Dolny Śląsk ogólna charakterystyka (z raportu o stanie środowiska 2000)


l l l l l .
OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA WOJEWÓDZTWA DOLNORLĄSKIEGO
Na częSć górską Dolnego Rląska składają się leżą-
Dolny Rląsk  położenie i ogólna
ce na południe od Sudeckiego Uskoku Brzeżnego Su-
charakterystyka
dety. Pewne elementy rzexby górskiej nosi też leżące
Województwo dolnoSląskie leży w południowo-
na północ od niego Przedgórze Sudeckie, będące
-zachodniej częSci Polski. Jego powierzchnia wynosi
obszarem przejSciowym między niżową a górską czę-
19948 km2, co stanowi 6,4% powierzchni całego kra-
Scią regionu. Sudety można podzielić na trzy podsta-
ju. Stolicą województwa jest Wrocław, będący jedno-
wowe częSci: Sudety Zachodnie, Rrodkowe i Wschod-
czeSnie czwartym co do wielkoSci miastem Polski.
nie. W odróżnieniu od fałdowych Karpat rzexba Sude-
W 2000 r. województwo liczyło 2,985 mln mieszkań-
tów ma charakter zrębowy. Oznacza to, że o jej rozwo-
ców. Województwo podzielone jest na 26 powiatów
ju zadecydowała tektonika zrębowa z siecią uskoków,
i 4 miasta na prawach powiatów, a zarazem na 169
które podzieliły górotwór na szereg bloków tektonicz-
gmin. Województwo graniczy od północy z wojewódz-
nych, które w różnym stopniu uległy wypiętrzeniu.
twami lubuskim i wielkopolskim, zaS od wschodu
Widocznym efektem takiego procesu jest charaktery-
z opolskim. Południową i zachodnią częSć granicy
styczna dla Sudetów budowa: strome stoki poszczegól-
Dolnego Rląska stanowi granica państwa, która prze-
nych pasm górskich, niemal płaskie wierzchowiny
biega wzdłuż Sudetów (z Republiką Czeską) i Nysy
i głęboko wcięte doliny rzeczne w strefach przykrawę-
Łużyckiej (z Republiką Federalną Niemiec).
dziowych.
W skład województwa wchodzą następujące krainy
W Sudetach można spotkać wiele ciekawych skał
historyczne: Dolny Rląsk, Ziemia Kłodzka i Wschod-
i minerałów. Pochodzą one z różnych okresów geolo-
nie Łużyce.
gicznych. Przykładowo Góry Sowie zbudowane są
z najstarszych w Polsce prekambryjskich gnejsów,
Budowa geologiczna i rzexba terenu
a niedaleko od nich spotkać można stosunkowo młode
Dolny Rląsk można podzielić na dwie zasadnicze
piaskowce, czy pozostałoSci kominów wulkanicznych
częSci: niżową - północną i górską - południową.
(neki). Taka różnorodnoSć wieku i pochodzenia skał
Bardzo wyraxną granicę tych obszarów wyznacza
skutkuje bardzo urozmaiconą rzexbą terenu, która
ciągnący się przez niemal całe województwo Sudecki
niemal w całych Sudetach powstała w okresie trzecio-
Uskok Brzeżny. Jest on największym i najwyraxniej
rzędu, czyli około 2 miliony lat temu. W czasie tworze-
zaznaczonym uskokiem tektonicznym w Polsce, a pro-
nia się głównych zrębów rzexby Sudetów na ich tere-
wadzone badania wykazują, że jest wciąż aktywny
nie panował klimat tropikalny lub subtropikalny i dla-
sejsmiczne.
tego możemy tu spotkać relikty osadów i form charak-
Teren na północ od Sudeckiego Uskoku Brzeżnego
terystycznych dla terenów okołorównikowych.
jest w większoSci równinny lub lekko falisty. Do wy-
jątków należą masywy Przedgórza Sudeckiego Klimat
i Wzgórza Trzebnickie. Teren Rląska Niżowego może-
Pod względem klimatycznym Dolny Rląsk dzieli
my podzielić na: Obniżenie Milicko-Głogowskie, Wał
się podobnie jak morfologicznie. Północna częSć
Trzebnicki, Nizinę Rląsko-Łużycką i Nizinę Rląską.
regionu znajduje się na pograniczu charakterystycz-
Niż Rląski leży na dwóch podstawowych jednostkach
nych dla strefy umiarkowanej klimatów oceanicznego
geologicznych: Bloku Przedsudeckim i Monoklinie
i kontynentalnego, a południe jest pod wpływem astre-
Przedsudeckiej. W zachodniej częSci bloku przedsu-
fowego klimatu górskiego.
deckiego leży tzw. Niecka Północnosudecka wypełnio-
Niżowa częSć Dolnego Rląska należy do najcieplej-
na piaskowcami identycznymi z występującymi w Gó-
szych obszarów na terenie Polski. Rrednia roczna tem-
rach Stołowych. Monoklina Przedsudecka zbudowana
peratura wynosi około 8C, podczas gdy na północy
jest ze skał osadowych wieku paleozoicznego i całko-
kraju jest ona przeciętnie o 2C niższa. Przeważające
wicie jest przykryta luxnymi osadami kenozoicznymi.
wiatry z kierunków zachodnich i północno-zachodnich
Główne cechy rzexby tej częSci województwa ukształ-
powodują, że obszar województwa przeważnie znajdu-
towane zostały w trakcie pobytu na tym obszarze lądo-
je się pod wpływem klimatu oceanicznego, który cha-
lodu podczas zlodowacenia południowo- i Srodkowo-
rakteryzuje się niewielką roczną amplitudą temperatur,
polskiego oraz przez procesy zacierające rzexbę polo-
łagodnymi zimami i doSć dużymi opadami z maksi-
dowcową po ustąpieniu ostatniego zlodowacenia.
mum w okresie letnim.
Rzexba ta ma charakter staroglacjalny i nie różni się
Rrednie roczne sumy opadów kształtują się pomię-
w znaczącym stopniu od ukształtowania innych obsza-
dzy 500 a 600 mm i należą do wyższych w niżowej
rów niżowych w południowej Polsce. Nie występują tu
częSci kraju. Czas zalegania pokrywy Snieżnej wynosi
na powierzchni powszechne w górach lite skały, lecz
zaledwie do 60 dni. Taki stan rzeczy jest bardzo ko-
utwory piaszczyste, gliniaste i pyłowe. Dobrze rozwi-
rzystny dla roSlinnoSci, której okres wegetacyjny trwa
nięta jest tutaj sieć rzeczna, ale niemal brak jezior.
do 220 dni i jest najdłuższy w kraju.
Nizinna częSć województwa pokryta jest w głównej
mierze terenami rolniczymi i lasami.
l l l
l l l l l .
Rys. 1. Przebieg opa-
dów i temperatur w wybra-
nych stacjach na terenie
Dolnego Rląska w 2000 r.
(dane IMGW)
*) linia ciągła oznacza temperaturę, zaS słupki miesięczną sumę opadów
W odróżnieniu od nizinnej częSci województwa gó- z województwa opolskiego i odpływa do lubuskiego.
ry charakteryzują się jednym z najostrzejszych klima- Najważniejszymi jej dopływami na terenie wojewódz-
tów w Polsce (za wyjątkiem kotlin Sródgórskich). twa są: Nysa Kłodzka, Oława, Rlęza, Widawa,
W górnych partiach Sudetów praktycznie nigdy nie wy- Bystrzyca, Kaczawa, Barycz, Bóbr i Nysa Łużycka.
stępuje lato, a okres zalegania pokrywy Snieżnej wyno- Innymi dużymi rzekami regionu są: Czarna Woda,
si od 80 do 120 dni w roku. Opady w tej częSci woje- Szprotawa, Nysa Szalona, Kwisa i Orla. Wszystkie te
wództwa są o wiele wyższe niż na nizinach i wynoszą rzeki należą do zlewiska Morza Bałtyckiego.
od 700 do 1300 mm rocznie. Klimat górski zaostrza się Lewostronne dopływy Odry mają w większoSci
wraz ze wzrostem wysokoSci nad poziomem morza. Na charakter rzek górskich i odprowadzają one największą
terenie Sudetów Zachodnich dominujące kierunki wia- częSć wód z terenu województwa. W praktyce oznacza
tru są zgodne z resztą województwa, tzn. zachodnie. to, że ich przepływy największe są w okresie występo-
Jednak w Sudetach Rrodkowych i wschodnich większy wania maksymalnych opadów (lipiec  sierpień) oraz
udział ma kierunek południowy. Ciekawym zjawiskiem póxną wiosną, kiedy w górach topnieje Snieg. Prawo-
są występujące w Sudetach i na ich przedpolu wiatry stronne dopływy Odry są rzekami nizinnymi. Tego ty-
fenowe. Niosą one suche i ciepłe masy powietrza, osią- pu cieki nie mają wyraxnego maksimum rocznych
gając w górach duże prędkoSci i swym zasięgiem od- przepływów. Odpływy ze zlewni tych rzek są kilka,
działując na znaczącą częSć Niziny Rląskiej. W okresie a czasem nawet kilkunastokrotnie mniejsze niż z tere-
występowania fenu można zaobserwować wyraxny nów znajdujących się po lewej stronie Odry.
wzrost temperatury przy jednoczesnym silnym suchym Województwo dolnoSląskie należy do ubogich
wietrze z południa. Feny często są bezpoSrednią przy- w zbiorniki wodne. Niemal nie występują tu naturalne
czyną gwałtownego topnienia Sniegu. jeziora, a większoSć wód powierzchniowych to sztucz-
ne zbiorniki retencyjne lub stawy hodowlane. Naj-
Zasoby wód powierzchniowych, sieć
większe nagromadzenie stawów znajduje się w dolinie
rzeczna
Baryczy na terenie powiatów milickiego i trzebnickie-
go. Sieć zbiorników retencyjnych jest na Dolnym Rlą-
Sieć rzeczna Dolnego Rląska jest zasilana z teryto-
sku dobrze rozwinięta, przy czym dominują małe gór-
riów trzech państw  Polski, Republiki Czeskiej
skie obiekty. W większoSci mają one przeznaczenie
i Republiki Federalnej Niemiec. Przez teren woje-
przeciwpowodziowe i energetyczne, częSć z nich ma
wództwa przebiega wododział kontynentalny oddzie-
także charakter rezerwuarów wody pitnej dla pobli-
lający zlewiska mórz Bałtyckiego i Północnego od
skich miast.
Czarnego. Na Trójmorskim Wierchu w powiecie
kłodzkim stykają się wododziały tych trzech mórz.
Wody podziemne
Województwo dolnoSląskie jest jedynym w Polsce,
gdzie występuje taka sytuacja. Należy jednak pamię- W profilu hydrogeologicznym województwa dol-
tać, że większoSć jego obszaru należy do zlewiska Mo- noSląskiego występują piętra wodonoSne w utworach
rza Bałtyckiego. czwartorzędu, trzeciorzędu, kredy, triasu, permu, kar-
Główną rzeką a zarazem osią regionu jest Odra, bonu oraz w paleozoicznych skałach krystalicznych.
której długoSć w obrębie województwa wynosi Ze względu na bardzo urozmaiconą budowę geolo-
215 km. Rzeka ta dopływa na teren Dolnego Rląska giczną oraz zróżnicowanie litologiczne poszczegól-
l l l
l l l l l .
nych kompleksów stratygraficznych wody podziemne nych obejmuje masywy Strzelina, Sobótki, częSci Gór
znajdują się w różnych oSrodkach i są w różnych stop- Sowich i Strzegomia oraz niewielkie obszary z płytko
niach wykorzystywane. występującymi skałami krystalicznymi pod cienką
Piętro wodonoSne czwartorzędu stanowi główny pokrywą czwartorzędu.
i najbardziej rozpowszechniony zbiornik wód pod-
Gleby
ziemnych południowo-zachodniej Polski.
Można wyróżnić trzy rodzaje występowania wodono-
Na terenie Dolnego Rląska występują gleby o zróż-
Snego czwartorzędu:
nicowanym pochodzeniu i charakterze. Dominują gle-
poziomy wodonoSne w dolinach kopalnych,
by autogeniczne, czyli tworzące się pod wpływem kil-
poziomy wodonoSne związane z dolinami rzecz- ku czynników (takich jak klimat, skała macierzysta,
nymi,
czy też stosunki hydrologiczne), bez wyraxnej domina-
poziomy wodonoSne w obrębie utworów wodno- cji któregokolwiek z nich. WSród tych gleb najwięcej
lodowcowych o charakterze pokrywowym i mię-
jest brunatnych właSciwych, brunatnych kwaSnych
dzymorenowym.
i płowych. Na obszarze Sudetów powszechne są
W przeważającej częSci tego obszaru stwierdzono
ponadto słabo wykształcone litogeniczne gleby
w utworach czwartorzędowych tylko jeden poziom
górskie. Swój charakter zawdzięczają głównie skale
wodonoSny o charakterze użytkowym. Warstwy wodo-
macierzystej. Na północy i wschodzie obszarów nizin-
noSne zasilane są na ogół przez infiltrację wód opado-
nych województwa można spotkać gleby tworzące się
wych. Ma to szczególnie miejsce w przypadku wód
pod znacznym wpływem wód gruntowych bądx opa-
w dolinach rzecznych oraz na obszarach wysoczyzno-
dowych  semihydrogeniczne i hydrogeniczne. W do-
wych. Spotyka się również zasilanie poprzez dopływy
linach rzek powszechne są mady rzeczne należące do
z podłoża wspomnianych powyżej struktur kopalnych.
gleb napływowych. Na terenie Dolnego Rląska wystę-
Piętro wodonoSne trzeciorzędu w regionie sudec-
pują też gleby antropogeniczne, których powstanie
kim tworzą głównie osady miocenu oraz w mniejszym
związane jest z działalnoScią człowieka. Występowa-
stopniu pliocenu. Rozpoznanie tego piętra jest dosyć
nie ich należy łączyć głównie z terenami miejskimi.
nierównomierne. Duża jest również zmiennoSć facjal-
Sudeckie gleby litogeniczne są SciSle zależne od bu-
na utworów trzeciorzędowych, która powoduje, że
dowy geologicznej. Występują one w wyższych partiach
piaszczyste i żwirowe horyzonty wodonoSne mają cha-
gór raz na stromych stokach. W Sudetach mamy stosun-
rakter nieciągły. Występowania tego piętra jest ograni-
kowo mało skał węglanowych, więc olbrzymia więk-
czone do zachodniej i północno-zachodniej częSci ob-
szoSć sudeckich gleb litogenicznych należy do bezwę-
szaru sudeckiego. W regionie wrocławskim piętro wo-
glanowych o różnym stopniu wykształcenia. Gdzienie-
donoSne trzeciorzędu, które stanowią utwory miocenu
gdzie jedynie można spotkać wapienne rędziny.
jest trudne do rozpoznania wskutek dużej zmiennoSci
WSród pokrywających największą częSć woje-
facjalnej. Litologicznie są to osady piaszczyste, rza-
wództwa gleb autogenicznych, możemy wyróżnić
dziej żwirowe. Warstwy wodonoSne mają charakter so-
pewną strefowoSć występowania: o ile generalnie na
czew o zróżnicowanej miąższoSci i rozciągłoSci w ob-
terenie województwa dominują gleby brunatnoziemne,
rębie dominującego kompleksu ilastego. W południo-
to w jego północnej częSci znaczny udział mają gleby
wej częSci regionu wielkopolskiego wodonoSnoSć trze-
bielicoziemne. Wiąże się to z większą przepuszczalno-
ciorzędu jest słabo rozpoznana. Poziomy wodonoSne
Scią podłoża, które w znacznej mierze budują utwory
występują tutaj w utworach mioceńskich i lokalnie oli-
piaszczyste. Składniki organiczne ulegają wypłukiwa-
goceńskich.
niu w głąb profilu i pozostaje gleba o charakterystycz-
Piętro wodonoSne kredy w regionie sudeckim wy-
nym jasnym zabarwieniu. Gleby bielicowe można spo-
stępuje w obrębie depresji północnosudeckiej i Sródsu-
tkać głównie na terenach leSnych.
deckiej. Wody tego poziomu są często głównym i za-
Do gleb hydrogenicznych występujących na terenie
razem pierwszym poziomem wodonoSnym.
Dolnego Rląska możemy zaliczyć gleby bagienne i po-
Piętra wodonoSne triasu i permu występują w ob-
bagienne. Występują one zarówno na terenach nizin-
rębie depresji północnosudeckiej i Sródsudeckiej.
nych jak i górskich w miejscach, gdzie występuje lo-
W regionie wrocławskim praktyczne znaczenie ma tyl-
kalne przesycenie gruntu wilgocią. Sytuacja taka ma
ko poziom wodonoSny wapienia muszlowego.
miejsce głównie na obszarach bagiennych w północnej
Piętro wodonoSne karbonu ogranicza się do regio-
częSci województwa, oraz na torfowiskach leżących
nu sudeckiego a konkretnie do obszaru depresji Sródsu-
i na niżu i w górach.
deckiej.
Gleby semihydrogeniczne wykształciły się przy
Piętro wodonoSne w skałach krystalicznych. W re-
znacznym wpływie wód opadowych. Zaliczyć do nich
gionie sudeckim rozpoznanie hydrogeologiczne skał
możemy czarne ziemie oraz gleby zabagnione. Wystę-
krystalicznych jest bardzo słabe. Występuje tam po-
pują one głównie na terenach nizinnych o niezbyt gę-
ziom wód w spękanych i szczelinowych utworach kry-
stej sieci rzecznej. Najżyxniejszymi glebami na terenie
stalicznych oraz zasilający je okresowo przypo-
województwa są czarne ziemie, występujące na połu-
wierzchniowy poziom rumoszowy. W regionie wro-
dnie od Wrocławia. Gleby zabagnione można spotkać
cławskim piętro wodonoSne w obrębie skał krystalicz-
na terenie niemal całego województwa.
l l l
l l l l l .
ców naturalnych. Największe obecnie kopalnie i ich
Gospodarka regionu
zespoły na Dolnym Rląsku znajdują się na terenie
Dolny Rląsk należy do najlepiej i jednoczeSnie naj-
Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego
wczeSniej uprzemysłowionych regionów Polski.
(LGOM), oraz w tzw. worku żytawskim, gdzie wydo-
Pierwszy gwałtowny rozwój gospodarczy na Dolnym
bywa się węgiel brunatny. Te dwa oSrodki skupiają
Rląsku rozpoczął się w Sredniowieczu, kiedy to rozwi-
wokół siebie przemysł przetwórczy kopalin. Na terenie
nęło się rolnictwo. Obok rolnictwa funkcjonowała go-
LGOM jest to hutnictwo i przetwórstwo miedzi, nato-
spodarka leSna i przetwórcza, a na terenie Sudetów
miast pokłady węgla wykorzystywane są w dużej elek-
również górnictwo węgla, rud metali oraz kamieni
trowni Turów. Kolejną dużą gałęzią górnictwa jest wy-
szlachetnych i ozdobnych. Poza górnictwem najważ-
dobycie skał budowlanych. Na terenie Przedgórza Su-
niejszą gałęzią gospodarki było wówczas tkactwo.
deckiego znajduje się kilka kamieniołomów granitu,
Oprócz wymienionych należy wspomnieć jeszcze
a największy z nich  w Strzelinie należy do europej-
o szklarstwie, hutnictwie oraz produkcji ceramiki. Na
skiej czołówki. W Sudetach wydobywa się ponadto
Nizinie Rląskiej założono wtedy duże stawy rybne,
marmur, piaskowce, bazalt i inne skały. Na obszarze
które są wykorzystywane do dziS. Tranzytowe położe-
nizinnym i lokalnie w górach prowadzi się wydobycie
nie regionu stymulowało również rozwój handlu.
piasków, żwirów i glinek ceramicznych. Kolejnym ro-
W XVIII wieku, nastąpił kolejny gwałtowny wzrost
dzajem górnictwa jest wydobycie kamieni szlachet-
gospodarczy i częSć z dotychczasowych gałęzi gospo-
nych i ozdobnych. Można się z nim spotkać niemal
darki nabrał charakteru przemysłowego. W XIX wieku
w całych Sudetach i na Przedgórzu Sudeckim.
nastąpił znaczny rozwój sieci komunikacyjnej i dzięki
Niemal wszystkie pozostałe gałęzie przemysłu wy-
temu wzrosła pozycja Dolnego Rląska. Rozwój sieci
stępują na terenie całego obszaru województwa przy
komunikacyjnej pozytywnie wpłynął również na roz-
czym największe jego nagromadzenie zaobserwować
wój turystyki i wypoczynku. W tym okresie powstało
można w dużych miastach i w pobliżu szlaków komu-
i rozwinęło się wiele znanych w całej Europie miast
nikacyjnych. Największymi oSrodkami przemysłowy-
zdrojowych. W okresie powojennym w całej Polsce
mi województwa są: Wrocław i Legnica.
stosowana była gospodarka centralna. Powstawały za-
kłady pracy nie mające ekonomicznego uzasadnienia,
Transport
a niektóre gałęzie przemysłu mimo ponoszenia przez
Sieć komunikacyjną Dolnego Rląska możemy po-
nie strat finansowych utrzymywano przy życiu. Wła-
dzielić na dwie zasadnicze częSci  tranzytową i lokal-
dze koncentrowały się głównie na rozwoju przemysłu
ną. Sieć lokalna jest stosunkowo dobrze rozwinięta.
wydobywczego i ciężkiego, niemal całkowicie zanie-
Wiąże się to z gęstym zaludnieniem i stosunkowo do-
dbując inne gałęzie gospodarki. Jedną z największych
godnymi warunkami naturalnymi. Sieć o zasięgu po-
inwestycji gospodarczych tego okresu na Dolnym Rlą-
nadregionalnym nie jest obecnie zbyt rozwinięta, lecz
sku było powstanie zagłębia wydobywczego w rejonie
na najbliższe lata planuje się jej znaczny rozwój.
legnicko-głogowskim. Wiązało się ono z odkryciem
WSród projektowanych szlaków komunikacyjnych są
bogatych złóż miedzi. Drugą wielką inwestycją było
nie tylko nowe autostrady i linie kolejowe, ale również
powstanie kopalni węgla brunatnego i dużej elektrow-
dostosowanie koryta Odry do potrzeb transportu i re-
ni w Turoszowie. Po roku 1989, w wyniku zmian poli-
kreacji. Pozwoli to na zwiększenie rangi tej należącej
tycznych w kraju, ponownie zaczęła funkcjonować go-
do największych na naszym kontynencie rzeki, uru-
spodarka wolnorynkowa. Łatwa dostępnoSć tanich to-
chomienie jednego z najtańszych Srodków transportu
warów zza granicy, zmniejszenie zapotrzebowania na
w regionie i połączenie jej systemem Sródlądowych
produkty rolnicze czy rachunek ekonomiczny wymusi-
kanałów z europejskimi szlakami wodnymi.
ły upadek szeregu zakładów. Z tego powodu niektóre
Najważniejszym szlakiem tranzytowym Dolnego
rejony niemal całkowicie musiały zmienić swój profil
Rląska jest niewątpliwie autostrada A4 będąca częScią
gospodarczy.
europejskiego korytarza łączącego Niemcy z Ukrainą.
Obecnie gospodarka Dolnego Rląska nie ma domi-
Pozostałe duże szlaki komunikacyjne regionu łączą
nującej gałęzi. Równolegle rozwija się rolnictwo, gór-
Republikę Czeską ze Szczecinem (projektowana trasa
nictwo, różne gałęzie przemysłu i usługi.
A3), Gdańskiem (droga krajowa 5) i z Warszawą (pro-
Tereny rolnicze dominują na Nizinie Rląskiej. Wią-
jektowana autostrada A8). Ostatnim ważnym projek-
że się to ze sprzyjającym klimatem i dobrymi glebami.
tem jest droga A12 łącząca Drezno z trasą A4. Central-
Główne uprawy regionu to pszenica, rzepak, buraki
nym węzłem sieci kolejowej jest dla Dolnego Rląska
cukrowe i ziemniaki. WSród zwierząt hodowlanych
Wrocław. Wychodzą stąd ważne linie w kierunku War-
najpopularniejsze są bydło, trzoda chlewna, drób i ry-
szawy, Krakowa i dalej Kijowa, Poznania, Pragi, Ber-
by. Wraz z rolnictwem i hodowlą na obszarze woje-
lina i Drezna. Linie te są częSciami większych syste-
wództwa występuje przemysł spożywczy  młyny, cu-
mów komunikacyjnych wymienionych powyżej. Z in-
krownie, gorzelnie, mleczarnie, zakłady przetwórstwa
nych rodzajów transportu warto wymienić pasażerski
mięsnego, owcowo-warzywnego i inne.
ruch lotniczy w regionie obsługiwany przez wrocław-
Przemysł górniczy rozwija się obecnie zarówno
ski międzynarodowy port lotniczy na Strachowicach,
w nizinnej jak i górskiej częSci województwa. Jego lo-
oraz tracący na znaczeniu ruch wodny na Odrze.
kalizacja jest SciSle związana z występowaniem surow-
l l l


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Raport o stanie i zróżnicowaniach kultury miejskiej w Polsce
II Ogólna charakterystyka województwa zachodniopomorskiego
Publikacje » Ogólna charakterystyka kultur in vitro
Dolny Śląsk mapa atrakcji turystycznych
Ogólna charakterystyka stopów Mg Al Zn
CZEKAJ E TERRORYZM, ORGANIZACJE TERRORYSTYCZNE OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA
Ogólna charakterystyka osób z głębokim upośledzeniem umysłowym(1)
1 Ogolna charakterystyka maszyn technologicznych
OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA SZKODLIWYCH SUBSTANCJI CHEMICZNYCH PYŁY DEFINICJE
modrzynski r1c ogolna charakterystyka fitoklimatu i gleby[1]
! Dwudziestolecie międzywojenne ogolna charakterystyka
RAPORT O STANIE LAS W W POL

więcej podobnych podstron