Specjalista do spraw kontrolingu
(241102)
Specjaliści
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn.  Rozwijanie zbioru
krajowych standardów kompetencji zawodowych wymaganych przez
pracodawców . Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Specjalista do spraw kontrolingu (241102)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie może być dokonane za podaniem z
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (całość)
ISBN 978-83-7951-026-9 (26)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. [phone], fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji  Państwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.itee.radom.pl
2
Spis treści
1. Dane identyfikacyjne zawodu ............................................................. 4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfikacjach ... 4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy ................................................ 4
2. Opis zawodu .......................................................................................... 6
2.1. Synteza zawodu ....................................................................... 6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary występowania
zawodu .................................................................................... 6
2.3. Środowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narzędzia pracy,
zagrożenia, organizacja pracy) ................................................ 6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym przeciwwska-
zania do wykonywania zawodu ................................................ 7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezbędne do podjęcia pracy
w zawodzie ............................................................................... 7
2.6. Możliwości rozwoju zawodowego, potwierdzania/walidacji
kompetencji............................................................................... 7
2.7. Zadania zawodowe ................................................................... 8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych.............................................. 8
2.9. Relacje między kompetencjami zawodowymi a poziomem
kwalifikacji w ERK/PRK............................................................. 9
3. Opis kompetencji zawodowych .......................................................... 10
3.1. Przeprowadzanie procesu budżetowania w przedsiębiorstwie
Kz1 ........................................................................................... 10
3.2. Opracowywanie analiz i ocen finansowo-ekonomicznych dzia-
łalności przedsiębiorstwa Kz2 .................................................. 11
3.3. Opracowywanie i wdrażanie programów naprawczych w pro-
cesach biznesowych w przedsiębiorstwie Kz3 ......................... 12
3.4. Kompetencje społeczne KzS ................................................... 14
4. Profil kompetencji kluczowych ............................................................ 15
5. SÅ‚ownik .................................................................................................. 16
3
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach:
Według Klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (KZiS
2010):
241102 Specjalista do spraw kontrolingu
Grupa wielka 2  Specjaliści (w Międzynarodowej Klasyfikacji Standardów
Edukacyjnych ISCED 2011  poziom 7).
Grupa elementarna 2411  Specjaliści do spraw księgowości i rachunko-
wości (w Międzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 od-
powiada grupie 2411 Accountants).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2007):
Sekcja M. Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, Dział 70. Dzia-
łalność firm centralnych (HEAD OFFICES); Doradztwo związane z zarzą-
dzaniem, Grupa 70.2. Doradztwo zwiÄ…zane z zarzÄ…dzaniem.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: analizy
z
ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, międzynarodowe) oraz głównie wyni-
ków badań analitycznych na 21 stanowiskach pracy w 10 przedsiębiorstwach
(duże  2, średnie  5, małe - 2, mikro - 1, w tym produkcyjne - 4, handlowe -
1, usługowe - 4, inne - 1), przeprowadzonych w lutym i marcu 2013 r.
Zespół Ekspercki:
" Artur Gontarz  Gontarz Firma Usługowa w Zamościu,
" Paweł Gorczyca  Rossmann SDP Sp. z o.o. w A
odzi,
" Ewa Kawczyńska-Kiełbasa  eFKa Biuro Rachunkowe w Zgierzu,
" Mirosław Żurek  Instytut Technologii Eksploatacji  PIB w Radomiu.
Ewaluatorzy:
" Monika Glińska  Global Cosmed Group Sp. z o.o., Sp. komandytowa
w Radomiu,
" Andrzej Wnuk  Grupa Wydawnicza SA
OWO Sp. z o.o. w Białej Podlaskiej.
Recenzenci:
" Tomasz Marchewa  LEK S.A. w Strykowie,
" Małgorzata Winter  Uniwersytet Warszawski w Warszawie.
4
Komisja Branżowa (zatwierdzająca):
" Bogdan Grzybowski (przewodniczący)  Ogólnopolskie Porozumienie
Związków Zawodowych w Warszawie,
" Anna Mozalewska  Stowarzyszenie Księgowych w Polsce Oddział Okrę-
gowy w A
odzi,
" Anna Wolska  Związek Pracodawców Warszawy i Mazowsza w War-
szawie.
Data zatwierdzenia:
" 25.09.2013 r.
5
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Specjalista do spraw kontrolingu uczestniczy w przygotowywaniu budżetów,
planów i prognoz finansowych, kontroluje ich realizację, sporządza raporty
i analizy finansowe oraz ekonomiczne, inicjuje działania naprawcze w proce-
sach biznesowych w przedsiębiorstwie.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary występowania zawodu
Specjalista do spraw kontrolingu jest zawodem o charakterze menedżer-
skim, w zakresie finansów. Porównuje bieżące efekty działań z działaniami
planowanymi. Celem pracy specjalisty do spraw kontrolingu jest udział w pro-
cesie przygotowywania budżetów, planów i prognoz finansowych, kontrolowa-
nie ich realizacji, sporządzanie raportów oraz analiz finansowych i ekonomicz-
nych przedsiębiorstwa, opracowywanie działań naprawczych w procesach
biznesowych. Na podstawie ujawnionych odchyleń opracowuje zmiany dla
danego obszaru działalności przedsiębiorstwa. Działania specjalisty do spraw
kontrolingu powinny zapewniać integrację informacji ekonomiczno-finansowych
z procesami biznesowymi. ObowiÄ…zkiem specjalisty do spraw kontrolingu jest
znajomość oraz przestrzeganie zasad ekonomii, rachunkowości i finansów oraz
zasad obsługi systemów informatycznych.
2.3. Åšrodowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narzędzia pracy, zagrożenia, organizacja pracy)
W zależności od struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa miejscem pracy
specjalisty do spraw kontrolingu może być komórka kontrolingu usytuowana
w dziale finansowym lub bezpośrednio podporządkowana zarządowi przedsię-
biorstwa, która pełni rolę weryfikatora działań. Specjalista do spraw kontrolingu
może wchodzić w skład zespołu kierującego przedsiębiorstwem. Podstawowym
narzędziem do wykonania zadań zawodowych jest komputer z dostępem do
Internetu wyposażony w zintegrowane systemy informatyczne oraz specjali-
styczne oprogramowanie wspierające przepływ informacji, analizę i prognozo-
wanie procesów biznesowych. Specjalista do spraw kontrolingu korzysta ze
środków łączności oraz z urządzeń biurowych. W celu pozyskania niezbędnych
informacji kontaktuje siÄ™ z pracownikami innych jednostek organizacyjnych
w przedsiębiorstwie. Stanowisko pracy powinno znajdować się z dala od urzą-
dzeń emitujących hałas, ponieważ wykonywanie zadań zawodowych wymaga
skupienia i często pracy pod presją czasu. Długotrwała praca w pozycji siedzą-
cej przy obsłudze komputera zwiększa ryzyko występowania chorób oczu oraz
dolegliwości bólowych kręgosłupa. Specjalista do spraw kontrolingu samodziel-
nie zarzÄ…dza czasem pracy.
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Wykonywanie zawodu specjalisty do spraw kontrolingu ma charakter indywi-
dualny. Od osoby zatrudnionej w tym zawodzie wymaga siÄ™ przede wszystkim
zdolności analitycznych, inicjatywy, zaangażowania, umiejętności przekonywania
i konsekwencji w realizacji zadań. Dostęp do informacji o znaczeniu strategicz-
nym dla przedsiębiorstwa wymaga przestrzegania tajemnicy służbowej. Niezbęd-
nym atrybutem podczas wykonywania zadań zawodowych specjalisty do spraw
kontrolingu są zdolności do realistycznej oceny sytuacji i otwartość na zmiany.
Specjalista do spraw kontrolingu powinien przewidywać skutki podejmowanych
działań oraz ponosić za nie odpowiedzialność. Podczas pracy nad projektami
konieczna jest umiejętność współpracy w zespole. W zawodzie mogą być za-
trudnione osoby z lekką niepełnosprawnością ruchową.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezbędne do podjęcia
pracy w zawodzie
Specjalista do spraw kontrolingu powinien posiadać wykształcenie wyższe
ekonomiczne drugiego stopnia oraz wiedzę i umiejętności z zakresu finansów,
rachunkowości finansowej, rachunkowości zarządczej, kontrolingu, ekonomii,
prawa, a także znać rynek oraz procesy zachodzące w firmie i strategię firmy.
Wykonywanie pracy na stanowisku specjalisty do spraw kontrolingu wymaga
wysokiej umiejętności obsługi komputera oraz specjalistycznego oprogramowa-
nia, znajomości pakietu programów biurowych. Wskazana jest znajomość przy-
najmniej jednego języka obcego z opanowanym słownictwem branżowym.
2.6. Możliwości rozwoju zawodowego, potwierdzania/
walidacji kompetencji
Specjalista do spraw kontrolingu może awansować na stanowisko kontrolera
finansowego lub dyrektora finansowego. Po uzupełnieniu wiedzy i umiejętności
może aplikować na stanowisko audytora zewnętrznego, audytora wewnętrznego
lub samodzielnego księgowego. Nabyte umiejętności podczas wykonywania
zadań zawodowych specjalisty do spraw kontrolingu mogą spełniać wymagania
niezbędne do ubiegania się w postępowaniu kwalifikacyjnym o przyznanie mię-
dzynarodowych certyfikatów potwierdzających posiadanie odpowiednich kompe-
tencji zawodowych w zakresie rachunkowości oraz w zakresie audytu wewnętrz-
nego. Posiadane kompetencje w zawodzie specjalisty do spraw kontrolingu po-
zwalają pracować na równoległym stanowisku w zawodzie pokrewnym 241106
Specjalista do spraw rachunkowości zarządczej. Specjalista do spraw kontrolingu
powinien systematycznie aktualizować swoją wiedzę i umiejętności poprzez
udział w różnych formach doskonalenia zawodowego oraz poprzez samokształ-
cenie.
7
2.7. Zadania zawodowe
Z1. Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z obowiÄ…zujÄ…cymi zasadami
i przepisami BHP, ochrony ppoż., ergonomii, ochrony środowiska (nie-
zbędne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z2. Tworzenie, koordynowanie i konsolidowanie budżetów (niezbędne kom-
petencje: Kz1, KzS).
Z3. Monitorowanie i analizowanie odchyleń bieżącej realizacji budżetów od
planu (niezbędne kompetencje: Kz1, Kz3, KzS).
Z4. Kontrolowanie realizacji budżetów operacyjnych (niezbędne kompetencje:
Kz1, Kz3, KzS).
Z5. Wdrażanie modeli kosztowych (niezbędne kompetencje: Kz3, KzS).
Z6. Kontrolowanie i analizowanie poziomu kosztów (niezbędne kompeten-
cje: Kz1, Kz2, KzS).
Z7. Analizowanie i interpretowanie sprawozdań finansowych oraz wskaz
ni-
ków ekonomicznych przedsiębiorstwa dla oceny opłacalności projektów
i inwestycji (niezbędne kompetencje: Kz2, KzS).
Z8. Analizowanie i kontrolowanie ryzyka gospodarczego (niezbędne kompe-
tencje Kz2, Kz3, KzS).
Z9. Kontrolowanie i analizowanie przepływu środków pieniężnych i wewnętrznej
ochrony majątku (niezbędne kompetencje Kz2, Kz3, KzS).
Z10. Przygotowywanie i nadzorowanie procesu raportowania z wykonania
budżetów (niezbędne kompetencje: Kz1, KzS).
Z11. Wspieranie kierowników różnego szczebla w podejmowaniu decyzji bizne-
sowych i tworzeniu strategii działania przedsiębiorstwa (niezbędne kompe-
tencje: Kz3, KzS).
Z12. Korygowanie realizacji bieżących planów (niezbędne kompetencje: Kz3,
KzS).
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1  Przeprowadzanie procesu budżetowania w przedsiębiorstwie (potrzebne do
wykonywania zadań: Z1, Z2, Z3, Z4, Z6, Z10).
Kz2  Opracowywanie analiz i ocen finansowo-ekonomicznych działalności
przedsiębiorstwa (potrzebne do wykonywania zadań: Z1, Z6, Z7, Z8, Z9).
Kz3  Opracowywanie i wdrażanie programów naprawczych w procesach bizne-
sowych w przedsiębiorstwie (potrzebne do wykonywania zadań: Z1, Z3, Z4,
Z5, Z8, Z9, Z11, Z12).
KzS  Kompetencje spoÅ‚eczne (potrzebne do wykonywania zadaÅ„: Z1÷Z12).
8
2.9. Relacje między kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zadań w zawodzie
specjalista do spraw konsultingu sugeruje się wykorzystać do opisu kwalifikacji
na poziomie 7 właściwym dla wykształcenia wyższego drugiego stopnia
w Europejskiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miej-
scem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalności (grupa wielka
2 i jej odpowiednik w ISCED 2011).
Osoba wykonująca zawód specjalisty do spraw kontrolingu:
1) w zakresie wiedzy: zna i rozumie w pogłębiony sposób wybrane fakty, teo-
rie, metody oraz złożone zależności między nimi w zakresie ekonomii, fi-
nansów oraz rachunkowości, także w powiązaniu z innymi pokrewnymi
dziedzinami;
2) w zakresie umiejętności: w odniesieniu do działalności zawodowej potrafi
wykonywać zadania oraz formułować i rozwiązywać problemy, z wykorzy-
staniem nowej wiedzy, także z innych dziedzin, samodzielnie planować
własne uczenie się przez całe życie i ukierunkowywać innych w tym zakre-
sie, komunikować się ze zróżnicowanymi kręgami odbiorców oraz odpo-
wiednio uzasadniać stanowiska.
9
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefiniowanych
w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zadań zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z6, Z10 wymaga posiadania
kompetencji zawodowej Kz1.
3.1. Przeprowadzanie procesu budżetowania
w przedsiębiorstwie Kz1
Wiedza  zna i rozumie pojęcia, za- Umiejętności  wykonuje zadania
sady, fakty, metody i procedury zwiÄ…- zwiÄ…zane z przeprowadzaniem proce-
zane z przeprowadzaniem procesu su budżetowania oraz formułuje i roz-
budżetowania, a także zależności wiązuje problemy z wykorzystaniem
między nimi, w szczególności zna: posiadanej wiedzy, także z innych
dziedzin, w szczególności potrafi:
- zasady i przepisy BHP, ochrony
ppoż., ergonomii, ochrony środo- - przestrzegać zasad i przepisów
wiska w zakresie przeprowadzania BHP, ochrony ppoż., ergonomii,
procesu budżetowania w przed- ochrony środowiska w zakresie
siębiorstwie; przeprowadzania procesu budżeto-
wania w przedsiębiorstwie;
- zasady rachunkowości zarządczej
i finansów; - sporządzać sprawozdania finan-
sowe;
- modele struktury organizacyjnej
przedsiębiorstw; - analizować i interpretować spra-
wozdania finansowe;
- zasady sporządzania sprawozdań
finansowych; - gromadzić dane finansowe
- przepisy dotyczÄ…ce rachunkowo- i niefinansowe na potrzeby opraco-
wywania budżetów;
ści;
- centra odpowiedzialności w przed- - opracowywać budżety operacyjne
zgodnie z procedurami;
siębiorstwie;
- przebieg i procedury procesu - kontrolować budżety;
budżetowania; - monitorować odchylenia budże-
- zasady tworzenia raportów we- tów;
wnętrznych; - analizować odchylenia wykonania
- procedury opracowywania budże- budżetów dla różnych obszarów;
tów; - koordynować procesy zmierzające
do realizacji budżetów;
- procedury kontroli wewnętrznych;
- wyodrębniać koszty ponoszone
- metody prognozowania;
w różnych centrach odpowiedzial-
- zasady systemu informacji;
ności dla potrzeb budżetowania;
- systemy informatyczne.
- prognozować różnymi metodami
zdarzenia i procesy w poszczegól-
nych obszarach działalności przed-
siębiorstwa;
- przeprowadzać kontrolę we-
10
wnętrzną na potrzeby budżetowa-
nia;
- organizować sprawny system
informacji na potrzeby budżeto-
wania;
- pozyskiwać informacje na potrze-
by budżetowania;
- wykorzystywać systemy informa-
tyczne do zarzÄ…dzania informacjÄ…
oraz opracowania budżetów i ra-
portów;
- dokonywać kontroli i analizy po-
ziomu wyniku finansowego na po-
trzeby budżetowania.
Wykonanie zadań zawodowych Z1, Z6, Z7, Z8, Z9 wymaga posiadania kom-
petencji zawodowej Kz2.
3.2. Opracowanie analiz i ocen finansowo-ekonomicznych
działalności przedsiębiorstwa Kz2
Wiedza  zna i rozumie zasady, poję- Umiejętności  wykonuje zadania
cia, wybrane fakty, metody i modele zwiÄ…zane z opracowaniem analiz
zwiÄ…zane z opracowaniem analiz i ocen finansowo-ekonomicznych dzia-
i ocen finansowo-ekonomicznych dzia- łalności przedsiębiorstwa, formułuje
łalności przedsiębiorstwa oraz złożone i rozwiązuje problemy z wykorzysta-
zależności między nimi, w szczególno- niem posiadanej wiedzy, także z in-
ści zna: nych dziedzin, komunikuje się ze zróż-
nicowanymi kręgami odbiorców oraz
- zasady i przepisy BHP, ochrony
ppoż., ergonomii, ochrony środowi- odpowiednio uzasadnia stanowiska,
w szczególności potrafi:
ska w zakresie opracowania analiz
i ocen finansowo-ekonomicznych - przestrzegać zasad i przepisów
działalności przedsiębiorstwa; BHP, ochrony ppoż., ergonomii,
ochrony środowiska w zakresie
- zasady rachunkowości zarządczej
opracowania analiz i ocen finanso-
i finansów;
wo-ekonomicznych działalności
- zasady sporządzania sprawozdań
przedsiębiorstwa;
finansowych;
- przepisy dotyczące rachunkowości; - kontrolować, analizować i progno-
zować poziom wyniku finansowego;
- elementy kształtujące wynik finan-
- obliczać wskaz
niki analizy ekono-
sowy;
micznej i finansowej;
- zasady ustalania wyniku finansowe-
- interpretować i oceniać działal-
go;
ność przedsiębiorstwa na podsta-
- metody analizy finansowej;
wie wskaz
ników analizy ekono-
- metody analizy ekonomicznej;
micznej i finansowej;
- modele kosztowe.
- sporządzać i oceniać sprawozda-
11
nie z przepływów pieniężnych;
- oceniać realizację planów związa-
nych z działalnością przedsiębior-
stwa;
- wyodrębniać koszty ponoszone
w różnych centrach odpowiedzial-
ności dla potrzeb analiz i ocen fi-
nansowo-ekonomicznych;
- transferować ryzyko na inne pod-
mioty powiązane z przedsiębior-
stwem;
- analizować warunki wprowadzania
nowych inwestycji przez przedsiÄ™-
biorstwo.
Wykonanie zadań zawodowych Z1, Z3, Z4, Z5, Z8, Z9, Z11, Z12 wymaga
posiadania kompetencji zawodowej Kz3.
3.3. Opracowywanie i wdrażanie programów naprawczych
w procesach biznesowych w przedsiębiorstwie Kz3
Wiedza  zna i rozumie wybrane Umiejętności  wykonuje zadania
fakty, teorie, metody i zagadnienia związane z opracowywaniem i wdraża-
związane z opracowywaniem i wdra- niem programów naprawczych w pro-
żaniem programów naprawczych cesach biznesowych, formułuje i roz-
w procesach biznesowych oraz złożo- wiązuje problemy z wykorzystaniem
ne zależności między nimi, w szcze- posiadanej wiedzy, także z innych dzie-
gólności zna: dzin, komunikuje się ze zróżnicowanymi
kręgami odbiorców oraz odpowiednio
- zasady i przepisy BHP, ochrony
ppoż., ergonomii, ochrony środo- uzasadnia stanowiska, w szczególności
potrafi:
wiska w zakresie opracowywania
i wdrażania programów napraw- - przestrzegać zasad i przepisów
czych w procesach biznesowych BHP, ochrony ppoż., ergonomii,
w przedsiębiorstwie; ochrony środowiska w zakresie
opracowywania i wdrażania pro-
- modele kosztowe;
gramów naprawczych w procesach
- ogólne zasady funkcjonowania
biznesowych w przedsiębiorstwie;
rynku;
- zasady funkcjonowania rynku - rozróżniać centra odpowiedzialno-
ści generujące koszty;
w branżach;
- monitorować windykację należności;
- metody analizy rynku;
- kontrolować przebieg operacji fi-
- procesy biznesowe;
nansowych;
- możliwości z
ródeł finansowania;
- transferować ryzyko na inne pod-
- modele struktury organizacyjnej;
mioty;
- style zarzÄ…dzania;
- wspierać kadrę zarządzającą
- typy ryzyka gospodarczego;
w ustalaniu celów ogólnych i ope-
12
- zewnętrzne i wewnętrzne uwarun- racyjnych;
kowania ryzyka gospodarczego; - wspierać kadrę menedżerską
w sterowaniu procesami bizneso-
- zasady zarzÄ…dzania ryzykiem
wymi;
gospodarczym.
- wskazywać możliwości poprawy
wyników ekonomiczno-finanso-
wych;
- opracowywać propozycję działań
korygujÄ…cych i naprawczych w pro-
cesach biznesowych z uwzględnie-
niem ryzyka gospodarczego;
- dokonywać analizy warunków wpro-
wadzania nowych inwestycji;
- organizować sprawny system
informacji;
- pozyskiwać informacje do opra-
cowania i wdrażania programów
naprawczych;
- wykorzystywać systemy informa-
tyczne do zarzÄ…dzania informacjÄ…
oraz opracowania i wdrażania
programów naprawczych;
- prowadzić kontrolę wewnętrzną
w jednostkach organizacyjnych
przedsiębiorstwa;
- dokonywać analizy odchyleń wy-
konania budżetów dla obszarów
wymagających programów na-
prawczych;
- interpretować i oceniać działalność
przedsiębiorstwa w obszarach wy-
magających programów napraw-
czych na podstawie wskaz
ników
analizy ekonomicznej i finansowej.
13
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zadań zawodo-
wych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.4. Kompetencje społeczne KzS:
- w sposób odpowiedzialny wypełnia zadania zawodowe w zawodzie specja-
lista do spraw kontrolingu,
- przestrzega zasad etyki zawodowej, wymaga przestrzegania tych zasad
w otoczeniu oraz rozstrzyga dylematy etyczne realizujÄ…c zadania zawodowe
z zakresu kontrolingu,
- uzupełnia i aktualizuje wiedzę niezbędną do wykonywania zadań zawodo-
wych w zawodzie specjalista do spraw kontrolingu,
- wprowadza innowacje związane z wykonywaniem zadań zawodowych
w zawodzie specjalista do spraw kontrolingu,
- ponosi odpowiedzialność za własne decyzje,
- dokonuje obiektywnej oceny własnych działań.
14
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocenę ważności kompetencji kluczowych dla zawodu specjalisty do spraw
kontrolingu przedstawia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu stoso-
wanego w Międzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Dorosłych - projekt
PIAAC (OECD).
Rozwiązywanie problemów
Współpraca w zespole
Komunikacja ustna
Wywieranie wpływu/przywództwo
Serie1
Planowanie i organizowanie pracy
Sprawność motoryczna
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Umiejętności matematyczne
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
1 2 3 4 5
Zbędne Mało ważne Istotne Ważne Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 241102 Specjalista do spraw
kontrolingu
15
5. SÅ‚ownik
Zawód - zbiór zadań (zespół czynności) wyodrębnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagających odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi z
ródło dochodów.
Specjalność - jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera część
czynności o podobnym charakterze (związanych z wykonywaną
funkcją lub przedmiotem pracy) wymagających pogłębionej lub do-
datkowej wiedzy i umiejętności zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie - logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyraz
nie okre-
zawodowe
ślonym początku i końcu, wyodrębniony ze względu na rodzaj lub
sposób wykonywania czynności zawodowych powiązanych jednym
celem, kończący się produktem, usługą lub decyzją.
Kompetencje - wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykonać, odpowied-
zawodowe
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane sÄ… trzema zbiorami: wie-
dzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych.
Wiedza - zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia się, odnoszących się do dziedziny uczenia się lub działalno-
ści zawodowej.
Umiejętności - zdolność wykonywania zadań i rozwiązywania problemów właści-
wych dla dziedziny uczenia się lub działalności zawodowej.
Kompetencje - zdolność autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w życiu
społeczne
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzględnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje - wiedza, umiejętności i postawy odpowiednie do sytuacji, niezbędne
kluczowe
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard - norma opisujÄ…ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
kompetencji
zadań zawodowych wchodzących w skład zawodu, akceptowana
zawodowych
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i branżowych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja - zestaw efektów uczenia się (zasób wiedzy, umiejętności oraz kompe-
tencji społecznych), których osiągnięcie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnionÄ… instytucjÄ™.
Europejska - przyjęta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
Rama
umożliwiający porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w różnych
Kwalifikacji
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyróżniono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomocą efektów uczenia się; stanowią
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama - opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
Kwalifikacji
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy - ogół rozwiązań służących ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
System
(potwierdzaniu efektów uczenia się) oraz zapewnianiu ich jakości.
Kwalifikacji
16