Klub Miłośników Tanganiki - Przykładowe rozwiązanie systemu filtrac... http://klub-tanganika.pl/index.php?option=com_content&task=view&id...
Klub Miłośników
Tanganiki
Artykuły klubowiczów
Przykładowe rozwiązanie systemu filtracji w akwarium z pielęgnicami  piaskowymi .
Redaktor: Artur Krasuski
24.09.2008.
W poni\
szym artykule chciałbym się podzielić przykładowym rozwiązaniem systemu filtracyjnego, który
zastosowałem w swoim akwarium, gdzie aktualnie pływa 11 dorosłych Xenotilapia nigrolabiata Red Princess wraz ze
 sporym stadkiem młodzie\
y w rozmiarze od 2 do 6-7cm. Uzupełnienie obsady stanowią: Lamprychthis Tanganicanus
oraz Paracyprichromis Brieni Kitumba, które wypełniają toń wodną zbiornika.
fot. 1 Ogólny widok akwarium
Akwarium (fot. 1) ma następujące wymiary: powierzchnia dna 180x90 cm, wysokość 50 cm. Wystrój zbiornika
stanowi kilka du\
ych otoczaków umieszczonych w rogach akwarium tak, aby przestrzeń po środku zbiornika była
wolna. Ponadto otoczaki są miejscem schronienia, odpoczynku czy te\
odosobnienia ryb w okresie inkubacji. Na dnie
znajduje się natomiast drobnoziarnisty piasek, który tworzy warstwę o grubości 2-3 cm. Moim zdaniem jest to grubość
wystarczająca w zupełności dla tych ryb, pozwalająca na utrzymanie zbiornika w odpowiedniej czystości, która nie
będzie powodowała tworzenia się stref beztlenowych. Xenotilapia Nigrolabiata Red Princess jest gatunkiem, który
przesiewa piasek przez skrzela, natomiast nie kopie intensywnie w podło\
u a tak\
e nie usypuje budowli godowych 
kratery, kopczyki itp. Dodatkowym wystrojem zbiornika jest kilka odmian anubiasa, które zostały umieszczone mniej
więcej pośrodku zbiornika.
Wodę filtrują trzy filtry: wewnętrzny EHEIM Aquaball 2212 z dyfuzorem, pulsacyjny EHEIM 2229, pompa
cyrkulacyjna firmy TUNZE, model Nanostream 6055, która jest włączana przez zegar dwa razy na dobę celem
 podniesienia zalegających na dnie zanieczyszczeń oraz filtr przesiąkający, oparty na koncepcji sump a, któremu
chciałbym poświęcić pozostałą część artykułu.
W tradycyjnym sumpie (przepływ wody przez kolejne komory: lewo-prawo lub góra-dół), zło\
e oraz wkłady z reguły
zalane są wodą. Moje rozwiązanie jest nieco inne. Główną ideą-zało\
eniem projektu tego filtra było to, aby całe zło\
e
u\
yte do filtracji nie było zanurzone w wodzie tylko pozostawało w ciągłym kontakcie z powietrzem innymi słowy rodzaj
zło\
a przesiąkającego. Dzięki temu, bakteriom nitryfikacyjnym dostarczana jest większa ilość tlenu - czyli efektywność
oraz mo\
liwość ich  pracy jest zdecydowanie wydajniejsza.
1 z 8 2009-02-22 15:04
Klub Miłośników Tanganiki - Przykładowe rozwiązanie systemu filtrac... http://klub-tanganika.pl/index.php?option=com_content&task=view&id...
fot. 2 Widok pudełka przelewowego, wiszącego na jednej ze ścian bocznych akwarium
W celu zapewnienia obiegu wody pomiędzy akwarium a filtrem przesiąkającym zastosowałem rozwiązanie z tzw.
pudełkiem przelewowym zawieszonym na jednej z bocznych ścian akwarium, w którym zaczyna się proces filtracji
wstępnej (fot. 2). Pudełko zostało wykonane na zamówienie (idea konstrukcji pudełka nie są mojego autorstwa), o
wymiarach i małemu udoskonaleniu dostosowanym do moich potrzeb i zało\
eń. Decyzja czy zastosować tradycyjny
komin czy pudełko przelewowe pozostaje oczywiście do wyboru ka\
dego. Modernizacja pudełka polegała na
powiększeniu komory, z której odprowadzana jest woda do filtra przesiąkającego. Zwiększona komora pozwoliła na
zastosowanie w niej tak zwanego  prefiltra . W moim przypadku jest to gąbka, której główną rolą jest zatrzymywanie
większych zanieczyszczeń, ale i przy okazji stanowi równie\
siedlisko po\
ytecznych bakterii. Pod gąbką jako drugi
wkład prefiltra stosuję watę nylonową firmy Sera, która doskonale wychwytuje drobniejsze zanieczyszczenia
mechaniczne. Watę wymieniam średnio, co 2-3 tygodnie płucząc przy okazji gąbkę (tak jest w przypadku mojej obsady
rybnej). Przyznam, \
e watę zacząłem stosować od roku i jestem z tej decyzji usatysfakcjonowany. Do tego czasu w
pudełku była tylko gąbka a na dnie sump a zaczął się zbierać i gromadzić detrytus. Zacząłem się zastanawiać jak temu
zaradzić no i padło na zastosowanie waty nylonowej. Zjawisko ustąpiło w sposób zdecydowany. Skłamał bym gdybym
napisał, \
e detrytusu nie ma w ogóle. Oczywiście zbiera się, ale w praktycznie niezauwa\
alnych ilościach. Ponadto w
wieczku pudełka przelewowego (fot. 3) znajduje się otwór z tłumikiem, którego rolą jest wyrównywanie powstałej
ewentualnie ró\
nicy ciśnień, zaś główna rola pokrywy to likwidacja szumu wody odprowadzanej dwoma rurami do
sump a. W górnej części tzw. lewara (komora przelewowa pudełka) równie\
znajduje się otwór, do którego podłączony
jest wę\
yk. Jest on niezbędny i słu\
y do odprowadzenia powietrza przy uruchomieniu pudełka oraz usuwania
ewentualnego powietrza, które mo\
e się dostawać wraz z wpadającą wodą do wewnętrznej części pudełka
przelewowego znajdującego się w akwarium (fot. 4). Za odprowadzenie (wyssanie) tego powietrza odpowiada dyfuzor
filtra wewnętrznego. W dolnej zewnętrznej części pudełka znajdują się dwa odprowadzenia wody rurami PCV do filtra
przesiąkającego (fot. 2), czyli do  serca filtracji.
2 z 8 2009-02-22 15:04
Klub Miłośników Tanganiki - Przykładowe rozwiązanie systemu filtrac... http://klub-tanganika.pl/index.php?option=com_content&task=view&id...
fot. 3 Górna część (pokrywa) pudełka przelewowego
fot. 4 Część wewnętrzna pudełka przelewowego
Zbiornik, słu\
ący jako filtr przesiąkający ma wymiary dna 40x90 cm, zaś jego wysokość wynosi 75 cm. Pole przekroju
poprzecznego samej komory przesiąkającej to 40x60cm. (schemat ideowy filtra). Uzyskałem w ten sposób efekt
 spowolnienia przepływającej przez zło\
a filtracyjne wody (zasada chyba dość istotna dla efektywnego rozwoju i
spokojnej pracy kultur bakteryjnych). Objętość komory ze zło\
ami filtracyjnymi wynosi niewiele ponad 100 l. Woda
wypływająca z wylewek wpada bezpośrednio do koszyczków wykonanych z gąbek (fot. 5). Rolą koszyczków jest przede
wszystkim wytłumienie szumu wylewającej się wody na płytę zraszającą oraz ewentualne zatrzymanie zanieczyszczeń.
Jest to równie\
, zupełnie przy okazji, dodatkowe miejsce do tworzenia się kultur bakteryjnych.
3 z 8 2009-02-22 15:04
Klub Miłośników Tanganiki - Przykładowe rozwiązanie systemu filtrac... http://klub-tanganika.pl/index.php?option=com_content&task=view&id...
fot. 5 Górna część filtra przesiąkającego
Następnie woda trafia na płytę zraszającą, która jest wykonana ze szkła organicznego. W płycie wykonałem otwory
w rzędach i kolumnach oddalonych od siebie co 2 cm. Tworzy to coś w rodzaju szachownicy. Wszystkie otwory mają
średnicę 3 mm. Płyta zraszająca umieszczona jest około 7-8 cm nad warstwą pierwszej gąbki. Rozwiązanie to ma na
celu zapewnienie dodatkowego kontaktu opadających stru\
ek wody z powietrzem, co pozwala na efektywniejsze
dotlenienie wody a w dalszej konsekwencji równie\
i bakterii nitryfikacyjnych. Pierwsza gąbka jest z du\
ymi porami i
ma grubość 10 cm.
4 z 8 2009-02-22 15:04
Klub Miłośników Tanganiki - Przykładowe rozwiązanie systemu filtrac... http://klub-tanganika.pl/index.php?option=com_content&task=view&id...
fot. 6 Widok wszystkich warstw filtra przesiąkającego
Kolejne warstwy stanowią (fot. 6): biobale (około 25 l), dalej \
wir koralowy  około 30 kg (średnia granulacja to 10
mm). Materiał ten jak wszystkim wiadomo jest doskonałym buforem dla wody i doskonale koryguje poziom pH.
Następnie woda trafia na drugą warstwę gąbki z małymi porami. Grubość gąbki równie\
wynosi 10 cm. Gąbka ta le\
y
bezpośrednio na plastikowym ruszcie, który został poskładany w jedną taflę z pojedynczych płytek PCV firmy HAGEN,
stosowanych do budowy filtrów pod\
wirowych. Ruszt ten z kolei spoczywa na pionowych paskach szkła o wysokości 7
cm, powklejanych wzdłu\
nie na dno filtra, które zapewniają swobodny przepływ wody do komory z pompą obiegową.
5 z 8 2009-02-22 15:04
Klub Miłośników Tanganiki - Przykładowe rozwiązanie systemu filtrac... http://klub-tanganika.pl/index.php?option=com_content&task=view&id...
fot. 7 Widok komory z pompą obiegową
Pompa, która obsługuje filtr przesiąkający to wcześniej wspomniany EHEIM 1260 z wydajnością 2280 l/h (fot. 7).
Jest to wydatek, który powodowałby dość znaczny ruch (cyrkulację) wody w akwarium. W celu ograniczenia tego
zjawiska zastosowałem jako wylewki w zbiorniku głównym system dwóch rur o zwiększonej średnicy uzyskując w ten
sposób to samo natę\
enie wypływu, ale ze zmniejszoną prędkością (energią) strumienia wody (fot. 8). Chciałbym w
tym miejscu zaznaczyć, \
e filtracja w akwarium z pielęgnicami piaskowymi powinna charakteryzować się du\
ą
efektywnością i wydajnością przy jednoczesnym zachowaniu efektu  spokojnej, wręcz stojącej wody . Z moich
dotychczasowych obserwacji wynika, \
e przy zwiększonej cyrkulacji wody w akwarium, nie będziemy mogli podziwiać
naturalnych zachowań  piaskówek a przyznam, \
e jest na co popatrzeć. W akwarium z dość intensywną cyrkulacją
wody ryby nie zachowują się normalnie, najczęściej ustawiają się wtedy pod prąd strumienia wody i przysłowiowo
 walczą z nim.
6 z 8 2009-02-22 15:04
Klub Miłośników Tanganiki - Przykładowe rozwiązanie systemu filtrac... http://klub-tanganika.pl/index.php?option=com_content&task=view&id...
fot. 8 System wylewek z filtra przesiąkającego i pulsatora
Poziom wody w filtrze przesiąkającym podczas normalnej jego pracy wynosi około 3-5cm. Projektując filtr, jego
wymiary oraz zasadę działania, miałem równie\
na względzie przerwę w dostawie energii elektrycznej. Niekiedy fakt
ten mo\
e być przyczyną katastrofy w naszym akwarium szczególnie, gdy dzieje się to pod naszą nieobecność. W
dzisiejszych czasach rzadko zdarza się, aby przerwa w dostawie energii elektrycznej trwała dłu\
ej ni\
1-2 godz. Ale
załó\
my, \
e tak się stanie. Podczas tak długiej przerwy z powodu braku tlenu namno\
one w zło\
ach filtracyjnych w
sump ach tradycyjnych (zło\
e zalane wodą) bakterie po prostu obumierają (oczywiście szybkość postępowania
obumierania bakterii jest uzale\
niona od stopnia zabrudzenia filtra, czyli kiedy ostatnio był płukany, od obsady rybnej,
utrzymania-kondycji akwarium, ilości roślin, natlenienia wody, itp.). Z chwilą ponownej dostawy energii elektrycznej do
akwarium wpompowane zostają toksyny pochodzące z beztlenowego rozkładu obumarłych bakterii.
Mój system zaprojektowałem w taki sposób (dobór objętości i ustawień poziomów poszczególnych jego elementów),
aby podczas ww. przerwy w dostawie energii elektrycznej nadmiar wody z akwarium nie zalewał całego zło\
a
filtracyjnego. W moim przypadku zalewana zostaje jedynie dolna gąbka do wysokości około 2-4 cm licząc od
powierzchni dna. Pozostała część mediów filtracyjnych pozostaje w kontakcie z wilgotnym powietrzem, co pozwala
po\
ytecznym bakteriom na prze\
ycie zdecydowanie dłu\
szego okresu ni\
w zło\
u zalanym wodą. Przez okres
dwuletniej eksploatacji systemu zdarzyło się cztery, mo\
e pięć razy, kiedy nie było dostaw energii elektrycznej przez
kilka godzin. Ostatnie dwa przypadki to przerwa, która trwała nawet 7-8 godzin. Po wznowieniu dostawy energii
elektrycznej filtr zaczął pracować normalnie bez \
adnych negatywnych objawów u ryb. Nadmieniam, \
e filtr nie był
czyszczony od jego zało\
enia. Chciałbym równie\
dodać, \
e komora filtra zraszanego jest w miarę szczelnie przykryta,
co pozwala na utrzymanie wewnątrz zło\
a du\
ej wilgotności a zimą zabezpiecza równie\
przed utratą cennego ciepła.
Filtr wewnętrzny, czy jest potrzebny? System filtracyjny zapewne poradziłby sobie i bez niego, ale w jakiś sposób
nale\
y odsysać powietrze z komory przelewowej (lewara) pudełka. Jest to niezbędne dla zapewnienia prawidłowego
działania pudełka przelewowego i ma na celu uniknięcie zapowietrzenia komory przelewowej, co mogłoby skutkować
brakiem odpływu wody z akwarium do sump a.
Jeszcze kilka słów o podmianach wody. W moim akwarium z obsadą, o której wspomniałem na wstępie, nie robię
tego często. Wodę podmieniam, gdy poziom azotanów zbli\
a się do poziomu 10-15 mg/l. Aby zachować ten parametr
(na poziomie, jaki sobie zało\
yłem) wodę podmieniam w ilości około 15-20%, raz na 3-4 tygodnie.
7 z 8 2009-02-22 15:04
Klub Miłośników Tanganiki - Przykładowe rozwiązanie systemu filtrac... http://klub-tanganika.pl/index.php?option=com_content&task=view&id...
następny artykuł
Wstecz
Schemat ideowy filtra przesiąkającego
Schemat ideowy głównego systemu filtracji
8 z 8 2009-02-22 15:04