Lustro
Od początku swych dziejów ludzkość używała zwierciadła naturalnego, czyli tafli wody.
Póz
niejsze były wykonywane z polerowanych kamieni a następnie polerowanych metali,
takich jak miedz
lub brąz. Dopiero w XIII wieku w Europie, pojawiają się pierwsze
zwierciadła szklane.
W celu ich wytworzenia na jedną stronę tafli szlifowanego szkła kładziono cienką folię
cynową, a następnie zalewano ją rtęcią, Powstający amalgamat cyny świetnie przylegał
do szkła. Gdy patrzymy obecnie na takie zwierciadło od strony szkła,lustrzana metaliczna
warstewka ma odcień szarawy, charakterystyczny dla cyny.
Przez wiele następnych lat, bo aż do połowy XIX wieku, udoskonalono jakość i
powiększano rozmiary tafli szkła na lustra, ale sposób ich wytwarzania pozostał
niezmieniony. Dopiero znany chemik niemiecki Justus Liebig w 1855 roku odkrył, że z
amoniakalnych roztworów soli srebra poprzez redukcję cukrem można osadzić na szkle
lśniące, zwierciadlane warstewki srebra. Podobno przypadkowo posrebrzył wnętrze
probówki. Od tego odkrycia cały świat przeszedł na produkcję luster srebrnych. Są o
wiele tańsze i łatwiejsze w produkcji, ale też i znacznie mniej trwałe.
Poniżej podana jest procentowość odbicia promieni świetlnych przez wszystkie znane
rodzaje luster:
ok.30
kamienne
%
ok.40
%
metalowe
szklane z amalgamatem ok.70
cyny %
szklane napylane ok.90
aluminium %
Oprócz zwierciadła płaskiego, które daje odbicie nie zniekształcone, stosowane są czasem
zwierciadła wklęsłe, które mają zagłębienie do wewnątrz (jak środek łyżeczki). Odbite od
zwierciadła wklęsłego promienie skupiają się w jednym punkcie, zwanym ogniskiem, a
następnie rozbiegają się tworząc powiększony obraz przedmiotu. Wykorzystuje się je
zamiast soczewek w teleskopie zwierciadłowym, zwanym też reflektorem, ponieważ dają
wyraz
niejszy obraz.
Z kolei zwierciadła wypukłe (wygięte jak wierzch łyżeczki), rozpraszają promienie światła,
dając obraz pomniejszony - taką właściwość mają np. lusterka w samochodzie.
Jedynie człowiek, niektóre małpy człekokształtne (np. szympansy), oraz delfiny
posiadają zdolność rozpoznawania siebie w odbiciu lustrzanym. Koty,
papugi, psy i inne zwierzęta, widząc własne odbicie w lustrze, traktują
je przeważnie jak innego przedstawiciela własnego gatunku i reagują
chęcią do zabawy lub agresją.
Za miesięcznikiem Młody Technik