HI-END - Zespoły głośnikowe 7700-8700 zł
Gdyby jeszcze kilka lat temu ktokolwiek oczekiwał od Dynaudio podobnej konstrukcji za podobną cenę,
pytanie o trzez
wość umysłu wydawałoby się jak najbardziej uzasadnione. Krótka odpowiedz
- to niemożliwe
- byłaby najgrzeczniejszym komentarzem.
awet seria Audience, która nak zbudowany? Obudowa wolnostoją- go, ale średniobudżetowo-audiofilskiego,
dzisiaj kojarzy się z niewyna- ca, bardzo szlachetna, z naturalnym for- nie może zadzierać nosa, ale musi obni-
turzonymi cenowo modelami, nirem, ale układ głośników najskromniej- żać koszty i ceny, jednocześnie oferując
N
N
N wcale nie była tak atrakcyjna szy z możliwych - dwudrożny, z 17-cm wysoką jakość, którą audiofile potrafią
N
N
i przyjazna od początku. Ponownie za- nisko-średniotonowym i kopułką D28. rozpoznać.
glądając do naszych wcześniejszych tes- Dzisiaj podobny zestaw kupujemy za ok. Przedostatnia edycja serii Audience,
tów, w numerze 1/96 znajdujemy Audien- 4000zł (a więc realnie za cztery razy na tle wcześniejszej oferty firmy, wyda-
ce 15, ówczesny najwyższy model racz- mniej, niż pięć lat temu), pod postacią wać się mogła wyrazem ostatecznego wy-
kującej wtedy serii (trzy modele), kosztu- Audience 62! Wymusza to obecnie silna siłku Dynaudio w walce o relację jakości
jący wówczas 4800zł, a więc biorąc pod konkurencja, kto chce walczyć na szer- do ceny. Ale udało się - firma osiągnęła
uwagę inflację - realnie mniej więcej tyle, szych wodach rynku nie tylko hi-endowe- spektakularny sukces doskonałymi pod-
ile właśnie Audience 82. Jak był on jed- stawkowcami Audience 40 i 50, gdzie pła-
ciło się już nie za firmę, ale za sam
dz
więk.
Natomiast największy model - Au-
dience 80 - mógł już wtedy podobać się
zwolennikom układów trójdrożnych. Dwie
 17 na basie, średniotonowa  15 i 28-
mm kopułka to całkiem sporo, a w przy-
padku Dynaudio - zaskakująco dużo, jak
na cenę ok. 7500zł. Czas jednak poka-
zał, że można było znacznie, znacznie
lepiej...
Kiedy po raz pierwszy zobaczyłem Au-
dience 82 na zdjęciu, w pierwszej chwili
byłem przekonany, że modele nowej se-
rii, a w każdym razie niektóre z nich,
kosztować mają o kilkadziesiąt procent
więcej, niż poprzednio. Może firma lekko
przesuwa swoją ofertę na wyższe półki,
uznając, że wcześniej zeszła trochę za
nisko? Okazało się jednak, że 82 kosztu-
je dokładnie tyle, co 80. Na czym polega
tak dramatycznie odczuwana przeze mnie
różnica? Przetworniki nisko-średniotono-
we produkowane i stosowane przez Dy-
naudio można podzielić na dwie grupy - z
koszami z blachy i z koszami odlewany-
mi. Pierwsze są z natury tańsze i były
szeroko stosowane w poprzedniej serii
Audience, drugie instalowane są w serii
Contour. Już jednak w poprzedniej serii
Audience dwukrotnie trafiły się kosze od-
lewane - tam, gdzie głośnik o potrzebnej
wielkości nie występował w wersji bla-
szanej - a więc w przypadku 15-cm nis-
ko-średniotonowego Audience 40 i 15-
cm średniotonowego w Audience 80.
Wszystkie pozostałe role - nisko-średnio-
tonowych w Audience 50, 60 i 70, i nisko-
tonowych w Audience 80, pełnił 17-cm
model blaszany. Teraz nie tylko, że za-
mieniony został przez model z koszem
odlewanym, ale ponadto zwiększono jego
kaliber - z 17 do 20-cm. Powstała w ten
posób układowo bardzo podobna, ale ja-
kościowo zupełnie inna konstrukcja, niż
Audience 80. Mogłaby występować bez
żenady jako model w dotychczasowej hie-
rarchii Audience znacznie wyższy, a nie
zastępujący 80. Mam nadzieję, że faktów
tych nie poznają posiadacze Audience
80, trzeba powiedzieć, że firma nie dba o
ich sampoczucie... może jednak nie było
ich zbyt wielu?
Była jednak jeszcze w historii mojej
znajomości z Audience 82 chwila zwąt-
pienia. Na różnych zdjęciach tej kolum-
ny, z różnych z
ródeł, dostrzegłem różni-
Dynaudio AUDIENCE 82
5/2001
67
HI-END - Zespoły głośnikowe 7700-8700 zł
Laboratorium
Podobnie jak Dali, również Dynau-
dio przedstawia swoją superkolumnę ja-
ko konstrukcję 4-omową. Jest to jednak
wyraz
nie inne obciążenie dla wzmac-
niacza - 3-omowe minimum impedancji
Evidence 870 stawia większe wymaga-
nia, niż 4,5-omowe minima (przy 100
rys.1
i 500Hz) Audience 82 (rys.1
rys.1). Konstruk-
rys.1
rys.1
cja ta mogłaby zostać zaliczona jako
znamionowo 6-omowa. Ma ona jednak
(również na skutek wyższej impedancji)
wyraz
nie niższą efektywność napięcio-
wą - 86dB. To wcale nie bardzo mało,
choć tej wielkości konstrukcje sięgają
zwykle nieco wyżej, z drugiej strony
Rys. 1 - charakterystyka modułu impedancji.
wspomnienie 80-decybelowych Dynau-
dio Confidence 5 stawia Audience 82 w
bardzo korzystnym świetle. Podobnie
natomiast jak w przypadku kolumny Da-
li, widzimy tylko łagodne wahania mo-
dułu impedancji w zakresie średnio-wy-
sokotonowym. Jeszcze jedna ciekawos-
tka - szczyty impedancji w zakresie nis-
kich częstotliwości są dość wysokie;
zwykle w konstrukcjach Dynaudio były
znacznie niższe, gdyż aluminiowe kar-
kasy cewek drgających charakteryzo-
wały się wysokim współczynnikiem strat
Rms i niską dobrocią Qms. Od pewne-
go czasu w głośnikach niskotonowych,
Rys. 2 - z
ródła niskich częstotliwości,
śladem innych producentów, Dynaudio
pomiar sinusoidą w polu bliskim.
wprowadza Kapton, dający niższy Rms,
wyższy Qms i w ślad za tym wyższe
wierzchołki impedancji (sama wysokość
tych wierzchołków nie jest niczym szcze-
gólnie cennym, wręcz przeciwnie, ale
dla precyzyjnego odtwarzania basu ko-
rzystne są niskie straty Rms).
W Audience 82 obydwa głośniki
niskotonowe pracują we wspólnej ko-
rys. 2
morze, na rys. 2
rys. 2 pokazano więc już ich
rys. 2
rys. 2
wspólną charakterystykę, obok charak-
terystyki z otworu i charakterystyki wy-
padkowej. Bass-reflex dostrojono bar-
dzo nisko, do 25Hz, choć oczywiście
niskie strojenie nie jest gwarancją efek-
Rys. 3 - zakres średnio-wysokotonowy, na osi 00, 150 i 300,
tywnego sięgnięcia do najniższych częs-
w płaszczyz
nie poziomej, pomiar MLS.
totliwości. Tutaj maksimum charakte-
rystyki otworu leży 10dB poniżej maksi-
mum charakterystyki głośników, przy
25Hz charakterystyka wypadkowa ma
spadek ok. 12dB, a -6dB nieco poniżej
40Hz, a więc bardzo podobnie, jak w
Dali. Tym razem jednak bardzo łagodne
nachylenie aż do 20Hz pozwala oczeki-
wać, że w pomieszczeniu odsłuchowym
- dzięki wspomaganiu ścian - pojawią
Impedancja znamionowa [&!]6
Efektywność (2,83V/1m) [dB] 86
Rek. moc wzmacniacza* [W] >30/>65
Wymiary (WxSxG)[cm] 105,7x22,2x36,3
Rys. 4 - pomiar szumem tercjowym.
* wg danych producenta
*
*
*
*
90
85
80
75
70
65
60
55
50
10 100 1000 10000
Częs totliw ość w Hz
Rys. 5 - charakterystyka przetwarzania w całym pasmie akustycznym, złożona z pomiarów sinusoidą i MLS.
5/2001
68
Ci
ś
nienie w dB
Co się dzieje? Gniazdko z przodu? Nie,
cę w typie zainstalowanego głośnika śred-
niotonowego - raz był to 15W38 (z małą to maskownica z tyłu. Po co? A co z nią
cewką, taki jak w Audience 80), innym
zrobić, kiedy nie chcemy, by z przodu
razem 15W75 (z dużą cewką, częściej
zasłaniała głośniki? Najlepiej właśnie
stosowany jako nisko-średniotonowy).
 przechować na gościnnej
To jeszcze żaden problem, ale sygnał, że
ściance tylnej.
z fabryki wyszły różne wersje. Akt drugi
dramatu to już rozpakowywanie kolumn
dostarczonych do testu przez polskiego Przedstawię jeszcze jedno porówna-
dystrybutora. Na wierzchu dane technicz- nie - Audience 82 bardzo przypominają
ne i opis zastosowanych głośników. Śred- zestawem głośników model Contour 3,
niotonowy: 15-cm kosz odlewany, 38-mm nomen omen prawie 3 razy droższy (naj-
cewka z uzwojeniem aluminiowym, mem- ważniejsza różnica jest taka, że 20-cm
brana z częścią centralną wykonana z głośniki Contoura 3 mają cewki aż 10-cm
jednego kawałka (polipropylenu). Nisko- średnicy i odpowiednio większe układy
tonowy: 2x20-cm, membrana polipropy- magnetyczne, a w  82  tylko 75-mm). W
lenowa, 75-mm cewka z uzwojeniem alu- jednej kwestii konstruktorzy Dynaudio nie
miniowym. Koniec. A gdzie  kosz odle- wykroczyli poza wcześniej przyjęte zało-
wany ? Dynaudio jak dotąd nigdy nie za- żenia, nadal mogąc tutaj sporo zaoosz-
pominało, aby się tym faktem chwalić. A czędzić - obudowy serii Audience okleja-
więc zaraz wyjmę Audience 82 w wersji ne są nie naturalnym fornirem, jak w
ze starymi blaszanymi koszami (20-cm przypadku kolumn Evidence Dali, ale fo-
blaszane też istnieją, choć już dawno lią drewnopodobną. Na szczęście roz-
przez Dynaudio nie były stosowane), i szerzono wybór o tak modną już od kilku
wcześniej widziane zdjęcia i testy okażą lat jasną czereśnię, poza nią jest kolor
się manipulacją... Jak już można się do- przypominający palisander i obowiązko-
myślać z przebiegu tej narracji, kosze by- wy czarny.
ły odlewane. Może przywiązuję zbyt dużą Otwór bass-reflex został przeniesiony
wagę do aspektów konstrukcyjnych, co na przednią ściankę, co ma pozwolić
raz rozbudza duże nadzieje, a innym ra- ustawiać kolumny bliżej ścian pomiesz-
zem zniechęca do produktu jeszcze przed czenia; gdyby jednak bas zbyt się nasi-
jego posłuchaniem... Tym razem jednak lał, można użyć dołączonych zatyczek z
próby odsłuchowe prowadzę nie ja, ale J.A. gęstej pianki, zamieniając konstrukcję na
zamkniętą. Obydwa głośniki pracują we
Kolumn z taką baterią wspólnej komorze. W stosunku do ich cał-
kowitej powierzchni, obsługujący je otwór
najlepszych przetworników
bass-reflex wydaje się trochę zbyt mały,
Dynaudio nie można było
aby uniknąć wymuszania zbyt dużych
w minionym wieku kupić poniżej
prędkości przepływu powietrza przy du-
10000zł.  82 jest flagowcem
żych amplitudach głośników, ale do prob-
serii Audience, swoją konstrukcją lemu tego dociera wielu konstruktorów,
zmuszonych do niskiego strojenia. Tym
nawiązując jednak
razem nie trzeba się jednak zbyt martwić,
do znacznie droż-
nieliniowość pracy pojawiać się będzie
szych modeli
dopiero przy bardzo dużych natężeniach Na bocznych ściankach, na wysokości
Contour.
dz
więku. głośników niskotonowych, znajdują się
Kilkulitrowa komora głośnika średnio- okładziny bitumiczne - to walka raczej z
tonowego uformowana została przez rów- ich wibracjami, niż z falami stojącymi we-
noległe płyty, dodatkowo wzmacniające wnątrz skrzyni. Temu z kolei służy 4-cm
obudowę w jej górnej części, w dolnej gąbka na większości ścianek, a ponadto
(poniżej głośników) założono wie- niewielka ilość waty za samymi głośnika-
niec. Wytłumienie jest bardziej mi wprowadza lekkie tłumienie układu re-
zróżnicowane, niż w Dali. zonansowego.
Zwrotnica jest na płytce drukowanej,
jakość komponentów - dobra średnia, w
ważnych miejscach cewki powietrzne i
kondensatory foliowe, gdzienigdzie prze-
mknie się cewka rdzeniowa czy elektrolit,
ale gdzie ich nie ma... Filtry mają być 1.
rzędu, a częstotliwości podziału - 580Hz i
2,1kHz; zwraca uwagę bardzo niska,
zwłaszcza w kontekście filtrów 1.
rzędu, druga częstotliwość podzia-
łu. Jak ten biedny (przepraszam -
bardzo dobry) głośnik wysokotono-
wy to wytrzymuje? Podejrzewam, że
nachylenie filtru stopniowo wzrasta,
a 6dB/okt. mamy w pobliżu częstotli-
wości podziału. Zresztą podobną sy-
tuację spotykaliśmy już w konstruk-
cjach Dynaudio. Drodzy hobbyści! Nie
mordujcie swoich głośników wysokoto-
nowych filtrami 1. rzędu przy podziale
2kHz!
się również najniższe tony w niemal peł- głównej mamy bardzo delikatne wyeks- Charakterystyka wypadkowa poka-
rys. 3
nej krasie. Tunel nie przenosi żadnych ponowanie w okolicy 13kHz (rys. 3 zuje dobre zrównoważenie wszystkich
rys. 3).
rys. 3
rys. 3
pasożytniczych rezonansów w zakresie Lekkie rozchodzenie się charakterystyk podzakresów (z lekkim wyeksponowa-
pracy głośników niskotonowych. w zakresie 4-6kHz sugeruje, że w tym niem basu), +/- 3 dB uzyskujemy w pas-
Dobra liniowość charakteryzuje za- rejonie występuje akustyczna częstotli- mie 40Hz - 20kHz. Pomiar szumem ter-
kres średnio-wysokotonowy, w przedzia- wości podziału, choć producent podaje cjowym wskazuje na osłabienie w zakre-
O
O
O
O
le 500Hz - 15kHz, pod kątem 15O mieści- znacznie niższą częstotliwość (2kHz). sie  niższego środka (tercje od 200 do
my się nawet w polu +/- 1,5dB, na osi 400Hz).
5/2001
69
HI-END - Zespoły głośnikowe 7700-8700 zł
Brzmienie obydwu kolumn z pew-
nością było obfite, mocne i nieskrę-
powane. Oba modele prezentowały dob-
Klasyczna recepta
re wyrównanie częstotliwościowe w za-
kresie średnio-wysokotonowym, przetwa-
rzaniu basu należą się już oddzielne
komentarze. Bas schodził w niskie rejo- trójdrożna
ny, niósł ze sobą potęgę i soczyste wy-
pełnienie. Jednocześnie siła basu Dali,
Dali i Dynaudio przedstawiają w tym nie relacje między wielkościami głośni-
choć płynnie połączonego z resztą pas-
teście typowe układy trójdrożne. Za ków; nawet mały głośnik średniotonowy
ma, stawiała go w roli pierwszoplanowej.
mały wyjątek od dawnej tradycji można mógłby współpracować z zespołem
Jak można się domyślać, ten stan rzeczy
uznać zastosowanie dwóch, zamiast je- większej liczby równie małych niskoto-
premiował odtworzenie recitalu organo-
dnego głośnika niskotonowego, ale po- nowych, ale tym razem niskotonowe
wego (Jean Guillou), nieco mniej służąc
za tym są to konstrukcje bardzo kla- wcale nie są małe; w sumie więc wiel-
odtworzeniu popisów kontrabasisty czy
syczne. Po pierwsze - wszystkie głośni- kości głośników są ściśle sprzężone z
perkusisty z  Lush Life Joe Hendersona.
ki zainstalowano na przedniej ściance, zakresami częstotliwości, które mają
Uboczną cechą owego obfitego przekazu
co wcale nie jest takie oczywiste w przetwarzać. Zwieńczenie systemu 25 -
była dominacja wypełnienia nad klarow-
przypadku współczesnych układów 28-mm kopułką to rozwiązanie niemal
nym przekazaniem fazy ataku dz
więku.
trójdrożnych, które często wykorzystują oczywiste. Dodatkowy punkt za kla-
Trochę inaczej rzecz miała się w przy-
fakt podziału między niskimi a średnimi syczność wypada przyznać konstrukcji
padku Dynaudio - basu było mniej, więc
częstotliwościami do ulokowania głoś- Dali, której głośniki niskotonowe i śred-
cała kompozycja nie została mu tak pod-
nika niskotonowego, promieniującego niotonowy mają membrany celulozowe,
porządkowana, jak w przypadku Dali, i
wszechkierunkowo, na bocznej ścian- i wszelkie elementy ich konstrukcji w
choć podstawowe cechy motoryczne też
ce, i w ślad za tym ograniczenia szero- typowych proporcjach. Głośniki Dynau-
były osiągnięte, to pewne podbarwienia
kości ścianki przedniej. dio mają membrany polipropylenowe,
tworzyły nalot ograniczający do pewnego
Po drugie - głośniki ustawione są w formowane charakterystyczną dla firmy
stopnia zróżnicowanie i zwrotność. Jed-
 choinkę , z głośnikiem średniotono- techniką  z jednego kawałka , niskoto-
nak bas Dynaudio był twardszy i krótszy,
a bas Dali sprężysty i zaokrąglony. Śred- wym bezpośrednio ponad niskotonowy- nowe mają  ponadnormatywnie duże
nie tony pozostawały nieco w cieniu za- mi i głośnikiem wysokotonowym na sa- cewki. Obydwie konstrukcje to klasycz-
mej górze tej konstelacji. Układ taki za- ne bass-reflexy, ale kolumna Dynaudio
kresu basowego, ale były bardzo dobrej
klasy w obydwu przypadkach. Podobnie pewnia dobre charakterystyki kierunko- jest tutaj najbardziej typowa - jednoko-
wysokie tony, jednak z wyraz
niejszą róż- we w płaszczyz
nie pionowej, relatywnie morowa (nie licząc obowiązkowej obję-
nicą w charakterze - Dynaudio prezento- wysoka pierwsza częstotliwość podzia- tości dla głośnika średniotonowego) i z
wały tę część pasma akustycznego ła- łu - między głośnikami niskotonowymi a wylotem z przodu, podczas gdy w Dali
godniej, ale też przejrzyście, podczas średniotonowym, nie skłania do ich od- są dwa niezależne podsystemy wenty-
gdy Dali nieco ostrzej, dynamiczniej. W dalania, ponadto głośnik wysokotono- lowane do tyłu.
obydwu przypadkach odtworzenie forte- wy pojawia się dość wysoko, i będzie to Tak zbudowane kolumny, w ślad za
pianu było bardzo dobre: instrument miał
wysokość odpowiednia dla  normalnie dużą powierzchnią drgającą zastoso-
ciężar, soczystość, wybrzmienie, był przy
siedzącego słuchacza. Po trzecie - wanych głośników, i dużą powierzchnią
tym bardzo realistycznie osadzony w
właśnie dość wysoka pierwsza częstot- przedniej ścianki (co również ma wpływ
przestrzeni (w czym szczególnie celowa-
liwość podziału wiąże się z punktem na charakterystyki), cechują się zwykle
ły Dynaudio, choć wciąż wspominam re-
czwartym naszego programu klasycz- silnym basem, wysoką mocą i wysoką
welacyjne pod tym względem Contoury
nej trójdrożności, a więc użyciem nie- efektywnością (wynik uzyskany przez
1.8 sprzed kilku miesięcy). Również głos
zbyt dużego głośnika średniotnowego, Dynaudio w tej dziedzinie jest więc dla
ludzki (bas-baryton Thomasa Quasthof-
który działając w zespole głośnikowym tej kategorii konstrukcji dość niski). W
fa) zaprezentowany został doskonale.
o dużej mocy znamionowej, współpra- każdym razie są to kolumny przezna-
Zespolenie wszystkich podzakresów pas-
cując z sekcją niskotonową o bardzo czone do dużych pomieszczeń, ale mo-
ma było bardzo poprawne. Podobnych
dużym potencjale, nie może być obcią- gą też sprawić radość każdemu wielbi-
wrażeń dostarczyła bachowska płyta
żany zbyt niskimi częstotliwościami, cielowi dużych ciśnień w dowolnie ma-
Henryka Szerynga. Bogactwo wybrzmień
wypada mu nawet oszczędzić zakresu łych pokojach.
instrumentu było bardzo wysokiej klasy
 dolnego środka . Punkt piąty to właś-
(jednak tutaj z kolei nagroda dla Dali, za
najlepsze kontury i analityczność). Oby-
dwa modele bez skrępowania potrafiły
wytworzyć bardzo nawet wysokie pozio-
AUDIENCE 82 EVIDENCE 870
my natężenia dz
więku. Orkiestra symfo-
Cena (za parę) [zł] 7700,- Cena (za parę) [zł] 8660,-
niczna w przypadku Dynaudio, które wzo-
Dystrybutor: HI-FI SOUND STUDIO Dystrybutor: TRIMEX
rowo połączyły swobodę dynamiczną i
WYKONANIE i KOMPONENTY: nadzwyczaj WYKONANIE i KOMPONENTY: pod każdym
przestrzenną, tworząc wspaniały, angażu-
wartościowy zestaw przetworników, w solidnej, względem doskonale. Doborowe przetworniki,
jący, a przy tym naturalny spektakl, wywo-
ale już standardowo wykonanej obudowie. W tej luksusowa obudowa.
ływała brawa przy otwartej kurtynie. Na-
cenie to jednak w sumie atrakcyjny zestaw.
OCENA: bardzo dobra
tomiast Dali bliższe były postawienia
OCENA: bardzo dobra
kropki nad  i w dziedzinie potęgi, zwłasz-
LABORATORIUM: wysoka efektywność, ale
cza niskich częstotliwości. Nie znam ko-
LABORATORIUM: bardzo dobre zrównoważe- impedancja wymagająca. Bardzo dobre
lumn w tym zakresie ceny, które przy
nie, ale jak na wielkość konstrukcji, tylko zrównoważenie zakresu średnio-wysokotono-
ogólnie wysokiej jakości przetwarzania,
umiarkowana efektywność przy 4-omowej wego, wyraz
nie wzmocniony bas.
nadawałaby się lepiej do bardzo dużych impedancji
OCENA: dobra
pomieszczeń. Zdecydowanie takiej jed- OCENA: dobra+
BRZMIENIE: potężne, obfite, o wielkich
noznacznej rekomendacji domagają się
BRZMIENIE: łączy swobodę z neutralnością możliwościach ilościowych. Średnie i wysokie
zwłaszcza Dali, które mogą też próbować
i dynamikę z przestrzennością, do średnich tony co najmniej dobre, ale trochę w cieniu
podważyć konieczność stosowania sub-
i dużych pomieszczeń basu. Tylko do dużych pomieszczeń.
woofera w systemach wielokanałowych.
OCENA: bardzo dobra OCENA: dobra+
Dynaudio są ostrożniejsze, z bardziej po-
wściągniętym, starając się o większą kom-
OCENA KOC
COWA: OCENA KOC
COWA:
patybilność i uniwersalność.
+
BARDZO DOBRA DOBRA
J.A
J.A
J.A
J.A
J.A
5/2001
70