XLVIII KONFERENCJA NAUKOWA
KOMITETU INŻYNIERII L
DOWEJ I WODNEJ PAN
I KOMITETU NAUKI PZITB
Opole  Krynica 2002
Leszek WOLSKI1
Sławomir GRABARCZYK2
WPA
YW WYBRANYCH CZYNNIKÓW NA ZUŻ YCIE ENERGII
CIEPLNEJ W SZKLARNI POJEDYNCZEJ I ZBLOKOWANEJ
1. Wprowadzenie
Szklarnie są lekkimi budynkami z przegrodami o znacznych jednostkowych stratach ciepła i
znacznym wpływie warunków klimatu zewnętrznego na zuż ycie energii cieplnej i mikro-
klimat szklarni. Zmiana właściwości przegród zewnętrznych szklarni jest możliwa, ale bez
znaczącej zmiany przepuszczalności światła w cią gu dnia, poza wyjątkami, kiedy
intensywne promieniowanie słoneczne powoduje nadmierny wzrost temperatury wewnę-
trznej. Zmienność parametrów klimatu zewnętrznego wymusza stosowanie rozwiązań
energooszczędnych o charakterze aktywnym, to znaczy zmieniających właściwości
termiczne obiektu w sposób dynamiczny. Określenie właściwości przegród zewnętrznych
szklarni z różnymi rozwiązaniami energooszczędnymi jest możliwe na podstawie badań
sondażowych lub okresowych, co min. autorzy przedstawili we wcześniejszych pracach [1].
Trudniejsze jest ustalenie rzeczywistych potrzeb cieplnych szklarni w przekroju pełnego
roku kalendarzowego, mając na uwadze zmienność klimatu jak i właś ciwości przegród.
W pracy przedstawiono wskaz
niki zuż ycia energii cieplnej i ich zmienność w oparciu o
badania własne. Wyniki badań obejmują swym zakresem wahania zuż ycia ciepła dla
poszczególnych miesięcy pełnego roku pomiarów.
2. Opis badanych obiektów
Analizie poddano trzy szklarnie zlokalizowane w jednym gospodarstwie ogrodniczym, w
bezpośrednim sąsiedztwie lokalnej stacji pogodowej funkcjonującej na potrzeby systemu
kontroli i sterowania mikroklimatem w w/w obiekcie. Dwie spośród badanych szklarni o
nr 6A i 6B to szklarnie pojedyncze, stanowiące część kompleksu składającego się z
dwudziestu szklarni połączonych wspólnym łącznikiem. Trzecia szklarnia będąca
przedmiotem badań to szklarnia zblokowana, dziewiętnastonawowa będąca nowym
obiektem w gospodarstwie ogrodniczym (rys. 1). Wszystkie szklarnie są przeznaczone do
całorocznej uprawy kwiatów w doniczkach.
1
Prof. dr hab. inż., Instytut Budownictwa Politechniki Warszawskiej
2
Dr inż., Instytut Budownictwa Politechniki Warszawskiej
146
Rys. 1. Usytuowanie badanych szklarni
W szklarniach wolnostojących funkcjonują ruchome ekrany termoizolacyjne. W cią gu
dnia podczas intensywnej penetracji promieniowania słonecznego ekrany cieniują
powierzchnię uprawną w szklarni. Dodatkowo w okresie letnim stosuje się specjalną farbę
cieniującą, rozpylaną na wewnętrznych powierzchniach przegrody szklanej, ograniczającą
wnikanie promieniowania słonecznego do szklarni. Nocą ekran termoizolacyjny stanowi
drugą dodatkową osłonę w szklarni, ograniczającą straty ciepła. Szklarnia wielonawowa jest
nowym obiektem badań i w okresie przeprowadzania pomiarów nie była wyposażona w
ekrany termoizolacyjne. Dodatkową osłoną zmniejszającą straty ciepła jest gruba folia
pęcherzykowa przytwierdzona do zewnętrznej strony przegród pionowych. Charakterystykę
badanych szklarni i ich przegród zewnętrznych przedstawiono poniżej (tab. 1).
Tablica 1. Szklarnie badane  rodzaj i właściwości pokrycia szklarni. Oznaczenia w tabeli:
GL  pojedyncze szkło, TS  ekran termoizolacyjny, ABF  gruba folia pęcherzykowa
przytwierdzona na zewnętrznej stronie przegrody szklanej
Szklarnia pojedyncza pojedyncza wielonawowa
Nr 6A 6B 11
Materiał dach: GL + TS dach: GL + TS dach: GL
pokrycia ś ciana boczna: GL + TS ściana boczna: GL + TS ściana boczna:
GL+ABF
ściana szczytowa: ściana szczytowa: ściana szczytowa:
GL+ABF GL+ABF GL+ABF
Kształt trapezowy  równolegle poziomy  równolegle
ekranu do ścian i powierzchni do ścian i poziomo na 
dachu wysokości okapu
Materiał tkanina z pasków włóknina akrylowo
ekranu poliestru i aluminium poliestrowa z paskami 
aluminium
Właściwości TS TS ABF
dodatkowych energooszcz. E* = 60% energooszcz. E* = 50% energooszcz. E* = 37%
osłon zacienienie Z = 65% zacienienie Z = 70% zacienienie Z = 50%
W tab. 2 przedstawiono charakterystykę kształtów brył badanych obiektów
szklarniowych. Dla szklarni wolnostoją cych obliczenia wykonano takż e dla kubatury
ograniczonej zainstalowanym wewną trz ekranem termoizolacyjnym. Najbardziej
korzystny współczynnik fZW jest dla szklarni pojedynczej ograniczonej przegrodą
szklaną oraz dla kubatury ograniczonej ekranem w szklarni nr 6A. Istotny dla obiektów
 147
szklarniowych jest takż e stosunek powierzchni osłony do powierzchni podłoż a AO/AU.
Stosunek AO/AU jest najkorzystniejszy dla szklarni wielonawowej, największy zaś dla
szklarni wolnostoją cej.
Tablica 2. Charakterystyka kształtów brył badanych szklarni
Szklarnia Kubatura AU A V AO A/V fZW AO/AU AU/A
nr pod: [m2] [m2] [m3] [m2] [m-1] [ ] [ ] [ ]
pojedyncza ekranem 1225 3031,4 5471,6 1740,7 0,55 0,102 1,42 0,40
6A
przegrodą
1250 3160,5 6187,5 1844,5 0,51 0,107 1,48 0,40
szklaną
pojedyncza
6B
ekranem 1225 2937,6 3518,8 1646,9 0,83 0,079 1,34 0,42
zblokowana przegrodą
8208 19105,6 35294,4 10774 0,54 0,056 1,31 0,43
11 szklaną
Oznaczenia w tablicy 2: AU  powierzchnia podłoża (w obrysie przegród zewnętrznych), A 
powierzchnia wszystkich przegród zewnętrznych wraz z powierzchnią podłoża, obliczona w
obrysie przegród zewnętrznych (z cokołem), V  kubatura szklarni (pod ekranem lub
przegrodą szklaną), AO  powierzchnia pokrycia (przegrody szklanej lub ekranu
termoizolacyjnego), A/V  współczynnik kształtu budynku, fZW  bezwymiarowy
współczynnik zwartości bryły budynku, stosowany do porównywania kształtów brył
budynków o różnej kubaturze [2], AO/AU  stosunek powierzchni pokrycia do powierzchni
podłoża szklarni, AU/A  udział powierzchni podłoża w powierzchni wszystkich przegród
zewnętrznych.
3. Założenia do badań
Pomiary będące podstawą przeprowadzonych analiz zostały wykonane w okresie od
września 2000 do sierpnia 2001 roku. Zbierane dane dotyczyły parametrów klimatu
zewnętrznego, zwłaszcza tych, które mają wpływ na wielkość strat ciepła, mikroklimatu
badanych szklarni oraz zuż ycia energii cieplnej.
4. Wyniki badań i analiz
4.1. Klimat zewnętrzny i mikroklimat szklarni
Najważ niejszymi czynnikami wpływającymi na energochłonność szklarni są temperatura
powietrza zewnętrznego TZ (tab.4) oraz natężenie promieniowania słonecznego IC (tab. 6).
Głównie te elementy klimatu zewnętrznego zostały przez autorów wyeksponowane i
poddane analizie. Temperatura powietrza wewnątrz szklarni TW (tab. 3) nie jest wartością
stałą. Przyczynami zmian TW są głównie wymagania stawiane przez uprawę, róż ne w okresie
ich wzrostu, oraz niekorzystny wpływ nadmiernego promieniowania słonecznego, po-
wodującego jej znaczny przyrost. Najbardziej pożądane będzie zatem odniesienie wielkości
zuż ycia energii cieplnej do róż nicy temperatur wewną trz i na zewną trz szklarni
"T = TW  TZ (tab. 5).
148
Tablica 3. Temperatura wewnątrz badanych szklarni w miesiącach okresu badawczego
Szklarnia TW
I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
nr [oC]
średnia 10,0 10,1 20,1 17,0 21,1 20,6 23,6 22,8 17,1 15,6 12,1 10,8
pojedyncza
6A
odch. st. 1,1 1,4 6,2 4,3 4,2 4,6 5,1 5,0 3,2 2,6 1,2 1,2
średnia 10,4 18,0 17,6 17,7 19,6 24,6 23,9 22,5 17,7 16,1 11,9 11,1
pojedyncza
6B
odch. st. 1,1 4,1 1,6 3,7 3,6 2,4 4,6 5,6 2,5 2,6 1,2 1,2
średnia 13,0 15,9 17,5 17,8 19,9 21,0 24,5 23,9 21,1 19,2 16,6 14,2
zblokowana
11
odch. st. 2,9 2,9 1,5 2,0 3,5 4,3 4,7 4,0 1,4 1,4 1,5 4,6
Prędkość wiatru wpływa niekorzystnie na wielkość strat ciepła w szklarni. Jego wpływ
przedstawia się najczęściej jako zależność ogólnego współczynnika przenikania ciepła od
prędkości wiatru U = f(vW). Średnie miesięczne prędkości wiatru przedstawione powyżej
(tab. 4) nie róż nią się między sobą więcej niż o 1 m/s, a więc róż nice w zuż yciu energii
cieplnej spowodowane wahaniami prędkości wiatru w poszczególnych miesiącach nie
powinny się róż nić więcej niż 5% [3] [4].
Tablica 4. Temperatura zewnętrzna TZ i prędkość wiatru vW w poszczególnych miesiącach
analizowanego okresu badawczego
parametr I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
średnia -0,2 0,0 2,7 8,4 15,2 15,8 20,9 20,2 12,5 12,2 6,4 1,8
TZ min -9,3 -16,0 -7,5 -2,6 1,5 4,6 10,2 6,9 -0,5 -0,5 -1,3 -10,0
[oC]
max 7,8 15,3 17,5 28,3 29,8 30,4 37,9 35,4 25,9 26,4 16,7 12,9
odch. st. 3,0 5,2 4,6 5,4 5,4 4,8 5,1 5,8 5,2 4,8 2,9 4,3
vW [m/s] średnia 1,9 2,1 1,9 1,2 1,5 1,1 1,1 1,2 1,4 2,0 1,7 1,4
Tablica 5. Róż nica temperatur "T dla badanych obiektów szklarniowych
Szklarnia
"T I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
nr
średnia 10,2 10,1 17,4 8,6 5,9 4,8 2,7 2,6 4,6 3,3 5,7 8,9
pojedyncza
6A
odch. st. 2,8 4,7 7,4 4,1 3,2 2,2 1,9 2,2 3,2 3,1 2,9 4,4
średnia 10,6 18,0 14,9 9,3 4,4 8,8 3,0 2,3 5,2 3,9 5,5 9,3
pojedyncza
6B
odch. st. 2,6 3,7 4,6 4,4 3,1 3,2 1,9 2,2 3,5 3,0 2,7 4,0
średnia 13,1 15,9 14,7 9,5 4,7 5,2 3,6 3,7 8,6 6,9 10,2 12,3
zblokowana
11
odch. st. 4,2 3,6 4,2 4,3 3,2 2,5 3,1 2,8 4,2 3,9 2,7 2,6
W tab. 6 dla poszczególnych miesięcy przedstawiono również wyrażony w [%] czas
funkcjonowania ekranów jako cieniówki tS, ograniczającej wpływ promieniowania
słonecznego na podwyższenie temperatury wewnętrznej. Czas ten jest proporcjonalny do
obserwowanych sum słonecznego promieniowania całkowitego na płaszczyznę poziomą w
poszczególnych miesiącach. W rzeczywistości jest to średnio od około kilkunastu minut na
dobę w miesiącach zimowych do prawie 7 godzin w okresie letnim.
 149
Tablica 6. Sumy słonecznego promieniowania całkowitego IC na płaszczyznę poziomą
oraz czas funkcjonowania ekranu jako cieniówki tS wyrażony w [%] w poszczególnych
miesiącach okresu badań
miesiące
parametr
I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
IC [kWh/m2]
17,8 36,9 69,9 97,8 169,4 153,0 150,6 137,1 82,3 52,2 19,9 11,4
6A 2,9 2,6 9,0 14,1 28,1 23,4 21,5 20,6 10,3 1,3 1,1 1,7
tS [%]
6B 3,3 3,7 6,7 15,6 28,4 26,8 22,3 22,3 12,8 2,4 2,6 3,0
4.2. Zużycie energii cieplnej
Przedstawione w pracy szklarnie różnią się między sobą w zasadniczy sposób, jeżeli obiekty
te ocenimy w aspekcie ograniczenia strat ciepła (min.: kształt bryły, rodzaj i sposób montażu
rozwiązań ograniczających straty ciepła, funkcjonowanie). Zatem bezpośrednie porównanie
zarejestrowanych wartości zuż ycia energii cieplnej nie jest obiektywne. Najlepszym
sposobem oceny właściwości badanych obiektów będzie porównanie wskaz
ników zuż ycia
energii cieplnej w odniesieniu do powierzchni pokrycia szklarni QO i kubatury ograniczonej
tą osłoną QV. Straty ciepła przez podłoże w badanych szklarniach nie są wielkie  około
kilku procent, więc to głównie właściwości osłony i kubatury ograniczonej przez nią
decydują o wielkości zuż ycia energii cieplnej. Uwzględniając zmienność temperatury
wewnętrznej porównanie będzie dotyczyło wskaz
ników przeliczonych na 1K różnicy
temperatur "T (tab. 7).
Tablica 7. Wskaz
niki zuż ycia energii cieplnej w przeliczeniu kubaturę szklarni ograniczoną
przegrodą szklaną QV i na powierzchnię pokrycia zewnętrznego szklarni QO
wskaz
nik dla
I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
szklarni
6A 1,10 0,83 0,78 0,57 0,52 0,33 0,24 0,43 1,04 1,32 1,39 1,23
QV
6B 1,08 0,88 0,87 0,79 0,92 0,68 0,42 0,51 1,17 1,40 1,34 1,19
[kWh/(K.m2)]
11 1,25 1,07 1,09 1,03 1,01 0,52 0,91 1,19 1,11 1,36 1,30 1,26
6A 3,69 2,79 2,62 1,90 1,74 1,12 0,79 1,46 3,47 4,43 4,65 4,11
QO
6B 3,61 2,95 2,93 2,65 3,09 2,28 1,40 1,70 3,92 4,70 4,51 4,00
[kWh/(K.m2)]
11 4,11 3,51 3,56 3,39 3,30 1,70 2,97 3,90 3,65 4,46 4,24 4,12
Zuż ycie energii cieplnej dla badanych szklarni w przeliczeniu na powierzchnię podłoża
szklarni QAU [kWh/m2] zestawiono razem z sumami całkowitego promieniowania
słonecznego na płaszczyznę poziomą IC [kWh/m2]. Obie wielkości, jak zostało to
zilustrowane (rys. 2), są względem siebie odwrotnie proporcjonalne. Zestawienie to, oprócz
porównania trzech badanych obiektów pod względem energochłonności, daje możliwość
porównania skali rzeczywistych potrzeb cieplnych w szklarni (zuż ycie energii cieplnej), a
teoretycznie możliwych do wykorzystania zysków ciepła (promieniowanie słoneczne).
Przedstawiane wyniki analiz nie uwzględniają dobowych zmian zuż ycia energii cieplnej.
Szklarnie te, przeznaczone do prowadzenia uprawy całorocznej, wykazują w miesiącach
letnich zuż ycie energii cieplnej na cele grzewcze, mimo bardzo duż ych dawek
promieniowania słonecznego dostępnego w porze dnia.
150
120 0
IC
QAU11
QAU6B
100
QAU6A
50
80
100
60
150
40
200
20
0 250
I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
miesiace
Rys. 2. Sumy słonecznego promieniowania całkowitego IC na płaszczyznę poziomą oraz
zuż ycie energii cieplnej w przeliczeniu na powierzchnię podłoża szklarni QAU w
poszczególnych miesiącach okresu badań.
Analizy zmienności warunków zewnętrznych oraz zuż ycia energii cieplnej pozwoliły
na wyodrębnienie dwóch charakterystycznych okresów: zimowego (paz
dziernik  marzec) i
letniego (kwiecień  wrzesień). W okresie zimowym zuż ycie energii cieplnej przekracza we
wszystkich badanych szklarniach 70% całkowitej energii zuż ywanej w cią gu całego roku
eksploatacji. Poniżej przedstawiono miesięczne wahania wskaz
ników zuż ycia energii
cieplnej dla badanych obiektów (tab. 8) dla całego roku oraz najbardziej niekorzystnego
okresu zimowego.
Tablica 8. Średnie miesięczne wskaz
niki zuż ycia energii cieplnej dla szklarni
w przekroju całego roku i dla miesięcy zimowych
miesiące zimowe
Szklarnia w ciągu całego roku
wskaz
nik (paz
dziernik  marzec)
nr
średnia min max odch. st. odch. st.
średnia min max
6A 4,03 1,16 6,86 1,97 5,48 3,87 6,86 1,25
QAU
6B 4,64 2,07 6,94 1,54 5,58 4,32 6,94 1,12
[kWh/(mc.K.m2)]
11 4,69 2,23 5,85 0,96 5,25 4,60 5,85 0,50
6A 0,81 0,24 1,39 0,40 1,11 0,78 1,39 0,25
QV
[kWh/(mc.K.m3)]
6B 0,94 0,42 1,40 0,31 1,13 0,87 1,40 0,23
11 1,09 0,52 1,36 0,22 1,22 1,07 1,36 0,12
6A 2,73 0,79 4,65 1,34 3,72 2,62 4,65 0,85
QO
6B 3,15 1,40 4,70 1,05 3,78 2,93 4,70 0,76
[kWh/(mc.K.m2)]
11 3,57 1,70 4,46 0,73 4,00 3,51 4,46 0,38
2
2
C
AU
I
[kWh/m ]
Q
[kWh/m ]
 151
Wyniki tych obliczeń wskazują, że średnie wartości wskaz
ników zuż ycia energii
cieplnej są odwrotnie proporcjonalne do odchylenia standardowego. Wskaz
niki dla całego
roku i dla miesięcy zimowych są róż ne  co najmniej dwukrotnie większe zmiany obser-
wowane są dla szklarni z ruchomymi ekranami termoizolacyjnymi. Większe zmiany dla
miesięcy zimowych odpowiadają mniejszym odchyleniom standardowym. Odpowiada to
mniejszym zmianom parametrów klimatu zewnętrznego, głównie temperatury zewnętrznej TZ
i promieniowania słonecznego IC, obserwowanym w miesiącach od paz
dziernika do marca.
Porównanie rozwiązań energooszczędnych w badanych obiektach w przekroju rocz-
nym wykazuje, że obiekty z ruchomymi ekranami termoizolacyjnymi mają korzystniejsze
właściwości termiczne (tab. 9).
Tablica 9. Roczne wskaz
niki zuż ycia energii cieplnej dla szklarni
Szklarnia QAU QV QO
nr
[kWh/(K.m2)] [kWh/(K.m3)] [kWh/(K.m2)]
pojedyncza
50,8 10,3 34,4
6A
pojedyncza
56,2 11,4 38,1
6B
zblokowana
58,1 13,5 44,2
11
Róż nice względne pomiędzy wskaz
nikami QAU dla (w przeliczeniu na 1K) są mniejsze,
ponieważ odnoszą się do powierzchni podłoża. Wyniki obliczeń QV i QO wskazują, że w
ciągu roku szklarnie wolnostojące z ruchomymi ekranami mają kilkanaście do
kilkudziesięciu procent niższe straty ciepła niż szklarnia zblokowana.
5. Wnioski
Decydujący wpływ na zuż ycie energii cieplnej w szklarniach mają temperatura
zewnętrzna oraz promieniowanie słoneczne. Z przedstawionych wyników badań własnych
wynika, że zmienność tych czynników w ciągu całego roku jest znaczna i znaczne są także
wahania zuż ycia energii cieplnej. W okresie letnim zuż ycie energii cieplnej jest kilkakrotnie
mniejsze niż w miesiącach zimowych, natomiast zaobserwowane wahania temperatury
zewnętrznej TZ i promieniowania słonecznego IC są w miesiącach od kwietnia do września
większe niż w okresie od paz
dziernika do marca. W miesiącach zimowych zuż ywane jest
70% energii cieplnej, przy czym w okresie tym ruchomy ekran dłużej funkcjonuje jako
dodatkowa osłona zewnętrzna w porze nocnej, natomiast prawie nie jest wykorzystywany
jako cieniówka do ograniczania wzrostu temperatury wewnętrznej w ciągu dnia.
Zastosowanie ekranów termoizolacyjnych w szklarniach ogranicza zuż ycie energii
cieplnej w porze nocnej. Folia pęcherzykowa zainstalowana w trwały sposób na przegrodzie
szklanej ogranicza straty ciepła przez zewnętrzne pionowe przegrody w przeciągu całej
doby. Oszczędność energii cieplnej zależ y od właściwości zastosowanych materiałów a w
przypadku ekranów także zwartości zastosowanego systemu ruchomego ekranu. Według
danych literaturowych pojedyncze ekrany termoizolacyjne mogą przynieść oszczędności
energii rzędu 35ą40% w stosunku do szklarni bez rozwiązań energooszczędnych [3]. W
przypadku badanych obiektów szklarnie pojedyncze wykazały oszczędności energii w
stosunku do szklarni wielonawowej tzn.: (wskaz
niki QV i QO) około 15% dla szklarni
pojedynczej 6B oraz około 23% dla szklarni pojedynczej 6A. Róż nice między uzyskanymi
152
wartościami a danymi literaturowymi wynikają głównie ze względu na bardziej zwarty
charakter obiektu wielonawowego (szklarnia zblokowana) oraz zastosowanie dodatkowej
osłony na zewnętrznych przegrodach pionowych.
Róż nice w zuż yciu energii cieplnej między szklarniami wolnostojącymi wynoszą około
10%. Wpływ na to mają właściwości materiału użytego na ekran oraz odległość między
ekranem a przegrodą szklaną, która pożądana jest w granicach 1  20 cm [5] [6].
Literatura
[1] WOLSKI L., GRABARCZYK S., Badania porównawcze zuż ycia energii cieplnej w
obiektach szklarniowych z ekranami termoizolacyjnymi. Mat. V Konferencji Naukowo-
Technicznej  Problemy projektowania, realizacji i eksploatacji budynków o niskim
zapotrzebowaniu na energię Energodom 2000 . Kraków-Zakopane, 2000, s. 337-344.
[2] OWCZAREK S., Ocena efektywności kształtu bryły budynku. Mat. IV Ogólnopolskiej
Konferencji Naukowo-Technicznej  Problemy projektowania, realizacji i eksploatacji
budynków o niskim zapotrzebowaniu na energię  Energodom 98 . Kraków-Mogilany
1998, s. 319-326.
[3] TANTAU H.J., Energy saving potential of greenhouse climate control. Mathematics and
Computers in Simulation, 1998, No 48, s. 93-101.
[4] WOLSKI L., GRABARCZYK S., Ogólny współczynnik przenikania ciepła w wymia-
rowaniu termicznym nowoczesnych obiektów szklarniowych. Mat. XLVI Konferencji
Naukowej  Problemy Naukowo-Badawcze Budownictwa . Wrocław-Krynica 2000,
tom 3, s. 147-154.
[5] TANTAU H.J., Der Einfluss von Einfach und Doppelbedachungen auf das Klima und der
Warmehaushalt von Gewachshausern. Hannover, ITG, 1975.
[6] WOLSKI L., GRABARCZYK S., Wielkość i kształt kubatury ogrzewanej a energo-
chłonność obiektu szklarniowego z ekranami termoizolacyjnymi. Mat. IV Konferencji
Naukowo-Technicznej  Aktualne problemy naukowo-badawcze budownictwa . Olsztyn-
Kortowo 2000, s. 583-592.
THE INFLUENCE OF SELECTED PARAMETERS ON ENERGY
CONSUMPTION IN FREE-STANDING AND MULTI-SPAN
GREENHOUSE
Summary
Greenhouse buildings are light building constructions with a considerable influence of the
external climate on thermal energy consumption and microclimate. This paper presents the
results of researches carried out in three real objects with different manners of formation of
greenhouse buildings in energy-saving aspect. Aim of these investigations was qualifications
of real index of thermal energy consumption for: multi-span greenhouse and two free-
standing greenhouses with different type of thermal screens.