Fotografiasztukaobrazartyzmświatłowys
tawamistrzsztukafotografiawystawaobraz
dziełoartyzmFotografiasztukaobrazartyz
mświatłowystawamistrzsztukafotografia
wystawaobrazdziełoartyzmFotografiaszt
VILEM FLUSSER i jego
spostrzeżenia  KU FILOZOFII
ukaobrazartyzmświatłowystawamistrzsz
FOTOGRAFII
tukafotografiawystawaobrazdziełoartyz
mFotografiasztukaobrazartyzmświatłow
ystawamistrzsztukafotografiawystawaobr
Praca pisemna na studia. Razem z bibliografiÄ…
około 5 stron.
·ð CaÅ‚ość pracy  50 zÅ‚.
·ð KOD pracy-PR13
·ð Napisz [e-mail]
rafiasztukaobrazartyzmświatłowystawamistrz
sztukafotografiawystawaobrazdziełoartyzmFot
ografiasztukaobrazartyzmświatłowystawamist
rzsztukafotografiawystawaobrazdziełoartyzmF
otografiasztukaobrazartyzmświatłowystawami
Ku filozofii fotografii
Vilém Flusser (ur. 12 maja 1920, zm. 27 listopada 1991)
- filozof urodzony w Pradze (w Czechosłowacji). Żył
przez długi czas w Brazylii, potem we Francji. Swoje
prace pisał w kilku językach. Był pod wpływem Martina
Heideggera. Inspirował się zarówno egzystencjalizmem
jak i fenomenologiÄ…. Zakres filozoficznych, i nie tylko,
zainteresowań czeskiego myśliciela był bardzo szeroki:
językoznawstwo, literatura, sztuka, teoria i filozofia
komunikacji ( komunikologia ), pismo, wideo, telewizja,
design, teoria informacji i  last not least  fotografia1.
Fotografia jest niejako wpisana w naszą kulturową pamięć, jest opowieścią wizualną o
przeszłości: zdarzeniach wyrwanych z czasu, o ludziach z ich wyglądem, historią, a nawet
psychologią. R. Barthes twierdzi, że zdjęcie z fenomenologicznego punktu widzenia - będąc
śladem, odciskiem lub symbolem wszystkiego, co minęło, ma również większą moc
dokumentowania faktów niż moc reprezentacji, gdyż tę moc dowodową zawdzięcza przede
wszystkim temu, że  wcina się , zatrzymuje pewien moment czasowy i jest migawkową
funkcją czasu. Fotografia, będąc swoistym signum temporis tj. świadectwem minionej
rzeczywistości, jest równocześnie zawsze również dowodem intencji fotografa, jego
zamiarów, ale także porażek i błędów. W jakimś stopniu każdy fotograf jest, więc
mitologiem, ponieważ świat poznaje i doznaje go, a także interpretuje w ramach własnej
wyobraz
ni i wiedzy, czasami fotograf  poetyzuje na jego temat, więc za sprawą fotografii
tworzy o tym świecie pewną opowieść2.
I. Słów kilka o książce autorstwa Flussera.
Niewiele pozycji z dziedziny teorii fotografii ukazuje się w Polsce, dlatego na dużą
uwagę zasługuje jedno z podstawowych dzieł mających duży wpływ na rozwój fotografii w
szerszych kontekstach. Mowa o skromnie wydanej przez wydawnictwo Akademii Sztuk
1
http://www.zawojski.com/2006/04/19/czlowiek-i-aparat-vilema-flussera-filozofia-fotografii/
2
Saj Andrzej , Gest Orfeusza: fotografia, Dyskurs. Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu, 2013,
Str.18
Strona | 2
Ku filozofii fotografii
PiÄ™knych w Katowicach publikacji Ku filozofii fotografii autorstwa Viléma Flussera3. Flusser
swoje rozważania w przedmiotowej książce, zaczyna od analizy fotografii (pod kątem
filozofii), jako aktu komunikacji. Konsekwentnie, w konwencji hipotetycznego namysłu
utrzymany jest cały esej.
W swym wprowadzeniu do filozofii fotografowania, Flusser wychodzÄ…c od analizy
narzędzia: aparatu, podejmuje się analizy fenomenu fotografii, charakteryzując przy tym
znaczenie nowoczesnych mediów komunikacyjnych w kontekście kultury współczesnej.
y
ródła tego eseju tkwią w koncepcjach fenomenologii (Husserla) oraz żydowskich tradycjach
filozoficzno-literackich (np. M. Buber, F. Kafka, E. Levinas). W punkcie wyjścia do
interpretujÄ…cej fenomen fotografii - teorii, Vilem uwagÄ™ skupia na fakcie wynalezienia (obok
pisma, obrazu technicznego) - technicznego aparatu oraz uzyskiwanego za jego pomocÄ…
obrazu fotograficznego. Andreas Müller-Pohle napisaÅ‚, że analiza aparatu jest jÄ…drem
Flusserowskiej analizy fotografii. Analiza fotografii jest jÄ…drem jego analizy kultury4. Aparat
zajmuje, zatem centralne miejsce w koncepcji filozofii fotografii Vilema Flussera. Autor
podkreśla, że szczególna jest rola aparatu, jako narzędzia, które symuluje myślenie, a
jednocześnie umożliwia prowadzenie swoistej gry z otoczeniem wizualnym. Współczesne
aparaty (aparaty cyfrowe), są w pełni zautomatyzowane i w efekcie wyręczają ich
użytkownika od myślenia. W starciu z automatycznym programem aparatu, użytkownik
zawsze jest na przegranej pozycji, jedynie użytkownik-artysta, który potrafi narzucić
aparatowi swój zamiar, potrafi odpowiednio ustawić go oraz wykorzystać zgodnie z własnymi
intencjami, uzyskuje zamierzony obraz. Akt uzgadniania kompetencji artystycznych i
własnych autorskich intencji z programem maszyny Fussler określa - gestem fotograficznym.
Gest ten, Flusser uznaje za działania mimo programu aparatu oraz za pewien efekt
wykorzystania właściwości projekcyjnych aparatu, a nawet w swoich rozważaniach
porównuje go do aktu polowania, w którym fotograf posługując się grą kombinacyjną i
strukturą gry z właściwościami aparatu, skrada się lub czyha na okazję, by wreszcie móc
zdecydować się na jakąś odpowiednią kombinację kategorii tj. na wybór odpowiedniego
oświetlenia czy kadru. Flusser podkreśla przy tym, że wybór tych parametrów jest także
zaprogramowany, tj. określony technicznymi warunkami danego aparatu. Każde, zgodne z
3
Vilém Flusser - Ku filozofii fotografii, tytuÅ‚ oryginaÅ‚u: Fuer eine Philosophie der Fotografie. PrzeÅ‚ożenia
dokonał: Maniecki Jacek; wstępem i redakcją naukową zajął się: Piotr Zawojski. Folia Academiae 2004,
Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach; Nakład: 700 egz. ISBN 83-916157-7-4
4
Müller-Pohle A., Philosopher of the Apparatus. European Photography 2001/2002, nr 2, vol. 22, s. 5.
Strona | 3
Ku filozofii fotografii
intencjami autora, nastawienie aparatu jest, więc gestem technicznym i jako takie służy
programowi. Nie istnieje, zatem niewinne fotografowanie...
II. Ku filozofii fotografii - analiza książki.
W pierwszym rozdziale swojej książki, zatytułowanym I The image, Flusser
stwierdza, że każdy obraz jest znaczącą powierzchnią, złożoną z symboli zorganizowanych w
rodzaj kodu, będącą rodzajem mediacji pomiędzy człowiekiem i światem. Flusser pisze, że
nasze oko poddaje skanowaniu powierzchniÄ™ obrazu, czyli abstrakcji, stanowiÄ…cej
dwuwymiarowe przekształcenie świata czterowymiarowego. Zarówno w obrazach
tradycyjnych  starego typu  jak i w obrazach technicznych jest dokonywane te
przekształcenie. W tym samym rozdziale Vilem pisze, że obrazy mają znaczenie magiczne.
Jeśli zdjęcia mają być poprawnie odczytane, ich magiczny symbol (przesłanie) również musi
być brane pod uwagę. Błędem jest rozszyfrowywać obrazy, jako tylko zamrożone
wydarzenia. Obrazy są mediacją między człowiekiem a światem oraz mają za zadanie uczynić
świat bardziej dostępny dla człowieka&
Chcesz uzyskać dostęp do całej pracy? Napisz podając kod
pracy na [e-mail]
Strona | 4