Morfologia krwi obwodowej
Normy (dla
Badanie osób Interpretacja
dorosłych)
Wzrost poziomu hematokrytu mo\
e być spowodowany przez: wzrost
liczby krwinek czerwonych - nadkrwistości pierwotne (czerwienica
prawdziwa) i wtórne (przebywanie na du\
ych wysokościach, przewlekłe
Kobiety: 37-47 choroby płuc, nowotwory nerek), odwodnienie - obfite biegunki,
% uporczywe wymioty, moczówka prosta, nadmierne pocenie,
Hematokryt (HCT) zmniejszona objętość osocza- zapalenie otrzewnej, rozległe oparzenia.
Mę\
czyz
ni: 42- Spadek poziomu hematokrytu mo\
e być spowodowany przez:
52 % zmniejszenie liczby krwinek czerwonych - niedokrwistości, utrata krwi
(krwawienia), hemolizę wewnątrznaczyniową związaną z reakcją
potransfuzyjną, choroby szpiku kostnego (choroba popromienna,
fibroza, guzy), przewodnienie.
Kobiety:
11,5-16,0 g/dl
(7,2-10,0
mmol/l)
Mę\
czyz
ni: Obni\
enie poziomu hemoglobiny jest na ogół spowodowane
Hemoglobina (HGB, 12,5-18,0 g/dl niedokrwistością i w stanach przewodnienia organizmu. Zwiększone
Hb) (7,8-11,3 stę\
enie hemoglobiny obserwuje się w nadkrwistościach i w
mmol/l) zaburzeniach gospodarki wodno - elektrolitowej (odwodnienie).
Noworodki:
14,2-19,6 g/dl
(8,8-12,2
mmol/l)
Wzrost ich liczby nazywamy leukocytozą, a spadek leukopenią.
Podwy\
szenie mo\
e być spowodowane przyczynami fizjologicznymi
(wysoka temperatura otoczenia, opalanie się na słońcu, cią\
a, wysiłek
fizyczny, stres) lub patologicznymi (stany zapalne narządów,
uszkodzenia tkanek, zaka\
enia, zatrucia, nowotwory). Spadek ilości
Krwinki białe
4,0-10,8 x 109/l krwinek białych mo\
e być spowodowany przez niektóre choroby
(leukocyty, WBC)*1 zakaz
ne, zwłaszcza wirusowe - WZW, grypa, zaka\
enie HIV, odra,
ró\
yczka, ospa wietrzna, uszkodzenie szpiku kostnego przez środki
chemiczne, promienie jonizujące, aplazja (zatrzymanie w rozwoju,
zanik) i hipoplazja szpiku, wyniszczenie, kolagenozy, przerzuty
nowotworowe do szpiku kostnego, niektóre białaczki, cię\
kie zaka\
enia
bakteryjne - posocznice, dury i paradury, wstrząs anafilaktyczny.
Ich liczba zwiększa się w stanach alergicznych, przy przewlekłej
Bazocyty - białaczce szpikowej, w przewlekłych stanach zapalnych przewodu
Granulocyty pokarmowego, wrzodziejących zapaleniach jelit, niedoczynności
0-0,2 x 109/l
zasadochłonne tarczycy, chorobie Hodgkina. Wynik poni\
ej normy mo\
e się pojawić w
(BASO)*2 ostrych infekcjach, ostrej gorączce reumatycznej, nadczynności
tarczycy, ostrym zapaleniu płuc, stresie.
Zwiększenie ich wartości wywołują choroby alergiczne, zakaz
ne,
Eozynocyty - hematologiczne, paso\
ytnicze, astma oskrzelowa, a tak\
e katar sienny,
Granulocyty łuszczyca, jak te\
za\
ywanie leków (np. penicyliny). Przyczyną spadku
0-0,45 x 109/l
kwasochłonne ich liczby mogą być zaka\
enia, dur brzuszny, czerwonka, posocznica,
(EOS)*2 urazy, oparzenia, wysiłek fizyczny oraz działanie hormonów
nadnerczowych.
Ich zwiększenie obserwujemy w zaka\
eniach miejscowych i ogólnych,
chorobach nowotworowych, hematologicznych, po urazach,
Neutrocyty - krwotokach, zawałach, w chorobach metabolicznych, u palaczy oraz u
Granulocyty kobiet w trzecim trymestrze cią\
y. Spadek liczby neutrocytów
1,8-7,7 x 109/l
obojętnochłonne występuje w zaka\
eniach grzybiczych, wirusowych (grypa, ró\
yczka),
(NEUT)*2 bakteryjnych (gruz
lica, dur, bruceloza), pierwotniakowych (np.
malaria), w toksycznym uszkodzeniu szpiku kostnego, przy leczeniu
cystostatykami.
Ich liczba wzrasta w takich chorobach, jak krztusiec, chłoniaki,
przewlekła białaczka limfatyczna, szpiczak mnogi, odra, świnka,
Limfocyty
1,0-4,5 x 109/l gruz
lica, kiła, ró\
yczka, choroby immunologiczne. Natomiast spadek
(LYMPH)*2
(pancytopenię) mo\
e wywołać stosowanie kortykosterydów, a tak\
e
cię\
kie zaka\
enia wirusowe.
Wzrost ich liczby mo\
e być spowodowany: gruz
licą, kiłą, brucelozą,
zapaleniem wsierdzia, durem, mononukleozą zakaz
ną, zaka\
eniami
Monocyty (MONO)*2 0-0,8 x 109/l pierwotniakowymi, urazami chirurgicznymi, kolagenozami, chorobą
Crohna, nowotworami. Przyczyną mniejszej liczby monocytów są np.
infekcje, a tak\
e stosowanie glikosterydów.
Wzrost ich liczby - erytrocytoza, natomiast spadek - erytropenia.
Erytrocytoza (czyli czerwienica) jest rzadko spotykaną chorobą i mo\
e
być spowodowana nowotworowym rozrostem krwinek czerwonych. Jej
przyczyną bywa równie\
niedotlenienie lub zwiększona produkcja
Kobiety: hormonu pobudzającego wytwarzanie krwinek czerwonych we krwi
4,2-5,4 x 1012/l (erytropoetyny). Częściej mamy jednak do czynienia z niedokrwistością.
Krwinki czerwone
Mo\
e być ona wywołana utratą krwi, niedoborem witaminy B12 lub
(erytrocyty, RBC)
Mę\
czyz
ni: kwasu foliowego (tzw. niedokrwistość megaloblastyczna). Do
4,7-6,1 x 1012/l niedokrwistości dochodzi te\
w przypadku oddziaływania ró\
norodnych
czynników powodujących rozpad erytrocytów (mówimy wtedy o
niedokrwistości hemolitycznej). Przyczyną niedokrwistości jest tak\
e
niedobór \
elaza lub inne przyczyny wtórne (cią\
a, choroby nerek,
nowotwory, choroby przewlekłe).
Z nadpłytkowością (trombocytozą) mamy do czynienia w przypadku
ró\
nych przewlekłych stanów zapalnych, po wysiłku fizycznym, w
niedoborze \
elaza, po usunięciu śledziony, w cią\
y, w przebiegu
Płytki krwi -
130-450 x 109/l niektórych nowotworów. Zdarza się te\
tzw. nadpłytkowość samoistna.
Trombocyty (PLT)
Częściej spotyka się małopłytkowość (trombocypenią) spowodowaną
np. skutkami ubocznymi niektórych leków, niedoborami witaminy B12
lub kwasu foliowego, infekcjami, nowotworami i innymi chorobami.
Rozkład objętości Jego wartość wzrasta w niedokrwistości z niedoboru \
elaza. Wzrost
krwinek czerwonych 11,5-14,5 % RDW mo\
na te\
zaobserwować po utracie krwi lub po leczeniu
(RDW) witaminą B12 lub/i kwasem foliowym.
Wartość poni\
ej 80 fl świadczy o niedokrwistości mikrocytowej
(przebiegającej ze zmniejszeniem rozmiaru krwinki czerwonej). Jest ona
Kobiety:
charakterystyczna dla stanu niedoboru \
elaza. Natomiast wynik powy\
ej
Średnia objętość 81-99 fl
110 fl mo\
e być najczęściej sygnałem niedokrwistości
krwinek czerwonych
megaloblastycznej, związanej z niedoborem witaminy B12 lub/i kwasu
(MCV, ŚOK) Mę\
czyz
ni:
foliowego. Nieznaczne podwy\
szenie MCV bywa spowodowane
80-94 fl
wzrostem ilości retikulocytów (młodych postaci erytrocytów, które mają
większą objętość), co nie zawsze jest patologią.
Wzrost średniej zawartości hemoglobiny w krwince czerwonej mo\
e
wystąpić w niedokrwistościach makrocytowych natomiast zmniejszenie
Średnia zawartość
27-31 pg średniej zawartości hemoglobiny mo\
e być spowodowany przez
hemoglobiny (MCH)
zaburzenia wodno-elektrolitowe typu przewodnienia hipotonicznego i
niedokrwistości niedobarwliwe.
Wzrost MCHC mo\
e wystąpić we wrodzonej sferocytozie i w stanach
Średnie stę\
enie
hipertonicznego odwodnienia. Zmniejszenie MCHC mo\
e być
hemoglobiny 33-37 g/dl
spowodowany przez zaburzenia wodno-elektrolitowe typu
(MCHC)
hipertonicznej hiperhydracji i niedokrwistości z niedoboru \
elaza.
*1
Krwinki białe czyli leukocyty lub te\
z angielskiego White Blood Cells (WBC) dzieli się na na 5 rodzajów
w skład których wchodzą: 3 rodzaje granulocytów (zasadochłonne - bazocyty, kwasochłonne - eozynocyty i
obojętnochłonne - neutrocyty) oraz 2 rodzaje agranulocytów (limfocyty i monocyty). Wartości prawidłowe
obserwowane u zdrowych ludzi wykazują pewne ró\
nice w zale\
ności od wieku.
*2
Wartości szczegółowe dla poszczególnych grup
wiekowych
Badanie Grupy wiekowe
1 rok: 0-0,2 x 109/l, 0,4% leukocytów
4 lata: 0-0,2 x 109/l, 0,6% leukocytów
6 lat: 0-0,2 x 109/l, 0,6% leukocytów
Bazocyty - Granulocyty zasadochłonne (BASO)
10 lat: 0-0,2 x 109/l, 0,6% leukocytów
21 lat: 0-0,2 x 109/l, 0,5% leukocytów
Dorośli: 0-0,2 x 109/l, 0,5% leukocytów
1 rok: 0,05-0,7 x 109/l, 1-5% leukocytów
4 lata: 0,02-0,65 x 109/l, 1-5% leukocytów
6 lat: 0-0,65 x 109/l, 1-5% leukocytów
Eozynocyty - Granulocyty kwasochłonne (EOS)
10 lat: 0-0,6 x 109/l, 1-5% leukocytów
21 lat: 0-0,45 x 109/l, 1-5% leukocytów
Dorośli: 0-0,45 x 109/l, 1-5% leukocytów
1 rok: 1,8-8,5 x 109/l, 30-50% leukocytów
4 lata: 1,8-8,5 x 109/l, 35-55% leukocytów
6 lat: 1,8-8,0 x 109/l, 35-55% leukocytów
Neutrocyty - Granulocyty obojętnochłonne (NEUT)
10 lat: 1,8-8,0 x 109/l, 40-60% leukocytów
21 lat: 1,8-7,7 x 109/l, 45-70% leukocytów
Dorośli: 1,8-7,7 x 109/l, 45-70% leukocytów
1 rok: 4,0-10,5 x 109/l, 61% leukocytów
4 lata: 2,0-8,0 x 109/l, 50% leukocytów
6 lata: 1,5-7,0 x 109/l, 42% leukocytów
Limfocyty (LYMPH)
10 lata: 1,5-6,5 x 109/l, 38% leukocytów
21 lat: 1,0-4,8 x 109/l, 20-45% leukocytów
Dorośli: 1,0-4,5 x 109/l, 20-45% leukocytów
1 rok: 0,05-1,1 x 109/l, 2-7% leukocytów
4 lata: 0-0,8 x 109/l, 2-7% leukocytów
6 lata: 0-0,8 x 109/l, 2-7% leukocytów
Monocyty (MONO)
10 lata: 0-0,8 x 109/l, 1-6% leukocytów
21 lat: 0-0,8 x 109/l, 1-8% leukocytów
Dorośli: 0-0,8 x 109/l, 1-8% leukocytów
OB krwi (Odczyn Biernackiego krwi)
Grupy
Normy Interpretacja
wiekowe
0-2
Noworodki
mm/h
Chorobami powodującymi przekroczenie norm mogą być: stany zapalne (infekcyjne i
Niemowlęta 12-17
nie infekcyjne), nowotwory, choroby rozrostowe krwi (np. białaczki), choroby auto
(do 6 miesięcy) mm/h
immunologiczne, w zawałach mięśnia sercowego, w urazach, złamaniach kości, w
Kobiety < 60 do 12
niedoczynności i nadczynności tarczycy, w hipercholesterolemi. Wzrost OB jest
roku \
ycia mm/h
równie\
spotykany u kobiet w okresie przedmenstuacyjnym i miesiączki, w okresie
Kobiety > 60 do 20
cią\
y i okresu połogu (od 10-11 tygodnia cią\
y do 6 tygodni po porodzie), w czasie
roku \
ycia mm/h
czasie stosowania hormonalnych środków antykoncepcyjnych. Zmniejszenie
Mę\
czyz
ni < do 8
wartości OB występuje w chorobach alergicznych, w obni\
onej wartości
60 roku \
ycia mm/h
fibrynogenu, w nadkrwistości.
Mę\
czyz
ni> 60 do 15
roku \
ycia mm/h