjność terapii, przewagi
konkurencyjne, cena technologii,
wysoka skuteczność i bezpieczeństwo)
Wymagania techniczne (wiarygodność i udokumentowanie)
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Jakość w Projekcie Badawczym
" Produkt
 Molekuła lub grupa molekuł
 Wynik badania " Projekt
 Etap Projektu  Wskaz
niki realizacji
 Raport/dokument  Wydajność techniczna
(gęstość błędów)
 Sposób prowadzenia projektu
 Zgodność z prawem i
systemami organizacji
 Stosowalność procesów
doskonalenia
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Jakość a Klasa, Precyzja a Dokładność
A. Klasa to liczba możliwość
 niska klasa może być w wysokiej jakość
 wysoka klasa może być słabej jakości
B. Precyzja to stopień w jakim kolejne egzemplarze są do siebie
zbliżone
 powtarzalność procesu
C. Dokładność to poprawność pomiaru wyrobu lub usługi
 zgodność ze specyfikacją
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Jakość a potrójne ograniczenie
czas
koszt
zakres
Jakość wpływa na każdy element ale ściśle związana jest z zakresem
Jakość nie podlega negocjacjom, możemy zejść z klasą ale nie z jakością!!!
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Koszt Jakości
 Jakość NIC nie kosztuje &
pod warunkiem, że zgodzimy się za nią zapłacić
Koszty niezgodności
Koszty zgodności
" Wewnętrzne
" Koszty Zapobiegania
üð Odrzuty
üð Planowanie
üð Poprawki
üð Szkolenie
" Zewnętrzne
" Koszty oceny
üð Zwroty
üð Inspekcja
üð Odpowiedzialność
üð Testy
za produkt
+ Koszty utraconych korzyści! (trudno oszacować)
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Koszt Jakości
Jakość nic nie kosztuje. Nie jest prezentem  ale mamy
ją za darmo. Kosztuje brak jakości  czyli działanie
spowodowane niewykonaniem pracy dobrze za
pierwszym razem. (P. Crosby)
Koszty stanowią zawsze punkt wyjścia w działaniu podejmowanym przez
podmioty gospodarcze.
Każde działanie związane jest z ponoszeniem kosztów  nie ma działań
bezkosztowych.
Koszty należą więc do podstawowych kryteriów decyzyjnych w każdym
przedsiębiorstwie.
Wysokość kosztów wzrasta proporcjonalnie do czasu, dzielącego moment
ustalenia błędu (wyrobu niezgodnego) do jego usunięcia.
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Koszt Jakości
Cel określania kosztów jakości
żð dostarczanie kierownictwu (różnych szczebli) informacji
dot. wielkości i struktury ponoszonych kosztów jakości
żð identyfikacja miejsc powstawania kosztów
żð ustalanie przyczyn powstawania i struktury kosztów
żð optymalizacja kosztów
Praktycznie
żð Rozpoznanie sÅ‚abych punktów i tendencji
żð Eliminowanie z
ródeł błędów
żð Obniżanie kosztów (produkcji i serwisu)
żð Ocena skutecznoÅ›ci i efektywnoÅ›ci systemu
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Koszt Jakości
Trzy rodzaje podejścia
żð Przez koszty jakoÅ›ci  A
żð Przez koszty wytwarzania  B
żð Przez straty jakoÅ›ciowe  C
Szczególnie popularne jest podejście A ; podejście C jest w
praktyce rozszerzonym lustrzanym odbiciem A; podejście B
jest najbardziej biznesowe i procesowe !!!.
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Koszt Jakości
Model PAF
/ Prevention, Apraisal, Failure /  1957
żð Zapobieganie  przeciwdziaÅ‚anie potencjalnym przyczynom braku
jakości
żð Ocena  pomiary, sprawdzanie, kontrola jakoÅ›ci
żð BÅ‚Ä™dy  szkody, koszt niespeÅ‚nienia wymagaÅ„  przed i po dostawie
Przyjmuje się, że koszty zapobiegania i oceny są rodzajem inwestycji ;
inwestycji
szkody sÄ… oczywistÄ… stratÄ….
Im efektywniejsze P i A , tym mniejsze powinny być koszty F
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Koszt Jakości
Szkody &
& wewnątrz organizacji  ponowne wykonanie wyrobu lub usługi,
przeróbki i poprawki, ponowne badanie, złomowanie
& na zewnątrz organizacji  obsługa i naprawa wyrobu, koszty gwarancji i
zwrotów, koszty wycofania z rynku, koszty z tytułu odpowiedzialności
prawnej, upusty i rabaty
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Koszt Jakości
Model normowy  ISO 9004
Koszty
jakości
Koszty wewnętrznego Koszty zewnętrznego
zarządzania jakością (operacyjne) zarządzania jakością
Koszty niezgodności Koszty zgodności
Koszty błędów Koszty błędów Koszty Koszty
wewnętrznych zewnętrznych zapobiegania oceny
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Koszt Jakości
Koszty wewnętrzne (operacyjne)
żð zgodnoÅ›ci  koszty zaspokojenia wszystkich ustalonych potrzeb klienta, przy
równoczesnym prawidłowym przebiegu procesu
żð niezgodnoÅ›ci  koszty spowodowane nieprawidÅ‚owym przebiegiem procesu
Koszty zewnętrzne
żð niestety już musimy pÅ‚acić klientowi &
Model procesowy
& grupuje koszty wewnętrzne (zgodności i niezgodności) dla każdego procesu, przy
założeniu, że obie kategorie mogą być z
ródłem oszczędności, czyli obniżenia kosztów.
Obecnie przyjmuje się, że ocena procesu bez uwzględnienia kosztów
zewnętrznych nie daje pełnego obrazu jakości zarządzania, a także wyrobu.
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Koszt Jakości, zgodność
Koszty zapobiegania
żð Planowanie jakoÅ›ci (system)
żð Poprawa jakoÅ›ci (programy naprawcze)
żð PrzeglÄ…dy jakoÅ›ci projektów
żð Ocena podwykonawców
Koszty oceny jakości
żð Auditowanie wewnÄ™trzne
żð Szkolenia jakoÅ›ciowe
żð Kontrola surowców i innych materiałów
żð Ocena satysfakcji klienta
żð Kontrola i monitoring procesu
żð Pomiary i badania wyrobu
żð Zakupy i utrzymanie AKP
żð Badania pilotowe
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Koszt Jakości, niezgodność
Koszty błędów wewnętrznych
żð Koszty braków  straty wyrobu
żð Zagospodarowanie braków / sortowanie,
naprawa,
Koszty błędów zewnętrznych
likwidacja, przekwalifikowanie /
żð Koszty analizy przyczyn bÅ‚Ä™dów
żð Reklamacje i naprawy gwarancyjne
żð Koszty ponownej kontroli
żð RÄ™kojmia i jej skutki
żð Przestoje, awarie
żð Zwroty wyrobów
żð BÅ‚Ä™dy dostaw, terminy
żð Procesy, odpowiedzialność prawna
żð Straty biznesowe  rynki zbytu,
klienci, marka
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Koszt Jakości
Koszty zewnętrznego zarządzania jakością
żð OpÅ‚aty za audyty zewnÄ™trzne niesystemowe  w konsekwencji opÅ‚aty za
uzyskanie i utrzymanie certyfikatu, atestu, świadectwa wyrobu
żð OpÅ‚aty certyfikacyjne systemowe
żð Koszty pomocy zewnÄ™trznej w doskonaleniu systemu  konsultacje, doradztwo
żð Koszty uczestnictwa w programach jakoÅ›ciowych (np. Polska Nagroda JakoÅ›ci )
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Koszt Jakości
Spirala kosztów jakości
Wykrycie błędu
" Na etapie projektowania  1 zł
" Na etapie produkcji  10 zł
" U klienta  100 zł
Zasada dziesięciokrotności mówi o potrzebie jak najwcześniejszego
Zasada dziesięciokrotności mówi o potrzebie jak najwcześniejszego
wykrycia wyrobu niezgodnego ze specyfikacjÄ… i likwidacji przyczyn
wykrycia wyrobu niezgodnego ze specyfikacjÄ… i likwidacji przyczyn
wadliwości.
wadliwości.
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Koszt Jakości
Wskaz
niki kosztów jakości
Wybrane jako mierniki wartości kosztowe muszą być rozpatrywane w
powiązaniu z miernikami biznesowymi  np. sprzedaż netto, koszty
ogólne.
Przykładowe analizy:
żð caÅ‚kowite koszty jakoÅ›ci / przychody ze sprzedaży
żð ilość braków wewnÄ™trznych / caÅ‚kowity wolumen produkcji
żð wartość braków wewn. i zewn. / zysk firmy
żð wskaz
nik reklamacji
żð koszty niezgodnoÅ›ci / koszty produkcji
żð braki wewnÄ™trzne / braki zewnÄ™trzne
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Koszt Jakości
Analiza kosztów jakości / ABC ~ Pareto /
Activity Based Costing
Typ analizy opartej na zasadach znanej matrycy.
7 8 9
1  wysokie koszty wad
3  niskie koszty wad
4 5 6
w produkcie podstawowym
1 2 3
7  wysokie koszty wad
9  niskie koszty wad
w produkcie marginalnym
KOSZTY WAD / malejÄ…co / Costs
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
OBROTY (malejÄ…co) Activity
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Koncepcja wdrożenia rachunku kosztów jakości
żð Identyfikacja kosztu i kategorii kosztu jakoÅ›ci
żð Stworzenie listy rankingowej w poszczególnych kategoriach
żð PowiÄ…zanie wybranych kosztów z miernikami biznesowymi
żð OkreÅ›lenie wskaz
ników syntetycznych
żð Wykonanie analizy na bazie w/w wskaz
ników (wg dowolnej metodyki)
żð OkreÅ›lenie sposobów wykorzystania i wdrożenia wyników
żð Systematyczny nadzór
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Metody prowadzenia ewidencji kosztów
żð Jednorazowa diagnoza  szybkość, duże przybliżenie, ocena
potencjalnych możliwości doskonalenia
żð Systematyczna rejestracja  ocena trendów, możliwość szybkiej reakcji
w przypadku nagłych odchyłek, możliwość ustalania związków
przyczynowo  skutkowych, duży koszt
i biurokracja
żð Rejestracja wyrywkowa  tylko w wybranych obszarach (koniecznych i
możliwych) ; na bazie jednorazowej diagnozy lub analizy danych
księgowych
Ponieważ rachunek kosztów jakości jest kosztem, musi być
uzasadniony ekonomicznie.
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
W publikacjach &
żð Koszty bÅ‚Ä™dów 65  70 %
- wewnętrzne do 30 %
- zewnętrzne do 40 %
żð Koszty oceny 20  25 %
żð Koszty zapobiegania 5  10 %
Koszty zapobiegania stanowią więc 1/20 całkowitych kosztów jakości.
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Elementy Zarządzania Jakością
" Planowanie Jakości  określenie norm jakości istotnych dla
Projektu i metod spełniania tych norm
" Zapewnienie Jakości  stosowanie zaplanowanych,
metodycznych działań potrzebnych do spełnienia wymagań
" Kontrola Jakości  monitorowanie spełniania norm
jakościowych
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Planowanie Jakości
Aktywa Procesów Organizacyjnych
Normy branżowe, lokalizacyjne, prawne
Specyfikacje biznesowe i techniczne
Systemy jakości dostawców
materiałów i usług
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Interesariusze i ich piorytetyzacja
Klient `" Interesariusz
Interesariusze mają różną
Sponsor
możliwość wpływania na Projekt
Użytkownicy
Instytucje
nadzorujÄ…ce
Podmioty
zewnętrzne
Członkowie
Ważne jest aby zbadać, kto może
Projekt
zespołu
zabić Projekt. Wymagania tego
Podmioty
podmiotu należy spełnić w
wewnętrzne
pierwszej kolejności.
Pod-
Wyższe
wykonawcy
kierownictwo
Dostawcy
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Wymagania Jakościowe
WYMAGANIA
WYMAGANIA
TECHNICZNE
FUNKCJONALNE
Chęci i
oczekiwania
Szczegółowy, techniczny
Funkcje lub możliwości
interesariuszy
Opis właściwości Produktu
Produktu
NORMA
obiektywny i wymierny sposób wyrażenia wymagania
Sprecyzowane  Mierzalne  Akceptowalne  Realistyczne - Terminowe
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Zapewnienie Jakości
Działanie zapewnienia jakości opisuje kto?, co?, kiedy?, gdzie? i
jak ?mierzyć będzie normy jakości.
Działanie
Wymaganie
Norma zapewnienia
jakości
Przeprowadzenie audytu jakości
Aktualizacja planu zarządzania jakością
Metodyka ZJ
Prowadzenie doskonalenia procesów
Określenie możliwości organizacji do prowadzenia działań ZJ
Określenie działań ZJ potrzebnych do zmierzenia norm
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Audyt Jakości
 Audytor: to ktoÅ› kto zjawia siÄ™ po bitwie i dobija rannych
Pytania audytu:
" Czy określono wszystkich kluczowych interesariuszy
" Czy dla każdego wymagania technicznego określono potrzebne
wymagania funkcjonalne
" Czy tam gdzie to możliwe wymagania określono w wymierny
sposób
" Czy dla każdego wymagania istnieje oczywiste zadanie lub pakiet
roboczy zaplanowany tak, by bezpośrednio odnosił się do
wymagania
" W jaki sposób, kto i kiedy będzie mierzyć, monitorować lub
obserwować te zadania w czasie projektu
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Doskonalenie Procesów
 Szaleństwem jest robić coś tak jak dotychczas i oczekiwać innych efektów
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Innowacje skokowe a ciągłe doskonalenie
Ciągłe doskonalenie
 Kaizen
Działaj Zaplanuj
Sprawdz

Spróbuj
(PDCA  Plan-Do-Check-Act)
Innowacje skokowe
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Kontrola Jakości
Podejście  wystarczająco dobre Funkcja strat jakości Taguchiego
100
100
90
90
80
80
70
70
60
60
50
50
40
40
30 30
20
20
10
10
0
0
Znacznie Częściowo Całkowicie Częściowo Znacznie
Poniżej Norma Powyżej
odbiega zgodna zgodna zgodna odbiega
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
15  16 Ekonomia nowoczesnych technologii
Główne aspekty planowania,zapewniania i kontroli
jakości
" Planowanie Jakości
" Planowanie Jakości
 Kim sÄ… interesariusze
 Jakie sÄ… ich wymagania
 Jak zmierzyć wymagania
(określić normy)
" Zapewnienie Jakości
" Zapewnienie Jakości
 Co trzeba zrobić by zmierzyć normy
 Czy zespół projektu jest w stanie
wykonać działania ZJ
 Jakie ulepszenia procesów są
potrzebne, by zespół projektu
przeprowadzał działania ZJ
" Kontrola Jakości
" Kontrola Jakości
 Czy działania zapewnienia
jakości pokazują, że produkty
i usługi spełniają normy
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW
Rafał Derlacz   Zakład Regulacji Metabolizmu UW