MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Robert Suchcicki
Wykonanie remontów sieci telekomunikacyjnych
725[02].Z3.03
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
mgr. inż. Beata Miętus
mgr. inż. Hanna Grządziel
Opracowanie redakcyjne:
Robert Suchcicki
Konsultacja:
mgr. inż. Maurycy Bekas
mgr. inż. Andrzej Zych
Korekta:
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 725[02].Z3.03
 Wykonywanie remontów sieci telekomunikacyjnych zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu monter sieci i urządzeń telekomunikacyjnych.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Materiały nauczania 7
4.1. Przepisy BHP i P. Ppoż. obowiązujące przy montażu (budowie) sieci
telekomunikacyjnych. 7
4.1.1. Materiał nauczania 7
4.1.2. Pytania sprawdzające 12
4.1.3. Ćwiczenia 12
4.1.4. Sprawdzian postępów 14
4.2. Zasady wykonywania remontów sieci telekomunikacyjnych 15
4.2.1. Materiał nauczania 15
4.2.2. Pytania sprawdzające 23
4.2.3. Ćwiczenia 23
4.2.4. Sprawdzian postępów 25
4.3. Dokumentacja przed wykonawcza, po wykonawcza i kontrolna
obowiązująca przy remontach sieci telekomunikacyjnych miedzianych
i optycznych 26
4.3.1. Materiał nauczania 26
4.3.2. Pytania sprawdzające 27
4.3.3. Ćwiczenia 27
4.3.4. Sprawdzian postępów 28
4.4. Pomiary: okresowe, kontrolne, przed i po awaryjne wykonywane przy
remontach linii telekomunikacyjnych 29
4.4.1. Materiał nauczania 29
4.4.2. Pytania sprawdzające 29
4.4.3. Ćwiczenia 29
4.4.4. Sprawdzian postępów 30
4.5. Wymiana uszkodzonego telekomunikacyjnego kabla miedzianego
w kanalizacji teletechnicznej 31
4.5.1. Materiał nauczania 31
4.5.2. Pytania sprawdzające 53
4.5.3. Ćwiczenia 54
4.5.4. Sprawdzian postępów 57
4.6. Pomiary po awaryjne (uruchomieniowe) na kablu, który uległ awarii 58
4.6.1. Materiał nauczania 58
4.6.2. Pytania sprawdzające 64
4.6.3. Ćwiczenia 64
4.6.4. Sprawdzian postępów 67
5. Sprawdzian osiągnięć 68
6. Literatura 74
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu terminologii z zakresu wykonywania
remontów sieci telekomunikacyjnych.
W poradniku zamieszczono:
 wymagania wstępne  wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które powinieneś mieć
opanowane, aby przystąpić do realizacji jednostki modułowej,
 cele kształcenia  wykaz umiejętności, jakie powinieneś ukształtować w czasie realizacji
tej jednostki modułowej,
 materiał nauczania  wiadomości niezbędne do realizacji jednostki modułowej,
 pytania sprawdzające wiedzę - sprawdzian, czy jesteś przygotowany do wykonania
ćwiczeń,
 ćwiczenia  pomogą Ci w ukształtowaniu praktycznych umiejętności,
 sprawdziany postępów - sprawdzian opanowanych umiejętności,
 sprawdzian osiągnięć  sprawdzian wiadomości i umiejętności opanowanych podczas
realizacji jednostki modułowej,
 wykaz literatury.
Jeżeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub ćwiczenia, to poproś nauczyciela lub
instruktora o wyjaśnienie i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz daną czynność.
Po zrealizowaniu materiału przystąp do wykonania sprawdzianu z zakresu tej jednostki
modułowej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
725[02].Z3
Montaż instalacji i urządzeń
telekomunikacyjnych.
725[02].Z3.01
Wykonywanie różnych typów
złączy.
725[02].Z3.02
Montaż sieci kablowych.
725[02].Z3.03
Wykonywanie remontów sieci
telekomunikacyjnych.
Schemat układu jednostek modułowych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
2. WYMAGANIA WST
NE
Przystępując do realizacji jednostki modułowej powinieneś umieć:
- znać własne prawa i obowiązki;
- wyszukiwać informację;
- znać podstawowe akty prawne;
- posługiwać się bezpiecznie podstawowym narzędziami: ręcznymi, elektronarzędziami,
pomiarowymi (miernik uniwersalny, megaomomierz itp.), przyrządami i testerami
specjalistycznymi (psofometr, miernik poziomu, lokalizator uszkodzeń w kablach
miedzianych itp.);
- umieć współdziałać w grupie z uwzględnieniem podziału stanowisk;
- stosować podstawowe zasady etyki (koleżeństwo, prawdomówność, odpowiedzialność za
siebie i innych, odpowiedzialność za powierzone narzędzia i inne mienie, punktualność,
odpowiedzialność za skutki, uczciwość, rzetelność w pracy, dotrzymywanie słowa);
- czytać schematy ideowe sieci telekomunikacyjnej;
- interpretować symbole graficzne i oznaczenia cyfrowo literowe występujące na
schematach ideowych sieci telekomunikacyjnych,
- rozpoznawać na schematach ideowych elementy sieci telekomunikacyjnych;
- nazwać elementy sieci telekomunikacyjnych;
- udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym;
- odróżniać rodzaje sieci telekomunikacyjnych;
- odróżniać materiały i technologie wykonania sieci telekomunikacyjnych;
- stosować terminologię telekomunikacyjną;
- posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu: telekomunikacji, teletechniki,
energetyki, elektroniki, elektrotechniki;
- stosować podstawowe prawa z zakresu elektrotechniki i elektroniki (np. Prawo Ohma, itp.).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
- dostrzegać zagrożenia związane z wykonywaną pracą;
- przestrzegać zasad bezpiecznej pracy;
- stosować procedury udzielania pierwszej pomocy;
- przestrzegać zasad ochrony środowiska naturalnego;
- usuwać zagrożenia dla życia i zdrowia pracowników;
- stosować odzież ochronną oraz środki ochrony indywidualnej;
- lokalizować miejsca uszkodzeń w miedzianych kablach telekomunikacyjnych;
- ocenić parametry łącza na podstawie wyników pomiarów;
- dobrać przyrządy pomiarowe do badania stanu sieci kablowej;
- dobrać narzędzia potrzebne do pracy;
- dobrać elementy i podzespoły na podstawie danych katalogowych lub innych z
ródeł;
- zabezpieczyć teren prac remontowych;
- lokalizować odcinki sieci wymagające przeprowadzenia prac remontowych;
- analizować i interpretować wyniki pomiarów oraz wyciągać wnioski praktyczne;
- wskazać właściwe normy i przepisy dotyczące budowy sieci i montażu urządzeń
telekomunikacyjnych;
- obsłużyć specjalistyczne urządzenia pomiarowe stosowane w telekomunikacji;
- rozróżnić na podstawie wyglądu i oznaczeń kable stosowane w telekomunikacji;
- interpretować podstawowe zjawiska z zakresu teletechniki;
- sporządzać wykazy narzędzi i materiałów, elementów, podzespołów i przyrządów
pomiarowych;
- zademonstrować poprawność wykonywania remontu;
- uporządkować stanowisko pracy;
- przestrzegać zasad bezpiecznej pracy podczas styczności z urządzeniami elektrycznymi
i kablami pod napięciem.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
4. MATERIAA
Y NAUCZANIA
4.1. Przepisy BHP i P. Ppoż. obowiązujące przy remontach sieci
telekomunikacyjnych
4.1.1. Materiał nauczania
Wszystkie prace przy remontach sieci telekomunikacyjnych są wykonywane w oparciu
o dokumenty normatywne tzn.: Prawo Telekomunikacyjne (PT), Polskie Normy (PN), Normy
Branżowe (BN), Normy Zakładowe (NZ). Dokumenty te regulują wszystkie przepisy
związane z wykonywaniem prac także przepisy BHP i Ppoż. Oprócz tych dokumentów
praktycznie każdy zakład pracy posiada dokładne instrukcje odnośnie wykonywania
remontów sieci telekomunikacyjnych związanych z nimi przepisów BHP i Ppoż. Dokładny
spis dokumentów znajduje się na końcu tego poradnika w bibliografii.
Przy remontach sieci telekomunikacyjnych obowiązują przepisy BHP zawarte
w dokumentach normatywnych i ogólne przepisy BHP i Ppoż. budowlane.
Szczególnie trzeba przestrzegać następujących zasad:
- należy pamiętać o szczególnym niebezpieczeństwie przy pracach w kanalizacji kablowej,
związanym z możliwością pojawienia się gazu (groz
ba wybuchu),
- dużej koncentracji uwagi wymagają także prace na wysokości,
- w przypadku prowadzenia prac w studniach kablowych o głębokości większej od 2 m
oraz na słupach linii kablowych należy stosować sprzęt zabezpieczający przed upadkiem,
- należy pamiętać, iż niektóre prace wymagają wykonywania ich prze, co najmniej 2 osoby,
prace te należy wykonywać wyłącznie w zespołach składających się, co najmniej z 2 osób,
- uwagi wymagają też prace prowadzone w bezpośrednim sąsiedztwie czynnych kabli i urządzeń
optotelekomunikacyjnych (ze względu na zagrożenie promieniowaniem laserowym),
- przed przystąpieniem do prac remontowych na kablach telekomunikacyjnych należy
bezwzględnie upewnić się czy nie występują na nich napięcia niebezpieczne,
- w przypadku remontów kabli w studniach kablowych, w których trudno wyeliminować
gaz lub zachodzi podejrzenie napłynięcia powietrza z gazem z otworów kanalizacji pod
wpływem zassania podczas wietrzenia należy pamiętać, że nie wolno wykonywać osłon
złączy kablowych termokurczliwych, termokurczliwych takich sytuacjach należy
stosować osłony złączy zamykane na zimno.
Przy remontach kanalizacji kablowej należy bezwzględnie przestrzegać poniższych zasad:
- podczas otwierania studni kablowych (rys.1) zabrania się wzruszania ich po przez
młotkiem stalowym, oskardem itp., w związku z możliwością powstania iskry, a tym
samym spowodowania ewentualnego wybuchu gazów zgromadzonych w studni,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
Rys. 1. Studnia kablowa.
- kategorycznie zabrania się podgrzewania ogniem (lampą lutowniczą),przymarzniętych
w zimie pokryw studni ze względu na możliwość spowodowania wybuchu gazów
w zgromadzonych w studni. Dopuszcza się stosowanie gorącej wody lub strumienia
gorącego powietrza w celu topienia zmarzliny. Przy czym należy pamiętać, aby
urządzenie grzejne w wytwornicy gorącego powietrza powinno być oddalone od studni,
- otwieranie studni z otwartym ogniem (np. zapalony papieros) jest bezwzględnie zabronione,
- podczas otwierania pokrywę studni należy przesuwać ostrożnie, by od ewentualnego
uderzenia pokrywą o metal lub kamień nie nastąpiło iskrzenie,
- zabrania się wchodzenia do studni bezpośrednio po zdjęciu włazu,
- wejście do studni kablowej może się odbyć dopiero po 10 -15 minutach z równoczesnym
otwarciem sąsiednich studni oraz sprawdzeniem wykrywaczem gazu czy nie znajduje się
w niej gaz świetlny lub ziemny. Jeżeli po wywietrzeniu w krótkim czasie gaz pojawia się
ponownie należy studnię wywietrzyć ponownie, a przed przystąpieniem do pracy
uszczelnić otwory kanalizacyjne. Niezależnie od tego o obecności gazu ziemnego
w studni lub kanalizacji kablowej należy bezzwłocznie zawiadomić właściwy zakład
gazownictwa. W czasie prac w studniach zagrożonych gazem nie wolno stosować
otwartego ognia, a prace powinny być wykonywane przez 2 osoby (1 w studni, 2 nad
studnią) w celu udzielenia ewentualnej pomocy,
- studnie zaraz po zdjęciu pokrywy należy zabezpieczyć ogrodzeniami (zastawami) rys.2a,
a wmiejscu dużego ruchu kołowego (jezdnia) należy ustawić tablice ostrzegawcze rys.2b,
w nocy oświetlić lampkami sygnalizacyjnymi rys. 2c
Rys. 2a. Zastawy plastikowe. Rys. 2b. Znak ostrzegawczy. Rys. 2c. Lampy ostrzegawcze.
- podczas pracy w studniach kablowych należy używać oświetlenia elektrycznego napięciu
roboczym 24V,
- dopuszczone jest stosowanie oświetlenia elektrycznego napięciu roboczym 230V
w drugiej klasie izolacji,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
Przy remontach kablowych linii symetrycznych kanałowych oraz doziemnych (układanych
bezpośrednio w ziemi) w sposób bezwzględny należy przestrzegać poniższych zasad:
1. Praca przy bębnach kablowych:
- przed przystąpieniem do rozwijania kabla z bębna należy go podnieść na specjalnych
kozłach (podnośnikach) rys.3 na wysokość umożliwiającą swobodne obracanie bębna,
Rys. 3. Pneumatyczny podnośnik bębna z kablem.
- kozły (podnośniki)należy ustawiać na terenie równym i twardej nawierzchni, w sposób
uniemożliwiający poruszanie podczas obracania bębna,
- przed przystąpieniem do rozwijania kabla należy bezwarunkowo usunąć z powierzchni
bębna wszystkie gwoz
dzie, by nie były powodem okaleczenia,
- w czasie odwijania kabla należy zwrócić szczególną uwagę na końcówkę kabla, należy
nie dopuścić do jej odczepienia (odczepiona może podczas odwijania uderzyć któregoś
z pracowników),
- stosując ręczne odwijanie lub zaciąganie kabla do kanalizacji należy zwrócić uwagę na
takie rozstawienie pracowników, aby ciężar przypadający na 1 pracownika nie
przekraczał 30 kG,
- stosując donoszenie kabla ręczne przez pracowników należy zwrócić uwagę, aby wszyscy,
- pracownicy znajdowali się po jednej stronie donoszonego kabla. Zasadę tę stosuje się
także przy układaniu kabli doziemnych.
2. Prace przy posługiwaniu się lampą gazową:
- nie wolno stosować i używać butli gazowych rys. 4a, 4b, 4c które są nieszczelne
Rys. 4a. Butla z gazem. Rys. 4b. Butla z gazem. Rys. 4c. Butla z gazem.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
- kategorycznie zabrania się sprawdzania szczelności połączeń otwartym płomieniem,
- palniki, lutlampy, węże, zawory bezpieczeństwa i reduktory rys. 5a, 5b, 5c, 6, należy
chronić przed uderzeniami i zanieczyszczeniami,
Rys. 5a. Lutlampa gazowa. Rys. 5b. Wąż. Rys. 5c. Reduktor.
Rys. 6. Mini Lutlampa gazowa.
- wąż do butli powinien być na tyle długi (min. 5m), aby umożliwiał ustawienie butli na
zewnątrz studni podczas pracy palnikiem gazowym,
- należy bezwzględnie przed przystąpieniem do pracy z palnikiem sprawdzić czy nie
występuje ulatnianie się gazu na obydwu końcach węża łączącego butlę z palnikiem,
- butle z gazem należy chronić przed nadmiernym nagrzewaniem się lub oziębianiem,
- podczas dłuższych przerw w eksploatacji palnika zawór butli musi być zamknięty.
Przy remontach telekomunikacyjnych linii napowietrznych należy w szczególności
przestrzegać następujących zasad:
- zabrania się wchodzenia na słupy oznaczone pasem czerwonym bez zastosowania
urządzeń zabezpieczających przed upadkiem ze słupa i bez porozumienia się
z kierownikiem grupy remontowej,
- nie wolno wchodzić na słupy niemające stopni i pomostów bez użycia słupołazów bez
zabezpieczenia się szelkami bezpieczeństwa rys.7a,7b, 7c,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
 Rys. 7a. Słupołazy. Rys. 7b. Słupołazy. Rys. 7c. Szelki bezpieczeństwa.
- zabrania się podejmowani jakichkolwiek prac na słupach bez uprzedniego sprawdzenia
należytego umocowania istniejącego osprzętu (osprzęt nośny, linki, poprzeczniki,
skrzynki kablowe, pomosty itp.),
- nie wolno pracować na słupach bez szelek bezpieczeństwa rys. 17, lub pasów
asekuracyjnych rys.8a, 8b,
Rys. 8a. Pas asekuracyjny. Rys. 8b. Pas asekuracyjny.
- przy pracach na wysokościach należy używać tylko odpowiednich drabin i rusztowań
z poręczami (kategorycznie zabrania się ustawiania  piramid ze skrzynek, krzeseł czy
stołów),
- nie dopuszcza się przedłużania drabin przez ich wiązanie lub stawianie na skrzyniach lub
innych sprzętach,
- zabrania się wchodzenia na uszkodzone lub doraz
nie naprawione drabiny,
-  ruchome drabiny podczas pracy na wysokościach powinny być ustawione na podłożu
równym i twardym oraz należycie zabezpieczone przed możliwością obsunięcia
lub przewrócenia,
- przy pracy na słupach z drabiny pracownik powinien zabezpieczyć się szelkami
bezpieczeństwa rys.7c,
- podczas pracy na przęsłach pomiędzy słupami drabiny powinny być wyposażone
w górnej części w specjalne zaczepy do linki nośnej kabla nadziemnego
(napowietrznego),
- podczas prac na wysokościach zabrania się przebywania innym pracownikom
lub osobom trzecim pod stanowiskami pracy,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
- wszystkie niezbędne narzędzia podczas pracy na wysokości należy przechowywać
w torbie narzędziowej, umocowanej w taki sposób, aby nie tamowała swobody ruchów
lub w specjalnych  nosidełkach przy pasie,
- kategorycznie zabrania się zrzucania z góry (bez wyraz
nej potrzeby) narzędzi, sprzętu,
osprzętu i innych przedmiotów lub podrzucania z ziemi do pracownika na górze,
- w przypadku koniecznej potrzeby zrzucenia przedmiotu z góry należy uprzednio o tym
ostrzegać, a zbędne przedmioty rzucać pionowo z góry,
- podczas wykonywania prac w pobliżu linii energetycznych lub na tych liniach należy
przestrzegać postanowień Rozporządzenia MIPS dnia 28-05-1996r p13.
4.1.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Wymień jakie środki ochrony osobistej zastosujesz podczas pracy na wysokości?
2. Czy podczas pracy na słupach kablowych można zamiast szelek bezpieczeństwa używać
słupołazów i pasa biodrowego?
3. Jakie środki ostrożności zastosujesz podczas pracy z palnikiem gazowym?
4. Jakie środki ostrożności zastosujesz podczas pracy z lutlampą gazową?
5. W jaki sposób zabezpieczysz miejsce pracy w studni kablowej przed wpływami
czynników atmosferycznych?
6. W jaki sposób oznakujesz miejsce wykonywania pracy w studniach kablowych lub przy
wykonywaniu wykopu pod kabel ziemny?
7. Co należy zrobić przed przystąpieniem do pracy w studni kablowej?
8. W jaki sposób zabezpieczysz miejsce wykonywania prac w studni kablowej usytuowanej
w pasie jezdni na okres nocy?
9. Jakie urządzenie zastosujesz do podnoszenia bębna z kablem telekomunikacyjnym?
10. Podaj właściwy sposób otworzenia pokrywy (włazu) studni kablowej w okresie
zimowym przy wykryci, że jest ona przymarznięta?
4.1.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj montaż naboju gazowego i uruchomienia lutlampy gazowej zgodnie
z dołączoną do niej instrukcją użytkowania i obowiązującymi przepisami bezpieczeństwa.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać to ćwiczenie poprawnie powinieneś:
1) zapoznać się z instrukcją użytkowania i montażu lutlampy gazowej i naboju gazowego do
niej przeznaczonego,
2) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa użytkowania lutlampy gazowej oraz nabojów
gazowych,
3) napisać spis materiałów i narzędzi potrzebnych do wykonania tego ćwiczenia oraz plan
pracy (kolejność wykonywanych czynności),
4) wykonać montaż naboju w lutlampie gazowej.,
5) przeprowadzić rozruch lut lampy i wyregulować jej płomień,
6) napisać sprawozdanie z ćwiczenia,
7) wykonać prezentację słowną ćwiczenia,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
Wyposażenie stanowiska pracy:
- lutlampa gazowa,
- naboje gazowe,
- instrukcja użytkowania i montażu lutlampy gazowej,
- instrukcja zasad BHP przy pracy z lutlampą gazową,
- karty katalogowe nabojów gazowych.
Ćwiczenie 2
Wykonaj zabezpieczenie i oznakowanie miejsca pracy na drabinie przystawnej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać to ćwiczenie poprawnie powinieneś:
1) zaplanować wszystkie niezbędne do wykonania ćwiczenia materiały i narzędzi oraz
osprzęt (wykonać w formie pisemnej spisy),
2) wykonać plan działania (pracy) czyli wypisać kolejność wykonywanych czynności,
3) zabezpieczyć miejsce wykonywanych prac na drabinie przystawnej,
4) oznakować miejsce wykonywanych prac na drabinie przystawnej,
5) napisać sprawozdanie z ćwiczenia,
6) wykonać prezentację słowną ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- drabina przystawna,
- paliki stalowe lub stojaki stalowe lub stojaki pod zapory,
- taśma ostrzegawcza lub zapory plastikowe (drewniane), lub lina konopna i kolorowe
wstążki,
- znaki i tablice ostrzegawcze.
Ćwiczenie 3
Wykonaj montaż i uruchomienie palnika gazowego zasilanego butli gazowej
i połączonego z nią przy pomocy węża i reduktora. Czynności te wykonaj zgodnie
z załączonymi instrukcjami obsługi i użytkowania butli, reduktora i panika gazowego oraz
z zachowaniem obowiązujących przepisów BHP.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać to ćwiczenie poprawnie powinieneś:
1) zapoznać się z instrukcją użytkowania i montażu palnika gazowego,
2) zapoznać się z instrukcją użytkowania i montażu reduktora,
3) zapoznać się z instrukcją użytkowania butli gazowej,
4) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa użytkowania w/w narzędzi i osprzętu,
5) wykonać połączenie palnika zbrylą z użyciem reduktora,
6) sprawdzić szczelność wszystkich połączeń,
7) przeprowadzić rozruch palnika i wyregulować płomień,
8) napisać sprawozdanie z ćwiczenia,
9) wykonać prezentację słowną ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- palnik gazowy,
- butla z gazem,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
- reduktor,
- wąż,
- instrukcja użytkowania i montażu panika i reduktora,
- instrukcja bezpieczeństwa użytkowania palnika i reduktora,
- karty katalogowe węży i butli z gazem.
4.1.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) zastosować przepisy BHP i P.poż. podczas przygotowania miejsca
pracy w studni kablowej bez względu na porę roku? �� ��
2) dobrać środki zabezpieczające podczas wykonywania prac na
wysokościach? �� ��
3) dobrać środki zabezpieczające podczas wykonywania prac na słupach
telekomunikacyjnych? �� ��
4) zastosować środki zabezpieczające podczas wykonywania prac na
wysokościach? �� ��
5) zastosować środki bezpieczeństwa podczas pracy na słupach
telekomunikacyjnych? �� ��
6) zastosować obowiązujące przepisy BHP podczas pracy z bębnami
kablowymi? �� ��
7) zastosować obowiązujące przepisy BHP podczas pracy z palnikami i
lutlampami gazowymi? �� ��
8) zabezpieczyć miejsce prowadzonych prac remontowych (bez względu
na rodzaj i charakter prowadzonych prac)? �� ��
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
4.2. Zasady wykonywania remontów sieci telekomunikacyjnych
4.2.1. Materiał nauczania
Zasady remontów kanalizacji kablowej.
Wymagania techniczne.
Remonty kanalizacji kablowej powinny doprowadzić do stanu zgodności z wymaganiami
zawartymi (stawianymi) w NP. i NZ poszczególnych operatorów (przedsiębiorstw  firm)
telekomunikacyjnych.
Ramowy zakres remontów kanalizacji kablowej.
Komory kablowe:
- wykonanie sprawdzenia i ewentualnych remontów uziemień konstrukcji wsporczych,
- doprowadzenie do właściwego stanu stalowych konstrukcji wsporczych (np. poprawienie
pokrycia malarskiego),
- sprawdzenie i ewentualne poprawienie umocowania konstrukcji wsporczych drabinek
kablowych istniejących na doprowadzeniach kabli z komory kablowej do przełączalni głównej,
- wykonanie (lub poprawienie) uszczelnienia otworów kanalizacji kablowej przy wejściu
do komory kablowej i w studniach stacyjnych zapewniające, aby nie było możliwości
przedostania się wody lub gazu zarówno z zewnątrz do komory, jak i od komory
kablowej do pomieszczenia przełącznicy głównej.
Studnie kablowe:
- sprawdzenie oraz ewentualne doprowadzenie do właściwego stanu umocowania konstrukcji
wsporczych, naprawa uszkodzonych ścian, włazów, ram i pokryw studni kablowych,
- uzupełnienie (poprawienie) pokrycia malarskiego na konstrukcjach wsporczych
i żeliwnych doprowadzenie ich do właściwego stanu,
- wykonanie (lub poprawienie) uszczelnienia otworów kanalizacji kablowej w studniach od
strony komory kablowej oraz wyprowadzeń kabli ze studni przed budynkami do
budynków, zabezpieczające przed przenikaniem gazu do komory kablowej lub budynku.
Ciągi kanalizacji kablowej.
Poprawienie przelotowości otworów kanalizacji kablowej z bloków betonowych:
- wykonać sprawdzenie jednego z otworów kanalizacji za pomocą sprawdzianu do
kanalizacji kablowej i prętów kanalizacyjnych (z włókna szklanego),
Rys. 9. Stojaki z krążkami włókna szklanego.
- w przypadku stwierdzenia zamulenia otworu należy sprawdzić pozostałe wolne otwory
i oczyścić je,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
Rys. 10. Szczotka do czyszczenia otworów kanalizacji kablowej.
- w przypadku stwierdzenia całkowitego lub częściowego braku przepustowości, którego
nie można usunąć, należy stwierdzić, że ciąg kanalizacji jest uszkodzony; w tej sytuacji
ustalamy miejsce uszkodzenia i przystępujemy do naprawy kanalizacji.
Poprawienie przepustowości otworów kanalizacji kablowej wykonanych z tworzyw sztucznych:
- z powodu zastosowanej technologii (szczelność połączeń rurowych), otwory kanalizacji
powinny być niezamulone i suche,
- w momencie, gdy stwierdzono zanieczyszczenie otworów, wynika wniosek o możliwości
uszkodzenia rury lub powstania nieszczelności w miejscu połączenia rur; w takim
przypadku należy zlokalizować miejsce uszkodzenia rury (lub powstania nieszczelności)
i przystąpić do jej naprawy.
Rys. 11a. Przyczyna uszkodzenia rury. Rys. 11b. uszkodzona rura kanalizacyjna.
Rys. 12. Wycięcie uszkodzonego fragmentu rury kanalizacji kablowej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
Rys. 13. Wycięty uszkodzony odcinek i przygotowany zestaw naprawczy.
Rys. 14. Montaż zestawu naprawczego na uszkodzonej rurze kanalizacji kablowej.
Uwagi dodatkowe.
- Skrzyżowania kanalizacji kablowej z innymi urządzeniami uzbrojenia terenu powinny
być wykonane zgodnie z ustaleniami projekcie budowlanym.
- Podczas wykonywania wykopów napotkane w nich rurociągi mufy i kable należy tylko
podwiesić.
- Podwieszanie kabli i muf wykonywać ściśle według wskazań użytkownika i pod jego
nadzorem, a na kablach elektroenergetycznych dodatkowo zawiesić tablicę ostrzegającą
przed porażeniem.
- W przypadku napotkania podczas prac ziemnych nieprzewidzianych kabli
telekomunikacyjnych, elektroenergetycznych lub rurociągów należy natychmiast
przerwać roboty w tym miejscu i zaprojektować zabezpieczenie urządzeń w miejscu
skrzyżowania (sporządzenie takie projektu jest obowiązkiem projektanta sprawującego
nadzór autorski nad budową).
- W przypadku stwierdzenia gazu w wykopie należy natychmiast przerwać prace, opuścić,
zabezpieczyć teren barierami i znakami ostrzegawczymi i zgłosić ten fakt służbom
eksploatacyjnym gazownictwa. Przerwane prace można podjąć dopiero po usunięciu
przyczyn awarii i stwierdzeniu, że gazu w wykopie już nie ma.
- W przypadku napotkania nie zinwentaryzowanej struktury podziemnej w obrębie
prowadzonych prac ziemnych należy w pierwszej kolejności wyjaśnić legalność jej
założenia. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości należy wyegzekwować ich
usunięcie lub zabezpieczenie urządzeń przez użytkownika. Brak reakcji może
powodować jeszcze bardziej masowe niszczenie infrastruktury podziemnej operatora.
- Skutecznym sposobem zapobiegania stratom w infrastrukturze podziemnej operatora
w przypadku prac ziemnych prowadzonych przez inne podmioty gospodarcze jest
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
wysyłanie pracowników (grupy 2 osobowe) dokumentujących uszkodzenia
spowodowane przez firmy wykonawcze w celu dochodzenia roszczeń. Należy pamiętać,
że skuteczna profilaktyka jest o wiele tańsza niż remonty.
Zasady techniczne remontów: przełącznic głównych, zespołów łączówkowych, głowic
kablowych, oraz obudów kablowych
Wymagania techniczne.
Remonty przełącznic głównych, zespołów łączówkowych, głowic kablowych, oraz
obudów kablowych doprowadzić do stanu zgodności z wymaganiami zawartymi (stawianymi)
w NP i NZ poszczególnych operatorów (przedsiębiorstw  firm) telekomunikacyjnych.
W robotach remontowych sprzętu wymienionego wyżej należy stosować materiały
specjalistyczne spełniające wymagania zawarte w powyższych dokumentach.
Ramowy zakres remontów przełącznic głównych, zespołów łączówkowych, głowic
kablowych, oraz obudów kablowych.
Głowice kablowe:
- Oczyszczenie łączówek i połączeń przewodów (w przypadku głowic łączówkami
śrubowymi).
- Wymiana uszkodzonych łączówek na nowe (dotyczy wszystkich typów łączówek na
remontowanych głowicach).
- Wymiana głowic (śrubowych lub starego typu) na zespoły łączówkowe w całej
obudowie, z ochronnikami w określonym zakresie.
Rys. 15 Głowica kablowa 100-u parowa.
Zespoły łączówkowe.
- Oczyszczenie łączówek.
- Wymiana łączówek na łączówki tego samego typu lub na inne spełniające analogiczne
funkcje.
- Wymiana zespołów łączówkowych lub zainstalowanie ochronników.
Rys. 16. Zespół łączówek.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
Obudowy zakończeń kablowych.
- Wyczyszczenie obudowy i ewentualne poprawienie pokrycia malarskiego.
- W razie potrzeby poprawienie mocowania obudowy.
- Wymienienie na nowe zużytych lub uszkodzonych części obudowy (zamka, drzwi,
zawiasów itp.).
- Poprawienie zamocowania kabli i uszczelnienie przepustów (wymiana dławików kablowych).
- Wymiana lub oczyszczenie przewodów i zacisków uziemiających.
- Zainstalowanie uziemień.
- Odnowienie i właściwe oznaczenie dokumentów.
Rys. 17. Skrzynka podtynkowa bez łączówek.
Zasady techniczne remontów telekomunikacyjnych linii kablowych symetrycznych
kanałowych.
Wymagania techniczne.
Remonty telekomunikacyjnych linii kablowych symetrycznych kanałowych powinny
doprowadzić do stanu zgodności z wymaganiami zawartymi (stawianymi) w NP i NZ
poszczególnych operatorów (przedsiębiorstw  firm) telekomunikacyjnych.
Ramowy zakres remontów linii kanałowej.
1. Kable i złącza.
Rys. 18a. Zestaw montażowy mufy kablowej termokurczliwej. Rys. 18b. Mufy rozbieralne.
- Wymiana kabla we wskazanych odcinkach.
- Poprawienie ułożenia i mocowania kabli i złączy.
- Przemontowanie złączy (tylko w obudowach rozbieralnych) lub ponowne ich wykonanie.
- W razie potrzeby (np. uszkodzenie wcześniej założonej osłony przy braku uszkodzenia
samego złącza) nałożenie na złącza dodatkowych osłon termokurczliwych.
- Odnowienie oznaczeń dokumentów.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
Kontrola ciśnieniowa.
- Lokalizacja i usunięcie nieszczelności linii.
- Czyszczenie lub wymiana zużytych elementów urządzeń kontroli ciśnieniowej.
- Odnowienie oznaczeń i dokumentacji.
2. Uwagi dodatkowe.
- Podczas remontów linii kablowych często zachodzi konieczność łączenia kabli TKM
z kablami wzdłużnie uszczelnionymi XzTKMXw. A
ączenie kabli TKM  na skrętkę
z kablami żelowanymi jest problematyczne (ze względu na wprowadzaną przez skrętkę
dodatkową pojemność niekorzystnie wpływającą na jakość transmisji sygnałów
cyfrowych). Stosowanie złączek typu Schotch Lock firmy 3M czy łączników żelowanych
do kabli o izolacji papierowej jest również niewskazane. W przypadku łączenia kabli
TKM (izolacja papierowa) z kablami XzTKMXw (żelowane) dobrym rozwiązaniem jest
zastosowanie łączników firmy AMP typu Picabond, które pozwalają na leprze trzymanie
izolacji papierowej kabli TKM. Zaleca się dodatkowo spryskać powierzchnię łącznika
lakierem (np. W1601), w celu wzmocnienia izolacji i usztywnienia złącza.
- Podczas wymiany kabla TKM należy każdorazowo dokonywać dokładnych inspekcji
wzrokowych (oględzin) kabla, gdyż korozja elektrolityczna powłoki ołowianej,
szczególnie w pobliżu torowisk trakcji elektrycznej, może powodować awarie
w niedługim okresie czasu po remoncie. W takich wypadkach należy rozważyć wymianę
kabla TKM na odcinku dłuższym niż to wynika z pomiarów elektrycznych.
- Należy zwrócić uwagę, iż nakładanie dodatkowych osłon termokurczliwych jest
ekonomicznie uzasadnione tylko w przypadku kabli o bardzo dobrych parametrach.
Można je stosować w przypadku np. kabli pod kontrolą ciśnieniową, gdy mamy do
czynienia ze złączami kitowanymi a parametry kabla są dobre i ciągłość ekranu
zachowana (są to działania typowo profilaktyczne).Uzasadnione ekonomicznie jest
stosowanie w takich przypadkach termokurczliwych arkuszy naprawczych.
o
- Gdy temperatura otoczenia wynosi poniżej -50 C bębny z kablem przed rozwinięciem
należy przechowywać przez 24 h w pomieszczeniach o temperaturze dodatniej, a przed
rozpoczęciem rozwijania należy usunąć z bębna wszystkie gwoz
dzie, aby nie
spowodować podczas rozwijania uszkodzenia powłoki kabla.
Zasady techniczne remontów linii kablowych miejscowych, symetrycznych, ziemnych.
Wymagania techniczne.
Remonty telekomunikacyjnych linii kablowych miejscowych, symetrycznych, ziemnych
powinny doprowadzić do stanu zgodności z wymaganiami zawartymi (stawianymi) w NP
i NZ poszczególnych operatorów (przedsiębiorstw  firm) telekomunikacyjnych.
Ramowy zakres remontów linii ziemnej.
1. Kable i złącza.
- Poprawienie przykrycia kabla i uporządkowanie nawierzchni.
- Wymiana kabla na wskazanych odcinkach.
- Przemontowanie złączy (tylko w obudowach rozbieralnych) lub ponowne ich wykonanie.
- W razie potrzeby (np. uszkodzenie wcześniej założonej osłony przy braku uszkodzenia
samego złącza) nałożenie na złącza dodatkowych osłon termokurczliwych.
- Oględziny stanu umocowani brzegu w miejscu i w pobliżu miejsca zejścia kabla do wody
oraz linii przejścia. W przypadku wykrycia naruszenia nawierzchni należy ją przywrócić
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
do stanu pierwotnego przez wykonanie niezbędnych prac naprawczych,
zabezpieczających i porządkowych.
- Sprawdzenie stanu tablic ostrzegawczych oraz ich widoczności z toru wodnego oraz
usunięcie ewentualnych usterek.
- Odnowienie oznaczeń dokumentów.
2. Kontrola ciśnieniowa.
- Lokalizacja i usunięcie nieszczelności linii.
- Czyszczenie lub wymiana zużytych elementów urządzeń kontroli ciśnieniowej.
- Odnowienie oznaczeń i dokumentacji.
Zasady remontów linii kablowych napowietrznych miejscowych i międzymiastowych.
Wymagania techniczne.
Remonty telekomunikacyjnych linii kablowych napowietrznych powinny doprowadzić
do stanu zgodności z wymaganiami zawartymi (stawianymi) w NP i NZ poszczególnych
operatorów (przedsiębiorstw  firm) telekomunikacyjnych.
Ramowy zakres remontów linii kablowych napowietrznych.
1. Podbudowa.
- Wymiana lub naprawa elementów podporowych linii.
- Wyprostowanie pochylonych słupów.
- Mechaniczne wzmocnienie słupów po przez szczudłowanie, przystawkowanie, naprawę
podpór, odciągów i ochraniaczy.
- Zmienienie konstrukcji słupów wymagających wzmocnienia z powodu na konieczność
zwiększenia wytrzymałości linii przy istniejącym obciążeniu.
- Naprawa umocnień konstrukcyjnych słupów złożonych.
- Wymiana zniszczonych słupów, odciągów, podpór i ochraniaczy.
Rys. 19a. Odciąg słupowy. Rys. 19b. Obłąk śrubowy.
- Sprawdzenie wymiana lub naprawa przewodów odgromowych i uziemień, które nie
odpowiadają wymogom norm.
- Dokręcenie i wymiana nakrętek lub obłąków śrub mocujących słup w szczudle.
- Sprawdzenie i naprawa pomostów.
- Zabezpieczenie słupów przed gniciem po przez częściowe odkopanie, usunięcie zgnilizny
i posmarowanie środkiem grzybobójczym.
- Naprawa mocowania lub wymiana uszkodzonych stopni na słupach badaniowych.
- Założenie daszków metalowych na wierzchołkach słupów drewnianych w celu
zapobieżenia wnikania wilgoci w głąb słupa.
- Kopczykowanie słupów.
- Odnowienie numeracji słupów.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
2. Zawieszenie kabla.
- Wymiana elementów mocujących osprzęt. Zaleca się stosowanie osprzętu ze stali
nierdzewnej, np. taśmy ze sprzączkami lub cynkowanej na gorąco (np. podstawy pod
poprzeczniki, wsporniki uniwersalne itp.).
- Do mocowania elementów do słupa drewnianego należy stosować nierdzewną taśmę
stalową ze sprzączkami, gwarantująca pewne zawieszenie odciągowe np. zakończone
oczkiem.
- Wymianę kabla lub jego odcinków należy przeprowadzać według zasad instalowania
nowego kabla, ze szczególnym zwróceniem uwagi na:
a) zastosowanie odpowiednich uchwytów dla danego rodzaju kabla,
b) przestrzeganie właściwego naciągu kabla,
c) kable należy zawieszać z zachowaniem prawidłowego jego skrętu.
- Podczas wymiany kabla lub jego odcinków należy stosować zasadę podwójnego
kotwienia na słupie z zachowaniem kilkunastocentymetrowego zapasu (DA  dual
anchoring):
a) na każdym słupie naciągowym, zakręcie, słupie złączowym i odgałęz
nym,
b) na wszystkich słupach na odcinku linii szczególnie narażonym na oddziaływanie
wiatru,
c) na każdym słupie przelotowym dla kabli o pojemności n e" 40 par,
d) na co 5  tym słupie dla kabli o pojemności 5 < n < 40 par,
e) na nieuwzględnionych powyżej słupach zaleca się stosowanie uchwytów taśmowych
lub płytkowych.
- Wymiana przewodów odgromowych i uziemień, których wartości elektryczne nie
odpowiadają normom, powinna się odbywać z zachowaniem następujących zasad:
a) do uziemień należy stosować specjalne złącza (bez zdejmowania izolacji linki
nośnej),
b) Przy łączeniu elementów uziemiających wykonanych z różnych metali należy
stosować odpowiednie złącza,
c) zwrócić szczególną uwagę na właściwe umocowanie linki uziemiającej do słupa.
- Należycie zabezpieczyć przed uszkodzeniami (udarami) mechanicznymi odcinki
sprowadzenia kabla po słupie np. rurą lub korytkiem stalowym.
Rys. 20. Sprowadzenie kabla po słupie rurą stalową.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
Zasady remontów sieci (linii) przyłączeniowych.
Wymagania techniczne.
Remonty telekomunikacyjnych sieci (linii) przyłączeniowych powinny doprowadzić do
stanu zgodności z wymaganiami zawartymi (stawianymi) w NP i NZ poszczególnych
operatorów (przedsiębiorstw  firm) telekomunikacyjnych.
Ramowy zakres remontów sieci (linii) przyłączeniowych.
Remonty linii (sieci) przyłączeniowych w zasadzie wykonuje się podczas rozbudowy
sieci lub doraz
nie w przypadku awarii lub uszkodzenia.
Podczas wykonywania remontów linii (sieci) przyłączeniowych należy zwrócić uwagę
szczególnie na to aby wykonać niezbędny zakres prac w budynkach w tym:
- stan uziemień (ewentualne naprawy lub wymiana częściowa bądz
całkowita),
- stan ochronników,
- stan łączówek,
- stan obudów zakończeń kablowych,
- stan zabezpieczeń przed dostępem osób nieuprawnionych, nieuprawnionych
szczególności na klatkach schodowych w piwnicach.
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości należy wykonać w zależności od potrzeb:
naprawę, wyminę, ewentualnie uzupełnienie braków.
4.2.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Wymień wszystkie czynności które wchodzą w zakres ramowych remontów studni
kablowych.
2. Wymień wszystkie czynności które wchodzą w zakres ramowych remontów głowic
kablowych.
3. Wymień wszystkie czynności które wchodzą w zakres ramowych remontów podbudowy
linii kablowych napowietrznych.
4. Wymień wszystkie czynności które wchodzą w zakres ramowych remontów komór
kablowych.
5. Wymień wszystkie czynności które wchodzą w zakres ramowych remontów obudów
zakończeń kablowych.
6. Wymień wszystkie czynności które wchodzą w zakres ramowych remontów zawieszenia
kabla na liniach kablowych napowietrznych.
7. Wymień wszystkie czynności które wchodzą w zakres ramowych remontów zespołów
łączówek?
8. Kiedy zachodzi konieczność przemontowania złączy kablowych i jakich materiałów
użyjesz do ponownego wykonania osłony tych złączy?
9. Wymień wszystkie czynności które wchodzą w zakres ramowych remontów ciągów
kanalizacji kablowej?
10. Na co należy zwrócić szczególną uwagę podczas wykonywania remontów sieci
przyłączeniowych?
11. Kiedy wykonuje się najczęściej remonty sieci przyłączeniowych?
4.2.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zaplanuj w formie pisemnej wszystkie czynności niezbędne do wykonania remontu
planowego zakończenia kablowego składającego się z zespołu łączówek nierozłącznych firmy
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
KRONE oraz obudowy podtynkowej tego zespołu z zamknięciem na zamek patentowy
wykonanej z blachy malowanej proszkowo koloru szarego.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:
1) zaplanować wszystkie niezbędne narzędzia i materiały,
2) wykonać plan działania,
3) wykonać sprawozdanie,
4) uprzątnąć stanowisko pracy,
5) przedstawić prezentację słowną.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- zakończenie kablowe przeznaczone do remontu.
Ćwiczenie 2
Zaplanuj w formie pisemnej wszystkie czynności niezbędne do wykonania remontu
planowego ciągu kanalizacji dwururowej pomiędzy studnią kablową rozdzielczą i studnią
kablową przelotową.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:
1) zaplanować wszystkie niezbędne narzędzia i materiały,
2) wykonać plan działania,
3) wykonać sprawozdanie,
4) uprzątnąć stanowisko pracy,
5) przedstawić prezentację słowną.
Wyposażenie stanowiska pracy na poligonie kablowym:
- studnia kablowa rozdzielcza,
- odcinek kanalizacji dwururowej,
- studnia kablowa przelotowa.
Ćwiczenie 3
Zaplanuj w formie pisemnej wszystkie czynności niezbędne do wykonania remontu
planowego podbudowy i zawieszenia kabla linii kablowej napowietrznej.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:
1) zaplanować wszystkie niezbędne narzędzia i materiały,
2) wykonać plan działania,
3) wykonać sprawozdanie,
4) uprzątnąć stanowisko pracy,
5) przedstawić prezentację słowną.
Wyposażenie stanowiska pracy na poligonie kablowym:
- odcinek linii napowietrznej składający się co najmniej z dwóch słupów z osprzętem
i zawieszonymi co najmniej dwoma kablami samonośnymi,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
4.2.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) wymienić wszystkie zasady wykonywania remontów kanalizacji
kablowej? �� ��
2) wymienić wszystkie zasady wykonywania remontów zakończeń
kablowych? �� ��
3) wymienić wszystkie zasady wykonywania remontów
telekomunikacyjnych linii kablowych symetrycznych kanałowych? �� ��
4) wymienić wszystkie zasady wykonywania remontów linii kablowych
miejscowych ziemnych? �� ��
5) wymienić wszystkie zasady wykonywania remontów linii kablowych
napowietrznych miejscowych i międzymiastowych? �� ��
6) wymienić wszystkie zasady wykonywania remontów linii
przyłączeniowych? �� ��
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
4.3. Dokumentacja przed wykonawcza, po wykonawcza
i kontrolna obowiązująca przy remontach sieci
telekomunikacyjnych miedzianych i optycznych
4.3.1. Materiał nauczania
Przed przystąpieniem do wykonywania prac remontowych w przypadku remontów sieci
telekomunikacyjnych należy przygotować dokumentację przed wykonawczą. W trakcie
prowadzenia remontu sieci dokumentację tą uzupełnia się na bieżąco i w wyniku
naniesionych poprawek i zmian powstaje dokumentacja po wykonawcza remontu sieci
telekomunikacyjnych. Dokumenty wchodzące w skład takich dokumentacji nie są
unormowane i różnych operatorów (firm lub przedsiębiorstw) telekomunikacyjnych mogą się
różnić wyglądem i układem. Jednak zawartość merytoryczna i nazwy poszczególnych
dokumentów powinny być takie same.
W skład dokumentacji przed wykonawczej remontu sieci telekomunikacyjnej wchodzą
następujące dokumenty:
1. Plany przewidywanych w danym okresie czasu (np. rok kalendarzowy) remontów sieci
miejscowych, między miastowych i wewnątrz strefowych).
1. Wniosek remontowy na wykonanie remontu fragmentu sieci telekomunikacyjnej.
2. Polecenie wykonania remontu konkretnego odcinka sieci telekomunikacyjnej z terminem
i skróconym zakresem robót, oraz wskazaniem wykonawcy lub kierownika remontu.
3. Projekt remontowanego odcinka sieci telekomunikacyjnej.
4. Wykaz wszystkich dokumentów (planów terenowych, schematów blokowych i ideowych
itd.) przekazanych kierownikowi budowy.
W trakcie wykonywania remontu należy uzupełnić otrzymaną dokumentację oraz
wypełniać na bieżąco następujące dokumenty:
1. Karta kontrolnych pomiarów kabla (przed przystąpieniem do remontu i po wykonaniu
remontu danego odcinka sieci).
2. Karta kontrolnych pomiarów uziemienia (wykonywanych na bieżąco).
3. Dziennik robót (budowy) remontowych (uzupełniany na bieżąco).
4. Okresowe sprawozdania techniczne wykonywanego remontu sieci.
5. Protokół odbioru wstępnego (lub częściowego) wykonanego remontu.
6. Sprawozdanie techniczne końcowe z wykonanego remontu.
Po zakończeniu remontu należy przedstawić jeszcze dodatkowo oprócz wszystkich wyżej
wymienionych dokumentów następującą dokumentację:
1. Deklarację zgodności użytych materiałów i podzespołów z wymaganiami zawartymi
w odpowiednich dokumentach normatywnych (PN, BN, ZN).
2. Wykaz zużycia materiałów.
3. Wykaz materiałów odzyskanych.
4. Oświadczenie o wykonaniu remontu zgodnie ze stosownymi zezwoleniami i projektami.
5. Wyniki kontrolnych pomiarów uziemienia.
6. Karta kontrolnych pomiarów kabla telekomunikacyjnego.
7. Karta kontrolnych pomiarów torów abonenckich.
8. Protokół odbioru końcowego remontowanego obiektu telekomunikacyjnego.
Wszystkie wymienione wyżej dokumenty stanowią kompletną dokumentację
przeprowadzonego remontu sieci (obiektu) telekomunikacyjnej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
4.3.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. W jaki sposób powstaje dokumentacja powykonawcza przy wykonywaniu remontów
sieci i linii telekomunikacyjnych?
2. Wymień jakie elementy powinien zawierać projekt techniczny wykonawczy remontu
sieci i linii telekomunikacyjnych?
3. Jakie dokumenty należy wypełniać na bieżąco podczas wykonywania remontów sieci
i linii telekomunikacyjnych?
4. Czy karta kontrolnych pomiarów torów abonenckich jest wymagana w dokumentacji
technicznej powykonawczej remontu sieci telekomunikacyjnej?
5. Wymień wszystkie dokumenty które wchodzą w skład dokumentacji powykonawczej,
a nie są zawarte w dokumentacji przed wykonawczej (projekcie technicznym
wykonawczym)?
4.3.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
W przedstawionej dokumentacji technicznej wykonawczej (projekcie technicznym
wykonawczym) rozpoznaj na których stronach przedstawiono graficzny projekt techniczny
remontowanej linii telekomunikacyjnej, schemat ideowy remontowanej linii telekomunikacyjnej
oraz mapę geodezyjną terenu na którym przebiega remontowana linia telekomunikacyjna.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:
1) rozpoznaj projekty techniczne (w formie graficznej),
2) rozpoznaj schematy ideowe,
3) rozpoznaj mapy geodezyjne.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- przykładowe projekty techniczne wykonawcze z kompletem rysunków (co najmniej 2 na
stanowisko),
- dokumenty normatywne.
Ćwiczenie 2
Na podstawie wnikliwej analizy przedstawionej dokumentacji technicznej wykonawczej
i powykonawczej wypisz wszystkie różnice które występują pomiędzy tymi dokumentacjami.
dokumentacjami szczególności zwróć uwagę na schematy i projekty graficzne ora dokumenty
które nie wchodziły w skład dokumentacji technicznej wykonawczej.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:
1) zapoznaj się dokładnie z projektem technicznym wykonawczym,
2) zapoznaj się dokładnie z projektem technicznym powykonawczym,
3) wypisz wszystkie występujące różnice.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
Wyposażenie stanowiska pracy:
- przylądowe projekty techniczne wykonawcze i powykonawcze tego samego zadania
budowlanego (po jednym komplecie na stanowisko),
- dokumenty normatywne.
4.3.4. Sprawdzian osiągnięć
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) wymienić różnice pomiędzy dokumentacją wykonawczą i po
wykonawczą? �� ��
2) wymienić dokumentację techniczną zawartą w dokumentacji
powykonawczej, a której nie ma w dokumentacji technicznej
wykonawczej? �� ��
3) wymienić dokumentację techniczną zawartą w dokumentacji
wykonawczej którą należy na bieżąco uzupełniać podczas prac
remontowych? �� ��
4) wymienić dokumenty które należy na bieżąco wypełniać podczas prac
remontowych, a które nie wchodzą w skład dokumentacji technicznej
wykonawczej? �� ��
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
4.4. Pomiary: okresowe, kontrolne, przed i po awaryjne
wykonywane przy remontach linii telekomunikacyjnych
4.4.1. Materiał nauczania
Pomiary okresowe i kontrolne wykonuje się w określonych przedziałach czasowych
w ciągu roku kalendarzowego. W zależności od operatora sieci telekomunikacyjnej w innych
przedziałach czasowych.
Pomiary przed i po awaryjne wykonuje się przed usunięciem i po usunięciu awarii.
Telekomunikacyjnych. W skład pomiarów przed awaryjnych wchodzą między innymi
pomiary lokalizacyjne (lokalizujące miejsce uszkodzenia w sieciach telekomunikacyjnych).
Pomiary okresowe i kontrolne wykonuje się według zaleceń CCIUT (w chwili obecnej
ITU  T). W skład pomiarów okresowych zaliczamy pomiary wartości elektrycznych (pomiar
rezystancji żył w kablach, pomiar rezystancji torów abonenckich, pomiar tłumienności
przesłuchowej itp.) i izolacyjnych kabli telekomunikacyjnych oraz pomiary wartości
elektrycznych torów abonenckich (pomiar rezystancji pętli torów abonenckich, pomiar
tłumienności torów).
Pomiary po awaryjne to właściwie kompletne pomiary uruchomieniowe odcinka linii
telekomunikacyjnej na którym były wykonywane prace remontowe i wykonuje się je zgodnie
z zaleceniami CCIUT (w chwili obecnej ITU  T) dla pomiarów uruchomieniowych linii
telekomunikacyjnych. W skład pomiarów uruchomieniowych zaliczamy pomiary wartości
elektrycznych (pomiar rezystancji żył w kablach, pomiar rezystancji torów abonenckich,
pomiar tłumienności przesłuchowej itp.) i izolacyjnych kabli telekomunikacyjnych oraz
pomiary wartości elektrycznych torów abonenckich (pomiar rezystancji pętli torów
abonenckich, pomiar tłumienności torów).
4.4.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Kiedy wykonujemy pomiary okresowe?
2. Według jakich zaleceń wykonujemy pomiary kontrolne i okresowe?
3. Kiedy wykonujemy pomiary awaryjne?
4. Co to są pomiary poawaryjne?
5. Kiedy wykonujemy pomiary kontrolne?
6. Co wchodzi w zakres pomiarów okresowych (wymień co najmniej 3 rodzaje pomiarów)?
7. Jakie pomiary wchodzą w zakres pomiarów uruchomieniowych (wymień co najmniej
4 pomiary)?
8. Kiedy zachodzi konieczność wykonania pomiarów uruchomieniowych w przypadku
wykonywania remontu sieci telekomunikacyjnej?
4.4.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie otrzymanych kar pomiarowych napisz jakiego rodzaju pomiary okresowe
są wykonywane u danego operatora? Jaka jest okresowość tych pomiarów?
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:
1) przeanalizuj wszystkie otrzymane karty pomiarowe,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
2) wypisz wszystkie typy wykonywanych u danego operatora pomiarów okresowych,
3) określ dla każdego typu pomiaru okresowego jego okresowość (odstęp czasowy
pomiędzy poszczególnymi pomiarami danego typu.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- przykładowe karty pomiarowe (wypełnione) pomiarów okresowych.
Ćwiczenie 2
Na podstawie otrzymanych kart pomiarów uruchomieniowych określ jakie pomiary są
wykonywane podczas uruchamiania linii kablowych telekomunikacyjnych. Napisz czy
wyniki pomiarów spełniają normy.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:
1) przeanalizuj wszystkie otrzymane karty pomiarowe,
2) wypisz wszystkie typy wykonywanych u danego operatora pomiarów
uruchomieniowych,
3) określ czy wyniki przykładowych pomiarów uruchomieniowych spełniają normy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- przykładowe karty pomiarowe (wypełnione) pomiarów okresowych.
- dokumenty normatywne.
4.4.4. Sprawdzian osiągnięć.
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) wymienić jakie pomiary wchodzą w skład pomiarów awaryjnych? �� ��
2) określić różnicę pomiędzy pomiarami poawaryjnymi,
a uruchomieniowymi? �� ��
3) wymienić dokumenty i przepisy regulujące kiedy jakie pomiary należy
wykonywać w telekomunikacji? �� ��
4) wymienić jakie pomiary wchodzą w skład pomiarów okresowych? �� ��
5) wskazać kto decyduje o okresowości wykonywania pomiarów
kontrolnych i okresowych? �� ��
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
4.5. Wymiana uszkodzonego telekomunikacyjnego kabla
miedzianego w kanalizacji teletechnicznej
4.5.1. Materiał nauczania
Lokalizacja miejsca uszkodzenia i usunięcie uszkodzonego odcinka kabla.
W celu zlokalizowania uszkodzenia kabli stosuje się powszechnie metody pomiarowe
mostkowe. Wybór metody zależy tylko i wyłącznie od rodzaju uszkodzenia kabla
telekomunikacyjnego.
Do najczęściej spotykanych uszkodzeń w kablach telekomunikacyjnych zaliczamy:
- upływność żył do ziemi;
- zwarcie żył z ziemią;
- zwarcie pomiędzy żyłami;
- przerwę w żyle.
W przypadku lokalizacji uszkodzenia izolacji i połączenia ziemią na krótkich odcinkach
kabli telekomunikacyjnych stosujemy metodę mostkową Murray`a z pomocniczą żyłą
o dobrej izolacji, o takim samym przekroju i długości co żyła uszkodzona. Wybieramy do
tego celu w uszkodzonym kablu jedną z żył o dobrej izolacji.
W przypadku uszkodzenia objawiającego się upływnością pomiędzy żyłami przy
równoczesnej upływności do ziemi  lokalizację miejsca uszkodzenia przeprowadzamy przy
pomocy podwójnego układu mostkowego Vareley`a.
Do wyżej wymienionych metod lokalizacji używa się analogowych mostków
pomiarowych (np. typu S, U lub RC Er. ZTA 1001).
W chwili obecnej najczęściej stosowane mostki pomiarowe do lokalizacji uszkodzeń
w kablach miedzianych to cyfrowe mostki mikroprocesorowe:
Rys. 21a. Mostek pomiarowy. Rys. 21b. Mostek pomiarowy BARTER 20T.
Wygodniejszą metodę lokalizacji uszkodzeń w kablach miedzianych oferują reflektometry.
Jednak ze względu na dosyć wysokie ceny nie wszystkie firmy na nie stać. Jednak przyrządy
te pozwalają na o wiele szybszą dokładniejszą lokalizację uszkodzeń w kablach
telekomunikacyjnych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
 Rys. 22a. Reflektometr. Rys. 22b. Reflektometr.
Najwygodniejszym sposobem lokalizacji i zarazem najdokładniejszym jest lokalizacja
uszkodzeń w kablach telekomunikacyjnych przy zastosowaniu impulsowych lokalizatorów
uszkodzeń. Jednak jest to najdroższa metoda lokalizacji ze względu na cenę impulsowych
lokalizatorów uszkodzeń.
Jeszcze inna metoda lokalizacji uszkodzeń w kablach miedzianych umożliwiającą na
dodatek śledzenie trasy kabla ułożonego w ziemi lub usytuowania kanalizacji kablowej
oferują lokalizatory przebiegu kabli firmy.
Rys. 23. Lokalizator uszkodzeń i przebiegu trasowego.
Rys. 24a. Lokalizator uszkodzeń i przebiegu trasowego. Rys. 24b. Lokalizator uszkodzeń
i przebiegu trasowego.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
Rys. 25. Lokalizator uszkodzeń i przebiegu trasowego.
Lokalizatory tej firmy umożliwiają oprócz określenia miejsca awarii kabla
telekomunikacyjnego także jogo przebieg trasowy oraz głębokość na jakiej się znajduje.
Ze względu na to iż w szkole mogą być dostępne różnego typu przyrządy pomiarowe do
lokalizacji uszkodzeń w kablach telekomunikacyjnych. Ponadto każdy lokalizator ma
dokładną instrukcję obsługi i sposobu lokalizowania uszkodzeń oraz ograniczoną ilość stron
w tym dokumencie (to jest poradnik a nie podręcznik) pozwolę sobie opisać bliżej sposoby
lokalizacji uszkodzeń przyrządami firmy RYCOM.
Lokalizatory tej firmy wybrano ze względu na ich uniwersalność. Pozwalają jako jedyne na
rynku na lokalizację nie tylko uszkodzenia, ale także przebiegu kabla w terenie
(z możliwością określenia głębokością na której kabel jest ułożony). Ponadto umożliwiają
lokalizacje przebiegu rur kanalizacji kablowej (a także wodociągowej).
Dokładny sposób lokalizacji omówiono na przykładzie lokalizatora model RYCOM typ 8879.
W skład zestawu 8879 lokalizatora kabli, rur uszkodzeń wchodzą:
- odbiornik;
- nadajnik (bateryjny);
- nadajnik (akumulatorowy);
- instrukcja obsługi;
- czerwono/czarny kabel z dużymi zaciskami;
- sonda uziemiająca;
- ładowarka AC 230V;
- ładowarka DC
- 6 sztuk baterii R14;
- 6 sztuk baterii R20.
Dodatkowe wyposażenie lokalizatora (należy je nabyć osobno) to:
- sztywny sprzęg cęgowy (82kHz);
- sztywny sprzęg cęgowy (82kHz/8kHz);
- sprzęg elastyczny (815Hz/82kHz);
- sprzęg elastyczny (8kHz/82kHz);
- sonda zwrotna uziemiająca;
- kanałowa sonda nadawcza 815kHz;
- sonda nadawcza 8kHz;
- sonda nadawcza 815kHz;
- zestaw słuchawkowy.
Rysunek 26 przedstawia widok czołowy z opisem przycisków i wskaz
ników nadajnika.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
Rys. 26. Widok nadajnika z opisem przycisków i wskaz
ników.
Tabela. 1 Opis przycisków i wskaz
ników nadajnika.
Przycisk. Opis przeznaczenia przycisku.
Regulacja poziomu sygnału wyjściowego  ustawia moc wyjściową
sygnału nadajnika. Dostępne są dwa poziomy: niski  jedna dioda
LED, oraz wysoki  dwie diody LED.
Wskaz
nik obciążenia LOADING  pulsuje wskazując impedancję
obciążenia. Gdy kontrolka pulsuje 4 razy na sekundę informuje nas
o tym, że obwód jest prawie zwarty; pulsowanie 3 razy na sekundę
wskazuje, że obwód badany jest bliski zwarcia.
Kontrolka TX I/O  informuje, że nadajnik jest włączony.
Wskaz
nik wysyłanej częstotliwości sygnału lokalizującego  gdy
świeci dioda 815Hz to wysyłany sygnał ma najniższą z dostępnych
w lokalizatorze częstotliwości (815Hz); dioda 8kHz informuje nas że
w badany kabel wysyłamy sygnał o częstotliwości 8kHz, natomiast
doda 82kHz informuje, że wysyłamy najwyższy z dostępnych
w lokalizatorze sygnał o f = 82kHz.
Rysunek 27 obrazuje metodę bezpośredniego podłączenia nadajnika do uszkodzonego kabla.
Rys. 27. Sztywne podłączenie nadajnika do badanego kabla.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
Następny rysunek przedstawia sposób wykonania podłączenia bezpośredniego przy użyciu
sprzęgu elastycznego.
Rys. 28. Elastyczne podłączenie nadajnika do badanego kabla.
Rysunek 29 przedstawia widok płyty czołowej z opisem wskaz
ników i przycisków
odbiornika.
Rys. 29. Widok płyty czołowej odbiornika.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
Tabela. 2 Opis wskaz
ników rysunek przycisków odbiornika.
Przycisk. Opis przeznaczenia przycisku.
ZAA
/WYA
(ON/OF)  przycisk włączenia (jeżeli w danej
chwili odbiornik jest wyłączony) lub wyłączenia (jeżeli jest
włączony). Jeżeli przyrząd jest włączony przez ponad 10
minut i żaden przycisk nie został w tym czasie naciśnięty
zostanie on automatycznie wyłączony.
Częstotliwość (FREQENCY F)  przycisk wyboru
częstotliwości sygnału wysyłanego z nadajnika. Przy każdym
naciśnięciu będzie następowało sekwencyjne przełączanie
częstotliwości (82kHz, 8kHz, 815Hz, 50/60Hz i RF).
Głębokość (DEPTH)  naciśniecie przycisku spowoduje
wyświetlenie trybu pomiaru głębokości a następnie jej
zmierzenie (linia lub sonda). W celu wyświetlenia
głębokości w jednostkach metrycznych należy przy
wciśniętym przycisku SHIFT nacisnąć przycisk F. W celu
wyboru linia lub sonda należy użyć przycisku
LINE/SONDE.
Przycisk wzmocnienia (GAIN)  umożliwia regulację
wzmocnienia odbiornika. Po wciśnięciu jednego
z przycisków GAIN odbiornik będzie zmieniał
wzmocnienie w górę (zwiększał) lub w dół (zmniejszał).
Przycisk SHIFT i FREQENCY (F) (angielskie/metryczne)
 umożliwia przełączenie pomiędzy jednostkami
angielskimi (u góry ekranu wyświetli się znak  ` )
i metrycznymi (u góry ekranu wyświetli się znak  cm ).
Przycisk LINE/SONDE  powoduje przełączenie pomiary
głębokości między trybem linii (u góry ekranu wyświetli się
znak  LIN ) i sondy (u góry ekranu wyświetli się znak
 SON ).
Przycisk prądu (CURRENT)  umożliwia pomiar wielkości
prądu, który płynie w trybie f = 815Hz, 8kHz, lub 82kHz.
Przycisk CURRENT nie działa w trybie f = 50/60Hz.
Przycisk MODE  umożliwia przełączanie pomiędzy
trybami PIKU normalnego, PIKU punktowego lub
DOLINY pola. Aktualny tryb pracy jest sygnalizowany
strzałką na wyświetlaczu wskazującą piktogram (rysunek)
trybu pracy.
Przycisk głośności (VOLUME)  umożliwia wybór
poziomu głośności: wysoki, średni, niski i wyłączony.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
36
Przycisk podświetlenia (BACKLIGHT)  trzymając
przyciśnięty przycisk SHIFT należy wcisnąć przycisk
CURRENT rysunek celu włączenia lub wyłączenia
podświetlenia wskaz
nika odbiornika.
Kolejny rysunek przedstawia w sposób graficzny metodę lokalizacji uszkodzeń za pomocą
lokalizatora 8879.
Rys. 30. Graficzny odczyt wskaz
nika segmentowego relatywnej siły sygnału w odbiorniku.
Lokalizacja uszkodzenia pozwala określić pozycję miejsca uszkodzenia izolacji
w zakopanym kablu lub innym przewodniku. W przypadku uszkodzenia izolacji kabla, część
sygnału powróci do nadajnika podłączonego do sondy uziemiającej przez punkt uszkodzenia
izolacji oraz poprzez ziemię. Dobrą ideą jest przed przystąpieniem do lokalizacji uszkodzenia
izolacji kabla uprzednie zlokalizowanie drogi kabla w terenie. Po wyznaczeniu trasy kabla
i określeniu przybliżonego obszaru uszkodzenia, może zaistnieć konieczność wymuszenia
przepływu dodatkowego prądu przez miejsc uszkodzenia. Realizujemy to poprzez odłączenie
i zaizolowanie odległego punktu dostępowego (skrzynka kablowa). Po przez odcięcie ziemi
w punkcie odległym prąd wysłany z nadajnika zmuszony będzie szukać dostępu do ziemi
w punkcie uszkodzenia izolacji na kablu, spowoduje to automatycznie zwiększenie prądu
w gruncie w miejscu uszkodzenia ułatwi wykrycie uszkodzenia kabla. W celu rozpoczęcia
lokalizacji miejsca uszkodzenia przewodnika (kabla) należy odbiornik 8879 umocować na
sondzie uziemiającej powrotnej w sposób pokazany na rysunku poniżej.
Rys. 31. Umocowanie odbiornika na sądzie uziemiającej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
37
Obwód pomiędzy ostrzami uziemiającymi sondy powrotnej tworzy ścieżkę dla prądu
w gruncie, powracającego do sondy uziemiającej nadajnika. Sposób odpowiedniego wbijania
sondy w grunt przedstawiono na rysunku poniżej.
Rys. 32. Sposób używania sondy uziemiającej.
Z podstaw elektrotechniki wiemy, że prąd w gunie rozchodzi się z punktu uszkodzenia
promieniście i posiada najwyższą gęstość w gruncie w bezpośredniej bliskości punktu
uszkodzenia, ponieważ tu zaczyna swój powrót, oraz w pobliżu sondy uziemienia nadajnika,
ponieważ tu kończy swój powrót. Należy zwrócić jeszcze uwagę na to, że prąd jest szeroko
rozproszony w gruncie pomiędzy punktem uszkodzenia i sondą uziemiającą nadajnika jak to
przedstawia poniższy rysunek.
Rys. 33. Prądy powrotne w ziemi.
Odbiornik mierzy ilość prądu płynącego przez uziemiającą sondę powrotną. Lokalizując
uszkodzenie kabla przy użyciu uziemiającej sądy powrotnej, należy wbijać sondę, co trzy lub
cztery kroki(poruszając się po trasie uszkodzonego kabla). Zbliżając się do obszaru o dużej
koncentracji prądu w gruncie, miejscu wbicia sondy uziemienia nadajnika, lub miejsca
przebicia, odbiornik będzie rejestrował coraz wyższe wskazania. Może się wtedy okazać
konieczne zredukowanie czułości miernika (realizujemy je poprzez naciśniecie przycisku
wzmocnienia GAIN. Gdy sygnał zacznie się zwiększać, należy przemieszczać się coraz
krótszymi krokami, odpowiadającymi krótszym odcinkom, w celu uniknięcia ominięcia
miejsca uszkodzenia.
Odbiornik będzie kontynuował wskazania rosnących wyników prądu, dopóki jedno
ostrze uziemiającej sondy powrotnej nie ominie punktu uszkodzenia kabla. Jeżeli ostrza
uziemiającej sondy powrotnej są dokładnie po obu stronach punktu uszkodzenia, wtedy prądy
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
38
się odejmują i otrzymujemy wynik bliski zera. W celu zarejestrowania minimum,
powinniśmy zwiększyć wzmocnienie odbiornika naciskając przycisk wzmocnienia GWINT
i starając się utrzymać zero na skali miernika, przesuwać uziemiającą sondę powrotną, co dwa
lub trzy centymetry dopóki nie zostanie zarejestrowane minimum odczytu. Punkt uszkodzenia
będzie wtedy znajdował się pośrodku obu ostrzy sondy (jak przedstawia to poniższy rysunek).
Rys. 34. 1 Lokalizacja uszkodzenia przy pomocy sondy uziemiającej.
Na rysunku przedstawiono wskazania miernika odbiornika zwiększającego się poziomu
sygnału w miarę zbliżania się sondy do punktu uszkodzenia kabla oddalając się od nadajnika.
Rys. 35. Wskazania wskaz
nika odbiornika przy lokalizacji uszkodzenia.
Powyższy sposób lokalizacji stosuje się w stosunku do kabla ułożonego bezpośrednio w ziemi
lub kanalizacji kablowej nie przebiegającego pod miejscami utwardzeń gruntu (tzn. przy
braku nad trasą kabla chodników, jezdni itp.).W przypadku przebiegu kabla lub, jeżeli
uszkodzenie będzie leżało pod powierzchnią utwardzoną. W tym przypadku uziemiającą
sondę powrotną należy wbijać po obu stronach utwardzonej nawierzchni (np. chodnika lub
drogi) jak pokazano na rysunku poniżej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
39
Rys. 36. 2 Sposób lokalizowania uszkodzeń pod utwardzeniami gruntu.
Wiadomo (z podstaw elektrotechniki).że, prąd powrotny w gruncie rozpoczyna swój
powrót w miejscu uszkodzenia (przebicia)  jak szprychy w kole rowerowym leżącym na
ziemi  równe wartości prądu będą wnikały do uziemiającej sondy powrotnej, jeżeli zostanie
ona wbita w ziemię na okręgu, którego środkiem będzie miejsce przebicia. Regulacja
położenia uziemiającej sondy powrotnej może być osiągnięta przez delikatny obrót sondy
w celu znalezienia minimum wskazania. Odbiornik wskaże minimum, gdy sonda osiągnie
miejsce dokładnie na okręgu. Punkt uszkodzenia będzie leżał na prostej linii wystawionej pod
kątem prostym z centralnego punktu sondy. Linie należy wystawić ponad utwardzonym
obszarem gruntu. Punkt przecięcia się dwóch tak wyznaczonych linii będzie szukanym
miejscem przebicia kabla.
Jak już wcześniej wspomniano lokalizator RYCOM 8879 pozwala także na dokładną
lokalizację przebiegu kanalizacji kablowej oraz rur (zarówno kanalizacji kablowej jak
i gazowej czy wodociągowej) z możliwością określenia, na jakiej głębokości w danym
miejscu przebiegają w gruncie. Do tego typu lokalizacji należy użyć sondy nadawczej
z zestawu lokalizatora 8879. Rysunek 62 przedstawia sposób mocowania i element
wprowadzający do rur kanalizacji kablowej sondę nadawczą.
Rys. 37. Sposób mocowania i wprowadzania sondy nadawczej do kanalizacji kablowej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
40
Do popychania sądy w kanalizacji kablowej można użyć: drutu, drążków
kanalizacyjnych, lub pilota z płukana szklanego. Po takim przygotowaniu można rozpocząć
wprowadzanie sądy do otworów (lub rur) kanalizacji kablowej. W celu lokalizowania sondy
nadawczej przemieszczającej się w kanalizacji kablowej należy odbiornik ustawić w tryb
sondy przez naciśnięcie przycisku głębokości przy wciśniętym przycisku SHIFT. Następnie
trzymać antenę odbiornika bezpośrednio nad i w linii z sondą, jak pokazano na rysunku
poniżej. Czułość odbiornika należy tak wyregulować, aby odczyt znajdował się między 60%
i 80%.
Kształt pola radiacji sondy nadawczej pokazany jest na poniższym rysunku. Sygnał piku
występuje wtedy, gdy odbiornik jest trzymany bezpośrednio nad sondą z anteną będącą
w linii z sondą nadawczą. Należy także zlokalizować zjawy zarówno przed, jak i za sondą
potwierdzając dokładność wykonanej lokalizacji.
Rys. 38. Sposób lokalizowania przebiegu trasowego kanalizacji kablowej.
Rozpocząć przesuwanie się wzdłuż przewidywanej drogi rury kanalizacji kablowej i z za
pomocą odbiornika 8879 zlokalizować sondę nadawczą. Zatrzymać lokalizację, gdy zostanie
znaleziony pik. Należy wtedy obrócić odbiornik, jak pokazano na rysunku 39. W czasie
obracania odbiornika, nie zmieniać jego pionowej pozycji. Odbiornik wskaże pik, gdy antena
odbiornika będzie w linii z sondą nadawczą.
Rys. 39. Lokalizowanie sondy w kanalizacji kablowej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
41
Następnie przesunąć odbiornik w obie strony (prostopadle do drogi kabla lub otworu
kanalizacji kablowej), jak pokazano na poniższym rysunku. Po odnalezieniu piku odbiornik
znajduje się bezpośrednio nad sondą. Oznaczyć to położenie, a następnie sprawdzić sygnały
zjawy z przodu i z tyłu sondy nadawczej w celu potwierdzenia lokalizacji.
Rys. 40. Lokalizowanie sondy w kanalizacji kablowej.
Po zlokalizowaniu sondy nadawczej, można, (jeżeli zachodzi taka potrzeba) określić jej
głębokość (a co z tym idzie także głębokość, na jakiej znajduje się otwór lub rura kanalizacji
kablowej). Sposób określania głębokości sondy ilustruje rysunek 66. Rozpocząć przesuwanie
odbiornika wzdłuż drogi z a sondą, z anteną odbiornika w linii z sondą i znajdujemy dolinę
sygnału pomiędzy pikiem sygnału, a sygnałem zjawy. Oznaczamy ten punkt jako
A. Następnie przesuwać odbiornik wzdłuż drogi z przodu sondy i odnalez
ć drugą dolinę
sygnału. Oznaczyć ten punkt jako B. Wykonać pomiar odległości między punktem A i B.
Głębokość sondy (otworu kanalizacji kablowej) wynosi 0,7 razy odległość pomiędzy
punktem A i B.
Rys. 41. Sposób obliczenia na jakiej głębokości znajduje się kanalizacja kablowa.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
42
Usunięcie uszkodzonego odcinka kabla na odcinku pomiędzy studnią magistralną
rozdzielczą i studnią rozdzielczą.
Po zlokalizowaniu miejsca uszkodzenia kabla należy w duch sąsiednich studniach
otworzyć włazy (pokrywy) studni. Zgodnie z zasadami BHP przed wejście do otwartych
dwóch studni, należy otworzyć, co najmniej dwie sąsiednie studnie kablowe i prze około
15 minut wietrzyć studnie i odcinki kanalizacji kablowej. Przed wejściem i po uprzednim
przewietrzeniu należy sprawdzić przy pomocy odpowiedniego przyrządu (rys.42a) czy
w studniach, w których będą wykonywane prze nie występuje lub nie napływa do nich gaz.
Następnie wejść do dwóch studni, pomiędzy którymi nastąpiło uszkodzenie kabla. Odnalez
ć
uszkodzony kabel i dokonać obcięcia uszkodzonego odcinka z obu stron uszkodzenia.
Otwarte końce sprawnego kabla zabezpieczyć kapturkami ochronnymi (rys.42b).
Rys. 42a. Detektor gazu. Rys. 42b. Kapturki termokurczliwe.
Rys. 43. Bęben z zabezpieczonym kablem.
Odcięty uszkodzony odcinek kabla wyciąga się w dzisiejszych czasach (zwłaszcza
w przypadku długiego odcinka pomiędzy studniami i kabli o małej ilości par lub czwórek,
lub w przypadku krótkich odcinków między studniami i kabli o dużej ilości par lub czwórek)
stosuje się mechaniczne wciągarki do kabli (rys.44).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
43
Rys. 44. Mini wciągarka kablowa (spalinowa).
Można także wykorzystać ręczne wciągarki. Sposób ustawienia zarówno ręcznych jak
i mechanicznych wciągarek nad otwarta studnią, z której ma być wyciągany uszkodzony
kabel telekomunikacyjny przedstawiono na rysunku 45.
Rys. 45. 1  wciągarka; 2  bęben do nawijania kabla; 3  kabel wyciągany z kanalizacji.
Przed studnią (od strony wyciąganego kabla), na linii kanalizacji kablowej
teletechnicznej, ustawia się na odpowiedniej wysokości podnośnikach pusty bęben kablowy
do nawijania uszkodzonego kabla(jak widać na rys.46 i 47).
Rys. 46a. Podnośnik do bębnów z kablem. Rys. 47. Podnośnik do bębnów z kablem.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
44
Następnie na kabel nasuwamy pończochę dwuuchą(rys.) łączoną aż do wlotu kanalizacji do
studni. Koniec liny łączymy z uchami pończochy i rozpoczynamy wyciąganie.
Rys. 48. Pończoch kablowa dwuucha.
Kabel wyciąga się tak długo, aż koniec pończochy znajdzie się po środku studni. Wówczas po
zluzowaniu liny przesuwa się z powrotem pończochę do wlotu kanalizacji, a koniec kabla
wygina się łagodnym łukiem do góry  i następuje dalsze wyciąganie. Gdy wyciągnięty
odcinek kabla jest dostatecznie długi, mocuje się go do tarczy bębna i powtarza się operację
przesuwania pończochy i wyciągania kabla, aż do wyciągnięcia całego odcinka kabla
z kanalizacji.
Kable rozdzielcze na krótkim odcinku i o małej ilości par lub czwórek wyciąga się
ręcznie za pomocą cienkiej linki lub drutu uwiązanego bezpośrednio do kabla.
Jeżeli na uszkodzonym kablu zastosowano rozbieralne osłony złączy kablowych to wyciąga się
cały kabel pomiędzy złączami. Osłony wykorzystuje się ponownie do nowo wykonanych złączy.
Jeżeli wyciągnięte dłuższe odcinki kabli odpowiadają obowiązującym normom elektrycznym,
używa się ich do naprawy w sieci miejscowej. W przypadku krótkich odcinków kabli
o własnościach elektrycznych niezgodnych z wymaganiami przeznacza się je na złom.
Po wyciągnięciu uszkodzonego odcinka kabla telekomunikacyjnego i wcześniejszym
zabezpieczeniu nieuszkodzonego kabla w studniach przy pomocy kapturków ochronnych
termokurczliwych, studnie kablowe zmykamy pokrywami do następnego dnia (do następnych
zajęć).Wszystkie narzędzia i zastawy oraz odzyskane lub zużyte materiały odnosimy na
właściwe im miejsce na salę zajęć.
Zaciągnięcie nowego kabla telekomunikacyjnego z zabezpieczeniem jego końców.
Kable telekomunikacyjne do kanalizacji teletechnicznej wciąga się ręcznie lub przy
pomocy wciągarek mechanicznych (tzw. wind kablowych) o sile naciągu do 4000 Kg lub też
wciągarek ręcznych o maksymalnej sile naciągu do 3000 Kg. Podczas wciągania kabli do
kanalizacji teletechnicznej przy niewłaściwym umocowaniu do liny wciągającej istnieje
bardzo duże prawdopodobieństwo, że ulegnie on uszkodzeniu mechanicznemu. W związku
z tym do łączenia kabla z liną holowniczą wykorzystuje się specjalne pończochy do
wciągania kabli telekomunikacyjnych.
Poniżej przedstawiono rodzaje i nazwy pończoch kablowych stosowanych w Polsce:
Rys. 49. a  jednoucha; b  dwuucha; c  dwuucha łączona 1  krawędz
dołączenia sznurowadłem.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
45
Pończochy jednouche są stosowane przy wciąganiu kabli do otworów kanalizacji
kablowej i przeciąganiu kabli nadziemnych. Pończochy dwuuche pełne stosuje się do
wyciągania kabli z otworów kanalizacji kablowej. Pończochy dwuuche łączone (wiązane
sznurowadłem, które stanowi linka utworzona z miękkich ocynkowanych drutów stalowych)
są używane do podciągania kabli w studniach kablowych.
Aby nałożyć pończochę na koniec kabla ściska się ją wzdłuż osi, powiększając w ten sposób
jej średnicę. Po nałożeniu pończocha ściśle obejmuje kabel, a podczas ciągnięcia  zakleszcza
się na jego powłoce.
Nałożoną pończochę obwiązuje się miękkim drutem wiązałkowym o średnicy 1,5  2,0 mm
tak, aby nie wystawały końce linek, z których spleciona jest pończocha kablowa.
Linę pociągową łączy się z uchwytem pończochy za pomocą uchwytu łącznikowego. Po
połączeniu liny z pończochą nałożoną na kabel następuje wciąganie kabla.
Rys. 50. Uchwyt łącznikowy zwykły do lin kablowych.
Aby zabezpieczyć kabel od tarcia o krawędz
otworu, należy do otworu włożyć tuleję
ochronną  w przypadku prostoliniowego wciągania do kanalizacji, lub kolanko ochronne 
w przypadku wciągania skośnego.
Rys. 51. Zastosowanie kolanka ochronnego przy wciąganiu kabla.
Dla zmniejszenia tarcia ołowianej powłoki kabla o ścianki otworu kabel w studni smaruje się
równomiernie wazeliną techniczną (lub towotem), niezawierającą składników szkodliwie
działających na ołów.
Kable w powłoce z tworzyw termoplastycznych nie wymagają smarowania przy wciąganiu,
a kabli w powłoce polietylenowej nie wolno smarować gawotem, ani też wciągać do otworu,
do którego uprzednio wciągano kable smarowane towotem, gdyż smar ten działa wybitnie
szkodliwie na polietylen.
Przy wciąganiu kabla do kanalizacji  odwijanie kabla z bębna, jak i nawijanie liny na bęben
musi być wykonywane jednocześnie i równomiernie, aby nie spowodować uszkodzenia kabla.
W przypadku otworu częściowo zajętego  nie wolno stosować do wciągania liny stalowej,
a jedynie konopną, aby nie uszkodzić powłoki kabli leżących już w otworze. Pończochę na
kablu należy owinąć taśmą izolacyjną.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
46
Kiedy koniec kabla dojdzie do następnej studni, należy przez stopniowe podciąganie
wprowadzić do studni odcinek kabla o długości wystarczającej do ułożenia na wspornikach
(równolegle do ścian studni), a następnie wykonać złącza. Podciąganie wykonuje się za
pomocą pończochy dwuuchej łączonej, którą stopniowo przesuwa się do tyłu.
Po zakończeniu podciągania ucina się kabel w pierwszej studni (w wyznaczonym miejscu)
i niezwłocznie zabezpiecza obcięte końce na bębnie i w studni, aby zabezpieczyć kabel przed
wilgocią. Następnie kabel układa się na wspornikach obydwu studni; należy przy tym
pamiętać, że promień wygięcia kabla powinien być równy, co najmniej 10-cio krotnej
średnicy kabla.
Należy zwrócić uwagę, ażeby nowo wciągnięty kabel nie krzyżował się z innymi kablami,
wcześniej wprowadzonymi do studni. Podczas układania kabla trzeba pamiętać, żeby
istniejące w kanalizacji wolne otwory, nie zostały zasłonięte.
Końce kabli, które mają być łączone, należy ułożyć obok siebie na wspornikach w miejscu
przewidzianym na złącze, tak, aby zachodziły na siebie na potrzebnej długości.
Na trasach prostych można przeciągać kabel przez kilka studni przelotowych, lecz całkowita
długość wciąganego odcinka kabla o średnicy zewnętrznej do 35mm, nie powinna
przekraczać 240mb, a w przypadku kabla o średnicy powyżej 35mm  120mb.
Wciąganie kabli bez użycia wciągarki.
Kable rozdzielcze wciąga się do kanalizacji bez użycia wciągarek na cienkiej lince stalowej,
względnie na drucie stalowym o średnicy 5mm2. Przy wciąganiu należy uważać, aby linka
(drut) nie ocierała się o brzeg otworu studni, gdyż mogłoby to spowodować strzępienie się
linki wykruszanie ścianki otworu.
Kable o średnicy nie większej niż 15 mm2 wciąga się do kanalizacji bez użycia pończoch,
związując koniec kabla z linką lub drutem.
Ze względu na małe odległości między studniami rozdzielczymi zaleca się wciągać kable
rozdzielcze przez kilka przelotów w linii prostej tak, aby wciągany odcinek kabla był
możliwie najdłuższy.
Wprowadzanie kabli XTKM do kanalizacji kablowej.
Kable XTKM nie powinny być wciągane do otworów z kablami w powłoce ołowianej ze
względu na szkodliwe działanie towotu, którym są smarowane kable typu TKM
(w powłokach ołowianych).
Podczas podciągania kabla XTKM jego powłoka nie powinna ulegać wydłużaniu, gdyż
mogłoby to spowodować uszkodzenie zapory przeciwwilgociowej (folii aluminiowej
złączonej trwale z powłoką). Stosowanie, więc pończoch kablowych do przeciągania tego
typu kabli może mieć miejsce tylko wtedy, gdy siła potrzebna do wprowadzenia danego
odcinka kabla nie przekracza wartości dopuszczalnej dla polietylenowej powłoki kabla.
Dopuszczalna siła naciągu powłoki polietylenowej (P) w funkcji średnicy zewnętrznej (dz)
kabla XTKM jest podana na rysunku poniżej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
47
Rys. 52. Dopuszczalna siła naciągu powłoki kabla XzTKM w funkcji jego średnicy zewnętrznej.
Wartość siły P, potrzebnej do wciągnięcia określonego odcinka kabla do kanalizacji
kablowej, można obliczyć  znając ciężar jednostkowy kabla c ([Kg/m] podany w katalogu
fabrycznym producenta kabla), długość wciąganego odcinka l ([m]) oraz współczynnik tarcia
t  na podstawie wzoru:
P = c * l * t [Kg]
Współczynnik tarcia dla kabla w powłoce polietylenowej, wciąganego do wolnego otworu
kanalizacji kablowej, wynosi 0,35�0,5, zależnie od średnicy kabla, czystości otworu
i prędkości wciągania kabla. Do obliczeń przyjmuje się współczynnik tarcia równy 0,4.
Przy otworze częściowo zajętym wartość współczynnika tarcia będzie znacznie większa.
O ile przewiduje się, że podczas wprowadzania kabla XTKM zaistnieje potrzeba użycia
większej niż dopuszczalna siły, konieczne jest dokonywanie tego równocześnie za powłokę
i ośrodek kabla. Sposób przygotowania kabla do ciągnięcia w takim przypadku pokazano
przykładowo na rysunku poniżej.
Rys. 53. Przygotowanie kabla XzTKM do jednoczesnego ciągnięcia za powłokę i ośrodek.
W przypadku wprowadzania kabla do kanalizacji kablowej jednocześnie za powłokę
i ośrodek można na prostej trasie przeciągać dłuższe odcinki, niż w przypadku ciągnięcia
kabla za samą powłokę.
Wykonanie złączy na wymienionym odcinku kabla ze sprawdzeniem jakości
i poprawności wykonanych złączy.
Przy budowie (i naprawie) linii kablowych poszczególne odcinki kabli wprowadzonych
do kanalizacji kablowej łączy się, wykonując złącza w studniach kablowych (norma BN 
65/8984  11).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
48
Wykonanie złącza polega na połączeniu właściwych żył, izolowaniu miejsca złączenia
żył za pomocą koszulek termo kurczliwych lub specjalnych łączników żył kablowych oraz
złączeniu powłok kablowych za pomocą osłony wykonanego złącza kablowego.
Rozróżnia się złącza przelotowe, wykonywane w przypadku łączenia kabli o jednakowej
liczbie żył oraz złącza odgałęz
ne, wykonywane wówczas, gdy od jednego kabla odgałęzia się
dwa lub więcej kabli o mniejszej liczbie żył.
Złącza powinny spełniać następujące warunki:
a) w zmontowanym kablu nie powinno być przerw ani zwarć żył między sobą i z powłoką,
ekranem lub pancerzem kabla,
b) rezystancja izolacji torów oraz tłumienność przesłuchu powinna mieścić się w granicach
podanych w odpowiednich normach,
c) rezystancja jednostkowa żył nie powinna ulec zwiększeniu (parametry rezystancji
jednostkowej żył podane w katalogu producenta kabla telekomunikacyjnego),
d) połączenie mechaniczne żył między sobą powinno być trwałe,
e) rozmieszczenie łączonych wiązek powinno umożliwić łatwe skontrolowanie ich po
zdjęciu osłony w przypadku uszkodzenia w złączu,
f) połączenie powinno zapewnić całkowitą szczelność powłoki kabla.
Dla zapewnienia, by podane wymagania zostały spełnione, wszystkie roboty montażowe
należy wykonywać szczególnie starannie.
Podczas wykonywania złącza obnażone końce kabli powinny być zabezpieczone przed
zawilgoceniem, a łączenie powinno odbywać się w zasadzie bez przerw. W przypadkach
montażu wieloparowych kabli może zachodzić konieczność przerwania pracy podczas
łączenia, a wówczas złącza należy zabezpieczyć przed wilgocią przez owinięcie np. taśmą
izolacyjną.
W każdym przypadku złącze powinno być wykonane przez tą samą brygadę kablarzy.
Powłoki wszystkich kabli międzycentralowych i magistralnych znajdujących się pod kontrolą
ciśnieniową, przed i po wykonaniu złączy, powinny być badane pod kątem szczelności za
pomocą sprężonego powietrza.
Po wykonaniu złącza należy zbadać żyły w kablu na przerwę i zwarcie (przedzwonić) między
sobą i z powłoką (ekranem lub pancerzem) oraz rezystancję izolacji, a po zmontowaniu
całego kabla magistralnego, międzycentralowego, czy rozdzielczego wykonuje się pełne
badania własności elektrycznych według zasad podanych w odpowiednich normach.
Przygotowanie studni kablowej do robót montażowych.
Otwieranie studni oraz wietrzenie jej należy wykonywać w sposób podany na
wcześniejszych zajęciach, ściśle przestrzegając przepisów BHP, aby nie powodować
nieszczęśliwych wypadków.
Studnię należy dokładnie oczyścić z nagromadzonej wody, błota i innych zanieczyszczeń,
a w okresie zimowym wytopić szron i lód oraz osuszyć wnętrze studni za pomocą
nagrzewnicy elektrycznej lub gazowej. Oczyszczony powinien być również chodnik
znajdujący się w bezpośrednim sąsiedztwie włazu do studni.
Po oczyszczeniu studni i miejsca dookoła włazu ustawia się nad studnią namiot, dla
zabezpieczenia wnętrza studni podczas wykonywania złącza od wpływów atmosferycznych
i kurzu. W namiocie należy zostawić tylko jedno wejście od strony nawietrznej.
Całe miejsce pracy powinno być odseparowane od ruchu ulicznego specjalnymi barierkami.
Na zewnątrz namiotu, w odległości, co najmniej 2 metrów od włazu studni, należy ustawić
piecyk do grzania zalewy kablowej, (jeśli stosuje się przelewanie ośrodka kabla zalewą).
Również w takiej odległości należy rozpalać lampy lutownicze benzynowe i gazowe.
Zanim przystąpi się do prac montażowych w studni kablowej, należy przygotować
odpowiednie oświetlenie  najlepiej lampę elektryczną zasilaną z przenośnej baterii
akumulatorów o napięciu 12 �24V.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
49
Przygotowanie kabli do łączenia.
Zgodnie z podanymi już wytycznymi, przed rozpoczęciem robót montażowych należy
sprawdzić szczelność powłok łączonych kabli (dla kabli znajdujących się pod kontrolą
ciśnieniową). Po dokonaniu tego końce kabli trzeba ułożyć obok siebie na wspornikach (na
ustalonej wysokości).
Na powłoce każdego z łączonych kabli odmierza się i zaznacza miejsce, w którym rozpocznie
się zdejmowanie powłoki, a także miejsce, w którym należy odciąć koniec kabla.
Długość odcinków, na których wykonuje się złącze przelotowe odmierza się na podstawie
danych ujętych w instrukcji wykonania osłony złącza kablowego.
Po wykonaniu omówionych wstępnych czynności zbędne odcinki kabli obcina się
równo narzędziem do cięcia kabli (odpowiednim do danej średnicy zewnętrznej kabla) lub
piłką do metalu, a następnie przystępuje się do zdejmowania powłoki kabla na wyznaczonym
odcinku. W tym celu w odpowiednio zaznaczonym miejscu należy nożem kablarskim (lub
narzędziem do zdejmowania powłok) naciąć na około powłokę kabla oraz  w przypadku
kabli grubych  wykonać dwa nacięcia podłużne, jedno w odległości około 1 cm. od
drugiego. Tak utworzony pasek zdejmuje się płaskimi cęgami (płaskoszczypami), jak
pokazano na rysunku poniżej, a następnie odginając powłokę w poprzek wyciętego paska
zdejmuje się ją z kabla obnażając w ten sposób ośrodek kabla.
Rys. 54. Usuwanie powłoki zewnętrznej z kabla telekomunikacyjnego
Zdejmowanie powłoki z cienkich kabli nie wymaga nacięć podłużnych, wystarczające jest
nacięcie poprzeczne. Koniec kabla w miejscu nacięcia wygina się lekko raz w jedną raz
w drugą stronę, aż do całkowitego pęknięcia powłoki w naciętym miejscu. Wówczas można
swobodnie zdjąć odcinek powłoki.
Wszystkie opisane operacje powinny być wykonane z należytą starannością, aby nie
uszkodzić izolacji żył.
Przygotowanie ośrodka kabla do łączenia (metoda standardowa  skręcanie).
A
ączone kable należy ułożyć obok siebie i unieruchomić przywiązując  poza miejscem
łączenia  do wsporników.
W przypadku łączenia kabli rozdzielczych umieszczonych w małej studni bez wsporników,
złącze wykonuje się na zewnątrz studni.
Po zdjęciu powłoki w miejscach odkrytych należy z końców łączonych kabli zdjąć warstwy
taśmy foliowej, pozostawiając przy krawędziach powłoki pasek o szerokości ok. 10 mm.
Po unieruchomieniu kabli przystępuje się do podziału ośrodków na warstwy, zaś warstw  na
poszczególne wiązki, które będą ze sobą łączone. Podziału dokonuje się począwszy od
warstwy zewnętrznej.
Wiązki czwórkowe rozkłada się wachlarzowato w ten sposób, że układa się jedną obok drugiej
według ich kolejności w warstwie, przy czym łączy się je ze sobą miękkim drutem,
pochodzącym np. z odpadów żył kablowych. W kablach zawierających więcej niż 50 czwórek 
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
50
zaleca się przywiązanie rozłożonych warstw do powłoki kabla. Przykład rozkładania wiązek
pokazana na rysunku poniżej.
Rys. 55. 1 powłoka kabla; 2  wiązki rozłożone według ustalonej kolejności;
3  miękki drut (lub krosówka); 4  dalsze warstwy kabla.
A
ączenie ośrodków kabli.
A
ączenie wiązek w rdzeniu i w każdej warstwie należy rozpoczynać od wiązki
licznikowej, łącząc jej żyły z właściwymi żyłami wiązki licznikowej, znajdującej się
w rdzeniu lub odpowiedniej warstwie drugiego kabla. Następnie należy łączyć żyły wiązki
kierunkowej, a potem żyły w kolejno następujących wiązkach, posuwając się w kierunku
wyznaczonym przez położenie wiązki kierunkowej w stosunku do wiązki licznikowej.
W wiązkach należy łączyć ze sobą żyły jednakowo oznaczone, tj. o tym samym kolorze i tej
samej gęstości nadruku.
W przypadku złącza odgałęz
nego, kable wychodzące ze złącza należy łączyć  w kolejności
ustalonej wcześniej  z kablami wchodzącymi do złącza według podanych wcześniej zasad.
Przystępując do łączenia żył kablowych należy przygotować koszulki termo kurczliwe
o wymiarach 30 mm.
Na cztery żyły wiązki w jednym złączonych kabli należy nasunąć przygotowane koszulki
termo kurczliwe o wymiarach przystosowanych do średnicy żył kabla, a następnie skręcić
dwie łączone żyły (wraz z izolacją), po czym pozostałą izolację usunąć. Obnażone żyły
należy skręcić 10�15 razy, a następnie obciąć (ucinaczkami) do długości 20�25 mm 
zależnie od średnicy żył. Z kolei skręcone żyły należy odchylić w stronę przeciwną do
miejsca, w którym znajduje się koszulka termo kurczliwa i nasunąć koszulkę na skręcone żyły
i obkurczyć ją w taki sposób, aby nie uszkodzić izolacji żył (najlepiej jest stosować mini
palnik gazowy z nasadką do obkurczania koszulek gorącym powietrzem, a nie bezpośrednio
płomieniem). Kolejne fazy łączenia żył pokazano na rysunku poniżej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
51
Rys. 56. a  skręcanie żył razem Rysunek izolacją; b  skręcanie gołych żył; c  odcięcie skrętki żył;
d  nasunięcie i obkurczenie koszulki termokurczliwej.
Kable z żyłami o średnicy 0,7 i 0,8 mm łączy się przez skręcanie i zlutowanie końców
skręconych żył na długości około 10 mm lutem cynowym z kalafonią, lub przez spawanie za
pomocą specjalnej spawarki.
Koszulki termo kurczliwe nasunięte i obkurczone na skręconych żyłach w jednej wiązce
czwórkowej powinny być umieszczone obok siebie.
A
ączone wiązki należy ułożyć wzdłuż złącza tak, aby czwórkowe zespoły izolujących
koszulek były rozmieszczone szeregami równomiernie na całej długości złącza. W ten sposób
uzyskuje się złącze o foremnym kształcie i możliwie małej średnicy.
Złącze należy ściśle owinąć na całej długości taśmą izolacyjną PCV.
Rozłożenie koszulek termo kurczliwych w złączu oraz owijanie taśmą izolacyjną pokazano na
rysunku poniżej.
Rys. 57. a  rozmieszczenie koszulek termokurczliwych w złączu;
b  owinięcie taśmą izolacyjną PCV (1  powłoka kabla, 2  taśma izolacyjna PCV).
W chwili obecnej najczęściej spotykanym sposobem wykonywania złączy kablowych,
jest stosowanie złączek pojedynczych żył kablowych np. PICABOND, SCOTCHLOKTM lub
ETON.
Rys. 58. Picabond.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
52
Rys. 59. Eton.
Po wykonaniu złącza, ale przed zamknięciem osłony złącza należy na przeciwległych
zakończeniach kabla (cały odcinek między szafkami lub między szafką, a słupkiem
kablowym) sprawdzić poprawność wykonania złącza kablowego tzn. przedzwonić wszystkie
pary kabla (na zwarcie i przerwę).
Wykonanie osłony złącza.
Na tak przygotowane złącze należy nałożyć odpowiednią osłonę złącza (osłonę dobieramy
zależnie od rodzaju i średnicy łączonych kabli, od tego czy będziemy w przyszłości je
rozbierać oraz ilości wiązek łączonych kabli), a następnie postępujemy zgodnie z instrukcją
wykonania osłony złącza dołączoną do danego typu osłony przez jej producenta.
4.5.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Wymień co najmniej 5 typów przyrządów pomiarowych stosowanych w telekomunikacji
do lokalizacji uszkodzeń w kablach miedzianych.
2. Określ dlaczego lokalizatory uszkodzeń i przebiegu trasowego są najbardziej
uniwersalnymi lokalizatorami stosowanymi w telekomunikacyjnej technice kablowej.
3. Wymień sposoby zabezpieczenia kabli telekomunikacyjnych wciąganych do kanalizacji
i składowanych na bębnach.
4. Wymień metody wciągania kabli telekomunikacyjnych do kanalizacji kablowej.
5. Wymień wszystkie rodzaje pończoch kablowych.
6. Powiedz czemu sposób zaciągania kabla za powłokę i ośrodek jest najczęściej zalecany
na długich odcinkach?
7. Wymień wszystkie metody łączenia żył kablowych w złączach kabli
telekomunikacyjnych.
8. Określ co oznacza pojęcie rozszycie kabla telekomunikacyjnego?
9. W jaki (najczęściej zalecany) sposób należy rozszywać kable telekomunikacyjne?
10. Powiedz do czego stosowane są złączki pojedyncze żył kablowych (np. Eton)?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
53
4.5.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Ćwiczenie dla 6 uczniów podzielonych na 3 grupy 2 osobowe. Teren wykonania
zadania  poligon kablowy wyposażony w 3 stanowiska dla grup 2 osobowych.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:
1) lokalizacja miejsca uszkodzenia,
2) usunięcie uszkodzonego odcinka kabla z zabezpieczeniem jego końców,
3) zaciągnięcie nowego kabla telekomunikacyjnego z zabezpieczeniem jego końców,
4) wykonanie złączy na wymienionym odcinku kabla,
5) sprawdzenie jakości i poprawności wykonanych złączy,
6) wykonanie osłony termokurczliwej złączy kablowych,
7) pomiary po awaryjne (uruchomieniowe) na kablu który uległ awarii.
Wyposażenie stanowiska pracy (dla 2 uczniów) na poligonie:
- fragment kanalizacji kablowej składający się z 2 studni kablowych przelotowych
jednootworowych, 1 studni rozdzielczej pod szafkowej (pod szafką rozdzielczą), 1 studni
kablowej rozdzielczej, 1 słupka telekomunikacyjnego, 1 zakończenia kablowego
w budynku;
- dokumentacja przebiegu kabli w kanalizacji teletechnicznej, instrukcja obsługi
lokalizatora uszkodzeń w kablach telekomunikacyjnych miedzianych, instrukcja obsługi
lutlampy gazowej, instrukcja wykonania osłony termokurczliwej złącza kablowego, karty
lub katalogi kabli telekomunikacyjnych miejscowych, karty lub katalogi osłon
termokurczliwych złączy na kablach telekomunikacyjnych, karty lub katalogi łączników
żył w kablach telekomunikacyjnych;
- narzędzia: lokalizator uszkodzeń w kablach telekomunikacyjnych miedzianych, haki do
otwarcia pokryw studni kablowych, miernik stężenia gazu w studni kablowej, lutlampa
gazowa, nabój z gazem do lutlampy gazowej, narzędzie do cięcia kabli
telekomunikacyjnych, pończocha kablowa, rolki kablowe, wciągarka mechaniczna (wind
kablowa) do kabli telekomunikacyjnych, podnośnik do bębnów kablowych, przejście
kablowe lub przejście kablowe z rolkami, taśma lub linka stalowa do przeciągania
przewodów, miara taśmowa stalowa (3�5 m), miara taśmowa (25 m), miernik izolacji,
miernik izolacji uziemień, młotki ślusarskie, mikrotelefon monterski, nożyce proste, nóż
kablowy (monterski), omomierz lub miernik uniwersalny, namiot monterski, poziomica,
szczypce boczne (ucinaczki) 150 mm, szczypce czołowe do cięcia drutu (cęgi do drutu)
150mm, szczypce płaskie (płaskoszczypy) 150 mm, szczypce płaskie uniwersalne
(kombinerki), torba monterska, uchwyty łącznikowe, wkrętaki płaskie (szerokość ostrza
3, 5, 9 mm), wkrętaki krzyżakowe, zastawy, tuleje ochronne, zestaw do uszczelniania
otworów kanalizacji kablowej, dzwignia do unoszenia pokryw (łom), czerpak do wody,
lampy akumulatorowe, kapturki ochronne na kable telekomunikacyjne, klucz do szafek
kablowych, klucz nastawny (ślimakowy), komplet kluczy nasadowych dwustronnych,
kolanka ochronne,. Apteczka pierwszej pomocy, oliwiarka, pędzel płaski do odkurzania,
pędzel płaski do malowania, mikrotelefon monterski nasobny lub aparat MB, narzędzie
do zaciskania łączówek i głowic w technice szybkiego montażu (np. Sensor firmy
KRONE).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
54
Ćwiczenie 2
Ćwiczenie polega na zlokalizowaniu miejsca uszkodzenia pracującego kabla
telekomunikacyjnego w kanalizacji kablowej pomiędzy dwoma studniami kablowymi (jest to
etap 1 ćwiczenia 1).
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:
1) zaplanować wszystkie niezbędne narzędzia, materiały, przyrządy pomiarowe itd.,
2) napisać plan pracy,
3) zgromadzić wszystkie niezbędne narzędzia, materiały, przyrządy pomiarowe itd.,
4) przenieść na poligon kablowy wszystkie zgromadzone narzędzia, materiały, przyrządy
pomiarowe itd.,
5) wykonać zadanie lokalizacji miejsca uszkodzenia kabla,
6) wykonać pisemne sprawozdanie z lokalizacji,
7) uprzątnąć stanowisko i odnieść wszystkie narzędzia itd. na swoje miejsce,
8) przedstawić prezentację słowną
Wyposażenie stanowiska pracy (dla 2 uczniów) na poligonie:
- fragment kanalizacji kablowej składający się z 2 studni kablowych przelotowych
jednootworowych, 1 studni rozdzielczej pod szafkowej (pod szafką rozdzielczą), 1 studni
kablowej rozdzielczej, 1 słupka telekomunikacyjnego, 1 zakończenia kablowego
w budynku;
- dokumentacja przebiegu kabli w kanalizacji teletechnicznej, instrukcja obsługi
lokalizatora uszkodzeń w kablach telekomunikacyjnych miedzianych, instrukcja obsługi
lutlampy gazowej, instrukcja wykonania osłony termokurczliwej złącza kablowego, karty
lub katalogi kabli telekomunikacyjnych miejscowych, karty lub katalogi osłon
termokurczliwych złączy na kablach telekomunikacyjnych, karty lub katalogi łączników
żył w kablach telekomunikacyjnych;
- narzędzia: lokalizator uszkodzeń w kablach telekomunikacyjnych miedzianych, haki do
otwarcia pokryw studni kablowych, miernik stężenia gazu w studni kablowej, lutlampa
gazowa, nabój z gazem do lutlampy gazowej, narzędzie do cięcia kabli
telekomunikacyjnych, pończocha kablowa, rolki kablowe, wciągarka mechaniczna (wind
kablowa) do kabli telekomunikacyjnych, podnośnik do bębnów kablowych, przejście
kablowe lub przejście kablowe z rolkami, taśma lub linka stalowa do przeciągania
przewodów, miara taśmowa stalowa (3�5 m), miara taśmowa (25 m), miernik izolacji,
miernik izolacji uziemień, młotki ślusarskie, mikrotelefon monterski, nożyce proste, nóż
kablowy (monterski), omomierz lub miernik uniwersalny, namiot monterski, poziomica,
szczypce boczne (ucinaczki) 150 mm, szczypce czołowe do cięcia drutu (cęgi do drutu)
150mm, szczypce płaskie (płaskoszczypy) 150 mm, szczypce płaskie uniwersalne
(kombinerki), torba monterska, uchwyty łącznikowe, wkrętaki płaskie (szerokość ostrza
3, 5, 9 mm), wkrętaki krzyżakowe, zastawy, tuleje ochronne, zestaw do uszczelniania
otworów kanalizacji kablowej, dzwignia do unoszenia pokryw (łom), czerpak do wody,
lampy akumulatorowe, kapturki ochronne na kable telekomunikacyjne, klucz do szafek
kablowych, klucz nastawny (ślimakowy), komplet kluczy nasadowych dwustronnych,
kolanka ochronne,. Apteczka pierwszej pomocy, oliwiarka, pędzel płaski do odkurzania,
pędzel płaski do malowania, mikrotelefon monterski nasobny lub aparat MB, narzędzie
do zaciskania łączówek i głowic w technice szybkiego montażu (np. Sensor firmy
KRONE).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
55
Ćwiczenie 3
Ćwiczenie polega na usunięciu uszkodzonego odcinka kabla (po wcześniejszym
zlokalizowaniu miejsca uszkodzenia). Należy przy tym pamiętać że wymienia się zawsze
kruszy odcinek uszkodzonego kabla.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:
1) zaplanować wszystkie niezbędne narzędzia, materiały, przyrządy pomiarowe itd.,
2) napisać plan pracy,
3) zgromadzić wszystkie niezbędne narzędzia, materiały, przyrządy pomiarowe itd.,
4) przenieść na poligon kablowy wszystkie zgromadzone narzędzia, materiały, przyrządy
pomiarowe itd.,
5) wykonać zadanie lokalizacji miejsca uszkodzenia kabla,
6) wykonać pisemne sprawozdanie z lokalizacji,
7) uprzątnąć stanowisko i odnieść wszystkie narzędzia itd. na swoje miejsce,
8) przedstawić prezentację słowną
Wyposażenie stanowiska pracy:
Wyposażenie stanowiska pracy (dla 2 uczniów) na poligonie:
- fragment kanalizacji kablowej składający się z 2 studni kablowych przelotowych
jednootworowych, 1 studni rozdzielczej pod szafkowej (pod szafką rozdzielczą), 1 studni
kablowej rozdzielczej, 1 słupka telekomunikacyjnego, 1 zakończenia kablowego
w budynku;
- dokumentacja przebiegu kabli w kanalizacji teletechnicznej, instrukcja obsługi
lokalizatora uszkodzeń w kablach telekomunikacyjnych miedzianych, instrukcja obsługi
lutlampy gazowej, instrukcja wykonania osłony termokurczliwej złącza kablowego, karty
lub katalogi kabli telekomunikacyjnych miejscowych, karty lub katalogi osłon
termokurczliwych złączy na kablach telekomunikacyjnych, karty lub katalogi łączników
żył w kablach telekomunikacyjnych;
- narzędzia: lokalizator uszkodzeń w kablach telekomunikacyjnych miedzianych, haki do
otwarcia pokryw studni kablowych, miernik stężenia gazu w studni kablowej, lutlampa
gazowa, nabój z gazem do lutlampy gazowej, narzędzie do cięcia kabli
telekomunikacyjnych, pończocha kablowa, rolki kablowe, wciągarka mechaniczna (wind
kablowa) do kabli telekomunikacyjnych, podnośnik do bębnów kablowych, przejście
kablowe lub przejście kablowe z rolkami, taśma lub linka stalowa do przeciągania
przewodów, miara taśmowa stalowa (3�5 m), miara taśmowa (25 m), miernik izolacji,
miernik izolacji uziemień, młotki ślusarskie, mikrotelefon monterski, nożyce proste, nóż
kablowy (monterski), omomierz lub miernik uniwersalny, namiot monterski, poziomica,
szczypce boczne (ucinaczki) 150 mm, szczypce czołowe do cięcia drutu (cęgi do drutu)
150mm, szczypce płaskie (płaskoszczypy) 150 mm, szczypce płaskie uniwersalne
(kombinerki), torba monterska, uchwyty łącznikowe, wkrętaki płaskie (szerokość ostrza
3, 5, 9 mm), wkrętaki krzyżakowe, zastawy, tuleje ochronne, zestaw do uszczelniania
otworów kanalizacji kablowej, dzwignia do unoszenia pokryw (łom), czerpak do wody,
lampy akumulatorowe, kapturki ochronne na kable telekomunikacyjne, klucz do szafek
kablowych, klucz nastawny (ślimakowy), komplet kluczy nasadowych dwustronnych,
kolanka ochronne,. Apteczka pierwszej pomocy, oliwiarka, pędzel płaski do odkurzania,
pędzel płaski do malowania, mikrotelefon monterski nasobny lub aparat MB, narzędzie
do zaciskania łączówek i głowic w technice szybkiego montażu (np. Sensor firmy
KRONE).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
56
4.5.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) dobrać odpowiednie przyrządy pomiarowe do lokalizacji uszkodzeń
w miedzianych kablach telekomunikacyjnych? �� ��
2) użyć i zlokalizować za pomocą dobranych lokalizatorów uszkodzenie
w telekomunikacyjnym kablu miedzianym? �� ��
3) dobrać narzędzia metody do wyciągania uszkodzonych kabli
z kanalizacji kablowej? �� ��
4) dobrać właściwą metodę do zaciągania kabli telekomunikacyjnych do
kanalizacji kablowej? �� ��
5) zaciągnąć nowy odcinek kabla telekomunikacyjnego do kanalizacji
kablowej w miejsce uszkodzonego? �� ��
6) dobrać narzędzia i materiały niezbędne do wykonania złącza na kablu
telekomunikacyjnym miedzianym (łącznie z osłoną tego złącza)? �� ��
7) wykonać złącze na kablu miedzianym różnymi metodami? �� ��
8) wykonać osłonę złącza kablowego wykorzystując do tego różne
osłony i techniki ich montażu? �� ��
9) rozszyć telekomunikacyjny kabel miedziany? �� ��
10) zabezpieczyć miejsce prowadzonych prac remontowych przed
dostępem osób trzecich? �� ��
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
57
4.6. Pomiary po awaryjne (uruchomieniowe) na kablu, który
uległ awarii
4.6.1. Materiał dydaktyczny
Pomiary poawaryjne na remontowanym kablu telekomunikacyjnym to tak jak wcześniej
wspomniano to pomiary uruchomieniowe przeprowadzane dla całego kabla a nie tylko
remontowanego odcinka. Pomiary takie wykonuje się minimum dla 25% par kablowych,
a niektóre dla 100% par kablowych. W skład pomiarów wykonywanych na kablu
telekomunikacyjnym w tym rozdziale wchodzą:
- sprawdzenie ciągłości i poprawności rozszycia żył kablowych;
- sprawdzenie rezystancji pętli żył kabla oraz asymetrii rezystancji żył w parach;
- sprawdzenie ciągłości ekranu;
- sprawdzenie rezystancji kablowych;
- sprawdzenie odstępów przenikowych;
- sprawdzenie rezystancji uziemienia;
- sprawdzenie poprawności kłosowania;
- sprawdzenie rezystancji ekranów;
- inspekcja wizualna;
- sprawdzenie na poszczególnych torach abonenckich odstępu sygnału użytecznego od
sygnału zakłóceń;
- sprawdzenie tłumienności wynikowej torów abonenckich;
- sprawdzenie tłumienności głośności łącza abonenckiego.
Sprawdzenie ciągłości i poprawności rozszycia żył kablowych.
Należy sprawdzić wszystkie pary z próbki. Sprawdzenia dokonujemy przy pomocy
multimetru w układzie jak do pomiaru rezystancji pętli żył. Należy zestawić układ jak na
rysunku poniżej.
Rys. 60. Sprawdzenie ciągłości i poprawności rozszycia żył kablowych.
Jako żyły pomocniczej należy użyć powłoki metalowej kabla lub ekranu albo dowolnej dobrej
żyły kabla. W razie braku takich możliwości należy użyć sprawnych uziomów na końcu
A i B badanego odcinka kabla telekomunikacyjnego. Monter na końcu B badanego odcinka
kabla przykłada (kłosuje) żyłę pomocniczą do kolejnych zacisków łączówki, na której
rozszyło kabel. Natomiast monter na końcu A przykłada końcówkę przewodu pomiarowego
do odpowiednich zacisków łączówki na końcu A. Jeżeli żyły kabla okrosowane na
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
58
łączówkach A i B są identyczne, to multimetr na końcu A wskaże pewną wartość rezystancji
(zależną od długości badanego odcinka kabla). Wartość ta powinna być praktycznie
identyczna dla wszystkich sprawdzanych kolejno żył badanego kabla.
W przypadku, gdy którakolwiek z badanych żył nie jest zidentyfikowana na łączówkach
A i B zgodnie z dokumentacją, to należy to traktować jako usterkę wymagającą
natychmiastowej poprawy.
Sprawdzenie rezystancji pętli żył kabla oraz asymetrii rezystancji żył w parach.
Należy sprawdzić wszystkie pary próbki. Sprawdzenie wykonujemy przy pomocy
multimetru o dokładności nie gorszej niż 1% lub przy pomocy mostka według schematu na
rysunku wyżej. Jeżeli pomiary dokonujemy z punktu A, to na końcu B na łączówkach należy
zewrzeć wszystkie pary kablowe  czwórkami albo wszystkie pary kabla łącznie
(w zależności od rodzaju badanego kabla telekomunikacyjnego). Jeżeli różnica pomiędzy
rezystancją par kablowych w jednej czwórce wynosi więcej niż 2%, to należy dodatkowo
zmierzyć asymetrię rezystancji pomiędzy żyłami w tej czwórce  najlepiej przez wykonanie
pięciu pomiarów rezystancji:
1. a + b;
2. a + c;
3. b + c;
4. b + d;
5. c + d.
Różnicę w rezystancji poszczególnych żył określamy po przez obliczenie:
a  b = 2  3
c  d = 3  4
Jeżeli z obliczeń wynika, że rezystancja jednej z żył jest wyraz
nie wyższa od innych w tej
czwórce, może to wskazywać na wadliwe połączenie żyły (zły styk), które należy
zlokalizować i poprawić. Dla miarodajnego opracowania pomiarów należy odnotować
temperaturę, w jakiej zostały pomiary wykonane.
Sprawdzenie ciągłości ekranu.
Należy sprawdzić cały badany kabel. Na przeciwległym końcu badanej linii kablowej
zewrzeć ekran z żyłą kablową o znanej rezystancji i zmierzyć multimetrem (o dokładności jak
w pomiarze wyżej) rezystancję tak połączonej pętli przewodów. Rezystancję ekranu określa
się przez odjęcie znanej rezystancji żyły kablowej od zmierzonej wartości pętli ekran  żyła.
Sprawdzenie rezystancji izolacji żył kablowych.
Należy sprawdzić wszystkie żyły z próbki. Pomiaru dokonujemy miernikiem rezystancji
izolacji (megaomomierzem), prądem stałym o napięciu 100  500 V z błędem pomiaru nie
przekraczającym 10 % wartości mierzonej w przedziale od 0,1 M&! do 10 G&! i 20 % wartości
powyżej 10 G&!. Do pomiaru zestawić układ jak na rysunku poniżej
Rys. 61. Sprawdzenie rezystancji izolacji żył kablowych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
59
Pomiar rezystancji izolacji wykonujemy kolejno na wszystkich żyłach w stosunku do
połączonych ze sobą i z ekranem żył pozostałych w badanym kablu. Żyła, której rezystancja
została zmierzona, powinna być ponownie połączona do żył pozostałych w czasie pomiaru
rezystancji kolejnej żyły kabla. Dla miarodajności pomiaru oprócz zmierzonej rezystancji żył
należy odnotować także następujące parametry pomiaru:
a) liczbę zacisków łączówek na każdej żyle badanego kabla;
b) długość badanego kabla w linii;
c) temperaturę powietrza w oC;
d) wilgotność względną powietrza w %.
Sprawdzenie odstępów przenikowych (przesłuchowych).
Należy sprawdzić odstęp zbliżno -, i zdalnoprzesłuchowy pomiędzy parami we
wszystkich czwórkach próbki. W tym celu wykonujemy pomiar tłumienności
zbliżnoprzenkowej na końcach A i B remontowanej linii kablowej według układu
pomiarowego przedstawionego na rysunku poniżej.
Rys. 62. Sprawdzenie odstępów przenikowych (przesłuchowych).
Następnie zdalnoprzesłuchowy w układzie pomiarowym jak na rysunku niżej.
Rys. 63. Sprawdzenie odstępów zdalnoprzesłuchowych.
Tłumienność zbliżnoprzesłuchową obliczamy według poniższego wzoru:
Abl = P1b  P2b.
Natomiast tłumienność zdalnoprzenikową według wzoru poniżej:
Azd = P1d  P2d.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
60
W celu obliczenia odstępów przenikowych od zmierzonych tłumienności przesłuchowych
odejmujemy tłumienność toru zakłócającego Azak.
Aobl = Abl  Azak,
Aod = Azd  Azak.
Pomiary wykonujemy prądem przemiennym o częstotliwości 1000Hz (1kHz) albo
o częstotliwości wobulowanej. Poziomy mierzymy przy pomocy Selektywnego miernika
poziomu (SMP) lub w drugim przypadku wobuloskopu.
Tłumienność pary zakłócającej obliczamy według wzoru poniżej:
Azak = ą * L [dB].
Oznaczenia stosowane we wzorach:
Azak  tłumienność pary zakłócającej;
Abl  tłumienność zbliżnoprzesłuchowa;
Azd  tłumienność zdalnoprzenikowa;
Aobl  odstęp zbliżnoprzenikowy;
Aod  odstęp zdalnoprzenikowy;
ą  jednostkowa tłumienność falowa pary kablowej;
L  długość pary kablowej (kabla telekomunikacyjnego);
Sprawdzenie rezystancji uziemienia.
Przed przystąpieniem do pomiaru wykonujemy 2 uziomy pomocnicze o rezystancji nie
większej niż 100&!. W przypadku braku uziomów pomiarowych odpowiedniej jakości
dopuszcza się wykonanie ich z duch prętów stalowych o długości, co najmniej 1 metra
najmniej średnicy 10 lub więcej mm. Uziomy pomocnicze powinny być umieszczone
w gruncie w odległości, co najmniej 10 m od wszelkich przedmiotów metalowych
(rurociągów, kabli, konstrukcji wsporczych itp.) oraz w taki sposób, aby odległość pomiędzy
sondą, uziomem badanym i uziomem pomocniczym odpowiadały wymienionym niżej
wymaganiom:
Tabela 3. Sprawdzenie rezystancji uziemienia.
Najmniejsze odległości lub odległości względne w [m].
Budowa uziomu
Przy położeniu sondy S w Przy położeniu sondy S poza
badanego
jednej linii z uziomem linią łączącą uziom badany
i pomocniczego
badanym A i pomocniczym B. A i uziom pomocniczy B.
Uziom badany
A i pomocniczy B,
pojedyncze uziomy o l d"
3m
Uziom Badany pionowy
A o l1 e" 3 m, uziom
pomocniczy pionowy
B o l2 d" 3 m.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
61
Uziom badany poziomy
A o l1 e" 10m, uziom
pomocniczy pionowy
B o l2 d" 3m
Uziom B zdany
wielokrotny A. uziom
pomocniczy B o l2 d" 3m
lub ułożony z kilku
uziomów pionowych
przy a/l2 d" 1
a  najmniejszy odstęp poziomy między uziomami pionowymi
l1  długość uziomu badanego
l2  długość uziomu pomocniczego
Pomiaru dokonujemy metodą techniczną lub metodą kompensacyjną, z użyciem prądu
przemiennego. Pomiar metodą techniczną (za pomocą amperomierz i woltomierza) zaleca się
przy rezystancji badanego uziomu mniejszej od 2&!. Pomiar metodą kompensacyjną
z zastosowaniem induktorowego miernika uziemień (IMU) lub innego przyrządu
wykonujemy zgodnie z instrukcją użytego narzędzia pomiarowego.
Sprawdzenie poprawności kłosowania.
Sprawdzeniu podlegają wszystkie pary w próbce. Sprawdzenia dokonujemy pomiędzy
zakończeniem kablowym (ZK) na centrali telefonicznej lub w szafce rozdzielczej a ZK
w słupku telekomunikacyjnym lub szafce abonenckiej, którymi zakończony jest badany przez
nas kabel telekomunikacyjny. Mamy kilka sposobów sprawdzenia poprawności kłosowania
lub wykonania złącza kablowego.
1. Sposób polega na użyciu testera par kablowych:
a) wysyłamy sygnał tonowy do uzgodnienia pary,
b) zwieramy parę kablową sprawdzając na testerze czy jest to uzgodniona para i czy jej
numer jest zgodny z planem kłosowania.
2. Sposób polega na użyciu multimetru:
a) mierzymy rezystancję (&!) pomiędzy żyłami na uzgodnionej parze z jednej strony
należy wykonać zwarcie żył na badanej parze,
b) rozwieramy żyły badanej pary obserwując czy na mierniku rezystancja rośnie poza
zakres pomiarowy multimetru, równocześnie sprawdzając czy numer badanej pary
jest zgodny z planem krosowania.
3. Sposób polega na zastosowaniu telefony serwisowego (monterskiego  mikrusa):
a) po uzgodnionej parze przeprowadza się rozmowę telefoniczną,
b) sprawdzając czy jest to uzgodniona para oraz czy jej numer jest zgodny z planem
krosowania.
Inspekcja wizualna.
Należy sprawdzić wizualnie jakość niżej wymienionych i wykonanych prac:
a) instalacja kabla,
b) wykonanie osłon złączy kablowych,
c) odbudowa terenu robót.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
62
 Sprawdzenie tłumienności wynikowej torów abonenckich.
Pomiar wykonujemy przy pomocy generatora częstotliwości akustycznych
i selektywnego miernika poziomu lub zestawu wobulatora i wobuloskopu w zakresie pasma
akustycznego podstawowego kanału telefonii naturalnej (300Hz�3400Hz) z zamknięciem na
impedancję 600 &!. Pomiar powinien spełniać warunki według krzywej na rysunku poniżej.
Rys. 64. Charakterystyka tłumienności wynikowej torów abonenckich.
Schemat układu pomiarowego do pomiaru tłumienności wynikowej torów abonenckich
przedstawia rysunek zamieszony niżej.
Rys. 65. Schemat do pomiaru tłumienności wynikowej torów abonenckich.
Sprawdzenie tłumienności głośności łącza abonenckiego.
Pomiar tłumienności głośności łącza abonenckiego przeprowadzamy według układu na
rysunku wyżej i częstotliwości pomiarowej równej f = 1020Hz powinna ona wynosić dla
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
63
układu całkowicie cyfrowego w kierunku nadawczym (wartość znamionowa- maksymalna)
+ 8dB ą 2dB, a na kierunku odbiorczym + 2 dB ą 2dB. Natomiast tłumienność do centrali
w sieci użytku publicznego, zrealizowanego w systemie telefonii naturalnej nie może w stanie
docelowym przekroczyć wartości 8,5 dB.
Sprawdzenie na poszczególnych torach abonenckich odstępu sygnału użytecznego od
sygnału zakłóceń.
Pomiaru szumu na łączach abonenckich dokonujemy przy użyciu miernika
psofometrycznego (psofometru) z zamknięciem na impedancję 600&!. Wartość mierzonych
psofometrem szumów w odniesieniu do poziomu 0dB powinna wynosić -70dB (dla łączy
między centralowych), -63dB w łączu abonenckim (mierzona na PG  przełączalni głównej
od strony centrali miejskiej), -62dB w sieci wewnątrz zakładowej (mierzona na PG 
przełączalni głównej od strony centrali miejskiej), oraz -65dB w akustycznym kanale
cyfrowym (niezależnie od długości).
4.6.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Narysuj schemat do pomiaru sprawdzenia ciągłości i poprawności rozszycia żył
kablowych.
2. Narysuj schemat do pomiaru sprawdzenia ciągłości ekranu.
3. Napisz w jaki sposób i przy użyciu jakich przyrządów wykonujemy sprawdzenia
rezystancji izolacji żył kablowych.
4. Określ na czym polega różnica pomiędzy odstępem zbliżno -, i zdalnoprzesłuchowy.
5. Napisz wzór na obliczenie tłumienności zdalnoprzenikowej i odstępu sygnału
użytecznego od zakłóceń zdalnoprzenikowych.
6. Przedstaw co najmniej dwa sposoby pomiaru rezystancji uziemienia (w sposób graficzny
z omówieniem każdego sposobu).
7. Wymień wszystkie metody sprawdzenia poprawności wykonanego krosowania.
8. W jaki sposób sprawdzamy wykonanie osłon złączy kablowych?
9. Jakie parametry powinien spełniać pomiar tłumienności wynikowej torów abonenckich
(przedstaw te parametry w sposób graficzny).
10. Przy jakiej f pomiarowej wykonuje się sprawdzenie tłumienności głośności łącza
abonenckiego.
4.6.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj na wymienionym kablu telekomunikacyjnym sprawdzenia ciągłości
i poprawności rozszycia żył kablowych.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:
1) zaplanować wszystkie niezbędne narzędzia, materiały, przyrządy pomiarowe itd.,
2) napisać plan pracy,
3) zgromadzić wszystkie niezbędne narzędzia, materiały, przyrządy pomiarowe itd.,
4) wykonać zadanie lokalizacji miejsca uszkodzenia kabla,
5) odnotować wyniki pomiarów w karcie pomiarowej,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
64
6) przeprowadzić analizę wszystkich wyników pod kontem spełnienia wymagań ujętych w
normach,
7) wykonać pisemne sprawozdanie z lokalizacji,
8) uprzątnąć stanowisko i odnieść wszystkie narzędzia itd. na swoje miejsce,
9) przedstawić prezentację słowną
Wyposażenie stanowiska pracy:
- przyrządy pomiarowe (multimetr, megaomomierz, aperiodyczny miernik poziomu,
selektywny miernik poziomu, telefon monterski, lokalizator par kablowych, generator
akustyczny (np. dudnieniowy),
- zamknięcie toru abonenckiego odpowiednią impedancją,
- karty pomiarowe do poszczególnych pomiarów (czyste  nie wypełnione),
- dokumenty normatywne z zakresu pomiarów telekomunikacyjnych (normy: polski,
zakładowe, branżowe itd., rozporządzenia odpowiednich ministrów, itp.).
Ćwiczenie 2
Wykonaj na wymienionym kablu telekomunikacyjnym sprawdzenia ciągłości ekranu.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:
1) zaplanować wszystkie niezbędne narzędzia, materiały, przyrządy pomiarowe itd.,
2) napisać plan pracy,
3) zgromadzić wszystkie niezbędne narzędzia, materiały, przyrządy pomiarowe itd.,
4) wykonać zadanie lokalizacji miejsca uszkodzenia kabla,
5) odnotować wyniki pomiarów w karcie pomiarowej,
6) przeprowadzić analizę wszystkich wyników pod kontem spełnienia wymagań ujętych
w normach,
7) wykonać pisemne sprawozdanie z lokalizacji,
8) uprzątnąć stanowisko i odnieść wszystkie narzędzia itd. na swoje miejsce,
9) przedstawić prezentację słowną
Wyposażenie stanowiska pracy:
- przyrządy pomiarowe (multimetr, megaomomierz, aperiodyczny miernik poziomu,
selektywny miernik poziomu, telefon monterski, lokalizator par kablowych, generator
akustyczny (np. dudnieniowy),
- zamknięcie toru abonenckiego odpowiednią impedancją,
- karty pomiarowe do poszczególnych pomiarów (czyste  nie wypełnione),
- dokumenty normatywne z zakresu pomiarów telekomunikacyjnych (normy: polski,
zakładowe, branżowe itd., rozporządzenia odpowiednich ministrów, itp.).
Ćwiczenie 3
Wykonaj na wymienionym kablu telekomunikacyjnym pomiar tłumienności wynikowej
torów abonenckich.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:
1) zaplanować wszystkie niezbędne narzędzia, materiały, przyrządy pomiarowe itd.,
2) napisać plan pracy,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
65
3) zgromadzić wszystkie niezbędne narzędzia, materiały, przyrządy pomiarowe itd.,
4) wykonać zadanie lokalizacji miejsca uszkodzenia kabla,
5) odnotować wyniki pomiarów w karcie pomiarowej,
6) przeprowadzić analizę wszystkich wyników pod kontem spełnienia wymagań ujętych
w normach,
7) wykonać pisemne sprawozdanie z lokalizacji,
8) uprzątnąć stanowisko i odnieść wszystkie narzędzia itd. na swoje miejsce,
9) przedstawić prezentację słowną
Wyposażenie stanowiska pracy:
- przyrządy pomiarowe (multimetr, megaomomierz, aperiodyczny miernik poziomu,
selektywny miernik poziomu, telefon monterski, lokalizator par kablowych, generator
akustyczny (np. dudnieniowy),
- zamknięcie toru abonenckiego odpowiednią impedancją,
- karty pomiarowe do poszczególnych pomiarów (czyste  nie wypełnione),
- dokumenty normatywne z zakresu pomiarów telekomunikacyjnych (normy: polski,
zakładowe, branżowe itd., rozporządzenia odpowiednich ministrów, itp.).
Ćwiczenie 4
Wykonaj na wymienionym kablu telekomunikacyjnym pomiar tłumienności
zbliżnoprzenkowej.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać to ćwiczenie powinieneś:
1) zaplanować wszystkie niezbędne narzędzia, materiały, przyrządy pomiarowe itd.,
2) napisać plan pracy,
3) zgromadzić wszystkie niezbędne narzędzia, materiały, przyrządy pomiarowe itd.,
4) wykonać zadanie lokalizacji miejsca uszkodzenia kabla,
5) odnotować wyniki pomiarów w karcie pomiarowej,
6) przeprowadzić analizę wszystkich wyników pod kontem spełnienia wymagań ujętych
w normach,
7) wykonać pisemne sprawozdanie z lokalizacji,
8) uprzątnąć stanowisko i odnieść wszystkie narzędzia itd. na swoje miejsce,
9) przedstawić prezentację słowną
Wyposażenie stanowiska pracy:
- przyrządy pomiarowe (multimetr, megaomomierz, aperiodyczny miernik poziomu,
selektywny miernik poziomu, telefon monterski, lokalizator par kablowych, generator
akustyczny (np. dudnieniowy),
- zamknięcie toru abonenckiego odpowiednią impedancją,
- karty pomiarowe do poszczególnych pomiarów (czyste  nie wypełnione),
- dokumenty normatywne z zakresu pomiarów telekomunikacyjnych (normy: polski,
zakładowe, branżowe itd., rozporządzenia odpowiednich ministrów, itp.).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
66
4.6.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) dobrać przyrządy pomiarowe i narysować schemat układu
pomiarowego do sprawdzenia ciągłości i poprawności rozszycia żył
kablowych? �� ��
2) dobrać przyrządy pomiarowe i narysować schemat układu
pomiarowego do sprawdzenie rezystancji pętli żył kabla oraz asymetrii
rezystancji żył w parach? �� ��
3) dobrać przyrządy pomiarowe i narysować schemat układu
pomiarowego do sprawdzenie odstępów przenikowych? �� ��
4) obliczyć na podstawie dokonanych pomiarów tłumienność
zbliżnoprzenikową? �� ��
5) dobrać przyrządy pomiarowe i narysować schemat układu
pomiarowego do sprawdzenia tłumienności wynikowej torów
abonenckich? �� ��
6) wykonać pomiar tłumienności głośności łącza abonenckiego? �� ��
7) wykonać pomiar rezystancji izolacji żył kablowych? �� ��
8) wykonać pomiar ciągłości ekranu? �� ��
9) wykonać prawdzenia poprawności kłosowania? �� ��
10) wykonać pomiar rezystancji uziemienia? �� ��
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
67
5. SPRAWDZIAN OSI
GNI
Ć
INSTRUKCJA DLA UCZNIA
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 22 zadania o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru.
5. Za każdą prawidłową odpowiedz
możesz uzyskać 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uzyskujesz 0 punktów.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla każdego zadania podane
są cztery możliwe odpowiedzi: a, b, c, d. Tylko jedna odpowiedz
jest poprawna; wybierz
ją i zaznacz kratkę z odpowiadającą jej literą znakiem X.
7. Staraj się wyraz
nie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz
odpowiedz
, otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedz
, którą uważasz za poprawną.
8. Test zawiera zadania z poziomu podstawowego i z poziomu
9. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
10. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie sprawiało Ci trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
11. Po rozwiązaniu testu sprawdz
czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE
ODPOWIEDZI.
12. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.
Powodzenia
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Do otworzenia zamarzniętej w zimie studni kablowej użyjesz?
a) A
omu metalowego.
b) Oskarda lub kilofa.
c) Lutlampy gazowej.
d) Gorącej wody.
2. Podczas pracy lutlampą lub palnikiem gazowym w studni kablowej praca ta jest
wykonywana przez?
a) jednego pracownika.
b) dwóch pracowników.
c) jeden pracownik i obserwator.
d) trzech pracowników.
3. Przez jaki minimalny czas należy wietrzyć studnię kanalizację kablową zanim można
w nich rozpocząć prace?
a) Wcale nie trzeba wietrzyć studni i kanalizacji kablowej.
b) 5  10 minut.
c) 10  15 minut.
d) Co najmniej 20  30 minut.
4. W jaki sposób należy zabezpieczyć otwartą studnię kablową?
a) Namiotem kablowym.
b) Zastawami drewnianymi lub plastikowymi.
c) Namiotem kablowym i zastawami.
d) Metalowymi palikami i taśmą ostrzegawczą.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
68
5. Jaką metodą sprawdzamy czy po zakończeniu wietrzenia w studni kablowej nie
występuje gaz?
a) Nosem  na węch.
b) Zapalając w otwartej studni zapałkę.
c) Wpuszczamy do studni biała mysz i obserwujemy jej zachowanie.
d) Stosując specjalny czujnik lub miernik.
6. Które z niżej wymienionych środków ochrony stosuje się przy pracy na słupach
kablowych?
a) Pas biodrowy bezpieczeństwa.
b) Słupołazy.
c) Szelki bezpieczeństwa z liną zabezpieczającą.
d) Wszystkie wyżej wymienione.
7. Jak długi musi być wąż łączący butlę z palnikiem przy pracy palnikiem gazowym
w studni?
a) Minimum 2 mb.
b) Minimum 5 mb.
c) Minimum 7 mb.
d) Palnik nie potrzebuje w ogóle węża.
8. Przy zaciąganiu ręcznym kabla do kanalizacji kablowej pracownicy zatrudnieni przy tej
czynności powinni znajdować się po?
a) Obu stronach zaciąganego kabla ustawieni naprzemiennie.
b) Z jednej strony wciąganego kabla w równych odstępach.
c) Z jednej strony wciąganego kabla odstęp nie ma znaczenia.
d) Nie ma to większego znaczenia, z której strony będą ustawieni pracownicy.
9. Ochronnik służy do?
a) Zabezpieczenia kabla telekomunikacyjnego przed wyładowaniami atmosferycznymi
i przebiciami.
b) Zabezpieczenia urządzeń końcowych abonenckich (telefony, faksy, abonenckie
centrale wewnętrzne itp.) przed napięciami i prądami udarowymi.
c) Zabezpieczenia urządzeń końcowych po obu stronach kabla telekomunikacyjnego
przed napięciami i prądami udarowymi.
d) Nie spełnia żadnych istotnych funkcji w sieci telekomunikacyjnej.
10. Jak nazywamy element łączący żyły kabla telekomunikacyjnego w złączu kablowym?
a) Złączka kablowa.
b) Złączka żył pojedynczych.
c) A
ącznik żył pojedynczych.
d) Żadna z powyższych nazw nie jest właściwa.
11. Do lokalizacji uszkodzenia w kablu telekomunikacyjnym polegającego na przebiciu,
trasy kabla i trasy kanalizacji kablowej użyjemy przyrządów (narzędzi lokalizatorów,
mostków, reflektometrów) pomiarowych firmy:
a) RYCOM� Instruments, Inc.
b) ROHDE & SCHWARZ.
c) Phenix� Technologies.
d) Megger�
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
69
12. W jaki sposób zabezpieczamy końce sprawnych i nowych kabli użytych do naprawy
uszkodzonych torów kablowych?
a) Stosując specjalne osłony termokurczliwe.
b) Stosując taśmę izolacyjną smowulkanizującą.
c) Stosując kapturki termokurczliwe.
d) Stosując zwykłą (PCV) taśmę izolacyjną.
13. W jaki sposób najlepiej zaciągać kable telekomunikacyjne na długich odcinkach do
kanalizacji kablowej?
a) Przy pomocy pończochy kablowej jednouchej.
b) Przy pomocy pończochy kablowej dwuuchej.
c) Przy pomocy liny stalowej za powłokę i ośrodek kabla.
d) Przy pomocy liny stalowej za powłokę kabla.
14. Podczas konserwacji i naprawy zakończenia kablowego (ZK) od strony abonenta należy
naprawić lub wymienić na nowe?
a) Wszystkie uszkodzone łączówki ZK.
b) Wszystkie uszkodzone ochronniki abonenckie.
c) Wszystkie usterki mechaniczne obudowy ZK łącznie z pomalowaniem.
d) Wszystkie w/w prace.
15. Jakich osłon użyjemy w przypadku wykonywania złącza kablowego w studni kablowej
szczególnie zagrożonej pojawieniem się gazu?
a) Termokurczliwych arkuszowych.
b) Termokurczliwych ze substancją uszczelniającą.
c) Taśmą izolacyjną smowulkanizującą.
d) Zimnokurczliwych.
16. Które z niżej wymienionych pomiarów musimy wykonać przed zamknięciem
wykonanego złącza kablowego?
a) Sprawdzenie poprawności wykonania złącza z użyciem miernika uniwersalnego (na
zwarcie).
b) Sprawdzenie jakości i poprawności wykonania złącza z użyciem miernika
uniwersalnego (na zwarcie i na przerwę).
c) Sprawdzenie jakości i poprawności wykonania złącza z zastosowaniem mikrusa 
telefonu monterskiego (przedzwonienie kabla).
d) Żadne pomiary nie są wymagane przed zamknięciem osłony złącza.
17. Do czego służy kanałowa sonda nadawcza 815kHz w mierniku (lokalizatorze) 8879
firmy RYCOM� Instruments, Inc.?
a) Lokalizacji miejsca uszkodzenia kabla miedzianego.
b) Lokalizacji przebiegu trasowego kabla miedzianego doziemnego.
c) Lokalizacji przebiegu trasowego wolnych otworów kanalizacji kablowej.
d) Lokalizacji przebiegu trasowego kabla miedzianego w kanalizacji kablowej.
18. Czy przy pomocy zestawu lokalizacyjnego 8879 firmy RYCOM� Instruments, Inc.
jesteśmy w stanie zlokalizować uszkodzenie w kablu?
a) Tylko w gruncie.
b) Tylko w kanalizacji kablowej.
c) Tylko pod utwardzeniami gruntu (np. chodnikami).
d) We wszystkich wszystkich/wszystkich przypadkach.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
70
19. Na jakie zasadzie lokalizator 8879 firmy RYCOM� Instruments, Inc. umożliwia
odnalezienie miejsca uszkodzenia kabla w gruncie?
a) Pomiar reflektrometryczny pary żyła kabla.
b) Pomiar rezystancji pary kabla (metod mostkowa).
c) Pomiar wartości prądu upływu do gruntu na badanej parze żył.
d) Żadne z powyższych  działa na zasadzie wykrywacza metalu.
20. Reflektrometryczna metoda lokalizacji uszkodzeń w kablach miedzianych polega na?
a) Pomiarze i obserwacji różnicy wartości rezystancji pary żył na obu końcach
badanego kabla.
b) Pomiarze i obserwacji różnicy wartości prądu w parze żyła na obu końcach badanego
kabla
c) Wysłaniu sygnału obserwacji jego echa (odbicia) w parze żyła badanego kabla na
jednym jego końcu.
d) Pomiarze i obserwacji różnicy wartości napięcia w parze żył badanego kabla.
21. Metoda Murray`a lokalizacji uszkodzeń w kablach miedzianych jest to?
a) Metoda mostkowa  prądowa.
b) Metoda mostkowa  napięciowa.
c) Metoda mostkowa  rezystancyjna.
d) Metoda mostkowa  pojemnościowa.
22. Pomiar rezystancji izolacji żył w kablach telekomunikacyjnych zaliczamy do pomiarów?
a) Lokalizujących uszkodzenia w kablach telekomunikacyjnych miedzianych.
b) Pomiarów okresowych kabli telekomunikacyjnych miedzianych.
c) Do wszystkich w/w pomiarów.
d) Do żadnego z w/w pomiarów  jest to pomiar badawczy jakości wykonania kabli
telekomunikacyjnych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
71
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Wykonanie remontów sieci telekomunikacyjnych
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1. a b c d
2. a b c d
3. a b c d
4. a b c d
5. a b c d
6. a b c d
7. a b c d
8. a b c d
9. a b c d
10. a b c d
11. a b c d
12. a b c d
13. a b c d
14. a b c d
15. a b c d
16. a b c d
17. a b c d
18. a b c d
19. a b c d
20. a b c d
21. a b c d
22. a b c d
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
72
6. Literatura
1.  Instrukcja obsługi Przenośny zestaw lokalizatora kabli, rur i uszkodzeń RYCOM 8879
wydany prze firmę TOMTRONIX z A
odzi w języku polskim.
2.  Prawo budowlane .
3.  Prawo telekomunikacyjne
4. Instrukcja ET-04, ET- 06, ET-07 Telekomunikacji Polskiej.
5. Instrukcje obsługi aperiodycznych Kompatybilność selektywnych mierników poziomu.
6. Instrukcje obsługi mostków rezystancyjnych do lokalizacji uszkodzeń w kablach
miedzianych.
7. Instrukcje obsługi psofometru.
8. Instrukcje obsługi reflektometrów do lokalizacji uszkodzeń Kompatybilność kablach
miedzianych.
9. Instrukcje obsługi woblatora i wobuloskopu.
10. Jerzy Dudziewicz  Pomiary teletransmisyjne WKiA
1975 r.
11. Krajowy plan transmisji KPT  92 dla sieci telefonicznej.
12. MDKTT (CCITT) Księga błękitna WKiA
1965 r.
13. Normy branżowe z zakresu telekomunikacji.
14. Normy zakładowe Telefonii Dialog.
15. Normy zakładowe Telekomunikacji Polskiej Zeszyt 1, 2 i 3.
16. PN dotyczące Telekomunikacyjnych kabli dalekosiężnych.
17. PN Kopalniane sieci telekomunikacyjne.
18. PN Oznaczenia wielkości i jednostek miar używanych w elektryce. Telekomunikacja
i elektronika.
19. PN Telekomunikacyjne kable stacyjne i zakończeniowe małej częstotliwości o izolacji
i powłoce polwinitowej
20. PN-59/T-92062 Telekomunikacyjne druty miedziane wiązałkowe.
21. PN-92/T-90335 Telekomunikacyjne kable miejscowe z wiązkami czwórkowymi, pęczkowe,
o izolacji polietylenowej, o powłoce polietylenowej z zaporą przeciwwilgociową,
wypełnione
22. PN-EN 187200:2002U Specyfikacja grupowa
23. PN-EN 50289-1-14:2005 (U) Kable telekomunikacyjne. Metody badania właściwości
elektrycznych
24. PN-EN 60617-10:2002 Symbole graficzne stosowane w schematach. Część
10: Telekomunikacja. Transmisja.
25. PN-EN Kable telekomunikacyjne
26. PN-EN Kable telekomunikacyjne.
27. PN-IEC 60050(722):2000 Międzynarodowy słownik terminologiczny elektryki Telefonia.
28. PN-IEC 60050-731:1999 Międzynarodowy słownik terminologiczny elektryki
Telekomunikacja światłowodowa.
29. PN-Projekt Słownictwo telekomunikacyjne. Pojęcia podstawowe.
30. PN-T-01030:1996 Kompatybilność elektromagnetyczna. Terminologia.
31. PN-T-45002:1998 Telekomunikacyjne linie przewodowe. Skrzyżowania z liniami
kolejowymi. Wymagania ogólne.
32. PN-T-45002:1998 Telekomunikacyjne linie przewodowe. Skrzyżowania z liniami
kolejowymi. Wymagania ogólne.
33. PN-T-83020:1996 Ochronnik telefoniczny abonencki. Ogólne wymagania i badania.
34. PN-T-83053:1998 Gniazdka i wtyczki telefoniczne. Wymagania ogólne i metody badań.
35. PN-T-83055:1998 Telekomunikacyjne sieci kablowe. Kabina telefoniczna. Podstawowe
wymagania w zakresie bezpieczeństwa i ergonomii.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
73
36. Praca zbiorowa pod red. W. Trusza  Poradni teleelektronika WKiA
1974 r.
37. Rozpara, J. Talaga  Lokalizacja uszkodzeń Kompatybilność przewodowych liniach
telefonicznych E. WKiA
1975 r.
38. Rozporządzenie Ministra A
ączności z dnia 16.07.1993 r. w sprawie wymagań
technicznych i eksploatacyjnych oraz warunków wzajemnej współpracy urządzeń, linii
i sieci telekomunikacyjnych zakładanych i używanych na terytorium Rzeczpospolitej
Polskiej (Dz.U. nr. 70, poz. 340).
39. Zarządzenie Ministra A
ączności z dnia 28.02.1986 r. załącznik pt.  Wytyczne o ochronie
linii i urządzeń telekomunikacyjnych przed szkodliwym oddziaływaniem linii
energetycznych i trakcji elektrycznej prądu stałego .
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
74