Przygotowanie szkolenia bhp dla nauczycieli
Praktyczne szkolenia BHP © Ćwiczenia podczas szkolenia pracowników& 1
Praktyczne szkolenia BHP © Przygotowanie szkolenia bhp dla nauczycieli 1
Nauczyciel a inny pracownik
Szkolenie ma zapewnić nauczycielowi:
zaznajomienie się z czynnikami środowiska pracy, mogącymi
powodować zagrożenia dla bezpieczeństwa i zdrowia
podczas pracy oraz z odpowiednimi środkami i działaniami
zapobiegawczymi;
poznanie przepisów oraz zasad bhp w zakresie niezbędnym
do wykonywania pracy w szkole i na swoim stanowisku
pracy, a także umożliwienie poznania związanych z pracą
obowiązków i odpowiedzialności w dziedzinie bhp;
nabycie umiejętności wykonywania pracy w sposób
bezpieczny dla siebie i innych osób, postępowania
w sytuacjach awaryjnych oraz udzielenia pomocy osobie,
która uległa wypadkowi.
Praktyczne szkolenia BHP © Ćwiczenia podczas szkolenia pracowników& 2
Praktyczne szkolenia BHP © Przygotowanie szkolenia bhp dla nauczycieli 2
Szkolenia dla nauczycieli
Szkolenia bhp pracowników są dwustopniowe:
szkolenie wstępne (kiedy nauczyciel jest przyjmowany do pracy)  jego
charakter jest prewencyjny, ma dać pracownikowi wiedzę o nowym miejscu
pracy i jego stanowisku,
szkolenie okresowe (przeprowadzane po pewnym okresie pracy)  jest
dłuższe i ma dać solidne podstawy do kolejnych cyklicznych szkoleń
okresowych.
Szkolenie wstępne jest przeprowadzane w formie instruktażu
i obejmuje:
" szkolenie wstępne ogólne (instruktaż ogólny),
" szkolenie wstępne na stanowisku pracy (instruktaż stanowiskowy).
Praktyczne szkolenia BHP © Ćwiczenia podczas szkolenia pracowników& 3
Praktyczne szkolenia BHP © Przygotowanie szkolenia bhp dla nauczycieli 3
Instruktaż ogólny nauczycieli
Szkolenie wstępne ogólne powinno zapewnić nauczycielom zapoznanie się
z podstawowymi przepisami bhp zawartymi w Kodeksie pracy i regulaminach
pracy, przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy
obowiązującymi w szkole, a także z zasadami udzielania pierwszej
pomocy w razie wypadku.
Szkolenie wstępne ogólne odbywają, przed dopuszczeniem do
wykonywania pracy:
nowo zatrudnieni nauczyciele,
studenci odbywajÄ…cy w szkole praktykÄ™ studenckÄ…
(skierowani do odbycia praktyk nauczycielskich)
(ż 10 ust. 1 rozporządzenia szkoleniowego).
Praktyczne szkolenia BHP © Ćwiczenia podczas szkolenia pracowników& 4
Praktyczne szkolenia BHP © Przygotowanie szkolenia bhp dla nauczycieli 4
Instruktaż ogólny nauczycieli cd.
Szkolenie wstępne (instruktaż ogólny) prowadzą pracownik służby bhp lub osoba
wykonująca u pracodawcy zadania tej służby albo pracownik wyznaczony przez
pracodawcę, posiadający zasób wiedzy i umiejętności zapewniające właściwą
realizację programu instruktażu.
Może to być również opiekun stażu na awans zawodowy, jeśli spełnia wymienione
wyżej warunki. W praktyce szkolnej instruktaż ogólny przeprowadza najczęściej:
osoba wykonująca u pracodawcy zadania służby bhp,
pracownik wyznaczony przez pracodawcę, posiadający zasób wiedzy
i umiejętności zapewniające właściwą realizację programu instruktażu.
Nie wolno dopuścić do pracy pracownika, który nie został
przeszkolony w dziedzinie bhp. Dopuszczenie do pracy takiego
pracownika stanowi naruszenie przepisów art. 2373 kp i jest
wykroczeniem z art. 283 ż 1 kp (zagrożonym karą grzywny).
Praktyczne szkolenia BHP © Ćwiczenia podczas szkolenia pracowników& 5
Praktyczne szkolenia BHP © Przygotowanie szkolenia bhp dla nauczycieli 5
Instruktaż stanowiskowy nauczycieli
Szkolenie stanowiskowe przeprowadza siÄ™ przed dopuszczeniem do
wykonywania pracy na określonym stanowisku:
pracownika zatrudnianego na stanowisku, na którym występuje
narażenie na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych
lub niebezpiecznych,
pracownika przenoszonego na powyższe stanowisko,
ucznia odbywajÄ…cego praktycznÄ… naukÄ™ zawodu oraz studenta
odbywajÄ…cego praktykÄ™ studenckÄ…
(ż 11 ust. 1 rozporządzenia szkoleniowego).
Instruktaż stanowiskowy powinna przeprowadzić osoba
wyznaczona przez dyrektora szkoły, która posiada odpowiednie
kwalifikacje, ma doświadczenie zawodowe, jest przeszkolona
w zakresie metod prowadzenia instruktażu stanowiskowego.
Praktyczne szkolenia BHP © Ćwiczenia podczas szkolenia pracowników& 6
Praktyczne szkolenia BHP © Przygotowanie szkolenia bhp dla nauczycieli 6
Szkolenie okresowe nauczycieli
Szkolenie okresowe ma na celu aktualizacjÄ™ i ugruntowanie wiedzy
i umiejętności w dziedzinie bhp oraz zaznajomienie nauczycieli
z nowymi rozwiÄ…zaniami techniczno-organizacyjnymi w tym zakresie
(ż 14 ust. 1 rozporządzenia szkoleniowego).
Nauczyciel jest zobowiÄ…zany do rzetelnego realizowania
zadań związanych z powierzonym mu stanowiskiem oraz
podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą
i opiekuńczą, w tym zadań związanych z zapewnieniem
bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych
przez szkołę (art. 6 pkt 1 Karty Nauczyciela).
Szkolenie okresowe w dziedzinie bhp może być organizowane
i prowadzone przez dyrektorów szkół/placówek oświatowych lub, na ich
zlecenie, przez jednostki organizacyjne, uprawnione do prowadzenia
działalności szkoleniowej w dziedzinie bhp.
Praktyczne szkolenia BHP © Ćwiczenia podczas szkolenia pracowników& 7
Praktyczne szkolenia BHP © Przygotowanie szkolenia bhp dla nauczycieli 7
Pierwsze szkolenie okresowe
Pierwsze szkolenie okresowe nauczycieli należy przeprowadzić w okresie
do 12 miesięcy od rozpoczęcia pracy. Z tego szkolenia okresowego może być
jednak zwolniony nauczyciel, który:
przedstawi aktualne zaświadczenie o odbyciu w tym okresie u innego
pracodawcy wymaganego szkolenia okresowego lub
odbył w tym okresie szkolenie okresowe, wymagane dla osoby
zatrudnionej na stanowisku należącym do innej grupy stanowisk, jeżeli
jego program uwzględnia zakres tematyczny, wymagany programem
szkolenia okresowego, obowiÄ…zujÄ…cego na nowym stanowisku pracy
(ż 15 ust. 5 pkt 1 rozporządzenia szkoleniowego).
Ukończenie w okresie 5 lat od zatrudnienia, szkolenia,
dokształcania lub doskonalenia zawodowego, związanego
z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych, uwzględniającego
program szkolenia okresowego, wymagany dla określonego
stanowiska pracy, uważa się za równoznaczne z odbyciem
takiego szkolenia (ż 17 rozporządzenia szkoleniowego).
Praktyczne szkolenia BHP © Ćwiczenia podczas szkolenia pracowników& 8
Praktyczne szkolenia BHP © Przygotowanie szkolenia bhp dla nauczycieli 8
Podstawowa tematyka szkoleń nauczycieli
Pracodawca organizujÄ…cy i prowadzÄ…cy szkolenie (czyli organizator szkolenia)
powinien zapewnić:
programy poszczególnych rodzajów szkolenia, opracowane dla
określonych grup stanowisk,
wykładowców i instruktorów posiadających zasób wiedzy,
doświadczenie zawodowe i przygotowanie dydaktyczne, zapewniające
właściwą realizację programów szkolenia,
odpowiednie warunki lokalowe do prowadzenia działalności
szkoleniowej,
wyposażenie dydaktyczne niezbędne do właściwej realizacji
programów szkolenia,
właściwy przebieg szkolenia oraz prowadzenie dokumentacji w postaci
programów szkolenia, dzienników zajęć, protokołów przebiegu
egzaminów i rejestru wydanych zaświadczeń
(ż 5 rozporządzenia szkoleniowego).
Praktyczne szkolenia BHP © Ćwiczenia podczas szkolenia pracowników& 9
Praktyczne szkolenia BHP © Przygotowanie szkolenia bhp dla nauczycieli 9
Dodatkowe materiały przydatne podczas szkolenia
Wiedza o procedurach zawsze zmniejsza czynnik stresu
psychologicznego, towarzyszÄ…cy nauczycielom
w ich codziennej pracy.
Nauczyciel powinien wiedzieć, jak m.in.:
zapobiegać zmęczeniu,
walczyć ze stresem,
zapobiegać złemu samopoczuciu,
chronić się przed ryzykiem zawodowym.
Praktyczne szkolenia BHP © Ćwiczenia podczas szkolenia pracowników& 10
Praktyczne szkolenia BHP © Przygotowanie szkolenia bhp dla nauczycieli 10
Analiza przyczyn i skutków wypadków w szkołach
Analiza przyczyn wypadków pracowników daje możliwość wykrycia zagrożeń
wypadkowych. Przyczyny wypadków uczniowskich także uzmysławiają
zagrożenia czyhające na pracowników szkoły, wychowanków i gości.
Przyczyny wypadków uczniowskich to najczęściej:
Øð niezwracanie uwagi na bezpieczeÅ„stwo innych,
Øð bieganie zamiast chodzenia,
Øð żywioÅ‚owe zachowania,
Øð nieprzestrzeganie zasady prawostronnego ruchu,
Øð zamyÅ›lenie,
Øð poÅ›piech,
Øð brak skutecznego nadzoru nad uczniami,
Øð Å›liskie nawierzchnie,
Øð nierówne podÅ‚ogi,
Øð brak zabezpieczenia porÄ™czy,
Øð niestabilnie zamocowany sprzÄ™t sportowy,
Øð niezabezpieczone przewody,
Øð niskie stropy nad przejÅ›ciami.
Praktyczne szkolenia BHP © Ćwiczenia podczas szkolenia pracowników& 11
Praktyczne szkolenia BHP © Przygotowanie szkolenia bhp dla nauczycieli 11
Dokumentacja szkoleniowa nauczycieli
Odbycie instruktażu ogólnego oraz instruktażu stanowiskowego
nauczyciel potwierdza na piśmie w karcie szkolenia wstępnego, która jest
przechowywana w aktach osobowych pracownika.
Szkolenie okresowe kończy się egzaminem sprawdzającym przyswojenie
przez uczestnika szkolenia wiedzy objętej programem szkolenia oraz
umiejętności wykonywania lub organizowania pracy zgodnie
z przepisami i zasadami bhp. Egzamin jest przeprowadzany przed komisjÄ…
powołaną przez organizatora szkolenia.
Potwierdzeniem ukończenia szkolenia okresowego jest zaświadczenie
wydane przez organizatora szkolenia. Odpis takiego zaświadczenia jest
przechowywany w aktach osobowych uczestnika szkolenia
(ż 16 rozporządzenia szkoleniowego).
Praktyczne szkolenia BHP © Ćwiczenia podczas szkolenia pracowników& 12
Praktyczne szkolenia BHP © Przygotowanie szkolenia bhp dla nauczycieli 12
ObowiÄ…zki dyrektora
W szkole stosuje się te same przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, które są
stosowane w każdym innym zakładzie pracy. Obowiązują też te same zasady
 każdy pracodawca (także dyrektor szkoły) bierze odpowiedzialność
za zdrowie i życie pracowników (w tym nauczycieli).
Dyrektor, co najmniej raz w roku, dokonuje kontroli zapewniania bezpiecznych
i higienicznych warunków korzystania z obiektów należących do szkoły lub
placówki, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, oraz określa
kierunki ich poprawy (ż 3 ust. 1 rozporządzenia o bhp w szkołach).
Jeżeli chodzi zaś o plan zajęć dydaktyczno-wychowawczych, to powinien
on uwzględniać potrzebę równomiernego obciążenia zajęciami
w poszczególnych dniach tygodnia (ż 4 rozporządzenia o bhp w szkołach).
W pomieszczeniach szkoły lub placówki należy zapewnić uczniom możliwość
pozostawienia części podręczników i przyborów szkolnych (ż 4a rozporządzenia
o bhp w szkołach).
Praktyczne szkolenia BHP © Ćwiczenia podczas szkolenia pracowników& 13
Praktyczne szkolenia BHP © Przygotowanie szkolenia bhp dla nauczycieli 13