Poziome osnowy
geodezyjne
wykłady z przedmiotu
 Geodezja i kartografia
Dr hab. inż. Andrzej Kobryń
Rola osnowy geodezyjnej
Osnowa geodezyjna:
usystematyzowany zbiór punktów geodezyjnych, osadzonych w
sposób trwały na powierzchni Ziemi, których wzajemne położenie
zostało określone matematycznie.
Dane określające położenie to współrzędne geodezyjne i wysokość
Jeśli są mierzone znaczne obszary Ziemi, to pierwszą czynnością
jest umieszczenie w terenie (stabilizacja) punktów geodezyjnych
Punkty te są stabilizowane w terenie lub wybierane na budowlach
takich jak wieże kościelne, kominy fabryczne i inne.
Punkty te stanowią podstawę (osnowę) do pomiarów
topograficznych, których wynikiem jest mapa.
Sposoby stabilizacji punktów
osnowy
Rodzaje punktów geodezyjnych
Technologie zakładania sieci
poziomych
triangulacja
�� znajdowanie długości boków w trójkącie na podstawie
jednego danego boku i trzech kątów w trójkącie (wzory
trygonometryczne)
trilateracja
�� Mierzone wszystkie boki trójkata
kombinacja triangulacji i trilateracji
poligonizacja
�� nieregularne wieloboki, w których są mierzone kąty (na
każdym załamaniu poligonu) i odległości (między
sąsiednimi punktami)
techniki satelitarne
Triangulacja i trilateracja
Poligonizacja
Sieci poligonowe
Charakterystyka ciągów
poligonowych
punkty ulokowane w miejscach, w których znak poligonowy nie
będzie narażony na uszkodzenie lub zniszczenie
z każdego punktu widoczne dolne części tyczek na punktach
sąsiednich, do których przewidziane jest celowanie podczas
pomiarów kątów
boki poligonowe w terenie dogodnym dla bezpośredniego pomiaru
długości (w miastach unika się przecinania jezdni ulicy bokami
poligonowymi)
długości boków poligonowych w ciągach mniej więcej jednakowe i w
granicach 150 m do 600 m
średnia długość boku w każdy ciągu nie mniejsza od 300 m
długości boków ciągów sytuacyjnych w granicach od 50 m do 350 m
przy czym stosunek boków przyległych nie mniejszy niż 1 : 4
Zasady zakładania ciągów
poligonowych (wg instrukcji G-1)
Ciągi powinny być zbliżone do prostoliniowych
Długości pojedynczych ciągów nie powinny być większe od 4.5 km,
a ciągów wyznaczających punkty węzłowe  od 3.0 km
Dopuszczalna długość ciągów sytuacyjnych wynosi 2000 metrów.
Każdy ciąg powinien być nawiązany obustronnie kątowo i liniowo
Ciągi sytuacyjne mogą być nawiązane jednopunktowo
Ciągi takie nie mogą posiadać więcej niż dwa boki
Obliczanie ciągów poligonowych
- azymuty
Obliczanie ciągów poligonowych
- warunki geometryczne
Obliczanie ciągów poligonowych
- metody obliczania/wyrównania
Metoda ścisła (najmniejszych kwadratów)
Metoda przybliżona
�� Ciąg zamknięty
Wyrównanie kątów
Wyrównanie przyrostów
Obliczenie końcowych współrzędnych
�� Ciąg dwustronnie nawiązany
Wyrównanie kątów
Wyrównanie przyrostów
Obliczenie końcowych współrzędnych
Obliczanie ciągów poligonowych
- metoda przybliżona
obliczenie odchyłki kątowej
�� ciąg zamknięty
�� ciąg otwarty
jeśli odchyłka nie przekracza dopuszczalnej, to fb/n
Obliczanie ciągów poligonowych
- metoda przybliżona (c.d.)
obliczenie wyrównanych azymutów
Obliczanie ciągów poligonowych
- metoda przybliżona (c.d.)
obliczenie przybliżonych przyrostów
Obliczanie ciągów poligonowych
- metoda przybliżona (c.d.)
obliczenie ostatecznych przyrostów
�� itd.
Obliczanie ciągów poligonowych
- metoda przybliżona (c.d.)
obliczenie ostatecznych przyrostów
�� itd.
Klasyfikacja i podział osnowy
geodezyjnej
Jeśli za podstawę klasyfikacji sieci geodezyjnych przyjąć błąd średni
obserwacji po wyrównaniu, to podstawowe i szczegółowe sieci
geodezyjne dzielimy na trzy klasy oznaczane cyframi rzymskimi I, II,
III.
Ze względu na rolę i znaczenie dla opracowań geodezyjnych i
kartograficznych, pozioma osnowa geodezyjna dzieli się na:
�� osnowę podstawową
sieć zerowego rzędu EUREF- POL - 11 punktów i I klasy -
POLREF 348 punktów
�� osnowę szczegółową (II i III klasy) - mp= ą 0,05�0,10 m
do nawiązania i wyrównania osnów pomiarowych, do
nawiązania zdjęć fotogrametrycznych i numerycznych modeli
terenu w państwowym systemie odniesień przestrzennych
�� osnowę pomiarową (IV i V klasy), średni błąd położenia punktu
względem osnów wyższych klas mp = ą 0,10 m
Osnowy geodezyjne  c.d.
Sieć rzędu zerowego (EUREF-POL)
Przeznaczenie osnów pomiarowych:
ż� oparcie pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych (rzez
by
terenu)
ż� wyznaczanie projektu na gruncie
ż� wykonanie pomiarów realizacyjnych
ż� badanie i określanie przemieszczeń i odkształceń obiektów
inżynierskich
ż� prace katastralnych
Osnowy specjalne - geodezyjne
osnowy realizacyjne