Sieci telekomunikacyjne 
zarz dzanie sieciami i
elementami sieci
mgr in . Rafał Watza
Katedra Telekomunikacji AGH
']L NL XSU]HMPR FL SURI $ -DMV]F]\ND
']L NL XSU]HMPR FL SURI $ -DMV]F]\ND
Al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków, Polska
tel. [phone], fax [phone]
e-mail: [e-mail]
Wprowadzenie
" Istota, potrzeba i cele zarz dzania
" Główne funkcje systemów zarz dzania
sieciami
" Zarz dzanie oparte na SNMP
" Sieci TMN
" Zarz dzanie usługami
" Problemy i trendy
" Podsumowanie

� Rafał Watza [e-mail]
Definicja zarz dzania sieciami
Zarz dzanie sieciami jest procesem
Zarz dzanie
planowania, organizowania,
nadzorowania oraz sterowania
zasobami sieci (elementami sieci) w
celu efektywnego wiadczenia usług
u ytkownikom

� Rafał Watza [e-mail]
Cele zarz dzania sieciami
" Umo liwienie elementom sieci spełniania
ich funkcji (np. wprowadzanie danych i ich
przesyłanie, współdzielenie zasobów
i danych)
" Efektywne wykorzystanie sieci
" Sterowanie zło onymi sieciami zawieraj cymi
heterogeniczny sprz t
i oprogramowanie
" Oferowanie usług:
� o najwy szej jako ci
� o najni szym mo liwym koszcie

� Rafał Watza [e-mail]
Przykłady
" Koszty uszkodzenia du ej centrali telefonicznej
Jaka b dzie utrata przychodu z powodu wył czenia
centrali (na skutek bł du w oprogramowaniu) o
pojemno ci 50 000 NN
na 4 godziny w okresie du ego ruchu?
" Koszty przerwania kabla z systemem transmisyjnym
SDH STM-256
Jaka b dzie utrata przychodu, przy zało eniu, e
wszystkie kanały s kanałami telefonicznymi oraz e
czas wył czenia wynosi 1 h, a system transmisyjny
jest silnie obci ony?

� Rafał Watza [e-mail]
Zarz dzanie sieciami przez
operatorów telekomunikacyjnych
" Liberalizacja rynku telekomunikacyjnego oznacza
konkurencj (inni operatorzy)
i regulacj (np. UE)
" Zwi kszaj cy si wpływ wymaga rynku na
operatorów; klienci oczekuj wysokiej jako ci usług,
szybkiej reakcji operatorów
i szerokiego zakresu usług i produktów
" Operatorzy s zmuszeni do:
� obni enia kosztów
� poprawy obsługi klientów
� poradzenia sobie ze zmniejszaj cym si udziałem w rynku
i wzrostem jego wielko ci
� wprowadzania nowych usług

� Rafał Watza [e-mail]
� skrócenia czasu dostarczania usług
Skala systemów zarz dzania
" Niektórzy operatorzy z USA (RBOCs) podaj , e stosowane
przez nich oprogramowanie zarz dzania zawiera ok. 60
milionów linii kodu!
Zakładaj c produktywno ć 40 linii/dzie
i 250 dni/rok otrzymujemy 6000 osobolat nakładów pracy!
" W %7 stosuje si ponad 1000 systemów zarz dzania, ponad
10 platform sprz towych (IBM, SUN, PC,...), ponad 15
j zyków programowania (C, COBOL, SQL,...), ponad 15
systemów operacyjnych (IBM MVS, UNIX, MS-DOS,...)
" 635,17 (USA) podaje, e 50% jego kosztów, to koszty
systemów zarz dzania

� Rafał Watza [e-mail]
Fazy automatyzacji zarz dzania
Zarz dzanie Cz ciowa Przeprojektowanie Procesy
r czne automatyzacja procesów automatyczne
Wolne Niektóre
Nieefektywne procesy przeprojektowane
Pracochłonne pod k tem współpracy
Nieelastyczne mi dzy systemami
Procesy zautoma-
Zautomatyzowanie
tyzowane; brak
niektórych procesów
powi za r cznych;
r cznych; r czne
Natychmiastowa
zarz dzanie na styku
dostawa usług
systemów
" Automatyzacja procesów wymaga integracji systemów
" Systemy zarz dzania mog być zintegrowane tylko przy
istnieniu standardów dotycz cych styków

� Rafał Watza [e-mail]
Obszary funkcjonalne
zarz dzania
" Zarz dzanie konfiguracj
identyfikowanie i instalowanie zasobów oraz sterowanie nimi
" Zarz dzanie wydajno ci
ocena efektywno ci funkcjonowania zasobów, zarz dzanie
ruchem i jako ci obsługi
" Zarz dzanie rozliczeniami
pomiary u ytkowania zasobów, naliczanie opłat
" Zarz dzanie bezpiecze stwem
ochrona zasobów i danych, które s przez te zasoby
wymieniane
" Zarz dzanie uszkodzeniami
wykrywanie, izolowanie i naprawa nieprawidłowo
funkcjonuj cych zasobów

� Rafał Watza [e-mail]
Przykład: zarz dzanie ł czami
dzier awionymi
" danie dostarczenia ł cza dzier awionego
� wyszukanie dost pnych ł czy (K)
� przydzielenie ci gu ł czy (K)
" Monitorowanie u ywanego ł cza (U, R, W)
" Je li wykryte zostanie uszkodzenie:
� lokalizowanie uszkodzenia (U)
� znalezienie drogi obej ciowej (K)
" Przesyłanie rachunków (R)
" Szyfrowanie danych na yczenie klienta (B)

� Rafał Watza [e-mail]
Warstwy zarz dzania
Zarz dz.
przedsi b.
Zarz dzanie
usługami
Zarz dzanie sieci
Zarz dzanie elementami
sieci

� Rafał Watza [e-mail]
Główne funkcje zarz dzania
sieciami
" Przechowywanie i modelowanie
informacji zarz dzania
" Przesyłanie informacji zarz dzania
" Przetwarzanie informacji zarz dzania

� Rafał Watza [e-mail]
Poj cie modelu zarz dzanego
Operacje
Rzecz.
Obiekt
zasób
zarz dzany
Meldunki
Granica
obiektu

� Rafał Watza [e-mail]
Projektowanie obiektowe
" Obiekt
� dane + metody (funkcje)
� komunikacja z obiektem odbywa si za po rednictwem
komunikatów
" Obiekt jest wyst pieniem (instancj ) swojej klasy
" Klasa jest ogóln definicj obiektów o wspólnych
wła ciwo ciach
" Dziedziczenie: przekazywanie elementów definicji
mi dzy klasami
� specjalizowanie
� generalizowanie

� Rafał Watza [e-mail]
Cechy podej cia obiektowego
" Enkapsulacja
Wewn trzne działanie obiektu nie jest widziane
poza jego granicami, z wyj tkiem przypadku gdy
wymagania zarz dzania na to pozwalaj . Wszystkie
operacje wykonuje si przez przesyłanie wiadomo ci
do obiektów zarz dzanych
" Dziedziczenie i specjalizacja
Dziedziczenie umo liwia zdefiniowanie klasy
obiektów przez specjalizowanie klasy bardziej
ogólnej. Specjalizacji dokonuje si przez dodanie
pakietów zawieraj cych nowe atrybuty, operacje,
meldunki i zachowania

� Rafał Watza [e-mail]
Cechy podej cia obiektowego
" Alomorfizm
Zdolno ć zarz dzanego obiektu nale cego
do danej klasy do emulowania innej klasy
" Zawieranie
Obiekt zarz dzany mo e być zawarty w
innym obiekcie
Zastosowania:
� hierarchiczny dost p i sterowanie obiektami
� hierarchiczne nazywanie

� Rafał Watza [e-mail]
Struktury danych stosowane
w zarz dzaniu
" Drzewo dziedziczenia
Przedstawia relacje mi dzy klasami obiektów
" Drzewo nazywania (drzewo zawierania,
drzewo informacji zarz dzania MIT)
Przedstawia relacje mi dzy wyst pieniami
obiektów
" Drzewo rejestracji
Słu y do identyfikowania definicji klas,
atrybutów, akcji, meldunków i pakietów

� Rafał Watza [e-mail]
Fragment drzewa dziedziczenia
top
network
IogRecord
connectivity
Iog
eventLogRecord
circuit
equipment
aIarmRecord
processingUnit

� Rafał Watza [e-mail]
Fragment drzewa nazywania
root
network
equipment
software circuit

� Rafał Watza [e-mail]
Model zarz dca-agent
" Zarz dca
� w systemie zarz dzaj cym
" Agent
� w systemie zarz dzanym (elemencie sieci)
" Zarz dzane obiekty (baza MIB)
� reprezentuj zarz dzane zasoby
� tworzone na podstawie modelu
informacyjnego
Zarz dca Agent MIB

� Rafał Watza [e-mail]
Modele zarz dzania
" Zarz dzanie przez przepytywanie
� zarz dca wysyła zapytania do agentów
(przepytywanie)
� odpowiedzialno ć za wykrycie zdarzenia
dotycz cego zarz dzanego obiektu spoczywa na
zarz dcy
� prosty agent
" Zarz dzanie przez zgłaszanie zdarze
� agent informuje zarz dc o zdarzeniach
� odpowiedzialno ć za wykrycie zdarzenia
dotycz cego zarz dzanego obiektu spoczywa na
agencie
� zło ony agent

� Rafał Watza [e-mail]
Zało enia SNMP
(6LPSOH 1HWZRUN 0DQDJHPHQW 3URWRFRO)
" Rozwi zanie tymczasowe (OKAZAA
O SI TRWAA
E),
" Zarz dzanie urz dzeniami IP, protokół dedykowany do
zarz dzania sieciami opartymi na protokołach TCP/IP
" Musi to być protokół prosty
" Ma obejmować przede wszystkim obszary zarz dzania
uszkodzeniami i zarz dzania konfiguracj
" Jako rozwi zanie długoterminowe przewidziano
zastosowanie CMIS/CMIP jako podstawowego protokołu
zarz dzania, z mo liwo ci łatwego przej cia od SNMP do
CMIP
" Powstały jednak du e ró nice mi dzy standardami, co
spowodowało, e zawieszono wymaganie ich przyszłej
zgodno ci

� Rafał Watza [e-mail]
Przykładowa sieć zarz dzana
SNMP
Sieć
danych
Ruter
Stacja
zarz dzaj ca
Agent
Agent Agent Agent Agent
Host Host Urz dzenie
Urz dzenie
Agent
Serwer terminaIi

� Rafał Watza [e-mail]
Usługi zwi zane z SNMP
Zestaw usług realizowanych w ramach wymian
komunikatów SNMP jest niezwykle ubogi. Jest to w
zgodzie z podstawowym zało eniem, e protokół
SMNP ma być protokołem prostym.
" Odczytywanie warto ci zmiennych
" Ustawianie warto ci zmiennych
" Wysyłanie informacji specjalnej
(o zaj ciu pewnego zdarzenia)

� Rafał Watza [e-mail]
Architektura TMN
7HOHFRPPXQLFDWLRQ 0DQDJHPHQW 1HWZRUN
Sieć zarz dzania TMN
System System System
TMN jest sieci
zarz dzania zarz dzania zarz dzania
(OS) (OS) (OS)
zarz dzania
o standardowych
protokołach,
Sieć transmisji danych (DCN)
interfejsach i
architekturze
W zeł W zeł W zeł
System transm. System transm.
Sieć telekomunikacyjna

� Rafał Watza [e-mail]
Architektury sieci TMN
" Funkcjonalna
� elementarne funkcje: składniki funkcjonalne FC
� składniki ł czy si w bloki funkcjonalne FB
� styki mi dzy blokami FB: punkty odniesienia
" Fizyczna
� podział zasobów sieci na komponenty
� styki mi dzy komponentami: interfejsy
" Informacyjna
� oparta na modelu zarz dca-agent
� stosowany protokół: CMIP
� stosowana notacja opisu zasobów: GDMO

� Rafał Watza [e-mail]
Zarz dzanie usługami  model
TM Forum
Cele opracowania modelu:
" wypracowanie wspólnego modelu procesów w firmie
" wypracowanie wspólnych definicji procesów opisuj cych
funkcje dostawcy usług
" wypracowanie porozumienia co do informacji wymaganej do
wykonania ka dego z procesów
lub funkcji
" ustalenie, które procesy najbardziej wymagaj
zautomatyzowania, a których zautomatyzowanie najbardziej
zale y od porozumie mi dzy firmami
" dostarczenie wystarczaj cej ilo ci informacji ogólnej do
rozpocz cia opracowywania szczegółowych wymaga

� Rafał Watza [e-mail]
Przegl d procesów
KIient
Proces zarz dzania stykiem z kIientem
Opracowywanie Wystawianie
Obsługa Obsługa
Sprzeda
raportów rachunków/
zamówie probIemów
wydajno ci Pobieranie opłat
Procesy obsługi kIienta
PIanowanie Zarz dzanie UstaIanie
Konfigurowanie Rozwi zywanie
usług/ jako ci opłat
usług probIemów
rozwój usług i rabatów
Procesy rozwoju (opracowywania) i utrzymania usług oraz produktów
Zbieranie danych
PIanowanie Administrowanie Nadzorowanie
InstaIacja/
nt. wydajno ci
sieci/ sieci sieci/rozwi zywa-
utrzymanie
i wykorzystania
rozwój i systemami nie probIemów
Procesy zarz dzania sieci i systemami
Techniki budowy sieci
Techniki budowy sieci

� Rafał Watza [e-mail]
Procesy zarz dzania systemami informacyjnymi
Struktura zarz dzania sieci
SDH TP S.A.

� Rafał Watza [e-mail]
Aktualne problemy
zarz dzania
" Integracja systemów zarz dzania
" TMN a SNMP
" Zarz dzanie z u yciem WWW
" Centralizacja a rozproszenie zarz dzania
"  Samozarz dzalno ć
" Powi zanie zarz dzania z IN

� Rafał Watza [e-mail]
Podsumowanie

� Rafał Watza [e-mail]