PAC
STWA NIE B
D
CE PRZYKA
AD FUNKCJONOWANIA
SYSTEMU WCZESNEGO
CZA
ONKAMI UNII EUROPEJSKIEJ
KOMISJA
EUROPEJSKA
OSTRZEGANIA /RASFF/
W przypadku gdy zidentyfikowane zagrożenia dotyczyły
żywności lub pasz sprowadzanych z państw nie będących
Podczas rutynowego monitoringu łańcucha żywnościowego
członkami Systemu Wczesnego Ostrzegania /RASFF/ bądz

prowadzonego przez irlandzkie władze pod koniec 2008 roku w System Wczesnego
też eksportowanych do tych państw, Komisja Europejska
celu zbadania poziomu zawartości zanieczyszczeń, stwierdzono
Ostrzegania o
powiadamia o wykrytym zagrożeniu dane państwo.
w mięsie wieprzowym pochodzenia irlandzkiego bardzo wysoki
W ten sposób państwo to może podjąć odpowiednie
poziom dioksyn, przekraczający około stukrotnie najwyższy
Niebezpiecznej Żywności
działania oraz uniknąć zaistniałego problemu w przyszłości.
dopuszczalny poziom przyjęty w Unii Europejskiej. Natychmiast
i Paszach
Może na przykład usunąć dane przedsiębiorstwo z listy
rozpoczęto badania mające na celu określenie poziomów dioksyn
przedsiębiorstw zatwierdzonych przez Unię Europejską
oraz zidentyfikowanie z
ródła zanieczyszczenia. Dioksyny nie
jako spełniających wymogi legislacyjne ustawodawstwa
stanowią bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia człowieka, ale
unijnego oraz korzystających z pozwolenia na eksport
długotrwałe narażenie organizmu na wchłanianie ich wysokich
produktów do Unii Europejskiej.
stężeń może wywołać niekorzystne skutki zdrowotne.
Jeśli otrzymane gwarancje okazałyby się niewystarczające
5 grudnia 2008 roku irlandzki punkt kontaktowy za pośrednictwem
lub wymagane byłoby podjęcie natychmiastowych działań,
Systemu Wczesnego Ostrzegania /RASFF/ poinformował Komisję
może zapaść decyzja o wprowadzeniu zakazu importu lub
Europejską o zaistniałym incydencie zanieczyszczenia. Komisja
wprowadzenia obowiązku systematycznej kontroli na grani-
wysłała powiadomienie alarmowe do wszystkich pozostałych
cach Unii Europejskiej.
członków. y
ródłem zanieczyszczenia okazała się pasza uzyskiwana
z recyklingu chleba, co wskazywało na możliwość pojawienia
WSPÓA
PRACA MI
DZYNARODOWA
się problemu już we wrześniu 2008 roku. Irlandzkie władze
Komisja Europejska oraz system RASFF współpracują postanowiły nie ryzykować i podjęły decyzję o pełnym wycofaniu
również z systemem ostrzegania Światowej Organizacji całości irlandzkiej wieprzowiny wyprodukowanej po 1 września
Zdrowia (WHO) zwanym Międzynarodową Siecią Urzędów 2008 roku.
Komisja Europejska - 2009
ds. Bezpieczeństwa Żywnościowego (INFOSAN). Na daną
W przeciągu niespełna dwóch tygodni otrzymano ponad 100
sieć składają się punkty kontaktowe lub też krajowe
dodatkowych powiadomień, które zawierały informacje dot. kon-
punkty informacyjne rozmieszczone w 160 państwach
trolowania przemieszczania się produktów, od surowego mięsa
DOWIEDZ SI
WI
CEJ:
członkowskich, które to otrzymują informacje z WHO w
do wyrobów przetworzonych zawierających wśród wielu innych
formie sporządzonych przez INFOSAN raportów dotyczących
http://ec.europa.eu/rasff
składników irlandzką wieprzowinę. W akcji wzięły udział 54 kraje,
bezpieczeństwa żywnościowego oraz przekazują je do
z czego 27 należało do Systemu Wczesnego Ostrzegania. Dzięki
właściwych urzędów w swoich krajach. System Wczesnego
RASFF wszystkie te państwa były w stanie podjąć natychmiastowe
Ostrzegania /RASFF/ współpracuje z siecią INFOSAN, a
działania oraz wykryć i wycofać z rynku wieprzowinę i wyroby,
obydwa systemy dzielą się na bieżąco informacjami na
które mogły zawierać dioksyny, zanim jeszcze zostały spożyte.
temat wszystkich rozpatrywanych przypadków.
ND-78-09-767-PL-D
volummod
WST
P ZASADY FUNKCJONOWANIA Cztery rodzaje powiadomień Co dzieje się dalej?
SYSTEMU WCZESNEGO
Naturalną potrzebą każdego konsumenta jest przekonanie 1. Powiadomienia alarmowe przesyłane są w momencie, Członkowie podejmują odpowiednie działania zależnie od
OSTRZEGANIA /RASFF/
o bezpieczeństwie spożywanej żywności. Bezpieczeństwo gdy żywność lub pasze stanowiące poważne zagro- rodzaju otrzymanego powiadomienia oraz niezwłocznie
żywności i paszy stanowi podstawowy przedmiot troski Na system składają się punkty kontaktowe utworzone we wszyst- żenie znajdują się na rynku i niezbędne jest podjęcie informują o podjętych środkach Komisję. Mogą na przy-
publicznej. Unia Europejska posiada jeden z najwyższych kich krajach należących do Systemu Wczesnego Ostrzegania, natychmiastowych działań w tym zakresie. kład zażądać zwrotu lub wycofania produktu z rynku z
standardów w zakresie bezpieczeństwa żywności w organizacjach członkowskich oraz w Komisji Europejskiej w podaniem do wiadomości publicznej.
na świecie. Jest to możliwe w głównej mierze dzięki celu umożliwienia wymiany informacji dotyczących wszelkich 2. Powiadomienia informacyjne są przesyłane w przy-
solidnym podstawom prawnym gwarantowanym przez zagrożeń zdrowia konsumentów. Dzięki całodobowej obsłudze padku, gdy pozostali członkowie nie są zobo- Ponadto, informacje o produktach odrzuconych na granicy
obowiązujące ustawodawstwo unijne, wprowadzane w wszystkie pilne powiadomienia są przesyłane, odbierane i udzie- wiązani do podjęcia natychmiastowych działań, są przekazywane do wszystkich punktów granicznych, to
celu zapewnienia konsumentom bezpieczeństwa żywności lane są odpowiedzi w możliwie najkrótszym czasie. ponieważ dany produkt nie jest dostępny na rynku znaczy do punktów we wszystkich 27 krajach członkow-
i pasz. Kluczowym narzędziem stosowanym w celu szyb- lub też stopień zagrożenia jest niewielki. skich Unii Europejskiej, Islandii, Liechtensteinu, Norwegii
kiego zapobiegania incydentom w zakresie bezpieczeństwa Wysyłanie powiadomień oraz Szwajcarii. Takie działania zapobiegają próbom wpro-
żywności i pasz jest system RASFF - System Wczesnego 3. Odrzucenie produktu na granicy dotyczy dostaw wadzenia odrzuconej partii produktu na rynek Unii przez
Ostrzegania o Niebezpieczniej Żywności i Paszach. Jak widać na wykresie poniżej, w momencie gdy któryś z żywności i pasz, które zostały zbadane i odrzucone pozostałe punkty graniczne.
członków Systemu Wczesnego Ostrzegania /RASFF/ dysponuje na posterunku granicznym Unii Europejskiej (oraz
W przypadku zidentyfikowania jakiegokolwiek zagrożenia informacją na temat niebezpieczeństwa grożącego zdrowiu EEA) z powodu uznania za stanowiące zagrożenie Europejski Urząd ds.
zdrowia konsumentów System Wczesnego Ostrzegania / pochodzącego z żywności lub paszy, zobowiązany jest powia- dla zdrowia konsumentów.
Bezpieczeństwa Żywności
RASFF/ umożliwia sprawne i szybkie przekazywanie infor- domić o tym niezwłocznie Komisję Europejską poprzez system
(EFSA) v o l u m m o d
macji między Komisją Europejską, urzędami ds. kontroli RASFF. Komisja Europejska informuje o tym natychmiast 4. Wszelkie powiadomienia dotyczące bezpieczeństwa żywno-
żywności i pasz oraz organizacjami Państw Członkowskich. pozostałych członków systemu, co w rezultacie pozwala na ści oraz pasz, które nie zostały przesłane w formie Zadaniem Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności jest ocena
W ten sposób państwa te mogą podejmować w trybie podjęcie odpowiednich działań. Może to oznaczać zwrot lub powiadomienia alarmowego lub informacyjnego, oraz informowanie o ryzyku związanym z łańcuchem żyw-
natychmiastowym skoordynowane działania mające na celu wycofanie produktu z rynku w celu zapewnienia ochrony a są uznane przez urzędy ds. kontroli żywności i nościowym. Urząd zajmuje się wydawaniem opinii nauko-
zapobieganie ryzyku wystąpienia zagrożeń bez- zdrowia konsumentów. pasz za godne uwagi, są przekazywane członkom wych oraz doradztwem, wspierając w ten sposób Komisję
pieczeństwa żywności zanim zostanie zagrożone w formie informacji opatrzonych nagłówkiem Europejską oraz Państwa Członkowskie Unii Europejskiej
zdrowie konsumentów. Wszystkie napływające powiadomienia są oceniane przez News. w sprawnym i szybkim podejmowaniu decyzji w zakresie
Komisję i przekazywane do wszystkich członków Systemu działań prowadzonych w celu zapewnienia ochrony
POWIADOMIENIE WYSYA
ANE PRZEZ CZA
ONKA
SYSTEMU WCZESNEGO OSTRZEGANIA
Każde z 27 państw członkowskich Unii Europejskiej jest Wczesnego Ostrzegania w jednej z czterech możliwych form. konsumentów.
jednocześnie członkiem Systemu Wczesnego Ostrzegania,
KOMISJA EUROPEJSKA
wraz z Komisją Europejską oraz Europejskim Urzędem ds.
Bezpieczeństwa Żywności (EFSA). Islandia, Liechtenstein
POWIADOMIENIE POWIAODMIENIE
ODRZUCENIE PRODUKTU
oraz Norwegia są również pełnoprawnymi członkami POWIADOMIENIE
INFORMACJA ZWROTNA INFORMACJA ZWROTNA
NA GRANICY
INFORMACYJNE
ALARMOWE TYPU NEWS
systemu RASFF.
EUROPEJSKI URZ
D DS.
CZA
ONKOWIE
BEZPIECZEC
STWA ŻYWNOŚCI