1. Przedstawiać budowę atomu.-
Atom jest skupieniem drobnych
czÄ…stek materii, zwanych
elementarnymi tj: elektrony, protony,
neutrony. Protony i neutrony to
inaczej nukleony i tworzÄ… one jÄ…dro
atomu a wokół niego krążą
elektrony.
Każdy atom składa się z części
wewnętrznej tzw. Jądra i części
zewnętrznej- powłok elektronowych.
PodstawowÄ… jednostkÄ… atomu jest
jego masa atomowa (ciężar
atomowy) wyrażona jednostką
względną w stosunku do 1/16 masy
atomu tlenu. Praktycznie za masÄ™
atomu przyjęto masę jego jądra (tj.
protonów i neutronów) gdyż masa
elektronów jest bardzo mała.
Proton składa się z dwóch kwarków
u i jednego kwarku d jego Å‚adunek
wynosi +1
Neutron składa się z dwóch kwarków
d i jednego kwarku u i jest
elektrycznie obojętny (ład.0)
Nukleony majÄ… po dwa kwarki:
górny +2/3 i dolny -1/3.
2. Na czym polega związek między
położeniem pierwiastka w układzie
okresowym i jego własnościami
metalicznymi?
Metaliczność, rozumiana zarówno
jako właściwość chemiczna
(tworzenie wodorotlenków) jak i
fizyczna (połysk, kowalność,
przewodnictwo elektryczne i cieplne
itp.) maleje ze wzrostem numeru
grupy a rośnie wraz z numerem
okresu. Generalnie więc zmienia się
rosnÄ…co "po przekÄ…tnej" od fluoru do
fransu. Odwrotnie zmienia siÄ™
elektroujemność, co jest zrozumiałe,
bowiem obie te cechy wywodzÄ… siÄ™ z
tych samych z
ródeł - wielkości
promienia jonowego i łatwości
osiągnięcia oktetu elektronowego na
zewnętrznej powłoce.
Jeśli przez metaliczność pierwiastka
rozumiemy jego zasadowość
(tworzenie wodorotlenków), to
kwasowość będzie rosła generalnie
tak jak elektroujemność, choć tu
zależności nie są tak proste i
jednoznaczne
Ze względu na własności i miejsce w
układzie okresowym tradycyjnie
rozróżnia się:
" metale alkaliczne
" metale ziem alkalicznych
" metale przejściowe
" metale ziem rzadkich.
3. Wymień i krótko omów typy
wiązań występujących w
materiałach.-
WiÄ…zanie jonowe  powstajÄ… gdy
elektrony walencyjne jednego atomu
elektrododatniego są przyłączane
przez drugi atom elektro ujemy. W
ten sposób oba atomy uzyskują
oktetowi konfiguracje elektronowe.
Duża rezystywność, oporność
cieplna i kruchość.
WiÄ…zanie atomowe (kowalencyjne) -
u atomów pierwiastków
elektroujemnych  zwykle gazów 
elektrony walencyjne obu atomów
tworzą pary należące do obu
pierwiastków. Wyst np. w diamenci.
WiÄ…zanie van der Waalsa
(międzycząsteczkowe) - wiązanie to
jest wynikiem powstawania
chwilowych dipoli na skutek
nierównomiernego rozkładu
ładunków w chmurach
elektronowych atomów. Te z kolei
indukujÄ… dipole w sÄ…siednich
atomach, co umożliwia ich wiązanie.
Wiązanie to jest jednakże bardzo
słabe (ok. 103 - 104 razy słabsze niż
atomowe).
Wiązanie metaliczne - występują w
dużych skupiskach atomów
pierwiastków metalicznych, które po
zbliżeniu na małą odległość oddają
swoje elektrony walencyjne na rzecz
całego zbioru atomów.
PrzemieszczajÄ… siÄ™ one swobodnie
pomiędzy rdzeniami atomowymi,
tworzÄ…c gaz elektronowy.
4. Co to jest podstawowy period
identyczności, komórka
elementarna, komórka sieciowa?
Najbliższa odległość atomów na
prostej sieciowej to podstawowy
period identyczności lub parametr
sieci.
5. Co to jest układ
krystalograficzny? Układ
krystalograficzny - system
klasyfikacji kryształów ze względu
na wewnętrzny układ cząsteczek w
sieci krystalicznej.
System wyróżnia siedem układów:
" Trójskośny
" Jednoskośny
" Rombowy
" Romboedryczny (trygonalny)
" Heksagonalny
" Tetragonalny
" Regularny
6. Wyjaśnij pojęcie anizotropii
kryształów.
Anizotropia kryształów- zależność
własności fizycznych (rozszerzalność
termiczna, przewodnictwo
elektryczne, współczynnik załamania
światła) i chemicznych (szybkość
wzrostu i rozpuszczania) kryształu
od kierunku przestrzennego.
Anizotropia kryształów jest
konsekwencjÄ… uporzÄ…dkowanej
struktury krystalicznej.
7. Co to sÄ… defekty punktowe,
liniowe, dyslokacje krawędziowe,
śrubowe, wektor Burgersa?- Co to
sÄ… defekty punktowe?
Zakłócenia periodycznej budowy
sieci krystalicznej, spowodowane
brakiem atomu lub jonu w
określonym węz
le sieci albo
obecnością dodatkowego atomu w
pozycji międzywęzłowej. Stężenie
takich defektów zależy od
temperatury oraz od rodzaju i
ciśnienia otoczenia kryształu.
Co to sÄ… defekty liniowe?
Defekt sieci krystalicznej powstały w
wyniku przesunięcia się pewnej
części sieci w stosunku do pozostałej
części, zakłócający periodyczność
sieci krystalicznej.Co to jest
dyslokacja krawędziowa?
Stanowi krawędz
ekstrapłaszczyzny
 półpłaszczyzna sieciowa
umieszczona między nieco
rozsuniętymi płaszczyznami
sieciowymi kryształu o budowie
prawidłowej. Dyslokacje mogą być
dodatnie  odwrócone T lub ujemne
 T .
Co to jest dyslokacja śrubowa?
Defekt kryształu spowodowany
przemieszczeniem części kryształu
wokół osi.
Co to jest wektor Burgersa
dyslokacji i jak siÄ™ go wyznacza?
Charakteryzuje on wielkość
dyslokacji i wywołane nią
odkształcenie.
8. Na czym polega zjawisko
dyfuzji?-
Dyfuzja - jest to samorzutne
przenikanie czÄ…steczek jednej fazy
układu w głąb fazy drugiej,
spowodowane bezładnym ruchem
cieplnym, a także większych cząstek
zawieszonych w płynach. Dyfuzja
zachodzi w każdej temperaturze.
Obserwujemy ją pomiędzy gazami,
cieczami i ciałami stałymi. Szybkość
dyfuzji wzrasta przy podwyższaniu
temperatury. Wyróżnia się dyfuzje
jednokierunkowÄ… i dwukierunkowa
(nieograniczone mieszanie siÄ™
gazów).
9. Co to sÄ… defekty
powierzchniowe, granice
międzyfazowe?
Defekty sieci krystalicznej 
niedoskonałości kryształów
polegajÄ…ce na punktowym lub
warstwowym zerwaniu regularności
ich sieci.
Defekt y powierzchniowe - granice
ziaren  wąska strefa materiału, w
której atomy są ułożone w sposób
chaotyczny. Wyróżniamy wąsko
kÄ…towÄ… i szeroko kÄ…towÄ….
10. Czym różni się krystalizacja
metali i stopów? W procesie
krystalizacji wyróżnia się dwa
zarodkowania: homogeniczne i
heterogeniczne. Zarodkowanie
homogeniczne wymaga dużych
przechłodzeń, w ciekłych metalach
na ogół występują z byt małe
przechłodzenie. Jedynie metal
rozdrobniony na bardzo małe krople
można silnie przechłodzić, ponadto
w czystych metalach zarodki i ciecz
mają jednakowy skład chemiczny. W
stopach jest inaczej, ponieważ w
danej temperaturze zarodniki i
roztwór ciekły różnią się znacznie
składem.
W przypadku zarodkowania
heterogenicznego, powstawanie
zarodków następuje na
powierzchniach fazy stałej stykającej
się z cieczą. Zarodkowanie następuje
na powierzchniach ścian naczynia,
na drobnych cząstkach stałych
zawieszonych w cieczy, jak
wtrÄ…cenia niemetaliczne,
nierozpuszczone zanieczyszczenia
itp.
11. Opisać mechanizm
krystalizacji metali.
Proces przejścia ze stanu ciekłego w
stan stały, w czasie, którego
następuje krzepnięcie ciekłego
metalu w postaci kryształów, nosi
nazwÄ™ krystalizacji. Procesowi temu
towarzyszyć zmniejszenie się energii
swobodnej układu np.gdy
temperatura ciekłego metali spadnie
nieco poniżej temperatury
krystalizacji czyli temperatury
równowagi faz; ciekłej i stałej. W
procesie krystalizacji wyodrębnia się
dwa elementarne procesy: tworzenie
się zarodków krystalizacji oraz
wzrost tych zarodków. Obydwa te
procesy przebiegają jednocześnie, a
ich wynikiem jest utworzenie siÄ™
kryształów. Ze względu na warunki
pojawiania się zarodków
krystalizacji rozróżnia się
zarodkowanie homogeniczne i
heterogeniczne. W przypadku
zarodkowania homogenicznego,
zarodkami krystalizacji sÄ… grupy
atomów fazy ciekłej, stanowiące
zespoły bliskiego uporządkowania.
Muszą one osiągnąć wielkość
krytyczną, co na ogół wymaga
dużych przechłodzeń. W przypadku
zarodkowania heterogenicznego,
powstawanie zarodków następuje na
powierzchniach fazy stałej stykającej
siÄ™ z cieczÄ…. W tym przypadku
krystalizacja przebiega przy znacznie
mniejszym przechłodzeniu niż w
zarodkowaniu homogenicznym.
12. Co to sÄ… dendryty, wiskery i
szkło metaliczne?- Szkło metaliczne
- struktura pośrednia między stanem
krystalicznym a stanem ciekłym.
Podczas gdy atomy w metalu sÄ…
uporządkowane w określone grupy,
atomy w szkle metalicznym sÄ…
rozmieszczone przypadkowo,
podobnie jak te w cieczach. PowstajÄ…
w stopach metali z udziałem
niemetali, utworzonych z atomów o
zróżnicowanych wielkościach. Aby
wytworzyć taki materiał niezbędne
jest niezwykle szybkie schłodzenie
ciekłego stopu. Ta grupa materiałów
ma bardzo interesujące właściwości
magnetyczne i mechaniczne, lepsze
niż materiały polikrystaliczne,
tradycyjnie stosowane w technice. SÄ…
to materiały odporne na działanie
środowiska.
Dendryty - zespół drobnych
kryształów przypominający
kształtem rozgałęzione drzewo,
krzew lub paproć; np. kwiaty lodowe
powstajÄ…ce zimÄ… na szybach.
Wiskery  inaczej kryształy
włoskowate  są to monokryształy o
tylko jednej dyslokacji śrubowej.
13. Co to jest plastyczność metali
omówić mechanizmy i metody
odkształcenia plastycznego
Plastyczność metali (kowalność) jest
to zdolność metali do odkształcenia
się podczas obróbki mającej na celu
trwałą zmianę kształtu i wymiarów
obrabianego przedmiotu.
Metody:
Odkształcenie plastyczne następuje
przez poślizg lub bliz
niakowanie.
Obróbka bardzo dokładna występuje,
gdy główny nacisk kładzie się na
uzyskanie odpowiednio małych
błędów wymiarowych
" Obróbka ostateczna występuje, gdy
chodzi o uzyskanie odpowiednio
małych błędów kształtu
" Obróbka gładkościowa ma na celu
głównie osiągnięcie odpowiednio
dużej gładkości powierzchni
Wpływ obróbki powierzchniowej na
właściwości użytŹkowe warstwy
wierzchniej:
Elementy mechanizmów maszyn,
szczególnie silnie obciążone i
narażone na zużycie, powinny być po
obróbce dokładnej poddawane
obróbce powierzchniowej. Stosując
różne sposoby obróbki
powierzchniowej, można uodpornić
elementy maszyn na: zużycie ścierne
przy poślizgu, zużycie wskutek tarcia
tocznego, obciążenia udarowe,
obciążenia cieplne, korozję
atmosferycznÄ…, korozjÄ™ w wysokiej
temperaturze, korozjÄ™ chemicznÄ…,
erozję. Można również stworzyć
lepsze warunki dla przepływu
płynów.
40. Co to jest stal stopowa, stal
sprężynowa, narzędziowa,
nierdzewna i kwasoodporna? 
Stal stopowa  stal, w której oprócz
węgla występują inne dodatki
stopowe o zawartości od kilku do
nawet kilkudziesięciu procent,
zmieniające w znaczny sposób
właściwości stali; podnieść
hartowność stali, uzyskać większą
wytrzymałość stali, zmienić pewne
właściwości fizyczne i chemiczne
stali
Stal sprężynowa  stal używana do
produkcji resorów, sprężyn i
drążków skrętnych. Stale
sprężynowe są stalami węglowymi
zawierającymi 0.6% - 0.85% węgla,
stalami niskostopowymi
zawierajÄ…cymi dodatki krzemu,
manganu, chromu i wanadu.
Większość stali sprężynowych
charakteryzuje się podwyższoną
zawartością krzemu, która normalnie
jest niepożądanym
zanieczyszczeniem. Jednak w tych
aplikacjach jest wymaganym
dodatkiem obniżającym plastyczność
stali.
Stal narzędziowa  stal do produkcji
narzędzi, elementów przyrządów
pomiarowych oraz odpowiedzialnych
uchwytów. Stale narzędziowe
charakteryzujÄ… siÄ™ wysokÄ…
twardością, odpornością na ścieranie,
niewielką odkształcalnością i
niewrażliwością na przegrzanie.
Cechy te osiÄ…ga siÄ™ przez wysokÄ…
zawartość węgla i odpowiednią
obróbkę cieplną oraz użycie
odpowiednich dodatków stopowych
połączonych z odpowiednią obróbką
cieplnÄ….
Stal nierdzewna  stal odporna na
działanie czynników
atmosferycznych, rozcieńczonych
kwasów, roztworów alkalicznych i
podobnych. Nierdzewność stali
uzyskuje się poprzez zwiększoną
zawartość chromu. Zwiększona
zawartość węgla także wpływa na
wzrost nierdzewności stali, lecz zbyt
duża jego zawartość powoduje
kruchość stali. Stale nierdzewne
podlegają obróbce cieplnej,
hartowaniu i odpuszczaniu.
Stal kwasoodporna (kwasówka) 
stal odporna na działanie kwasów o
mniejszej mocy od kwasu
siarkowego. Kwasoodporność
uzyskuje się dzięki stabilizacji
austenitu w normalnych warunkach,
co można uzyskać dzięki wysokim
zawartościom chromu (17 20%) i
niklu (8-14%), oraz innych dodatków
stopowych, takich jak mangan, tytan,
molibden i miedz
. Stale
kwasoodporne wykorzystuje siÄ™ do
budowy zbiorników kwasów oraz
instalacji przemysłowych, do ich
produkcji i dystrybucji, w przemyśle
farbiarskim, przy produkcji nawozów
sztucznych itp.
41. Co to sÄ… stopy metali
nieżelaznych? Podaj przykłady 
Stopy metali nieżelaznych - stopy, w
których żelazo nie stanowi głównego
składnika i może być najwyżej
składnikiem stopowym.
Najliczniejszą grupę wśród stopów
metali nieżelaznych stanowią:
- stopy miedzi
- stopy niklu
- stopy cynku
- stopy cyny
- stopy aluminium
- stopy magnezu
42. Opisać zjawisko zużycia
trybologicznego.-
Zużywani tribologiczne e -
wywołane jest tarciem, ma charakter
mechaniczno  fizyczno 
chemiczny. Towarzyszy zawsze
tarciu suchemu i mieszanemu:
- mechaniczne procesy zużywania:
polegajÄ… na oddzielaniu czÄ…stek ze
współpracujących powierzchni
- fizyczne procesy zużywania:
zwiÄ…zane jest z adhezjÄ… trÄ…cych siÄ™
ciał, wywołują zużycie przez
oddzielenie cząstek z jednego ciała i
nanoszenie ich na ciało
współpracujące
- chemiczne procesy zużywania:
zachodzą pomiędzy trącymi się
materiałami i ośrodkiem, w którym
przebiega proces tribologiczny
- Podstawowe rodzaje tarcia
tribologicznego:
1. Zużywanie utleniające
2. Zużywanie wodorowe
3. Zużywanie ścierne
4. Zużywanie zmęczeniowe
5. Zużywanie odkształceniowe
6. Zużywanie adhezyjne
7. Zużywanie cieplne
8. Fetting
43. Definicja i klasyfikacja
tworzyw sztucznych oraz
zastosowanie, utylizacja
Tworzywa sztuczne  materiały
oparte na polimerach syntetycznych
lub zmodyfikowanych naturalnych,
zastępujące tradycyjne tworzywa
takie jak drewno, ceramika, metal,
kauczuk naturalny, gutaperka i inne.
Ponadto, wiele tworzyw sztucznych
posiada własności niemożliwe do
uzyskania z zastosowaniem
surowców naturalnych.
Podział
1.zastosowanie
a. konstrukcyjne
b. powłokowe
c. adhezyjne
d. włóknotwórcze
2. właściwości fizyko chemiczne
a. durometry - twarde, trudnotopliwe
o wysokiej odporności mechanicznej
służące jako materiały konstrukcyjne
b. plastomery  zwane termoplastami,
mniej sztywne od duromerów ale
Å‚atwotopliwe i zwykle rozpuszczalne
c. elastomery  tworzywa, które
można rozciągać i ściskać; w wyniku
rozciągania lub ściskania elastomery
zmieniają znacznie swój kształt ale
po odjęciu siły wracają do
poprzednich wymiarów
Recykling - jedna z kompleksowych
metod ochrony środowiska
naturalnego. Jej celem jest
ograniczenie zużycia surowców
naturalnych oraz zmniejszenie ilości
odpadów (odzysk).
44. Jakie tworzywa sztuczne
wytwarzane są surowców
naturalnych 
Acetylen jako surowiec do
otrzymywania tworzyw
polimerowych:
" akrylonitryl - poliaksylany
" chlorek winylu - polichlorek winylu
" winyloacetylen - kauczuki
syntetyczne
" glikol butylenowy - poliuretany
" aceton - polimetakrylan metylu
" kwas adypinowy - poliamidy
Tworzywa polimerowe uzyskiwane
na bazie smoły pogazowej:
" krezole - fenoplasty
" fenol - poliamidy
" kumaron - żywica kumaronowa
" naftalen - żywice alkilowe
" benzen  polistyren
45. Co to sÄ… termoplasty,
kopolimery, styropian, poliamidy,
pleksiglas, teflon, elastomery
Termoplasty, tworzywa
termoplastyczne, tworzywa
polimeryczne zbudowane z
makrocząsteczek, głównie liniowych,
rzadziej rozgałęzionych. Plastyczne
w podwyższonej temperaturze, a
twarde w temperaturze otoczenia
(proces ten w przypadku
termoplastów jest odwracalny). Na
ogół rozpuszczają się w
rozpuszczalnikach organicznych na
zimno lub na. Do najważniejszych
termoplastów zalicza się: polistyren,
polietylen, poli(chlorek winylu),
poli(metakrylan metylu),
politetrafluoroetylen i poliamidy.
Kopolimery - rodzaj polimerów,
których łańcuchy zawierają dwa lub
więcej rodzajów merów. W
odróżnieniu od kopolimerów,
polimery zawierajÄ…ce tylko jeden
rodzaj merów nazywa się często
homopolimerami. Głównym
powodem otrzymywania
kopolimerów są ich szczególne
własności fizyczne, właściwości
mechaniczne, stopień krystaliczności
i niższe temperatury mięknięcia,
zdolność do mikroseparacji bloków.
Styropian to porowate tworzywo
sztuczne otrzymane poprzez
spienienie granulek polistyrenu
zawierajÄ…cych porofor. Spienienie
uzyskuje siÄ™ przez podgrzanie
granulek zazwyczaj parÄ… wodnÄ….
Składa się z zamkniętych komórek,
wewnątrz których znajduje się
pianka polistyrenowa. Komórki są ze
sobą połączone i występują między
nimi niewielkie pustki powietrzne,
co uwidacznia się na przełomie
styropianu. Jest to materiał
nieodporny na działanie
rozpuszczalników aromatycznych,
olejów, smarów.
Poliamidy to polimery, które
posiadajÄ… wiÄ…zania amidowe,
poliamidy majÄ… bardzo silnÄ…
tendencjÄ™ do krystalizacji sÄ… bardziej
twarde i trudniej topliwe niż
poliestry czy polimery winylowe. Z
poliamidów produkuje się przede
wszystkim włókna zwane nylonami i
aramidami oraz tworzywa sztuczne o
podwyższonej odporności
mechanicznej nadajÄ…ce siÄ™ np. do
produkcji kół zębatych.
Pleksiglas syntetyczna żywica
akrylowa, bardzo twarda odmiana
polimetakrylanu , z którego
wytwarza się powszechnie używane
(w samochodach, samolotach,
optyce, chemii itd.) szkło organiczne
o małej łamliwości.
Teflon - (PTFE). Czysty
politetrafluoroetylen jest całkowicie
nietopliwy i zaczyna rozkładać się w
temperaturze 327°C. PTFE cechuje
się małą energią powierzchniową,
dobrymi własnościami smarującymi
oraz brakiem przywierajÄ… do niego
zanieczyszczeń, wysoką odpornością
chemicznÄ….
Elastomery - to polimerowe
tworzywa sztuczne lub naturalne,
które cechuje zdolność do
odwracalnej deformacji pod
wpływem działania sił
mechanicznych, z zachowaniem
ciągłości jego struktury.
46. Klasyfikacja duroplastów
Duroplasty- grupa tworzyw
polimerowych
poniżej 727*C
Ledeburytu  mieszanina
eutektyczna austenitu i cementytu,
zawiera 4,3% C, trwała w zakresie
727-1148*C
Cementyt  węglik złozony Fe3C
" cementyt pierwotny  wydziela siÄ™
z roztworu ciekłego zgodnie ze
zmienną rozpuszczalnością węgla w
cieczy
" cementyt wtórny  wydziela się w
stanie stałym z austenitu w wyniku
malejącej rozpuszczalności węgla w
roztworze stałym Y
" cementyt trzeciorzędowy 
wydziela się w stanie stałym z
ferrytu w wyniku malejÄ…cej
rozpuszczalności węgla w roztworze
stałym alfa
30.Jaki jest wpływ węgla i innych
dodatków na własności stali? Stale
nie są czystymi stopami żelaza z
węglem, lecz zawierają pewne ilaści
dodatków.
Węgiel- powoduje wzrost własności
wytrzymałościowe stali, a spadek
własności plastycznych. Obniża
temperaturę topnienia. Podwyższa
wytrzymałość doraz
nÄ… i granicÄ™
plastyczności, obniża wydłużenie i
przewężenie podczas rozciągania.
Umożliwia hartowanie stali,
zmniejsza przewodność cieplną i
gęstość, pogarsza spawalność stali,
powodując pęknięcia hartownicze.
Siarka powoduje osłabienie stali w
temperaturze czerwonego żaru
(powyżej 800°C) i uniemożliwia
obróbkę plastyczną na gorąco.
Powyżej 12000C stal jest również
łamliwa, gdyż wtedy FeS topi się.
Siarka zmniejsza spawalność i pracę
uderzenia, powoduje skłonność do
segregacji. Siarka może powodować
wystÄ…pienie struktury pasmowej.
Krzem w stali podwyższa
wytrzymałość i twardość, zmniejsza
jednak znacznie wydłużenie
względne przy rozciąganiu, a zatem
plastyczność podczas obróbki
plastycznej na zimno, w niewielkich
ilościach utrudnia spawanie.
Mangan służy do odtleniania i
uspokajania stali, zmniejsza
skłonność do kruchości, podwyższa
twardość i wytrzymałość.
Fosfor podwyższa nieznacznie
odporność na korozję i odporność na
ścieranie, powoduje jednak
skłonność do pęknięć w strefach
przejściowych spoin, podwyższa,
obniża silnie pracę uderzenia.
Molibden- powoduje wzrost
odporności stali na pełzanie i
relaksację. Podnosi wytrzymałość i
osłabia procesy dyfuzyjne w stali.
Tytan -stabilizuje strukturÄ™ stali.
Wanad- podwyższa odporność na
pełzanie.
Chrom- powoduje wzrost odporności
na pełzanie i relaksację, dla poprawy
własności antykorozyjnych, dla
stabilizacji struktury i obniżenia
skłonności do grafityzacji.
Nikiel- podnosi odporność
chemicznÄ… (antykorozyjnÄ… ).
Tlen i tlenki zmniejsza plastyczność,
obniżają własności mechaniczne
stali, ujemnie wpływają na
wytrzymałość zmęczeniową.
Azot- powoduje kruchość stali,
blokuje płaszczyzny poślizgu.
Zmniejsza plastyczność i
wytrzymałość oraz spadek pracy
uderzenia w próbie udarności i
wzrost temperatury kruchości na
zimno.
Wodór podwyższa wytrzymałość
doraz
na i granice plastyczności,
obniża wydłużenie względne i
przewężenie przy rozciąganiu,
powoduje kruchość, powoduje
nieuspokojenie stali.
31. Podział stali ze względu na
stopień odtlenienia.
uspokojone  zawierajÄ… pierwiastki
(Al., Si, Mn) o dużym
powinowactwie do tlenu w takich
ilościach, aby nastąpiło dalsze
odtlenianie ciekłej stali, a nie
zachodziła reakcja odtleniania drogą
utleniania węgla we wlewnicy
półuspokojone  wstępne odtlenianie
przeprowadza się mniejsza ilością
odtleniaczy, w wyniku czego we
wlewnicy występuje częściowe
odtlenianie węglem rozpuszczonym
w kÄ…pieli. WydzielajÄ…cy siÄ™ tlenek
węgla tworzy pęcherze gazowe,
które kompensują częściowo skurcz
przy krzepnięciu.
nieuspokojone  minimalna ilość
pierwiastków odtleniających
powoduje intensywne odtlenianie we
wlewnicy drogą reakcji węgla z
tlenem rozpuszczonym w żelazie.
Powstaje duża ilość pęcherzy
gazowych.
32. Jaka jest zasada znakowania
stali?
Oznaczanie stali stopowych
konstrukcyjnych i maszynowych
Stale stopowe konstrukcyjne
oznaczane sÄ… za pomocÄ… znaku
składającego się z: cyfr i liter.
Pierwsze dwie cyfry określają
średnią zawartość węgla w setnych
procenta. Litery oznaczajÄ…
pierwiastki stopowe. Liczby
występujące za literami oznaczają
zawartościskładnika w stali. Stale o
wyższych wymaganiach składu
chemicznego oznacza się na końcu
znaku literÄ… A. Stale przetapiane
elektrożużlowo oznacza się przez
dodanie na końcu znaku stali Ż. Stale
modyfikowane zwiÄ…zkami
chemicznymi litu, sodu lub wapnia i
innymi oznacza się literą D. Według
takich samych zasad, jak stale
stopowe konstrukcyjne, oznacza siÄ™
stale odporne na korozjÄ™ i stale
żaroodporne.
33. Co to sÄ… stale
nietypowe,automatowe, żeliwa,
staliwo?  Żeliwo - stop odlewniczy
żelaza z węglem, krzemem,
manganem, fosforem, siarkÄ… i innymi
składnikami zawierającymi od 2% do
4% węgla w postaci cementytu lub
grafitu.
Rodzaje:
" szare  węgiel występuje jako grafit
" białe  węgiel związany jest w
cementycie
" połowiczne  występuje cementyt i
grafit
Staliwo - stop żelaza z węglem w
postaci lanej, nie poddanny obróbce
plastycznej. Zawartość węgla nie
przekracza 1,5%, suma typowych
domieszek również nie przekracza
1%. Właściwości mechaniczne
staliwa są nieco niższe niż własności
stali o takim samym składzie po
obróbce plastycznej.
Rodzaje:
węglowe - zawierające tylko
składniki zwykłe i zanieczyszczenia
z przerobu hutniczego
stopowe - zawierajÄ…ce dodatkowo
wprowadzone celowo domieszki
stopowe
Stal automatowa- stal
wykorzystywana do produkcji
drobnych części np.: śrub, nakrętek,
podkładek itp. Używana na części
nie podlegające silnym obciążeniom.
Stal węglowa (niestopowa) - stop
węgla z żelazem (najczęściej do ok.
1,5% C), stal, w której pierwiastkiem
kształtującym jej charakterystyki jest
węgiel.Stal węglowa stosowana jest
powszechnie przy wytwarzaniu
konstrukcji oraz części urządzeń
mechanicznych, wszędzie tam, gdzie
jej charakterystyki sÄ… wystarczajÄ…ce.
34. Co to są żeliwa sferoidalne i jak
siÄ™ je wytwarza? 
Żeliwo sferoidalne  żeliwo szare, w
którym grafit występuje w postaci
kulkowej, pod postaciÄ… sferoidalnych
skupień. Uzyskuje się je w wyniku
modyfikowania żeliwa o tendencji
krzepnięcia jako szare, lecz o bardzo
małym stężeniu siarki i fosforu.
Skład chemiczny żeliwa
sferoidalnego
" wyższą zawartość węgla i krzemu,
" zawartość siarki do 0.02%,
" zawartość fosforu i manganu zależy
od rodzaju osnowy metalowej (dla
struktury ferrytycznej-jest
najmniejsza)
35. Na czym polega hartowanie
stali? Wymienić rodzaje i cel
stosowania.-
Hartowanie - uzyskanie twardszej
struktury odpornej na ścieranie 
poprzez nagrzewanie do temperatury
powyżej przemiany austenitycznej a
następnie szybkie schłodzenie.
Rodzaje:
" Zwykłe - Polega na nagrzaniu
przedmiotu hartowanego do zakresu
austenitu, a następnie szybkim
schłodzeniu w kąpieli chłodzącej,
zwykle wodnej lub olejowej, poniżej
temperatury poczÄ…tku przemiany
martenzytycznej, aż do temperatury
otoczenia.
" Stopniowe - Polega na nagrzaniu
przedmiotu hartowanego, a następnie
szybkiemu schłodzeniu w kąpieli
chłodzącej, zwykle ze stopionej
saletry, do temperatury nieco
powyżej temperatury przemiany
martenzytycznej i przetrzymaniu w
tej temperaturze, by nastąpiło
wyrównanie temperatur w całym
przekroju przedmiotu. W drugiej
fazie, już w kąpieli wodnej lub
olejowej, następuje dalsze
schładzanie, w celu uzyskania
przemiany martenzytycznej.
" Izotermiczne - Jest hartowaniem, w
którym nie zachodzi przemiana
martenzytyczna. Nagrzany przedmiot
utrzymuje siÄ™ w kÄ…pieli z roztopionej
saletry lub ołowiu, w temperaturze
powyżej początku przemiany
martenzytycznej.
" Powierzchniowe - metoda, w
której, nie nagrzewa się całego
przedmiotu (hartowanie na wskroÅ›)
lecz tylko powierzchnie przedmiotu.
W zwiÄ…zku z tym tylko warstwa
powierzchniowa podlega hartowaniu.
36. Co to jest odpuszczanie stali?-
Proces odwrotny do hartowania.
Odpuszczanie  zabieg cieplny,
któremu poddawana jest stal
wcześniej zahartowana. Celem
odpuszczania jest usunięcie naprężeń
hartowniczych oraz zmiana
własności fizycznych zahartowanej
stali, a przede wszystkim
zmniejszenie twardości, a
podniesienie udarności zahartowanej
stali.
37. Co to jest banit i martenzyt?-
Martenzyt to metastabilna faza stopu
żelaza i węgla powstała podczas
szybkiego schłodzenia. Przemiana ta
polega na przebudowie sieci RSC na
sieć TPC. Martenzyt ma strukturę
drobnoziarnistą, posiada także
listwową lub płytkową. Jest fazą
bardzo twardÄ… i kruchÄ…, powstaje w
czasie hartowania stali.
Bainit to mieszanina przesyconego
ferrytu i węglikow. Powstaje w
wyniku przemiany bainitycznej,
która częściowo ma charakter
dyfuzyjny. Jego twardość jest
mniejsza od twardości martenzytu.
jest składnikiem stopów żelaza.
Wyróżnia się 2 rodzaje:
górny(powstaje w wyniku przemiany
zachodzącej powyżej 300stopni C)
dolny(powstaje w wyniku przemiany
zachodzącej poniżej 300stopni C)
38. Co to jest hartowność stali
Hartowność stali - jest podatnością
stali na hartowanie, czyli tworzenie
struktury twardszej, odpornej na
ścieranie. Na hartowność wpływa
głównie skład chemiczny stali.
Przez hartowność rozumie się
głębokość na jaką stal da się
zahartować.
39. Na czym polega i w jakim celu
jest stosowana obróbka
powierzchniowa? 
Jest to końcowa faza całkowitego
procesu obróbki i ma na celu
osiągnięcie - przy możliwie
najmniejszych kosztach wytwarzania
- odpowiednio dużej jakości
obrobionego przedmiotu, zgodnej z
wymaganymi warunkami
technicznymi dotyczÄ…cymi
dokładności wymiarów, dokładności
kształtu i gładkości powierzchni.
IstniejÄ… trzy podstawowe rodzaje
obróbki powierzchniowej:
przechodzÄ…cych nieodwracalnie ze
stanu plastycznego w stan
utwardzony w wyniku działania
podwyższonej temperatury pod
wpływem czynników chemicznych
bÄ…dz
w wyniku łącznego działania
temperatury i czynników
chemicznych. CechujÄ… siÄ™
sztywnością, stabilnością wymiarów,
nierozpuszczalnością, nietopliwością
oraz dobrymi własnościami
elektroizolacyjnymi. Wyróżniamy:
termoutwardzalne (twardniejÄ… w
zależności od temp.) - żywice
fenolowoformaldehydowe, żywice
aminowe,
mocznikowoformahydowe,
melaminowoformaldehydowe,
żywice alkilowe, poliamidy
chemoutwardzalne (twardniejÄ… przez
utwardzacz ) - żywice epoksydowe,
poliestry nienasycone, żywice
poliuretanowe
47. Jakie są metody przetwórstwa
tworzyw sztucznych?
Przetwórstwo tworzyw sztucznych
jest to formowanie z tych tworzyw
końcowych produktów.
Podstawowe techniki przetwórstwa:
1. wtłaczanie
2. wtrysk
3. prasowanie:
a. tłoczenie
b. przetłaczanie
c. formowanie płyt
4. walcowanie i kalandrowanie
5. odlewanie
48. Co to są materiały ceramiczne?
Wymień ich rodzaje. 
Ceramika - materiały nieorganiczne
o jonowych i kowalencyjnych
wiązaniach międzyatomowych,
wytwarzane zwykle w
wysokotemperaturowych procesach
zwiÄ…zanych z przebiegiem
nieodwracalnych reakcji, chociaż do
tej grupy materiałów zaliczane są
również szkła oraz beton i cement,
pomimo że przy ich wytwarzaniu
zachodzą wszystkie z tych procesów.
Tworzywa ceramiczne odznaczajÄ…
się przede wszystkim odpornością na
działanie wysokiej temperatury i
czynników chemicznych, dobrymi
właściwościami mechanicznymi i
dielektrycznymi, oraz twardością.
Wadą ich jest kruchość, która
uniemożliwia obróbkę mechaniczną i
utrudnia łączenie wyrobów
ceramicznych ze sobÄ… lub innymi
materiałami.
Klasyfikacja:
1. ceramika inżynierska (specjalna,
drobnoziarnista) wytwarzana w
wyniku spiekania w wysokiej
temperaturze, bez udziału fazy
ciekłej, bardzo czystych związków
takich jak tlenki, węgliki, azotki ale
także diament i wykazują w stanie
stałym postać krystaliczną bez
udziały fazy szklistej
2. cermetale - złożone z drobnych
cząstek krystalicznych np. węglików
lub azotków równomiernie
rozłożonych w osnowie metali lub
ich stopów stanowiących lepiszcze.
3. ceramika porowata (tradycyjna)
obejmuje masowo produkowane
materiały, ogniotrwałe lub stosowane
w technice sanitarnej. W skład
ceramiki porowatej zaliczany jest
również cement oraz beton.
4. szkła - podlegają odszkleniu
(denitryfikacji), stajÄ…c siÄ™
materiałami krystalicznymi lecz
okres ten trwa kilkaset lat. Szkło jest
przezroczyste dla światła
widzialnego, jest izolatorem
elektrycznym a także cechuje się
bardzo małą przewodnością cieplna.
5. ceramika szklana, powstaje przez
krystalizację masy szklanej w ściśle
określony sposób umożliwiający
utworzenie struktury bardzo
drobnoziarnistej, bez porowatości.
Otrzymuje siÄ™ jÄ… w wyniku
krystalizacji szkła na zarodkach
tworzonych przez niewielkie dodatki
Cu, Ag lub Au pod wpływem
promieniowania ultrafioletowego.
49. Wymienić i scharakteryzować
rodzaje porcelany.
Porcelana  rodzaj białej,
przeświecającej ceramiki wysokiej
jakości. Jest wytwarzana z mieszanki
glinki kaolinowej ze skaleniem i
kwarcem poprzez wypalanie
uformowanych wyrobów w
temperaturze od 920-980°C (wyroby
nieszkliwione, tzw. biskwit) aż do
1280-1460°C (wyroby szkliwione).
Charakteryzuje siÄ™ niskÄ…
nasiąkliwością, bardzo dobrymi
właściwościami dielektrycznymi,
dużą wytrzymałością mechaniczną,
wysoką odpornością na działanie
czynników chemicznych i
nieprzepuszczalnością dla cieczy i
gazów.
Rodzaje:
1.Fajans - rodzaj ceramiki podobny
nieco do porcelany wytwarzanej z
zanieczyszczonego kaolinu.
Po wypaleniu (w temperaturach
przekraczajÄ…cych 1000°C) wyroby
fajansowe mają kolor od białego do
jasnokremowego.
2.Porcelit - rodzaj białej do
kremowej, szkliwionej,
nieprześwitującej ceramiki
wytwarzany podobnie jak porcelana,
lecz z surowców (kaolin, skaleń,
kwarc) o najczęściej gorszej jakości.
W technice używany jako materiał
do produkcji m.in. sanitariatów.
50. Wymienić i omówić materiały
węglowe-
Tworzywa sztuczne otrzymywane z
węgla kamiennego na drodze suchej
destylacji to:
- gaz świetlny: (gaz koksowniczy)
jest mieszaninÄ… azotu, tlenu, wodoru,
dwutlenku węgla, amoniaku oraz
węglowodorów. Wykorzystywany
jest w przemyśle chemicznym oraz
jako paliwo,
- smoła pogazowa: jest czarną,
mazistÄ… cieczÄ… o intensywnym
zapachu. W jej skład wchodzi
między innymi benzen i jego
pochodne, naftalen oraz inne zwiÄ…zki
organiczne. Destylacja frakcyjna
smoły pogazowej powoduje
powstanie około czterdziestu
związków chemicznych, stąd
zastosowanie jej jako surowca w
przemyśle chemicznym,
- koks: porowate czarne ciało stałe,
otrzymywane w wyniku
odgazowania węgla, zawiera pewne
ilości siarki, wody, składników
mineralnych, a także niewielkie
ilości fosforu i substancji gazowych.
Koks jest paliwem o większej
kaloryczności od węgla kopalnego.
Zawiera mniejszą ilość siarki niż
węgiel kamienny, dlatego jest on
bardzie przyjazny dla środowiska.
Koks znalazł zastosowanie w
hutnictwie oraz jako opał w kotłach
grzewczych.
Poślizg - jest to przesunięcie się
jednej części kryształu względem
drugiej..
Bliz
niakowanie - podczas
bliz
niakowania, pod działaniem
naprężenia stycznego, następuje
przesunięcie względem siebie
kolejnych warstw atomowych
wskutek ruchu poślizgowego części
dyslokacji
14. Na czym polega zjawisko
bliz
niakowania w obróbce
plastycznej?
Bliz
niakowanie  polega na
jednorodnym ścinaniu o wektor
bliz
niakowania kolejnych warstw
atomów w płaszczyznach. Pod
działaniem naprężenia stycznego,
następuje przesunięcie względem
siebie kolejnych warstw atomowych
wskutek ruchu poślizgowego części
dyslokacji. Zbliz
niakowana część
kryształu ulega skręceniu względem
części nieodkształconej w taki
sposób że ich struktury krystaliczne
są symetryczne osiowo względem
płaszczyzny bliz
niakowania.
Ogólnie bliz
niakowanie zachodzi,
jeżeli nie może nastąpić poślizg.
15. Co to jest nadplastyczność,
zgniot?-
Nadplastyczność - zdolność metali i
ich stopów do dużych odkształceń
plastycznych.
Zgniotem określa się zmiany, jakie
zachodzÄ… w strukturze i
właściwościach metali pod wpływem
odkształcenia plastycznego na
zimno. Zgniot zachodzi poniżej
temperatury rekrystalizacji, gdyż
szybkość procesów dyfuzyjnych jest
mała.
16. Na czym polega zjawisko
rekrystalizacji, zdrowienia,
poligonizacji?-
Rekrystalizacja proces zachodzÄ…cy w
metalach podczas wyżarzania
rekrystalizującego, którego efektem
jest odbudowa struktury krystalicznej
metalu po zgniocie i przywrócenie
mu pierwotnych właściwości
fizycznych i mechanicznych.
Zdrowienie usunięcie zniekształceń
sieci krystalicznej w czasie
wygrzewania odkształconego
plastycznie metalu.
Poligonizacja  jest to powstawanie
jednoimiennych dyslokacji w jednej
płaszczyz
nie poślizgu, które
przemieszczając się tworzą ścianki
prostopadłe do tej płaszczyzny.
17. Wymień różnice pomiędzy
zdrowieniem a rekrystalizacja 
Zdrowienie- jest etapem przemian
zachodzÄ…cych w zakresie temp.
polega na zaniku defektów
punktowych: wakancji i atomów
międzywęzłowych. W wyniku tego
następuje spadek naprężeń. Zanik
defektów punktowych, które
wywołuje odnowienie takich
własności, jak odporność elektryczna
i własności magnetyczne, oraz
powoduje częściowe uwolnienie
zmagazynowanej energii
odkształcenia, mniejsze jednak niż w
procesie rekrystalizacji.
Rekrystalizacja- jest procesem
zasadniczo różnym od zdrowienia,
gdyż w tym okresie powstają zarodki
nowych, nieodkształconych ziaren,
które następnie się rozrastają,
podobnie jak podczas krystalizacji z
fazy ciekłej. Proces ten zachodzi w
temp. wyższych niż zdrowienie.
Następuje uwolnienie
zmagazynowanej energii, większe
nawet niż przy zdrowieniu.
Wywołuje to zmniejszenie
umocnienia, a więc obniżenie
twardości i wytrzymałości i wzrost
własności plastycznych.
18. Co to są stopy, roztwory stałe,
graniczne, ciągłe, domeny
antyfazowe?
Stopy - substancje dwu-lub
wieloskładnikowe, makroskopowe
wykazujące własności metaliczne.
Co najmniej jeden z głównych
składników stopu jest metalem.
Składnikami stopów są substancje
proste (pierwiastki) lub złożone - np..
zwiÄ…zki nie ulegajÄ…ce przemianom.
Stopy mogą mieć strukturę jedno-lub
wielofazowÄ…. Liczba rodzaj i
własności faz są uzależnione od
składu chemicznego stopu.
Roztwory stałe - stanowią
jednorodnÄ… fazÄ™ o wiÄ…zaniu
metalicznym i strukturze
krystalicznej o własnościach typowo
metalicznych. Mogą być:
-podstawowe (rozpuszczalnikiem jest
pierwiastek będący składnikiem
stopu)
-wtórne (rozpuszczalnikiem jest faza
między metaliczna).
W zależności od zakresu stężenia
składnika rozpuszczonego roztwory
stałe dzielimy na:
-graniczn
-ciągłe
Roztwór stały graniczny - występuje
wtedy, gdy stężenie składnika
rozpuszczonego jest ograniczone w
pewnym zakresie.
Roztwór stały ciągły - występuje w
przypadku nieograniczonej
rozpuszczalności obydwu
składników w stanie stałym w całym
zakresie stężeń tj. od 0 do 100%
19. W jakich stopach występują
nadstruktury?- Nadstruktury to
dwuskładnikowe roztwory stałe, w
kórych wyniku powolnego,
chłodzenia lub wyżarzania nastąpiło
uporzÄ…dkowanie przedtem
chaotycznie rozmieszczonych
atomów. Występują w stopach
miedzi ze złotem, miedzi z platyną,
miedzi z niklem i żelazem, kobaltu z
wanadem i żelazem.
20. Co to jest regula faz Gibbsa
(liczba stopni swobody)? 
Opisuje ona równowagę faz.
Wnioski:
" Brak możliwości równowagi dla 4
faz i wyżej w układach 2-
składnikowych
" Równowaga 3 faz w ukł 2-
składnikowych jest możliwa przy
stałej temp i przy określonym
stężeniu składników w fazach
" 2 fazy pozostają w równowadze
gdy układ ma jeden stopień swobody
" Gdy istnieje jedna faza układ ma
dwa stopnie swobody
21. Co to jest i do czego słuzy
reguła dz
wigni??-
Reguła dz
wigni(reguła odcinków)
jest to ilościowy stosunek
poszczególnych faz, które określa się
za pomocÄ… wzoru(stosunek
odpowiednich odcinków): a/b=
QB/QA, gdzie: a, b  udziały
poszczególnych faz; QB, QA-
długości odpowiednich odcinków.
Służy do określania procentowego
lub wagowego udziału faz w stopie
przy danej temperaturze w stanie
równowagi, ich ilości oraz składu
chemicznego.
22. Co to sÄ… stopy podeutektyczne i
nadeutektyczne? 
Stopy podeutektyczne i
nadeutektyczne - stopy odlewnicze
aluminium z krzemem (nazywane
siluminami) Stopy te wyróżniamy na
podstawie zawartości krzemu w
danym stopie.
Stopy podeutektyczne zawierajÄ… od 4
do 10 % krzemu
Stopy nadeutektoidalne zawierajÄ… od
13 do 30% krzemu
23. Jakie własności mają stopy
eutektyczne? 
Stopy eutektyczne  mieszanina
dwóch lub więcej składników
strukturalnych stopu o określonym
składzie chemicznym, która wydziela
się z roztworów ciekłych lub stopów
w określonej temperaturze zwanej
temperaturÄ… eutektycznÄ….
Stopy eutektyczne mają następujące
właściwości:
1. Stała temperatura krzepnięcia
(najmniejsza w układzie)
2. Stały skład chemiczny
3. Drobnoziarnistość (dobre
właściwości mechaniczne)
24. Jaka jest różnica pomiędzy
przemianÄ… eutektycznÄ… i
perytektycznÄ…?-
W dwuskładnikowym układzie
równowagi fazowej w przypadku
przemiany eutektycznej mamy do
czynienia z wtórną krystalizacją tzn.
powstajÄ… krysztaÅ‚y (Ä…, ²) które sÄ…
czystymi kryształami składników; w
przypadku przemiany perytektycznej
dochodzi do reakcji cieczy z
wcześniej wydzielonymi kryształami
- powstają inne kryształy (ciecz + ą
²)
25. Co to jest trójkąt Gibasa? 
Trójkąt stężeń Gibbsa - postać
wykresu fazowego dla układu
zawierającego trzy składniki
chemiczne, z których wszystkie są
ciekłe lub tworzą z sobą ciekłe
roztwory. Z trójkąta tego można
wywnioskować, czy po zmieszaniu
określonych ilości trzech różnych
związków chemicznych otrzyma się
jeden roztwór, dwa nie mieszające
się ze sobą roztwory, czy też związki
te nie będą się z sobą w ogóle
mieszały.
26. Co to są stale węglowe? - Stal
węglowa - stop węgla z żelazem, w
której pierwiastkiem kształtującym
jest węgiel, cechująca się
szczególnymi właściwościami
fizycznymi i mechanicznymi. Stal
węglowa stosowana jest
powszechnie przy wytwarzaniu
konstrukcji oraz części urządzeń
mechanicznych.
27. Jakie dodatki zawierajÄ… stale
węglowe? -
Pierwiastki wpływające korzystnie
na właściwości stali:
Mangan- odtlenienie stali, zwiÄ…zanie
siarki, zwiększenie hartowności,
umocnienie stali
Krzem- odtlenienie stali, umocnienie
ferrytu, zwiększenie oporu
elektrycznego oraz zmniejszenie
stratności stali magnetycznie
miękkich. Poprawia żaroodporność
stali i powoduje korzystne obniżenie
stężenia gazów stali lanej oraz
przeciwdziała segregacji fosforu i
siaki.
Nikiel- umocnienie stali poprzez
roztwór, zwiększenie hartowności,
obniżenie temperatury przejścia stali
w stan kruchy i stabilizacja austenitu
w stalach nierdzewnych i
żaroodpornych.
Chrom- zwiększenie hartowności,
odporność na ścieranie, korozję i
utlenianie
Molibden- zwiększenie hartowności,
wywołanie twardości wtórnej,
odporność na ścieranie
Miedz
- poprawia odporność na
korozjÄ™
Bor-poprawia hartowność
Pierwiastki wpływające
niekorzystnie na właściwości stali:
Fosfor-podwyższenie temperatury
przejścia w stan kruchości,
gruboziarnistość i segregacja
Siarka- kruchość stali na gorąco,
pogarsza spawalność i wytrzymałość
stali na zmęczenie
Wodór- powstawanie płatków
śnieżnych, odwęglanie, segregacja
fosforu
Azot- zmniejszenie plastyczności i
kruchości, zwiększenie skłonności
stal do starzenia
Tlen- zmniejszenie własności
wytrzymałościowych oraz
plastycznych
28.Jakie sÄ… odmiany techniczne
czystego żelaza?
Odmiany technicznego żelaza:
" Chemicznie czyste- otrzymywane
drogÄ… reakcji chemicznych
zawierajÄ…ce domieszek do 0,007%
" Elektrolityczne- otrzymywane
drogÄ… elektrolizy zawiera do 0,02%
domieszek
" Karbonylkowe- otrzymane poprzez
rozkład karbonylku żelaza
" Armco- otrzymywane metodÄ…
hutniczÄ…, zawiera od 0,1% do 0,2%
domieszek
29. Co to jest ferryt, austenit,
perlit, ladebutyt, cementyt? 
Ferryt  stały graniczny roztwór
węgla w żelazie alfa.
Austenit - stały graniczny roztwór
węgla w żelazie Y
Perlit  mieszanina eutektodialna
ferrytu i cementytu, zawiera 0,77%
C, występuje "