Dziennik Ustaw Nr 127 9878 Poz. 1391
1391
ROZPORZŃDZENIE RADY MINISTRÓW
z dnia 3 lipca 2001 r.
w sprawie wymagał zasadniczych dla maszyn i elementów bezpieczełstwa podlegających ocenie zgodnoĘci,
warunków i trybu dokonywania oceny zgodnoĘci oraz sposobu oznakowania tych maszyn i elementów
bezpieczełstwa.
Na podstawie art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 28 kwiet- drogą powietrzną, siecią dróg lub siecią kolejową
nia 2000 r. o systemie oceny zgodnoĘci, akredytacji albo drogą wodną; wy"ączeniu nie podlegają po-
oraz zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 43, poz. 489 jazdy uŻywane przy eksploatacji z"óŻ mineralnych,
i z 2001 r. Nr 63, poz. 636) zarządza si�, co nast�puje:
10) statków morskich oraz p"ywających jednostek przy-
brzeŻnych wraz z ich wyposaŻeniem pok"adowym,
Rozdzia" 1
11) urządzeł transportu linowego, w tym kolei lino-
Przepisy ogólne
wych, linowo-terenowych i wyciągów, przeznaczo-
ż 1. Rozporządzenie okreĘla:
nych do transportu osób,
1) zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczełstwa
12) ciągników rolniczych i leĘnych,
i ochrony zdrowia dotyczące projektowania i wyko-
nywania maszyn i elementów bezpieczełstwa,
13) maszyn specjalnie zaprojektowanych i wykona-
nych do celów wojskowych i policyjnych,
2) procedury oceny zgodnoĘci,
14) dęwigów stale obs"ugujących okreĘlone poziomy
3) rodzaje maszyn i elementów bezpieczełstwa, dla
budynków i budowli, wyposaŻonych w kabin� po-
których jest wymagany udzia" jednostki notyfiko-
ruszającą si� mi�dzy sztywnymi prowadnicami na-
wanej, w trakcie przeprowadzania procedury oce-
chylonymi w stosunku do poziomu pod kątem
ny zgodnoĘci,
wi�kszym niŻ 15 stopni, przeznaczonych do prze-
4) wzór oznakowania CE.
wozu:
a) osób,
ż 2. 1. Przepisów rozporządzenia nie stosuje si� do:
b) osób i towarów,
1) maszyn, których jedynym ęród"em nap�du jest si"a
mi�Ęni ludzkich, z wyjątkiem maszyn uŻywanych
c) towarów, jeŻeli kabina jest dost�pna i wyposaŻo-
do podnoszenia i opuszczania "adunków,
na w elementy sterownicze znajdujące si� we-
wnątrz lub pozostające w zasi�gu uŻytkownika
2) urządzeł medycznych, które mają bezpoĘredni
przebywającego w kabinie,
kontakt z pacjentem,
15) Ęrodków do transportu osób, wykorzystujących po-
3) urządzeł specjalnych przeznaczonych do uŻytko-
jazdy szynowe poruszające si� po szynach i nap�-
wania na terenie weso"ych miasteczek lub parków
dzanych przez mechanizm z�batkowy,
rozrywki,
16) górniczych urządzeł wyciągowych,
4) kot"ów parowych, zbiorników, w tym zbiorników
ciĘnieniowych,
17) dęwigów teatralnych,
5) maszyn specjalnie zaprojektowanych lub przezna-
18) dęwigów budowlanych przeznaczonych do podno-
czonych do uŻytkowania do celów jądrowych, któ-
szenia osób lub osób i towarów.
re w przypadku uszkodzenia mogą spowodowa�
emisj� radioaktywną,
2. Przepisów rozporządzenia nie stosuje si� takŻe
do maszyn, dla których producent lub jego upowaŻnio-
6) ęróde" promieniowania jonizującego, stanowią-
ny przedstawiciel sporządzi deklaracj�, w której zade-
cych cz�� maszyny,
klaruje, Że są one przeznaczone do wbudowania w in-
ne maszyny lub do po"ączenia z innymi maszynami
7) broni palnej,
w celu utworzenia maszyn, do których b�dą mia"y za-
8) zbiorników do magazynowania i rurociągów do
stosowanie przepisy niniejszego rozporządzenia, z wy-
benzyny, oleju nap�dowego, innych cieczy palnych
"ączeniem maszyn przeznaczonych do wbudowania,
i substancji niebezpiecznych,
które mogą dzia"a� samodzielnie.
9) Ęrodków transportu pojazdów przeznaczonych
3. Deklaracja, o której mowa w ust. 2, powinna za-
wy"ącznie do transportu osób drogą powietrzną
wiera�:
lub siecią transportu drogowego, kolejowego lub
wodnego, a takŻe Ęrodków transportu w zakresie, 1) nazw� i adres producenta lub jego upowaŻnionego
w jakim są przeznaczone do przewozu towarów przedstawiciela,
Dziennik Ustaw Nr 127 9879 Poz. 1391
2) opis maszyny lub cz�Ęci maszyny, który moŻe by� transportowany przez maszyn� lub
towarzyszy� jej pieszo albo kierowa� nią zdalnie,
3) powo"anie zastosowanych przepisów, norm zhar-
w szczególnoĘci przy uŻyciu przewodów lub fal ra-
monizowanych, norm krajowych lub specyfikacji,
diowych,
4) nazw� i adres jednostki notyfikowanej, która doko-
6) strefie niebezpiecznej naleŻy przez to rozumie�
nuje oceny zgodnoĘci, o ile ocena taka by"a doko-
stref� w obr�bie lub wokó" maszyny, w której wy-
nywana,
st�puje zagroŻenie bezpieczełstwa lub zdrowia
osób,
5) imi� i nazwisko osoby upowaŻnionej do sk"adania
podpisu w imieniu producenta lub jego upowaŻ-
7) osobie naraŻonej naleŻy przez to rozumie� oso-
nionego przedstawiciela.
b� znajdującą si� w strefie niebezpiecznej,
4. Do deklaracji, o której mowa w ust. 2, naleŻy za- 8) zawiesiu naleŻy przez to rozumie� cz�Ęci lub wy-
"ączy� informacj�, Że maszyna nie powinna by� odda- posaŻenie nieprzymocowane do maszyny, umiesz-
wana do uŻytku aŻ do czasu, gdy maszyna, do której czone mi�dzy maszyną a "adunkiem lub na "adun-
b�dzie wbudowana, uzyska deklaracj� zgodnoĘci WE, ku, w celu jego przymocowania,
o której mowa w ż 117 ust. 2.
9) elementach zawiesi naleŻy przez to rozumie�
elementy pomocne przy wykonywaniu lub uŻywa-
ż 3. 1. Ilekro� w rozporządzeniu jest mowa o:
niu zawiesi ci�gnowych, takie jak: haki oczkowe,
1) maszynie naleŻy przez to rozumie�:
zaciski kab"ąkowe, pierĘcienie, Ęruby, Ęruby oczko-
we,
a) zespó" sprz�Żonych cz�Ęci lub elementów sk"a-
dowych, z których przynajmniej jeden jest ru-
10) "adunku prowadzonym naleŻy przez to rozumie�
chomy, wraz z odpowiednimi elementami uru-
"adunek, którego przenoszenie odbywa si� w ca"o-
chamiającymi, obwodami sterowania, zasilania,
Ęci wzd"uŻ sztywnych lub elastycznych prowadnic,
po"ączonych wspólnie w celu okreĘlonego za-
o po"oŻeniu ustalonym za pomocą sta"ych zamoco-
stosowania, w szczególnoĘci do przetwarzania,
wał,
obróbki, przemieszczania lub pakowania mate-
ria"ów, 11) wspó"czynniku bezpieczełstwa naleŻy przez to
rozumie� stosunek obciąŻenia gwarantowanego
b) zespó" maszyn, które w celu osiągni�cia wspól-
przez producenta, jakie element wyposaŻenia,
nego efektu kołcowego zosta"y zestawione i są
osprz�t lub maszyna są w stanie utrzyma�, do
sterowane w taki sposób, aby dzia"a"y jako zin-
udęwigu naniesionego na tym elemencie wyposa-
tegrowana ca"o�,
Żenia, osprz�cie lub maszynie,
c) wymienne wyposaŻenie modyfikujące funkcje
12) wspó"czynniku przeciąŻenia naleŻy przez to rozu-
maszyny, które jest wprowadzane do obrotu
mie� stosunek obciąŻenia uŻytego do przeprowa-
z przeznaczeniem do zamontowania przez ope-
dzenia prób statycznych i dynamicznych na ele-
ratora do maszyny lub szeregu róŻnych maszyn
mencie wyposaŻenia, osprz�cie lub maszynie do
albo do ciągnika, o ile wyposaŻenie to nie stano-
udęwigu naniesionego na tym elemencie wyposa-
wi cz�Ęci zamiennej lub narz�dzia,
Żenia, osprz�cie lub maszynie,
2) elemencie bezpieczełstwa naleŻy przez to rozu-
13) próbie statycznej naleŻy przez to rozumie� bada-
mie� element nieb�dący wymiennym wyposaŻe-
nie, podczas którego maszyna lub zawiesie są pod-
niem, który producent lub jego upowaŻniony
dawane kontroli, a nast�pnie dzia"aniu si"y odpo-
przedstawiciel wprowadza do obrotu oddzielnie,
wiadającej udęwigowi pomnoŻonemu przez odpo-
przeznaczony do realizacji funkcji bezpieczełstwa,
wiedni wspó"czynnik przeciąŻenia dla prób statycz-
którego uszkodzenie lub nieprawid"owe funkcjono-
nych i ponownie skontrolowane bezpoĘrednio po
wanie zagraŻa bezpieczełstwu lub zdrowiu osób
zdj�ciu obciąŻenia, w celu upewnienia si�, Że nie
naraŻonych,
nastąpi"o Żadne uszkodzenie,
3) normach zharmonizowanych naleŻy przez to ro-
14) próbie dynamicznej naleŻy przez to rozumie� ba-
zumie� normy europejskie ustanowione przez eu-
danie, podczas którego maszyna obciąŻona pracu-
ropejskie organizacje normalizacyjne na podsta-
je we wszystkich moŻliwych konfiguracjach pod
wie mandatu udzielonego przez Komisj� Europej-
obciąŻeniem odpowiadającym udęwigowi,
ską i opublikowane w Dzienniku Urz�dowym
z uwzgl�dnieniem dynamicznego zachowania si�
Wspólnot Europejskich,
maszyny, w celu sprawdzenia, czy maszyna i jej
element bezpieczełstwa funkcjonują w"aĘciwie,
4) operatorze naleŻy przez to rozumie� osob�, któ-
ra wykonuje czynnoĘci związane z zainstalowa-
15) Ęrodku przenoszenia naleŻy przez to rozumie�
niem, obs"ugiwaniem, regulowaniem, konserwo-
urządzenie, na którym umieszcza si� ludzi, w celu
waniem, czyszczeniem, naprawianiem lub trans-
ich podnoszenia, opuszczania lub przenoszenia.
portowaniem maszyny,
5) kierowcy naleŻy przez to rozumie� operatora od- 2. Ilekro� w przepisach rozdzia"ów 3 7 oraz
powiedzialnego za przemieszczanie si� maszyny, w ż 117, 122 i 123 jest mowa o maszynie naleŻy
Dziennik Ustaw Nr 127 9880 Poz. 1391
przez to rozumie� maszyn� lub element bezpieczeł- 3. JeŻeli ze wzgl�du na istniejący stan techniki spe"-
stwa. nienie celów okreĘlonych w zasadniczych wymaga-
niach moŻe by� niemoŻliwe, maszyna powinna by� za-
projektowana i wykonana w sposób zapewniający
ż 4. Do maszyn, które stwarzają przede wszystkim
spe"nienie tych celów.
zagroŻenia o charakterze elektrycznym, stosuje si�
przepisy wydane na podstawie art. 6 ust. 2 ustawy
4. Producent jest obowiązany oceni� zagroŻenia
z dnia 28 kwietnia 2000 r. o systemie oceny zgodnoĘci,
w celu zidentyfikowania wszystkich zagroŻeł odnoszą-
akredytacji oraz zmianie niektórych ustaw, dotyczące
cych si� do danej maszyny. Producent powinien zapro-
sprz�tu elektrycznego.
jektowa� i wykona� t� maszyn�, biorąc pod uwag� do-
konaną przez siebie ocen�.
ż 5. 1. Maszyny i elementy bezpieczełstwa, o któ-
rych mowa w rozporządzeniu, mogą by� wprowadza-
ż 9. 1. Maszyna powinna by� wykonana w taki spo-
ne do obrotu, jeŻeli przy prawid"owym zainstalowaniu
sób, aby nadawa"a si� do realizowania swojej funkcji
i konserwowaniu oraz uŻytkowaniu zgodnym z prze-
oraz mog"a by� regulowana i konserwowana nie po-
znaczeniem nie b�dą stwarza"y zagroŻenia dla bezpie-
wodując zagroŻenia dla osób wykonujących te czynno-
czełstwa i zdrowia osób oraz zwierząt domowych lub
Ęci w warunkach przewidzianych przez producenta.
mienia.
2. W celu przeciwdzia"ania zagroŻeniom, o których
2. Maszyny i elementy bezpieczełstwa powinny
mowa w ust. 1, powinny by� przedsi�wzi�te Ęrodki ma-
spe"nia� zasadnicze wymagania w zakresie bezpie-
jące na celu wyeliminowanie wszelkiego ryzyka wy-
czełstwa i ochrony zdrowia, okreĘlone w rozporządze-
padku, w przewidywanym okresie eksploatacji maszy-
niu.
ny, z jej montaŻem i demontaŻem w"ącznie, nawet
wówczas, gdy ryzyko wypadku moŻe powsta� w wyni-
ż 6. W przypadku gdy normy krajowe adaptujące
ku moŻliwych do przewidzenia sytuacji odbiegających
normy zharmonizowane zawierają jedno lub wi�cej za-
od normalnych.
sadniczych wymagał dotyczących bezpieczełstwa,
maszyna i element bezpieczełstwa wykonane zgodnie
3. Przy doborze najbardziej odpowiednich Ęrod-
z normami krajowymi b�dą, przez domniemanie, uwa-
ków, o których mowa w ust. 2, producent powinien sto-
Żane za spe"niające te wymagania.
sowa� nast�pujące zasady:
ż 7. 1. Dopuszcza si� moŻliwoĘ� prezentacji na tar-
1) projektowa� i wykonywa� maszyny bezpieczne,
gach, wystawach i innych pokazach maszyn i elemen-
przez wyeliminowanie lub zminimalizowanie za-
tów bezpieczełstwa, które nie spe"niają wymagał
groŻeł,
okreĘlonych w rozporządzeniu, jeŻeli na widocznym
oznaczeniu b�dzie podana informacja, Że maszyny
2) podejmowa� konieczne Ęrodki ochronne w stosun-
i elementy bezpieczełstwa są niezgodne z zasadniczy- ku do zagroŻeł, których nie moŻna wyeliminowa�,
mi wymaganiami i nie b�dą sprzedawane, dopóki pro-
3) informowa� uŻytkowników o istniejących zagroŻe-
ducent lub jego upowaŻniony przedstawiciel nie do-
niach, które nie zosta"y wyeliminowane mimo za-
prowadzi do ich zgodnoĘci z wymaganiami okreĘlony-
stosowania Ęrodków ochronnych, oraz wskazy-
mi w rozporządzeniu.
wa�, czy konieczne jest przeszkolenie w tym zakre-
sie i wyspecyfikowanie potrzeb stosowania Ęrod-
2. Podczas pokazów maszyn lub elementów, o któ-
ków ochrony indywidualnej.
rych mowa w ust. 1, powinny by� przedsi�wzi�te od-
powiednie Ęrodki bezpieczełstwa.
ż 10. 1. Podczas projektowania i wykonywania ma-
szyny oraz opracowywania instrukcji, o której mowa
Rozdzia" 2
w ż 51 ust. 1, producent powinien wzią� pod uwag� nie
tylko normalne uŻytkowanie maszyny, ale takŻe prze-
Zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczełstwa
widywa� zastosowania, których w sposób racjonalny
i ochrony zdrowia dotyczące projektowania oraz wy-
moŻna od tej maszyny oczekiwa�.
twarzania maszyn i elementów bezpieczełstwa
2. Maszyna powinna by� zaprojektowana w sposób
ż 8. 1. Zasadnicze wymagania w zakresie bezpie-
zapobiegający uŻytkowaniu odbiegającemu od jej nor-
czełstwa i ochrony zdrowia mają zastosowanie tylko
malnego uŻytkowania, jeŻeli takie uŻytkowanie wywo-
wówczas, gdy maszyna uŻytkowana w warunkach
"a"oby zagroŻenie. W przypadku gdy maszyna nie jest
przewidzianych przez producenta stwarza zagroŻenie
odpowiadające okreĘlonemu zasadniczemu wymaga- zaprojektowana w taki sposób, w instrukcji, o której
mowa w ż 51 ust. 1, naleŻy poinformowa� uŻytkowni-
niu, z wyjątkiem wymagał, o których mowa w ż 9 11,
ka o niedozwolonych sposobach jej uŻytkowania.
ż 49 54 i ż 58, które mają zastosowanie do wszystkich
maszyn, do których stosuje si� przepisy rozporządze-
3. Podczas projektowania i wykonywania maszyny
nia.
producent powinien uwzgl�dni� ograniczenia wynika-
2. Zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeł- jące z koniecznego lub przewidywanego stosowania
stwa i ochrony zdrowia, okreĘlone w rozporządzeniu, Ęrodków ochrony indywidualnej, w szczególnoĘci obu-
są obowiązujące, z zastrzeŻeniem ust. 3. wia, r�kawic. Niewygody, zm�czenie i napi�cie odczu-
Dziennik Ustaw Nr 127 9881 Poz. 1391
wane przez operatora podczas uŻytkowania maszyny 2) wyposaŻone w elementy do podnoszenia, w szcze-
powinny by� zredukowane do moŻliwego minimum, gólnoĘci uchwyty, oraz do bezpiecznego prze-
z uwzgl�dnieniem zasad ergonomii. mieszczania.
ż 11. Maszyn� naleŻy dostarcza� z podstawowym 4. W przypadku przemieszczania narz�dzi lub cz�Ęci
wyposaŻeniem specjalnym i osprz�tem umoŻliwiają- maszyn, nawet tych o niewielkiej masie, które mogą
cym jej regulacj�, konserwacj� i uŻytkowanie, bez
stwarza� zagroŻenie przez swoje w"aĘciwoĘci, takie jak
stwarzania zagroŻeł.
kszta"t, materia" naleŻy stosowa� Ęrodki specjalne.
ż 12. 1. Materia"y uŻyte do wykonania maszyny lub
ż 15. Uk"ady sterowania naleŻy zaprojektowa� i wy-
produkty wykorzystywane i powstające w trakcie ich
konywa� w taki sposób, aby:
uŻytkowania nie powinny stwarza� zagroŻenia dla bez-
1) by"y bezpieczne i niezawodne, zapobiegając w ten
pieczełstwa i zdrowia osób naraŻonych.
sposób powstawaniu niebezpiecznych sytuacji,
2. W przypadku stosowania p"ynów, maszyna po-
2) mog"y wytrzymywa� obciąŻenia wynikające z nor-
winna by� zaprojektowana i wykonana w taki sposób,
malnego uŻywania i dzia"ania czynników zewn�trz-
aby moŻna by"o ją uŻytkowa� bez ryzyka powodowa-
nych,
nego nape"nianiem, uŻywaniem, odzyskiwaniem lub
usuwaniem p"ynów.
3) b"�dy logiczne nie doprowadza"y do niebezpiecz-
nych sytuacji.
ż 13. 1. Producent powinien dostarczy� oĘwietlenie
miejscowe maszyny, odpowiednie do wykonywanych
ż 16. 1. Elementy sterownicze powinny by�:
czynnoĘci, jeŻeli brak takiego oĘwietlenia moŻe spowo-
dowa� zagroŻenie, mimo oĘwietlenia zewn�trznego
1) wyraęnie widoczne, rozpoznawalne i w koniecz-
o normalnym nat�Żeniu.
nych przypadkach odpowiednio oznakowane,
2. Producent powinien zapewni�, Że dostarczone
2) rozmieszczone w sposób zapewniający bezpieczne,
przez niego oĘwietlenie nie spowoduje wyst�powania
bezzw"oczne i jednoznaczne pos"ugiwanie si� nimi,
uciąŻliwych obszarów zacienienia, m�czących olĘnieł
i niebezpiecznego efektu stroboskopowego. 3) zaprojektowane w taki sposób, aby kierunek ruchu
by" zgodny z zamierzonym efektem sterowania,
3. W maszynie naleŻy zapewni� odpowiednie
4) umiejscowione poza strefami niebezpiecznymi,
oĘwietlenie obszarów wewn�trznych wymagających
z wyjątkiem elementów szczególnych, takich jak
cz�stych kontroli, regulacji i konserwacji.
wy"ącznik awaryjny, panel programowania robo-
tów,
ż 14. 1. Maszyna lub kaŻda jej cz�Ę� powinna by�:
1) zaprojektowana w sposób umoŻliwiający jej bez- 5) tak umieszczone, aby obs"uga elementów sterow-
niczych nie powodowa"a dodatkowego ryzyka,
pieczne przemieszczanie,
2) zaprojektowana lub opakowana w sposób umoŻli- 6) zaprojektowane albo zabezpieczone w taki sposób,
aby poŻądany efekt, jeŻeli wiąŻe si� z nim ryzyko,
wiający bezpieczne i niepowodujące uszkodzeł
nie móg" wystąpi� bez zamierzonego dzia"ania,
sk"adowanie, w szczególnoĘci przez zapewnienie
odpowiedniej statecznoĘci albo specjalnych
7) wykonane w taki sposób, aby wytrzyma"y dające
wsporników.
si� przewidzie� obciąŻenia.
2. W przypadku gdy masa, wielko� lub kszta"t sa-
mej maszyny lub jej róŻnych cz�Ęci sk"adowych unie- 2. Szczególną uwag� przy projektowaniu naleŻy
moŻliwiają jej r�czne przemieszczanie, maszyna lub zwróci� na wy"ączniki awaryjne, w stosunku do których
kaŻda z jej cz�Ęci sk"adowych powinna: istnieje prawdopodobiełstwo, Że b�dą naraŻone na
znaczne obciąŻenia.
1) by� wyposaŻona w elementy umoŻliwiające zamo-
cowanie do urządzenia podnoszącego lub
3. JeŻeli elementy sterownicze są projektowane
2) by� zaprojektowana w sposób umoŻliwiający wy- i wykonywane w celu spe"niania kilku róŻnych funkcji,
posaŻenie w elementy, o których mowa w pkt 1, przy braku wzajemnie jednoznacznej relacji, tak jak
w szczególnoĘci przez zaprojektowanie otworów
w przypadku zastosowania klawiatury, dzia"anie, które
gwintowanych, lub
ma by� wykonywane, powinno by� wyraęnie zasygna-
lizowane i w razie potrzeby potwierdzone.
3) mie� kszta"t umoŻliwiający "atwe zamocowanie do
typowych urządzeł podnoszących.
4. Elementy sterownicze powinny by� tak wykona-
ne, aby ich rozmieszczenie, przemieszczanie i opór
3. JeŻeli maszyna lub element sk"adowy są przewi-
związany z operowaniem nimi by"y zbieŻne z powodo-
dziane do r�cznego przemieszczania, maszyna lub ele-
wanym dzia"aniem, z uwzgl�dnieniem zasad ergono-
ment sk"adowy powinny by�:
mii. NaleŻy równieŻ uwzgl�dni� ograniczenia wynika-
1) "atwo przemieszczalne lub jące z koniecznego lub przewidywanego stosowania
Dziennik Ustaw Nr 127 9882 Poz. 1391
Ęrodków ochrony indywidualnej, w szczególnoĘci r�- wadzi�, w bezpieczny sposób, do ca"kowitego zatrzy-
kawic, obuwia. mania maszyny.
ż 17. 1. Maszyna powinna by� wyposaŻona we 2. Stanowisko robocze powinno by� wyposaŻone
wskaęniki, takie jak tarcze z podzia"ką lub sygnalizato- w element sterowniczy umoŻliwiający zatrzymanie nie-
ry, niezb�dne do zapewnienia bezpieczełstwa obs"ugi. których lub wszystkich cz�Ęci maszyny znajdujących
si� w ruchu, w zaleŻnoĘci od rodzaju zagroŻenia, tak
2. Ze stanowiska sterowania operator powinien aby maszyna pozostawa"a bezpieczna. Elementy ste-
mie� moŻliwoĘ� odczytywania wskazał wskaęników, rownicze zatrzymujące maszyn� powinny mie� pierw-
o których mowa w ust. 1. szełstwo wobec elementów uruchamiających.
3. Z g"ównego stanowiska sterowania operator po- 3. Z chwilą zatrzymania maszyny lub jej niebez-
winien mie� moŻliwoĘ� upewnienia si�, Że w strefach piecznych cz�Ęci, zasilanie odpowiednich nap�dów
uruchamiających powinno zosta� od"ączone.
niebezpiecznych nie przebywają osoby naraŻone.
ż 18. 1. JeŻeli nie jest moŻliwe spe"nienie wyma- ż 21. 1. Maszyna powinna by� wyposaŻona co naj-
mniej w jeden wy"ącznik awaryjny, w celu wyelimino-
gał, o których mowa w ż 17 ust. 3, system sterowania
powinien by� zaprojektowany i wykonany w taki spo- wania istniejącego lub moŻliwego do wystąpienia nie-
sób, aby uruchomienie maszyny by"o kaŻdorazowo po- bezpieczełstwa.
przedzane akustycznym lub optycznym sygna"em
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje si� do:
ostrzegawczym.
1) maszyn, w których wy"ącznik awaryjny nie obniŻy"-
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, osoba na-
by ryzyka, poniewaŻ albo nie skróci"by czasu za-
raŻona powinna mie� czas i Ęrodki do podj�cia szybkie-
trzymania, albo nie umoŻliwi" podj�cia specjalnych
go dzia"ania, w celu zapobieŻenia uruchomieniu ma-
Ęrodków niezb�dnych do przeciwdzia"ania zagro-
szyny.
Żeniu,
ż 19. 1. Uruchomienie maszyny powinno by� moŻ-
2) maszyn przenoĘnych, trzymanych w r�ku i prowa-
liwe tylko przez zamierzone uaktywnienie przewidzia-
dzonych r�ką.
nego do tego celu elementu sterowniczego.
3. Wy"ącznik awaryjny powinien:
2. Przepis ust. 1 stosuje si� w przypadku:
1) mie� wyraęnie rozpoznawalne i widoczne oraz
1) ponownego uruchomienia maszyny po jej zatrzy-
szybko dost�pne elementy sterownicze,
maniu, niezaleŻnie od przyczyny zatrzymania,
2) moŻliwie jak najszybciej zatrzyma� niebezpieczny
2) wprowadzenia znaczących zmian w warunkach pra-
proces, bez stwarzania dodatkowego zagroŻenia,
cy maszyny, takich jak zmiana pr�dkoĘci, ciĘnienia
z wyjątkiem przypadków, gdy ponowne urucho- 3) w koniecznych przypadkach inicjowa� lub umoŻli-
wia� zainicjowanie pewnych ruchów zabezpiecza-
mienie maszyny lub wprowadzenie znaczących zmian
jących.
w warunkach jej pracy nie powoduje zagroŻenia.
4. Z chwilą ustania aktywnego dzia"ania na element
3. Zasadniczych wymagał, o których mowa
sterowniczy wy"ącznika awaryjnego, po wygenerowa-
w ust. 2, nie stosuje si� do ponownego uruchomienia
niu sygna"u zatrzymania, sygna" ten powinien by� pod-
maszyny lub zmiany warunków jej pracy, b�dących
trzymany przez zaryglowanie tego wy"ącznika, aŻ do
wynikiem normalnego, automatycznego cyklu pracy
chwili, w której zaryglowanie zostanie w sposób za-
maszyny.
mierzony odblokowane.
4. W przypadku gdy maszyna ma kilka uruchamia-
5. Nie powinno mie� miejsca zaryglowanie wy"ącz-
jących elementów sterowniczych, przez co operatorzy
nika awaryjnego bez wygenerowania sygna"u zatrzy-
mogą powodowa� wzajemne zagroŻenia, naleŻy w ce-
mania. Odblokowanie zaryglowania moŻe nastąpi�
lu wyeliminowania takiego ryzyka zainstalowa� urzą-
wy"ącznie przez wykonanie odpowiedniej czynnoĘci,
dzenia dodatkowe, takie jak blokady lub selektory, po-
przy czym odblokowanie to nie powinno ponownie
zwalające na uaktywnienie tylko jednej cz�Ęci mecha-
uruchomi� maszyny, a tylko umoŻliwi� jej uruchomie-
nizmu uruchamiającego w danej chwili.
nie.
5. W przypadku instalacji zautomatyzowanej, funk-
ż 22. W przypadku maszyn lub cz�Ęci maszyn za-
cjonującej w trybie automatycznym, powinno by�
projektowanych w celu wspólnego dzia"ania, produ-
moŻliwe, po zatrzymaniu maszyny, ponowne "atwe jej
cent powinien zaprojektowa� i wykona� maszyn� w ta-
uruchomienie po spe"nieniu wszystkich warunków
ki sposób, aby wy"ączniki, w tym wy"ącznik awaryjny,
bezpieczełstwa.
mog"y zatrzyma� nie tylko samą maszyn�, ale i wszyst-
kie urządzenia umieszczone przed nią lub za nią w cią-
ż 20. 1. Maszyna powinna by� wyposaŻona w ele- gu technologicznym, jeŻeli dalsze dzia"anie tych urzą-
ment sterowniczy, przy uŻyciu którego moŻna dopro- dzeł moŻe by� niebezpieczne.
Dziennik Ustaw Nr 127 9883 Poz. 1391
ż 23. 1. Wybrany tryb sterowania powinien od"ą- 4) automatyczne lub r�czne zatrzymywanie wszelkich
czy� wszystkie inne uk"ady sterujące, z wyjątkiem wy- elementów ruchomych nie powinno by� zak"óco-
"ącznika awaryjnego. ne.
5) urządzenia ochronne powinny pozostawa� w pe"ni
2. JeŻeli maszyna zosta"a zaprojektowana i wyko-
skuteczne.
nana w sposób pozwalający na jej wykorzystanie w kil-
ku trybach sterowania lub pracy, które wykazują róŻne
3. Defekt logicznych uk"adów sterowania, uszko-
poziomy bezpieczełstwa, takich jak umoŻliwienie re-
dzenie lub zniszczenie obwodów sterowania nie po-
gulacji, konserwacji, kontroli, maszyna powinna by�
winny doprowadza� do niebezpiecznych sytuacji. Prze-
wyposaŻona na sta"e w prze"ącznik wyboru trybu, któ-
pis ust. 2 stosuje si� odpowiednio.
ry moŻna zablokowa� w kaŻdym po"oŻeniu. KaŻde po-
"oŻenie prze"ącznika wyboru trybu powinno odpowia-
4. Oprogramowanie dialogowe mi�dzy operato-
da� tylko jednemu trybowi pracy lub sterowania.
rem a uk"adem sterowania maszyną powinno by� "a-
twe w obs"udze.
3. Prze"ącznik wyboru, o którym mowa w ust. 2,
moŻe zosta� zastąpiony inną metodą wybierania, któ-
ż 25. 1. Maszyna, jej wyposaŻenie i cz�Ęci sk"adowe
ra ogranicza uŻycie niektórych funkcji maszyny przez
powinny by� zaprojektowane i wykonane w taki spo-
okreĘloną kategori� operatorów, w szczególnoĘci przy
sób, aby podczas eksploatacji w przewidywanych wa-
uŻyciu kodów dost�pu do niektórych funkcji sterowa-
runkach dzia"ania, z uwzgl�dnieniem, w miar� potrze-
nych numerycznie.
by, równieŻ i warunków klimatycznych, by"y wystar-
czająco stateczne bez ryzyka wywrócenia si�, upadku
4. JeŻeli w celu wykonania wybranych operacji ma-
z wysokoĘci lub nieoczekiwanego przemieszczenia.
szyna powinna mie� moŻliwoĘ� dzia"ania przy wy"ą-
czonych urządzeniach ochronnych, prze"ącznik wybo-
2. JeŻeli kszta"t samej maszyny lub przewidywany
ru trybu powinien jednoczeĘnie:
sposób jej zainstalowania nie zapewniają dostatecznej
statecznoĘci, maszyna powinna mie� odpowiednie ele-
1) uniemoŻliwia� dzia"anie w trybie sterowania auto-
menty mocujące, które naleŻy opisa� w instrukcji,
matycznego,
o której mowa w ż 51 ust. 1.
2) zezwala� na ruchy wywo"ane wy"ącznie przy pomo-
cy elementów sterowniczych wymagających sta"e-
ż 26. 1. RóŻne cz�Ęci maszyny i elementy "ączące
go podtrzymania,
cz�Ęci maszyny powinny wytrzyma� przewidywane
przez producenta obciąŻenia, którym podlegają pod-
3) zezwala� na dzia"anie niebezpiecznych elementów
czas eksploatacji.
ruchomych wy"ącznie w warunkach podwyŻszone-
go bezpieczełstwa, takiego jak zmniejszona szyb-
2. Trwa"oĘ� uŻytych materia"ów powinna by� odpo-
ko�, zmniejszona moc, dzia"anie krok po kroku lub
wiednia do rodzaju miejsca pracy maszyny, przewi-
inne odpowiednie uwarunkowania, przy jednocze-
dzianego przez producenta, w szczególnoĘci w odnie-
snym zapobieganiu niebezpieczełstwom wynika-
sieniu do zjawisk zm�czenia, starzenia si�, korozji
jącym ze sprz�Żonych sekwencji ruchów,
i Ęcierania.
4) uniemoŻliwi� wszelkie ruchy mogące spowodowa�
zagroŻenie przez oddzia"ywanie w sposób zamie- 3. Producent powinien wskaza� w instrukcji, o któ-
rzony lub niezamierzony na wewn�trzne czujniki rej mowa w ż 51 ust. 1, rodzaj i cz�stotliwoĘ� kontroli
maszyny. i konserwacji maszyny, wymaganych ze wzgl�dów
bezpieczełstwa, oraz cz�Ęci, które ulegają zuŻyciu,
5. Operator powinien, w miejscu regulacji maszy- a takŻe okreĘli� kryteria ich wymiany.
ny, mie� moŻliwoĘ� sterowania dzia"aniem elemen-
tów, przy których pracuje.
4. JeŻeli mimo podj�tych Ęrodków ostroŻnoĘci nie-
bezpieczełstwo p�kni�cia lub rozerwania elementów
ż 24. 1. Przerwa w zasilaniu maszyny, ponowne
ruchomych istnieje nadal, tak jak w przypadku tarcz
w"ączenie maszyny po przerwie w zasilaniu lub dowol-
Ęciernych, elementy ruchome powinny by� zamonto-
nego rodzaju wahania w zasilaniu nie powinny dopro-
wane i umiejscowione w taki sposób, aby w przypad-
wadza� do niebezpiecznych sytuacji.
ku rozerwania si� ich od"amki pozostawa"y wewnątrz
os"ony.
2. W celu przeciwdzia"ania niebezpiecznym sytu-
acjom, o których mowa w ust. 1:
5. Sztywne i elastyczne przewody do transportu
p"ynów, w szczególnoĘci pod wysokim ciĘnieniem, po-
1) maszyna nie powinna uruchamia� si� nieoczekiwa-
winny wytrzymywa� przewidziane napr�Żenia we-
nie,
wn�trzne i zewn�trzne oraz by� zamocowane lub za-
bezpieczone w sposób chroniący je przed wszelkimi ze-
2) maszyna po wy"ączeniu powinna zatrzyma� si�,
wn�trznymi napr�Żeniami i napinaniem.
3) Żaden ruchomy element maszyny lub zamocowany
w maszynie nie powinien odpada� lub zosta� wy- 6. NaleŻy podją� Ęrodki ostroŻnoĘci eliminujące za-
rzucony, groŻenie spowodowane p�kni�ciem elementu, takie
Dziennik Ustaw Nr 127 9884 Poz. 1391
jak nag"e przemieszczenie albo uwolnienie strumienia ochronne lub narz�dzia, instrukcje oraz ewentualne
cieczy pod wysokim ciĘnieniem. oznakowanie maszyny, w celu przeprowadzenia bez-
piecznego odblokowania tych elementów.
ż 27. 1. Producent jest obowiązany podją� Ęrodki
ostroŻnoĘci w celu zapobieŻenia zagroŻeniom spowo- 4. Os"ony lub urządzenia ochronne chroniące
dowanym przez przedmioty spadające lub wyrzucane, przed ryzykiem związanym z ruchomymi elementami
takie jak narz�dzia, wióry, od"amki, odpady, przedmio- powinny by� dobierane w zaleŻnoĘci od rodzaju zagro-
ty obrabiane. Żenia.
2. W stopniu niekolidującym z ich przeznaczeniem,
5. Przy doborze os"on lub urządzeł ochronnych,
dost�pne cz�Ęci maszyny nie powinny mie� ostrych
o których mowa w ust. 4, naleŻy post�powa� w sposób
kraw�dzi, ostrych naroŻy ani chropowatych powierzch- okreĘlony w ż 31.
ni, które mogą spowodowa� obraŻenia.
ż 31. 1. Os"ony zaprojektowane w celu ochrony
3. W przypadku automatycznego podawania mate- osób naraŻonych przed ryzykiem związanym z rucho-
ria"u obrabianego, w celu unikni�cia zagroŻeł w sto- mymi elementami przenoszenia nap�du, takimi jak ko-
sunku do osób naraŻonych, w szczególnoĘci w przy- "a z�bate, z�batki, wa"y, pasy, powinny by�:
padku z"amania si� narz�dzi, powinny by� spe"nione
1) przytwierdzone na sta"e i spe"nia� wymagania,
nast�pujące warunki:
o których mowa w ż 32 i ż 33 ust. 1, albo
1) w momencie gdy narz�dzie zetknie si� z przedmio-
tem obrabianym, narz�dzie to powinno osiągną�
2) ruchome, spe"niające wymagania, o których mowa
swoje normalne warunki pracy,
w ż 32 i ż 33 ust. 3.
2) w przypadku zamierzonego lub przypadkowego
2. Zaleca si� stosowanie os"on ruchomych w przy-
uruchomienia lub zatrzymania narz�dzia, ruch po-
padku ruchomych elementów, do których przewiduje
dający i ruch narz�dzia powinny by� skoordynowa-
si� konieczno� cz�stego dost�pu.
ne.
3. Jako os"ony lub urządzenia ochronne zaprojekto-
ż 28. 1. JeŻeli maszyna jest przeznaczona do wyko-
wane w celu ochrony osób naraŻonych przed ryzykiem
nywania kilku róŻnych czynnoĘci maszyna zespo"o-
związanym z ruchomymi elementami, takimi jak narz�-
wa z r�cznym usuwaniem przedmiotu obrabianego
dzia skrawające, ruchome cz�Ęci pras, cylindry, przed-
mi�dzy poszczególnymi czynnoĘciami powinna by�
mioty obrabiane, naleŻy stosowa� wsz�dzie tam, gdzie
zaprojektowana i wykonana w taki sposób, aby umoŻ-
to moŻliwe, os"ony sta"e spe"niające wymagania, o któ-
liwi� uŻywanie kaŻdego z jej zespo"ów oddzielnie, bez
rych mowa w ż 32 i ż 33 ust. 1, w pozosta"ych przypad-
powodowania przez pozosta"e zespo"y zagroŻenia lub
kach:
ryzyka w stosunku do osoby naraŻonej.
1) os"ony ruchome spe"niające wymagania, o których
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, powinna
mowa w ż 32 i ż 33 ust. 4, lub urządzenia ochron-
by� moŻliwoĘ� oddzielnego uruchamiania i zatrzy-
ne, takie jak urządzenia do samoczynnego wy"ącza-
mywania wszelkich zespo"ów maszyny niewyposaŻo-
nia bariery niematerialne, maty czu"e na nacisk,
nych w elementy ochronne.
2) urządzenia ochronne zdalnie podtrzymywane
ż 29. Maszyny przeznaczone do dzia"ania przy róŻ-
obur�czne urządzenia sterujące lub urządzenia
nych parametrach roboczych, takich jak róŻne pr�dko-
ochronne przeznaczone do samoczynnego zapo-
Ęci lub zasilanie energią, powinny by� zaprojektowane
biegania znalezieniu si� operatora lub cz�Ęci jego
i wykonywane w sposób umoŻliwiający bezpieczny
cia"a w strefie niebezpiecznej, zgodnie z wymaga-
i pewny wybór tych parametrów oraz ich regulacj�.
niami, o których mowa w ż 32 i ż 33 ust. 6.
ż 30. 1. Ruchome elementy maszyny powinny by�
4. JeŻeli niektóre ruchome elementy bezpoĘrednio
zaprojektowane, wykonane i rozmieszczone w taki spo-
związane z procesem technologicznym nie mogą pozo-
sób, aby nie powodowa"y zagroŻeł, a w przypadku gdy
stawa� ca"kowicie lub cz�Ęciowo niedost�pne ze
zagroŻenia te nadal istnieją, ruchome elementy maszy-
wzgl�du na dzia"ania wymagające miejscowej inge-
ny powinny by� wyposaŻone w os"ony lub urządzenia
rencji operatora, to wówczas tam, gdzie jest to tech-
ochronne, aby zapobiec ca"kowicie ryzyku zetkni�cia
nicznie moŻliwe, ruchome elementy powinny by� wy-
si� z tym elementem, gdyŻ mog"oby to spowodowa�
posaŻone w os"ony:
wypadek.
1) sta"e, spe"niające wymagania, o których mowa
2. NaleŻy stosowa� wszelkie niezb�dne Ęrodki,
w ż 32 i ż 33 ust. 1, zapobiegające dost�powi do
w celu zapobieŻenia przypadkowemu zablokowaniu
tych fragmentów ruchomych elementów, które nie
si� ruchomych elementów w czasie ich pracy.
są wykorzystywane podczas pracy,
3. JeŻeli mimo podj�tych Ęrodków ostroŻnoĘci ist- 2) nastawne, spe"niające wymagania, o których mo-
nieje nadal prawdopodobiełstwo zablokowania ru- wa w ż 32 i ż 33 ust. 5, ograniczające dost�p do tych
chomych elementów, o których mowa w ust. 1, produ- fragmentów ruchomych elementów, które są bez-
cent powinien przewidzie� specjalne urządzenia poĘrednio przeznaczone do pracy.
Dziennik Ustaw Nr 127 9885 Poz. 1391
ż 32. Os"ony i urządzenia ochronne: 5. Os"ony nastawne ograniczające dost�p do stref
elementów ruchomych, niezb�dnych do wykonania
1) powinny mie� wytrzyma"ą konstrukcj�,
pracy, powinny:
2) nie powinny powodowa� Żadnego dodatkowego
1) by� nastawiane r�cznie lub automatycznie, w zaleŻ-
zagroŻenia,
noĘci od rodzaju pracy,
3) nie powinny dawa� "atwo si� obejĘ� lub wy"ączy�,
2) dawa� si� "atwo nastawia� bez uŻycia narz�dzi,
4) powinny by� umieszczone w odpowiedniej odle- 3) maksymalnie ogranicza� zagroŻenie powodowane
g"oĘci od strefy niebezpiecznej,
wyrzucanymi przedmiotami.
5) mogą powodowa� tylko minimalne utrudnienia
6. Urządzenia ochronne powinny by� zaprojekto-
w obserwacji procesu produkcyjnego,
wane i sprz�Żone z uk"adem sterowania w taki sposób,
aby:
6) powinny umoŻliwia�, w miar� moŻliwoĘci, bez ich
1) elementy ruchome nie mog"y zosta� uruchomione,
demontaŻu, dost�p konieczny do wykonywania
prac związanych z mocowaniem lub wymianą na- dopóki znajdują si� w zasi�gu operatora,
rz�dzi oraz konserwacją, przy czym dost�p ten po-
2) osoba naraŻona nie mog"a dosi�gną� elementów
winien by� ograniczony tylko do obszaru niezb�d-
ruchomych po ich uruchomieniu,
nego do wykonywania tych prac.
3) mog"y by� nastawiane tylko przez dzia"ania zamie-
rzone, takie jak uŻycie narz�dzi, kluczy,
ż 33. 1. Os"ony sta"e powinny by� pewnie zamoco-
wane na swoim miejscu, przez rozwiązania, które
4) brak lub uszkodzenie jednego ich elementu sk"ado-
umoŻliwiają demontaŻ wy"ącznie przy uŻyciu narz�dzi.
wego uniemoŻliwia"o uruchomienie elementów
Tam gdzie jest to moŻliwe, usuni�cie elementów mo-
ruchomych lub zatrzymywa"o elementy znajdujące
cujących powinno uniemoŻliwia� pozostawienie os"on
si� w ruchu.
na swoim miejscu.
ż 34. 1. JeŻeli maszyna jest zasilana energią elek-
2. Os"ony ruchome dzielą si� na:
tryczną, powinna ona by� zaprojektowana, wykonana
i wyposaŻona w sposób zapobiegający lub umoŻliwia-
1) os"ony ruchome typu A ,
jący zapobieganie wszelkim zagroŻeniom o charakte-
rze elektrycznym.
2) os"ony ruchome typu B .
2. Do maszyny pracującej w okreĘlonych zakresach
3. Os"ony ruchome typu A powinny:
napi�� naleŻy stosowa� przepisy dotyczące urządzeł
elektrycznych przeznaczonych do pracy w tych zakre-
1) o ile to moŻliwe, pozostawa� po otwarciu przymo-
sach.
cowane do maszyny,
3. Maszyna powinna by� tak zaprojektowana i wy-
2) by� sprz�Żone z uk"adem blokującym, zapobiegają-
konana, aby zapobiec lub ograniczy� gromadzenie si�
cym uruchomieniu elementów ruchomych, dopóki
potencjalnie niebezpiecznych "adunków elektrosta-
są one dost�pne, i wydającym polecenie zatrzyma-
tycznych, lub wyposaŻona w uk"ad do ich roz"adowy-
nia, gdy tylko os"ona zostanie otwarta.
wania.
4. Os"ony ruchome typu B powinny by� zaprojek-
ż 35. Maszyna zasilana energią inną niŻ elektrycz-
towane i sprz�Żone z uk"adem sterowania maszyny, tak
na, w szczególnoĘci energią hydrauliczną, pneuma-
aby:
tyczną lub cieplną, powinna by� zaprojektowana, wy-
konana i wyposaŻona w taki sposób, aby unikną�
1) elementy ruchome nie mog"y zosta� uruchomione,
wszystkich potencjalnych zagroŻeł związanych z tymi
dopóki znajdują si� w zasi�gu operatora,
rodzajami energii.
2) osoba naraŻona nie mog"a dosi�gną� elementów
ż 36. 1. B"�dy moŻliwe do pope"nienia, przy pierw-
ruchomych po ich uruchomieniu,
szym lub ponownym montaŻu niektórych cz�Ęci, które
mogą stanowi� ęród"o zagroŻenia, powinny zosta� wy-
3) mog"y by� nastawione tylko przez dzia"ania zamie-
eliminowane przez konstrukcj� takich cz�Ęci bądę, przy
rzone, takie jak uŻycie narz�dzia lub klucza,
braku takiej moŻliwoĘci, przez umieszczenie informacji
4) brak lub uszkodzenie jednego z ich elementów sk"a- na samych cz�Ęciach lub na ich obudowach.
dowych uniemoŻliwia"o uruchomienie elementów
znajdujących si� w ruchu lub zatrzymywa"o te ele- 2. Informacje, o których mowa w ust. 1, naleŻy
umieszcza� na elementach ruchomych lub ich obudo-
menty,
wach w przypadku, jeŻeli dla unikni�cia zagroŻenia ko-
5) by"a zapewniona ochrona przed ryzykiem związa- nieczna jest znajomoĘ� kierunku ruchu. Wszelkie inne
nym z wyrzucaniem elementów ruchomych, przez informacje naleŻy zamieszcza� w instrukcji, o której
zastosowanie odpowiedniej przegrody. mowa w ż 51 ust. 1.
Dziennik Ustaw Nr 127 9886 Poz. 1391
3. W przypadku gdy b"�dne po"ączenie moŻe by� ków redukcji ha"asu oraz t"umienia drgał, w szcze-
ęród"em zagroŻenia, naleŻy uniemoŻliwi� konstrukcyj- gólnoĘci u ęród"a ich powstawania,
nie niew"aĘciwe po"ączenia hydrauliczne, pneumatycz-
2) wszelka emisja promieniowania by"a ograniczona
ne i elektryczne, a przy braku takiej moŻliwoĘci, za po-
do poziomu koniecznego do zakresu niezb�dnego
Ęrednictwem informacji podanej na przewodach elek-
do dzia"ania maszyny, zaĘ wp"yw promieniowania
trycznych, hydraulicznych, pneumatycznych lub z"ą-
na osob� naraŻoną albo nie wyst�powa", albo by"
czach.
ograniczony do bezpiecznego poziomu,
ż 37. 1. W celu wyeliminowania ryzyka obraŻeł
3) promieniowanie zewn�trzne nie zak"óca"o dzia"ania
spowodowanych zetkni�ciem si� z cz�Ęcią maszyny
maszyny.
lub materia"ami o wysokiej lub bardzo niskiej tempera-
turze albo zbliŻaniem si� do takiej maszyny lub mate-
ż 40. W przypadku stosowania w maszynie urzą-
ria"ów naleŻy zastosowa� konieczne Ęrodki ostroŻno-
dzenia laserowego, urządzenie to powinno by�:
Ęci.
1) zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby
2. NaleŻy oceni� ryzyko wyrzucania z maszyny go- moŻna zapobiec wszelkiej przypadkowej emisji
rącego lub bardzo zimnego materia"u. JeŻeli takie ryzy- promieniowania,
ko istnieje, naleŻy zastosowa� konieczne Ęrodki zapo-
2) zabezpieczone w taki sposób, aby promieniowanie
biegawcze albo, jeŻeli jest to technicznie niemoŻliwe,
robocze, promieniowanie odbite albo rozproszone
zastosowa� takie rozwiązania, aby wyrzucenie z ma-
i promieniowanie wtórne nie zagraŻa"y zdrowiu,
szyny gorącego lub bardzo zimnego materia"u nie sta-
zaĘ wyposaŻenie optyczne do obserwacji lub na-
nowi"o niebezpieczełstwa.
stawiania urządzenia laserowego na maszynie by-
"o takie, aby promienie laserowe nie stwarza"y Żad-
ż 38. 1. Maszyna powinna by� zaprojektowana i wy-
nego zagroŻenia dla zdrowia.
konana w taki sposób, aby unikną� ryzyka wywo"ania
poŻaru lub przegrzania spowodowanego przez samą
ż 41. 1. Maszyn� naleŻy projektowa�, wykona� lub
maszyn� albo przez gazy, ciecze, py"y, opary lub inne
wyposaŻa� w taki sposób, aby moŻna by"o unikną� za-
substancje wytwarzane przez maszyn�, a takŻe uŻywa-
groŻeł spowodowanych gazami, cieczami, py"ami i in-
ne podczas jej eksploatacji.
nymi odpadami powstającymi w wyniku jej pracy.
2. Maszyna powinna by� zaprojektowana i wykona-
2. W przypadku wystąpienia zagroŻeł, o których
na w taki sposób, aby unikną� ryzyka wybuchu spowo-
mowa w ust. 1, maszyna powinna by� tak wyposaŻo-
dowanego przez samą maszyn� lub przez gazy, ciecze,
na, aby by"o moŻliwe odseparowanie lub usuni�cie
py"y, pary lub inne substancje wytwarzane przez ma-
tych substancji.
szyn�, a takŻe uŻywane podczas jej eksploatacji.
3. W przypadku maszyn pracujących normalnie bez
3. W celu unikni�cia ryzyka, o którym mowa
zamkni�tej obudowy, urządzenia do separacji lub usu-
w ust. 2, producent powinien podją� odpowiednie
wania substancji, o których mowa w ust. 1, powinny
dzia"ania, aby:
by� umieszczone moŻliwie jak najbliŻej ęród"a emisji
tych substancji.
1) unikną� niebezpiecznego st�Żenia substancji, o któ-
rych mowa w ust. 2,
ż 42. 1. Maszyna powinna by� zaprojektowana, wy-
konana lub wyposaŻona w Ęrodki zapobiegające za-
2) zapobiec zap"onowi atmosfery zagroŻonej wybu-
mkni�ciu osoby naraŻonej wewnątrz maszyny, a jeŻeli
chem,
jest to niemoŻliwe, w Ęrodki umoŻliwiające wezwanie
3) ograniczy� do minimum ewentualny wybuch, tak
pomocy.
aby nie zagraŻa" on otoczeniu.
2. Cz�Ęci maszyny, po których mogą si� porusza�
4. JeŻeli producent przewiduje uŻytkowanie maszy-
lub na których mogą sta� osoby, powinny by� zapro-
ny w atmosferze zagroŻonej wybuchem, naleŻy zasto-
jektowane i skonstruowane w sposób zapobiegający
sowa� Ęrodki ostroŻnoĘci, o których mowa w ust. 3.
poĘlizgni�ciu si�, potkni�ciu lub upadkowi na te cz�Ęci
lub z tych cz�Ęci.
5. W przypadku istnienia ryzyka wybuchu, wyposa-
Żenie elektryczne tworzące cz�Ę� maszyny powinno
ż 43. 1. Punkty regulacji, smarowania i konserwacji
spe"nia� wymagania okreĘlone w odr�bnych przepi-
powinny by� umieszczone poza strefami niebezpiecz-
sach.
nymi. NaleŻy zapewni� moŻliwoĘ� wykonywania regu-
lacji, konserwacji, naprawy, czyszczenia oraz innych
ż 39. Maszyna powinna by� zaprojektowana i wy- czynnoĘci związanych z naprawą maszyny podczas jej
konana w taki sposób, aby: postoju.
1) zagroŻenia wynikające z emisji ha"asu albo drgał 2. JeŻeli ze wzgl�dów technicznych co najmniej je-
wytwarzanych przez maszyn� by"y zredukowane den z warunków, o których mowa w ust. 1, nie moŻe
bądę ograniczone do najniŻszego poziomu, biorąc by� spe"niony, powinna by� zapewniona moŻliwoĘ�
pod uwag� post�p techniczny i dost�pnoĘ� Ęrod- wykonania regulacji, konserwacji, naprawy, czyszcze-
Dziennik Ustaw Nr 127 9887 Poz. 1391
nia oraz innych czynnoĘci bez powodowania zagroŻe- ż 46. 1. Maszyn� naleŻy zaprojektowa� i wykona�
nia. Przepis ż 23 stosuje si� odpowiednio. w taki sposób, aby moŻliwe by"o czyszczenie jej cz�Ęci
wewn�trznych, które uprzednio zawiera"y niebezpiecz-
3. W przypadku maszyny automatycznej, a takŻe, ne substancje lub preparaty, bez potrzeby wchodzenia
w razie potrzeby, w przypadku innych maszyn, produ- do nich. Konieczne odblokowywanie maszyny powin-
cent powinien zapewni� moŻliwoĘ� pod"ączenia sprz�- no by� równieŻ moŻliwe od zewnątrz.
tu diagnostycznego do wykrywania usterek.
2. JeŻeli unikni�cie wchodzenia do maszyny jest
niemoŻliwe, producent powinien podczas projektowa-
4. Elementy maszyny automatycznej, wymagające
nia maszyny zapewni� rozwiązania pozwalające na jej
cz�stej wymiany, w szczególnoĘci ze wzgl�du na zmia-
czyszczenie przy jak najmniejszym zagroŻeniu.
n� profilu produkcji albo w wyniku zuŻycia lub z powo-
du utraty ich w"aĘciwoĘci, a takŻe awarii, powinny
ż 47. 1. Informacje potrzebne do sterowania maszy-
nadawa� si� do "atwej i bezpiecznej wymiany.
ną powinny by� sformu"owane w sposób jednoznacz-
ny i "atwo zrozumia"y. Nie naleŻy stosowa� nadmiaru
5. Dost�p do elementów maszyny, o których mowa
informacji, aby nie przeciąŻa� operatora.
w ust. 4, powinien umoŻliwia� wykonywanie tych za-
dał przy pomocy potrzebnych Ęrodków technicznych,
2. JeŻeli bezpieczełstwo i zdrowie osób naraŻo-
takich jak narz�dzia oraz przyrządy pomiarowe, zgod-
nych moŻe by� zagroŻone przez b"ąd w dzia"aniu ma-
nie z procedurą okreĘloną przez producenta.
szyny pozostawionej bez nadzoru, maszyna powinna
by� wyposaŻona w odpowiednią sygnalizacj� ostrze-
6. Producent powinien zapewni� schody, drabiny
gawczą akustyczną lub optyczną.
oraz pomosty umoŻliwiające bezpieczny dost�p do
wszystkich obszarów niezb�dnych przy wykonywaniu
3. W przypadku gdy maszyna jest wyposaŻona
czynnoĘci produkcyjnych, nastawczych i konserwacyj-
w urządzenia ostrzegawcze, takie jak sygnalizacyjne,
nych.
sygna"y tych urządzeł powinny by� jednoznaczne i "a-
two dostrzegalne lub s"yszalne.
ż 44. 1. Maszyna powinna by� wyposaŻona w urzą-
dzenia od"ączające ją od wszystkich ęróde" energii.
4. Operator powinien w kaŻdej chwili mie� moŻli-
Urządzenia takie powinny by� wyraęnie oznaczone.
woĘ� sprawdzenia dzia"ania urządzeł ostrzegawczych.
NaleŻy zapewni� moŻliwoĘ� ich zablokowania w po"o-
Urządzenia ostrzegawcze powinny spe"nia� wymaga-
Żeniu od"ączenia, jeŻeli ponowne pod"ączenie zasilania
nia okreĘlone w odr�bnych przepisach dotyczące barw,
energią mog"oby zagraŻa� osobie naraŻonej.
znaków i sygna"ów bezpieczełstwa.
2. W przypadku maszyny zasilanej energią elek-
ż 48. 1. Producent powinien zapewni� odpowiednie
tryczną przez wtyk pod"ączany do obwodu, za wystar-
ostrzeŻenia, jeŻeli mimo podj�cia wszelkich okreĘlo-
czające od"ączenie maszyny od ęród"a energii uznaje
nych Ęrodków zagroŻenie istnieje nadal lub istnieją po-
si� od"ączenie tego wtyku.
tencjalne zagroŻenia, takie jak szafy zawierające wypo-
saŻenie elektryczne, ęród"a radioaktywne, przecieki ob-
3. NaleŻy równieŻ zapewni� moŻliwoĘ� zablokowa-
wodu hydraulicznego, zagroŻenia w obszarze niewi-
nia urządzenia w po"oŻeniu wy"ączonym, w przypad-
docznym.
kach gdy operator nie jest w stanie sprawdzi� z kaŻde-
go dost�pnego mu miejsca, czy ęród"o energii jest
2. Zaleca si�, aby ostrzeŻenia, o których mowa
od"ączone.
w ust. 1, by"y utworzone z "atwo zrozumia"ych pikto-
gramów lub napisane w j�zyku kraju, w którym maszy-
4. Po od"ączeniu od ęród"a zasilania naleŻy zapew-
na ma by� uŻywana, albo w j�zyku zrozumia"ym dla
ni� moŻliwoĘ� roz"adowania, w normalny sposób,
operatora maszyny.
energii pozostającej lub zmagazynowanej w obwo-
dach maszyny, bez ryzyka dla osób naraŻonych.
ż 49. 1. Maszyny powinny by� oznaczone w sposób
czytelny i trwa"y. Oznaczenie powinno zawiera�:
5. W uzasadnionych przypadkach, niektóre obwody
mogą pozosta� pod"ączone do swoich ęróde" energii,
1) nazw� i adres producenta,
mi�dzy innymi po to, aby utrzyma� po"oŻenie okreĘlo-
2) oznakowanie CE,
nych cz�Ęci, zachowa� informacje, oĘwietli� wn�trza.
W takim przypadku naleŻy podją� specjalne dzia"ania
3) oznaczenie serii lub typu maszyny,
w celu zapewnienia bezpieczełstwa operatorowi.
4) numer fabryczny, jeŻeli stosuje si� numery fabrycz-
ż 45. 1. Maszyna powinna by� zaprojektowana, wy-
ne,
konana i wyposaŻona w sposób ograniczający potrze-
b� interwencji operatora podczas wykonywania czyn-
5) rok budowy maszyny.
noĘci, o których mowa w ż 43 ust. 1.
2. W przypadku gdy producent wykonuje maszyn�
2. JeŻeli interwencji, o której mowa w ust. 1, nie
przewidzianą do uŻytkowania w atmosferze zagroŻonej
moŻna unikną�, naleŻy zapewni� moŻliwoĘ� przepro- wybuchem, naleŻy umieĘci� na maszynie odpowiednie
wadzenia jej w "atwy i bezpieczny sposób. oznaczenie.
Dziennik Ustaw Nr 127 9888 Poz. 1391
3. Wzór oznakowania CE okreĘla za"ącznik nr 1 do 4. Do instrukcji powinny by� do"ączone rysunki
rozporządzenia. i schematy przeznaczone do uruchamiania, konserwa-
cji, kontroli, sprawdzania prawid"owoĘci dzia"ania ma-
ż 50. 1. Na maszynie, oprócz oznakowania CE, szyny, a takŻe, jeŻeli ma to zastosowanie, naprawy ma-
o którym mowa w ż 49 ust. 1 pkt 2, powinny by� rów- szyny oraz wszelkie istotne zalecenia, w szczególnoĘci
nieŻ naniesione pe"ne informacje dotyczące typu ma- odnoszące si� do bezpieczełstwa.
szyny oraz niezb�dne do bezpiecznego uŻytkowania
maszyny, takie jak najwyŻsza pr�dkoĘ� elementów ob- 5. W uzasadnionych przypadkach instrukcja powin-
na okreĘla� wymagania w zakresie instalowania i mon-
rotowych, najwi�ksza Ęrednica stosowanych narz�dzi
taŻu, w szczególnoĘci zastosowanych t"umików drgał,
oraz masa.
rodzaju i masy p"yt fundamentowych, mające na celu
2. JeŻeli cz�Ę� maszyny naleŻy przenosi� podczas zmniejszenie ha"asu lub drgał.
jej uŻytkowania przy pomocy urządzeł podnoszących,
informacja dotycząca masy tej cz�Ęci maszyny powin- 6. JeŻeli jest to konieczne, instrukcja powinna za-
wiera� informacje dotyczące ha"asu emitowanego
na by� naniesiona na maszynie w sposób czytelny,
przez maszyn�, przez okreĘlenie albo wartoĘci rzeczy-
trwa"y i jednoznaczny.
wistych albo wartoĘci okreĘlonych w wyniku pomia-
rów wykonanych na identycznych maszynach w nast�-
3. Informacje, o których mowa w ust. 1 i 2, naleŻy
równieŻ umieĘci� na wymiennym wyposaŻeniu maszy- pujący sposób:
ny.
1) równowaŻny poziom ciĘnienia akustycznego na
stanowisku pracy, skorygowany charakterystyką
ż 51. 1. Do maszyn powinna by� do"ączona instruk-
A, gdy przekracza on 70 dB (A); jeŻeli poziom
cja zawierająca:
dęwi�ku nie przekracza 70 dB (A), naleŻy to po-
twierdzi� w instrukcji,
1) informacje zamieszczone w oznaczeniu maszyny,
o których mowa w ż 49 ust. 1, z wy"ączeniem nu-
2) szczytową chwilową wartoĘ� ciĘnienia akustyczne-
meru fabrycznego,
go na stanowiskach pracy, skorygowaną charakte-
rystyką C, gdy przekracza ona 63 kPa, czyli 130 dB
2) informacje u"atwiające konserwacj� maszyny, takie
w stosunku do 20 �Pa,
jak adres importera, serwisu,
3) poziom mocy akustycznej maszyny w przypadku
3) przewidywane zastosowanie maszyny, o którym
gdy równowaŻny poziom ciĘnienia akustycznego
mowa w ż 10 ust. 1 i 2,
na stanowiskach pracy, skorygowany charaktery-
4) informacje o stanowisku lub stanowiskach robo- styką A, przekracza 85 dB (A).
czych, które moŻe zajmowa� operator,
7. Dokumentacja techniczna opisująca maszyn� nie
5) instrukcje dotyczące bezpiecznego oddawania do
powinna pozostawa� w sprzecznoĘci z instrukcją w za-
eksploatacji, uŻytkowania, przemieszczania maszy-
kresie bezpieczełstwa.
ny z podaniem jej masy i cz�Ęci, jeŻeli maszyna ma
by� transportowana osobno, montaŻu i jej demon-
8. Informacje techniczne opisujące maszyn� po-
taŻu, regulacji, konserwacji, obs"ugi i napraw,
winny zawiera� dane dotyczące emitowanego ha"asu,
o których mowa w ust. 6.
6) w koniecznych przypadkach:
ż 52. 1. W przypadku bardzo duŻych maszyn, za-
a) informacje o niedopuszczalnych sposobach
miast poziomu mocy akustycznej, o której mowa
uŻytkowania maszyny,
w ż 51 ust. 6 pkt 3, dopuszcza si� podanie równowaŻ-
b) wskazówki szkoleniowe, podstawowe charakte-
nych poziomów ciĘnienia akustycznego w okreĘlonych
rystyki narz�dzi, które mogą by� stosowane
punktach otoczenia maszyny.
w maszynie.
2. JeŻeli nie są stosowane normy zharmonizowane,
2. Maszyny oddawane do eksploatacji powinny by�
poziomy ciĘnienia akustycznego, o których mowa
wyposaŻone w instrukcj� w j�zyku polskim albo w j�-
w ż 51 ust. 6 pkt 1 i 2, powinny by� mierzone przy uŻy-
zykach kraju, w których maszyna b�dzie uŻytkowana,
ciu metody najbardziej odpowiedniej dla danej maszy-
oraz w instrukcj� w j�zyku kraju, w którym maszyna zo-
ny.
sta"a wyprodukowana. T"umaczenie instrukcji powin-
no by� wykonane albo przez producenta, albo przez je- 3. Producent powinien wskaza� w instrukcji, o któ-
go upowaŻnionego przedstawiciela, albo przez osob�
rej mowa w ż 51 ust. 1, warunki, w jakich pracuje ma-
wprowadzającą t� maszyn� na dany obszar j�zykowy.
szyna podczas dokonywania pomiarów, oraz rodzaj za-
stosowanych metod pomiaru.
3. W uzasadnionych przypadkach, instrukcja kon-
serwacji przeznaczona do korzystania przez wyspecja- 4. JeŻeli stanowiska pracy są nieokreĘlone lub nie
lizowany personel zatrudniony przez producenta lub mogą by� zdefiniowane, poziom ciĘnienia akustyczne-
jego upowaŻnionego przedstawiciela moŻe by� napi- go naleŻy mierzy� w odleg"oĘci metra od powierzchni
sana tylko w j�zyku zrozumia"ym dla tego personelu. maszyny i na wysokoĘci 1,6 metra od pod"ogi lub po-
Dziennik Ustaw Nr 127 9889 Poz. 1391
destu, z którego jest moŻliwy dost�p do maszyny. Na- ŻywnoĘci, albo stosowanych w celu czyszczenia,
leŻy równieŻ poda� po"oŻenie i wartoĘ� maksymalne- dezynfekowania i p"ukania; o ile to moŻliwe, nale-
go ciĘnienia akustycznego. Ży przewidzie� do tego celu specjalny tryb pracy
maszyny, zwany czyszczeniem .
ż 53. JeŻeli producent przewiduje, Że maszyna b�-
dzie uŻytkowana w atmosferze zagroŻonej wybuchem,
3. Maszyna powinna by� zaprojektowana i wykona-
instrukcja, o której mowa w ż 51 ust. 1, powinna zawie-
na w taki sposób, aby:
ra� wszelkie informacje niezb�dne do uŻytkowania ma-
szyny w takich warunkach. 1) do miejsc, których nie moŻna czyĘci�, nie przenika-
"y ciecze, nie przedostawa"y si� organizmy Żywe,
ż 54. W przypadku maszyn, które mogą by� prze- w szczególnoĘci owady, ani nie gromadzi"y si� sub-
znaczone do uŻytkowania przez osoby nieposiadające
stancje organiczne; w przypadku maszyn nieusta-
odpowiednich kwalifikacji, instrukcj�, o której mowa
wianych na "apach ani na kó"kach wymagania te
w ż 51 ust. 1, naleŻy formu"owa�, biorąc pod uwag�
mogą by� spe"nione przez umieszczenie uszczel-
ogólny poziom wykszta"cenia i sprawnoĘ� umys"ową
nienia mi�dzy maszyną a jej podstawą za pomocą
tych osób, z uwzgl�dnieniem zasadniczych wymagał,
stosowania uszczelnionych zespo"ów,
o których mowa w ż 8 53.
2) Żadne substancje pomocnicze, takie jak smary, nie
mog"y pozostawa� w kontakcie z ŻywnoĘcią,
Rozdzia" 3
3) w koniecznych przypadkach moŻna by"o sprawdzi�,
Zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczełstwa
czy wymaganie, o którym mowa w pkt 2, jest spe"-
i ochrony zdrowia dotyczące niektórych rodzajów
nione w sposób nieprzerwany.
maszyn
ż 55. 1. Maszyny przeznaczone do przygotowywa- ż 56. Do"ączona do maszyny stosowanej w przemy-
nia i przetwarzania ŻywnoĘci, w szczególnoĘci do: go- Ęle spoŻywczym instrukcja, o której mowa w ż 51 ust. 1,
towania, zamraŻania, rozmraŻania, mycia, przemiesz- powinna wskazywa� zalecane Ęrodki i metody czysz-
czania, pakowania, przechowywania, transportu lub czenia, dezynfekcji i p"ukania nie tylko dla miejsc "atwo
dystrybucji, powinny by� zaprojektowane i wykonane dost�pnych w maszynie, ale takŻe dla tych miejsc, do
w taki sposób, aby unikną� ryzyka infekcji, wywo"ania których dost�p jest niemoŻliwy lub niezalecany,
objawów chorobowych lub zaraŻenia. w szczególnoĘci do przewodów rurowych, które muszą
by� czyszczone w takim po"oŻeniu, w jakim zosta"y za-
2. W celu unikni�cia ryzyka infekcji, wywo"ania ob- budowane.
jawów chorobowych lub zaraŻenia, o których mowa
w ust. 1, naleŻy przestrzega� nast�pujących zasad hi-
ż 57. 1. Maszyna przenoĘna trzymana w r�ku lub
gieny:
prowadzona r�ką powinna spe"nia� nast�pujące za-
sadnicze wymagania w zakresie bezpieczełstwa
1) materia"y stykające si� z ŻywnoĘcią lub przeznaczo-
i ochrony zdrowia:
ne do kontaktu z ŻywnoĘcią powinny spe"nia� wy-
magania okreĘlone w odr�bnych przepisach; ma-
1) w zaleŻnoĘci od rodzaju maszyny, maszyna powin-
szyna powinna by� zaprojektowana i wykonana
na mie� odpowiedniej wielkoĘci powierzchni� pod-
w taki sposób, aby materia"y te mog"y by� oczysz-
pierającą i posiada� odpowiednią liczb� uchwytów
czone przed kaŻdym uŻyciem,
i wsporników o odpowiednich wymiarach roz-
mieszczonych tak, aby zapewnia"y jej stateczno�
2) wszystkie powierzchnie wraz ze z"ączami powinny
w przewidzianych przez producenta warunkach
by� g"adkie, bez wypuk"oĘci i szczelin powodują-
uŻytkowania maszyny,
cych gromadzenie si� substancji pochodzenia or-
ganicznego,
2) jeŻeli wyposaŻona jest w uchwyty, których nie moŻ-
na zwolni�, zachowując jednoczeĘnie ca"kowite
3) po"ączenia powinny by� zaprojektowane w taki
bezpieczełstwo, maszyna powinna by� wyposaŻo-
sposób, aby zredukowa� do minimum wyst�py,
na w elementy sterownicze uruchamiania i zatrzy-
kraw�dzie i wg"�bienia; wskazane jest spawanie
mywania, rozmieszczone w sposób umoŻliwiający
lub inne "ączenie ciąg"e, przy którym nie naleŻy
operatorowi pos"ugiwanie si� nimi bez zwalniania
uŻywa� Ęrub, wkr�tów ani nitów, z wy"ączeniem
uchwytów,
przypadków, gdy jest to ze wzgl�dów technicznych
nie do unikni�cia,
3) powinna by� zaprojektowana, wykonana lub wypo-
saŻona w taki sposób, aby wyeliminowa� ryzyko
4) powierzchnie b�dące w kontakcie z ŻywnoĘcią po-
przypadkowego uruchomienia lub kontynuowania
winny nadawa� si� do "atwego czyszczenia i dezyn-
dzia"ania maszyny po zwolnieniu uchwytów przez
fekowania, po usuni�ciu, tam gdzie jest to moŻli-
operatora; jeŻeli spe"nienie tego wymagania nie
we, "atwych do zdemontowania cz�Ęci; powierzch-
jest technicznie moŻliwe, naleŻy stosowa� równo-
nie wewn�trzne powinny mie� krzywizny o pro-
rz�dne Ęrodki.
mieniu umoŻliwiającym ich dok"adne czyszczenie,
5) naleŻy zapewni� moŻliwoĘ� usuni�cia z maszyny, 2. Maszyna przenoĘna trzymana w r�ku powinna
bez przeszkód, cieczy pochodzących albo z samej by� tak zaprojektowana i wykonana, aby w koniecz-
Dziennik Ustaw Nr 127 9890 Poz. 1391
nych przypadkach pozwala"a na wzrokową kontrol� przez wykorzystanie cylindrycznych g"owic noŻo-
kontaktu narz�dzi z obrabianym materia"em. wych, ograniczanie g"�bokoĘci skrawania.
3. Zasadniczych wymagał, o których mowa
Rozdzia" 4
w ust. 1 pkt 2, nie stosuje si� w przypadku braku tech-
nicznych moŻliwoĘci ich realizacji oraz gdy maszyna
Zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczełstwa
wyposaŻona zosta"a w niezaleŻny uk"ad sterowania.
i ochrony zdrowia zapobiegające szczególnym zagro-
Żeniom powodowanym przez przemieszczanie si�
ż 58. 1. Do"ączona do maszyny instrukcja, o której
maszyny
mowa w ż 51 ust. 1, powinna zawiera� nast�pujące in-
formacje dotyczące drgał przenoszonych przez maszy-
ż 60. 1. Maszyna, która moŻe stanowi� zagroŻenie
n�:
na skutek swego ruchu, powinna by� zaprojektowana
i wykonana zgodnie z wymaganiami okreĘlonymi
1) waŻoną wartoĘ� skuteczną przyspieszenia drgał
w rozporządzeniu.
dzia"ających na kołczyny górne operatora, jeŻeli
wartoĘ� ta okreĘlona na podstawie odpowiedniej
2. Ryzyko wynikające z przemieszczania si� maszy-
metodyki badania przekroczy 2,5 m/s2; w przypad-
ny istnieje zawsze tam, gdzie uŻytkowane są w miej-
ku gdy wartoĘ� ta nie przekroczy 2,5 m/s2, naleŻy
scach pracy maszyny samobieŻne, holowane, pchane
zamieĘci� t� informacj� w instrukcji,
lub wiezione przez inne maszyny bądę ciągniki, gdy
2) w przypadku braku odpowiedniej metodyki, o któ- uŻytkowanie tych maszyn wymaga ciąg"ego lub prze-
rej mowa w pkt 1, producent powinien okreĘli�, na rywanego przemieszczania si� podczas pracy, mi�dzy
podstawie jakich metod i w jakich warunkach wy- sta"ymi kolejnymi pozycjami roboczymi.
konano te pomiary.
3. Ryzyko wynikające z przemieszczania si� maszy-
2. Informacje techniczne opisujące maszyn�, o któ- ny moŻe równieŻ wystąpi� w przypadku maszyny, któ-
rej mowa w ż 57 ust. 1, powinny zawiera� dane, o któ- ra nie przemieszcza si� w trakcie pracy, ale jest wypo-
rych mowa w ust. 1.
saŻona w Ęrodki u"atwiające jej przemieszczanie si�
z miejsca na miejsce. Dotyczy to maszyn wyposaŻo-
ż 59. Maszyna do obróbki drewna i maszyna do ob-
nych w takie elementy, jak ko"a, rolki, p"ozy, oraz ulo-
róbki materia"ów o fizycznych i technicznych w"aĘci-
kowanych na suwnicach czy wózkach.
woĘciach zbliŻonych do drewna, takich jak: korek, koĘ�,
utwardzona guma, utwardzone tworzywa sztuczne i in-
4. W celu ustalenia, czy kultywatory rotacyjne i bro-
ne podobne materia"y sztywne, powinna spe"nia� na-
ny mechaniczne nie powodują zagroŻenia dla osób na-
st�pujące zasadnicze wymagania w zakresie bezpie-
raŻonych, producent lub jego upowaŻniony przedsta-
czełstwa i ochrony zdrowia:
wiciel powinien przeprowadzi� lub zleci� przeprowa-
dzenie odpowiednich badał dla kaŻdego typu takiej
1) powinna by� zaprojektowana, wykonana i wyposa-
maszyny.
Żona w taki sposób, aby moŻna by"o w niej bez-
piecznie umieĘci� i prowadzi� przedmiot obrabia-
ż 61. JeŻeli zgodnie z za"oŻeniami producenta ma-
ny; jeŻeli przedmiot obrabiany jest utrzymywany
szyna samobieŻna b�dzie eksploatowana w miejscach
r�cznie na stole warsztatowym, stó" ten powinien
nieoĘwietlonych, powinna ona by� wyposaŻona
by� odpowiednio stateczny podczas pracy i nie po-
w urządzenia oĘwietlające, odpowiednie do rodzaju
winien utrudnia� przesuwania przedmiotu obra-
wykonywanej pracy, zgodnie z wymaganiami okreĘlo-
bianego,
nymi w odr�bnych przepisach.
2) jeŻeli istnieje moŻliwoĘ� pracy maszyny w warun-
kach stwarzających ryzyko odrzucania kawa"ków
ż 62. Podczas przemieszczania maszyny lub jej cz�-
drewna, maszyna powinna by� zaprojektowana,
Ęci nie powinno by� moŻliwe nag"e przemieszczanie
wykonana lub wyposaŻona w taki sposób, aby wy-
si� maszyny lub powstanie zagroŻenia wynikającego
eliminowa� t� moŻliwoĘ� lub, jeŻeli nie moŻna te-
z braku jej statecznoĘci, jeŻeli maszyna lub jej cz�Ęci są
go osiągną�, aby wyrzucenie kawa"ka drewna nie
przemieszczane zgodnie z zaleceniami producenta.
stwarza"o zagroŻenia dla operatora lub osób nara-
Żonych,
ż 63. 1. Stanowisko pracy kierowcy powinno by�
zaprojektowane z uwzgl�dnieniem zasad ergonomii.
3) powinna by� wyposaŻona w hamulec automatycz-
ny, który zatrzymuje narz�dzie w wystarczająco
2. JeŻeli jest kilka stanowisk pracy kierowcy, kaŻde
krótkim czasie, jeŻeli istnieje ryzyko wystąpienia
z tych stanowisk powinno by� wyposaŻone w wyma-
kontaktu z narz�dziem podczas zmniejszania pr�d-
gane elementy sterownicze.
koĘci,
4) w przypadku gdy narz�dzie jest wbudowane w ma- 3. JeŻeli istnieje wi�cej niŻ jedno stanowisko, o któ-
rym mowa w ust. 1, maszyna powinna by� zaprojekto-
szyn� nie w pe"ni zautomatyzowaną, to powinna
ona by� zaprojektowana i wykonana w taki sposób, wana w taki sposób, aby praca kierowcy na jednym
aby wyeliminowa� lub zmniejszy� ryzyko powaŻ- stanowisku wy"ącza"a prac� na pozosta"ych, z wyjąt-
nych przypadkowych obraŻeł, w szczególnoĘci kiem zatrzymywania awaryjnego.
Dziennik Ustaw Nr 127 9891 Poz. 1391
4. WidocznoĘ� ze stanowiska pracy kierowcy po- wrócenia, siedzisko powinno by� wyposaŻone w pas
winna by� taka, aby móg" on sterowa� urządzeniem bezpieczełstwa lub równowaŻne urządzenie, które
i jego cz�Ęciami w przewidzianych warunkach uŻytko- utrzymuje kierowc� w siedzisku, jednoczeĘnie nie
wania maszyny, przy zachowaniu ca"kowitego bezpie- ograniczając jego ruchów niezb�dnych do prowadze-
czełstwa w"asnego i osób naraŻonych. W razie ko- nia maszyny ani wszelkich ruchów powodowanych
niecznoĘci naleŻy przewidzie� odpowiednie urządze- przez zawieszenie.
nia, które zapobiegną niebezpieczełstwom wynikają-
cym ze z"ej widocznoĘci.
ż 66. 1. JeŻeli warunki pracy maszyny przewidują
sporadyczny lub regularny przewóz bądę prac� na ma-
5. Maszyna powinna by� zaprojektowana i wykona-
szynie operatorów nieb�dących kierowcami maszyny,
na w taki sposób, aby stanowisko kierowcy nie powo-
naleŻy dla nich przewidzie� odpowiednie miejsca
dowa"o ryzyka przypadkowego kontaktu kierowcy
umoŻliwiające ich jazd� lub prac� bez zagroŻenia,
i operatorów, znajdujących si� na maszynie, z szynami
w szczególnoĘci bez zagroŻenia wypadni�ciem.
lub gąsienicami.
2. Miejsca, o których mowa w ust. 1, gdy pozwala-
6. Stanowisko pracy kierowcy powinno by� tak za-
ją na to warunki pracy maszyny, powinny by� wyposa-
projektowane, aby unikną� zagroŻenia zdrowia przez
Żone w siedzenia.
zatrucie gazami spalinowymi lub brak tlenu.
3. JeŻeli zachodzi koniecznoĘ� wyposaŻania stano-
7. Stanowisko pracy kierowcy jeŻdŻącego na ma-
wiska kierowcy w kabin�, inne miejsca dla przewoŻo-
szynie powinno by� tak zaprojektowane i wykonane,
nych osób powinny by� takŻe chronione przed zagro-
aby moŻna by"o zamocowa� kabin� kierowcy w kaŻ-
Żeniem, które uzasadnia tego rodzaju ochron� stano-
dym przypadku, gdy jest na nią miejsce. JeŻeli istnieje
wiska kierowcy.
zagroŻenie wynikające z niebezpiecznego Ęrodowiska,
stanowisko pracy kierowcy powinno by� wyposaŻone
ż 67. 1. Kierowca powinien móc uruchomi�, ze swe-
w odpowiednią kabin�.
go stanowiska, wszystkie elementy sterownicze wy-
magane do operowania maszyną, z wyjątkiem urzą-
8. JeŻeli maszyna jest wyposaŻona w kabin�, to po-
dzeł, które w sposób bezpieczny mogą by� w"ączone
winna ona by� zaprojektowana, wykonana i wyposaŻo-
tylko przez elementy sterownicze umieszczone z dala
na w taki sposób, aby zapewni� kierowcy dobre warun-
od stanowiska kierowcy.
ki pracy i chroni� go przed wszelkimi mogącymi po-
wsta� zagroŻeniami, takimi jak: nieodpowiednie ogrze-
2. Przepis ust. 1 stosuje si� w szczególnoĘci do tych
wanie i wentylacja, niedostateczna widoczno�, nad-
stanowisk pracy, oprócz stanowiska kierowcy, za które
mierny ha"as, drgania, spadające przedmioty, przedo-
są odpowiedzialni operatorzy inni niŻ kierowcy, albo
stanie si� cia" obcych albo wywrócenie. W kabinie na-
do tych, które wymagają, aby kierowca opuĘci" swoje
leŻy przewidzie� miejsce na instrukcje niezb�dne dla
stanowisko ze wzgl�du na konieczno� bezpiecznego
kierowcy lub operatora maszyny.
przeprowadzenia odpowiednich manewrów.
9. WyjĘcie z kabiny powinno pozwala� na szybkie
3. JeŻeli w maszynie są peda"y, powinny one by�
wydostanie si� z niej kierowcy. W kabinie naleŻy prze-
zaprojektowane, wykonane i umieszczone w taki spo-
widzie� takŻe wyjĘcie awaryjne po"oŻone w kierunku
sób, aby umoŻliwi� bezpieczną ich obs"ug� z minimal-
innym niŻ normalne wyjĘcie.
nym ryzykiem pomy"ki. Peda"y powinny mie� przeciw-
Ęlizgową powierzchni� i by� "atwe do czyszczenia.
10. Materia"y uŻyte do produkcji kabiny i jej wypo-
saŻenia powinny by� ognioodporne.
4. W przypadku gdy obs"uga elementów sterowni-
czych moŻe prowadzi� do zagroŻenia, w szczególno-
ż 64. 1. Siedzisko kierowcy w maszynie powinno
Ęci do wykonywania przez maszyn� niebezpiecznych
umoŻliwi� kierowcy utrzymywanie sta"ej pozycji i by�
ruchów, elementy sterownicze powinny wraca� w po-
zaprojektowane z naleŻytym uwzgl�dnieniem zasad er-
"oŻenie neutralne z chwilą ich zwolnienia przez opera-
gonomii.
tora.
2. Siedzisko, o którym mowa w ust. 1, powinno by�
5. Przepisu ust. 4 nie stosuje si� do elementów ma-
tak zaprojektowane, aby zredukowa� do racjonalnie
jących ustalone po"oŻenie.
osiągalnego minimum drgania przenoszone na kie-
rowc�.
ż 68. 1. Uk"ad kierowniczy w maszynie poruszającej
si� na ko"ach powinien by� zaprojektowany i wykona-
3. Zamocowanie siedziska powinno wytrzymywa�
ny w taki sposób, aby ograniczy� si"y wywo"ane nag"y-
wszystkie si"y, które mogą na nie dzia"a�, szczególnie
w przypadku wywrócenia si� maszyny; jeŻeli pod no- mi ruchami kierownicy lub dęwigni sterowniczej, spo-
gami kierowcy nie ma pod"ogi, powinny tam znajdo- wodowanymi przez wstrząsy kó" kierowanych.
wa� si� podnóŻki pokryte materia"em przeciwĘlizgo-
2. Wszelkie urządzenia blokujące mechanizm róŻni-
wym.
cowy powinny by� tak zaprojektowane i wykonane,
ż 65. JeŻeli w maszynie przewidziano moŻliwoĘ� aby umoŻliwi� odblokowanie urządzenia blokującego
stosowania konstrukcji chroniącej przed skutkami wy- ten mechanizm, gdy maszyna jest w ruchu.
Dziennik Ustaw Nr 127 9892 Poz. 1391
3. Przepisów ż 16 18 nie stosuje si� do funkcji w ust. 2 i 3, pod warunkiem Że urządzenie to jest typu
przemieszczania si� maszyny. wy"ącznie mechanicznego.
ż 69. 1. Maszyna samobieŻna z kierowcą jadącym 6. Maszyna zdalnie sterowana powinna by� projek-
na maszynie powinna by� tak wyposaŻona, aby uru- towana i wykonana w taki sposób, aby zatrzymywa"a
chomienie silnika przez osoby nieupowaŻnione by"o si� automatycznie w przypadku utracenia przez kierow-
utrudnione. c� kontroli nad maszyną.
2. Przemieszczanie si� maszyny samobieŻnej z kie- 7. Przepisów ż 20 22 nie stosuje si� do funkcji jaz-
rowcą, o którym mowa w ust. 1, powinno by� moŻliwe dy maszyny.
tylko wówczas, gdy kierowca znajduje si� przy elemen-
tach sterowniczych. ż 71. 1. Ruch maszyny samobieŻnej, sterowanej
przez kierowc� towarzyszącego maszynie pieszo, po-
3. JeŻeli dla celów eksploatacyjnych maszyna po- winien by� moŻliwy wy"ącznie w czasie ciąg"ego dzia-
winna by� wyposaŻona w urządzenia wychodzące po- "ania kierowcy na odpowiedni element sterujący.
za jej normalne gabaryty, w szczególnoĘci stabilizato- W szczególnoĘci podczas w"ączania silnika ruch ma-
ry, wysi�gnik, kierowca przed rozpocz�ciem prze- szyny powinien by� niemoŻliwy.
mieszczania maszyny powinien mie� moŻliwoĘ� "atwe-
go sprawdzenia, czy urządzenia te znajdują si� w okre- 2. Uk"ady sterowania maszyny kierowanej przez
Ęlonym po"oŻeniu umoŻliwiającym bezpieczny ruch kierowc�, o którym mowa w ust. 1, powinny by� zapro-
maszyny. jektowane w sposób minimalizujący zagroŻenia wyni-
kające z przypadkowego ruchu maszyny w kierunku
4. Przepis ust. 3 stosuje si� do innych elementów,
kierowcy, a w szczególnoĘci moŻliwoĘci zgniecenia al-
które w celu zapewnienia bezpiecznego przemieszcza- bo zranienia kierowcy obracającymi si� narz�dziami.
nia si� maszyny powinny pozostawa� w okreĘlonym,
w razie potrzeby, zablokowanym po"oŻeniu. 3. Normalna pr�dkoĘ� jazdy maszyny samobieŻnej
powinna by� zgodna z pr�dkoĘcią poruszania si� kie-
5. W technicznie i ekonomicznie uzasadnionych
rowcy, o którym mowa w ust. 1.
przypadkach ruch maszyny powinien by� uwarunko-
wany bezpiecznym po"oŻeniem urządzeł, o których 4. W przypadku maszyny samobieŻnej, do której
mowa w ust. 3.
moŻna zamocowa� obracające si� narz�dzia, naleŻy
wykluczy� moŻliwoĘ� uruchomienia tych narz�dzi przy
6. Podczas uruchamiania silnika ruch maszyny nie
w"ączonym elemencie sterowniczym powodującym
powinien by� moŻliwy.
cofanie, z wyjątkiem przypadku, gdy ruch maszyny jest
powodowany przez ruch narz�dzia. W takich przypad-
ż 70. 1. Z zastrzeŻeniem przepisów o ruchu drogo-
kach pr�dkoĘ� cofania nie powinna zagraŻa� kierowcy.
wym, maszyna samobieŻna i jej przyczepy powinny
spe"nia� wymagania dotyczące zwalniania, zatrzymy- 5. Awaria zasilania uk"adu kierowniczego ze wspo-
wania si�, hamowania i unieruchamiania, w sposób
maganiem nie powinna uniemoŻliwi� kierowania ma-
zapewniający bezpieczełstwo w kaŻdych warunkach
szyną przez czas niezb�dny do jej zatrzymania.
pracy, obciąŻenia, szybkoĘci, nawierzchni i jej nachyle-
nia dopuszczonych przez producenta i odpowiadają- ż 72. 1. Po zatrzymaniu ruchu cz�Ęci maszyny
cych warunkom wyst�pującym podczas normalnego
wszelkie odchylenie si� tej cz�Ęci maszyny od pozycji
uŻytkowania maszyny.
zatrzymania, wywo"ane innymi przyczynami niŻ dzia"a-
nie na elementy sterownicze, nie powinno stanowi� za-
2. Kierowca powinien móc zmniejszy� pr�dkoĘ�
groŻenia dla osób naraŻonych.
i zatrzyma� maszyn� samobieŻną przy uŻyciu hamulca
g"ównego.
2. Maszyna powinna by� zaprojektowana, wykona-
na oraz, w uzasadnionych przypadkach, umieszczona
3. W przypadku awarii hamulca g"ównego lub bra-
na konstrukcji jezdnej w taki sposób, aby w trakcie ru-
ku dop"ywu energii uruchamiającej ten hamulec, jeŻe-
chu niekontrolowane wahania Ęrodka ci�ŻkoĘci maszy-
li wymaga tego bezpieczełstwo, naleŻy zainstalowa�,
ny nie mia"y wp"ywu na jej stateczno� ani nie powo-
niezaleŻnie od hamulca g"ównego, "atwo dost�pne
dowa"y nadmiernych odkszta"ceł konstrukcji ma-
urządzenie pozwalające na zmniejszenie pr�dkoĘci i za-
szyny.
trzymanie maszyny. Urządzenie to powinno mie� ca"-
kowicie niezaleŻne i "atwo dost�pne elementy sterow-
3. Obracające si� z duŻą pr�dkoĘcią cz�Ęci maszy-
nicze.
ny, które pomimo podj�tych Ęrodków ostroŻnoĘci mo-
gą p�kną� lub rozpaĘ� si�, powinny by� umocowane
4. JeŻeli wymagają tego wzgl�dy bezpieczełstwa,
i chronione tak, aby w razie ich rozerwania od"amki zo-
producent powinien wyposaŻy� maszyn� samobieŻną
sta"y przechwycone, a jeŻeli nie jest to moŻliwe, aby nie
w urządzenie pozwalające na unieruchomienie jej pod-
zosta"y wyrzucone w kierunku stanowisk kierowcy lub
czas postoju.
obs"ugi.
5. Urządzenie, o którym mowa w ust. 4, moŻe by� ż 73. 1. Projekt maszyny samobieŻnej przewoŻącej
po"ączone z jednym z urządzeł, o których mowa kierowc�, a takŻe innych operatorów, naraŻonej na wy-
Dziennik Ustaw Nr 127 9893 Poz. 1391
wrócenie si�, powinien uwzgl�dnia� punkty zamoco- ż 77. 1. Wa"y nap�dowe z przegubami uniwersalny-
wania, a sama maszyna powinna by� wyposaŻona w te mi "ączące maszyn� samobieŻną lub ciągnik z maszyną
punkty, umoŻliwiające zainstalowanie konstrukcji nap�dzaną, licząc od pierwszego sta"ego "oŻyska ma-
chroniącej przed skutkami wywrócenia (ROPS). szyny nap�dzanej, powinny by� os"oni�te zarówno po
stronie maszyny samobieŻnej, jak i nap�dzanej na ca-
"ej d"ugoĘci wa"u i związanych z nim przegubów uni-
2. Konstrukcja chroniąca, o której mowa w ust. 1,
wersalnych.
powinna zapewni� kierowcy oraz innym przewoŻonym
operatorom odpowiednią przestrzeł zabezpieczoną
2. W maszynie samobieŻnej lub ciągniku punkt od-
przed odkszta"ceniem (DLV).
bioru mocy, do którego jest pod"ączony wa" nap�do-
wy, powinien by� chroniony albo przez os"on� przymo-
3. W celu sprawdzenia, czy konstrukcja chroniąca
cowaną do maszyny samobieŻnej lub ciągnika, albo
maszyn� samobieŻną przed skutkami wywrócenia
przez dowolne inne urządzenie zapewniające ochron�.
spe"nia wymagania, o których mowa w ust. 1, produ-
cent lub jego upowaŻniony przedstawiciel powinien
3. W maszynie holowanej wa" nap�dowy powinien
przeprowadzi� odpowiednie próby lub zleci� ich prze-
by� os"oni�ty obudową ochronną przymocowaną do
prowadzenie dla kaŻdego typu takiej konstrukcji.
maszyny.
4. Maszyny do robót ziemnych, takie jak "adowarki
4. Ograniczniki momentu obrotowego lub sprz�g"a
ko"owe lub gąsienicowe, koparki-"adowarki podsi�-
jednokierunkowe mogą by� przymocowane do nap�-
bierne, ciągniki ko"owe i gąsienicowe, zgarniarki sa-
dów z przegubami uniwersalnymi wy"ącznie po stronie
moza"adowawcze lub inne, równiarki, wywrotki prze-
maszyny nap�dzanej. Wa" nap�dowy z przegubem uni-
gubowe o mocy przekraczającej 15 kW, powinny by�
wersalnym powinien by� odpowiednio oznakowany.
wyposaŻone w konstrukcj� chroniącą przed skutkami
wywrócenia.
5. Maszyna holowana, której dzia"anie wymaga
pod"ączenia do samobieŻnej maszyny lub ciągnika za
ż 74. 1. JeŻeli dla maszyny przewoŻącej kierowc�,
pomocą wa"u nap�dowego, powinna mie� taki uk"ad
a takŻe innych operatorów, istnieje zagroŻenie przez
po"ączenia wa"u, który zapewni, Że wa" nap�dowy
spadające na nią przedmioty lub materia"y, to maszy-
i jego os"ona nie b�dą uszkodzone przez kontakt
na taka, jeŻeli pozwalają na to jej wymiary, powinna
z pod"oŻem lub cz�Ęciami maszyny w przypadku jej
by� zaprojektowana z uwzgl�dnieniem punktów zamo- od"ączenia.
cowania, a nast�pnie wyposaŻona w te punkty, pozwa-
lające na zainstalowanie konstrukcji chroniącej przed
6. Zewn�trzne cz�Ęci os"ony powinny by� zaprojek-
spadającymi przedmiotami (FOPS).
towane, wykonane i usytuowane w taki sposób, aby
nie mog"y si� obraca� wraz z wa"em nap�dowym.
2. W przypadku spadających przedmiotów lub ma- Os"ona powinna przykrywa� wa" nap�dowy aŻ do koł-
ców wide"ek wewn�trznych, w przypadku zwyk"ego
teria"ów, konstrukcja, o której mowa w ust. 1, powinna
przegubu uniwersalnego, oraz co najmniej do Ęrodko-
zapewnia� przewoŻonym na maszynie osobom odpo-
wej cz�Ęci przegubu zewn�trznego lub przegubów,
wiednią przestrzeł zabezpieczoną przed odkszta"cenia-
w przypadku przegubów szerokokątnych.
mi (DLV).
7. Producent, który zapewnia Ęrodki dost�pu do
3. W celu sprawdzenia, czy konstrukcja chroniąca
stanowiska pracy w pobliŻu nap�dowego wa"u przegu-
przed spadającymi przedmiotami spe"nia wymaganie,
bowego, powinien zapewni�, aby os"ony wa"u, o któ-
o którym mowa w ust. 2, producent lub jego upowaŻ-
rych mowa w ust. 6, mog"y by� uŻywane jako stopnie,
niony przedstawiciel powinien przeprowadzi� odpo-
jeŻeli nie zosta"y w tym celu zaprojektowane i wyko-
wiednie próby lub zleci� ich przeprowadzenie dla kaŻ-
nane.
dego rodzaju takiej konstrukcji.
ż 78. W przypadku silników spalinowych zdejmo-
ż 75. Uchwyty i stopnie w maszynie powinny by�
wane os"ony niepozwalające na dost�p do ruchomych
zaprojektowane, wykonane i rozmieszczone w taki spo-
cz�Ęci w komorze silnikowej nie wymagają urządzeł
sób, aby operator uŻywa" ich instynktownie i nie uŻy-
blokujących, jeŻeli otwierają si� przy pomocy kluczy
wa" do tego celu elementów sterowniczych.
lub innego narz�dzia albo przy uŻyciu elementu ste-
rowniczego znajdującego si� na stanowisku kierowcy,
ż 76. 1. Maszyna uŻywana do holowania lub holo-
a stanowisko kierowcy jest ca"kowicie obudowane ka-
wana powinna by� wyposaŻona w urządzenia holow-
biną z zamkiem niepozwalającym na dost�p osób nie-
nicze lub sprz�gające, zaprojektowane, wykonane
upowaŻnionych. Przepisu ż 31 ust. 2 i 3 nie stosuje si�.
i rozmieszczone w sposób zapewniający "atwe i bez-
pieczne po"ączenie i roz"ączenie oraz uniemoŻliwiający
ż 79. 1. Maszyna powinna by� tak zaprojektowana
przypadkowe roz"ączenie si� w trakcie uŻytkowania.
i wykonana, aby moŻna by"o bez trudnoĘci od"ączy�
akumulator przy pomocy "atwo dost�pnego narz�dzia,
2. JeŻeli ci�Żar dyszla holowniczego tego wymaga,
przewidzianego do tego celu.
maszyna powinna by� wyposaŻona w element wspor-
czy o powierzchni noĘnej dostosowanej do ci�Żaru dy- 2. Akumulator powinien by� tak zainstalowany
szla i rodzaju pod"oŻa. i mie� obudow� tak wykonaną i umieszczoną, aby unik-
Dziennik Ustaw Nr 127 9894 Poz. 1391
ną�, w miar� moŻliwoĘci, wylania si� elektrolitu na 4. JeŻeli ruch maszyny albo jej narz�dzi stanowi
operatora w przypadku wywrócenia si� maszyny, a tak- szczególne zagroŻenie, na maszynie naleŻy umieĘci�
Że aby unikną� gromadzenia si� oparów w miejscu pra- znaki ostrzegające przed zbliŻaniem si� do pracującej
maszyny.
cy operatora.
5. Znaki ostrzegające, o których mowa w ust. 4, po-
ż 80. W zaleŻnoĘci od zagroŻeł przewidywanych
winny by� czytelne z wystarczającej odleg"oĘci w celu
przez producenta, maszyna powinna, jeŻeli pozwala na to
zapewnienia bezpieczełstwa osób przebywających
jej wielkoĘ�, umoŻliwia� wyposaŻenie jej w "atwo dost�p-
w pobliŻu maszyny.
ne gaĘnice albo mie� wbudowane systemy gaĘnicze.
ż 84. 1. Oznakowanie maszyny przemieszczającej
ż 81. W przypadku zagroŻenia emisją py"ów lub ga- si�, o którym mowa w ż 49 ust. 1, naleŻy uzupe"ni� o:
zów, lub innych podobnych czynników, urządzenie se-
1) moc nominalną, wyraŻoną w kW,
parujące, o którym mowa w ż 41, moŻe by� zastąpione
innymi Ęrodkami, w szczególnoĘci uk"adem zraszania
2) mas� maszyny, podaną w kilogramach, dla najcz�-
wodą. Przepisu ż 41 ust. 2 i 3 nie stosuje si�, jeŻeli
Ęciej stosowanego uk"adu maszyny, oraz:
g"ówną funkcją maszyny jest rozpylanie produktów.
a) maksymalną si"� uciągu na haku sprz�gającym,
wyraŻoną w N, przewidzianą przez producenta,
ż 82. 1. Maszyna powinna by� wyposaŻona w Ęrod-
b) maksymalne obciąŻenie pionowe haka sprz�ga-
ki sygnalizacji lub w tablice z instrukcjami uŻytkowania,
jącego, wyraŻone w N, przewidziane przez pro-
regulacji i konserwacji wsz�dzie tam, gdzie jest to ko-
ducenta
nieczne w celu zapewnienia bezpieczełstwa i ochrony
zdrowia osób naraŻonych.
jeŻeli mają one zastosowanie.
2. Instrukcja obs"ugi, o której mowa w ż 51 ust. 1,
2. WyposaŻenie, o którym mowa w ust. 1, powinno
powinna zawiera� dodatkowo:
by� zaprojektowane i wykonane w sposób zapewniają-
cy ich dobrą widocznoĘ� i nieĘcieralnoĘ�.
1) w odniesieniu do drgał wytwarzanych przez ma-
szyn�, wartoĘ� zmierzoną lub obliczoną na podsta-
3. Z zastrzeŻeniem przepisów o ruchu drogowym
wie pomiarów identycznych maszyn:
maszyna, którą jeędzi kierowca, powinna by� wyposa-
a) waŻoną wartoĘ� skuteczną przyspieszenia drgał
Żona w:
dzia"ających na kołczyny górne operatora, jeŻe-
li wartoĘ� ta przekracza 2,5 m/s2; jeŻeli wartoĘ�
1) ostrzegawczą sygnalizacj� akustyczną w celu alar-
ta nie przekracza 2,5 m/s2, naleŻy zamieĘci� t� in-
mowania osób naraŻonych,
formacj� w instrukcji,
2) system sygna"ów Ęwietlnych, takich jak Ęwiat"a ha-
b) waŻoną wartoĘ� skuteczną przyspieszenia drgał
mowania, Ęwiat"a cofania i obracające si� lampy
dzia"ających na cia"o operatora stopy i po-
sygnalizacyjne, odpowiedni do zamierzonych wa-
Ęladki, jeŻeli wartoĘ� ta przekracza 0,5 m/s2; jeŻe-
runków eksploatacji; wymaganie to nie dotyczy
li wartoĘ� ta nie przekracza 0,5 m/s2, naleŻy za-
maszyn przeznaczonych wy"ącznie do uŻytkowania
mieĘci� t� informacj� w instrukcji,
pod ziemią i niezasilanych energią elektryczną.
2) informacje o warunkach pracy maszyny podczas
pomiarów, o których mowa w pkt 1, i stosowanych
ż 83. 1. Maszyna zdalnie sterowana, która w nor-
metodach pomiaru, dostarczone przez producenta;
malnych warunkach uŻytkowania stwarza zagroŻenie
jeŻeli nie są stosowane normy zharmonizowane,
przez moŻliwoĘ� uderzenia lub zgniecenia osób nara-
drgania naleŻy mierzy�, stosując metod� najbar-
Żonych, powinna by� wyposaŻona w odpowiednie
dziej odpowiednią dla danej maszyny.
Ęrodki bezpieczełstwa w celu zasygnalizowania swo-
ich ruchów lub teŻ Ęrodki chroniące osoby naraŻone
3. W przypadku gdy maszyna ma kilka zastosował
przed tego rodzaju zagroŻeniami.
w zaleŻnoĘci od uŻytego wyposaŻenia, producent ma-
szyny podstawowej, do której do"ącza si� wyposaŻenie
2. Wymagania, o których mowa w ust. 1, stosuje si�
wymienne, oraz producent wyposaŻenia wymiennego
do maszyny, która podczas eksploatacji wykonuje po-
powinni dostarczy� odpowiednie informacje pozwala-
wtarzalne ruchy w przód i w ty" wzd"uŻ jednej osi, w sy-
jące na bezpieczne zamontowanie i stosowanie wypo-
tuacji gdy ty" maszyny nie jest bezpoĘrednio widoczny
saŻenia wymiennego.
dla kierowcy.
Rozdzia" 5
3. Maszyna powinna by� zaprojektowana w sposób
uniemoŻliwiający przypadkowe wy"ączenie wszystkich
Zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczełstwa
urządzeł sygnalizujących i ostrzegawczych. W przy-
i ochrony zdrowia, zapobiegające szczególnym zagro-
padkach koniecznych ze wzgl�du na bezpieczełstwo
Żeniom związanym z podnoszeniem
w urządzeniach sygnalizujących i ostrzegawczych na-
leŻy przewidzie� Ęrodki sprawdzenia ich stanu tech- ż 85. 1. Maszyna stwarzająca zagroŻenie związane
nicznego, a uszkodzenia powinny by� sygnalizowane z podnoszeniem, zw"aszcza zagroŻenie spowodowane
operatorowi. spadni�ciem lub kolizją "adunku albo zagroŻenie prze-
Dziennik Ustaw Nr 127 9895 Poz. 1391
chy"em podczas podnoszenia "adunku, powinna by� go przez producenta, ze szczególnym uwzgl�dnieniem
zaprojektowana i wykonana w taki sposób, aby spe"- korozji, Ęcierania, udarów, kruchoĘci na zimno i starze-
nia"a wymagania okreĘlone w niniejszym rozdziale. nia.
2. ZagroŻenia spowodowane podnoszeniem istnie- 5. W celu zapewnienia odpowiedniego bezpieczeł-
ją zw"aszcza w przypadku maszyn przeznaczonych do stwa, w obliczeniach wytrzyma"oĘciowych maszyny
przemieszczania pojedynczych "adunków, w związku ze naleŻy uwzgl�dnia� wartoĘci wspó"czynnika przeciąŻe-
zmianą poziomu. nia dla prób statycznych.
ż 86. 1. Maszyna powinna by� projektowana i wy- 6. Dla wspó"czynnika, o którym mowa w ust. 5,
konana w taki sposób, aby utrzymywa"a statecznoĘ�, przyjmuje si� nast�pujące wartoĘci:
zgodnie z wymaganiami okreĘlonymi w ż 25, podczas
1) dla r�cznie obs"ugiwanych maszyn i zawiesi 1,5,
pracy i w trakcie postoju, a takŻe podczas wszystkich
etapów transportu, montaŻu i demontaŻu, podczas da-
2) dla innych maszyn 1,25.
jących si� przewidzie� awarii elementów sk"adowych,
jak równieŻ podczas wykonywania prób, zgodnie z in-
ż 89. 1. Maszyna powinna by� tak zaprojektowana
strukcją, o której mowa w ż 51 ust. 1.
i wykonywana, aby mog"a by� poddana bez uszkodze-
nia próbom dynamicznym pod obciąŻeniem równym
2. W celu spe"nienia wymagał, o których mowa
udęwigowi pomnoŻonemu przez wspó"czynnik prze-
w ust. 1, producent lub jego upowaŻniony przedstawi-
ciąŻenia dla prób dynamicznych. Wspó"czynnik ten do-
ciel powinien stosowa� w"aĘciwe metody sprawdza-
biera si� w celu zapewnienia w"aĘciwego poziomu bez-
nia. Dla samobieŻnych wózków jezdniowych, o wyso-
pieczełstwa, a jego wartoĘ� przyjmuje si� zazwyczaj
koĘci podnoszenia przekraczającej 1,80 metra, powin-
jako 1,1.
na by� dla kaŻdego typu wózka przeprowadzona próba
statecznoĘci podstawy lub podobna próba, albo pro-
2. Próby dynamiczne, o których mowa w ust. 1, po-
ducent lub jego upowaŻniony przedstawiciel powinien
winny by� przeprowadzone na maszynach przygoto-
zleci� przeprowadzenie takiej próby.
wanych do uŻytkowania w normalnych warunkach.
Próby te przeprowadza si� przy pr�dkoĘciach nominal-
ż 87. 1. Maszyna powinna by� wyposaŻona w urzą-
nych ustalonych przez producenta.
dzenia, które dzia"ają na prowadnice lub tory szynowe,
zabezpieczając ją przed wypadni�ciem z szyn lub pro-
3. JeŻeli obwód sterowania maszyny pozwala na
wadnic.
kilka jednoczesnych ruchów, takich jak: obrót i prze-
mieszczanie "adunku, próby dynamiczne powinny by�
2. JeŻeli pomimo urządzeł, o których mowa
przeprowadzone w najmniej sprzyjających warunkach,
w ust. 1, maszyna wykolei si� lub szyna albo cz�Ęci
zwykle przy kojarzeniu odpowiednich ruchów.
jezdne maszyny ulegną uszkodzeniu, naleŻy zastoso-
wa� takie urządzenia, które zapobiegają spadkowi
ż 90. 1. KrąŻki, b�bny i ko"a powinny mie� Ęrednic�
sprz�tu, cz�Ęci sk"adowej maszyny albo "adunku lub
odpowiednią do wymiarów liny lub "ałcucha, z który-
teŻ wywróceniu si� maszyny.
mi wspó"pracują.
ż 88. 1. Maszyna, zawiesia i elementy, które moŻna
2. B�bny i ko"a, o których mowa w ust. 1, powinny
demontowa�, powinny wytrzymywa� napr�Żenia, któ-
by� zaprojektowane, wykonane i zainstalowane w taki
rym mają by� poddane, zarówno podczas uŻytkowania,
sposób, aby wspó"pracujące z nimi liny lub "ałcuchy
jak teŻ podczas postoju, instalowania oraz w warunkach
mog"y si� na nie nawija� nie spadając.
uŻytkowania okreĘlonych przez producenta, przy
uwzgl�dnieniu, tam gdzie jest to konieczne, warunków
3. Liny uŻywane bezpoĘrednio do podnoszenia lub
atmosferycznych oraz si" wywo"ywanych przez osoby.
podtrzymywania "adunków nie powinny mie� zaple-
ceł, poza kołcówkami, z wyjątkiem instalacji zaprojek-
2. Wymagania, o których mowa w ust. 1, powinny
towanych do regularnej adaptacji w zaleŻnoĘci od po-
by� równieŻ spe"nione podczas transportu, montaŻu
trzeb. Ca"e liny i kołcówki powinny mie� wspó"czynnik
i demontaŻu maszyny.
bezpieczełstwa dobrany tak, aby zapewni� odpowied-
ni poziom bezpieczełstwa. WartoĘ� tego wspó"czynni-
3. Maszyna i zawiesia powinny by� zaprojektowane
ka wynosi zazwyczaj 5.
i wykonane:
4. Zaplecenia, o których mowa w ust. 3, są dopusz-
1) w sposób zapobiegający awariom spowodowanym
czalne w instalacjach zaprojektowanych do regularnej
zm�czeniem materia"u lub zuŻyciem cz�Ęci, biorąc
adaptacji w zaleŻnoĘci od potrzeb.
pod uwag� ich uŻytkowanie zgodnie z przeznacze-
niem,
5. �ałcuchy do podnoszenia "adunku powinny
2) w taki sposób, aby mog"y wytrzyma� przeciąŻenie mie� wspó"czynnik bezpieczełstwa dobrany tak, aby
podczas prób statycznych, nie wykazując trwa"ych zapewni� odpowiedni poziom bezpieczełstwa; war-
odkszta"ceł lub innych uszkodzeł. toĘ� tego wspó"czynnika wynosi zazwyczaj 4.
4. Stosowane materia"y powinny by� dobrane sto- 6. Aby zweryfikowa� dobór odpowiedniego wspó"-
sownie do Ęrodowiska pracy maszyny, przewidywane- czynnika, o którym mowa w ust. 3 i 5, producent lub je-
Dziennik Ustaw Nr 127 9896 Poz. 1391
go upowaŻniony przedstawiciel powinien, dla kaŻdego ż 92. 1. Urządzenia sterujące ruchami powinny
typu "ałcucha i liny zastosowanej bezpoĘrednio do dzia"a� w taki sposób, aby maszyny, na których są one
podnoszenia "adunku, jak równieŻ dla kołcówek lin, zainstalowane, by"y bezpieczne.
przeprowadzi� odpowiednie badania lub zleci� ich
przeprowadzenie. 2. Maszyna powinna by� tak zaprojektowana lub
wyposaŻona w odpowiednie urządzenia, aby amplitu-
ż 91. 1. Wymiary zawiesia powinny by� dobrane da ruchu elementów maszyny nie przekracza"a okre-
z naleŻytym uwzgl�dnieniem procesów zm�czenia Ęlonych granic. W odpowiednich przypadkach zadzia-
i starzenia si� materia"u w okreĘlonej liczbie dni cykli "anie takiego urządzenia powinno by� poprzedzone
roboczych, odpowiadającej oczekiwanemu okresowi ostrzeŻeniem.
eksploatacji, okreĘlonemu w warunkach pracy dla da-
3. W przypadku gdy moŻna manewrowa� jednocze-
nego zastosowania, przy czym:
Ęnie w tym samym miejscu kilkoma maszynami stacjo-
1) wspó"czynnik bezpieczełstwa lin stalowych z koł-
narnymi lub na szynach, co moŻe stwarza� ryzyko koli-
cówkami powinien by� dobrany tak, aby zapewni�
zji, maszyny takie naleŻy projektowa� i wykonywa�
odpowiedni poziom bezpieczełstwa; wartoĘ�
w sposób umoŻliwiający zabudowanie uk"adów zapo-
wspó"czynnika wynosi zazwyczaj 5; po"ączenia
biegających takiemu zagroŻeniu.
splatane lub p�tle mogą wystąpi� wy"ącznie w koł-
cówkach lin,
4. Mechanizmy maszyny powinny by� zaprojekto-
wane i wykonane tak, aby "adunki nie mog"y przesu-
2) jeŻeli uŻywa si� "ałcuchów o ogniwach spawanych
wa� si� w sposób stwarzający niebezpieczełstwo lub
lub zgrzewanych, powinny by� to "ałcuchy o ogni-
nieoczekiwanie spada�, nawet w przypadku cz�Ęcio-
wach krótkich; wspó"czynnik bezpieczełstwa dla
wego albo ca"kowitego odci�cia zasilania energią lub
tych "ałcuchów dobiera si� tak, aby zapewni� od-
kiedy operator przestaje kierowa� maszyną.
powiedni poziom bezpieczełstwa; wartoĘ� wspó"-
czynnika wynosi zazwyczaj 4,
5. W normalnych warunkach pracy maszyny nie
powinno by� moŻliwe opuszczenie "adunku wy"ącznie
3) wspó"czynnik bezpieczełstwa dla w"ókiennych lin
przy pomocy hamulca ciernego, z wyjątkiem tych ma-
lub zawiesi zaleŻy od ich materia"u, metody wyko-
szyn, których funkcja wymaga takiego sposobu dzia"a-
nania, wymiarów i zastosowania; wspó"czynnik
nia.
ten dobiera si� tak, aby zapewni� odpowiedni po-
ziom bezpieczełstwa; wartoĘ� wspó"czynnika wy-
6. Urządzenia chwytające powinny by� zaprojekto-
nosi zazwyczaj 7, pod warunkiem Że uŻyte materia-
wane i wykonane w taki sposób, aby unikną� przypad-
"y są wysokiej jakoĘci, a metoda produkcji jest od-
kowego opuszczenia "adunku.
powiednia do zamierzonego stosowania,
ż 93. 1. Stanowisko kierowcy maszyny powinno
4) jeŻeli materia"y, o których mowa w pkt 3, nie są wy-
by� usytuowane w sposób zapewniający moŻliwie jak
sokiej jakoĘci i metoda produkcji nie jest odpo-
najszerszy widok trajektorii poruszających si� cz�Ęci,
wiednia, to wartoĘ� wspó"czynnika, o którym mo-
w celu unikni�cia kolizji z osobami i sprz�tem lub inny-
wa w pkt 3, jest zwi�kszana, aby zapewni� równo-
mi maszynami, które mogą pracowa� jednoczeĘnie
waŻny poziom bezpieczełstwa,
i stwarza� potencjalne zagroŻenie.
5) wszystkie elementy metalowe stanowiące cz�Ę� za-
2. Maszyna stacjonarna o "adunku prowadzonym
wiesi ci�gnowych lub stosowane wraz z zawiesia-
powinna by� tak zaprojektowana, wykonana i prowa-
mi ci�gnowymi powinny mie� wspó"czynnik bez-
dzona, aby ochroni� osoby naraŻone przed uderze-
pieczełstwa tak dobrany, aby zapewni� odpowied-
niem "adunkiem lub przeciwwagą.
ni poziom bezpieczełstwa; wartoĘ� wspó"czynnika
wynosi zazwyczaj 4,
ż 94. Maszyna, która wymaga ochrony przed skut-
6) maksymalny udęwig zawiesia wieloci�gnowego
kami wy"adował atmosferycznych, podczas jej uŻytko-
okreĘlany jest na podstawie wspó"czynnika bezpie- wania, powinna by� wyposaŻona w uk"ad odprowa-
czełstwa najs"abszego ci�gna oraz liczby ci�gien
dzający powsta"e "adunki do ziemi.
i wspó"czynnika zmniejszającego, który zaleŻy od
uk"adu zawiesia ci�gnowego. ż 95. Przepisy ż 63 i 64 stosuje si� do maszyn nie-
przemieszczających si�, które stwarzają zagroŻenie
2. W"ókienne liny i zawiesia ci�gnowe nie powinny
związane z podnoszeniem.
mie� w�z"ów, po"ączeł i zaplotów poza kołcówkami.
Wyjątek stanowią zawiesia ci�gnowe tworzące za- ż 96. 1. Elementy sterujące ruchem maszyny lub
mkni�tą p�tl� bez kołca. osprz�tu maszyny powinny powraca� do swojego po-
"oŻenia neutralnego, jeŻeli tylko zostaną zwolnione
3. W celu zweryfikowania doboru w"aĘciwego
przez operatora.
wspó"czynnika bezpieczełstwa producent lub jego
upowaŻniony przedstawiciel powinien dla kaŻdego ty- 2. W przypadku wykonywania niepe"nych lub ca"-
pu elementów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 5 kowitych ruchów, przy których nie wyst�puje ryzyko
i ust. 2, przeprowadzi� odpowiednie badania lub zleci� związane z moŻliwoĘcią kolizji "adunku lub maszyny,
ich przeprowadzenie. urządzenia, o których mowa w ust. 1, mogą by� zastą-
Dziennik Ustaw Nr 127 9897 Poz. 1391
pione elementami umoŻliwiającymi automatyczne za- tabliczk� lub pierĘcieł z podaną nazwą i adresem produ-
trzymanie na wybranych poziomach, bez sta"ego od- centa lub jego upowaŻnionego przedstawiciela oraz
dzia"ywania na element sterowniczy umoŻliwiający oznaczenia identyfikacyjne odpowiedniego Ęwiadectwa.
ruch.
2. �wiadectwo, o którym mowa w ust. 1, powinno
ż 97. Maszyna o maksymalnym udęwigu nie mniej- zawiera� informacje okreĘlone w normach zharmoni-
szym niŻ 1 000 kilogramów lub o momencie wywraca- zowanych lub, jeŻeli takie normy nie istnieją, powinno
jącym nie mniejszym niŻ 40 000 Nm powinna by� wy- zawiera� co najmniej:
posaŻona w urządzenia ostrzegające kierowc� i zapo-
1) nazw� i adres producenta lub jego upowaŻnionego
biegające niebezpiecznym ruchom "adunku, w przy-
przedstawiciela,
padku:
1) przeciąŻenia maszyny spowodowanego przekro- 2) opis "ałcucha lub liny, zawierający:
czeniem dopuszczalnego udęwigu lub
a) wymiary nominalne,
2) przeciąŻenia maszyny spowodowanego przekro-
b) rodzaj konstrukcji,
czeniem dopuszczalnego momentu, na skutek ob-
c) materia"y uŻyte do wykonania oraz wszelkie spe-
ciąŻenia,
cjalne procesy obróbki metalurgicznej, jakim
3) przekroczenia momentu mogącego doprowadzi�
materia"y te zosta"y poddane,
do wywrócenia w wyniku podnoszenia "adunku.
3) powo"anie norm, na podstawie których przeprowa-
ż 98. W instalacjach transportu linowego, liny no- dzono badania, jeŻeli zosta"y one przeprowadzone,
Ęne, liny nap�dne i liny noĘno-nap�dne powinny by�
4) informacje o maksymalnym obciąŻeniu eksploata-
podtrzymywane przez obciąŻnik lub przez urządzenie
cyjnym "ałcucha lub liny; w stosunku do róŻnych
pozwalające na nieprzerwaną kontrol� naciągu.
zastosował moŻe by� podany szereg odpowied-
nich wartoĘci.
ż 99. 1. Maszyna o "adunku prowadzonym i maszy-
na, której podstawy "adunkowe przemieszczają si�
ż 102. 1. Zawiesie powinno by� oznakowane zna-
wzd"uŻ ĘciĘle okreĘlonych torów, powinna by� wypo-
kiem identyfikacyjnym producenta, oznakowaniem CE
saŻona w urządzenia zapobiegające wszelkim zagroŻe-
oraz zawiera� informacje dotyczące udęwigu oraz
niom osób naraŻonych.
oznaczenia materia"u wed"ug klasyfikacji mi�dzyna-
2. Maszyna obs"ugująca okreĘlone poziomy, z któ- rodowej, w przypadku gdy informacja taka jest po-
rych operator moŻe dosta� si� do podstawy "adunko- trzebna w celu osiągni�cia porównywalnoĘci wymia-
rowej.
wej, aby u"oŻy� lub zabezpieczy� "adunek, powinna by�
zaprojektowana i wykonana w taki sposób, aby zapo-
biec niekontrolowanym ruchom podstawy "adunko- 2. W przypadku zawiesia wyposaŻonego w cz�Ęci
wej, zw"aszcza podczas za"adunku i roz"adunku maszy- sk"adowe, takie jak liny lub linki, na których niemoŻli-
we jest umieszczenie oznakowania, informacje, o któ-
ny.
rych mowa w ust. 1, powinny by� podane na tabliczce
ż 100. 1. Producent lub jego upowaŻniony przedsta- lub w inny sposób i trwale przymocowane do zawiesia.
wiciel, w stosunku do maszyny, która po raz pierwszy
wprowadzana jest do obrotu lub po raz pierwszy odda- 3. Informacje, o których mowa w ust. 1, powinny
wana do uŻytku, powinien przez podj�cie odpowied- by� czytelne i umieszczone w taki sposób, aby nie mo-
nich Ęrodków bezpieczełstwa lub zlecenie ich podj�cia g"y ulec zniszczeniu wskutek uŻywania zawiesia, Ęcie-
zapewni�, Że zawiesia i maszyny w stanie gotowym do rania ani teŻ obniŻy� wytrzyma"oĘci tego urządzenia.
uŻytku, zarówno obs"ugiwane r�cznie, jak i nap�dzane,
mogą spe"nia� swoje funkcje w sposób bezpieczny. ż 103. 1. Na maszynie, oprócz danych, o których
mowa w ż 49 i 50, powinny by� podane, w sposób czy-
2. �rodki, o których mowa w ust. 1, powinny
telny i nieusuwalny, dane dotyczące obciąŻenia nomi-
uwzgl�dnia� statyczne i dynamiczne w"aĘciwoĘci ma- nalnego:
szyny.
1) wyraŻone w formie niezakodowanej i umieszczone
3. JeŻeli maszyna nie moŻe by� zmontowana w za- w widocznym miejscu, w przypadku urządzeł, dla
k"adzie producenta lub jego upowaŻnionego przedsta- których przewidziano tylko jedną dopuszczalną
wiciela, naleŻy podją� odpowiednie Ęrodki bezpieczeł- wartoĘ� obciąŻenia,
stwa w miejscu jej montowania. W pozosta"ych przy-
2) jeŻeli obciąŻenie nominalne zaleŻy od uk"adu ma-
padkach Ęrodki bezpieczełstwa mogą by� podj�te
szyny, kaŻde stanowisko kierowcy powinno by� za-
bądę u producenta, bądę w miejscu montowania ma-
opatrzone w tablic� obciąŻeł okreĘlającą nominal-
szyny.
ne obciąŻenie dla kaŻdego uk"adu maszyny; wska-
ż 101. 1. KaŻdy odcinek "ałcucha, liny lub pasa nie- zane jest stosowanie formy wykresu lub tabeli.
b�dący cz�Ęcią zespo"u powinien by� oznakowany
w sposób umoŻliwiający jego identyfikacj�; jeŻeli nie 2. Maszyna zaopatrzona w podstaw� "adunkową,
jest to moŻliwe, powinien mie� zamocowaną na sta"e umoŻliwiającą dost�p osobom i stwarzającą zagroŻe-
Dziennik Ustaw Nr 127 9898 Poz. 1391
nie spadni�ciem, powinna by� wyposaŻona w czytelne ż 108. Przepisu ż 13 ust. 3 w zakresie oĘwietlenia
i nieusuwalne ostrzeŻenia zabraniające podnoszenia nie stosuje si� do maszyn przeznaczonych do pracy
osób. OstrzeŻenia te powinny by� widoczne z kaŻdego pod ziemią.
miejsca, z którego moŻliwy jest dost�p.
ż 109. 1. Elementy sterujące przyspieszeniem i ha-
ż 104. KaŻdy element zawiesia lub kaŻda niepo- mowaniem maszyn poruszających si� po szynach po-
dzielna jego cz�Ę� powinny by� zaopatrzone w instruk- winny by� obs"ugiwane r�cznie, z zastrzeŻeniem ust. 2.
cj� obs"ugi zawierającą co najmniej informacje doty-
2. Urządzenie czuwakowe moŻe by� obs"ugiwane
czące:
nogą.
1) normalnych warunków ich uŻytkowania,
3. Urządzenia sterujące zmechanizowaną obudową
2) zasad obs"ugi, montaŻu i konserwacji,
kroczącą powinny by� zaprojektowane i zainstalowane
w taki sposób, aby w czasie przemieszczania si� obu-
3) ograniczeł w stosowaniu, zw"aszcza w przypadku
dowy operator znajdowa" si� pod os"oną nieruchome-
urządzeł chwytających, które nie spe"niają wyma-
go segmentu obudowy.
gał, o których mowa w ż 92 ust. 6.
4. Urządzenia, o których mowa w ust. 3, powinny
ż 105. Instrukcja obs"ugi maszyny stwarzającej za-
by� zabezpieczone przed ich przypadkowym zwolnie-
groŻenie związane z podnoszeniem, oprócz informacji,
niem.
o których mowa w ż 51 ust. 1, powinna zawiera�:
ż 110. Maszyna samobieŻna poruszająca si� po szy-
1) charakterystyk� techniczną maszyny, a zw"aszcza:
nach, przeznaczona do pracy pod ziemią, powinna by�
a) tablic� obciąŻeł, o której mowa w ż 103 ust. 1 wyposaŻona w urządzenia czuwakowe dzia"ające na
pkt 2, jeŻeli jest ona stosowana, obwód sterujący ruchem maszyny.
b) reakcje na podporach lub zakotwiczeniach oraz
ż 111. 1. Przepis ż 80 stosuje si� do urządzeł posia-
charakterystyk� torów,
dających cz�Ęci "atwo palne.
c) okreĘlenie obciąŻenia balastowego, jeŻeli jest za-
2. System hamulcowy maszyny przeznaczonej do
stosowane, i sposób jego mocowania,
wykonywania prac pod ziemią powinien by� tak zapro-
2) zawartoĘ� dziennika eksploatacji, jeŻeli nie jest do- jektowany i wykonany, aby nie powodowa" iskrzenia
i nie wywo"ywa" poŻarów.
starczony wraz z maszyną,
3) wskazówki dotyczące uŻytkowania maszyny,
3. Maszyna przeznaczona do wykonywania prac
zw"aszcza przypadków, w których operator maszy- pod ziemią zaopatrzona w silniki cieplne powinna po-
ny nie moŻe bezpoĘrednio widzie� podnoszonego
siada� silniki spalinowe na paliwo o niskiej pr�ŻnoĘci
"adunku,
pary, w których nie jest moŻliwe wytworzenie si� iskier
pochodzenia elektrycznego.
4) niezb�dne zalecenia dotyczące przeprowadzenia
prób przed pierwszym oddaniem maszyny do uŻyt-
4. Gazy wylotowe z silników spalinowych maszyn
kowania, która nie jest montowana w zak"adzie
przeznaczonych do wykonywania prac pod ziemią nie
producenta.
mogą by� odprowadzane w gór�.
Rozdzia" 6
Rozdzia" 7
Zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczełstwa
Zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczełstwa
i ochrony zdrowia dotyczące maszyn przeznaczonych
i ochrony zdrowia dotyczące szczególnych zagroŻeł
do pracy pod ziemią
wynikających z podnoszenia i przenoszenia osób
ż 106. Maszyna przeznaczona do prac pod ziemią
ż 112. Maszyna powodująca zagroŻenia wynikają-
powinna by� zaprojektowana i wykonana zgodnie
ce z podnoszenia i przenoszenia osób powinna by� za-
z wymaganiami okreĘlonymi w niniejszym rozdziale.
projektowana i wykonana zgodnie z wymaganiami
okreĘlonymi w niniejszym rozdziale.
ż 107. 1. Obudowy zmechanizowane kroczące po-
winny by� zaprojektowane i wykonane w taki sposób,
ż 113. 1. WartoĘci wspó"czynników bezpieczeł-
aby poruszając si� utrzymywa"y okreĘlony kierunek ru- stwa, o których mowa w ż 91 ust. 1, są nieodpowied-
chu i nie ulega"y poĘlizgowi przed obciąŻeniem, pod- nie dla maszyn przeznaczonych do podnoszenia i prze-
czas obciąŻenia ani po usuni�ciu obciąŻenia.
noszenia osób. W stosunku do maszyn przeznaczo-
nych do podnoszenia i przenoszenia osób, wspó"czyn-
2. Obudowy zmechanizowane, o których mowa
niki te naleŻy podwoi�.
w ust. 1, powinny by� zaopatrzone w zakotwiczenia
p"yt górnych poszczególnych stojaków hydraulicznych 2. Pod"oga Ęrodka przenoszenia powinna by� za-
oraz powinny pozwala� na swobodne poruszanie si� projektowana i wykonana w taki sposób, aby zapewni�
osób naraŻonych. wytrzyma"oĘ� i przestrzeł odpowiadające maksymal-
Dziennik Ustaw Nr 127 9899 Poz. 1391
nej liczbie osób i udęwigowi okreĘlonym przez produ- 3. Maszyna podnosząca i przenosząca osoby po-
centa. winna by� zaprojektowana i wykonana w taki sposób,
aby nie by" moŻliwy spadek bądę wywrócenie si� Ęrod-
ka przenoszenia.
3. Wymagania, o których mowa w ż 97, stosuje si�
do urządzeł z nap�dem r�cznym, przeznaczonych do
podnoszenia i przenoszenia osób, bez wzgl�du na wiel- 4. Przyspieszenie i hamowanie Ęrodka przenosze-
koĘ� udęwigu. nia lub pojazdu transportowego, zarówno sterowane
przez operatora, jak i wywo"ane dzia"aniem urządzenia
zabezpieczającego, w warunkach maksymalnego ob-
4. Wymagał, o których mowa w ż 97, nie stosuje
ciąŻenia i pr�dkoĘci, okreĘlonych przez producenta, nie
si� do maszyn, o których mowa w ust. 3, w stosunku
powinny naraŻa� przewoŻonych osób na niebezpie-
do których producent moŻe wykaza�, Że nie istnieje ry-
czełstwo.
zyko przeciąŻenia lub wywrócenia si�.
5. W przypadku koniecznoĘci zapewnienia bezpie-
ż 114. 1. �rodek przenoszenia powinien by� zapro-
czełstwa, na Ęrodku przenoszenia naleŻy umieĘci� od-
jektowany i wykonany w taki sposób, aby osoby znaj-
powiednie informacje.
dujące si� w jego wn�trzu mia"y moŻliwoĘ� sterowania
ruchem w gór� lub w dó" oraz poruszania Ęrodkiem
Rozdzia" 8
przenoszenia w kierunku poziomym w stosunku do
maszyny.
Procedury oceny zgodnoĘci
2. W czasie dzia"ania maszyny, urządzenia sterują-
ż 117. 1. Wykonywanie czynnoĘci związanych z de-
ce, o których mowa w ust. 1, powinny by� nadrz�dne
klarowaniem zgodnoĘci WE jest procedurą, przez któ-
w stosunku do wszystkich innych urządzeł sterujących
rą producent lub jego upowaŻniony przedstawiciel
tymi samymi ruchami, z wyjątkiem wy"ącznika awaryj-
stwierdza, Że maszyna i element bezpieczełstwa,
nego.
wprowadzone do obrotu, spe"niają zasadnicze wyma-
gania w zakresie bezpieczełstwa i ochrony zdrowia,
3. Urządzenia sterujące tymi samymi ruchami po-
które ich dotyczą.
winny wymaga� ciąg"ego oddzia"ywania na nie, z wy-
jątkiem maszyn obs"ugujących okreĘlone poziomy.
2. Producent lub jego upowaŻniony przedstawiciel
powinien sporządzi� dla kaŻdej wyprodukowanej ma-
ż 115. 1. JeŻeli maszyna przeznaczona do podno-
szyny i elementu bezpieczełstwa odpowiednią dekla-
szenia i przenoszenia osób b�dzie przemieszczana na
racj� zgodnoĘci WE albo deklaracj� producenta lub je-
inne miejsce w czasie, gdy Ęrodek przenoszenia jest
go upowaŻnionego przedstawiciela, w celu potwier-
w pozycji innej niŻ spoczynkowa, powinna by� ona za-
dzenia zgodnoĘci maszyny i elementu bezpieczełstwa
projektowana i wykonana w taki sposób, aby osoba lub
z przepisami rozporządzenia.
osoby znajdujące si� w tym Ęrodku przenoszenia mia-
"y moŻliwoĘ� zapobiegania zagroŻeniom wywo"anym
3. Podpisanie deklaracji zgodnoĘci WE uprawnia
ruchem maszyny.
producenta lub jego upowaŻnionego przedstawiciela do
umieszczania na maszynie i elemencie bezpieczełstwa
2. Maszyna przeznaczona do podnoszenia i przeno-
oznakowania CE, o którym mowa w ż 49 ust. 1 pkt 2.
szenia osób powinna by� zaprojektowana, wykonana
i wyposaŻona w taki sposób, aby nadmierna pr�dkoĘ�
4. Przed sporządzeniem deklaracji zgodnoĘci WE
Ęrodka przenoszenia nie powodowa"a zagroŻenia.
producent lub jego upowaŻniony przedstawiciel powi-
nien sporządzi� dokumentacj� techniczno-konstrukcyj-
3. JeŻeli Ęrodki, o których mowa w ż 42 ust. 2, nie
ną, o której mowa w ust. 5, oraz zagwarantowa�, Że b�-
są wystarczające, Ęrodki przenoszenia powinny by�
dzie ona dost�pna w jego siedzibie do celów kontrol-
wyposaŻone w taką iloĘ� punktów zaczepienia, aby wy-
nych.
starczy"y do zamocowania Ęrodków ochrony indywi-
dualnej zapobiegających wypadni�ciu wszystkich
5. Dokumentacja techniczno-konstrukcyjna zawiera:
osób mogących korzysta� ze Ęrodka przenoszenia.
1) rysunek zestawieniowy maszyny i elementu bez-
4. Klapy w pod"odze lub suficie oraz wszystkie
pieczełstwa wraz ze schematami obwodów stero-
drzwi powinny otwiera� si� w kierunku uniemoŻliwia-
wania,
jącym wypadni�cie osób, w razie nag"ego ich otwarcia.
2) rysunki szczegó"owe wraz z do"ączonymi oblicze-
ż 116. 1. Maszyna podnosząca i przenosząca po- niami i wynikami badał, niezb�dne w celu spraw-
winna by� zaprojektowana i wykonana w taki sposób, dzenia zgodnoĘci maszyny i elementu bezpieczeł-
aby nie by"o moŻliwe przechylenie si� pod"ogi Ęrodka stwa z zasadniczymi wymaganiami w zakresie bez-
przenoszenia w stopniu groŻącym wypadni�ciem prze- pieczełstwa i ochrony zdrowia,
woŻonych osób, równieŻ w trakcie ruchu urządzenia.
3) wykaz:
2. Pod"oga Ęrodka przenoszenia powinna by� po- a) zasadniczych wymagał okreĘlonych w rozpo-
kryta materia"em przeciwpoĘlizgowym. rządzeniu,
Dziennik Ustaw Nr 127 9900 Poz. 1391
b) norm i specyfikacji technicznych, zastosowa- pieczełstwa albo od daty produkcji ich ostatniego eg-
nych podczas projektowania maszyny i elemen- zemplarza.
tu bezpieczełstwa,
ż 120. 1. Deklaracja zgodnoĘci WE, o której mowa
4) opis metod zastosowanych do wyeliminowania
w ż 117 ust. 2, dotycząca maszyny powinna zawiera�:
zagroŻeł stwarzanych przez maszyn�,
1) nazw� przedsi�biorcy i adres producenta lub jego
5) sprawozdania techniczne zawierające wyniki
upowaŻnionego przedstawiciela,
wszystkich badał przeprowadzonych zgodnie
z wyborem producenta przez samego producenta
2) opis maszyny mark�, typ, numer fabryczny, jeŻe-
albo jednostk� kompetentną lub kompetentne la-
li maszyna numer taki posiada,
boratorium, jeŻeli producent deklaruje zgodnoĘ�
maszyny i elementu bezpieczełstwa z normą zhar-
3) wyszczególnienie aktów prawnych, których wyma-
monizowaną, w której zawarto takie wymagania.
gania spe"nia maszyna,
4) nazw� i adres jednostki notyfikowanej oraz numer
6. Dokumentacja, o której mowa w ust. 5, moŻe za-
Ęwiadectwa badania typu WE, o którym mowa
wiera� takŻe raporty techniczne lub Ęwiadectwa prze-
w ż 123 ust. 2, wydanego przez t� jednostk�,
kazane przez kompetentne jednostki lub laboratoria.
5) nazw� i adres jednostki notyfikowanej, do której
7. Do dokumentacji, o której mowa w ust. 5, naleŻy
przes"ano dokumentacj�, o której mowa w ż 121
za"ączy� egzemplarz instrukcji maszyny i elementu
ust. 2 pkt 2 lit. a),
bezpieczełstwa, o której mowa w ż 51 ust. 1.
6) nazw� i adres jednostki notyfikowanej, która doko-
8. W przypadku produkcji seryjnej maszyny i ele-
na"a weryfikacji maszyny, o której mowa w ż 121
mentu bezpieczełstwa do dokumentacji, o której mo-
ust. 2 pkt 2 lit. b),
wa w ust. 5, producent za"ącza opis czynnoĘci podj�-
tych w celu zapewnienia, Że maszyna i element bezpie- 7) powo"anie zastosowanych norm zharmonizowa-
czełstwa pozostaną zgodne z wymaganiami okreĘlo- nych,
nymi w rozporządzeniu.
8) informacj� o zastosowanych krajowych normach
technicznych i specyfikacjach,
9. Dokumentacja, o której mowa w ust. 5, powinna
by� sporządzona w j�zyku polskim lub moŻe by� takŻe
9) imi� i nazwisko osoby upowaŻnionej do sk"adania
sporządzona w jednym z j�zyków pałstw cz"onkow-
podpisu w imieniu producenta lub jego upowaŻ-
skich Unii Europejskiej.
nionego przedstawiciela.
ż 118. Producent powinien przeprowadzi� odpo-
2. Deklaracja zgodnoĘci WE, o której mowa w ż 117
wiednie badania i próby elementów sk"adowych
ust. 2, dotycząca elementów bezpieczełstwa wprowa-
osprz�tu lub gotowych maszyn, do których stosuje si�
dzanych do obrotu oddzielnie, powinna zawiera� na-
procedur�, o której mowa w ż 117 ust. 1, aby stwier-
st�pujące informacje:
dzi�, Że ich konstrukcja albo wykonanie zezwalają na
bezpieczny montaŻ i oddanie maszyny do eksploatacji.
1) nazw� i adres producenta lub jego upowaŻnionego
przedstawiciela,
ż 119. 1. Nieprzed"oŻenie dokumentacji, o której
mowa w ż 117 ust. 5, na Żądanie w"aĘciwych organów
2) opis elementu bezpieczełstwa nazw� firmową,
moŻe stanowi� podstaw� do uznania, Że maszyna i ele- typ, numer fabryczny, jeŻeli element bezpieczeł-
ment bezpieczełstwa, wprowadzone do obrotu, są nie-
stwa numer taki posiada,
zgodne z wymaganiami okreĘlonymi w rozporządze-
3) funkcj� bezpieczełstwa pe"nioną przez element
niu.
bezpieczełstwa, jeŻeli nie wynika ona z opisu ele-
mentu,
2. Nie jest wymagane, aby dokumentacja, o której
mowa w ż 117 ust. 5, materialnie istnia"a, ale powinno
4) nazw� i adres jednostki notyfikowanej oraz numer
by� moŻliwe jej utworzenie i udost�pnienie w czasie
Ęwiadectwa badania typu WE, o którym mowa
proporcjonalnym do stopnia jej znaczenia. Nie są wy-
w ż 123 ust. 2, wydanego przez t� jednostk�,
magane szczegó"owe rysunki i informacje o podzespo-
"ach uŻytych do produkcji maszyny i elementu bezpie-
5) nazw� i adres jednostki notyfikowanej, do której
czełstwa, o ile takie informacje nie są niezb�dne przy
przes"ano dokumentacj�, o której mowa w ż 121
weryfikacji ich zgodnoĘci z zasadniczymi wymagania-
ust. 2 pkt 2 lit. a),
mi bezpieczełstwa.
6) nazw� i adres jednostki notyfikowanej, która doko-
3. W przypadku produkcji seryjnej maszyny i ele-
na"a weryfikacji, o której mowa w ż 121 ust. 2 pkt 2
mentu bezpieczełstwa, dokumentacja, o której mowa
lit. b),
w ż 117 ust. 5, powinna by� przechowywana i udost�p-
niana do wglądu w"aĘciwym organom co najmniej 7) powo"anie zastosowanych norm zharmonizowa-
przez 10 lat od daty produkcji maszyny i elementu bez- nych,
Dziennik Ustaw Nr 127 9901 Poz. 1391
8) informacje o zastosowanych krajowych normach rej mowa w ż 117 ust. 2, powinna stwierdza� zgodnoĘ�
technicznych i specyfikacjach, z egzemplarzem poddanym badaniu typu WE.
9) imi� i nazwisko osoby upowaŻnionej do sk"adania
7. Element bezpieczełstwa powinien by� poddany
podpisu w imieniu producenta lub jego upowaŻ-
procedurze certyfikacyjnej, która ma zastosowanie do
nionego przedstawiciela.
maszyn, zgodnie z ust. 2 6. Podczas badania typu WE
jednostka notyfikowana powinna potwierdzi� zdolno�
3. Deklaracja zgodnoĘci WE, o której mowa w ż 117
elementu bezpieczełstwa do spe"niania funkcji bezpie-
ust. 2, powinna by� sporządzona w j�zyku polskim oraz
czełstwa, zadeklarowanych przez producenta.
przet"umaczona na jeden z j�zyków urz�dowych obowią-
zujących w kraju, w którym maszyna b�dzie uŻytkowana.
8. W przypadku gdy dana maszyna podlega takŻe
przepisom innych rozporządzeł wydanych na podsta-
4. Producent lub jego upowaŻniony przedstawiciel
wie art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 28 kwietnia 2000 r. o sys-
powinien umieĘci� na maszynie, dla której sporządzi"
deklaracj� zgodnoĘci, o której mowa w ust. 2, oznako- temie oceny zgodnoĘci, akredytacji oraz zmianie nie-
których ustaw, które przewidują naniesienie oznako-
wanie CE, o którym mowa w ż 49 ust. 1 pkt 2.
wania CE, o którym mowa w ż 49 ust. 1 pkt 2, oznako-
ż 121. 1. Maszyny i elementy bezpieczełstwa, dla
wanie to moŻe by� naniesione pod warunkiem, Że ma-
których jest wymagany udzia" jednostki notyfikowanej,
szyna spe"nia takŻe wymagania tych przepisów.
w trakcie przeprowadzania procedury oceny zgodno-
Ęci, okreĘla za"ącznik nr 2 do rozporządzenia.
9. JeŻeli przepisy co najmniej jednego z rozporzą-
dzeł, o którym mowa w ust. 8, pozwalają producento-
2. JeŻeli maszyna jest wymieniona w za"ączniku
wi na wybór przyj�tych wymagał, oznakowanie CE,
nr 2 do rozporządzenia, producent lub jego upowaŻnio-
o którym mowa w ż 49 ust. 1 pkt 2, powinno wskazy-
ny przedstawiciel powinien przed wprowadzeniem
wa� zgodnoĘ� tych wymagał z przepisami rozporzą-
maszyny do obrotu:
dzeł zastosowanych przez producenta. W takim przy-
padku producent powinien poda� szczegó"owe dane
1) przedstawi� przyk"adowy egzemplarz maszyny do
o zastosowanych przepisach w dokumentacji, ostrze-
przeprowadzenia badania typu WE, o którym mo-
Żeniach lub instrukcjach, wymaganych przez te przepi-
wa w ż 122 ust. 1, jeŻeli nie deklaruje zgodnoĘci
sy.
z normami krajowymi wdraŻającymi normy zhar-
monizowane lub deklaruje cz�Ęciową zgodnoĘ�
10. W przypadku gdy ani producent, ani jego upo-
z tymi normami albo normy takie nie istnieją,
waŻniony przedstawiciel nie spe"nią wymagał, o któ-
2) jeŻeli maszyna jest produkowana zgodnie z norma- rych mowa w ust. 1 9, osoba, która wprowadza ma-
mi krajowymi wdraŻającymi normy zharmonizo- szyn� i element bezpieczełstwa do obrotu, jest obo-
wiązana spe"ni� te wymagania.
wane:
a) sporządzi� dokumentacj�, o której mowa w ż 122
11. Przepis ust. 10 stosuje si� do osoby, która doko-
ust. 3 pkt 3, i przekaza� ją jednostce notyfikowa-
nuje montaŻu maszyny lub jej cz�Ęci albo elementu
nej, która niezw"ocznie potwierdzi otrzymanie
bezpieczełstwa, pochodzących z róŻnych ęróde", lub
dokumentacji i b�dzie ją przechowywa"a, lub
konstruującej maszyn� albo element bezpieczełstwa
na swój w"asny uŻytek.
b) przekaza� dokumentacj�, o której mowa w ż 122
ust. 3 pkt 3, jednostce notyfikowanej, która skon-
troluje, czy normy zharmonizowane zosta"y w"a- 12. Wymagał, o których mowa w ust. 10, nie sto-
Ęciwie zastosowane, i wystawi Ęwiadectwo suje si� do osób montujących do maszyny lub ciągni-
odpowiednioĘci dla tej dokumentacji, lub ka wymienne wyposaŻenie, o którym mowa w ż 3 ust. 1
pkt 1 lit. c), o ile cz�Ęci te są wzajemnie dostosowane,
c) przed"oŻy� egzemplarz maszyny do badania ty-
a kaŻdy z elementów sk"adowych z"oŻonej maszyny
pu WE.
posiada oznakowanie CE, o którym mowa w ż 49 ust. 1
pkt 2, i jest do"ączona deklaracja zgodnoĘci WE.
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a),
stosuje si� przepisy ż 123 ust. 5, 6 i 9.
ż 122. 1. Badanie typu WE jest procedurą, przez któ-
rą jednostka notyfikowana upewnia si� i poĘwiadcza,
4. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. b),
Że przed"oŻony egzemplarz maszyny spe"nia wymaga-
stosuje si� przepisy ż 123 ust. 5 9.
nia, okreĘlone w rozporządzeniu, dotyczące tej maszy-
ny.
5. JeŻeli maszyna nie jest wymieniona w za"ączni-
ku nr 2 do rozporządzenia lub mają zastosowanie prze-
2. Producent lub jego upowaŻniony przedstawiciel
pisy ust. 2 pkt 2 lit. a) lub b), deklaracja zgodnoĘci WE,
sk"ada w jednostce notyfikowanej wniosek o przepro-
o której mowa w ż 117 ust. 2, powinna stwierdza�
wadzenie badania typu WE przyk"adowego egzempla-
zgodno� maszyny z zasadniczymi wymaganiami.
rza danej maszyny.
6. W przypadku gdy mają zastosowanie przepisy 3. Wniosek, o którym mowa w ust. 2, powinien za-
ust. 2 pkt 1 i pkt 2 lit. c), deklaracja zgodnoĘci WE, o któ- wiera�:
Dziennik Ustaw Nr 127 9902 Poz. 1391
1) nazw� i adres producenta lub jego upowaŻnionego sporządzi� Ęwiadectwo badania typu WE i przes"a� je
przedstawiciela, producentowi lub jego upowaŻnionemu przedstawi-
cielowi, o których mowa w ż 122 ust. 2.
2) miejsce wyprodukowania maszyny,
3. �wiadectwo, o którym mowa w ust. 2, powinno
3) dokumentacj� techniczną zawierającą co najmniej:
zawiera� wnioski z badał oraz informacje dotyczące
a) rysunek zestawieniowy maszyny wraz ze sche- jego wydania. Do Ęwiadectwa naleŻy za"ączy� opisy
matami obwodów sterowania, i rysunki niezb�dne do identyfikacji zatwierdzonego
egzemplarza maszyny.
b) rysunki szczegó"owe wraz z do"ączonymi obli-
czeniami i wynikami badał oraz inne informacje
4. Jednostki notyfikowane mogą otrzyma� kopi�
niezb�dne w celu sprawdzenia zgodnoĘci ma-
Ęwiadectwa badania typu WE od jednostki, o której
szyny z zasadniczymi wymaganiami w zakresie
mowa w ust. 1, oraz na uzasadniony wniosek do-
bezpieczełstwa i ochrony zdrowia,
kumentacj� techniczno-konstrukcyjną i sprawozdania
c) opis metod zastosowanych do wyeliminowania z przeprowadzonych badał i prób.
zagroŻeł stwarzanych przez maszyn�,
5. Producent lub jego upowaŻniony przedstawiciel
d) wykaz zastosowanych norm,
powinien informowa� jednostk� notyfikowaną nawet
o niewielkich modyfikacjach, które zosta"y wprowa-
e) w przypadku produkcji seryjnej maszyny opis
czynnoĘci podj�tych w celu zapewnienia, Że ma- dzone lub które planuje wprowadzi� do maszyny, któ-
szyna pozostanie zgodna z wymaganiami okre- rej egzemplarz przebadano.
Ęlonymi w rozporządzeniu.
6. Jednostka notyfikowana powinna sprawdzi� mo-
4. Do wniosku, o którym mowa w ust. 2, naleŻy za- dyfikacje, o których mowa w ust. 5, i poinformowa�
producenta lub jego upowaŻnionego przedstawiciela,
"ączy� egzemplarz typowej maszyny reprezentatywnej
dla planowanej produkcji lub informacje o miejscu je- czy Ęwiadectwo badania typu WE pozostaje waŻne.
go udost�pnienia, w celu przeprowadzenia badał, oraz
instrukcj�, o której mowa w ż 51 ust. 1. 7. Jednostka notyfikowana, która odmówi wydania
Ęwiadectwa badania typu WE, powinna powiadomi�
o tym pozosta"e jednostki notyfikowane.
5. W dokumentacji technicznej, o której mowa
w ust. 3 pkt 3, nie jest wymagane zamieszczanie szcze-
gó"owych rysunków lub innych szczegó"owych infor- 8. JeŻeli jednostka notyfikowana wycofa Ęwiadec-
macji o podzespo"ach uŻytych do produkcji maszyny, two badania typu WE, powinna poinformowa� o tym
o ile informacje te nie są niezb�dne przy weryfikacji ministra w"aĘciwego, który jednostk� t� notyfikowa".
zgodnoĘci maszyny z zasadniczymi wymaganiami bez-
pieczełstwa.
9. Dokumenty i korespondencje odnoszące si� do
badania typu WE powinny by� sporządzone w j�zyku
ż 123. 1. Jednostka notyfikowana przeprowadza polskim lub w j�zyku akceptowanym przez jednostk�
badanie typu WE, o którym mowa w ż 122 ust. 1, w na- notyfikowaną.
st�pujący sposób:
ż 124. Przepisy ż 122 i 123 stosuje si� do elemen-
1) sprawdza dokumentacj� techniczno-konstrukcyjną
tów bezpieczełstwa.
w celu stwierdzenia, czy dokumentacja ta jest w"a-
Ęciwa, oraz bada dostarczoną lub udost�pnioną
Rozdzia" 9
maszyn�,
Przepisy kołcowe
2) podczas badania, o którym mowa w pkt 1:
a) upewnia si�, Że maszyna zosta"a wyprodukowa- ż 125. 1. Przepisy rozporządzenia dotyczące ozna-
na zgodnie z dokumentacją techniczno-kon- kowania CE i pos"ugiwania si� tym oznakowaniem sto-
strukcyjną i moŻe by� bezpiecznie uŻytkowana
suje si� od dnia uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską
w przewidywanych dla tej maszyny warunkach
cz"onkostwa w Unii Europejskiej, chyba Że wczeĘniej
pracy,
stosowna umowa mi�dzynarodowa zezwoli na
umieszczanie oznakowania CE na wyrobach produko-
b) sprawdza, czy normy zosta"y w"aĘciwie zastoso-
wanych przez polskich przedsi�biorców.
wane,
c) przeprowadza odpowiednie badania i próby 2. Przepis ust. 1 nie uchybia moŻliwoĘci umieszcza-
w celu sprawdzenia, czy maszyna spe"nia odno- nia na wyrobach i pos"ugiwania si� oznakowaniem CE
szące si� do niej zasadnicze wymagania w zakre- na podstawie prawa pałstw obcych.
sie bezpieczełstwa i ochrony zdrowia.
ż 126. Rozporządzenie wchodzi w Życie z dniem
2. JeŻeli dany egzemplarz maszyny spe"nia odno- 1 stycznia 2003 r.
szące si� do niego zasadnicze wymagania okreĘlone
w rozporządzeniu, jednostka notyfikowana powinna Prezes Rady Ministrów: J. Buzek
Dziennik Ustaw Nr 127 9903 Poz. 1391
Za"ączniki do rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia 3 lipca 2001 r. (poz. 1391)
Za"ącznik nr 1
WZÓR OZNAKOWANIA CE
Oznakowanie CE sk"ada si� z liter o poniŻszych kszta"tach:
W przypadku pomniejszenia lub powi�kszenia oznakowania CE naleŻy zachowa� proporcje podane na powyŻ-
szym rysunku.
Elementy oznakowania CE powinny mie� t� samą wysokoĘ�, która nie moŻe by� mniejsza niŻ 5 mm. W przypad-
ku maszyn o niewielkich rozmiarach dopuszcza si� odst�pstwo od tego warunku.
Za"ącznik nr 2
WYKAZ MASZYN I ELEMENTÓW BEZPIECZEĄSTWA, DLA KTÓRYCH JEST WYMAGANY UDZIA� JEDNOSTKI
NOTYFIKOWANEJ W TRAKCIE PRZEPROWADZANIA PROCEDURY OCENY ZGODNO�CI
A. Maszyny
1. Pilarki tarczowe (jedno- i wielopi"owe) do drewna i podobnych materia"ów lub do mi�sa i podobnych mate-
ria"ów:
1.1. pilarki z pi"ą pozostającą podczas obróbki w sta"ej pozycji, wyposaŻone w sta"y stó" z r�cznym posuwem
lub dostawnym mechanizmem posuwowym
1.2. pilarki z pi"ą pozostającą podczas obróbki w sta"ej pozycji, wyposaŻone w poruszany r�cznie stó" prze-
suwany
1.3. pilarki z pi"ą pozostającą podczas obróbki w sta"ej pozycji, z wbudowanym mechanizmem posuwowym
oraz r�cznym podawaniem lub odbieraniem
1.4. pilarki z pi"ą przemieszczającą si� podczas obróbki, z wbudowanym mechanizmem posuwowym oraz
r�cznym podawaniem lub odbieraniem
2. Strugarki wyrówniarki do obróbki drewna z r�cznym posuwem
3. Jednostronne strugarki grubiarki do drewna z r�cznym podawaniem lub odbieraniem
4. Pilarki taĘmowe do drewna i podobnych materia"ów oraz do mi�sa i podobnych materia"ów, wyposaŻone
w sta"y lub ruchomy stó" lub wózek z r�cznym podawaniem lub odbieraniem
5. Maszyny z"oŻone, stanowiące kombinacj� maszyn do drewna i podobnych materia"ów, wymienionych
w pkt 1 4 i 7
6. Wielowrzecionowe czopiarki do drewna z r�cznym posuwem
7. Frezarki z pionowym wrzecionem i posuwem r�cznym, do drewna i podobnych materia"ów
8. PrzenoĘne pilarki "ałcuchowe do drewna
9. Prasy, w tym prasy kraw�dziowe, do obróbki metali na zimno, z r�cznym podawaniem lub odbieraniem, któ-
rych ruchome elementy robocze mogą mie� skok wi�kszy niŻ 6 mm i pr�dkoĘ� przekraczającą 30 mm/s
Dziennik Ustaw Nr 127 9904 Poz. 1391
10. Wtryskarki oraz prasy do tworzyw sztucznych, z r�cznym podawaniem lub odbieraniem
11. Wtryskarki oraz prasy do gumy, z r�cznym podawaniem lub odbieraniem
12. Maszyny do robót podziemnych nast�pujących rodzajów:
12.1. maszyny szynowe: lokomotywy i wózki hamulcowe
12.2. hydrauliczne obudowy zmechanizowane
12.3. silniki spalinowe przeznaczone do instalowania w maszynach do robót podziemnych
13. R�cznie "adowane pojazdy asenizacyjne do odpadów z gospodarstw takich jak domowe, wyposaŻone w me-
chanizm prasujący
14. Os"ony i od"ączalne wa"y p�dne z przegubami uniwersalnymi, o których mowa w ż 77 rozporządzenia
15. PodnoĘniki do obs"ugi pojazdów
16. Urządzenia do podnoszenia osób, stwarzające ryzyko upadku z wysokoĘci wi�kszej niŻ 3 metry
17. Maszyny do produkcji materia"ów pirotechnicznych
B. Elementy bezpieczełstwa
1. Elektroczu"e urządzenia zaprojektowane specjalnie do wykrywania osób w celu zapewnienia im bezpieczeł-
stwa (bariery niematerialne, maty czu"e na nacisk, detektory elektromagnetyczne itp.)
2. Uk"ady logiczne zapewniające funkcje bezpieczełstwa przy obur�cznym sterowaniu
3. Automatyczne ochronne os"ony ruchome do pras, wymienione w cz�Ęci A w pkt 9 11
4. Konstrukcje chroniące przed skutkami wywrócenia (ROPS)
5. Konstrukcje chroniące przed spadającymi przedmiotami (FOPS)
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Dz U 2007 nr 127 poz 880Dz U 2001 nr 142 poz 1590Dz U 2005 nr 108 poz 908 Prawo o ruchu drogowymDz U 2004 nr 283 poz 2840Dz U 2003 nr 24 poz 199Dz U 2008 nr 215 poz 1366Dz U 2006 nr 169 poz 1199Dz U 2003 nr 61 poz 549Dz U 2009 nr 124 poz 1033Dz U 2008 nr 210 poz 1321 Tekst ogłoszonywięcej podobnych podstron