pf zima 2010-2011 pytania seria 0.doc
Pytania przykładowe: Seria 0 - wiadomości wstępne
1. Podaj najważniejsze cechy podejścia nauk fizycznych do badania obiektów lub zjawisk.
2. Narysuj i omów schemat metody naukowej fizyki. Omów jej główne elementy.
3. Które z poniższych kryteriów decydują o przyjęciu lub odrzuceniu hipotezy fizycznej:
- zgodność hipotezy z dotychczasową wiedzą
- wewnętrzna spójność hipotezy
- zgodność przewidywań hipotezy z rezultatem eksperymentu
- prostota hipotezy
4. Jaką rolę w fizyce pełnią wielkości fizyczne?
5. Podaj co najmniej 5 wielkości fizycznych i odpowiadających im cech obiektów lub procesów.
6. Podaj po dwie wielkości fizyczne:
- które są iloczynem wielkości skalarnej i wektorowej
- które są iloczynem wektorowym dwóch innych wielkości wektorowych
- iloczynem skalarnym dwóch wielkości wektorowych
7. Na czym polega pomiar fizyczny? Zaproponuj eksperyment, w którym byłby wyznaczany opór
elektryczny odcinka drutu. Zrób szkic.
8. Podaj podstawowe jednostki układu SI. Z jakimi wielkościami fizycznymi są one związane?
9. Które z jednostek podstawowych układu SI są oparte na wzorcach materialnych, a które na
właściwościach zjawisk fizycznych.
10. Jakie zjawisko fizyczne jest podstawą definicji ampera. Zaproponuj eksperyment, w którym
możnaby, korzystając z tego zjawiska (zapewne z mniejszą dokładnością niż w czołowych
eksperymentach metrologicznych) stwierdzić, że prąd płynący w przewodniku ma natężenie 1
A.
11. Jaką długość l powinno mieć wahadło matematyczne, aby okres jego wahań T wynosił
dokładnie: 1 sekundę, 10 sekund, 1 minutę. Założyć, że przyspieszenie ziemskie wynosi g=9,8
m/s2? Wzór: T = 2Ą l g
12. Spróbuj po swojemu zdefiniować jednostkę ładunku  kulomb  korzystając z dwóch
fundamentalnych stałych fizycznych: ładunku elektronu e i stałej Avogadro NA (liczba atomów
lub czÄ…steczek w 1 molu substancji). 1 C = ?? Jaki jest zwiÄ…zek kulomba z jednostkami podstawowymi
układu SI?
13. Czy wynik pomiaru tej samej wielkości fizycznej dla tego samego obiektu zależy czy nie zależy od
wyboru metody pomiaru? Odpowiedz
uzasadnij.
14. Z jaką dokładnością względną (szacunkową  rząd wielkości) są wyznaczone podstawowe
jednostki układu SI?
1 qQ
15. KorzystajÄ…c ze wzoru Coulomba F =
wyznacz, w jakich jednostkach podstawowych
4Ä„µ0 r2
ukÅ‚adu SI wyraża siÄ™ przenikalność elektryczna próżni µ0 (jedna ze staÅ‚ych fundamentalnych
fizyki).
16. Korzystając z wartości stałej grawitacyjnej G (www lub kopia prezentacji) oszacuj, z jaką siłą
grawitacyjną przyciągają się dwa elektrony (masa elektronu w spisie stałych fizycznych 
prezentacja lub strony WWW)
17. W jakich jednostkach podstawowych ukÅ‚adu SI wyraża siÄ™ lepkość ·? Wsk. Wzór Stokesa na siÅ‚Ä™
oporu F stawianego przez ciecz o lepkoÅ›ci · kulce o promieniu r poruszajÄ…cej siÄ™ z prÄ™dkoÅ›ciÄ… v: F=-
6Ä„·rv.
18. Podaj kilka fundamentalnych stałych fizycznych. Krótko je omów.
19. Podaj (w przybliżeniu) wartości i jednostki takich stałych fizycznych jak prędkość światła w
próżni c, stała Plancka h, stała gazowa R, ładunek elementarny e, masa elektronu me,
20. Jakiego rzędu są rozmiary: protonu, Ziemi, orbity Ziemi wokół Słońca, Ziemi, Wszechświata
(zajrzyj do Internetu)
pf zima 2010-2011 pytania seria 0.doc
21. Jedną ze stałych fundamentalnych jest tzw. długość komptonowska C (od A.H.Comptona).
Wiedząc, że wyraża się ona przez inne stałe fizyczne: stałą Plancka h, prędkość światła w
próżni c i masy elektronu me, zaproponuj taką kombinację stałych h, me i c, żeby uzyskać
wielkość o wymiarze długości (właśnie C). Oszacuj (bez użycia kalkulatora) wartość drogi
komptonowskiej ( z dokładnością do rzędu wielkości).
22. Wymień podstawowe oddziaływania w przyrodzie, ich względną siłę, zasięg, cząstki wymiany
(pośredniczące) i przykłady.
23. Jakie oddziaływania fundamentalne są odpowiedzialne za wiązania chemiczne, jakie za
wzajemne przyciąganie Ziemi i Słońca, a jakie za reakcje termojądrowe zachodzące w Słońcu i
innych gwiazdach? Krótko skomentuj odpowiedz
.
24. Dlaczego o oddziaływaniach w skali kosmicznej decydują oddziaływania grawitacyjne a nie np.
znacznie silniejsze oddziaływania elektromagnetyczne?
25. Znając wzór na siłę przyciągania grawitacyjnego dwóch mas odległych o r (wzór Newtona):
Mm
F = G , gdzie G = 6,67·10-11 Nm2/kg2 - staÅ‚a grawitacyjna, m, M  wartoÅ›ci mas, oszacuj
r2
stosunek siły przyciągania Ziemi i Księżyca F1 i siły przyciągania Ziemi i Słońca F2, jeśli
wiadomo, że mZH"6·1024kg, mSÅ‚H"2·1030kg, mKsH"7·1022kg, rSÅ‚-ZH"1.5·1011m a rZ-KsH"4·108m.
26. Co stałoby się z jądrami atomowymi, gdyby nie było oddziaływań silnych? Skomentuj
odpowiedz
.
27. Podaj klasyfikacjÄ™ czÄ…stek elementarnych wg Modelu Standardowego.
28. Czy kwarki mogą występować jako cząstki swobodne?
29. Z jakich czÄ…stek elementarnych zbudowany jest: a) proton, b) neutron, c) elektron, d) pozyton
(antyczÄ…stka elektronu)?
30. Jaki jest (w przybliżeniu wiek Wszechświata)?
31. Podaj dowolne dwa przykłady niedawnych wybitnych osiągnięć fizycznych (technicznych).
Krótko skomentuj odpowiedz
.
32. Wymień co najmniej 4 laureatów Nagrody Nobla z Fizyki i podaj (orientacyjnie), czego
dotyczyły nagrodzone badania.