Dla poczÄ…tkujÄ…cych
Multimedia dla początkujących użytkowników
Multimedia
dla poczÄ…tkujÄ…cych
użytkowników
Krzysztof Lichota
W pierwszej części artykułu zajęliśmy się podstawową obsługą komputera. W drugiej części pokażemy, jak
obsługiwać multimedia  odtwarzać muzykę, filmy, czy płyty CD. Oczywiście wszystko bez używania konsoli
tekstowej. A wszystko to żeby udowodnić, że korzystanie z Linuksa bez użycia konsoli jest jak najbardziej
możliwe.
rtykuÅ‚ powstaÅ‚ na przykÅ‚adzie systemu Olá! To menu kontekstowe pozwala również sterować w inny spo-
Dom 6.06, który został dołączony do poprzed- sób odtwarzaniem, np. zmienić ustawienia obrazu. Oczywiście
niego numeru Linux+. Niektóre z opisanych można też przełączyć odtwarzanie na pełny ekran  wystarczy
Atu rzeczy są specyficzne dla tego systemu, ale kliknąć podwójnie na oknie z filmem albo wybrać z menu Wi-
większość z nich da się zastosować w każdej dystrybucji Li- dok >Tryb pełnoekranowy. W trybie pełnoekranowym moż-
nuksa. Zatem  zaczynamy! na pokazać podręczne przyciski do sterowania odtwarzaniem
przesuwając mysz na sam dół ekranu. Powrót do trybu odtwa-
Odtwarzanie DVD rzania w oknie następuje po ponownym podwójnym kliknię-
Mamy w ręku świeżo kupione DVD i chcemy je odtworzyć. ciu na obrazie filmu.
Jak to zrobić? Nic prostszego  wkładamy płytę do napędu Jak widać, odtwarzanie DVD niczym się nie różni od
DVD, czekamy chwilÄ™ i naszym oczom ukazuje siÄ™ okienko odtwarzania w innych systemach, jest nawet Å‚atwiejsze, bo
powiadomienia o znalezieniu płyty DVD (Rysunek 1). Wybie- program do odtwarzania DVD jest domyślnie zainstalowany
ramy Odtwarzaj DVD w Kaffeine i otwiera się odtwarzacz fil- w systemie. Odtwarzanie filmów w plikach AVI/MPG/MOV/
mów od razu rozpoczynając odtwarzanie. Jeśli płyta DVD za- WMV No dobrze, ale co zrobić jeśli mamy skompresowa-
wiera menu, możemy obsługiwać je myszką (Rysunek 2). Wy- ny film w pliku (popularne DivX) i do niego napisy w posta-
starczy kliknąć Start filmu i rozpoczynamy odtwarzanie filmu. ci pliku tekstowego. Nic specjalnego  otwieramy plik z fil-
Jeśli film jest w języku obcym i są dostępne polskie napisy, po- mem (np. klikając na nim podwójnie) i jeśli napisy są w tym
winny zostać automatycznie wybrane (Rysunek 3). Jeśli nie samym katalogu i nazwa pliku z napisami nie różni się zbyt-
 możemy zmienić używane napisy za pomocą menu progra- nio od nazwy pliku z filmem, napisy zostaną automatycznie
mu Kaffeine lub menu płyty DVD. Żeby dostać się do menu odtworzone. Jeśli zaś w katalogu jest więcej niż jeden plik z
płyty klikamy prawym przyciskiem myszy na oknie z filmem napisami  pokazane zostanie okno wyboru pliku z napisami.
i wybieramy menu DVD >menu DVD >Korzeń (Rysunek 4). Co jednak zrobić, gdy film mamy w jednym miejscu (np. na
20 luty 2008
[e-mail]
Dla poczÄ…tkujÄ…cych
Multimedia dla początkujących użytkowników
płycie CD), a napisy gdzie indziej? Nie można dla tej samej płyty, program zapyta nas, który Odtwarzanie plików mp3
skopiować napisów na płytę, a filmu na dysk wybrać. Potem pokazane nam zostanie proste W dobie wszechobecnych plików mp3 nie może
nie chce nam się kopiować tylko w tym celu. okienko odtwarzacza, pozwalające wykonywać w naszym multimedialnym systemie zabraknąć
Jest to tylko odrobinę bardziej skomplikowane, takie czynności jak na zwykłym odtwarzaczu programu do odtwarzania tychże plików z mu-
ale do tego też konsola nie jest w żadnej mierze w wieży stereo, więc jeśli ktoś potrafi obsłu- zyką. A nawet więcej  ponieważ kolekcje mu-
potrzebna. Uruchamiamy odtwarzanie filmu, żyć wieżę, nie będzie miał problemu z obsługą zyki w formacie mp3 bywają ogromne, musimy
przełączamy się na zakładkę Lista odtwarza- płyt CD również na komputerze. Na kompute- mieć możliwość zarządzania tą kolekcją muzy-
nia w Kaffeine, klikamy prawym przyciskiem rze jest nawet łatwiej, bo odtwarzacz przedsta- ki, żeby nie zginąć. Na szczęście i tu jest dostęp-
myszy na filmie na liście odtwarzania i z menu wia nam listę utworów z ich nazwami. ny program, który zaspokoi nasze potrzeby.
wybieramy Dodaj napisy. Teraz wystarczy już
w zwykłym oknie otwierania plików wskazać
plik z napisami i napisy pojawiÄ… siÄ™ na filmie.
Do odtwarzania filmów potrzebne są oczy-
wiÅ›cie kodeki wideo. W systemie Olá! Dom sÄ…
od razu zainstalowane najpopularniejsze kode-
ki (Xvid, MPEG2, Quicktime, i wiele innych,
nawet WMV9), więc nie trzeba nic dodatko-
wo instalować. Są to legalne kodeki napisane
przez społeczność Open Source i będące wła-
sną implementacją tych formatów. Przestrze-
gam przed zalecaną często na różnych stronach
instalacją pakietu kodeków w32codecs  ten
pakiet zawiera kodeki do których prawa autor-
skie mają różne firmy produkujące oprogramo-
wanie i ich instalacja sprawia, że narażamy się
na problemy w razie kontroli legalności opro-
gramowania, nie mówiąc już o tym, że z etycz-
nego punktu widzenia jest to działanie wątpli-
we. Nie ma takiej potrzeby! SÄ… legalne kodeki,
więc można ich używać i spać spokojnie.
Odtwarzanie płyt CD Audio
Odtwarzanie muzycznych płyt CD Audio jest
równie banalne, jak odtwarzanie płyt DVD.
Wkładamy płytę CD do napędu i pojawia się
Rysunek 2. Menu główne płyty DVD
okienko powiadomienia o włożonej płycie.
Wybieramy opcjÄ™ Odtwarzaj i uruchomiony
zostanie program do odtwarzania płyt CD. Je-
śli mamy połączenie z Internetem, program au-
tomatycznie spróbuje rozpoznać płytę CD i po-
brać informacje o nazwach utworów. Jeśli w
internetowej bazie płyt CD jest kilka wpisów
Rysunek 1. Okno powiadomienia o włożeniu
płyty DVD Rysunek 3. Ustawienia odtwarzania DVD w programie Kaffeine
www.lpmagazine.org 21
Dla poczÄ…tkujÄ…cych
Multimedia dla początkujących użytkowników
Zgrywanie płyt CD
Audio do plików mp3
Oczywiście, żeby mieć co odtwarzać w progra-
mie Amarok, przydałoby się stworzyć kolekcję
naszej muzyki. Chyba nikogo już nie zdziwi,
że nie musimy w tym celu uruchamiać konsoli?
Wkładamy płytę CD i w okienku powiadomie-
nia o znalezieniu płyty, które się pojawi, wybie-
ramy opcję Odzyskaj i przekoduj ścieżki audio.
Uruchomi siÄ™ program do kodowania muzyki.
Jeśli mamy połączenie z Internetem, naciskamy
przycisk Szukaj danych w CDDB znajdujÄ…cy siÄ™
w lewym górnym rogu i, podobnie jak w odtwa-
rzaczu płyt CD Audio, przy utworach pojawią się
nazwy. Zaznaczamy utwory, które chcemy za-
kodować do plików mp3 i naciskamy przycisk
Zgrywaj zaznaczenie, wybierajÄ…c program kodu-
jący Lame, który koduje pliki do formatu mp3.
Jak widać mamy do wyboru również inne forma-
ty  OGG, WAV czy bezstratny format FLAC. Po
Rysunek 4. Menu kontekstowe DVD w programie Kaffeine
rozpoczęciu zgrywania możemy sprawdzić po-
Załóżmy, że mamy kolekcję plików mp3 To wszystko są miłe dodatki, ale oczywi- stęp zgrywania i kodowania w zakładce Zada-
(czy też podobnych, np. ogg),  kilka katalo- ście odtwarzacz powinien przede wszystkim po- nia. Po zakończeniu procesu mamy gotowe pli-
gów z albumami i pliki z listami utworów (w zwalać nam odtwarzać muzykę. Amarok pozwa- ki w formacie mp3. Program kodujący dodał na-
popularnym formacie .m3u). Wszystko umiesz- la nam przeglądać kolekcję z podziałem na wy- wet znaczniki do plików mp3 z nazwą wykonaw-
czone zostało w katalogu Muzyka na pulpicie, konawców i albumy, filtrować nazwy w celu wy- cy, tytułem utworu, rokiem wydania i gatunkiem.
w którym domyślnie trzymana jest muzyka w szukiwania i oczywiście dodawać pliki do listy Pliki są umieszczane przez program kodujący w
systemie Olá! DziÄ™ki temu pliki te zostanÄ… au- odtwarzania poprzez przeciÄ…gniÄ™cie ich z kolek- katalogu mp3/Nazwa wykonawcy/Nazwa albu-
tomatycznie zauważone przez program odtwa- cji. Posiada również rozbudowaną obsługę list mu, wystarczy przenieść je do katalogu Muzyka
rzacza i dodane do kolekcji. Gdyby pliki były  oprócz obsługi list zdefiniowanych przez nas i uruchomić odtwarzacz Amarok, żeby móc cie-
w innymi miejscu, byłoby tylko trochę trudniej, (Amarok automatycznie wczytuje listy .m3u, któ- szyć się swoim nowym albumem.
bo musielibyśmy dodać ten katalog do kolek- re znajdzie) mamy dostęp do dynamicznie two-
cji. Ale załóżmy, że jesteśmy leniwi i korzysta- rzonych list na podstawie zawartości kolekcji, np. Podsumowanie
my z udogodnień. Klikamy podwójnie na któ- ulubione utwory, najnowsze, sugerowane itp. Mam nadzieję, że po lekturze tego artyku-
rymkolwiek pliku z muzyką i uruchamia się Amarok pozwala również w łatwy sposób łu nabrali Państwo przekonania, że w Linuk-
odtwarzacz muzyki Amarok. Okno odtwarza- zmieniać opisujące utwór znaczniki w plikach sie da się używać multimediów. Jeśli system
cza Amarok składa się z listy utworów (po pra- mp3 czy ogg. Wystarczy kliknąć na tytule na jest odpowiednio przygotowany, jest to nawet
wej), panelu bocznego wyświetlającego różne liście odtwarzania, tak jakbyśmy zmieniali na- prostsze niż w Windows, bo mamy domyśl-
informacje (po lewej) i przycisków sterujących zwę pliku, albo jeśli potrzebujemy bardziej za- nie zainstalowane wszystkie kodeki i nie trze-
odtwarzaniem (na dole). Jak widać, domyśl- awansowanych opcji możemy otworzyć me- ba ich instalować ręcznie. Możliwości progra-
nie Amarok pokazuje nam w panelu bocznym nu kontekstowym edycję znacznika i zmienić mów też w zupełności wystarczają do zaspoko-
informacje o bieżącym utworze, innych albu- wszystkie pola. Amarok może nawet spróbo- jenia potrzeb normalnego użytkownika. W ko-
mach tego wykonawcy i ulubionych utworach wać wypełnić za nas pola z pomocą serwisu lejnej części zajmiemy się bardziej zaawanso-
wykonawcy. Oczywiście cała ta wiedza jest ze- MusicBrainz, rozpoznającego utwory po cha- wanymi multimediami  np. nagrywaniem płyt
brana na podstawie naszej kolekcji muzyki i te- rakterystycznych cechach. CD Audio czy robieniem kopii zapasowej pły-
go, w jaki sposób używamy odtwarzacza, na Na opis programu Amarok możnaby po- ty DVD w pliku AVI. I, jak zwykle, bez używa-
przykład jak często odtwarzaliśmy dany utwór. święcić cały artykuł albo i kilka, tyle ma funk- nia konsoli.
Panel boczny może podawać nam również in- cji; ale mam nadzieję, że przekonaliście się, że
ne przydatne informacje: informacje o całej ko- Amarok w niczym nie ustępuje komercyjnym
lekcji, słowa piosenki czy informacje o wyko- programom i będziecie mogli słuchać swojej
O autorze
nawcy z Wikipedii. muzyki do woli.
Autor jest wieloletnim użytkownikiem i pro-
pagatorem Linuksa Obecnie doktoryzu-
je się z dziedziny systemów operacyjnych
W Sieci
na Uniwersytecie Warszawskim i jest pre-
" Strona systemu Olá!  http://ola-os.com zesem firmy SSG Systems zajmujÄ…cej siÄ™
" Strona programu Kaffeine  http://kaffeine.kde.org/ rozwojem systemu Olá!
" Strona programu Amarok  http://amarok.kde.org/ Kontakt z autorem: [e-mail]
22 luty 2008