dr inż. Piotr A
oboga
Ściany w budownictwie
jednorodzinnym
Jak i z czego budować
Budownictwo
Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
pełnej wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
internetowym Czytaj Nas.
R
CIANY W BUDOWNICTWIE JEDNORODZINNYM
Copyright � 2003
ISBN 83-88285-27-0
Wydawnictwo Verlag Dash�fer Sp. z o.o.
ul. Senatorska 12, 00-82 Warszawa
tel.: [phone], fax. [phone]
Copyright � 2011
www.dashofer.pl; www.budinfo.pl
ISBN 978-83-7537-128-4
Redaktor odpowiedzialny: Arkadiusz Krokowski
Wydawnictwo Verlag Dashofer Sp. z o.o.
e-mail: [e-mail]
Al. Krakowska 271, 02-133 Warszawa
tel.: [phone]~05, faks: (22) 829 27 00, 829 27 27
www.dashofer.pl; www.budinfo.pl
Korekta: Profesjonalne biuro korekty EDYTOR
Edycja: Arkadiusz Krokowski
Korekta: Profesjonalne biuro korekty EDYTOR
Skład: Krzysztof Zabielski
Skład: Krzysztof Zabielski
Wszelkie prawa zastrzeżone, prawo do tytułu i licencji jest własnoS
cią Dash�fer Holding Ltd.
Kopiowanie, przedrukowywanie i rozpowszechnianie całoS
ci lub fragmentów niniejszej publikacji,
również na noS
nikach magnetycznych i elektronicznych bez zgody Wydawcy jest zabronione.
Ze względu na stałe zmiany w polskim prawie oraz niejednolite interpretacje przepisów Wydawnictwo
nie ponosi odpowiedzialnoS
ci za zamieszczone informacje.
www.dashofer.pl Copyright 2003 by Dash�fer Holding, Ltd. 2
Copyright � 2011 Wydawnictwo Verlag Dashofer Sp. z o.o. Warszawa 2
INFORMACJE
R
CIANY W BUDOWNICTWIE JEDNORODZINNYM
1. INFORMACJE
1.1. SPIS TRER
CI
1. Informacje .......................................................................................................... 3
1.1. Spis treS
ci ....................................................................................................... 3
1.2. Informacje o autorze ....................................................................................... 4
1.3. Wykaz piktogramów ....................................................................................... 4
2. Wprowadzenie ................................................................................................... 5
2.1. Dane ogólne .................................................................................................. 5
2.2. Trochę teorii .................................................................................................. 6
3. Rodzaje scian w budynkach jednorodzinnych ................................................ 8
4. Materiały do budowy S
cian ............................................................................. 12
5. Obliczenia statyczno-wytrzymałoS
ciowe ....................................................... 40
5.1. Obciążenia .................................................................................................. 23
5.2. Obliczenia statyczno-wytrzymałosciowe ................................................... 27
6. Zagadnienia fizyczne dotyczące S
cian ............................................................ 31
7. Termomodernizacja budynków jednorodzinnych ........................................ 38
8. Ogólne zasady wykonania S
cian ..................................................................... 42
9. Częste błędy ...................................................................................................... 49
10. Z czego budować, czyli odwieczny dylemat inwestora ................................. 51
11. Literatura ......................................................................................................... 53
www.dashofer.pl Copyright 2003 by Dash�fer Holding, Ltd. 3
Copyright � 2011 Wydawnictwo Verlag Dashofer Sp. z o.o. Warszawa 3
INFORMACJE
R
CIANY W BUDOWNICTWIE JEDNORODZINNYM
1.2. INFORMACJE O AUTORZE
Piotr A
oboda  doktor inżynier, konstruktor; od 1972 r. Pracuje na Politechnice
R
ląskiej w Gliwicach w Katedrze Procesów Budowlanych na Wydziale Budownictwa,
obecnie na stanowisku starszego wykładowcy.
Projektant konstrukcji wielu obiektów budowlanych, na stałe współpracujący z grupą
zaprzyjax
nionych architektów.
Specjalizuje się ponadto w zakresie szeroko rozumianej ochrony, renowacji i rewitali-
zacji zabytków architektury ze szczególnym uwzględnieniem konstrukcji drewnia-
nych, szczególnie klasycznych konstrukcji ciesielskich.
Interesuje się ponadto związanymi z trwałoS
cią i destrukcją konstrukcji murowych, ele-
mentów wystroju architektonicznego oraz zagadnieniami mikologicznymi i ochroną
przed korozją biologiczną.
Autor licznych ekspertyz i opracowań projektowych z zakresu rewaloryzacji, ochro-
ny i zabezpieczania elementów konstrukcyjnych w obiektach zabytkowych (m.in.
w Zamku Książąt Pszczyńskich w Pszczynie, Zamku Piastowskim w Brzegu, drew-
nianych koS
ciołach na obszarze R
ląska itp.)
Wykładowca w Podyplomowym Studium Konserwacji Zabytków Architektury i Ur-
banistyki na Wydziale Architektury Politechniki R
ląskiej w Gliwicach.
1.3. WYKAZ PIKTOGRAMÓW:
WSKAZÓWKI
UWAGA
PRZYKŁAD
DEFINICJA
www.dashofer.pl Copyright 2003 by Dash�fer Holding, Ltd. 4
Copyright � 2011 Wydawnictwo Verlag Dashofer Sp. z o.o. Warszawa 4
RODZAJE R
CIAN W BUDOWNICTWIE JEDNORODZINNYM
R
CIANY W BUDOWNICTWIE JEDNORODZINNYM
3. RODZAJE R
CIAN W BUDYNKACH
JEDNORODZINNYCH
R
cianom jako przegrodom pionowym stawia się szereg wymagań, które są podstawą
do ich klasyfikacji.
NajczęS
ciej S
ciany dzieli się:
" ze względu na funkcję konstrukcyjną:
- S
ciany noS
ne (konstrukcyjne),
- S
ciany nienoS
ne (niekonstrukcyjne lub samonoS
ne),
- S
ciany (S
cianki) działowe;
" ze względu na usytuowanie w stosunku do przestrzeni budynku:
- S
ciany zewnętrzne,
- S
ciany wewnętrzne;
" ze względu na usytuowanie w stosunku do poziomu terenu:
- S
ciany przyziemia,
- S
ciany nadziemia,
- S
ciany dachowe (kolankowe, stolcowe, kalenicowe itp.);
" ze względu na konstrukcję:
- S
ciany jednorodne (jednowarstwowe),
- S
ciany wielowarstwowe,
- S
ciany wielowarstwowe z pustką powietrzną,
- S
ciany ażurowe,
- przeszklenia;
" ze względu na materiał konstrukcji S
ciany:
- S
ciany kamienne,
- S
ciany drewniane,
- S
ciany z tworzyw drewnopochodnych,
- S
ciany ceramiczne,
- S
ciany betonowe lub żelbetonowe,
- S
ciany z lekkich betonów komórkowych,
www.dashofer.pl Copyright 2003 by Dash�fer Holding, Ltd. 8
Copyright � 2011 Wydawnictwo Verlag Dashofer Sp. z o.o. Warszawa 8
RODZAJE R
CIAN W BUDOWNICTWIE JEDNORODZINNYM
R
CIANY W BUDOWNICTWIE JEDNORODZINNYM
- S
ciany z wyrobów cementowych, wapiennych i gipsowych,
- S
ciany ze szkła i wyrobów szklanych,
- S
ciany z tworzyw sztucznych,
- S
ciany o konstrukcji mieszanej wielomateriałowej.
Jak wynika z powyższych podziałów, rodzajów S
cian jest wiele, a niektóre wymagają
wyjaS
nienia lub komentarza.
R
ciany na ogół przenoszą obciążenia pionowe, choć niewykluczone są inne rodzaje
obciążeń, np. parcie ziemi na S
ciany przyziemia, parcie lub ssanie wiatru, rozpór od
konstrukcji dachu itp.
Pod pojęciem S
ciany noS
nej rozumieć należy S
cianę, która oprócz funkcji fizycznej
przegrody pełni również funkcje ustroju noS
nego dla innych elementów budynku, np.
stropów, elementów klatek schodowych, dachów, balkonów itp. R
ciana ta przenosi
zatem obciążenia, głównie pionowe, pochodzące od masy własnej oraz od innych ele-
mentów obiektu.
W tym kontekS
cie S
ciana nienoS
na (samonoS
na) przenosi w zasadzie wyłącznie
obciążenia od masy własnej lub co najwyżej dodatkowe obciążenia wynikające
z funkcji usztywnienia.
Odpowiednio S
ciany działowe są w zasadzie wyłącznie przegrodami pionowymi
wewnątrz budynku lub pomieszczenia, o wysokoS
ci nieprzekraczającej wysokoS
ci
kondygnacji i przenoszą stosunkowo niewielkie obciążenia, pochodzące wyłącznie
od masy własnej. W odróżnieniu od dwóch poprzednich S
ciany działowe można
demontować lub przebudowywać bez wpływu na inne elementy konstrukcji.
Przyjęty powszechnie podział na S
ciany noS
ne i samonoS
ne nie w pełni odpowiada
rzeczywistoS
ci. We współczesnych budynkach jednorodzinnych stropy oparte są na
wieńcach obwodowych, co nawet przy ich jednokierunkowym oparciu powoduje od-
działywanie na wieńce, a w konsekwencji i na S
ciany usytuowane równolegle do kie-
runku rozpięcia. Oznacza to, że w przypadku jednokierunkowych zmonolityzo-
wanych stropów opartych na wieńcach obwodowych S
ciana nienoS
na, czyli niebędą-
ca konstrukcyjną podporą tego stropu, jest w rzeczywistoS
ci tym stropem przynajm-
niej w częS
ci obciążona, tracąc tym samym charakter S
ciany samonoS
nej. Aby S
ciana
mogła być uznana za samonoS
ną musi ona być oddylatowana od konstrukcji stropu.
W stropach zmonolityzowanych bez dylatacji podstawowym problemem jest konie-
cznoS
ć oszacowania wielkoS
ci przypadającego na S
cianę, a pochodzącego od stropu
obciążenia. Problem ten można rozwiązać w sposób S
cisły lub uproszczony. W przy-
padku konstrukcji prostych, do jakich zalicza się domy jednorodzinne stosuje się
przeważnie sposób uproszczony. DoS
ć powszechnie stosowaną w takich przypadkach
zasadę przedstawiono na rys. 3.1.
www.dashofer.pl Copyright 2003 by Dash�fer Holding, Ltd. 9
Copyright � 2011 Wydawnictwo Verlag Dashofer Sp. z o.o. Warszawa 9
RODZAJE R
CIAN W BUDOWNICTWIE JEDNORODZINNYM
R
CIANY W BUDOWNICTWIE JEDNORODZINNYM
Rys. 3.1. Zasada rozdziału obciążeń dla stropów zmonolityzowanych opartych na
wieńcach
A  dla stropów opartych jednokierunkowo
B  dla stropów opartych dwukierunkowo
gdzie:
N  S
ciana noS
na stropu z założenia projektowego
Nn  S
ciana nienoS
na nieoddylatowana od stropu
No  S
ciana nienoS
na oddylatowana od stropu
l  rozpiętoS
ć stropu między S
cianami noS
nymi
Obowiązująca norma projektowania konstrukcji murowych [3] dopuszcza obciążanie
nienoS
nych S
cian nieoddylatowanych zastępczym obciążeniem od stropu jako
równomiernie rozłożonym i zdejmowanym z pasma o szerokoS
ci równej 0,30 rozpię-
toS
ci stropu. Dla stropów gęstożebrowych jest to chyba wartoS
ć nieco zawyżona i w
tych przypadkach należałoby przyjmować raczej wartoS
ć równą 1/3 wartoS
ci
obciążenia od stropu na skrajną S
cianę noS
ną.
podział S
cian
Podział na S
ciany zewnętrzne i wewnętrzne nie budzi zastrzeżeń. Kryterium podziału
jest usytuowanie przegrody względem przestrzeni zewnętrznej. Wymagania stawiane
obu rodzajom S
cian różnią się zasadniczo. W przypadku S
cian wewnętrznych
(zwłaszcza dzielących pomieszczenia o podobnym komforcie) są to wymagania
w głównej mierze o charakterze konstrukcyjnym. Wymagania dotyczące szeroko rozu-
mianej izolacyjnoS
ci schodzą w tym przypadku na plan dalszy, może z wyjątkiem
wymagań okreS
lonej izolacyjnoS
ci akustycznej. R
ciany zewnętrzne pełnią funkcję
konstrukcyjną jako S
ciany noS
ne lub samonoS
ne, a ponadto izolacyjną przestrzeni
wewnętrznej od S
rodowiska zewnętrznego.
Podział na S
ciany przyziemia i nadziemia podyktowany jest oddziaływaniem podłoża
budowlanego. Podłoże budowlane, czyli grunt, oddziałuje na S
cianę mechanicznie jako
parcie, powodując jej zginanie lub wypieranie wywołane w tym przypadku zjawiskami
mrozowymi. Oddziaływanie gruntu na S
cianę ma również charakter fizyczny i chemi-
czny, w głównej mierze dzięki wodzie zawartej w nim. R
ciany nadziemia
wymienionym wpływom, bezpoS
rednio nie podlegają.
R
ciany kolankowe są w zasadzie S
cianami zewnętrznymi nadziemia, które oprócz stan-
dardowych oddziaływań podlegają dodatkowo oddziaływaniom od konstrukcji dachu.
www.dashofer.pl Copyright 2003 by Dash�fer Holding, Ltd. 10
Copyright � 2011 Wydawnictwo Verlag Dashofer Sp. z o.o. Warszawa 10
RODZAJE R
CIAN W BUDOWNICTWIE JEDNORODZINNYM
R
CIANY W BUDOWNICTWIE JEDNORODZINNYM
Podział S
cian ze względu na konstrukcję nie wymaga w zasadzie komentarza.
Podstawowe typy S
cian w tym podziale przedstawiono na rys. 3.2. R
ciany te można
zestawiać w dowolnych konfiguracjach materiałowych pod warunkiem uzyskania
pożądanych cech.
Rys. 3.2. Podstawowe typy S
cian w budownictwie
A. S
ciana jednowarstwowa
B. S
ciana wielowarstwowa zewnętrzna bez pustki powietrznej
C. S
ciana wielowarstwowa zewnętrzna z pustką powietrzną
gdzie:
tz, tw  odpowiednio tynk zewnętrzny i wewnetrzny
wm  warstwa muru
wf  warstwa fakturowa (elewacyjna)
i - warstwa izolacji cieplnej
p  pustka powietrzna wentylacyjna
Na rysunku nie przedstawiono S
cianki ażurowej stosowanej obecnie rzadko. Pełni ona
rolę niepełnej przegrody, czyli przepierzenia, i jest stosowana w piwnicach,
pomieszczeniach gospodarczych, a czasami jako podpora elementów dachowych
w stropodachach wentylowanych. R
cianki te wykonywać można w zasadzie z dowol-
nych materiałów nie powinny one być obciążane ponad masę własną.
R
ciany pełniące rolę przeszkleń w domach jednorodzinnych wykonuje się najczęS
ciej
w postaci wielkoformatowej stolarki okiennej dla S
cian zewnętrznych lub z kształtek
szklanych w przypadku S
cian wewnętrznych.
www.dashofer.pl Copyright 2003 by Dash�fer Holding, Ltd. 11
Copyright � 2011 Wydawnictwo Verlag Dashofer Sp. z o.o. Warszawa 11
Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
pełnej wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
internetowym Czytaj Nas.