Audiofilski przetwornik C/A audio
P R O J E K T Y
Audiofilski przetwornik
C/A audio, część 1
AVT-5084
W kilku wcześniejszych
numerach EP przedstawione
zostały r�łne projekty
urządze� audio
przeznaczonych dla
audiofil�w, dla kt�rych wałne
Podczas odtwarzania nagrania Opis og�lny przetworika
jest jak najbardziej naturalne
instrumenty brzmią czysto i natu- Przetwornik jest autonomicz-
brzmienie nagra� muzycznych.
ralnie, znika �hałas� i bez trudu nym urządzeniem z własnym za-
Prezentowany w tym artykule
mołna śledziĘ gr� dowolnego in- silaczem i we własnej obudowie.
przetwornik cyfrowo-analogowy
strumentu. W dobrze znanych na- Jednak model został wykonany
audio naleły właśnie do tej
graniach pojawia si� mn�stwo bez obudowy - wielkośĘ płytki
kategorii urządze�.
szczeg�ł�w, kt�re dotychczas umy- drukowanej wraz z pozostałymi
Osiągni�cie dobrego kały uwadze. Przetwornik jest elementami umołliwia zamonto-
bezlitosny dla kiepsko zrealizowa- wanie jej w obudowie typu �duła
brzmienia wymaga
nych nagra� - ubocznym efektem wieła�, przy czym wygląd obu-
zastosowania dobrej jakości
jego stosowania b�dzie weryfika- dowy naleły indywidualnie do-
element�w i niestety drogich
cja własnej płytoteki zako�czona stosowaĘ do posiadanego zestawu
wzmacniaczy operacyjnych, ale
wyrzuceniem kiepsko nagranych audio.
uzyskany efekt wart jest
płyt (szczeg�lnie tych z napisami: Przetwornik odbiera sygnał
poniesionych wydatk�w.
�nagrania pochodzą z oryginal- cyfrowy audio w formacie SPDIF
Rekomendacje: Jest to
nych płyt analogowych�). przesyłany np. z odtwarzaczy CD,
układ dla �rasowych�
Przetwornik został sprawdzony MD lub magnetofonu DAT prze-
audiofil�w, ceniących
praktycznie i odsłuchany przez wodem koncentrycznym o impe-
naturalne brzmienie
kilka os�b posiadających r�łne dancji 75 &! ze złączami cinch
i dbających o najdrobniejsze odtwarzacze CD, wzmacniacze lub światłowodem ze złączami
i zestawy głośnikowe oraz z od- TOSLINK. Przetwornik jest wy-
szczeg�ły reprodukowanego
twarzaczem MiniDisc i tunerem posałony w trzy grupy wejśĘ cyf-
d�wi�ku. Doskonałe
satelitarnym - opinie o jego rowych, wybierane 3-pozycyjnym
uzupełnienie klasycznego
brzmieniu są bardzo pozytywne. przełącznikiem. W kałdej grupie
zestawu audio lub zestawu
Budowa przetwornika jest tak mołna wybraĘ sygnał z wejścia
kina domowego.
prosta, łe jego wykonanie nie koncentrycznego lub światłowo-
sprawi nikomu wi�kszych trud- dowego (wybieranego drugim, 2-
ności. pozycyjnym przełącznikiem), co
Elektronika Praktyczna 10/2002
14
Audiofilski przetwornik C/A audio
P R O J E K T Y
Audiofilski przetwornik
C/A audio, część 2
AVT-5084
Drugą cz�śĘ artykułu
poświ�camy om�wieniu
montału i uruchomienia
przetwornika. Przedstawiamy
takłe wyniki testu
odsłuchowego
Montał i uruchomienie ramiczne i polipropylenowe, re-
przeprowadzonego przez
Stabilizatory scalone i tranzys- zystory), nast�pnie wlutowaĘ
specjalist� z miesi�cznika
tor mocy naleły przykr�ciĘ z pod- gniazda, stabilizatory przykr�cone
Audio. Jak z niego wynika,
kładkami izolacyjnymi z silikonu do płaskownika, układy scalone
w warunkach amatorskich
(lub z miki z pastą silikonową) i przeka�niki, a jako ostatnie wlu-
mołna zbudowaĘ całkiem
i tulejkami izolującymi śruby do towaĘ kondensatory elektrolitycz-
niezły przetwornik!
płaskownika Al lub Cu wykona- ne (są dosyĘ wysokie i mogą
Rekomendacje: Jest to nego według rys. 8. Schemat utrudniĘ umieszczanie mniejszych
montałowy płytki przetwornika element�w).
układ dla �rasowych�
przedstawiono na rys. 9. Jego Przełącznik S1 jest przełączni-
audiofil�w, ceniących
montał nie wymaga specjalnych kiem 1-biegunowym 3-połołenio-
naturalne brzmienie
zabieg�w. wym, a S2 - 1-biegunowym 2-
i dbających o najdrobniejsze
Najlepiej zacząĘ montał od połołeniowym. Rodzaj przełączni-
szczeg�ły reprodukowanego
wlutowania element�w o niewiel- k�w jest dowolny - naleły tylko
d�wi�ku. Doskonałe
kich rozmiarach (kondensatory ce- dobraĘ pasujące do planowanej
uzupełnienie klasycznego
zestawu audio lub zestawu
kina domowego.
Rys. 8. Płaskownik-radiator do zamocowania stabilizatorów napięcia.
Elektronika Praktyczna 11/2002
39
Audiofilski przetwornik C/A audio
Wyniku testu odsłuchowego
Idea Próby praktyczne Z pokonaniem Pioneera DV-747 nie po-
Przyznam, że do testów odsłuchowych Urządzenie przetwarza sygnały PCM poda- szło konwerterowi już tak dobrze. Przede
przystąpiłem z mieszanymi uczuciami. wane z wyjS
ć cyfrowych CD lub DVD na gniazda wszystkim należy stwierdzić, że SACD i DVD-
Przyczyną tego nie był jednak wygląd urzą- S
wiatłowodowe albo koncentryczne (chcąc A dysponują potencjałem jakoS
ciowym, do
dzenia, bo widziałem znacznie bardziej eks- uzyskać możliwie najlepsze efekty, wykorzysta- którego przeciętnym konwerterom PCM jest
trawaganckie konstrukcje. Chodziło raczej łem to drugie) na stereofoniczny sygnał audio. bardzo daleko. Przetwornik nie potrafi więc
o zasadnoS
ć jego użycia w przeciętnym sys- Ponieważ nie znam wartoS
ci rynkowej testowa- zaoferować dynamiki, przestrzennoS
ci i natu-
temie audio. nego urządzenia, więc do porównania (i trans- ralnoS
ci, która charakteryzuje DVD-A i SACD
Dlaczego? Ano dlatego, że obecnie produ- portu) użyłem x
ródeł o zróżnicowanych możli- z DV-747. Sprawdzenie konwertera z DVD-A
cenci urządzeń dekodujących korzystają z co- woS
ciach sonicznych. Za typowy, ale solidny, PCM 24/192 nie było możliwe, bo taki sygnał
raz lepszych przetworników, odbiorników i fil- low-end posłużył NAD-C521, w którym produ- cyfrowy nie jest dostępny na standardowych
trów cyfrowych opracowywanych przez firmy cent użył konwertera Burr-Browna PCM1710 wyjS
ciach cyfrowych koncentrycznych
elektroniczne dla potrzeb techniki DVD. (przetwornik delta-sigma) i wzmacniaczy ope- i S
wiatłowodowych.
W efekcie, współczesne odtwarzacze DVD lub racyjnych Philipsa NEE5532. Nieco wyżej zna- Pioneer gra zimno i dynamicznie na CD
CD dysponują znakomitymi procesorami, któ- lazł się multistandardowy Pioneer DV-747 16/44,1. Wydawało się więc, że będzie dla
re jeszcze dwa lata temu można było znalex
ć z przetwornikiem CS4392. Dla spokoju sumie- naszego konwertera dobrym urządzeniem od-
jedynie w modelach z bardzo  wysokich nia posłużyłem się również nowym CD proceso- niesienia. Okazało się, że przetwornik gra zde-
półek. Dzięki temu parametry tanich produk- rem Madrigal Audio Labs - Mark Levinson No cydowanie bardziej masywnie i koherentnie
tów zostały bardzo wyS
rubowane, a stosowa- 390S, w którym użyto układów Analog Devices niż DV-747. Przy dobrej ekspozycji szczegó-
nie zewnętrznych konwerterów C/A stało się AD1853 należących do nowej generacji prze- łów, S
rednie tony były bardzo potężne, zary-
anachroniczne. OczywiS
cie mowa o urządze- tworników delta-sigma. Dla porządku: NAD sowane grubymi konturami i dysponowały
niach niższej i S
redniej klasy, bo wS
ród pro- C521 kosztuje 1400 zł, Pioneer DV-747 6000 zł, właS
ciwym wypełnieniem. Podczas odsłuchu
duktów klasy hi-end rozdzielenie transportu a ML 390S ok. 40000 zł. Ze x
ródłami współpra- Pioneera jasnoS
ć dx
więkowa nie pozwalała do
i przetwornika jest stosowane bardzo często. cował wzmacniacz zintegrowany ML No 383 końca cieszyć się możliwoS
ciami dynamicz-
Zmierzam do tego, że jeS
li testowanego i kolumny B&W N803. Połączenia wykonano nymi. Testowany konwerter wykazuje, że ma-
urządzenia nie można sklasyfikować w klasie hi- przewodami Kimber Kable Silver Link (kabel dla sywniejsza dawka informacji - przy dobrej dy-
end, to jego zastosowanie w domowym syste- sygnału cyfrowego), 8TC (głoS
nikowe) oraz namice - daje bardziej spektakularne efekty.
mie staje się bardzo dyskusyjne. Nie spodzie- Madrigal Audio Labs CZ Gel (kabel dla sygnału Podczas gdy DV-747 generował zaledwie po-
wam się bowiem, że audiofil posiadający CD za analogowego). prawne stereofoniczne efekty przestrzenne, to
1500 zł lub DVD za 2000...2500 zł zdecyduje się Dx
więk z testowanego konwertera miał konwerter dawał sobie dużo lepiej radę z tym
na próbę poprawy jakoS
ci za pomocą zewnęt- lepszą jakoS
ć od brzmienia z NAD-C521. Róż- wyzwaniem. Z kolei Pioneer pokonywał wy-
rznego konwertera. Bardziej prawdopodobny nica nie była jednak przygniatająca. NAD-C521 rax
nie testowany przetwornik pod względem
jest scenariusz, w którym testowane urządzenie charakteryzuje się lekko niespokojnym S
rod- analitycznoS
ci - dx
więki z DV-747 były dużo
służyć będzie jako interfejs w systemie z dużą kiem, odzywającym się mocniejszymi akcen- bardziej uporządkowane w każdym podzakre-
liczbą x
ródeł sygnałów cyfrowych. Takie urzą- tami w miejscu, gdzie kończą się podstawowe sie pasma.
dzenia jak tuner satelitarny, serwer HDD czy informacje, a zaczynają wysokotonowe szcze- Zastosowanie CD procesora No 390S po-
magnetowid VCR/HDD posiadają zazwyczaj góły. Nasz konwerter uspokaja scenę, oscylu- kazało niestety, że konwerter nie będzie zali-
konwertery C/A o żenująco niskiej jakoS
ci, ale jąc w stronę podwyższenia agresywnoS
ci czany do najwyższej grupy produktów cyfro-
mają również wyjS
cia cyfrowe. S
rodka, zamiast obniżenia ekspresji góry. Ca- wych. Mark Levinson w każdym aspekcie
Pozostaje jeszcze jedno popularne łoS
ci wychodzi to na dobre, scena staje się bar- dx
więkowym okazał się urządzeniem o
urządzenie  dx
więkotwórcze , którego prak- dziej realistyczna, instrumenty dostają ostrych dx
więku znacznie bardziej zbliżonym do natu-
tycznie nie da się słuchać. Mówię o pececie. barw, a akcenty nabierają dynamiki i mocy. ralnego.
Komputerowcy gromadzą niezliczone iloS
ci Uwypukla się również głęboki i dobrze kontro-
nagrań na swoich maszynach, a najłatwiej- lowany bas. Za poS
rednictwem testowanego Podsumowanie
szym sposobem ich odtworzenia na kolum- urządzenia uderzenia są znacznie twardsze Testowany przetwornik na pewno nie
nach jest przepuszczenie analogowego sygna- i bardziej sprężyste, co pobudza rytm i zdaje może zastąpić częS
ci dekodującej hi-endo-
łu przez zwyczajny wzmacniacz akustyczny. się nieco przyspieszać każdą akcję. Ponieważ wych odtwarzaczy. Jego zastosowanie jest
Co zrobić, by nasz konwerter C/A przemienić jestem przekonany, że naturalne brzmienie jest również mocno dyskusyjne w przypadku
w domowy interfejs C/A? Na przykład dodać raczej szorstkie, mogę więc stwierdzić, że kon- S
redniej klasy CD (Pioneer DV-747),
złącze USB. Kilku producentów już oferuje sys- werter dysponuje bardziej neutralnym dx
wię- o DVD-A i SACD nie wspominając. Z tego
temy stereofoniczne ze wspomnianym kiem niż - przecież nie byle jakie - przetworniki wynika, że najlepszym pomysłem byłoby
interfejsem. Z pewnoS
cią zastosują go lada PCM1710 zastosowane w NAD. W tym miejs- dostosowanie urządzenia do potrzeb popu-
moment giganci AV, których urządzenia posia- cu niezbędne jest wyjaS
nienie, że usłyszane larnych domowych urządzeń po to, by ko-
dają przecież procesory kilkukrotnie szybsze różnice były istotne przy zastosowaniu rzystając z ich wyjS
ć cyfrowych (o ile takie
niż w najnowszych komputerach osobistych. zestawu wzmacniacz/kolumny No 383/N803. mają), zagrać dx
więkiem znacznie bardziej
Póki jednak to nie nastąpiło, warto zastanowić Natomiast w konfiguracji z PM-7000 marki precyzyjnym niż przy użyciu urządzeń ana-
się, czy nie jest to okazja zaistnienia na rynku Marantz i zespołami głoS
nikowymi ESA Conti- logowych.
dla wielofunkcyjnego konwertera C/A. nuum 2, różnica była trudna do uchwycenia. Grzegorz Rogóż, Audio
" " " " " " " " "
Elektronika Praktyczna 11/2002
40
Audiofilski przetwornik C/A audio
wyłącznika sieciowego (typ wy-
łącznika r�wnieł naleły dobraĘ
do zastosowanej obudowy - wał-
ne jest tylko, by był przystoso-
wany do załączania napi�cia
zmiennego 220V i spełniał wymo-
gi bezpiecze�stwa). Uzwojenie
wt�rne transformatora TR1 naleły
dołączyĘ przewodami do punkt�w
TR1_1 i TR1_2. Transformator TR2
(TS6/27) posiada 3 uzwojenia
wt�rne z jednym wsp�lnym ko�-
cem (wyprowadzenie 6). Na
dw�ch uzwojeniach jest napi�cie
skuteczne ok. 14V (wyprowadze-
nia 7 i 8), a na trzecim - ok. 7V
(wyprowadzenie 5). Wyprowadze-
nie 6 (wsp�lne) dołączyĘ do pun-
ktu TR2_3, wyprowadzenie 5 (7V)
do punktu TR2_4, a wyprowadze-
nia 7 i 8 (14V) odpowiednio do
punkt�w TR2_1 i TR2_2. Podłą-
czenie diod świecących naleły
wykonaĘ zgodnie ze schematem
elektrycznym.
Po prawidłowym wykonaniu
montału element�w na płytce
drukowanej i prawidłowym podłą-
czeniu transformator�w, przełącz-
nik�w i diod świecących prze-
twornik nie wymaga ładnej regu-
lacji i jest gotowy do pracy.
Andrzej Stelmach
Wzory płytek drukowanych w for-
macie PDF są dost�pne w Internecie
pod adresem: http://www.ep.com.pl/
?pdf/listopad02.htm oraz na płycie
CD-EP11/2002B w katalogu PCB.
Rys. 9. Rozmieszczenie elementów na płytce drukowanej
(widok zmniejszony do 65%)
obudowy. Przełącznik wejśĘ S1 i S2_2 do styk�w wyboru kabel
naleły podłączyĘ przewodami - koncentryczny/światłow�d.
punkt lutowniczy S1_0 na płytce Rozmieszczenie transformato-
drukowanej do ślizgacza, a S1_1, r�w sieciowych TR1 i TR2 w obu-
S1_2 i S1_3 do styk�w wybiera- dowie jest dowolne (w miar�
jących odpowiednie wejścia. Po- wolnego miejsca). Uzwojenia pier-
dobnie naleły dołączyĘ przełącz- wotne transformator�w TR1 i TR2
nik S2 - S2_0 do ślizgacza, a S2_1 naleły podłączyĘ r�wnolegle do
Elektronika Praktyczna 11/2002
41
Audiofilski przetwornik C/A audio
Rys. 1. Schemat bloku wejść
w sumie umołliwia podłączenia koncentrycznym 75 &! z wtykami koncentryczne, a dioda LED105 -
do 6 r�łnych urządze� wejścio- CINCH (gniazda GN101, GN102, światłowodowe.
wych. GN103) lub światłowodem plasti-
Odtworzony sygnał analogowy kowym typu TOSLINK (odbiorni- Odbiornik sygnału SPDIF
obu kanał�w stereofonicznych jest ki typu TORX173 - US101, US102, Schemat bloku odbiornika
podawany, po odfiltrowaniu nie- US103). Wyb�r aktywnego wejścia SPDIF przedstawiono na rys. 2.
połądanych pozostałości procesu dokonywany jest przełącznikiem Sygnał SPDIF jest podawany
przetwarzania, na wyjściowe S1, kt�ry załącza odpowiedni z wybranego gniazda na wejście
gniazda cinch. Poziom sygnału przeka�nik (P101, P102 lub P103), układu scalonego US201 (CS8412
wyjściowego (2VRMS) wystarczy do a wyb�r rodzaju przewodu trans- firmy Crystal Semiconductor) b�-
wysterowania kałdego wzmacnia- misyjnego dla danego wejścia dącego odbiornikiem i dekoderem
cza mocy. (przew�d koncentryczny lub sygnału SPDIF. Układ CS8412 był
światłow�d) - przełącznikiem S2 juł opisany w EP (artykuł
Opis układu (przełącza przeka�nik P104). Po- �Wzmacniacz audio z wejściem
Wejścia sygnału SPDIF danie napi�cia +5V na jeden cyfrowym� - EP7, 8 i 9/2001).
Schemat bloku wejśĘ cyfro- z przeka�nik�w powoduje r�wno- Jest przystosowany do odbioru
wych przedstawiono na rys. 1. cześnie zaświecenie odpowiedniej danych pr�bkowanych z cz�stot-
Przetwornik posiada 3 wejścia cyf- diody (LED101, LED102 lub liwością 32, 44,1 i 48 kHz i za-
rowe dla sygnału SPDIF - do LED103) wskazującej numer wy- wierających od 16 do 24 bit�w
kałdego z nich mołna podaĘ syg- branego wejścia. Dioda LED104 w kałdej pr�bce. Synchronizacj�
nał SPDIF ze �r�dła przewodem wskazuje, łe wybrane jest wejście układu CS8412 do cz�stotliwości
Elektronika Praktyczna 10/2002
15
Audiofilski przetwornik C/A audio
Rys. 2. Schemat bloku odbiornika SPDIF
danych wejściowych zapewnia - bit C3 (wyprowadzenie 3) wska- ten został wykorzystany do za-
wbudowana p�tla PLL. W zaleca- zuje na obecnośĘ lub brak pre- łączenia deemfazy w przetwor-
nej przez producenta aplikacji emfazy w transmitowanym syg- niku CS4390 tylko dla cz�stot-
CS8412 zmienione zostały war- nale audio. Preemfaza stosowa- liwości pr�bkowania 32 kHz
tości element�w filtru PLL - na jest cz�sto w transmisjach (oczywiście tylko wtedy, gdy
R201 (470 &! zamiast 1 k&!) i C201 sygnał�w radiowych i TV-NI- sygnał wejściowy ma wprowa-
(68 nF zamiast 47 nF). Zmiana CAM (cz�stotliwośĘ pr�bkowa- dzoną preemfaz�),
ta powoduje zaw�łenie zakresu nia 32 kHz), a bardzo spora- - bit C1 (wyprowadzenie 5) syg-
pracy p�tli PLL (ale i tak jest on dycznie w zapisie na płytach nalizuje typ otrzymywanych da-
wystarczający do synchronizacji), CD lub taśmach DAT, wi�c bit nych - audio (C1=1) lub nie-
zmniejszając ewentualne zakł�ce-
nia typu jitter. Dodatkowo, takie
wartości R201 i C201 umołliwia-
ją zastosowanie układu CS8414
zamiast CS8412 w razie trudności
z jego zakupem. Oba elementy
(kondensator i rezystor) muszą
byĘ elementami o dobrych para-
metrach i dułej stabilności. Na
wyjściach układu CS8412 dost�p-
ne są zdekodowane sygnały da-
nych oraz sygnały taktujące ko-
nieczne do sterowania układem
scalonym przetwornika cyfrowo-
analogowego - SDATA, SCLK,
LRCK, MCLK. Dodatkowo wyko-
rzystano niekt�re bity kontrolne
odczytywane przez CS8412 z ode-
branych danych:
Rys. 3. Schemat blokowy układu CS4390
Elektronika Praktyczna 10/2002
16
Audiofilski przetwornik C/A audio
niacz r�łnicowy sumujący oba
sygnały kałdego kanału (US401
i US403). Pozwala to dodatkowo
usunąĘ szumy, zniekształcenia
i stałe napi�cie podkładu wyst�-
pujące w pojedynczym sygnale.
Dzi�ki temu, łe nie trzeba sepa-
rowaĘ napi�cia stałego od wyj-
ścia, cały tor wyjściowy wykona-
no jako stałoprądowy bez sepa-
rujących kondensator�w, kt�rymi
są najcz�ściej kondensatory elek-
trolityczne, a te mają bardzo wie-
le wad - np. zalełnośĘ pojemnoś-
ci od napi�cia polaryzującego
(czyli od przenoszonego sygnału),
od temperatury itd.
Filtr wyjściowy
Odtworzony sygnał analogowy
�oczyszczany� jest z wyłszych
harmonicznych pozostałości prze-
twarzania przez filtr aktywny
drugiego rz�du o charakterystyce
Rys. 4. Schemat bloku przetwornika C/A
Bessela i cz�stotliwości granicz-
nej 52,32 kHz, zbudowany ze
audio (C1=0). Stan tego bitu przetwarzający dane 16-, 18-, 20- znakomitych wzmacniaczach ope-
pozwala załączyĘ wyciszanie i 24-bitowe o cz�stotliwości pr�b- racyjnych OPA627 firmy Burr-
przetwornika przy pr�bie od- kowania 32, 44,1 lub 48 kHz. Brown. Filtr Bessela wybrany
tworzenia np. płyty CD-ROM Układ CS4390 odtwarza sygnał został ze wzgl�du na lepsze
(wi�kszośĘ tanich odtwarzaczy analogowy d�wi�ku ze znakomitą właściwości nił popularny i naj-
odtwarza takie płyty - wynik jakością i stosowany jest w sprz�- cz�ściej stosowany filtr Butter-
niesprawdzania stanu bitu C1 cie wysokiej klasy - np. odtwa- wortha: mniejsze zniekształcenie
przez procesor sterujący odtwa- rzacze CD Meridian 508-24, Creek odpowiedzi na sygnały impulso-
rzaczem CD), CD 43 lub przetwornik C/A Leh- we oraz mniejsze zmiany fazy
- bit ERF (wyprowadzenie 25) man Audio DAC+. sygnału w paśmie przenoszenia.
wskazujący błąd w transmisji da- Wejścia DIF0, DIF1 i DIF2 słu- Ponadto, pr�by odsłuchowe wy-
nych, łą do ustawiania formatu danych kazały zdecydowanie lepszą ja-
- bit VERF (wyprowadzenie 28) wejściowych zgodnie z opisem za- kośĘ d�wi�ku przy zastosowaniu
wskazujący błąd w transmisji da- wartym w tab. 1. filtru Bessela nił Butterwortha.
nych lub bł�dne dane w odebra- Schemat elektryczny bloku Wartości element�w filtru zostały
nej ramce. przetwornika C/A przedstawiono dobrane za pomocą programu
Bity C1, ERF i VERF dekodo- na rys. 4. W prezentowanym �Filterlab� firmy Microchip - pro-
wane są przez bramki NOR - urządzeniu przetwornik odbiera gram dost�pny pod adresem:
US202 (CD4025). W wypadku wy- dane w formacie 6 - standard I2S, http://www.microchip.com/1010/
stąpienia bł�d�w w odbieranych ramka zwierająca 16, 18, 20 lub pline/tools/analog/software/flab/
danych, lub gdy dane te nie 24 bity danych. Taki sam format index.htm, publikujemy go takłe
zawierają pr�bek audio, nast�puje został ustawiony za pomocą wejśĘ na płycie CD-EP10/2002B.
wyciszenie wyjśĘ przetwornika M0, M1, M2 i M3 w układzie Elementy kształtujące cha-
CS4390. Jełeli odbierane są dane CS8412 dla jego danych wyjścio- rakterystyk� filtru to R405
bez bł�d�w, to świeci si� dioda wych. Umołliwia to elastyczną (5,49 k&!), R406 (17,4 k&!), C409
LED201 (r�wnieł w przypadku prac� przetwornika z danymi od (150 pF) + C417 (22 pF) i C410
gdy dane nie są audio). 16 do 24 bit�w. Sygnał
AUTO_MUTE zapewnia wycisze-
Tab. 1.
Przetwornik C/A nie wyjśĘ przetwornika przy bra-
DIF0 DIF1 DIF2 FORMAT
Uproszczony schemat blokowy ku sygnału wejściowego. Wyjście
0 0 0 0
układu CS4390 przedstawiono na sygnału analogowego z przetwor-
1 0 0 1
rys. 3. Jako przetwornik cyfrowo- nika jest symetryczne (2 sygnały
0 1 0 2
analogowy zastosowano bardzo kałdego kanału o amplitudzie ok.
dobry układ CS4390 firmy Crystal 1V i przeciwnych fazach dost�p- 1 1 0 3
Semiconductor. Jest to wysokiej ne na wyprowadzeniach 13 i 14 0 0 1 4
klasy przetwornik audio typu del- oraz 17 i 18 układu CS4390),
1 0 1 5
ta-sigma o rozdzielczości 24 bit�w, zatem pierwszym stopniem ana- 0 1 1 6
z wbudowanym filtrem cyfrowym, logowym powinien byĘ wzmac-
1 1 1 kalibracja
Elektronika Praktyczna 10/2002
17
Audiofilski przetwornik C/A audio
Rys. 5. Schemat filtrów wyjściowych
Rys. 6. Schemat zasilaczy części cyfrowej
Elektronika Praktyczna 10/2002
18
Audiofilski przetwornik C/A audio
ci. PojemnośĘ wyliczona wynosi
180 pF, ale naleły uwzgl�dniĘ
pojemnośĘ wejściową wzmacnia-
czy OPA627 - 7 do 8pF. Zasto-
sowane zostały kondensatory po-
lipropylenowe o dobrej stabilnoś-
ci parametr�w i r�wnieł stabilne
rezystory. Tolerancja pojemności
i rezystancji wynosi 1% - jak
stwierdzono przy odsłuchach
dobranie wartości jak najmniej
odbiegających od obliczonych ma
bardzo dułe znaczenie dla �prze-
jrzystości� otrzymanego obrazu
d�wi�kowego. Cz�stotliwośĘ gra-
niczna filtru wynosi 52320 Hz
i dobrana została tak, aby uzu-
pełniĘ działanie filtru wbudowa-
nego w struktur� CS4390.
Wzmacniacz OPA627 wybrany
został po pr�bach odsłuchowych
kilku typ�w wzmacniaczy (np.
TL071, NE5532, NE5535, OPA134)
i daje najlepsze efekty - najbar-
dziej naturalne i zr�wnowałone
brzmienie, precyzyjną lokalizacj�
Rys. 7. Schemat zasilaczy części analogowej
�r�deł w obrazie stereofonicznym,
(330 pF) - odpowiednio w drugim r�w (C409+C417 i C415+C418) wrałenie gł�bi i wspaniałą anali-
kanale R413, R414, C415+C418 o łącznej pojemności 172 pF tycznośĘ. Uzyskane brzmienie
i C316. Zastosowanie 2 r�wno- wynika z trudności w nabyciu w pełni rekompensuje znaczną ce-
legle połączonych kondensato- kondensatora o takiej pojemnoś- n� tego wzmacniacza.
WYKAZ ELEMENTÓW
C205, C206, C303, C304, C505, D101...D104, D501: BYV26A lub
Rezystory
C509, C513, C517, C522, C527, podobne
R101...R103: 75&!
C531: 4700�F/16V
LED101...LED103: zielone
R104...R106: 330&!
C401, C402: 6800 F/16V
LED104: żółta
R107, R108: 270&!
C409, C415: 150pF/1%
LED105: czerwona
R201: 470&!/1%
polipropylenowy
LED201: niebieska
R205: 1k&!
C410, C416: 330pF/1%
Różne
R206: 22k&! polipropylenowy
Dławiki typ HM50 firmy
R401...R404, R409...R412: 10,0k&!/1% C417, C418: 22pF/1% polipropyle-
Bi-Technologies
nowy
R405, R413: 5,49k&!/1%
L101...L103, L503: 100�H
C501, C503, C507, C529: 4700�F/
R406, R414: 17,4k&!/1%
L202, L401, L402: 4,7mH
16V
R408, R416: 36&!/1% L203, L301: 2,2mH
C511: 2200�F/16V
L302: 3,3mH
R501, R502: 20&!/1/4W
C515: 2200�F/10V
L303, L501, L502: 10�H
R503: 10&!/1/4W
C519, C524: 4700�F/25V
płaskownik Al lub Cu 145x20
R506: 33&!/1/4W
C533: 10nF ceramiczny
grubość minimum 3 mm
R507: 68&!
C534: 100pF ceramiczny
podkładki silikonowe TO220 (7 szt.)
R508: 2,00k&!/1%
Półprzewodniki
tulejki izolacyjne M3 (7 szt.)
R509: 4,70k&!/1%
US101, US102, US103: TORX173
śruby M3x10 (7 szt.)
R510: 1,50k&!/1%
US201: CS8412
nakrętki M3 (7 szt.)
R511, R513: 2,20k&!/1%
US202: CD4025
S1: 3-położeniowy
R512, R514: 249&!/1%
US301: CS4390
S2: 2-położeniowy
Kondensatory US401...US404: OPA627
GN101...GN103: CINCH
C101...C103, C202, C204, C301, US501, US502, US504, US505,
pojedyncze do druku
US515: LM340T-5
C302, C403...C408, C411...C414,
GN401: CINCH podwójne do druku
C502, C504, C506, C508, C510, US503: �A723
TR1: TS 4/22
C512, C514, C516, C518, C520, US506: LM317
TR2: TS 6/27
C521, C523, C525, C526, C528,
US507: LM337
P101...P104: TQ2-2M-5V
C530, C532: 100nF ceramiczny
T201: BC546 lub podobny npn
(Matsushita) lub TQ2-5-5V (NAIS)
C104, C203: 10nF polipropylenowy
T501: BD140 lub podobny pnp
lub G6H-2-100-5 (Omron) lub
C201: 68nF/1% polipropylenowy AZ850-5 (Zettler)
M501, M502: GBL06 lub podobny
Elektronika Praktyczna 10/2002
19
Audiofilski przetwornik C/A audio
Po filtrze sygnał audio podawa- zakł�ce� obecnych w sygnale regowym tranzystorem mocy PNP
ny jest na standardowe gniazda SPDIF i zakł�ce� powstających zmniejszającym obciąłenie termicz-
CINCH tylko przez rezystory 36 &! w poszczeg�lnych stopniach cyf- ne układu �A723. Obwody masowe
(R408, R416) ograniczające obcią- rowych urządzenia. Zastosowane poszczeg�lnych stopni odseparowa-
łenie wzmacniaczy w wypadku są 2 transformatory sieciowe - ne są od siebie dławikami 10 �H.
zwarcia wyjścia do masy. Poziom jeden (TR2) zasila stopnie analo- Stabilizatory scalone oraz tranzys-
sygnału umołliwia wysterowanie gowe (OPA627 i cz�śĘ analogową tor mocy PNP są dla lepszego
dowolnego wzmacniacza mocy CS4390), drugi (TR1) pozostałe odprowadzenia ciepła i wyr�wna-
m.cz. Schemat bloku filtr�w wyj- stopnie cyfrowe przetwornika. Na- nia ich temperatury zamocowane
ściowych przedstawiono na rys. 5. pi�cie zasilania kałdego ze stopni na płaskowniku aluminiowym.
stabilizowane jest przez oddzielny Andrzej Stelmach
Blok zasilania stabilizator scalony i filtrowane
Schematy zasilaczy poszczeg�l- przez filtry LC z dułymi pojem- Wzory płytek drukowanych w for-
nych stopni pokazano na rys. 6 nościami i indukcyjnościami. macie PDF są dost�pne w Internecie
i 7. Duło uwagi poświ�cono za- Napi�cie zasilania p�tli PLL pod adresem: http://www.ep.com.pl/
pobiełeniu przedostawaniu si� do w CS8412 stabilizowane jest przez ?pdf/pazdziernik02.htm oraz na płycie
wyjściowego sygnału analogowego precyzyjny stabilizator �A723 z sze- CD-EP10/2002B w katalogu PCB.
Elektronika Praktyczna 10/2002
20